Aung San Suu Kyi

Aung San Suu Kyi advocates non-violent resistance

Profile: Aung San Suu Kyi
Like the South African leader Nelson Mandela, Aung San Suu Kyi has become an international symbol of heroic and peaceful resistance in the face of oppression.

For the Burmese people, Ms Suu Kyi, 63, represents their best and perhaps sole hope that one day there will be an end to the country's military repression.

As a pro-democracy campaigner and leader of the opposition National League for Democracy party (NLD), she has spent more than 11 of the past 19 years in some form of detention under Burma's military regime.

In 1991 she was awarded the Nobel Peace Prize for her efforts to bring democracy to Burma.

At the presentation, the Chairman of the Nobel Peace Prize Committee, Francis Sejested, called her "an outstanding example of the power of the powerless".

House arrest
After a period of time overseas, Aung San Suu Kyi went back to Burma in 1988.

Soon after she returned, she was put under house arrest in Rangoon for six years, until she was released in July 1995.


She was again put under house arrest in September 2000, when she tried to travel to the city of Mandalay in defiance of travel restrictions.

She was released unconditionally in May 2002, but just over a year later she was put in prison following a clash between her supporters and a government-backed mob.

Following a gynaecological operation in September 2003, she was allowed to return home - but again under effective house arrest.

In summer 2007, there were widespread protests in Burma over fuel prices, followed by anti-government protests led by Buddhist monks, which were violently ended by the government.

Ms Suu Kyi appeared outside her home to meet some of the monks in September, her first public appearance since 2003.

In May 2009, as the latest period of detention was due to expire, the NLD appealed to the government to release her, saying she was suffering from low blood pressure and dehydration, but the appeal was rejected.

Shortly after, a US national was arrested for swimming across a lake and breaking into her compound.

Then, a few days later, Ms Suu Kyi was herself arrested and charged with breaching the conditions of her detention, although the man had apparently not been invited to visit.

She was taken to Insein jail to await a trial, set for 18 May.

Critics say the arrest is designed to keep her away from the public eye until elections scheduled to take place in 2010.

I could not, as my father's daughter, remain indifferent to all that was going on

Aung San Suu Kyi, 1988

Diplomatic visits
During periods of confinement, Aung San Suu Kyi has busied herself studying and exercising.


She has meditated, worked on her French and Japanese language skills, and relaxed by playing Bach on the piano.

In more recent years, she has also been able to meet other NLD officials, and selected visiting diplomats like the United Nations special envoy Razali Ismail.

But during her early years of detention, Aung San Suu Kyi was often in solitary confinement - and was not even allowed to see her two sons or her husband, British academic Michael Aris who died of cancer in March 1999.

When her husband was on his deathbed, the military authorities offered to allow her to travel to the UK to see him, but she felt compelled to refuse for fear she would not be allowed back into the country.

Aung San Suu Kyi has often said that detention has made her even more resolute to dedicate the rest of her life to represent the average Burmese citizen.

The UN envoy Razali Ismail has said privately that she is one of the most impressive people he has ever met.

Overseas life
Much of Aung San Suu Kyi's appeal within Burma lies in the fact she is the daughter of the country's independence hero General Aung San.

He was assassinated during the transition period in July 1947, just six months before independence.

Aung San Suu Kyi was only two years old at the time.

In 1960 she went to India with her mother Daw Khin Kyi, who had been appointed Burma's ambassador to Delhi.

Four years later she went to Oxford University in the UK, where she studied philosophy, politics and economics. There she met her future husband.

After stints of living and working in Japan and Bhutan, she settled down to be an English don's housewife and raise their two children, Alexander and Kim.

But Burma was never far away from her thoughts.

When she arrived back in Rangoon in 1988 - initially to look after her critically ill mother - Burma was in the midst of major political upheaval.

Thousands of students, office workers and monks took to the streets demanding democratic reform.

"I could not, as my father's daughter remain indifferent to all that was going on," she said in a speech in Rangoon on 26 August 1988.

Aung San Suu Kyi was soon propelled into leading the revolt against then-dictator General Ne Win.

Inspired by the non-violent campaigns of US civil rights leader Martin Luther King and India's Mahatma Gandhi, she organised rallies and travelled around the country, calling for peaceful democratic reform and free elections.

But the demonstrations were brutally suppressed by the army, who seized power in a coup on 18 September 1988.

The military government called national elections in May 1990.

Aung San Suu Kyi's NLD convincingly won the polls, despite the fact that she herself was under house arrest and disqualified from standing.

But the junta refused to hand over control, and has remained in power ever since.






ေတာင္အာဖရိကေခါင္းေဆာင္ နယ္လ္ဆင္မင္ဒဲလား ကဲ့သို႔ပင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္လည္း ဖိႏွိပ္ျခင္းကို သူရဲေကာင္းပီသစြာ ျငိမ္းခ်မ္းစြာ ၾကံ့ၾကံ့ခံႏိုင္ျခင္း၏ အျပည္ျပည္ဆုိင္ရာ ျပယုဂ္တခု ျဖစ္လာခဲ့ပါသည္။
အသက္ ၆၃ ႏွစ္ရွိျပီျဖစ္ေသာ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ျမန္မာျပည္သူမ်ားအတြက္ တေန႔တြင္ ႏိုင္ငံ၏ စစ္အာဏာရွင္ ဖိႏွိပ္မႈ အဆံုးသတ္ရမည္ဟူေသာ အေကာင္းဆံုးႏွင့္ တခုတည္းေသာ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္လည္းျဖစ္သည္။
အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (NLD) ၏ ဒီမိုကေရစီ လုိလားေသာ ေခါင္းေဆာင္တဦး အေနႏွင့္ သူသည္ ျပီးခဲ့သည့္ ၁၉ ႏွစ္အတြင္းမွ ၁၃ ႏွစ္ေက်ာ္ကာလကို စစ္အစိုးရ၏ ထိန္းသိမ္းမႈ ပံုစံအမ်ဳဳိးမ်ဳိး ေအာက္တြင္ ျဖတ္သန္းခဲ့ရသည္။

အင္အားမဲ့တို႔၏ အင္အား
၁၉၉၁ ခုႏွစ္တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံဒီမုိကေရစီရရွိေရး ၾကိဳးပမ္းမႈအတြက္ သူသည္ ႏိုဘယ္လ္ျငိမ္းခ်မ္းေရးဆု ခ်ီးျမႇင့္ျခင္းကို ခံခဲ့ရသည္။
ႏုိဘယ္လ္ျငိမ္းခ်မ္းေရးေကာ္မတီ ဥကၠဌျဖစ္ေသာ ဖရန္စစ္ စီဂ်က္စတက္က သူမအား “ ထင္ရွားေသာ အင္အားမဲ့တုိ႔၏ အင္အား ဥပမာ တခု” ဟု ေခၚေဝၚခဲ့သည္။
ႏုိင္ငံျခားတုိင္းျပည္မ်ားတြင္ ေနထိုင္ခဲ့ရျပီးေနာက္ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္တြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သည္ ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ျပန္သြားခဲ့သည္။
သူျပန္ေရာက္ျပီး မၾကာခင္ပင္ ရန္ကုန္ျမိဳ႕တြင္ ၁၉၉၅ ခုႏွစ္၊ ဇူလိုင္လ၌ ျပန္လြတ္လာသည္အထိ ၆ ႏွစ္ၾကာမွ် ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ အခ်ခံခဲ့ရသည္။
ခရီးသြားကန္႔သတ္ထားမႈကို အာခံသည့္အေနျဖင့္ မႏၲေလးသို႔သြားရန္ ၾကိဳးစားခဲ့စဥ္ ၂ဝဝဝ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလတြင္ ထပ္မံ၍ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္ခ်ခဲ့သည္။
သူ႔ကို ၂ဝဝ၂ ခုႏွစ္ ေမလတြင္ ခြ်င္းခ်က္မရွိ ျပန္လြတ္ေပးခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္ ေနာက္တႏွစ္ အၾကာတြင္ သူႏွင့္အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ကို ေထာက္ခံသူမ်ားကို စစ္အစုိးရ လက္သပ္ေမြးထားေသာ လူမိုက္အုပ္စုၾကီးက တိုက္ခိုက္မႈျဖစ္ပြားျပီး သူ႔ကို ေထာင္တြင္း ထိန္းသိမ္းခဲ့သည္။
၂ဝဝ၃ ခုႏွစ္ စက္တင္ဘာလတြင္ အမ်ိဳးသမီးေရာဂါႏွင့္ ခြဲစိတ္ခံရျပီးေနာက္ သူအား အိမ္သို႔ ျပန္ပို႔ခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္လည္း ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္အျဖစ္ႏွင့္သာျဖစ္သည္။
၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္ေႏြရာသီတြင္ ေလာင္စာဆီ ေစ်းႏႈန္းႏွင့္ပါတ္သက္၍ ဆန္႔က်င္ဆႏၵျပမႈမ်ား ျမန္မာႏုိင္ငံအႏွံ႔အျပားတြင္ ျဖစ္ေပၚခဲ့သည္။ ၎မွေနာက္ဆက္တြဲတြင္ အစိုးရမွ အၾကမ္း ဖက္အဆံုးသတ္ခဲ့ေသာ ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းေတာ္ၾကီးမ်ား ဦးေဆာင္သည့္ အစုိးရဆန္႔က်င္ေရး ဆႏၵျပပြဲမ်ားျဖစ္ေပၚခဲ့သည္။

သူ႔ကို မေမ့ႏိုင္
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ သည္စက္တင္ဘာလတြင္ သူ၏အိမ္ေရွ႔သို႔ ၾကြခ်ီလာေသာ ဆႏၵျပ သံဃာေတာ္မ်ားကို အိမ္ျခံဝင္းမွ ဖူးေမ်ွာ္ခဲ့သည္။၂ဝဝ၃ ခုႏွစ္ကတည္းကဆိုလွ်င္ ပထမဆံုး လူထုေရွ႕ေမွာက္သို႔ ေပၚလာျခင္းပင္ ျဖစ္သည္။
၂ဝဝ၉ ခုႏွစ္ေမလ သူမ၏ေနာက္ဆံုးထိန္းသိမ္းထားမႈ ကာလျပည့္ကာနီးအခ်ိန္တြင္ NLD မွသူ မတြင္ ေသြးအားနည္းေရာဂါႏွင့္ ေရဓါတ္ေလ်ာ့နည္းေသာ ေရာဂါခံစားေနရေသာေၾကာင့္ သူမ အားလြတ္ေပးပါရန္ စစ္အစိုးရအားအယူခံဝင္ခဲ့ရာ ပယ္ခ်ျခင္းခံခဲ့ရသည္။

ထူးဆန္းတဲ့ အမႈတက္
မၾကာေသးခင္ကာလက ကန္ကိုျဖတ္၍ေရကူးကာ သူ၏ေနအိမ္ဝင္းျခံထဲသို႔ ခိုးဝင္ခဲ့ေသာ အေမရိကန္ ႏိုင္ငံသားတဦးအား ဖမ္းဆီးမိခဲ့သည္။ထို႔ေနာက္ရက္အနည္းငယ္အၾကာတြင္ ထိုသူကိုဝင္လာရန္ မဖိတ္ေခၚခဲ့သည္မွာ ထင္ရွားေသာ္ လည္း ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကိုယ္တိုင္အား ထိန္းသိမ္းထားစဥ္ ကန္႔သတ္ထားသည့္ အေျခအေန တို႔႔ကိုေဖာက္ဖ်က္သည္ဟုဆိုကာ ဖမ္းဆီး၍ တရားစြဲဆိုခဲ့သည္။
သူ႔အား အင္းစိန္ အက်ဥ္းေထာင္သို႔ေခၚေဆာင္သြား၍ ေမလ ၁၈ ရက္ေန႔တြင္ သတ္မွတ္ထား ေသာ အမႈၾကားနာမႈကို ္ေစာင့္ေနရသည္။
ေဝဖန္ခ်က္မ်ားက ဖမ္းဆီးမႈသည္ ၂ဝ၁ဝ တြင္က်င္းပရန္ စီစဥ္ထားသည့္ ေရြးေကာက္ပြဲအထိ သူမအားလူအမ်ားမ်က္စိေရွ႔ေမွာက္မွ ဖယ္ရွားထားရန္ အကြက္ခ်စီစဥ္ျခင္းျဖစ္သည္ဟု ဆိုသည္။

ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္မွာ ဘယ္လိုျဖတ္သန္းခဲ့လဲ
ထိန္းသိမ္းထားသည့္ ကာလမ်ားတြင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွာ ေလ့က်င့္ခန္းျပဳလုပ္ျခင္း၊ ေလ့လာျခင္းမ်ားႏွင့္ အလုပ္ရႈပ္ေနခဲ့သည္။
“က်မအေဖရဲ့ သမီးတေယာက္အေနနဲ႔ ျဖစ္ပ်က္ေနတာေတြ အားလံုးကို မထူးျခားသလို က်မ မေနႏိုင္ပါဘူး“ ဟုေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ၁၉၈၈ ခုႏွစ္က ေျပာခဲ့ပါသည္။သူသည္ တရားထိုင္သည္။ ျပင္သစ္စာ၊ ဂ်ပန္စာ ကၽြမ္းက်င္မႈမ်ားအတြက္ အလုပ္လုပ္ ေနခဲ့သည္။ ထို႔ေနာက္ စႏၵရားတြင္ ဂ်ာမန္ေတးေရးဆရာ ဘက္ခ်္ ၏ ေတးမ်ားတီးရင္း အပန္း ေျဖတတ္သည္။
မၾကာေသးခင္အခ်ိန္မ်ားကူ သူသည္တျခား NLD မွလူၾကီးမ်ားႏွင့္လည္းေကာင္း၊ ကုလသမဂအထူးသံတမန္ ရာဇာလီ အစၥေမးလ္ ကဲ့သို႔ေသာ ေရြြးခ်ယ္ ေပးထားေသာ သံတမန္မ်ားႏွင့္ လည္းေကာင္း ေတြ႔ခြင့္ရခဲ့သည္။
သို႔ေသာ္ ထိန္းသိမ္းခံရသည့္ ေစာေစာပိုင္းႏွစ္မ်ားကမူ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကို အၾကိမ္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားတြင္ တဦးတည္းသီးသန္႔ခြဲထားခဲ့သည္။ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္က ကင္ဆာေရာဂါႏွင့္ ဆံုးသြားခဲ့ေသာ အဂၤလိပ္လူမ်ဳိး ခင္ပြန္းႏွင့္ သားႏွစ္ေယာက္ကို ပင္ေတြ႔ခြင့္မရခဲ့ေပ။
သူ၏ခင္ပြန္း ေသဆံုးခါနီး အိပ္ရာထဲတြင္လဲေနစဥ္တြင္ သူ႔အားစစ္အစိုးကအာဏာပိုင္မ်ား ကခင္ပြန္းအား ေတြ႔ဆံုႏိုင္ရန္ အဂၤလန္သို႔ျပန္ခြင့္ျပဳမည္ဟု ကမ္းလွမ္းခဲ့သည္။ သို႔ေသာ္သူက ႏိုိင္ငံသို႔ျပန္လည္ဝင္ေရာက္ခြင့္မျပဳမည္ကိုစိုးေသာေၾကာင့္ တာဝန္အရျငင္းဆန္သင့္သည္ဟု ယူဆကာ ျငင္းဆန္ခဲ့သည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ထိန္းသိမ္းထားျခင္းကသူ၏က်န္ရွိေနေသာဘဝအား ျမန္မာႏိုင္ငံသူ ႏိုင္ငံသားမ်ားအတြက္ ကိုယ္စားျပဳေပးရန္ သူ႔အားပိုမို၍ရည္စူးဆံုးျဖတ္လာ ေစသည္ဟုမၾကာခဏေျပာေလ့ရွိသည္။
ကုလသမဂၢ သံတမန္ ရာဇာလီအစၥေမးလ္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ သူေတြ႔ ဘူးသမွ် ေလးစားအထင္ၾကီးစရာအေကာင္းဆံုး ပုဂၢိဳလ္မ်ားထဲမွ တေယာက္ျဖစ္သည္ဟုဆို၏။

ႏိုင္ငံျခားတြင္ ေနထိုင္ရေသာဘဝ
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္အား ေလးစား စိတ္ဝင္စားခံရျခင္း အေၾကာင္းအရင္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား မွာ သူသည္ တိုင္းျပည္၏ လြတ္လပ္ေရး သူရဲေကာင္း ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ သမီး ျဖစ္ေနျခင္းေၾကာင့္ပင္ ျဖစ္သည္။
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းသည္ လြတ္လပ္ေရးမရခင္ ေျခာက္လခန္႔အလုိ အေျပာင္းအလဲကာလ ၁၉၄၇ ခု၊ ဇူလိုင္လ တြင္လုပ္ၾကံသတ္ျဖတ္ျခင္းခံခဲ့ရသည္။ထိုအခ်ိန္က ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္မွာ ႏွစ္ ႏွစ္သမီးသာရွိပါေသးသည္။
၁၉၆ဝ ခုတြင္ ေဒလီသို႔ ျမန္မာသံတမန္အျဖစ္ ခန္႔အပ္ျခင္းခံခဲ့ရေသာ မိခင္ႏွင့္အတူ အိႏိၵယ သို႔လိုက္ပါသြားခဲ့သည္။
ေလးႏွစ္ၾကာေသာအခါ အဂၤလန္ႏိုင္ငံ ေအာက္စဖို႔ တကၠသိုလ္ သို႔ သြားေရာက္၍ အေတြးအေခၚပညာ၊ ႏိုင္ငံေရးႏွင့္ စီးပြါးေရးတို႔ကို သင္ယူခဲ့သည္။ ထိုတကၠသိုလ္တြင္ သူ၏ ခင္ပြန္းေလာင္းႏွင့္ ေတြ႔ခဲ့သည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ဂ်ပန္ႏွင့္ ဘူတန္တို႔တြင္ စြဲျမဲစြာ ေနထိုင္လုပ္ကိုင္ခဲ့ျပီးေနာက္ သားႏွစ္ေယာက္ ျဖစ္ေသာ အလက္ဇန္းဒါး ႏွင့္ ကင္မ္ တို႔ကို ျပဳစုပ်ဳိးေထာင္ကာ အဂၤလိပ္တကၠသိုလ္ ေက်ာင္းဆရာတေယာက္၏ အိမ္ရွင္မအျဖစ္ ဘဝအေျခခ်ခဲ့သည္။
သို႔ေသာ္ ျမန္မာျပည္သည္ သူ၏အေတြးမွ ဘယ္ေသာအခါမွ ေဝးကြာမသြားခဲ့။
ပထမပိုင္း အလြန္ဖ်ားနာေနေသာ မိခင္အား ၾကည့္ရႈ႔ေစာက္ေရွာက္ရန္ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ တြင္ရန္ကုန္သို႔ ျပန္ေရာက္သြားခဲ့စဥ္က ျမန္မာႏိုင္ငံသည္ အဓိကႏိုင္ငံေရး ျပသာနာအေျပာင္း အလဲမ်ား ၾကားတြင္ရွိေနခဲ့သည္။
ေထာင္ႏွင့္ခ်ီေသာ ေက်ာင္းသားမ်ား၊ ႐ုံးအလုပ္သမားမ်ားႏွင့္ ဘုန္းေတာ္ၾကီးမ်ားသည္ ဒီမိုက ေရစီအေျပာင္းအလဲအတြက္ လမ္းမ်ားေပၚသို႔ထြက္၍ ေတာင္းဆိုေနၾကသည္။
“က်မအေဖရဲ့ သမီးတေယာက္အေနနဲ႔ ျဖစ္ပ်က္ေနတာေတြ အားလံုးကို မထူးျခားသလို က်မ မေနႏိုင္ပါဘူး“ ဟုေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ၁၉၈၈ ခု ၾသဂုတ္ လ၂၆ ရက္ေန႔တြင္ရန္ကုန္၌ ေျပာေသာ သူ၏ မိန္႔ခြန္း၌ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ မၾကာမီတြင္ ထိုစဥ္ကအာဏာရွင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေနဝင္းကိုဆန္႔က်င္ ေသာေတာ္လွန္ေရး ၏ဦးေဆာင္မႈအခန္းဂဏၭထဲသို႔ တြန္းပို႔ျခင္းခံလိုက္ရေတာ့သည္။
အေမရိကန္ ႏိုင္ငံသားအခြင့္အေရးေတာင္းဆိုမႈ ေခါင္းေဆာင္ မာတင္လူသာကင္း ႏွင့္ အိႏိၵယမွ မဟတၱမဂႏၵီ တို႔၏အၾကမ္းမဖက္ေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ား ကိုအားက်အတုယူကာႏိုင္ငံ အနံ႔ သြာေရာက္၍ တရားပြဲမ်ားျပဳလုပ္စည္း႐ုံးခဲ့သည္။ လြတ္လပ္ေသာ ေရြးေကာက္ပြဲႏွင့္ ျငိမ္းခ်မ္း ေသာဒီမိုကေရစီ အသြင္ကူးေျပာင္းလဲေရးတို႔ကိုေတာင္းဆိုခဲ့သည္။
သို႔ေသာ္ ၁၉၈၈ ခုစက္တင္ဘာလ ၁၈ ရက္ေန႔တြင္ အာဏာသိမ္းယူခဲ့ေသာ စစ္တပ္မွ ဆႏၵျပ ပြဲမ်ားကိုရက္ရက္စက္စက္ ျဖိဳခြင္းခဲ့သည္။
စစ္အစိုးရသည္ ၁၉၉ဝ ခု၊ ေမလတြင္ အေထြေထြေရြးေကာက္ပြဲကို က်င္းပေပးခဲ့သည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္သည္ ယွဥ္ျပိဳင္ရန္အခ်က္မ်ားႏွင့္မျပည့္စံုခဲ့ဘဲ၊ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္က် ေနခဲ့ေသာ္လည္း သူမ၏ NLD ပါတီသည္ မဲအျပတ္အသတ္ အႏိုင္ရခဲ့သည္။
သို႔ေသာ္ စစ္အစိုးရသည္ ထိန္းခ်ဳပ္ထားမႈကို လြဲေပးရန္ျငင္းဆန္ခဲ့၍ ထိုအခ်ိန္ကတည္းက အာဏာကိုဆုတ္ကိုင္ထားခဲ့သည္။
( ဘီဘီစီ ကမၻာတလႊားအစီအစဥ္ကို ကိုးကားပါသည္။
Copy from Yeyitng blog)