အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး : ျပည္ေထာင္စုစိတ္ဓါတ္ ႏွင့္ ၂၁ ရာစု ပင္လုံညီလာခံ (၄)
ဖက္ဒရယ္ဆုိတာ တိုင္းျပည္ၿပိဳကြဲေရးလား။
ျပည္ေထာင္စုမၿပိဳကြဲေရး၊ တုိင္းရင္းသားစည္းလုံးညီညြတ္မွဳမၿပိဳကြဲေရးဆုိတဲ့ ေဆာင္ပုဒ္မ်ိဳးကုိ ၁၉၆၂ ခုႏွစ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေနဝင္းအာဏာသိမ္းခဲ့တဲ့ အခ်ိန္ေလာက္ကတည္းကၾကားလာၾကရတာပါ။ ျပည္ေထာင္စုႀကီး ၿပိဳကြဲ ပ်က္စီးေတာ့မဲ့အေရးက ကယ္တင္လုိက္ရတာပါလုိ႔ အာဏာသိမ္းစဥ္က စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားက အေၾကာင္းျပခဲ့ ပါတယ္။ သေဘာကေတာ့ စစ္မွန္တဲ့ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံတည္ေဆာက္ဖုိ႔ အထူူးသျဖင့္ရွမ္းျပည္ေခါင္းေဆာင္မ်ား က အေျခခံဥပေဒကုိျပင္ဆင္ရန္တင္ျပေတာင္းဆုိတာကုိ ျပည္ေထာင္စုၿပိဳကြဲေတာ့မဲ့အေရးလုိ႔ အေၾကာင္းျပတာ ပါ။ တနည္းအားျဖင့္ ရွမ္းျပည္ေခါင္းေဆာင္မ်ားတင္ျပတဲ့ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုတည္ေဆာက္ေရးမူဆုိတာကုိ တုိင္းျပည္ၿပိဳကြဲေရးလုိ႔အေၾကာင္းျပတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း ေတာ္လွန္ေရးေကာင္စီေခတ္၊ ျမန္မာ့ ဆုိရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီေခတ္ဝါဒျဖန္႔မွဳေအာက္မွာ ႀကီးျပင္းလာရသူမ်ားအေနနဲ႔ ဖက္ဒရယ္ဆုိတာ ျပည္ေထာင္ စုၿပိဳ ကြဲေရးလုိ႔ထင္မွတ္ေလ့ရွိၾကတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုဆုိတာ အင္အားေတာင့္တင္းမွဳ ကုိျဖစ္ေစတဲ့ စုစည္းမွဳလုိ႔ဆုိႏိုင္ပါတယ္။ ကမၻာေပၚရွိ နယ္ေျမက်ယ္ျပန္႔ ႀကီးမားတဲ့(အင္အားႀကီး) ႏိုင္ငံ ၁၀ ႏုိင္ငံ မွာ ၈ႏိုင္ငံေလာက္က ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံ ထူေထာင္ထားၾကပါတယ္။
ျပည္ေထာင္စုအမည္အမ်ိဳးမ်ိဳး
ကမၻာမွာ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံေတြဆုိလုိ႔ အာရွပစိဖိတ္ေဒသမွာ ၆ ႏုိင္ငံ၊ ဥပေရာပမွာ ၇ ႏိုင္ငံ၊ အာဖရိကမွာ ၄ ႏိုင္ငံ၊ အေမရိကတုိက္မွာ ၇ ႏိုင္ငံ အသီးသီးရွိၾကပါတယ္။ ကမၻာ့ေျမဧရိယာရဲ႕ သုံးပုံ ႏွစ္ပုံေလာက္က ဒီ ျပည္ေထာင္စု ၂၄ ႏိုင္ငံေတြအတြင္းမွာျဖစ္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ့ဒီျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံေတြစာရင္းမွာ မပါပါဘူး။
ျပည္ေထာင္စုကုိ အဂၤလိပ္လုိ ယူႏိုက္တစ္စတိတ္၊ ဖက္ဒေရးရွင္း၊ ဖက္ဒေရးတစ္၊ ယူနီယံ အစရွိသည္ျဖင့္ အမည္ အမ်ိဳးမ်ိဳးတတ္ၾကပါတယ္။ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုကုိ ယူနက္တစ္ စတိတ္ေအာဖ္ အေမရိကားလုိ႔ အမည္ေပး ထားပါတယ္၊ အစုိးရကိုေတာ့ ဖက္ဒရယ္ဂါးဗားမဲန္႔ (ျပည္ေထာင္စုအစုိးရ) နဲ႔ စတိတ္ဂါးဗားမဲန္႔ (ျပည္နယ္အစုိးရ မ်ား) လုိ႔ေခၚေဝၚသုံးစြဲၾကပါတယ္။ ျပည္ေထာင္စုတရားရုံးမ်ားကုိ ဖက္ဒရယ္တရားရုံးလုိ႔ေခၚၾကပါတယ္။ ဆုိဗီယက္ ႏိုင္ငံေတာ္ႀကီး ၿပိဳကြဲၿပီးေနာက္ ရုရွားႏိုင္ငံကေတာ့ ရုရွားဖက္ဒေရးရွင္းဆုိၿပီး ျပည္ေထာင္စုဖြဲ႔ပါတယ္။ ရုရွားဖက္ ဒေရးရွင္းမွာ ရီပတ္ဗလစ္ ၂၁ ခု၊ ရီဂ်င္(ျပည္နယ္) ၄၆ ခု၊ တာရီတုိရီ(နယ္ေျမ) ၉ခု၊ ဖက္ဒရယ္ ၿမိဳ႕ေတာ္ ၂ ခု၊ ကုိုယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ (ေအာ္တုိႏိုးမတ္စ္) ဧရိယာ ၄ခု၊ စုစုေပါင္း ၈၃ ခုႏွင့္ ဖြဲ႔စည္းထားျခင္းျဖစ္ပါတယ္။ အိႏၵိယ ႏိုင္ငံကုိေတာ့ အိႏၵိယ ရီပတ္ဗလစ္လုိ႔ တရားဝင္မည့္ေခၚထားပါတယ္။ ျပည္နယ္ ၂၈ခု၊ ျပည္ေထာင္စု နယ္ေျမ ၇ ခုတုိ႔ႏွင့္ ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုႏို္င္ငံ ဖြဲ႔စည္းထူေထာင္ထားတာျဖစ္ပါတယ္။ ၾသစေတးလ်ကုိေတာ့ Common Wealth of Australia လုိ႔ေခၚပါတယ္။ မူလဌာေနတုိင္းရင္းသားမ်ား(အဘုိးရီးဂ်င္း) ႏွင့္ ၁၇၇၀ ခုႏွစ္ေနာက္ပုိင္း လာေရာက္ အေျခခ်သူ ဥေရာပသားမ်ား၊ အာရွသားမ်ားေနထုိင္ၾကပါတယ္။ ၿဗိတိသွ်ကုိလုိနီနယ္ ၆ နယ္တုိ႔ကုိ ျပည္ေထာင္စုဖြဲ႔စည္းထားတာျဖစ္တယ္။ ကေနဒါကုိေတာ့ ကေနဒါလုိ႔ဘဲေခၚၾကပါတယ္။ ျပည္နယ္ ၁၀ခု၊ တာရီတုိရီ သုံးခုျဖင့္ျပည္ေထာင္စုဖြဲ႔စည္းထားပါတယ္။ ဘရာဇီးလ္ႏိုင္ငံကုိေတာ့ ဖက္ဒေရးတစ္ရီပတ္ဗလစ္ ေအာဖ္ ဘရာဇီးလ္လုိ႔ အမည္တတ္ပါတယ္။ ကမၻာ့ပဥၥမအႀကီးဆုံးႏိုင္ငံျဖစ္တယ္။ ျပည္နယ္ ၂၆ခု၊ ဖက္ဒရယ္ခရုိင္ ၁ခုနဲ႔ ၿပည္ေထာင္စု ဖြဲ႔စည္းထားတာျဖစ္တယ္။ လူျဖဴ၊ လူမဲ၊ မျဖဴမမဲ၊ လူညိဳ၊ လူဝါ စုံလင္စြာေနထုိင္ၾကပါတယ္။ ေပၚတူဂီဘာသာစကားက ဘရာဇီးလ္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ တရားဝင္ရုံးသုံးဘာသာစကားျဖစ္ပါတယ္။ ဥေရာပယူနီယံ (အီးယူ- ဥေရာပျပည္ေထာင္စု)ကေတာ့ လြတ္လပ္တဲ့ႏိုင္ငံေတြနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းထားတဲ့ ကြန္ဖယ္ဒေရးရွင္း ျပည္ေထာင္စု ႏိုင္ငံျဖစ္တယ္။ အဖြဲ႔ဝင္ ၂၇ ႏိုင္ငံပါရွိပါတယ္။ အဖြဲ႔ဝင္ေလွ်ာက္ ထားဆဲႏိုင္ငံမ်ားလည္းရွိပါတယ္။
ဖက္ဒရယ္ ျပည္ေထာင္စုဟုဆုိရာမွာ
ဖြဲ႔စည္းမွဳ။ ။ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုလုိ႔ဆုိရာမွာ လြတ္လပ္တဲ့ ျပည္ေထာင္ေတြဟာ မိမိဆႏၵအ ေလွ်ာက္ ျပည္ေထာင္စုထဲမွာပါဝင္တာမ်ိဳးရိွသလုိ၊ နယ္ေျမေတြကိုအဆင့္သတ္မွတ္ၿပီး ျပည္ေထာင္စုဖြဲ႔တာမ်ိဳး လည္းရွိတတ္ ၾကပါတယ္။ ဥပမာ ဘရာဇီးလ္ႏိုင္ငံ။ အမည္အားျဖင့္ေတာ့ ဖက္ဒေရးတစ္ ရီပတ္ဗလစ္ေအာဖ္ ဘရာဇီးလ္ျဖစ္ပါ တယ္။ ဘရာဇီးလ္ျပည္ေထာင္စုဟာ လြတ္လပ္တဲ့ျပည္ေထာင္ေတြနဲ႔ ျပည္ေထာင္စုဖြဲ႔ထားတာမဟုတ္သလုိ လူမ်ိဳး စု ျပည္နယ္မ်ားနဲ႔ျပည္ေထာင္စုဖြဲ႔စည္းထားတာမ်ိဳးလည္းမဟုတ္ပါဘူး။ ယူႏိုက္တစ္စတိတ္ေအာဖ္ အေမရိ ကားကုိ ၾကည့္ရင္လည္းျပည္နယ္ ၅၀စလုံးဟာ ကုိယ့္သေဘာနဲ႔ကုိလာေပါင္းထားၾကတာမဟုတ္ပါဘူး။ ရုရွားဖက္ဒေရးရွင္း လည္း ထုိနည္းလည္းေကာင္း၊ အိႏၵိယလည္း ထုိနည္းလည္းေကာင္းပါဘဲ။
ျပည္ေထာင္စုစံ။ ။ ျပည္နယ္မ်ားကုိကုိယ္စားျပဳတဲ့ အထက္လႊတ္ေတာ္အတြက္ ျပည္နယ္ကုိယ္စားလွယ္ အညီအမွ် ေရြးခ်ယ္ေပးရျခင္းကုိျပည္ေထာင္စုရဲ႕ ညီမွ်ျခင္းကုိေဖၚေဆာင္တဲ့စံတခုလုိ႔ယူဆၾကပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ အိႏၵိယႏိုင္ငံကေတာ့ ဒီမုိကေရစီအေျခခံနဲ႔အညီလုိ႔ယူဆကာ အထက္လြတ္ေတာ္ကုိယ္စားလွယ္အတြက္ ျပည္ နယ္မ်ားရွိ လူဦးေရအခ်ိဳး အရဘဲေရြးခ်ယ္ပါတယ္။ ကေနဒါကေတာ့တစ္မ်ိဳးပါ။ ဆီးနိတ္အထက္လြတ္ေတာ္ အမတ္မ်ားကုိ ဖက္ဒရယ္အစုိးရ ဝန္ႀကီးခ်ဴပ္ရဲ႕အႀကံျပဳခ်က္အရ ျပည္ေထာင္စုအုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး(ဂါဗနာဂ်နရယ္)က ခန္႔အပ္ရပါတယ္၊ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္မ်ားဟာ အသက္၇၅ႏွစ္ျပည့္သည္အထိ တာဝန္ထမ္းေဆာင္ခြင့္ရ ၾကပါတယ္။ ဘရာဇီးလ္ႏိုင္ငံကေတာ့ ဖက္ဒရယ္ဆီးနိတ္လႊတ္ေတာ္ကုိ ျပည္နယ္တုိင္းနဲ႔ဖက္ဒရယ္ခရုိင္က ကုိယ္ စားလွယ္ သုံးဦးက်စီအညီအမွ် ေရြးခ်ယ္ေပးၾကရပါတယ္။ ရုရွားဖက္ဒေရးရွင္းမွာေတာ့ အဆင့္ဆင့္သတ္မွတ္ထား တဲ့ ရီပတ္ဗလစ္၊ ျပည္နယ္္၊ နယ္ေျမ၊ ျပည္ေထာင္စုၿမိဳ႕ေတာ္ေဒသ၊ ကုိယ္ပုိင္အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္ရေဒသစတဲ့ အစုအဖြဲ႔ ၈၃ ခုမွ ကုိယ္စားလွယ္ ၂ ဦးက်စီေရြးခ်ယ္ေပးရပါတယ္။ ႏိုင္ငံငယ္ေလးေတြျဖစ္တဲ့ အာရွက ယူေအအီး အာရပ္ေစာ္ ဘြားမ်ားျပည္ေထာင္စု၊ မက္ခရုိနီးရွားျပည္ေထာင္စုနဲ႔ အေမရိကတုိက္က St. Kitts and Nevis ႏိုင္ငံမ်ားကေတာ့ ဥပေဒျပဳလႊတ္ေတာ္ တရပ္ဘဲထားၾကပါတယ္။
အာဏာခြဲေဝျခင္း။ ။ အာဏာခြဲေဝျခင္းဟာ ျပည္ေထာင္စုဖြဲ႔စည္းၾကျခင္း၏ အဓိကလကၡဏာတရပ္ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံေတြမွာ ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ျပည္နယ္မ်ားအၾကား ဥပေဒျပဳအာဏာမ်ားကုိ အေျခခံဥပေဒနဲ႔ သတ္ မွတ္ခြဲေဝထားၾကပါတယ္။ ျပည္ေထာင္စုကဥပေဒျပဳခြင့္ရွိတဲ့အာဏာ၊ ျပည္နယ္မ်ားကဥပေဒျပဳခြင့္ရွိတဲ့အာဏာ၊ ျပည္ေထာင္စုေကာ ျပည္နယ္ကပါထပ္တူဥပေဒျပဳခြင့္ရွိတဲ့အာဏာစသည္ျဖင့္ျဖစ္ပါတယ္။ ျပည္ေထာင္စု ဥပေဒ ျပဳစာရင္းထဲမွာလည္း မပါ၊ ျပည္နယ္ ဥပေဒျပဳစာရင္းထဲမွာလည္း မပါတဲ့ ဥပေဒျပဳစရာေတြ၊ တနည္းအားျဖင့္ ႀကြင္းက်န္တဲ့ ဥပေဒျပဳအာဏာ(Residual power)ကုိ တခ်ိဳ႕ႏိုင္ငံက ျပည္ေထာင္စုကုိေပးအပ္ထားပါတယ္၊ တခ်ိဳ႕ႏိုင္ငံေတြမွာက ျပည္နယ္မ်ားကုိအပ္ႏွင္းေလ့ရွိပါတယ္။ နားလည္မွဳရွိရွိ အေျခခံဥပေဒအရ ခြဲေဝသတ္မွတ္ ထားေပးသည့္ ဥပေဒျပဳေရး၊ စီမံအုပ္ခ်ဳပ္ ေရးကိစၥအဝဝကုိ ျပည္နယ္မ်ားက လြတ္လပ္စြာက်င့္သုံးႏိုင္ခြင့္ရွိရပါ မယ္။ ျပည္နယ္ေတြဟာ သက္ဆုိင္ရာျပည္နယ္ေတြရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကိစၥ၊ ဥပေဒျပဳေရးကိစၥေတြမွာ (ျခြင္းခ်က္မွ အပ) ျပည္ေထာင္စု အစုိးရရဲ႕စြက္ဖက္မွဳကင္းစြာ၊ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ခြင့္မရွိဘူူးဆုိရင္ အဲဒီလုိမ်ိဳး ျပည္ေထာင္စုဟာ အမည္ခံျပည္ေထာင္စုသာျဖစ္ပါမယ္။ စစ္မွန္တဲ့ျပည္ေထာင္စုျဖစ္ႏိုင္မွာမဟုတ္ပါဘူူး။
ျမန္မာႏိုင္ငံျပည္ေထာင္စုနဲ႔ ကြာျခားခ်က္
လြတ္လပ္ေရးရၿပီးစက ပါလီမန္ဒီမုိကေရစီေခတ္(၁၉၄၇ခုႏွစ္အေျခခံဥပေဒေခတ္) တုန္းကဖြဲ႔စည္းတည္ေဆာက္ ထားတဲ့ ျပည္ေထာင္စုသမတ ျမန္မာႏိုင္ငံဆုိတာေကာ၊ ဦးေနဝင္းရဲ႕ ျမန္မာ့ဆုိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီ ေခတ္ (၁၉၄၇ ခုႏွစ္အျခခံဥပေဒေခတ္)က တည္ေဆာက္ထားတဲ့ ျပည္ေထာင္စု ဆုိရွယ္လစ္သမတျမန္မာႏုိင္ငံေတာ္ ဆုိတာေကာ၊ အခု န အ ဖ ရဲ႕ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ အေျခခံဥပေဒအရ ဖြဲ႔စည္းထားတဲ့ ျပည္ေထာင္စု သမတ ျမန္မာႏိုင္ငံ ေတာ္ေကာ ျပည္ေထာင္စုႏုိင္ငံေတြမဟုတ္ဘူးလား လုိ႔ေမးစရာရွိပါတယ္။
ျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံမ်ားမွာ ျပည္ေထာင္စုဆုိင္ရာကိစၥအဝဝကုိဥပေဒႏွင့္အညီ စီမံေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ ျပည္ေထာင္စုအစုိး ရ နဲ႔ သက္ဆုိင္ရာျပည္နယ္ေရးရာကိစၥအဝဝကုိေဆာင္ရြက္ရန္ ျပည္နယ္အစုိးရ ဟူ၍ရွိၾကရပါတယ္။ ဒီလုိဘဲ ျပည္ ေထာင္စုအစုိးရကုိ ဥပေဒနဲ႔အညီ လုပ္ကုိင္ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ေအာင္ ဥပေဒျပဳေပးတဲ့ ျပည္ေထာင္စုဥပေဒျပဳလႊတ္ ေတာ္ ရွိရသလုိ၊ အေျခခံဥပေဒအရ ျပည္နယ္မ်ားကုိ ေပးအပ္ထားတဲ့ ဥပေဒျပဳကိစၥရပ္မ်ားအတြက္ ဥပေဒျပဳ ဖုိ႔ ျပည္နယ္ဥပေဒျပဳလႊတ္ေတာ္ ရွိၾကရပါတယ္။ ေျပာရရင္ေတာ့ ပါလီမန္ဒီမုိကေရစီေခတ္ ျပည္ေထာင္စု သမတ ျမန္မာႏိုင္ငံ(၁၉၄၇ အေျခခံဥပေဒေခတ္) မွာ ဗမာျပည္နယ္ရယ္လုိ႔မရွိခဲ့ပါဘူး၊ ဗမာျပည္နယ္အစုိးရမရွိသလုိ၊ ဗမာ ျပည္နယ္ဥပေဒျပဳလႊတ္ေတာ္လည္းမရွိခဲ့ပါ။ ဒါေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စုအစုိးရသည္ ျပည္ေထာင္စုကုိလည္း ကုိယ္ စားျပဳသလုိ ဗမာျပည္မရဲ႕ ကုိယ္စားျပဳအစုိးရသေဘာမ်ိဳးလည္းျဖစ္သြားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျပည္ေထာင္စု အသြင္ အျပင္ကုိက အခ်ိဳးမက်သလုိျဖစ္ပါတယ္။ ဦးေနဝင္းရဲ႕ မ ဆ လ ေခတ္ ျပည္ေထာင္စုကေတာ့ အမည္အား ျဖင့္သာ ျပည္ေထာင္စုလုိ႔ဆုိထားတာျဖစ္တယ္။ ျပည္နယ္မ်ားကုိကုိယ္စားျပဳတဲ့ အထက္လႊတ္ေတာ္ဆုိတာ မရွိ သလုိ၊ ျပည္နယ္ေတြမွာလည္း ဥပေဒျပဳလႊတ္ေတာ္မ်ားလည္းမရွိပါ။ အစုိးရလည္းတရပ္သာရွိတယ္။ ဒါေၾကာင့္ မဆလေခတ္ကျပည္ေထာင္စုကုိ ျပည္ေထာင္စုလုိ႔ေျပာ၍မရပါဘူး။ လက္ရွိ န အ ဖ ေခတ္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ အေျခခံ ဥပေဒအရေတာ့ျပည္ေထာင္စုအဆင့္မွာ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္နဲ႔ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ဆုိၿပီး ဥပေဒျပဳလႊတ္ေတာ္ ႏွစ္ရပ္ဖြဲ႔ထားပါတယ္။ ေနာက္ၿပီး ျပည္နယ္နဲ႔တုိင္းေတြမွာလည္း ဥပေဒ ျပဳႏိုင္ဖုိ႔အတြက္ ျပည္နယ္လႊတ္ေတာ္-တုိင္းေဒသႀကီးလႊတ္ေတာ္ေတြလည္းဖြဲ႔စည္းထားပါတယ္။ အာဏာခြဲေဝ က်င့္သုံးေစတဲ့သေဘာျဖစ္တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ဖက္ဒရယ္ဆန္ဆန္္ ျပည္ေထာင္စုလုိ႔ေျပာလုိ႔ရပါတယ္။ ႏိုင္ငံဖြဲ႔စည္း ပုံအရက ျပည္ေထာင္စုပုံစံေတာ့ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ လက္ေတြ႔မွာေတာ့ ဥပေဒျပဳလႊတ္ေတာ္ဟာ တပ္မေတာ္ လႊတ္ေတာ္သဖြယ္ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လည္းဆုိေတာ့ လႊတ္ေတာ္တုိင္းမွာတပ္မေတာ္သားမ်ားကုိ ေလးပုံတစ္ပုံ ထည့္သြင္းေပးရပါတယ္။ အဲဒီတပ္မေတာ္သားကုိယ္စားလွယ္မ်ားကုိ သမတလည္းမဟုတ္၊ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္လည္းမဟုတ္တဲ့ ကာကြယ္ေရးဦးစီး ခ်ဳပ္ဆုိသူတစ္ဦးတည္းသေဘာနဲ႔ခန္႔အပ္ပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ တပ္မေတာ္ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံပါတီကုိလည္းဖြဲ႔ ထားျပန္ပါတယ္။ ဒါဟာ လႊတ္ေတာ္တုိင္းမွာ-
(တပ္မေတာ္ကုိယ္စားလွယ္ မ်ား+တပ္မေတာ္ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံပါတီ ကုိယ္စားလွယ္ = ကုိ္ယ္စားလွယ္ အ မ်ားစု) ျဖစ္ေနရေလေအာင္ ဖန္တီးယူထားတာပါ။ ဒီ ကုိယ္စားလွယ္မ်ားဟာ ဥပေဒျပဳရာမွာဘဲျဖစ္ျဖစ္၊ စီမံအုပ္ ခ်ဳပ္ ေရးရာကိစၥမ်ားမွာဘဲျဖစ္ျဖစ္၊ ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ၾသဇာေအာက္ကေန တစ္သံတည္း ျဖစ္ေနၾကရပါလိမ့္ မယ္။ ျပည္နယ္ဆုိင္ရာဥပေဒျပဳေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကိစၥရပ္ေတြမွာလည္း သက္ဆုိင္ရာျပည္နယ္မ်ားက လြတ္လပ္ စြာ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္ၾကမည္မဟုတ္ပါ။ ဒါေၾကာင့္အာဏာခြဲေဝက်င့္သုံးမွဳ ဆုိတာဟာလည္းဟန္ ျပဘဲျဖစ္တယ္။ ဒီ ျပည္ေထာင္စုဟာလည္း အျမင္ေကာင္းရုံ၊ လူၾကားေကာင္းရုံေဖၚျပထားတဲ့ဟန္ျပ ျပည္ေထာင္စု သာျဖစ္ ပါတယ္။
ယေန႔ျပည္သူမ်ား လုိလားေနတာက
ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ဒုကၡဆင္းရဲႀကီးစြာနဲ႔ လွဳပ္ရွားရုန္းကန္ေနရတဲ့ၾကရတဲ့ တိုင္းရင္းသားမ်ားႏွင့္တကြ ႏိုင္ငံသား ျပည္သူတရပ္လုံးဟာဆင္းရဲျခင္းကင္းေဝးလွ်က္၊ ၿငိမ္းခ်မ္းသာယာတဲ့ လူမွဳဘဝကုိလုိလားလွ်က္ရွိၾကပါတယ္။ တန္းတူေရးရွိတဲ့၊ စစ္မွန္တဲ့ျပည္ေထာင္စုတည္ေဆာက္ေရးေတာင္းဆုိခ်က္ကုိ အေၾကာင္းျပဳလွ်က္ စစ္အာဏာ ရွင္စနစ္ေပၚလာသလုိ လက္နက္ကုိင္ ဆန္႔က်င္တုိက္ခုိက္တဲ့ အင္အားစုမ်ားလည္းေပၚေပါက္တုိးပြားလာၾက တာ ျဖစ္တယ္။ ျပည္ေထာင္စုတည္ေဆာက္ေရးလုိလားသည့္တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္အဖြဲ႔မ်ားနဲ႔ စစ္အစုိးရတုိ႔ အ ၾကား ျဖစ္ပြားေနတဲ့ ႏွစ္ရွည္ျပည္တြင္းစစ္ (ဗကပ ႏွင့္ျဖစ္သည့္စစ္လည္းအပါအဝင္) သည္လည္းေကာင္း၊ စစ္အစုိးရ၏ ည့ံဖ်င္းတဲ့ စီမံခန္႔ခြဲအုပ္ခ်ဳပ္မွဳသည္လည္းေကာင္း၊ ျပည္သူတုိ႔အား ဆင္းရဲဒုကၡတြင္း ကုိဆြဲသြင္းေပး တဲ့ အေၾကာင္းရင္းေတြျဖစ္တယ္ ဆုိရင္မွားမယ္မဟုတ္ပါ။ ဒါေၾကာင့္ စစ္မွန္တဲ့ျပည္ေထာင္စု၊ အႏွစ္သာရရွိတဲ့ ျပည္ေထာင္စုကုိတည္ေဆာက္ျခင္းဟာ ျပည္သူတုိ႔အား ဆင္းရဲဒုကၡေရာက္ေနျခင္းမွ ကင္းသြားႏိုင္ပါတယ္။ စစ္မွန္ တဲ့ျပည္ေထာင္စုဆုိတာၿခဳံေျပာရရင္ ျပည္နယ္အသီးသီးတုိ႔မွာ ႏိုင္ငံေရးအရ၊ တန္းတူအခြင့္အေရးရွိေသာ ျပည္ ေထာင္စုကုိတည္ေဆာက္ျခင္းကုိဆုိလုိပါတယ္။ တနည္းအားျဖင့္ေတာ့ ဖက္ဒရယ္ျပည္ေထာင္စုလုိ႔ဆုိလုိ႔ လည္းရ ႏိုင္ပါတယ္။ ျပည္ေထာင္စုႏွင့္ျပည္နယ္အသီးသီးတုိ႔အၾကား အေျခခံဥပေဒအရ အာဏာကုိခြဲေဝထားၿပီး၊ ျပည္နယ္ အသီးသီးက အေျခခံဥပေဒအရသတ္မွတ္ထားတဲ့ ၎တုိ႔ရဲ႕အာဏာမ်ားကုိ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ က်င့္သုံးလုိ႔ရတဲ့ စနစ္မ်ိဳးပါ။
ျမန္မာႏိုင္ငံကုိျပည္ေထာင္စုႏိုင္ငံအျဖစ္တည္ေဆာက္ရာမွာ၊ ဘယ္လုိ အမည္တတ္မလဲ။ တနည္းအားျဖင့္ ယူႏိုက္ တစ္စတိတ္ေအာဖ္….လုိ႔အမည္တတ္မလား၊ ယူနီယံေအာဖ္…လုိ႔အမည္တတ္မလား၊ ဖက္ဒရယ္ယူနီယံ ေအာဖ္...လုိ႔အမည္တတ္မလား၊ ဖက္ဒရယ္လုိ႔ေျပာရင္ေကာ သံသယေတြျဖစ္ေနမလားဆုိတာဟာ ဧကန္မုခ် ေဆြးေႏြးရမဲ့ကိစၥျဖစ္လာပါလိမ့္မယ္။
(အဲဒါကုိ ေဆြးေႏြးၾကတဲ့အခါမွာ (၁) သမုိင္းေၾကာင္းကုိ ေဇာင္းေပးေဆြးေႏြးပါက၊ သမုိင္းအခ်က္အလက္ဆုိင္ရာ အျငင္းပြားႏိုင္စရာေတြျဖစ္ႏုိင္တဲ့အေပၚမွာ လုိရာပန္းတုိင္းကုိေရာက္ႏုိင္မည္မဟုတ္ပါ။ (သမုိင္းကုိပစ္ပယ္ဖုိ႔ ဆုိလုိ တာေတာ့မဟုတ္ပါဘူး လတ္တေလာလုိအပ္ခ်က္ခရီးေရာက္ရန္အတြက္ျဖစ္သည္)။ (၂) အခ်က္က ျပည္ေထာင္ စု သေဘာတရားေရးရာေတြအေပၚမွာ အလြန္အေလးထားလြန္းပါက (ဟုိႏိုင္ငံမ်ိဳးမွ ျပည္ေထာင္စုစစ္တယ္၊ ဒီႏိုင္ငံလုိမ်ိဳးက ျပည္ေထာင္စုမစစ္ဘူးစတာတုိ႔၊ ဖက္ဒရယ္မက်တက်တုိ႔- ဖက္ဒရယ္က် က်တုိ႔ စတာေတြ နဲ႔) ခရီးေရာက္မွာမဟုတ္ပါ။ (၃) ကေတာ့ ခြဲထြက္ခြင့္၊ အဲဒါကေတာ့ အႀကီးမားဆုံးသံသယ ျဖစ္စရာကိစၥျဖစ္တယ္။ အေျခခံဥပေဒေရးဆြဲရာမွာ ခြဲထြက္ခြင့္ပါမွျဖစ္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ရွင္းပါတယ္၊ သံသယစိတ္ေတြဝင္ၾကၿပီး ျပည္ေထာင္ စုတည္ေဆာက္ေရးခရီး ေရွ႕တုိးႏိုင္မည္မဟုတ္ပါ။ (ခြဲထြက္ခြင့္ကုိ အေျခခံဥပေဒ တြင္ထည့္မထား ေသာ္လည္း၊ အစုိးရတရပ္က ဖိႏွိပ္မွဳေတြလြန္ကဲလာမယ္၊ လူမ်ိဳးႀကီးတစ္မ်ိဳးက လူမ်ိဳးငယ္မ်ားအေပၚ အလြန္ အ ကြ်ံ ႏွိမ္ထက္စီးနင္းလုပ္မယ္ဆုိရင္၊ ခြဲထြက္ေရး ေအာ္သံ၊ ဆူသံေတြ၊ လွဳပ္ရွားမွဳေတြ ေပၚလာမွာအေသအခ်ာဘဲ ျဖစ္တယ္။)
ျပည္ေထာင္စုနာမယ္ကုိ အဆင္ေျပသလုိထားလုိ႔ရႏိုင္ပါတယ္။ ယူႏိုက္တစ္စတိတ္လုိ႔ထားလွ်င္ဘဲျဖစ္ျဖစ္၊ ဖက္ဒ ရယ္ယူနီယံလုိ႔ထားလွ်င္ဘဲျဖစ္ျဖစ္ ေနာင္ဆုိခြဲထြက္မသြားလားဆုိတာမ်ိဳး(လြန္ခဲ့တဲ့ႏွစ္ ၄၀ ေက်ာ္ေလာက္ က သံသယ ျဖစ္ခဲ့ၾကေပမဲ့) အခုအခ်ိန္မွာ သံသယမရွိသင့္ၾကေတာ့ပါဘူး။ ျပည္ေထာင္စုနာမယ္ကုိ ဖက္ဒရယ္တတ္ ျခင္းမတတ္ျခင္းထက္ အာဏာခြဲေဝက်င့္သုံးတဲ့၊ တရားတဲ့ ဥပေဒကုိ ျပဌာန္းက်င့္သုံး၊ လိုက္နာတတ္တဲ့ (ကုိယ့္ က်င့္တရားမ်ိဳး) က်င့္သုံးၾကေရးသာ အဓိကက်ပါတယ္လုိ႔ထင္ပါတယ္။ ယေန႔ ျပည္သူေတြဟာ ႏိုင္ငံတကာ ႏိုင္ငံ ေရးအေတြ႔အႀကဳံဗဟုသုတမ်ားလည္းရွိၾကၿပီျဖစ္တယ္။ အုတ္ရွစ္သီးႏွစ္လုံးထုတဲ့ရလဒ္ကိုသိၾကရၿပီးလည္းျဖစ္ပါ တယ္။
ၿခဳံေျပာရမယ္ဆုိရင္ ကုိယ့္ျပည္နယ္ေလးကုိဘဲ ကုိယ့္တုိင္းျပည္လုိ႔မမွတ္ယူၾကဘဲ ျပည္ေထာင္စုတခုလုံးဟာ ကုိယ့္ တုိင္းျပည္ဘဲလုိ႔ခံယူပါမွ၊ ကုိယ့္လူမ်ိဳး၊ ကုိယ့္အမ်ိဳးေလာက္ကုိဘဲခ်စ္တဲ့စိတ္ဆုိတာထက္၊ ျပည္သူတုိင္းကုိခ်စ္ခင္ တတ္တဲ့စိတ္မ်ိဳးရွိၾကပါမွ၊ ျပည္ေထာင္စုခ်စ္စိတ္အျပည့္အဝရွိရာက်ပါမယ္။ လူနည္းစုလူမ်ိုဳးစုမ်ားရဲ႕ ကုိယ္ပုိင္ အုပ္ခ်ဳပ္ခြင့္၊ ကုိယ္ပုိင္ျပဌာန္းခြင့္မ်ားကုိေလးစားပါမွ၊ ကုိယ့္အခြင့္အေရးအတြက္ကုိယ္သိတတ္တန္ဖိုးထားသလုိ၊ တဖက္သားရဲ႕ အခြင့္အေရးရွိတယ္ဆုိတာကုိလည္းအျပန္အလွန္ေလးစားတန္ဖုိးထားတတ္ပါမွ၊ စစ္မွန္သည့္ ျပည္ ေထာင္စုႀကီး၊ ေတာင့္တင္းခုိင္မာတဲ့ ျပည္ေထာင္စုႀကီး ကုိတည္ေဆာက္ႏိုင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း၊ သုိ႔မွသာ ျပည္သူ တုိ႔လုိလားတဲ႔၊ ၿငိမ္းခ်မ္းတဲ့ လူမွဳဘဝႀကီးျဖစ္ေပၚလာႏိုင္ေၾကာင္း ေစတနာအရင္းခံျဖင့္ စုစည္းတင္ျပလုိက္ရပါ တယ္။
ဝင္းေမာင္။
၂၃ ရက္ မတ္လ၊ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္။
----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------
ေအာက္ပါစာအုပ္မ်ားႏွင့္ ဝဲဘ္ဆုိက္ပါ အခ်က္အလက္မ်ားကုိ အသုံးျပဳပါသည္။
ျပန္ၾကားေရးဝန္ႀကီးဌာန။ (၂၀၀၈)၊ “ျပည္ေထာင္စုသမတျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ ဖြဲ႔စည္းပုံအေျခခံဥပေဒ (၂၀၀၈ ခုႏွစ္)” ျပန္ၾကားေရးဝန္ႀကီးဌာန၊ပုံႏွိပ္ထုတ္ေရးႏွင့္စာအုပ္ထုတ္ေဝေရးလုပ္ငန္း။
ျမန္မာဆုိရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီ။ (၁၉၇၃)၊ “ျပည္ေထာင္စု ဆုိရွယ္လစ္သမတျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ ဖြဲ႔စည္းပုံ အေျခခံဥပေဒႏွင့္ပတ္သက္ေသာအဓိပၸါယ္ရွင္လင္းခ်က္မ်ား” ၊ ပုံႏွိပ္ေရးႏွင့္စာအုပ္ထုတ္ေဝေရး လုပ္ငန္း ေကာ္ပုိ႔ေရးရွင္း။
ျမန္မာ့သမုိင္းျဖစ္ရပ္မွန္ျပဳစုေရးအဖြဲ႔။ (၁၉၉၀)၊ တုိင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားအေရးႏွင့္ ၁၉၄၇ အေျခခံဥပေဒ၊ ပထမတြဲ၊ တကၠသုိလ္မ်ားပုံႏွိပ္တုိက္၊ ရန္ကုန္၊ ။
ျမန္မာ့သမုိင္းျဖစ္ရပ္မွန္မ်ားျပဳစုေရးသားေရးအဖြဲ႔၊ (၁၉၉၁)၊ ၁၉၅၈-၆၂ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး၊ တတိယတြဲ၊ တကၠသုိလ္မ်ားပုံႏွိပ္ တုိက္၊ ရန္ကုန္ ။
ျမန္မာ့သမုိင္းျဖစ္ရပ္မွန္မ်ားျပဳစုေရးသားေရးအဖြဲ႔(၁၉၉၁)၊ ၁၉၅၈-၆၂ ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး၊ စတုထၳတြဲ၊ တကၠသုိလ္မ်ားပုံႏွိပ္တုိက္၊ ရန္ကုန္ ။
Baster, C. , & Rahman, S. ( 1989) Historical Dictionary of Bangladesh
Department of Justice. (2011) Constitution Acts, 1867 to 1982. Retrieved from March 19, 2011 http://laws.justice.gc.ca/en/const/2.html#anchorbo-ga:s_17-gb:s_21
Government of Canada Privy Council Office. (2009) Interactive Map of the Federations of the World. Retrieved March 18, 2011, from http://www.pco-bcp.gc.ca/aia/index.asp?lang=eng&page=world-monde
Government of Canada Privy Council Office. (2009) Interactive Map of the Federations of the World. Retrieved March 18, 2011, from http://indiacode.nic.in/ coiweb/fullact1.asp?tfnm=00%2099
Louisiana Secretary of State. (2011) Louisiana History under 10 Flags. Retrieved from March 14, 2011 from http://www.sos.louisiana.gov/tabid/216/Default.aspx
Nanda, V.(2001) “Self-determination and Secession under International Law”, Denver Journal of
International Law and Policy. Retrieved Jan 20, 2011 from http://findarticles.com/p/articles/mi_hb3262/is_2001_Summer-Fall/ai_n28890055/pg_2/?tag=content;col1
Peebles, P. (2006) The History Sri Lanka.
Rosenberg, M. (2011) New Countries of the World: The 33 New Countries Created since 1990.
Sakwa, R. (Ed.). (2005) Chechnya from Past to Future.
Spartz, India M. (2001) “Eight Star of Gold: The Story of Alaska’s flag, Alaska State
Musiums. Retrieved March14, 2011 from.
U.S. Department of State Diplomacy in Action (2010) Country profiles, Brazil. Retrieved
March 14, 2011 from http://www.state.gov/r/pa/ei/bgn/35640.htm
U.S. Department of State Diplomacy in Action (2010) Country profiles, Brazil. Retrieved
March 14, 2011 from http://www.state.gov/r/pa/ei/bgn/3183.htm
No comments:
Post a Comment