by Cho Lay on Sunday, July 29, 2012 at 7:33am ·
ဘဂၤလီအေရး ေတြးမိသမွ်
ေဆာင္းပါးရွင္ - ဗိုလ္မွဴးေက်ာ္ေက်ာ္ခိုင္
ယေန႔မီဒီယာေတြမွာ ဘဂၤလီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး အခ်ဳိ႕ေဆာင္းပါးမ်ား၊ သတင္းမ်ားဟာ ျမန္မာျပည္တိုင္းရင္းသား ျပည္သူလူထုအတြက္ အဆိပ္အေတာက္ေတြ ျဖစ္ေနတာ ေတြ႔ရတဲ့အတြက္ တာဝန္သိရင္ တာဝန္ရိွတယ္ဆိုသလို ေရးသား တင္ျပလိုက္ရပါတယ္။ စာေရးသားသူအခ်ဳိ႕ဟာ ကေျမာက္ကေျခာက္ မဟုတ္ၾကပါဘူး။ ႏိူင္ငံျခားေန ပညာတတ္ဆိုသူေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။
စာဖတ္ပရိသတ္အခ်ဳိ႕ရဲ႕ ကြန္မင့္ေတြကိုၾကည့္ေတာ့ အက်ဳိးရိွတဲ့စာေပမ်ဳိး၊ ဗဟုသုတမ်ားတဲ့စာမ်ဳိးကို မ်ားမ်ားဖတ္ပံုမ်ဳိး မေတြ႔ရသလို ကိုယ္ပိုင္ဥာဏ္နဲ႔ ဆင္ျခင္တိုင္းထြာျပီး ယုံၾကည္လက္ခံတာမ်ဳိးကိုလည္း ေကာင္းစြာ မေတြ႔ရပဲ ပညာတတ္ေတြ ေရးတာပဲဆိုတဲ့ အသိသက္သက္နဲ႔ လုံးေထြးအီးေယာင္ဝါးလုပ္ျပီး လက္ခံေနၾကတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒီေဆာင္းပါး ေခါင္းစဥ္ကိုေရးေတာ့ ရင္းႏွီးတဲ့ ကြ်န္ေတာ့္မိတ္ေဆြေတြက ႏိူင္ငံေရးနဲ႔ သက္ဆိုင္တာပဲ ေရးပါလို႔ ေျပာၾကပါတယ္။
အမွန္ေတာ့ ႏိူင္ငံေရးဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္ၾကီးေအာက္မွာ ႏိူင္ငံေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ စစ္ေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမူေရး၊ ဘာသာေရး၊ ပညာေရး၊ ယဥ္ေက်းမူ အစရွိသည္ျဖင့္ အကုန္လုံး အက်ဳးံဝင္ ဆက္စပ္ေနတာပါ။ တစ္ခုခုမွာ ျပႆနာဝင္ေနျပီဆိုရင္ ႏိူင္ငံေရး အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကိုပဲ ဦးတည္သြားတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တနည္းတဖုံ အေၾကာင္းအက်ဳိး ဆက္စပ္ေနတာကိုေထာက္ျပီး အေၾကာင္းအရာ ရႈေထာင့္အမ်ဳိးမ်ဳိးကေန ေရးသားတင္ျပေနျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
ယခုလတ္တေလာ အေၾကာင္းအရာတစ္ခုကို ၾကားထိုးတင္ျပခ်င္ပါတယ္။ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားတို႔ နယ္ေျမမွာ ရခိုင္နဲ႔ဘဂၤလီေတြအၾကား ျပႆနာေတြ ျဖစ္ပြားေနပါတယ္။ ဒါဟာ အေၾကာင္းရိွလို႔ အက်ဳိးျဖစ္လာတဲ့ အေၾကာင္းအက်ဳိး ဆက္ႏြယ္မႈ (causes and affects) တစ္ခုပါ။ ျပန္ခြဲရင္ လတ္တေလာအေၾကာင္းရင္း (immediate causes) နဲ႔ ေနာက္ခံအေၾကာင္းတရားမ်ား (root causes) ဆိုတာကို ေတြ႕ၾကရမွာပါ။
မီဒီယာေတြမွာ အီးေယာင္ဝါး ေရးေနၾကတာမ်ဳိး ဗိုလ္ေက်ာ္ဆန္းနဲ႔ ဦးေအာင္ေသာင္းတို႔လို လူဆိုးလူၾကမ္းေတြနဲ႔ မပတ္သက္သလို အစိုးရရဲ႕ ႏိူင္ငံေရးအာရုံေျပာင္းဖို႔ လွည့္ကြက္ လုံးဝမပါပါဘူး။ အေျခခံက ရခိုင္တိုင္းရင္းသူတစ္ဦးကို မုဒိမ္းက်င့္ လူသတ္တဲ့ကိစၥကေန ျပႆနာစလာတာကိုပဲ စံနစ္တက် အဖြဲ႔တစ္ခုက ဖန္တီးေနတာလိုလို အာအက္ဖ္ေအရဲ႕ ေလသံေတြ၊ တရုတ္ဗမာ အဓိကရုဏ္းမ်ဳိး ေဖၚျပျပီး သက္ေသထူေနတဲ့သူေတြ၊ အိညက္ညက္ ႏိူင္ငံေရးေလသံမ်ိဳးနဲ႔ ျပတ္ျပတ္သားသား သေဘာထားကို မေျပာရဲသလိုလိုလူေတြ၊ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားသလိုလို လူ႔အခြင့္အေရးကိုပဲ အရမ္းေလးစားသူေတြလိုလို ျငိမ္းခ်မ္းေရး လိုလားေနသူေတြလိုလို စတဲ့လိုလိုသမားေတြ တတ္ေယာင္ကားေတြလည္း အမ်ားၾကီး ေပၚထြက္လာခဲ့ပါတယ္။
တခ်ိန္က ေလွစီးျပီး စီးပြားေရးသြားလုပ္ဖို႔ ဘဂၤလားကေနထြက္ခြာရင္း ထိုင္းေရတပ္က ဖမ္းမိေတာ့ ရိုဟင္ဂ်ာကို လူသားခ်င္းစာနာပါဆိုတဲ့ ႏိူင္ငံေရးသမားလိုလို ေဆာင္းပါးသမားလိုလို ႏိူင္ငံျခားေန အခ်ဳိ႕ေသာ အမ်ဳိးသား အမ်ဳိးသမီးေတြ (ျမန္မာစစ္စစ္ေတာ့ ဟုတ္ဟန္မတူပါ) လည္း ရိွၾကပါေသးတယ္။
၁၉၉၀ ခုေလာက္ကဆိုရင္ နဝတကို ဆဲဖို႔ေလာက္သာေတြးေနတဲ့ ႏိူင္ငံေရးအျမင္ မရိွသူေတြက ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ စစ္တပ္ေတြဖြင့္ေတာ့ ရန္သူမရိွတဲ့ရခိုင္မွာ ဘာလို႔ စစ္တပ္ေတြ အမ်ားၾကီးဖြင့္ရတာလည္းလို႔ လက္ညိွဳးထိုး ဖြခဲ့ၾကပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ တိုင္းရင္းသားရခိုင္နယ္ေျမမွာ မျမင္ရတဲ့ ရန္သူေတြေရာ ျမင္ရတဲ့ ရန္သူေတြေရာ ရိွေနခဲ့ၾကပါတယ္။
အဲဒါကို အရင္ဆုံး သေဘာေပါက္ေနခဲ့ၾကသူေတြမွာ ဘဂၤလားေရာ အေနာက္ႏိူင္ငံၾကီး အခ်ဳိ႕ေရာ အာရွကႏိူင္ငံအခ်ဳိ႕ေရာ ပါဝင္သလို လွဳပ္ရွားမူေတြလည္း ရိွေနခဲ့ၾကပါတယ္။ NGO ေတြ UNHCR ေတြ ဆိုတာဟာလည္း ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ားအတြက္ မဟုတ္ပဲ မေယာင္ရာဆီလူးျပီး လူသားခ်င္းစာနာမႈ အစီအစဥ္ ေခါင္းစဥ္ျပကာ ဘဂၤါလီ ေက်းရြာမ်ားအတြက္ ကယ္တင္ေစာင့္ေရွာက္ခဲ့တဲ့ လုပ္ငန္းလိုမ်ိဳး ႀကံစည္လႈပ္ရွား ေနခဲ့ၾကတဲ့ အဖြဲ႔ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
ျပႆနာျဖစ္ပြားရျခင္းရဲ႕ လတ္တေလာ အေၾကာင္းအရာကိုၾကည့္ရင္ နံပါတ္္တစ္က - ျမန္မာႏိူင္ငံေျမပုံ ရခိုင္တိုင္းရင္းသား နယ္ေျမေနရာမွာ ဘဂၤလီေတြရဲ႕ပုံကို ထည့္ျပီး ဝါဒျဖန္႔ေပးခဲ့တဲ့ ဘီဘီစီ အသံလႊင့္ဌာနရဲ႕ လွဳ႕ံေဆာ္မူ၊ နံပါတ္ႏွစ္က - ရခိုင္အမ်ဳိးသမီး မသီတာေထြး အသက္ (၂၇) ႏွစ္ကို မြတ္ဆလင္ဘာသာဝင္ ဘဂၤလီလူမ်ဳိးသုံးဦးက မုဒိန္းက်င့္ျပီး လည္ပင္းကိုလွီး ရက္ရက္စက္စက္ သတ္ျဖတ္ခဲ့တဲ့ ျဖစ္စဥ္တို႔ျဖစ္ပါတယ္။ နံပါတ္တစ္ျဖစ္စဥ္ကိုၾကည့္ရင္ ဘီဘီစီဟာ ျမန္မာႏိူင္ငံအေပၚ ေသြးထုိးလွဳံ႕ေဆာ္မူျပဳရာမွာ ၾကိဳတင္ေမွ်ာ္ေတြးႏိူင္ျပီး ထိေရာက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္တဲ့ ေနရာမွာ သိပ္ထူးခြ်န္ေနတာ ေတြ႔ရပါတယ္။
နယ္စပ္ေဒသဆိုတာ ႏွစ္ဘက္ကူးလူး ဆက္ဆံမူမ်ား ရိွေနျပီး ေရၾကည္ရာျမက္ႏုရာဘက္ကို ေျပာင္းေရႊ႕အေျခခ်တတ္တာ သဘာဝပါ။ ဒါေၾကာင့္ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာေဒသမွာ ဘဂၤလီေတြ ကူးဝင္ေနထိုင္ေနၾကတယ္ဆိုတာ ကေလးသိေခြးသိ သိႏိူင္တဲ့အခ်က္ပါ။ ဘဂၤလားေဒသဟာ သမုိင္းအရ ခရစ္ေတာ္မေပၚမွီကာလ ဓည၀တီေခတ္ မင္းဆက္မ်ား၊ ရခိုင္မင္းမ်ားပိုင္ဆိုင္ေသာ ေဒသျဖစ္ခဲ့ျပီး ၁၆ ရာစုအကုန္ေလာက္မွာ မဂိုမူဆလင္ဘုရင္မ်ား လက္ေအာက္ က်ေရာက္ခဲ့ရပါတယ္။
ဗုဒၶဘာသာထြန္းကားရာ နယ္ေျမတစ္ခု ျဖစ္ခဲ့ေသာ္လည္း ထိုအခ်ိန္ကစျပီး မူစလင္ဘာသာ ေနရာယူခဲ့ပါတယ္။ ရခိုင္လူမ်ဳိးမ်ားဟာလည္း စစ္တေကာင္းေတာင္တန္းမ်ား တဝိုက္မွာ ခိုေအာင္းေနခဲ့ၾကျပီး အဝကြ်န္းမ်ားရိွရာေဒသ နတ္ျမစ္ရဲ႕ တဘက္ကမ္း ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာနယ္စပ္ေတြမွာ ေနထိုင္ခဲ့ၾကပါတယ္။
ျမန္မာဘုရင္လက္ထက္ အဂၤလိပ္အေရွ႕အိႏိၵယကုမၸဏိီကို ေစာင့္ေရွာက္ရတဲ့ ျဗိတိသွ်စစ္တပ္တို႔ မတိုက္ခိုက္ခင္ အခ်ိန္ထိ နတ္ျမစ္တေလ်ာက္ ရွင္မျဖဴကြ်န္း အပါအဝင္မွာ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားတို႔ ေနထိုင္လာခဲ့ၾကျပီး အဂၤလိပ္က ရခိုင္ကို သိမ္းပိုက္ခ်ိန္ကစလို႔ ဘဂၤလီေတြ စတင္ ဝင္ေရာက္လာခဲ့ၾကပါတယ္။
ျမန္မာတစ္ႏိူင္ငံလုံးကို အဂၤလိပ္က သိမ္းပိုက္ထားခ်ိန္မွာေတာ့ ဘူးသီးေတာင္ ေမာင္ေတာနယ္စပ္ကေန ဘဂၤလီေတြ အမ်ားအျပား လိွမ့္ဝင္လာခဲ့ၾကလို႔ ျမန္မာျပည္ဘုရင္ခံကေတာင္ တားဆီးယူရတဲ့အထိ ျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္။
အိႏိၵယက ျမန္မာႏိူင္ငံထက္ေစာျပီး လြတ္လပ္ေရးရခ်ိန္မွာ ဘဂၤလားေဒသဟာ အိႏိၵယ၊ ပါကစၥတန္ လက္ေအာက္ခံျဖစ္ခဲ့ျပီး ေနာက္ေတာ့ အေရွ႕ပါကစၥတန္ကို ပုန္ကန္ ခြဲထြက္လာခဲ့ၾကပါတယ္။ ရွင္မျဖဴကြ်န္းဟာလည္း အိႏိၵယႏိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရး ရကတည္းက ဘဂၤလားလက္ထဲ ပါသြားခဲ့ပါတယ္။
ပါကစၥတန္နဲ႔အိႏိၵယ ခြဲခ်ိန္မွာ ဘဂၤလီေတြဟာ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာနယ္ကိုေတာင္ ပါကစၥတန္နယ္ေျမထဲထည့္ဖို႔ လွဳပ္ရွားခဲ့ဖူးပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္း အမ်ားအျပား ထပ္မံခိိုးဝင္လာခဲ့ၾကတာေၾကာင့္ အေနာက္ပိုင္းတုိင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္ တုိင္းမွဴး ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ ၀မ္းတင္လက္ထက္တြင္ နဂါးမင္းစစ္ဆင္ေရးနဲ႔ တားဆီးခဲ့ရာမွာ ဘဂၤလားဘက္ ျပန္ေျပးသြားတဲ့ဘဂၤလီေတြကို ကုလသမဂၢအစီအစဥ္နဲ႔ ျပန္ေျပးသြားတဲ့ အေရအတြက္ထက္ ပိုမိုျပီး လက္ခံေပးခဲ့ရျပန္ပါတယ္။ http://bdcburma.wordpress.com/ မွာ အေျခအေနကို ေလ့လာၾကည္႔ရူႏိူင္ပါတယ္။
ဦးေနဝင္း လက္ထက္မွာပါ။ သို႔ေသာ္လည္း ဝင္လာမစဲ တသဲသဲရိွေနခဲ့ျပီး ျပည္မထဲက ရန္ကုန္အထိ ဝင္လာႏိူင္ခဲ့ၾကတာ ကိုယ္ေတြ႔မို႔ စာေရးသူေတာင္ လန္႔သြားခဲ့မိပါတယ္။ မွတ္ပုံတင္လည္းမရိွ ျမန္မာ စကားလည္း တစ္လုံးမွ မတတ္သူေတြျဖစ္ျပီး အခ်ိန္ကာလအားျဖင့္ ရန္ကုန္မွာ စစ္တပ္နဲ႔နယက တယက မယက ရယကတို႔က ကိုယ့္မိဘျပည္သူလူထုကို ေကာင္းေကာင္းၾကီး ႏွိပ္စက္ေနတဲ့ အခ်ိန္ထဲမွာပါ။
(ဧည့္စာရင္းကို ျမန္မာခ်င္း ျခင္ေထာင္လွန္စစ္ျပီး အရံမီးသတ္နဲ႔ အလိုေတာ္ရိ ရပ္ကြက္လူၾကီးဆိုသူေတြက မူးရူးအႏိူင္က်င့္ေနခ်ိန္မွာပါ။)
ျပန္ျပီးဆက္ရရင္ ဘဂၤလီေတြဟာ စကတည္းကယဥ္သကို ဆိုသလို မူဂ်ာဟစ္ေသာင္းက်န္းသူ၊ ကုလားဆိုး ေသာင္းက်န္းသူေတြအျဖစ္န႔ဲ ေဒသခံရခိုင္ရြာမ်ားကို မီးရိွဳ႕ဖ်က္ဆီးျခင္း၊ သတ္ျဖတ္ျခင္းမ်ားျပဳကာ နယ္ေျမသိမ္းဖို႔ လုပ္လာခဲ့ၾကတဲ့အတြက္ တပ္မေတာ္က စစ္ေၾကာင္းေတြက ဝင္ေရာက္ ရွင္းလင္းခဲ့ၾကရပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာလည္း သူတို႔ဟာ ဘဂၤလိီမူဆလင္ ေဒသတစ္ခု ထူေထာင္ဖို႔ကို ရည္ရြယ္လွဳပ္ရွားခဲ့ပါတယ္။
ႏိုင္ငံေရးအရေသာ္၎၊ စစ္ေရးအရေသာ္၎ မူဂ်ာဟစ္မ်ား၊ ယခု အယ္လ္ကိုင္ဒါမ်ားနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ စစ္သင္တန္းေတြတက္လို႔ ျပင္ဆင္ထားခဲ့ၾကပါတယ္။ အတိတ္ကဆိုရင္ ၁၉၄၂ သမိုင္းေၾကာင္း၊ ၁၉၈၈ သမိုင္းေၾကာင္းေတြ မ်ားစြာ ရိွခဲ့ပါတယ္။ ဘဂၤလီေတြက ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြကို တိုက္ခိုက္ သတ္ျဖတ္ခဲ့တာေတြပါ။
၁၉၉၂ မွာေတာင္မွ လူ (၁၅၀၀) ေက်ာ္ (ျမန္မာစစ္တပ္ တပ္ရင္းတစ္ခုမွာ ဖြဲ႔စည္းပုံအျပည့္ဆိုရင္ ၇၈၃ ေယာက္ ဝန္းက်င္ရိွခဲ့တာပါ) ေလွနဲ႔ကူးလာျပီး ၾကိဳတင္ဝွက္ထားတဲ့ လက္နက္ ခဲယမ္းေတြ ကားခုႏွစ္စီးေက်ာ္ေက်ာ္နဲ႔ လူလက္နက္ဖြဲ႔စည္းမႈ မျပဳႏိုင္ခင္ေလးမွာ လက္မတင္ေလး တားဆီးရွင္းလင္းႏိုင္ခဲ့တာ ေတြ႔ရပါတယ္။
ဘဂၤလီအမာခံမ်ားဟာ ေမာင္ေတာ၊ ဘူးသီးေတာင္မွာ အမ်ားၾကီး ခိုေအာင္းေနခဲ့ၾကပါတယ္။ တကယ္လို႔ ဘဂၤလီေတြဟာ ဖြဲ႔စည္းပုံ လုပ္ျပီးသြားရင္ေတာ့ ေမာင္ေတာ ဘူးသီးေတာင္ေဒသဟာ ေသြးေခ်ာင္းစီးျပီး သူတို႔လက္ေအာက္ က်ေရာက္သြားခဲ့ႏိူင္ပါတယ္။
ဒါေတြက တကယ္ျဖစ္ခဲ့တာပါ။ ေက်ာက္ပန္းနုရြာဘက္က လွိဳဏ္ဂူတစ္ခုထဲမွာ ဖြက္ထားတဲ့ လက္နက္တိုက္ကိုလဲ သိမ္းမိပါတယ္၊ လက္နက္ေတြ အမ်ားႀကီးလို႔ ေဒသခံေတြဆီက သိခဲ့ရပါတယ္။ သူတို႔နဲ႔ လက္နက္နဲ႔သာ တြဲမိလိုက္ရင္ မလြယ္ပါဘူး။
အဲဒီတုန္းက ရုိဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြကိစၥ မီဒီယာေတြက အရမ္းေအာ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဘီဘီစီ၊ အာအက္ဖ္ေအ အသံအက်ယ္ဆံုးပါ။ ေဒသခံေတြရဲ႕ ေျပာစကားအရေတာ့ ျမန္မာဘက္ကမ္းမွာ ရွိေနခဲ႔တဲ့ အမာခံေတြ အမ်ားစုကိုပါ ရွင္းလင္းခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ အဲဒီတုန္းကစၿပီး နစကတပ္ဆိုတာက္ို စတင္ဖြဲ႔စည္းၿပီး သူတို႔ကို ထိန္းခ်ဳပ္ခဲ႔တာလို႔ သိရပါတယ္။
(ေဒါက္တာဇာနည္ ေျပာၾကားခ်က္) ။
ယခုထက္ထိ ႏိုင္ငံေရးအရျဖစ္ေစ၊ စစ္ေရးအရျဖစ္ေစ ဒီနယ္ေျမကို သိမ္းပိုက္ႏိူင္ရန္ အစီအစဥ္ခ်ထားမွဳက အခိုင္အမာ ရိွႏွင့္ေနျပီးသားပါ။ ဒါဟာ လွဳ႕ံေဆာ္ေနတာ မဟုတ္ပဲ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ားနဲ႔တကြ ျမန္မာျပည္သူလူထု တစ္ရပ္လုံးက မ်က္စိကိုဖြင့္ နားကိုစြင့္ျပီး အထူးသတိျပဳထားနိဳင္ဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ခုခုဆုိရင္ လူသားခ်င္းစာနာပါဆိုတဲ့ ႏိူင္ငံေရးလိုလို စကားေတြဟာ ဒီလိုဘဂၤလီ အဖ်က္သမားေတြကို ႏွိမ္နင္းရာမွာ အေနွာက္အယွက္မ်ားစြာ ျဖစ္ေစပါတယ္။
ျပည္“မ”ေန ျမန္မာႏူိင္ငံေရးသမား ဆိုသူေတြကိုယ္တိုင္ ေကာင္းေကာင္း သေဘာမေပါက္ၾကတာပါ။ ဒီနယ္ေျမကိုလည္း မေရာက္ဖူးဘူး၊ ဒီသမိုင္းကိုလည္း မေလ့လာဖူးဘဲ စာဖတ္ျပီး ေျပာေနၾကသလိုပါပဲ။ တကယ္က ျမန္မာတိုင္းရင္းသားေတြဟာ စိတ္ရင္းေစတနာေကာင္း
ၿပီးယဥ္ေက်းျပီးသားပါ။ ဒါကို ဘဂၤလီျပႆနာျဖစ္မွ ဆရာၾကီး ဆရာမၾကီးေလသံေတြ နဲ႕ ေဆာင္းပါးေတြေရးၾက အသံေတြဗ်ဴးေပးၾကနဲ႔ ကိုေရႊတို႔ အေတာ္အလုပ္မ်ားၾကပါတယ္။ ဒီလိုအခ်ိန္မ်ဳးိမွာေတာင္ ဒီလိုစာမ်ဳိးနဲ႔ ဆရာၾကီး လုပ္ထားတာကို ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။
(ပထမ ရာဇဝတ္မႈျဖစ္စဥ္ (အဓမၼ သားမယားျပဳက်င့္၊ ပစၥည္းယူ၊ လူသတ္မႈ) မွာ ပါဝင္ပတ္သက္ခဲ့တဲ့ သူေတြရဲ႕ လူမ်ိဳး၊ ဘာသာမတူမႈကို အသားေပးေျပာဆို ေသြးထိုးလံႈ႕ေဆာ္စည္း႐ုံးၿပီး အရက္၊ မူးယစ္ေဆးဝါး တိုက္ေကြၽး ေသြးေဆာင္ခံခဲ့ရတဲ့ အသိပညာ အေျခခံနည္း လူတခ်ိဳ႕လည္း ပါေကာင္းပါႏိုင္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ စတင္ အစီအစဥ္ခ်၊ လမ္းေၾကာင္းေပးတာကေတာ့ အစိုးရ (သို႔) အစိုးရေထာက္ခံသူ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုခုရဲ႕ ဦးေဆာင္မႈ၊ ပါဝင္ပတ္သက္မႈဆိုတာ ျဖစ္စဥ္ကိုေလ့လာရင္ ထင္ရွားပါတယ္။ လက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ မွီတင္းေနထိုင္ေနတဲ့ လူနည္းစု လူမ်ိဳးျခား၊ ဘာသာျခားေတြကို အဆင့္တန္းရွိရွိ ေခၚေဝၚေျပာဆိုသံုးႏႈန္းမွ ယဥ္ေက်းတဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းျဖစ္လာမွာပါ။ ျမန္မာ - ခရစ္ယာန္၊ ျမန္မာ - မြတ္ဆလင္၊ ျမန္မာ - ဟိႏၵဴ၊ ျမန္မာ - တရုတ္ (တ႐ုတ္လူမ်ိဳးအႏြယ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား)၊ ျမန္မာ - အိႏၵိယ (အိႏိၵယလူမ်ိဳးအႏြယ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား) စသည္ျဖင့္ ယဥ္ေက်းစြာ တစ္ဦးခ်င္း စံနမူျပဳ သံုးစြဲျခင္းျဖင့္) ျငိမ္းခ်မ္းေအး ဆိုသူပါ။ သူဟာ ရွင္မျဖဴကြ်န္းကိစၥ၊ ေရျပင္ပိုင္နက္ကိစၥေတြမွာလည္း အခံဘက္ အေပးဘက္ကေန ဗမာေတြဟာ အာသံ၊ မဏိပူရအေရးမွာ ဝင္စြက္ဖက္တယ္ဆိုတာမ်ဳိး၊ မဟာဗႏၶဳလဟာ ျဗိတိသွ်ပိုင္ စိန္႔မာတင္ကြ်န္းေပၚကို လူမိုက္ဆန္ဆန္ တက္ေရာက္ တိုက္ခိုက္သိမ္းပိုက္တာ ဆုိတာမ်ဳိးနဲ႔ ျမန္မာစိတ္ဓါတ္ကို ရိုက္ခ်ဳိးခဲ့သူပါ။ ျမန္မာစစ္စစ္တစ္ေယာက္မွ ဟုတ္ပါရဲ႕လားလို႔ သံသယ၀င္မိပါတယ္။
ရွင္းရွင္းေလး ေတြးၾကည့္လိုက္ၾကပါ။ ျမန္မာေတြဟာ သည္းခံစိတ္နဲ႔ ယဥ္ေက်းသိမ္ေမြ႔ စိတ္ေကာင္းရိွလို႔ ျမန္မာျပည္ဖြား တရုတ္ကုလားေတြ ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္နဲ႔ သူတို႔ကိုယ္ပိုင္စီးပြားေရးနဲ႔ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္း ျမန္မာေျမေပၚမွာ ရပ္တည္ ေနထိုင္ႏိူင္ၾကတာေပါ့ခင္ဗ်ာ။
ဒါေပမယ့္ အမ်ိဳး၊ ဘာသာ၊ သာသနာကို ထိခိုက္ ေစာ္ကားလာခ်ိန္မ်ိဳးမွာ တရားဥပေဒစိုးမိုးမွဳကလည္း ခ်က္ျခင္းတုန္႔ျပန္ မေပးႏိုင္တဲ့အခါ အဆင္သင့္သလို လက္တုန္႔ျပန္ေနၾကတာ အမ်ိဳးခ်စ္စိတ္ရွိသူေတြရဲ႕ သဘာဝပါပဲ။ မူဆလင္ဘာသာဝင္ အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္လို႔ ရိွေပမယ့္ မူဆလင္လူမ်ဳိးရယ္လို႔ေတာ့ သတ္သတ္မွတ္မွတ္ မရိွပါဘူး။
အဆင္ေျပေအာင္ ေခၚလိုက္တဲ့သေဘာပါ။ အဲဒိီေတာ့ ေရွးကတည္းက ႏွိမ္တာမဟုတ္ပဲ ကုလားျဖဴ၊ ကုလားမဲ ေခၚလာၾကတယ္။ မိစၦာဒိဌိလူမ်ဳိးလို႔ ေခၚေနတာကေနေတာင္ ေျပာင္းလဲေခၚလာခဲ့ၾကတယ္။ ပေဝသဏီက ေခၚလာေတာ့ ႏွဳတ္က်ဳိးေနျပိီဗ်ာ။ ခင္မင္တဲ့ သူငယ္ခ်င္းေတြကိုေတာင္ ခ်စ္ရင္လည္းကုလားလို႔ေခၚ ေဒါသထြက္ရင္လည္း ကုလားလို႔ေခၚတာပါ။
ဆရာက အခုမွ တရုတ္ကိုေတာ့ ျမန္မာတရုတ္လို႔ေျပာျပီး ကုလားက်ေတာ့ ျမန္မာ အိႏိၵယ ျမန္မာမူဆလင္၊ ျမန္မာဟိႏၵဴ တဲ့ ။
ၿမန္မာခရစ္ယာန္တဲ့။ မရိွပါဘူး။ တိုင္းရင္းသားအားလုံးက ျမန္မာေတြပါ။ လူမ်ဳိးစုကို ခြဲျခားသိခ်င္ရင္သာ ဥပမာ - ကခ်င္လူမ်ဳိး ကိုးကြယ္ရာက ဗုဒၶဘာသာ (သို႔) ခရစ္ယာန္။ ကရင္လူမ်ဳိး ကိုးကြယ္တာက ဗုဒၶဘာသာ (သို႔) ခရစ္ယာန္ေပါ့ဗ်ာ။ ရွင္းေနတာကို ရွဳပ္ေအာင္ ဝင္လုပ္ေနတယ္။ ႏိုင္ငံျခား ေရာက္ေနၾကသူေတြဆိုရင္ေတာ့ ေခၚရတာ အဆင္ေျပမယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံလံုးဆုိင္ရာ အစၥလာမ္ဘာသာေရး အဖြဲ႔ႀကီးက သေဘာထားထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်က္မွာ ေက်ာက္နီေမာ္က ရခိုင္ အမ်ဳိး သမီးေလး ကို လည္လွီးသတ္ျဖတ္ကာ မုဒိန္းက်င့္သတ္မူအတြက္ ရွဳံ႕ခ်တယ္ဆိုတာ မပါဝင္ထားတာဟာလည္း စဥ္းစားစရာပါ။ ဒီလို လည္လွီးသတ္တာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဗဟုသုတ ေျပာျပပါဦးမယ္။
ေနာက္တစ္ခု သေဘာေပါက္ေစခ်င္တာက ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာနယ္စပ္က တဘက္ကေန ဝင္လာတဲ့ ဘဂၤလီေတြ န႔ဲ ျမန္မာျပည္ တြင္းမွာ ဘိုးဘြားမိဘ လက္ထက္ကတည္းေနလုိ႔ ေပါက္ဖြား ၾကီးျပင္းလာတဲ့ မြတ္ဆလင္ဘာသာ ကိုးကြယ္သူေတြ ဟိႏၵဴဘာသာဝင္ေတြ ဆစ္ခ္ေတြ ပန္ခ်ာဘီနဲ႔ ေဂၚရခါးေတြဟာ မတူညီၾကပါဘူး။
ျပည္တြင္းက ကုလားအမ်ဳိးသားေတြဟာ ျမန္မာျပည္ကို ျမန္မာေတြအတိုင္းပဲ ခ်စ္ၾကတယ္။ ျမန္မာစ္ိတ္ရိွ တယ္။ ျမန္မာလို ေတြးေခၚၾက တယ္။ ျပည္ပမွာဆိုရင္ တစ္ျခားႏိူင္ငံသားေတြနဲ႔ ျမန္မာေတြ တစ္ခုခုခ်ိတ္ေစာင္းမိရင္ ျမန္မာဆိုတဲ့အသိနဲ႔ ျမန္မာဘက္ကေန ပါတဲ့ သူေတြ ပါ။ အစြန္းေရာက္ ဘာသာေရး အေတြးအေခၚရိွသူ တခ်ဳိ႕ကေတာ့ ခြ်င္းခ်က္ပါပဲ။ မူဆလင္ေတြကေတာ့ ဘာသာေရးသာ တူညီတယ္ လူမ်ဳိးမတူဘူး ဆိုတာလည္း သတိျပဳမိေစခ်င္ပါတယ္။
ကိုျမေအး ေထာက္ျပ ေျပာဆုိခဲ့တာကလည္း အေတာ္ေကာင္းပါတယ္။ အမွန္ပါပဲ။ ျပည္တြင္းက မူဆလင္အမ်ဳိးသားမ်ား သတိျပဳသင့္ ပါတယ္။ အစၥလာမ္ဘာသာနဲ႔ သက္ဆုိင္တဲ့ အေရးလို ဖန္တီးေနတဲ့ လူေတြရွိတယ္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာအမ်ားစုက အစၥလာမ္ေတြေလ။ ဒါကို အေၾကာင္းျပဳၿပီး အစၥလာမ္ဘာသာဝင္ေတြ အေရးဆိုၿပီး လုပ္ေနတဲ့ အစြန္းေရာက္တဲ့သူမ်ား ရွိပါတယ္။
ကြၽန္ေတာ္တို႔ လံုးဝလက္မခံႏိုင္ပါဘူး။ ကြၽန္ေတာ္ တို႔က ျမန္မာမြတ္စလင္ပါ။ ကြၽန္ေတာ္တို႔က ႐ိုဟင္ဂ်ာ မဟုတ္ဘူး။ ေနာက္တစ္ခုကို ရခိုင္လူမ်ဳိးေတြကို ေျပာ ခ်င္တယ္။ မွန္ပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္ဟာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နဲ႔ ကပ္ေနလို႔ ကိုယ့္အမ်ဳိးသားေရး ခံကတုတ္ ကိုေတာ့ ျပင္ရမွာပဲ။ ဒါ ကၽြန္ေတာ္လံုး၀ နားလည္တယ္။ ဒီလိုမဟုတ္ရင္ သန္းရာေက်ာ္ ႏိုင္ငံကေန ၿပိဳလာမယ့္ လူမ်ဳိးေတြအေနနဲ႔ ရခိုင္အမ်ဳိးသားေတြ စိုးရိမ္မယ္ဆိုတာကို ေကာင္းေကာင္း နားလည္ထားတယ္။
ဒါက ဘဂၤါလီေတြ၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကလာတဲ့ ျပႆနာေတြကို ရင္ဆိုင္တဲ့အခါမွာ ျပည္တြင္းမွာရွိတဲ့ ေအးခ်မ္းစြာ ေနထိုင္စားေသာက္ေနတဲ့ အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္ေတြနဲ႔ မသက္ဆိုင္ဘူးလို႔ိ ရွင္းရွင္းေျပာခ်င္ တယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က စိမ္႔ျပိဳလာမယ့္ကိစၥကို ကြၽန္ေတာ္တို႔လည္း မလိုလားဘူး။ အိႏၵိယနဲ႔လည္း ကပ္ေနတယ္။ အလားတူပဲ တ႐ုတ္ျပည္နဲ႔လည္း ကပ္ေနတာ။
ဒါ လူမ်ဳိးေရးကို ေရွ႕တန္းတင္တာမဟုတ္ဘူး၊ သို႔ေသာ္လည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔ အမ်ိဳးသားေရးကိုေတာ့ ေရွ႕တန္းတင္ရမွာပဲ။
ရိုဟင္ဂ်ာအစား ဘဂၤလီလူမ်ဳိး ဒါမွမဟုတ္ ဘဂၤလီကုလားမ်ဳိးလို႔ သုံးသင့္တာကလြဲလို႔ ေလးစားေလာက္တဲ့ ျပတ္သားတဲ့ အေတြးနဲ႔အေျပာ ျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ျမန္မာေတြေတာင္မွ ဒီလိုမျပတ္သားပဲ အီးေယာင္ဝါးလုပ္ျပီး ေျပာေနၾကတာပါ။
ဘဂၤလီအေရးျဖစ္ျပီး မူဆလင္ဘာသာေရး မဟုတ္ပါဘူး။ ဘဂၤလီကိစၥဟာ ရႈေထာင့္မ်ဳိးစုံကေန ၾကည့္ျပီးမွ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းရမယ့္ အေရးကိစၥတစ္ခုပါ။ ဘဂၤလီေတြဟာ မူဆလင္ဘာသာေရးကို ဘန္းျပျပီး ျပည္တြင္းက အစြန္းေရာက္ မူဆလင္တခ်ဳိ႕နဲ႔ အဆက္အစပ္ လုပ္လာတဲ့သေဘာ ေတြ႕ေနရပါတယ္။ ဘာသာေရးဆက္စပ္မူလုပ္ျပီး ညီအစ္ကိုဖြဲ႕လို႔ လူမ်ဳိးေရးကို က်ဴးေက်ာ္လာခ်င္တဲ့ သေဘာပါ။ ရခိုင္နယ္စပ္ အေရးကိစၥေတြမွာ အစိုးရရဲ႕ေပၚလစီဟာ ျပတ္သားမူမရိွပဲ မွားယြင္းေနခဲ့ပါတယ္။
လိုတစ္မ်ဳိး၊ မလိုတစ္မ်ဳိး ျဖစ္ေနျပီး ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြအေပၚ တခ်ဳိ႕ေသာ အစိုးရအဖြဲ႕ဝင္ေတြဟာ သေဘာထား မမွန္ခဲ့တာေတြဟာလည္း အမွားေတြပါပဲ။
တကယ္ေတာ့ ျပည္မျပည္တြင္းေန မူဆလင္အမ်ဳိးသားေတြ နဲ႔ ဘဂၤလီေတြ ခ်ိတ္္ဆက္ေပးခဲ့ၾကတဲ့အထဲမွာ တပ္မေတာ္လူမိုက္ၾကီး ဗိုလ္ေမာင္ဦးေတာင္ ပါပါတယ္။ ဒါေတြကို ဒီေန႔ဦးသိန္းစိန္အစိုးရအဖြဲ႕ အီးေယာင္ဝါး လုပ္မေနပဲ တိက်ျပတ္သားတဲ့ ဥပေဒျပဌာန္းမူေတြ၊ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္မူေတြ ဥပေဒစိုးမိုးမူ ရိွေစေရး ေဆာင္ရြက္မူေတြ နယ္စပ္လုံျခံဳေရး ေဆာင္ရြက္မူေတြကို လုပ္ၾကဖို႔သင့္ပါတယ္္။ ဥပေဒစိုးမိုးေရးမွာ ေဒသအေျခစိုက္ တပ္ရင္းတပ္ဖြ႕ဲမ်ားက ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာေဒသအတြက္ လိုအပ္ေနပါတယ္။
တဆက္တည္းမွာ ျပည္တြင္းမွာရိွတဲ့ မူဆလင္ဘာသာဝင္မ်ားကို အသိေပးခ်င္တာကေတာ့ ဘာသာေရးနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး အစြန္းမေရာက္ဖို႔နဲ႔ ဘာသာေရးအရ ေသြးထိုးမူကို လက္မခံဖို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အစြန္းမေရာက္သေရြ႕ ထိပါးမေစာ္ကားသေရြ႕ မိမိတို႔ဘာသာတရားကို လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ယုံၾကည္တာနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ဘယ္တုန္းကမွ ျမန္မာဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြဟာ မူဆလင္ေတြကို စတင္ မေစာ္ကားခဲ့ဖူးပါဘူး။
ျပႆနာရိွခဲ့ရင္ေတာင္ ေမ့ေမ့ေပ်ာက္ေပ်ာက္ ထားခဲ့ၾကတယ္ဆိုတာ ျမန္မာအေၾကာင္း နားလည္တဲ့သူတိုင္း သိၾကပါတယ္။ ျပႆနာကို စခ်င္တာက အစြန္းေရာက္ မူဆလင္ တခ်ဳိ႕ေတာ့ ရိွေနပါတယ္။ ျမန္မာမကို ယူႏိုင္ရင္ ေငြေထာက္ပံ့မယ္ တစ္ျပည္လုံး မူဆလင္ျဖစ္ရ မယ္ စသျဖင့္ လုပ္ေနတာေတြ၊ အဓမၼ ဘာသာထဲ ဝင္ခိုင္းတာေတြ အျခားဘာသာဝင္ေတြရဲ႕ ကိုးကြယ္ရာကို နင္းခိုင္းျပီးမွ ဘာသာေရး သြပ္သြင္းမွဳေတြ လုပ္တာမ်ဳိးေတြဟာ ကိုယ္ေတြ႕ေရာ အျခား အေထာက္အထားေတြေရာ ရိွေနပါတယ္။
ဆရာဥိီးဆန္းလြင္ကိုယ္တုိင္ ေဟာေျပာျပထားေတြကိုလည္း နားေထာင္ဖတ္ရႈ ႏိူင္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ ဘာသာေရးအရေရာ လူမ်ဳိးေရးအ ရေရာ အတူျငိမ္းခ်မ္းစြာ ယွဥ္တြဲေနခ်င္ရင္ အစြန္းေရာက္မူဆလင္မ်ားကို အျခား မူဆလင္ဘာသာဝင္မ်ား အေနနဲ႔ ဝိုင္းဝန္း ထိန္း သိမ္းသင့္ ပါတယ္။
အရွင္ဝီရသူကလည္း ဒီလုိ တိုက္တြန္းထားခဲ့ပါတယ္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ မူဆလင္ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ားအေနျဖင့္ မိမိတို႔၏ ဘာသာ၀င္မ်ားက ျမန္မာျပည္ဖြား တုိင္ရင္းသားမ်ားအေပၚ ေစာ္ကားေမာ္ကား ျပဳက်င့္ျခင္း၊ ရန္လုိရန္စေသာ အျပဳအမူမ်ား ျပဳလုပ္ျခင္း မ်ား မရွိရေလေအာင္ အေလးအနက္ထား၍ ဆံုးမပဲ့ျပင္ သြန္သင္ျပသသင့္ေၾကာင္း၊ ကမၻာႀကီးတစ္ခုလုံးက ရြံ႕ရွာမုန္းတီးေနေသာ မူဆလင္မ်ား၏ အစြန္းေရာက္ အျပဳအမူမ်ားကုိ ေရွာင္ၾကဥ္သင့္ေၾကာင္း အတိအလင္း ေျပာၾကားလုိပါသည္။
တကယ္ေတာ့ ဘဂၤလီေတြဟာ ျပည္တြင္းမွာသာ မဟုတ္ပဲ ျပည္ပမွာေတာင္ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိး ျမန္မာတိုင္းရင္းသားဆိုျပီး လိမ္လည္ေန တာပါ။ ျမန္မာစိတ္ရိွတဲ့ ျမန္မာမူဆလင္ မိတ္ေဆြေတြက လက္မခံေၾကာင္း၊ မိမိတို႔နဲ႔ လူမ်ဳိးမတူေၾကာင္း ေျပာျပရွာပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ က်ေတာ့လည္း ဘာသာတူတာကို အေၾကာင္းျပဳလို႔ ဒုကၡသည္အျဖစ္ ေနထိုင္ခြင့္ေလွ်ာက္ရာမွာ ရန္ကုန္ျမိဳ႕တြင္း ေန ထိုင္ ေမြး ဖြားၾကီးျပင္းခဲ့ပါလ်က္ ရိုဟင္ဂ်ာပါဆိုျပီး ဒုကၡသည္ေယာင္ေဆာင္တဲ့သူ တခ်ဳိ႕ေတာ့ ခြ်င္းခ်က္ပါ။
အဲဒီေတာ့ ေဖၚျပခဲ့တဲ့ အခ်က္အလက္မ်ားကို ျပန္ျပီးစုစည္း နိဂုံးခ်ဳပ္ရရင္ ဘဂၤလီျပႆနာသည္ ယခင္ကပင္ ျဖစ္ေပၚဖို႔ တည္ရိွေနေသာ အေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္၎၊ လတ္တေလာ ဘီဘီစီျပႆနာေကာင္ႏွင့္ လူမဆန္စြာ မုဒိန္းက်င့္ လူသတ္မူတို႔ေၾကာင့္ ၎ ျဖစ္ေပၚလာခဲ့ ရာ ျဖစ္ပါတယ္။
အစိုးရကို၎၊ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုုခုကို၎ စနစ္တက် ျပႆနာဖန္တီးေနတာပါလို႔ ေရးေန ေျပာေနတာေတြ၊ အာအက္ဖ္ေအ က လန္က်ဳတ္လုပ္ ဗ်ဴးတာေတြကသာ ျပႆနာၾကီးထြားလာဖို႔ ဖန္တီးေနျခင္းနဲ႔ ျပည္သူလူထုကို အထင္အျမင္မွားေစဖို႔ အာရုံလမ္းလႊဲဖို႔ လုပ္ေနတာေတြျဖစ္ေၾကာင္း နားလည္သေဘာေပါက္ၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ယခုျပႆနာဟာ မူလရိွထားတဲ့ ဘဂၤလီလူမ်ဳိး ျပႆနာအေပၚ အေျခခံေနပါတယ္။ မူဆလင္ဘာသာဝင္ေတြ ျဖစ္ေသာ္လည္း မူဆလင္ ဘာသာေရးျပႆနာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ျပည္တြင္းက မူဆလင္ေတြကို ဘာသာေရးတူညီမူနဲ႔ ဆြဲသြင္းႏိူင္သလို ျပည္တြင္းက မူဆလင္အစြန္းေရာက္မ်ားကလည္း ပါဝင္ပတ္သက္လာႏိူင္တဲ့အတြက္ ျပည္တြင္းက မူဆလင္ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းက ကိုျမေအးနည္းတူ ဝိုင္းဝန္း ထိန္းသိမ္းၾကရပါလိမ့္မယ္။
ျပည္တြင္းမွာ ဘာသာတရားအားလုံး ဘယ္ဘာသာတရားကိုမွ် ထိပါးပုတ္ခတ္ ေစာ္ကားတာေတြမလုပ္ပဲ ညီညြတ္ေအးခ်မ္းစြာ ယွဥ္တြဲေန ထိုင္ႏိုင္ဖို႔ အဆုံးအမေပးရန္ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္တိုင္းမွာ တာဝန္ရိွပါတယ္။ မီဒီယာေတြ အေနနဲ႔လည္း မလိုလားအပ္တဲ့ အင္တာဗ်ဴးေတြ ေဆာင္းပါးေတြ ပါဝင္မလာေစေရးအတြက္ စိီစီစစ္စစ္ လုပ္ၾကသင့္ပါတယ္။
ဘာေၾကာင့္လည္းဆိုေတာ့ ဒီတခါ ျပည္သူလူထုကို လိမ္လည္ လွည့္ဖ်ားလာသူေတြဟာ မီဒီယာတခ်ဳိ႕ျဖစ္လို႔ပါပဲ။ နိဂုံးခ်ဳပ္မွာ အထူး တိုက္တြန္းခ်င္တာကေတာ့ ႏွစ္ခ်က္ရိွပါတယ္။ အစိုးရအေနနဲ႔ တိုင္းရင္းသား စည္းလုံးညီညြတ္ေရးကို အထူးအေလးေပး ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ပါ။ တိုင္းရင္းသားအားလုံး ညီညီညြတ္ညြတ္ရိွျပီး စည္းလုံးလို႔ အင္အားေတာင့္တင္းေနရင္ ဘယ္တရုတ္နိူင္ငံ ကုလားနိူင္ငံကို မွ ေၾကာက္ေန ဒူးေထာက္ေန ဖို႔ အေၾကာင္းမရိွပါဘူး။
တိုင္းရင္းသားမ်ားရဲ႕ ယုံၾကည္မူကို မတည္ေဆာင္ႏိူင္တဲ့ ဗိုလ္သန္းေရႊရဲ႕ အားနည္းခ်က္ေတြ အမွားေတြကိုလည္း လက္ရွိမွာ အျမန္ဆုံး ျပဳျပင္ေစလိုပါတယ္။ ေနာက္တခ်က္ကေတာ့ အစၥလာမ္ဘာသာ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားကလည္း ဘဂၤလီအေရး ကိစၥသည္ ဘာသာအေရးမဟုတ္ပဲ ဘဂၤလီလူမ်ဳိးေရးသာျဖစ္ေၾကာင္းကို ျပည္တြင္းေနမူဆလင္တို႔အား အသိေပးထားရန္နွင့္ ကိုျမေအးလို ျပတ္ျပတ္သားသား ထုတ္ေဖၚေၾကညာ ရပ္တည္ေပးဖို႔ တိုက္တြန္းရင္း နိဂံုးခ်ဳပ္ပါတယ္။
Sources:
http://www.photayokeking.org/policylaw/research/951-thinking-about-bingali-3
http://www.photayokeking.org/policylaw/research/950-thinking-about-bingali-2
http://www.photayokeking.org/policylaw/research/949-thinking-about-bingali
ေဆာင္းပါးရွင္ - ဗိုလ္မွဴးေက်ာ္ေက်ာ္ခိုင္
ယေန႔မီဒီယာေတြမွာ ဘဂၤလီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး အခ်ဳိ႕ေဆာင္းပါးမ်ား၊ သတင္းမ်ားဟာ ျမန္မာျပည္တိုင္းရင္းသား ျပည္သူလူထုအတြက္ အဆိပ္အေတာက္ေတြ ျဖစ္ေနတာ ေတြ႔ရတဲ့အတြက္ တာဝန္သိရင္ တာဝန္ရိွတယ္ဆိုသလို ေရးသား တင္ျပလိုက္ရပါတယ္။ စာေရးသားသူအခ်ဳိ႕ဟာ ကေျမာက္ကေျခာက္ မဟုတ္ၾကပါဘူး။ ႏိူင္ငံျခားေန ပညာတတ္ဆိုသူေတြ ပါ၀င္ပါတယ္။
စာဖတ္ပရိသတ္အခ်ဳိ႕ရဲ႕ ကြန္မင့္ေတြကိုၾကည့္ေတာ့ အက်ဳိးရိွတဲ့စာေပမ်ဳိး၊ ဗဟုသုတမ်ားတဲ့စာမ်ဳိးကို မ်ားမ်ားဖတ္ပံုမ်ဳိး မေတြ႔ရသလို ကိုယ္ပိုင္ဥာဏ္နဲ႔ ဆင္ျခင္တိုင္းထြာျပီး ယုံၾကည္လက္ခံတာမ်ဳိးကိုလည္း ေကာင္းစြာ မေတြ႔ရပဲ ပညာတတ္ေတြ ေရးတာပဲဆိုတဲ့ အသိသက္သက္နဲ႔ လုံးေထြးအီးေယာင္ဝါးလုပ္ျပီး လက္ခံေနၾကတာကို ေတြ႔ရပါတယ္။ ဒီေဆာင္းပါး ေခါင္းစဥ္ကိုေရးေတာ့ ရင္းႏွီးတဲ့ ကြ်န္ေတာ့္မိတ္ေဆြေတြက ႏိူင္ငံေရးနဲ႔ သက္ဆိုင္တာပဲ ေရးပါလို႔ ေျပာၾကပါတယ္။
အမွန္ေတာ့ ႏိူင္ငံေရးဆိုတဲ့ ေခါင္းစဥ္ၾကီးေအာက္မွာ ႏိူင္ငံေရး၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ စစ္ေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမူေရး၊ ဘာသာေရး၊ ပညာေရး၊ ယဥ္ေက်းမူ အစရွိသည္ျဖင့္ အကုန္လုံး အက်ဳးံဝင္ ဆက္စပ္ေနတာပါ။ တစ္ခုခုမွာ ျပႆနာဝင္ေနျပီဆိုရင္ ႏိူင္ငံေရး အုပ္ခ်ဳပ္ေရးကိုပဲ ဦးတည္သြားတတ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ တနည္းတဖုံ အေၾကာင္းအက်ဳိး ဆက္စပ္ေနတာကိုေထာက္ျပီး အေၾကာင္းအရာ ရႈေထာင့္အမ်ဳိးမ်ဳိးကေန ေရးသားတင္ျပေနျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။
ယခုလတ္တေလာ အေၾကာင္းအရာတစ္ခုကို ၾကားထိုးတင္ျပခ်င္ပါတယ္။ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားတို႔ နယ္ေျမမွာ ရခိုင္နဲ႔ဘဂၤလီေတြအၾကား ျပႆနာေတြ ျဖစ္ပြားေနပါတယ္။ ဒါဟာ အေၾကာင္းရိွလို႔ အက်ဳိးျဖစ္လာတဲ့ အေၾကာင္းအက်ဳိး ဆက္ႏြယ္မႈ (causes and affects) တစ္ခုပါ။ ျပန္ခြဲရင္ လတ္တေလာအေၾကာင္းရင္း (immediate causes) နဲ႔ ေနာက္ခံအေၾကာင္းတရားမ်ား (root causes) ဆိုတာကို ေတြ႕ၾကရမွာပါ။
မီဒီယာေတြမွာ အီးေယာင္ဝါး ေရးေနၾကတာမ်ဳိး ဗိုလ္ေက်ာ္ဆန္းနဲ႔ ဦးေအာင္ေသာင္းတို႔လို လူဆိုးလူၾကမ္းေတြနဲ႔ မပတ္သက္သလို အစိုးရရဲ႕ ႏိူင္ငံေရးအာရုံေျပာင္းဖို႔ လွည့္ကြက္ လုံးဝမပါပါဘူး။ အေျခခံက ရခိုင္တိုင္းရင္းသူတစ္ဦးကို မုဒိမ္းက်င့္ လူသတ္တဲ့ကိစၥကေန ျပႆနာစလာတာကိုပဲ စံနစ္တက် အဖြဲ႔တစ္ခုက ဖန္တီးေနတာလိုလို အာအက္ဖ္ေအရဲ႕ ေလသံေတြ၊ တရုတ္ဗမာ အဓိကရုဏ္းမ်ဳိး ေဖၚျပျပီး သက္ေသထူေနတဲ့သူေတြ၊ အိညက္ညက္ ႏိူင္ငံေရးေလသံမ်ိဳးနဲ႔ ျပတ္ျပတ္သားသား သေဘာထားကို မေျပာရဲသလိုလိုလူေတြ၊ လူသားခ်င္း စာနာေထာက္ထားသလိုလို လူ႔အခြင့္အေရးကိုပဲ အရမ္းေလးစားသူေတြလိုလို ျငိမ္းခ်မ္းေရး လိုလားေနသူေတြလိုလို စတဲ့လိုလိုသမားေတြ တတ္ေယာင္ကားေတြလည္း အမ်ားၾကီး ေပၚထြက္လာခဲ့ပါတယ္။
တခ်ိန္က ေလွစီးျပီး စီးပြားေရးသြားလုပ္ဖို႔ ဘဂၤလားကေနထြက္ခြာရင္း ထိုင္းေရတပ္က ဖမ္းမိေတာ့ ရိုဟင္ဂ်ာကို လူသားခ်င္းစာနာပါဆိုတဲ့ ႏိူင္ငံေရးသမားလိုလို ေဆာင္းပါးသမားလိုလို ႏိူင္ငံျခားေန အခ်ဳိ႕ေသာ အမ်ဳိးသား အမ်ဳိးသမီးေတြ (ျမန္မာစစ္စစ္ေတာ့ ဟုတ္ဟန္မတူပါ) လည္း ရိွၾကပါေသးတယ္။
၁၉၉၀ ခုေလာက္ကဆိုရင္ နဝတကို ဆဲဖို႔ေလာက္သာေတြးေနတဲ့ ႏိူင္ငံေရးအျမင္ မရိွသူေတြက ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ စစ္တပ္ေတြဖြင့္ေတာ့ ရန္သူမရိွတဲ့ရခိုင္မွာ ဘာလို႔ စစ္တပ္ေတြ အမ်ားၾကီးဖြင့္ရတာလည္းလို႔ လက္ညိွဳးထိုး ဖြခဲ့ၾကပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ တိုင္းရင္းသားရခိုင္နယ္ေျမမွာ မျမင္ရတဲ့ ရန္သူေတြေရာ ျမင္ရတဲ့ ရန္သူေတြေရာ ရိွေနခဲ့ၾကပါတယ္။
အဲဒါကို အရင္ဆုံး သေဘာေပါက္ေနခဲ့ၾကသူေတြမွာ ဘဂၤလားေရာ အေနာက္ႏိူင္ငံၾကီး အခ်ဳိ႕ေရာ အာရွကႏိူင္ငံအခ်ဳိ႕ေရာ ပါဝင္သလို လွဳပ္ရွားမူေတြလည္း ရိွေနခဲ့ၾကပါတယ္။ NGO ေတြ UNHCR ေတြ ဆိုတာဟာလည္း ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ားအတြက္ မဟုတ္ပဲ မေယာင္ရာဆီလူးျပီး လူသားခ်င္းစာနာမႈ အစီအစဥ္ ေခါင္းစဥ္ျပကာ ဘဂၤါလီ ေက်းရြာမ်ားအတြက္ ကယ္တင္ေစာင့္ေရွာက္ခဲ့တဲ့ လုပ္ငန္းလိုမ်ိဳး ႀကံစည္လႈပ္ရွား ေနခဲ့ၾကတဲ့ အဖြဲ႔ေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
ျပႆနာျဖစ္ပြားရျခင္းရဲ႕ လတ္တေလာ အေၾကာင္းအရာကိုၾကည့္ရင္ နံပါတ္္တစ္က - ျမန္မာႏိူင္ငံေျမပုံ ရခိုင္တိုင္းရင္းသား နယ္ေျမေနရာမွာ ဘဂၤလီေတြရဲ႕ပုံကို ထည့္ျပီး ဝါဒျဖန္႔ေပးခဲ့တဲ့ ဘီဘီစီ အသံလႊင့္ဌာနရဲ႕ လွဳ႕ံေဆာ္မူ၊ နံပါတ္ႏွစ္က - ရခိုင္အမ်ဳိးသမီး မသီတာေထြး အသက္ (၂၇) ႏွစ္ကို မြတ္ဆလင္ဘာသာဝင္ ဘဂၤလီလူမ်ဳိးသုံးဦးက မုဒိန္းက်င့္ျပီး လည္ပင္းကိုလွီး ရက္ရက္စက္စက္ သတ္ျဖတ္ခဲ့တဲ့ ျဖစ္စဥ္တို႔ျဖစ္ပါတယ္။ နံပါတ္တစ္ျဖစ္စဥ္ကိုၾကည့္ရင္ ဘီဘီစီဟာ ျမန္မာႏိူင္ငံအေပၚ ေသြးထုိးလွဳံ႕ေဆာ္မူျပဳရာမွာ ၾကိဳတင္ေမွ်ာ္ေတြးႏိူင္ျပီး ထိေရာက္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္တဲ့ ေနရာမွာ သိပ္ထူးခြ်န္ေနတာ ေတြ႔ရပါတယ္။
နယ္စပ္ေဒသဆိုတာ ႏွစ္ဘက္ကူးလူး ဆက္ဆံမူမ်ား ရိွေနျပီး ေရၾကည္ရာျမက္ႏုရာဘက္ကို ေျပာင္းေရႊ႕အေျခခ်တတ္တာ သဘာဝပါ။ ဒါေၾကာင့္ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာေဒသမွာ ဘဂၤလီေတြ ကူးဝင္ေနထိုင္ေနၾကတယ္ဆိုတာ ကေလးသိေခြးသိ သိႏိူင္တဲ့အခ်က္ပါ။ ဘဂၤလားေဒသဟာ သမုိင္းအရ ခရစ္ေတာ္မေပၚမွီကာလ ဓည၀တီေခတ္ မင္းဆက္မ်ား၊ ရခိုင္မင္းမ်ားပိုင္ဆိုင္ေသာ ေဒသျဖစ္ခဲ့ျပီး ၁၆ ရာစုအကုန္ေလာက္မွာ မဂိုမူဆလင္ဘုရင္မ်ား လက္ေအာက္ က်ေရာက္ခဲ့ရပါတယ္။
ဗုဒၶဘာသာထြန္းကားရာ နယ္ေျမတစ္ခု ျဖစ္ခဲ့ေသာ္လည္း ထိုအခ်ိန္ကစျပီး မူစလင္ဘာသာ ေနရာယူခဲ့ပါတယ္။ ရခိုင္လူမ်ဳိးမ်ားဟာလည္း စစ္တေကာင္းေတာင္တန္းမ်ား တဝိုက္မွာ ခိုေအာင္းေနခဲ့ၾကျပီး အဝကြ်န္းမ်ားရိွရာေဒသ နတ္ျမစ္ရဲ႕ တဘက္ကမ္း ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာနယ္စပ္ေတြမွာ ေနထိုင္ခဲ့ၾကပါတယ္။
ျမန္မာဘုရင္လက္ထက္ အဂၤလိပ္အေရွ႕အိႏိၵယကုမၸဏိီကို ေစာင့္ေရွာက္ရတဲ့ ျဗိတိသွ်စစ္တပ္တို႔ မတိုက္ခိုက္ခင္ အခ်ိန္ထိ နတ္ျမစ္တေလ်ာက္ ရွင္မျဖဴကြ်န္း အပါအဝင္မွာ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားတို႔ ေနထိုင္လာခဲ့ၾကျပီး အဂၤလိပ္က ရခိုင္ကို သိမ္းပိုက္ခ်ိန္ကစလို႔ ဘဂၤလီေတြ စတင္ ဝင္ေရာက္လာခဲ့ၾကပါတယ္။
ျမန္မာတစ္ႏိူင္ငံလုံးကို အဂၤလိပ္က သိမ္းပိုက္ထားခ်ိန္မွာေတာ့ ဘူးသီးေတာင္ ေမာင္ေတာနယ္စပ္ကေန ဘဂၤလီေတြ အမ်ားအျပား လိွမ့္ဝင္လာခဲ့ၾကလို႔ ျမန္မာျပည္ဘုရင္ခံကေတာင္ တားဆီးယူရတဲ့အထိ ျဖစ္ခဲ့ရပါတယ္။
အိႏိၵယက ျမန္မာႏိူင္ငံထက္ေစာျပီး လြတ္လပ္ေရးရခ်ိန္မွာ ဘဂၤလားေဒသဟာ အိႏိၵယ၊ ပါကစၥတန္ လက္ေအာက္ခံျဖစ္ခဲ့ျပီး ေနာက္ေတာ့ အေရွ႕ပါကစၥတန္ကို ပုန္ကန္ ခြဲထြက္လာခဲ့ၾကပါတယ္။ ရွင္မျဖဴကြ်န္းဟာလည္း အိႏိၵယႏိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရး ရကတည္းက ဘဂၤလားလက္ထဲ ပါသြားခဲ့ပါတယ္။
ပါကစၥတန္နဲ႔အိႏိၵယ ခြဲခ်ိန္မွာ ဘဂၤလီေတြဟာ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာနယ္ကိုေတာင္ ပါကစၥတန္နယ္ေျမထဲထည့္ဖို႔ လွဳပ္ရွားခဲ့ဖူးပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္း အမ်ားအျပား ထပ္မံခိိုးဝင္လာခဲ့ၾကတာေၾကာင့္ အေနာက္ပိုင္းတုိင္း စစ္ဌာနခ်ဳပ္ တုိင္းမွဴး ဗိုလ္မွဴးခ်ဳပ္ ၀မ္းတင္လက္ထက္တြင္ နဂါးမင္းစစ္ဆင္ေရးနဲ႔ တားဆီးခဲ့ရာမွာ ဘဂၤလားဘက္ ျပန္ေျပးသြားတဲ့ဘဂၤလီေတြကို ကုလသမဂၢအစီအစဥ္နဲ႔ ျပန္ေျပးသြားတဲ့ အေရအတြက္ထက္ ပိုမိုျပီး လက္ခံေပးခဲ့ရျပန္ပါတယ္။ http://bdcburma.wordpress.com/ မွာ အေျခအေနကို ေလ့လာၾကည္႔ရူႏိူင္ပါတယ္။
ဦးေနဝင္း လက္ထက္မွာပါ။ သို႔ေသာ္လည္း ဝင္လာမစဲ တသဲသဲရိွေနခဲ့ျပီး ျပည္မထဲက ရန္ကုန္အထိ ဝင္လာႏိူင္ခဲ့ၾကတာ ကိုယ္ေတြ႔မို႔ စာေရးသူေတာင္ လန္႔သြားခဲ့မိပါတယ္။ မွတ္ပုံတင္လည္းမရိွ ျမန္မာ စကားလည္း တစ္လုံးမွ မတတ္သူေတြျဖစ္ျပီး အခ်ိန္ကာလအားျဖင့္ ရန္ကုန္မွာ စစ္တပ္နဲ႔နယက တယက မယက ရယကတို႔က ကိုယ့္မိဘျပည္သူလူထုကို ေကာင္းေကာင္းၾကီး ႏွိပ္စက္ေနတဲ့ အခ်ိန္ထဲမွာပါ။
(ဧည့္စာရင္းကို ျမန္မာခ်င္း ျခင္ေထာင္လွန္စစ္ျပီး အရံမီးသတ္နဲ႔ အလိုေတာ္ရိ ရပ္ကြက္လူၾကီးဆိုသူေတြက မူးရူးအႏိူင္က်င့္ေနခ်ိန္မွာပါ။)
ရခိုင္ျပည္နယ္ ေမာင္းေတာၿမိဳ႕ရွိ ဘဂၤလီလူမ်ိဳး အုပ္စုလုိက္ ေတြ႔ရပံု
ျမန္မာႏိုင္ငံသို႔ ျဖတ္ေက်ာ္ကာ ထုိင္းႏိုင္ငံအတြင္းသုိ႔ပင္ တရားမ၀င္ ခုိးကူး၀င္ေရာက္တဲ့ ဘဂၤလီမ်ားကို ထုိင္းရဲမ်ားမွ ဖမ္းဆီးထားပံု
မသီတာေထြးအား မုဒိန္းက်င့္ သတ္ျဖတ္ခဲ့ၾကေသာ တရားခံ ဘဂၤလီ (၃) ဦးကို ရံုးထုတ္လာစဥ္
ကုလသမဂၢ
ဒုကၡသည္မ်ားဆုိင္ရာ မဟာမင္းႀကီး UNHCR အကူအညီျဖင့္
ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ဘက္ျခမ္းမွာ ဖြင့္ထားေသာ နရပရ ဘဂၤလီ ဒုကၡသည္စခန္းမွ ဘဂၤလီ
ဒုကၡသည္မ်ား ဆႏၵျပေနစဥ္
ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ေပၚမွ ဘဂၤလီလူအမ်ားစုကို ဒုတ္ဓါးလက္နက္မ်ားျဖင့္ ေတ႔ြရပံု
ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ အ၀င္ မုဒ္ဦး
ျပန္ျပီးဆက္ရရင္ ဘဂၤလီေတြဟာ စကတည္းကယဥ္သကို ဆိုသလို မူဂ်ာဟစ္ေသာင္းက်န္းသူ၊ ကုလားဆိုး ေသာင္းက်န္းသူေတြအျဖစ္န႔ဲ ေဒသခံရခိုင္ရြာမ်ားကို မီးရိွဳ႕ဖ်က္ဆီးျခင္း၊ သတ္ျဖတ္ျခင္းမ်ားျပဳကာ နယ္ေျမသိမ္းဖို႔ လုပ္လာခဲ့ၾကတဲ့အတြက္ တပ္မေတာ္က စစ္ေၾကာင္းေတြက ဝင္ေရာက္ ရွင္းလင္းခဲ့ၾကရပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းမွာလည္း သူတို႔ဟာ ဘဂၤလိီမူဆလင္ ေဒသတစ္ခု ထူေထာင္ဖို႔ကို ရည္ရြယ္လွဳပ္ရွားခဲ့ပါတယ္။
ႏိုင္ငံေရးအရေသာ္၎၊ စစ္ေရးအရေသာ္၎ မူဂ်ာဟစ္မ်ား၊ ယခု အယ္လ္ကိုင္ဒါမ်ားနဲ႔ ခ်ိတ္ဆက္ စစ္သင္တန္းေတြတက္လို႔ ျပင္ဆင္ထားခဲ့ၾကပါတယ္။ အတိတ္ကဆိုရင္ ၁၉၄၂ သမိုင္းေၾကာင္း၊ ၁၉၈၈ သမိုင္းေၾကာင္းေတြ မ်ားစြာ ရိွခဲ့ပါတယ္။ ဘဂၤလီေတြက ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြကို တိုက္ခိုက္ သတ္ျဖတ္ခဲ့တာေတြပါ။
၁၉၉၂ မွာေတာင္မွ လူ (၁၅၀၀) ေက်ာ္ (ျမန္မာစစ္တပ္ တပ္ရင္းတစ္ခုမွာ ဖြဲ႔စည္းပုံအျပည့္ဆိုရင္ ၇၈၃ ေယာက္ ဝန္းက်င္ရိွခဲ့တာပါ) ေလွနဲ႔ကူးလာျပီး ၾကိဳတင္ဝွက္ထားတဲ့ လက္နက္ ခဲယမ္းေတြ ကားခုႏွစ္စီးေက်ာ္ေက်ာ္နဲ႔ လူလက္နက္ဖြဲ႔စည္းမႈ မျပဳႏိုင္ခင္ေလးမွာ လက္မတင္ေလး တားဆီးရွင္းလင္းႏိုင္ခဲ့တာ ေတြ႔ရပါတယ္။
ဘဂၤလီအမာခံမ်ားဟာ ေမာင္ေတာ၊ ဘူးသီးေတာင္မွာ အမ်ားၾကီး ခိုေအာင္းေနခဲ့ၾကပါတယ္။ တကယ္လို႔ ဘဂၤလီေတြဟာ ဖြဲ႔စည္းပုံ လုပ္ျပီးသြားရင္ေတာ့ ေမာင္ေတာ ဘူးသီးေတာင္ေဒသဟာ ေသြးေခ်ာင္းစီးျပီး သူတို႔လက္ေအာက္ က်ေရာက္သြားခဲ့ႏိူင္ပါတယ္။
ဒါေတြက တကယ္ျဖစ္ခဲ့တာပါ။ ေက်ာက္ပန္းနုရြာဘက္က လွိဳဏ္ဂူတစ္ခုထဲမွာ ဖြက္ထားတဲ့ လက္နက္တိုက္ကိုလဲ သိမ္းမိပါတယ္၊ လက္နက္ေတြ အမ်ားႀကီးလို႔ ေဒသခံေတြဆီက သိခဲ့ရပါတယ္။ သူတို႔နဲ႔ လက္နက္နဲ႔သာ တြဲမိလိုက္ရင္ မလြယ္ပါဘူး။
အဲဒီတုန္းက ရုိဟင္ဂ်ာဒုကၡသည္ေတြကိစၥ မီဒီယာေတြက အရမ္းေအာ္ခဲ့ၾကပါတယ္။ ဘီဘီစီ၊ အာအက္ဖ္ေအ အသံအက်ယ္ဆံုးပါ။ ေဒသခံေတြရဲ႕ ေျပာစကားအရေတာ့ ျမန္မာဘက္ကမ္းမွာ ရွိေနခဲ႔တဲ့ အမာခံေတြ အမ်ားစုကိုပါ ရွင္းလင္းခဲ့တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ အဲဒီတုန္းကစၿပီး နစကတပ္ဆိုတာက္ို စတင္ဖြဲ႔စည္းၿပီး သူတို႔ကို ထိန္းခ်ဳပ္ခဲ႔တာလို႔ သိရပါတယ္။
(ေဒါက္တာဇာနည္ ေျပာၾကားခ်က္) ။
ယခုထက္ထိ ႏိုင္ငံေရးအရျဖစ္ေစ၊ စစ္ေရးအရျဖစ္ေစ ဒီနယ္ေျမကို သိမ္းပိုက္ႏိူင္ရန္ အစီအစဥ္ခ်ထားမွဳက အခိုင္အမာ ရိွႏွင့္ေနျပီးသားပါ။ ဒါဟာ လွဳ႕ံေဆာ္ေနတာ မဟုတ္ပဲ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားမ်ားနဲ႔တကြ ျမန္မာျပည္သူလူထု တစ္ရပ္လုံးက မ်က္စိကိုဖြင့္ နားကိုစြင့္ျပီး အထူးသတိျပဳထားနိဳင္ဖို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ တစ္ခုခုဆုိရင္ လူသားခ်င္းစာနာပါဆိုတဲ့ ႏိူင္ငံေရးလိုလို စကားေတြဟာ ဒီလိုဘဂၤလီ အဖ်က္သမားေတြကို ႏွိမ္နင္းရာမွာ အေနွာက္အယွက္မ်ားစြာ ျဖစ္ေစပါတယ္။
ျပည္“မ”ေန ျမန္မာႏူိင္ငံေရးသမား ဆိုသူေတြကိုယ္တိုင္ ေကာင္းေကာင္း သေဘာမေပါက္ၾကတာပါ။ ဒီနယ္ေျမကိုလည္း မေရာက္ဖူးဘူး၊ ဒီသမိုင္းကိုလည္း မေလ့လာဖူးဘဲ စာဖတ္ျပီး ေျပာေနၾကသလိုပါပဲ။ တကယ္က ျမန္မာတိုင္းရင္းသားေတြဟာ စိတ္ရင္းေစတနာေကာင္း
ၿပီးယဥ္ေက်းျပီးသားပါ။ ဒါကို ဘဂၤလီျပႆနာျဖစ္မွ ဆရာၾကီး ဆရာမၾကီးေလသံေတြ နဲ႕ ေဆာင္းပါးေတြေရးၾက အသံေတြဗ်ဴးေပးၾကနဲ႔ ကိုေရႊတို႔ အေတာ္အလုပ္မ်ားၾကပါတယ္။ ဒီလိုအခ်ိန္မ်ဳးိမွာေတာင္ ဒီလိုစာမ်ဳိးနဲ႔ ဆရာၾကီး လုပ္ထားတာကို ေတြ႕ႏိုင္ပါတယ္။
(ပထမ ရာဇဝတ္မႈျဖစ္စဥ္ (အဓမၼ သားမယားျပဳက်င့္၊ ပစၥည္းယူ၊ လူသတ္မႈ) မွာ ပါဝင္ပတ္သက္ခဲ့တဲ့ သူေတြရဲ႕ လူမ်ိဳး၊ ဘာသာမတူမႈကို အသားေပးေျပာဆို ေသြးထိုးလံႈ႕ေဆာ္စည္း႐ုံးၿပီး အရက္၊ မူးယစ္ေဆးဝါး တိုက္ေကြၽး ေသြးေဆာင္ခံခဲ့ရတဲ့ အသိပညာ အေျခခံနည္း လူတခ်ိဳ႕လည္း ပါေကာင္းပါႏိုင္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ စတင္ အစီအစဥ္ခ်၊ လမ္းေၾကာင္းေပးတာကေတာ့ အစိုးရ (သို႔) အစိုးရေထာက္ခံသူ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုခုရဲ႕ ဦးေဆာင္မႈ၊ ပါဝင္ပတ္သက္မႈဆိုတာ ျဖစ္စဥ္ကိုေလ့လာရင္ ထင္ရွားပါတယ္။ လက္ရွိ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ မွီတင္းေနထိုင္ေနတဲ့ လူနည္းစု လူမ်ိဳးျခား၊ ဘာသာျခားေတြကို အဆင့္တန္းရွိရွိ ေခၚေဝၚေျပာဆိုသံုးႏႈန္းမွ ယဥ္ေက်းတဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းျဖစ္လာမွာပါ။ ျမန္မာ - ခရစ္ယာန္၊ ျမန္မာ - မြတ္ဆလင္၊ ျမန္မာ - ဟိႏၵဴ၊ ျမန္မာ - တရုတ္ (တ႐ုတ္လူမ်ိဳးအႏြယ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား)၊ ျမန္မာ - အိႏၵိယ (အိႏိၵယလူမ်ိဳးအႏြယ္ ျမန္မာႏိုင္ငံသား) စသည္ျဖင့္ ယဥ္ေက်းစြာ တစ္ဦးခ်င္း စံနမူျပဳ သံုးစြဲျခင္းျဖင့္) ျငိမ္းခ်မ္းေအး ဆိုသူပါ။ သူဟာ ရွင္မျဖဴကြ်န္းကိစၥ၊ ေရျပင္ပိုင္နက္ကိစၥေတြမွာလည္း အခံဘက္ အေပးဘက္ကေန ဗမာေတြဟာ အာသံ၊ မဏိပူရအေရးမွာ ဝင္စြက္ဖက္တယ္ဆိုတာမ်ဳိး၊ မဟာဗႏၶဳလဟာ ျဗိတိသွ်ပိုင္ စိန္႔မာတင္ကြ်န္းေပၚကို လူမိုက္ဆန္ဆန္ တက္ေရာက္ တိုက္ခိုက္သိမ္းပိုက္တာ ဆုိတာမ်ဳိးနဲ႔ ျမန္မာစိတ္ဓါတ္ကို ရိုက္ခ်ဳိးခဲ့သူပါ။ ျမန္မာစစ္စစ္တစ္ေယာက္မွ ဟုတ္ပါရဲ႕လားလို႔ သံသယ၀င္မိပါတယ္။
ရွင္းရွင္းေလး ေတြးၾကည့္လိုက္ၾကပါ။ ျမန္မာေတြဟာ သည္းခံစိတ္နဲ႔ ယဥ္ေက်းသိမ္ေမြ႔ စိတ္ေကာင္းရိွလို႔ ျမန္မာျပည္ဖြား တရုတ္ကုလားေတြ ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္နဲ႔ သူတို႔ကိုယ္ပိုင္စီးပြားေရးနဲ႔ ေအးေအးခ်မ္းခ်မ္း ျမန္မာေျမေပၚမွာ ရပ္တည္ ေနထိုင္ႏိူင္ၾကတာေပါ့ခင္ဗ်ာ။
ဒါေပမယ့္ အမ်ိဳး၊ ဘာသာ၊ သာသနာကို ထိခိုက္ ေစာ္ကားလာခ်ိန္မ်ိဳးမွာ တရားဥပေဒစိုးမိုးမွဳကလည္း ခ်က္ျခင္းတုန္႔ျပန္ မေပးႏိုင္တဲ့အခါ အဆင္သင့္သလို လက္တုန္႔ျပန္ေနၾကတာ အမ်ိဳးခ်စ္စိတ္ရွိသူေတြရဲ႕ သဘာဝပါပဲ။ မူဆလင္ဘာသာဝင္ အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္လို႔ ရိွေပမယ့္ မူဆလင္လူမ်ဳိးရယ္လို႔ေတာ့ သတ္သတ္မွတ္မွတ္ မရိွပါဘူး။
အဆင္ေျပေအာင္ ေခၚလိုက္တဲ့သေဘာပါ။ အဲဒိီေတာ့ ေရွးကတည္းက ႏွိမ္တာမဟုတ္ပဲ ကုလားျဖဴ၊ ကုလားမဲ ေခၚလာၾကတယ္။ မိစၦာဒိဌိလူမ်ဳိးလို႔ ေခၚေနတာကေနေတာင္ ေျပာင္းလဲေခၚလာခဲ့ၾကတယ္။ ပေဝသဏီက ေခၚလာေတာ့ ႏွဳတ္က်ဳိးေနျပိီဗ်ာ။ ခင္မင္တဲ့ သူငယ္ခ်င္းေတြကိုေတာင္ ခ်စ္ရင္လည္းကုလားလို႔ေခၚ ေဒါသထြက္ရင္လည္း ကုလားလို႔ေခၚတာပါ။
ဆရာက အခုမွ တရုတ္ကိုေတာ့ ျမန္မာတရုတ္လို႔ေျပာျပီး ကုလားက်ေတာ့ ျမန္မာ အိႏိၵယ ျမန္မာမူဆလင္၊ ျမန္မာဟိႏၵဴ တဲ့ ။
ၿမန္မာခရစ္ယာန္တဲ့။ မရိွပါဘူး။ တိုင္းရင္းသားအားလုံးက ျမန္မာေတြပါ။ လူမ်ဳိးစုကို ခြဲျခားသိခ်င္ရင္သာ ဥပမာ - ကခ်င္လူမ်ဳိး ကိုးကြယ္ရာက ဗုဒၶဘာသာ (သို႔) ခရစ္ယာန္။ ကရင္လူမ်ဳိး ကိုးကြယ္တာက ဗုဒၶဘာသာ (သို႔) ခရစ္ယာန္ေပါ့ဗ်ာ။ ရွင္းေနတာကို ရွဳပ္ေအာင္ ဝင္လုပ္ေနတယ္။ ႏိုင္ငံျခား ေရာက္ေနၾကသူေတြဆိုရင္ေတာ့ ေခၚရတာ အဆင္ေျပမယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံလံုးဆုိင္ရာ အစၥလာမ္ဘာသာေရး အဖြဲ႔ႀကီးက သေဘာထားထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်က္မွာ ေက်ာက္နီေမာ္က ရခိုင္ အမ်ဳိး သမီးေလး ကို လည္လွီးသတ္ျဖတ္ကာ မုဒိန္းက်င့္သတ္မူအတြက္ ရွဳံ႕ခ်တယ္ဆိုတာ မပါဝင္ထားတာဟာလည္း စဥ္းစားစရာပါ။ ဒီလို လည္လွီးသတ္တာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ဗဟုသုတ ေျပာျပပါဦးမယ္။
- သားေပၚမည့္သူဟာ မြတ္ဆလင္တစ္ဦးျဖစ္ျပီး စိတ္ပုံမွန္ရိွ စိတ္က်န္းမာသူ။ (စိတ္ေပါ့သြတ္သူမဟုတ္ရ)
- သားေပၚမည့္ သတၱဝါသည္ တရားေတာ္ႏွင့္ ညိီညြတ္ရမည္။ (ဝက္ ေတာဝက္ ေခြး ေျမြ ေမ်ာက္ က်ား ျခေသ့ၤ ဝက္ဝံ ၾကြက္ ကင္းေျခမ်ား ကင္းျမီးေကာက္ ဖား မိေခ်ာင္း ပရြက္ဆိတ္ ပ်ား သန္း ယင္ေကာင္ ေလာက္ ျမည္း လား အဆိပ္ရိွ သတၱဝါမ်ား မဟုတ္ရ)၊
- သားေပၚမည့္ သတၱဝါသည္ အရွင္ (သို႔) အသက္ရွင္ေနရမည္။
- သားေပၚတုိင္း ႏွဳတ္မွ ဘစ္စမီလာဟ္ အလႅာဟ္အရွင္ နာမေတာ္ကို ေအာက္ေမ့ရြတ္ဆို ပူေဇာ္သည္ႏွင့္ သားေပၚျခင္း အမူျပဳရမည္။
- သားသတ္ရန္ ကိရိယာသည္ ခြ်န္ထက္ျပတ္ရွေသာ ပစၥည္းမ်ဳိးျဖစ္ျပီး သတ္ေနစဥ္အတြင္း သတ္သည့္ကိရိယာသည္ သတၱဝါႏွင့္ကင္းကြာျခင္း မရိွေစရ (အၾကိမ္ၾကိမ္ ခုတ္ထစ္ သတ္ျဖတ္ျခင္း မဟုတ္ပဲ ၾကိတ္လွီးျခင္း)
- သားသတ္ရာတြင္ အသတ္ခံသတၱဝါ၏ လည္မ်ဳိတဝိုက္ရိွ ေလျပြန္၊ အစာေရစာမ်ဳိလမ္းေၾကာင္း၊ ပင္မေသြးေၾကာႏွင့္ ေသြးျပန္ေၾကာမ်ားကိုပါ တပါတည္း ပိုင္းျဖတ္ေစရမည္။ တဲ့….ခင္ဗ်။ လည္လွီးအသတ္ခံရမည့္ သတၱဝါဟာ အႏွီစာေရးသူ ျငိမ္းခ်မ္းေအးသာ ျဖစ္ေနရင္ ဘယ္လို ခံစားေနမလည္းဆိုတာ ခဏဝင္စဥ္းစားဖို႔ပါ။
ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ ပဋိပကၡအတြင္း ဘဂၤလီလူမ်ိဳးမ်ား
ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ ပဋိပကၡတစ္ခုအတြင္း ဒဏ္ရာရသူ ရခိုင္အမ်ိဳးသား တစ္ဦး
ဘဂၤလီမ်ားဟာ ယခုလို ေမာ္ေတာ္ေလွငယ္မ်ားျဖင့္ သက္စြန္႔ဆံဖ်ား ေရေျမရပ္ျခား တုိင္းတပါးသို႔ က်ဴးေက်ာ္သြားေရာက္ေနပံု
ျမန္မာႏိုင္ငံလံုးဆုိင္ရာ အစၥလာမ္ဘာသာေရး အဖြဲ႔ႀကီးရဲ႕ ထုတ္ျပန္ေၾကညာခ်က္
ေနာက္တစ္ခု သေဘာေပါက္ေစခ်င္တာက ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာနယ္စပ္က တဘက္ကေန ဝင္လာတဲ့ ဘဂၤလီေတြ န႔ဲ ျမန္မာျပည္ တြင္းမွာ ဘိုးဘြားမိဘ လက္ထက္ကတည္းေနလုိ႔ ေပါက္ဖြား ၾကီးျပင္းလာတဲ့ မြတ္ဆလင္ဘာသာ ကိုးကြယ္သူေတြ ဟိႏၵဴဘာသာဝင္ေတြ ဆစ္ခ္ေတြ ပန္ခ်ာဘီနဲ႔ ေဂၚရခါးေတြဟာ မတူညီၾကပါဘူး။
ျပည္တြင္းက ကုလားအမ်ဳိးသားေတြဟာ ျမန္မာျပည္ကို ျမန္မာေတြအတိုင္းပဲ ခ်စ္ၾကတယ္။ ျမန္မာစ္ိတ္ရိွ တယ္။ ျမန္မာလို ေတြးေခၚၾက တယ္။ ျပည္ပမွာဆိုရင္ တစ္ျခားႏိူင္ငံသားေတြနဲ႔ ျမန္မာေတြ တစ္ခုခုခ်ိတ္ေစာင္းမိရင္ ျမန္မာဆိုတဲ့အသိနဲ႔ ျမန္မာဘက္ကေန ပါတဲ့ သူေတြ ပါ။ အစြန္းေရာက္ ဘာသာေရး အေတြးအေခၚရိွသူ တခ်ဳိ႕ကေတာ့ ခြ်င္းခ်က္ပါပဲ။ မူဆလင္ေတြကေတာ့ ဘာသာေရးသာ တူညီတယ္ လူမ်ဳိးမတူဘူး ဆိုတာလည္း သတိျပဳမိေစခ်င္ပါတယ္။
ကိုျမေအး ေထာက္ျပ ေျပာဆုိခဲ့တာကလည္း အေတာ္ေကာင္းပါတယ္။ အမွန္ပါပဲ။ ျပည္တြင္းက မူဆလင္အမ်ဳိးသားမ်ား သတိျပဳသင့္ ပါတယ္။ အစၥလာမ္ဘာသာနဲ႔ သက္ဆုိင္တဲ့ အေရးလို ဖန္တီးေနတဲ့ လူေတြရွိတယ္။ ႐ိုဟင္ဂ်ာအမ်ားစုက အစၥလာမ္ေတြေလ။ ဒါကို အေၾကာင္းျပဳၿပီး အစၥလာမ္ဘာသာဝင္ေတြ အေရးဆိုၿပီး လုပ္ေနတဲ့ အစြန္းေရာက္တဲ့သူမ်ား ရွိပါတယ္။
ကြၽန္ေတာ္တို႔ လံုးဝလက္မခံႏိုင္ပါဘူး။ ကြၽန္ေတာ္ တို႔က ျမန္မာမြတ္စလင္ပါ။ ကြၽန္ေတာ္တို႔က ႐ိုဟင္ဂ်ာ မဟုတ္ဘူး။ ေနာက္တစ္ခုကို ရခိုင္လူမ်ဳိးေတြကို ေျပာ ခ်င္တယ္။ မွန္ပါတယ္။ ရခိုင္ျပည္နယ္ဟာ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နဲ႔ ကပ္ေနလို႔ ကိုယ့္အမ်ဳိးသားေရး ခံကတုတ္ ကိုေတာ့ ျပင္ရမွာပဲ။ ဒါ ကၽြန္ေတာ္လံုး၀ နားလည္တယ္။ ဒီလိုမဟုတ္ရင္ သန္းရာေက်ာ္ ႏိုင္ငံကေန ၿပိဳလာမယ့္ လူမ်ဳိးေတြအေနနဲ႔ ရခိုင္အမ်ဳိးသားေတြ စိုးရိမ္မယ္ဆိုတာကို ေကာင္းေကာင္း နားလည္ထားတယ္။
ဒါက ဘဂၤါလီေတြ၊ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ကလာတဲ့ ျပႆနာေတြကို ရင္ဆိုင္တဲ့အခါမွာ ျပည္တြင္းမွာရွိတဲ့ ေအးခ်မ္းစြာ ေနထိုင္စားေသာက္ေနတဲ့ အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္ေတြနဲ႔ မသက္ဆိုင္ဘူးလို႔ိ ရွင္းရွင္းေျပာခ်င္ တယ္။ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က စိမ္႔ျပိဳလာမယ့္ကိစၥကို ကြၽန္ေတာ္တို႔လည္း မလိုလားဘူး။ အိႏၵိယနဲ႔လည္း ကပ္ေနတယ္။ အလားတူပဲ တ႐ုတ္ျပည္နဲ႔လည္း ကပ္ေနတာ။
ဒါ လူမ်ဳိးေရးကို ေရွ႕တန္းတင္တာမဟုတ္ဘူး၊ သို႔ေသာ္လည္း ကၽြန္ေတာ္တို႔ အမ်ိဳးသားေရးကိုေတာ့ ေရွ႕တန္းတင္ရမွာပဲ။
ရိုဟင္ဂ်ာအစား ဘဂၤလီလူမ်ဳိး ဒါမွမဟုတ္ ဘဂၤလီကုလားမ်ဳိးလို႔ သုံးသင့္တာကလြဲလို႔ ေလးစားေလာက္တဲ့ ျပတ္သားတဲ့ အေတြးနဲ႔အေျပာ ျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕ျမန္မာေတြေတာင္မွ ဒီလိုမျပတ္သားပဲ အီးေယာင္ဝါးလုပ္ျပီး ေျပာေနၾကတာပါ။
ဘဂၤလီအေရးျဖစ္ျပီး မူဆလင္ဘာသာေရး မဟုတ္ပါဘူး။ ဘဂၤလီကိစၥဟာ ရႈေထာင့္မ်ဳိးစုံကေန ၾကည့္ျပီးမွ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းရမယ့္ အေရးကိစၥတစ္ခုပါ။ ဘဂၤလီေတြဟာ မူဆလင္ဘာသာေရးကို ဘန္းျပျပီး ျပည္တြင္းက အစြန္းေရာက္ မူဆလင္တခ်ဳိ႕နဲ႔ အဆက္အစပ္ လုပ္လာတဲ့သေဘာ ေတြ႕ေနရပါတယ္။ ဘာသာေရးဆက္စပ္မူလုပ္ျပီး ညီအစ္ကိုဖြဲ႕လို႔ လူမ်ဳိးေရးကို က်ဴးေက်ာ္လာခ်င္တဲ့ သေဘာပါ။ ရခိုင္နယ္စပ္ အေရးကိစၥေတြမွာ အစိုးရရဲ႕ေပၚလစီဟာ ျပတ္သားမူမရိွပဲ မွားယြင္းေနခဲ့ပါတယ္။
လိုတစ္မ်ဳိး၊ မလိုတစ္မ်ဳိး ျဖစ္ေနျပီး ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြအေပၚ တခ်ဳိ႕ေသာ အစိုးရအဖြဲ႕ဝင္ေတြဟာ သေဘာထား မမွန္ခဲ့တာေတြဟာလည္း အမွားေတြပါပဲ။
တကယ္ေတာ့ ျပည္မျပည္တြင္းေန မူဆလင္အမ်ဳိးသားေတြ နဲ႔ ဘဂၤလီေတြ ခ်ိတ္္ဆက္ေပးခဲ့ၾကတဲ့အထဲမွာ တပ္မေတာ္လူမိုက္ၾကီး ဗိုလ္ေမာင္ဦးေတာင္ ပါပါတယ္။ ဒါေတြကို ဒီေန႔ဦးသိန္းစိန္အစိုးရအဖြဲ႕ အီးေယာင္ဝါး လုပ္မေနပဲ တိက်ျပတ္သားတဲ့ ဥပေဒျပဌာန္းမူေတြ၊ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္မူေတြ ဥပေဒစိုးမိုးမူ ရိွေစေရး ေဆာင္ရြက္မူေတြ နယ္စပ္လုံျခံဳေရး ေဆာင္ရြက္မူေတြကို လုပ္ၾကဖို႔သင့္ပါတယ္္။ ဥပေဒစိုးမိုးေရးမွာ ေဒသအေျခစိုက္ တပ္ရင္းတပ္ဖြ႕ဲမ်ားက ကူညီေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔ ဘူးသီးေတာင္၊ ေမာင္ေတာေဒသအတြက္ လိုအပ္ေနပါတယ္။
တဆက္တည္းမွာ ျပည္တြင္းမွာရိွတဲ့ မူဆလင္ဘာသာဝင္မ်ားကို အသိေပးခ်င္တာကေတာ့ ဘာသာေရးနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး အစြန္းမေရာက္ဖို႔နဲ႔ ဘာသာေရးအရ ေသြးထိုးမူကို လက္မခံဖို႔ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အစြန္းမေရာက္သေရြ႕ ထိပါးမေစာ္ကားသေရြ႕ မိမိတို႔ဘာသာတရားကို လြတ္လပ္စြာ ကိုးကြယ္ယုံၾကည္တာနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ဘယ္တုန္းကမွ ျမန္မာဗုဒၶဘာသာဝင္ေတြဟာ မူဆလင္ေတြကို စတင္ မေစာ္ကားခဲ့ဖူးပါဘူး။
ျပႆနာရိွခဲ့ရင္ေတာင္ ေမ့ေမ့ေပ်ာက္ေပ်ာက္ ထားခဲ့ၾကတယ္ဆိုတာ ျမန္မာအေၾကာင္း နားလည္တဲ့သူတိုင္း သိၾကပါတယ္။ ျပႆနာကို စခ်င္တာက အစြန္းေရာက္ မူဆလင္ တခ်ဳိ႕ေတာ့ ရိွေနပါတယ္။ ျမန္မာမကို ယူႏိုင္ရင္ ေငြေထာက္ပံ့မယ္ တစ္ျပည္လုံး မူဆလင္ျဖစ္ရ မယ္ စသျဖင့္ လုပ္ေနတာေတြ၊ အဓမၼ ဘာသာထဲ ဝင္ခိုင္းတာေတြ အျခားဘာသာဝင္ေတြရဲ႕ ကိုးကြယ္ရာကို နင္းခိုင္းျပီးမွ ဘာသာေရး သြပ္သြင္းမွဳေတြ လုပ္တာမ်ဳိးေတြဟာ ကိုယ္ေတြ႕ေရာ အျခား အေထာက္အထားေတြေရာ ရိွေနပါတယ္။
ဆရာဥိီးဆန္းလြင္ကိုယ္တုိင္ ေဟာေျပာျပထားေတြကိုလည္း နားေထာင္ဖတ္ရႈ ႏိူင္ပါတယ္။ ဒီေတာ့ ဘာသာေရးအရေရာ လူမ်ဳိးေရးအ ရေရာ အတူျငိမ္းခ်မ္းစြာ ယွဥ္တြဲေနခ်င္ရင္ အစြန္းေရာက္မူဆလင္မ်ားကို အျခား မူဆလင္ဘာသာဝင္မ်ား အေနနဲ႔ ဝိုင္းဝန္း ထိန္း သိမ္းသင့္ ပါတယ္။
အရွင္ဝီရသူကလည္း ဒီလုိ တိုက္တြန္းထားခဲ့ပါတယ္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ မူဆလင္ဘာသာေရး ေခါင္းေဆာင္မ်ားအေနျဖင့္ မိမိတို႔၏ ဘာသာ၀င္မ်ားက ျမန္မာျပည္ဖြား တုိင္ရင္းသားမ်ားအေပၚ ေစာ္ကားေမာ္ကား ျပဳက်င့္ျခင္း၊ ရန္လုိရန္စေသာ အျပဳအမူမ်ား ျပဳလုပ္ျခင္း မ်ား မရွိရေလေအာင္ အေလးအနက္ထား၍ ဆံုးမပဲ့ျပင္ သြန္သင္ျပသသင့္ေၾကာင္း၊ ကမၻာႀကီးတစ္ခုလုံးက ရြံ႕ရွာမုန္းတီးေနေသာ မူဆလင္မ်ား၏ အစြန္းေရာက္ အျပဳအမူမ်ားကုိ ေရွာင္ၾကဥ္သင့္ေၾကာင္း အတိအလင္း ေျပာၾကားလုိပါသည္။
တကယ္ေတာ့ ဘဂၤလီေတြဟာ ျပည္တြင္းမွာသာ မဟုတ္ပဲ ျပည္ပမွာေတာင္ ရိုဟင္ဂ်ာလူမ်ဳိး ျမန္မာတိုင္းရင္းသားဆိုျပီး လိမ္လည္ေန တာပါ။ ျမန္မာစိတ္ရိွတဲ့ ျမန္မာမူဆလင္ မိတ္ေဆြေတြက လက္မခံေၾကာင္း၊ မိမိတို႔နဲ႔ လူမ်ဳိးမတူေၾကာင္း ေျပာျပရွာပါတယ္။ တခ်ဳိ႕ က်ေတာ့လည္း ဘာသာတူတာကို အေၾကာင္းျပဳလို႔ ဒုကၡသည္အျဖစ္ ေနထိုင္ခြင့္ေလွ်ာက္ရာမွာ ရန္ကုန္ျမိဳ႕တြင္း ေန ထိုင္ ေမြး ဖြားၾကီးျပင္းခဲ့ပါလ်က္ ရိုဟင္ဂ်ာပါဆိုျပီး ဒုကၡသည္ေယာင္ေဆာင္တဲ့သူ တခ်ဳိ႕ေတာ့ ခြ်င္းခ်က္ပါ။
အဲဒီေတာ့ ေဖၚျပခဲ့တဲ့ အခ်က္အလက္မ်ားကို ျပန္ျပီးစုစည္း နိဂုံးခ်ဳပ္ရရင္ ဘဂၤလီျပႆနာသည္ ယခင္ကပင္ ျဖစ္ေပၚဖို႔ တည္ရိွေနေသာ အေၾကာင္းမ်ားေၾကာင့္၎၊ လတ္တေလာ ဘီဘီစီျပႆနာေကာင္ႏွင့္ လူမဆန္စြာ မုဒိန္းက်င့္ လူသတ္မူတို႔ေၾကာင့္ ၎ ျဖစ္ေပၚလာခဲ့ ရာ ျဖစ္ပါတယ္။
အစိုးရကို၎၊ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုုခုကို၎ စနစ္တက် ျပႆနာဖန္တီးေနတာပါလို႔ ေရးေန ေျပာေနတာေတြ၊ အာအက္ဖ္ေအ က လန္က်ဳတ္လုပ္ ဗ်ဴးတာေတြကသာ ျပႆနာၾကီးထြားလာဖို႔ ဖန္တီးေနျခင္းနဲ႔ ျပည္သူလူထုကို အထင္အျမင္မွားေစဖို႔ အာရုံလမ္းလႊဲဖို႔ လုပ္ေနတာေတြျဖစ္ေၾကာင္း နားလည္သေဘာေပါက္ၾကရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ယခုျပႆနာဟာ မူလရိွထားတဲ့ ဘဂၤလီလူမ်ဳိး ျပႆနာအေပၚ အေျခခံေနပါတယ္။ မူဆလင္ဘာသာဝင္ေတြ ျဖစ္ေသာ္လည္း မူဆလင္ ဘာသာေရးျပႆနာ မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ျပည္တြင္းက မူဆလင္ေတြကို ဘာသာေရးတူညီမူနဲ႔ ဆြဲသြင္းႏိူင္သလို ျပည္တြင္းက မူဆလင္အစြန္းေရာက္မ်ားကလည္း ပါဝင္ပတ္သက္လာႏိူင္တဲ့အတြက္ ျပည္တြင္းက မူဆလင္ေခါင္းေဆာင္ပိုင္းက ကိုျမေအးနည္းတူ ဝိုင္းဝန္း ထိန္းသိမ္းၾကရပါလိမ့္မယ္။
ျပည္တြင္းမွာ ဘာသာတရားအားလုံး ဘယ္ဘာသာတရားကိုမွ် ထိပါးပုတ္ခတ္ ေစာ္ကားတာေတြမလုပ္ပဲ ညီညြတ္ေအးခ်မ္းစြာ ယွဥ္တြဲေန ထိုင္ႏိုင္ဖို႔ အဆုံးအမေပးရန္ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္တိုင္းမွာ တာဝန္ရိွပါတယ္။ မီဒီယာေတြ အေနနဲ႔လည္း မလိုလားအပ္တဲ့ အင္တာဗ်ဴးေတြ ေဆာင္းပါးေတြ ပါဝင္မလာေစေရးအတြက္ စိီစီစစ္စစ္ လုပ္ၾကသင့္ပါတယ္။
ဘာေၾကာင့္လည္းဆိုေတာ့ ဒီတခါ ျပည္သူလူထုကို လိမ္လည္ လွည့္ဖ်ားလာသူေတြဟာ မီဒီယာတခ်ဳိ႕ျဖစ္လို႔ပါပဲ။ နိဂုံးခ်ဳပ္မွာ အထူး တိုက္တြန္းခ်င္တာကေတာ့ ႏွစ္ခ်က္ရိွပါတယ္။ အစိုးရအေနနဲ႔ တိုင္းရင္းသား စည္းလုံးညီညြတ္ေရးကို အထူးအေလးေပး ေဆာင္ရြက္ဖုိ႔ပါ။ တိုင္းရင္းသားအားလုံး ညီညီညြတ္ညြတ္ရိွျပီး စည္းလုံးလို႔ အင္အားေတာင့္တင္းေနရင္ ဘယ္တရုတ္နိူင္ငံ ကုလားနိူင္ငံကို မွ ေၾကာက္ေန ဒူးေထာက္ေန ဖို႔ အေၾကာင္းမရိွပါဘူး။
တိုင္းရင္းသားမ်ားရဲ႕ ယုံၾကည္မူကို မတည္ေဆာင္ႏိူင္တဲ့ ဗိုလ္သန္းေရႊရဲ႕ အားနည္းခ်က္ေတြ အမွားေတြကိုလည္း လက္ရွိမွာ အျမန္ဆုံး ျပဳျပင္ေစလိုပါတယ္။ ေနာက္တခ်က္ကေတာ့ အစၥလာမ္ဘာသာ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္မ်ားကလည္း ဘဂၤလီအေရး ကိစၥသည္ ဘာသာအေရးမဟုတ္ပဲ ဘဂၤလီလူမ်ဳိးေရးသာျဖစ္ေၾကာင္းကို ျပည္တြင္းေနမူဆလင္တို႔အား အသိေပးထားရန္နွင့္ ကိုျမေအးလို ျပတ္ျပတ္သားသား ထုတ္ေဖၚေၾကညာ ရပ္တည္ေပးဖို႔ တိုက္တြန္းရင္း နိဂံုးခ်ဳပ္ပါတယ္။
ဘဂၤလီလူမ်ဳိးမ်ား မီးရႈိ႕မႈေၾကာင့္ စစ္ေတြၿမိဳ႕ ေအာင္မဂၤလာရပ္ကြက္ရွိ ေနအိမ္မ်ား မီးေလာင္ကၽြမ္းေနပံု
ဇြန္လ
၅ ရက္ေန႔က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ဆူးေလေစတီအနီးရွိ ဗလီဝတ္ေက်ာင္းေရွ႕တြင္ ဆႏၵျပသူ
အစၥလမ္ ဘာသာဝင္မ်ားကို ကိုျမေအး လာေရာက္ၿပီး ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တြဲ
ေနထိုင္ၾကရန္ ေျပာဆိုေနပံု
ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ရွိ တျခမ္းဗဲ့ ဗလီ
Rohingya
Solidarity Organization (RSO) ဥကၠ႒ ျဖစ္သူ Dr. Muhammad Yunus
(ရပ္ေနသူ)နဲ႔ Arakan Rohingya Union (ARU) မွ Director General ေဒါက္တာ
၀ါကာအူဒင္း Wakar Uddin တုိ႔ကုိ ဘဂၤလီ ညီလာခံတြင္ ေတြ႔ရပံု
Sources:
http://www.photayokeking.org/policylaw/research/951-thinking-about-bingali-3
http://www.photayokeking.org/policylaw/research/950-thinking-about-bingali-2
http://www.photayokeking.org/policylaw/research/949-thinking-about-bingali
No comments:
Post a Comment