ျမန္မာႏိုင္ငံ၏ ဒီမိုကရက္တစ္ ေျပာင္းလဲမူ-၂

 

ေျပာင္းလဲမႈပံုစံ ၁၁၅ ခု

လြန္ခဲ့သည့္ ၁၉၅၅ ခု ႏွစ္မွ ၂ဝ၁၁ ခုႏွစ္အတြင္း ဒီမုိက ေရစီေျပာင္းလဲမႈမ်ား ကမၻာေပၚ တြင္ ၁၁၅ ခု ျဖစ္ေပၚခဲ့သည္။ ႏုိင္ငံေပါင္း ၈၆ ႏုိင္ငံ၌ ျဖစ္ပါ၏။ယင္းသို႕ ေျပာင္းလဲမႈ ၁၁၅ ခုတြင္ ဒီမိုကေရစီ ရင့္မာ ေသာအဆင့္သုိ႕ ေရာက္သြားေသာ ႏုိင္ငံမွာ ၁၅ ႏုိင္ငံ သာရွိသည္။အဆိုပါ ၁၅ နိုင္ငံထဲ၌ အစိုးရ လဲျပိုက် Regine Change ျပီး ေျပာင္းသြားသည့္ နိုင္ငံ ၄ ခု သာ ရိွသည္။ ဆိုလိုသည္မွာ က်န္ ေျပာင္းလဲမႈ ၁၁ ခုသည္ အစိုးရ လဲျပိုက်ျပီး ေျပာင္းလဲသြားသည့္ အေျပာင္းအလဲ မဟုတ္ဟု ဆိုရ မည္။ တိက်စြာဆိုရလွ်င္ အစိုးရ လဲျပိုျခင္း၊ ေျပာင္းလဲျခင္း ျဖစ္ သည္၊ မျဖစ္သည္က ဒီမိုကေရစီ ရင့္မာမႈကို အာမ မခံနိုင္ဟု ဆိုလို ရင္း ျဖစ္ပါ ၏။ ေျပာင္း လဲျခင္းဆိုသည့္ အေျခအေနေရာက္ျပီးလွ်င္ ဒီမိုက ေရစီ မည္မွ်ရင့္သန္နိုင္မည္နည္း ဆိုသည့္ ေမးခြန္း ေပၚလာသည္။ သို့ျဖစ္ ၍ တံခါးဖြင့္သည့္ Liberalization လုပ္သည့္ နိုင္ငံမ်ား၌လည္း ဒီမိုကေရစီ ေအာင္ျမင္မည္ဟု အာမ မခံနိုင္ ေပ။ နိုင္ငံ၌ အေျပာင္း အလဲ ျဖစ္ သြားနိုင္ေသာ္လည္း ဒီမိုကေရစီစ နစ္ ျဖစ္မလာခဲ့ေပ။ ေျပာင္းလဲမႈနွင့္စစ္တပ္ စစ္အစိုးရမ်ားသည္ သူ တို့၏အာဏာကို အနည္းငယ္မွ် ေလာက္ျဖစ္ေစ ျပန္အပ္ခဲ့သည္ ဆိုဦး။ သူတို့သည္ ကန့္လန့္ကာ ေနာက္သို့ လံုး၀ေရာက္သြားသည္ မဟုတ္။ သူတို့၏ နိုင္ငံေရးအာ ဏာကို နိုင္ငံေရးစနစ္ထဲ၌ အခိ်န္ ကာလအတိုင္းအတာတစ္ခုအထိ ၾသဇာသက္ေရာက္ရန္ ၾကိုးစားၾက ေလ့ရိွသည္ဟု ဆင္ျမူရယ္ဟန္ တင္တန္- Samual Huntingtonက ၁၉၉၆ ခုနွစ္၌ ေရးသားတင္ျပ ခဲ့သည္။ ယင္းအခ်က္ကို ေဒါက္တာ မင္းေဇာ္ဦးသည္ Data မ်ား ျပန္သံုးသပ္ၾကည့္ခဲ့သည္ဟု တင္ျပ သည္။ သူ၏ ပါရဂူဘဲြ့ယူ စာ တမ္း၌ ဟန္တင္တန္သီအိုရီကို ယူရန္ သေဘာမက်၍ လက္ေတြ့ ေလ့လာရန္ ဒီမိုကေရစီ ေျပာင္းလဲ မႈ ၁၁၅ ခုကို ခဲြျခမ္းစိတ္ျဖာၾကည့္ခဲ့ သည္။ လက္ေတြ့ ေတြ့ ရိွသည့္ အခါ Huntington ၏ သီအိုရီက မွန္ေနသည္ကို ေတြ့ရသည္။ စစ္တပ္၏ သေဘာသ ဘာ၀ကမူ ၀င္လာျပီးသည္နွင့္ လြယ္လင့္တကူ ျပန္ထြက္သြားေလ့မရိွေပ။ အဘယ့္ေၾကာင့္ဆိုေသာ္ စစ္တပ္အုပ္ခု်ပ္သည့္ နိုင္ငံအေတာ္မ်ားမ်ား၌ လံုျခံုေရးျပႆနာ က ရိွေနတတ္၍ျဖစ္၏။ ျပည္တြင္း ျငိမ္းခ်မ္းေရးျပႆနာက ရိွေန တတ္သည္။ ျပည္တြင္း စစ္ ျဖစ္ေန ေလ့ရိွ ၏။ ျပည္တြင္းစစ္ မရိွဘဲနွင့္ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းေလ့ မရိွ ေပ။ ျပည္တြင္းစစ္ေၾကာင့္ စစ္တပ္က အာဏာသိမ္းကာ စစ္ တပ္ ဆက္လက္ ရိွေနျခင္း ျဖစ္ပါ ၏။ ဒီမိုကေရစီ အေျပာင္း အလဲျဖစ္ခဲ့ျပီးသည့္အခိ်န္၌ ျပည္ တြင္းစစ္ျပႆနာ မေျဖရွင္းနိုင္ပါ က စစ္တပ္ ဆက္ရိွေန မည္။ ယင္း ျဖစ္ရပ္မို်းကို နိုင္ငံတကာ၌ ေတြ့ရ နိုင္ပါ၏။ စစ္တပ္မွ အာဏာျပန္သိမ္း အျခားအရာတစ္ခုမွာ ယင္းနိုင္ငံမို်း၌ အရပ္ဘက္ လူ့ အဖဲြ့မ်ား အားနည္းေနတတ္သည္။ နိုင္ငံေရးပါတီမ်ားလည္း အားနည္း သည္။ Civil Society ဟုေခၚ ေသာ လူထု လူ့အဖဲြ့အစည္းမ်ား အားနည္းသည္။ အရပ္သားနိုင္ငံ ေရး အင္အားနည္းေနျပန္သည္။ ဂိုဏ္းဂဏျပႆနာက မ်ားျပားလွ ၏။ ယင္းသို့ လူအမ်ားအ စုဘက္၌ အားနည္းေနသည့္ တစ္ခိ်န္တည္း၌ တစ္ဖက္၌ အား အေကာင္းဆံုး အင္အားစုတစ္စု nstitution ျဖစ္သည့္ စစ္တပ္က အသင့္ရိွေနတတ္သည္။ အဘယ္ေၾကာင့္ စစ္တပ္က အားေကာင္းရသနည္းဆိုပါ လွ်င္ စစ္တပ္၏ပံုစံမွာ တစ္ေသြး၊ တစ္သံ၊ တစ္မိန့္ျဖစ္သည္။ ယင္း ပံုစံနွင့္ Institution ကို တည္ ေဆာက္ထား၍ အျခားသူမ်ား ဂိုဏ္းကဲြေကာင္းကဲြမည္။ စစ္တပ္က ဂိုဏ္းကဲြရန္ အလြန္နည္း၏။ သို့ျဖစ္၍ ျပႆနာျဖစ္ လာသည္နွင့္ အားအေကာင္းဆံုး အဖဲြ့က သူျဖစ္ေန၍ နိုင္ငံေရး နယ္ထဲ သူက ျပန္ေရာက္လာ သည္။ ကမၻာေပၚ၌ ထိုျဖစ္ရပ္ မို်း ေတြ့ရေလ့ရိွပါ၏။ အခြင့္ထူးခံခြင့္ စစ္တပ္အုပ္ခု်ပ္သည့္ နိုင္ငံမ်ား ၌ လည္းေကာင္း၊ ေခါင္း ေဆာင္မ်ား Institution ၌ ပါ၀င္ခဲ့ ေသာသူမ်ား၊ တစ္ဦးခ်င္း တစ္ ေယာက္ခ်င္း၌ လည္းေကာင္း၊ အ ခြင့္ထူး ခံ အခြင့္ထူးမ်ားစြာ ရခဲ့ၾက သည္။ ကြန္ျမူနစ္နိုင္ငံမ်ားရိွ အုပ္ခု်ပ္သူမ်ားသည္ အခြင့္ထူးခံ မ်ား ျဖစ္ခဲ့ၾကသည္။

   သို့ျဖစ္ပါလ်က္ အဘယ္ ေၾကာင့္ စစ္တပ္အုပ္ခု်ပ္ေသာ နိုင္ ငံမ်ား၌ အခြင့္ထူးခံျပႆနာက ပို ရိွလာသနည္းဆိုေသာ ေမးခြန္းတစ္ ခု ေပၚလာသည္။ ယခင္ ကြန္ျမူနစ္ေခါင္း ေဆာင္မ်ားသည္ နွစ္ရွည္လမ်ား အာဏာရိွလာခဲ့၍ စီးပြားေရးအရ၊ နိုင္ငံေရးအရ၊ Networking အရ အဆက္အသြယ္မ်ားစြာ ရလာၾက သည္။ သူတို့ စီးပြားလုပ္ငန္းမ်ား တည္ေဆာက္ျပီး ျဖစ္လာသည္။ သူတို့သည္ Structure ျဖစ္ေလသည္။ သူတို့သည္ ွအမကခအကမန တစ္ခု၏ အစိတ္အပိုင္းတစ္ခု ျဖစ္ေလသည္။ ထိုအခိ်န္ ဒီမိုကေရ စီစနစ္ ေျပာင္းသည့္အခါ သူတို့ သည္ နိုင္ငံေရးကို မည္သို့ မည္ပံု ျပုလုပ္ရမည္ကို သိလာသည္။ ေငြရိွ၊ အဆက္အသြယ္ ရိွ ေခါင္းေဆာင္မ်ား ဒီမိုကေရစီ စနစ္၌ ျပန္ပါလာသည္။ နိုင္ငံေရး နယ္ထဲ ျပန္ေရာက္လာၾကသည္။ ကြန္ျမူနစ္ ဆိုရွယ္လစ္ ပါတီ တံဆိပ္ကို ေဆးျပန္သုတ္ျပီး တံဆိပ္သစ္၊ ပါတီသစ္ ျဖစ္သြား သည္။ ယခင္ ဆိုရွယ္လစ္၊ ကြန္ျမူ နစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ားအားလံုး ဒီမို ကေရစီစနစ္နွင့္အတူ ပါလာၾကသည္။ အေရွ့ဥေရာပေဒသ၌ ျဖစ္ ပါ၏။ ယင္းသို့ အေရွ့ဥေရာပ တိုက္အေျပာင္း အလဲမ်ား ကိုSa-muel Huntington က Red Returnအနီေတြ ျပန္လာျပီဟု ကင္ ပြန္းတပ္၏။ အနီေတြ ျပန္လာ သည့္ အေျပာင္း အလဲ ျဖစ္ သည္။ ယင္းေဒသရိွ နိုင္ငံအ မ်ား၌ ဒီမိုကေရစီ အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္ေသာ္လည္း ကြန္ျမူနစ္ပါတီမွ ေခါင္းေဆာင္မ်ားကပင္ ဦးေဆာင္ေန၏။ စစ္တပ္အုပ္ခု်ပ္သည့္ နိုင္ငံမ်ား၌မူ ျပႆနာက ရိွလာ၏။ စစ္တပ္ဆိုသည္မွာ ယူနီေဖာင္း ၀တ္မ်ား ျဖစ္သည္။ အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္သြားသည္နွင့္ စစ္တပ္သည္ ယူနီေဖာင္းခြ်တ္၍ မရေပ။ သို့ျဖစ္ ၍ စစ္တပ္တြင္း၌ ဆက္ေနရ သည္။ တပ္ထဲတြင္ ပိတ္မိေန သည္။

    နိုင္ငံေရးကိုလည္း စိတ္ မကုန္၍ ထိုင္ေစာင့္ေနတတ္ၾက သည္။ အခြင့္အေရးရသည္နွင့္ ခ်က္ခ်င္းျပန္ေရာက္လာသည္။ ကြန္ျမူနစ္ နိုင္ငံ၌ အခြင့္ ထူးခံမ်ားက စနစ္သစ္၌လည္း အ ခြင့္ထူးက ျပန္ရသည္။ စစ္တပ္အုပ္ခု်ပ္သည့္ နိုင္ငံမ်ား၌ စနစ္သစ္၌ သူတို့ မပါ ရ၍ အခြင့္ထူးကမရ။ အခြင့္အေရး ကို ထိုင္၍ ေခ်ာင္းေနၾကရသည္။ နမူနာအျဖစ္ ထိုင္၀မ္ ကြ်န္း၊ ကိုရီးယားနွင့္ ျမန္မာနိုင္ငံ မ်ား၌ ယူနီေဖာင္းခြ်တ္၍ နိုင္ငံေရး ပါတီေထာင္ကာ အေျပာင္းအလဲ လုပ္သည္။ ခီ်လီနိုင္ငံလည္း ထို့အ တူပင္။ ထိုပံုစံ ေကာင္း၊မေကာင္း ဆိုျခင္းထက္ ေဘာင္ျဖစ္သြားၾက သည္။ ျဖည္းျဖည္းခ်င္းေျပာင္း ဒီမိုကေရစီ ခိုင္မာေသာ နိုင္ငံမ်ား၌ပင္ လူတို့ လြတ္လပ္ ျခင္း၊ လူထု လြတ္လပ္ေရး၊ လူထု လႈပ္ရွားခြင့္၊ လူ့အခြင့္အေရး စသည့္ ေပတံမ်ားနွင့္ ခ်က္ခ်င္း တိုင္းတာ၍ မရနိုင္။ ျဖည္းျဖည္းခ်င္း သာ ေျပာင္းလဲျခင္းျဖစ္သည္။ ဆိုလိုသည္မွာ စနစ္ကို ေျပာင္း Structure Change လုပ္ ရာ၌ ျပႆနာမ်ားစြာ ရိွပါ၏။ Transitionဆိုသည့္ ေျပာင္းလဲေရးအခိ်န္အခါ၌ (နွစ္ နားညီၾတိဂံ)၏ထိပ္ပိုင္းသာ ေျပာင္း သည္။ ေအာက္၌ ထုထည္ၾကီးမား ေသာ အေဆာက္အအံုက က်န္ခဲ့ တတ္သည္။ စနစ္ေဟာင္းမွ အေမြ မ်ားစြာ အကုန္ျပန္ပါလာသည္။ အဓိက ပါလာသည့္အ ရာမွာ အစိုးရ၏စီမံခန့္ခဲြေရးယနၱ ရား ျဖစ္သည္။ ဒီမိုုကေရစီေခတ္ ေရာက္သည္နွင့္ ယင္းအရာကို အစားထိုးရန္ စီစဥ္ၾကသည္။ လက္ ေတြ့၌ အစားထိုး၍မရ။ ျဖည္း ျဖည္းခ်င္းသာ ျပင္ရမည္ကို သိလာ ၾကသည္။ တစ္ခိ်န္တည္း မိမိတို့ ကိုယ္မိမိတို့ ျပန္ၾကည့္ၾကသည္။ အတိုက္ခံဘ၀၌ အခိ်န္ၾကာရွည္ ေနခဲ့ရ၍ အရည္အေသြး ဃေစေခငအပ က မရိွ။ ေထာင္တြင္း၌လည္း အခိ်န္ၾကာစြာေနရ၊ ေငြလည္း မရိွ။ အကန့္အသတ္မ်ားကလည္း ရိွခဲ့ ၍ အတိုက္အခံလုပ္သည့္ လူမ်ား ၏ ျပႆနာၾကီးမွာ စြမ္းရည္ Capacity ျဖစ္သြားပါ၏။ နိုင္ငံေရးအရ လူခ်စ္လူ ခင္ေပါသည္။

   နိုင္ငံေရးအရ လူ ၾကိုက္မ်ားသည္။ သို့ေသာ္ အစိုးရ ယနၱရားကို ေမာင္းနွင္ရန္ အတိုင္း အတာမရိွ ျဖစ္ေန ၾက သည္။ ေဒါက္တာ မင္းေဇာ္ဦးတို့ ေက်ာင္းသားအျဖစ္ ေတာခိုစဥ္က နယ္စပ္ေရာက္သည္နွင့္ အဖဲြ့ဖဲြ့ၾက သည္။ အဖဲြ့အစည္းျဖစ္ျပီးသည္ နွင့္ အဖဲြ့အစည္း ဆိုသည့္ ယနၱရား ကိုလည္ပတ္ေစရန္ ယခင္အုပ္ခု်ပ္ ေရး၊ စီမံခန့္ခဲြေရး၊ ဗဟိုနိုင္ငံေရး သင္တန္းဆင္း၊ မဆလပါတီထြက္၊ ရံုးလုပ္ငန္း လုပ္ခဲ့သူမ်ားကို အား ကိုးၾကရေၾကာင္း ဥပမာေပး၏။ အထက္ပါျဖစ္ရပ္မ်ား ၾကည့္ျပီး မိမိတို့ နိုင္ငံ၏ နိုင္ငံ ေရး ွအမေအနါပ ကို သံုးသပ္မည္ဆို ပါက အနီးစပ္ဆံုးက (၁) ဒီမိုကေရ စီ ေနာက္ျပန္လိႈင္းစီးမလား (၂) မ တည္မျငိမ္ေတြ ထပ္ျဖစ္မလား (၃) စစ္ပဲြေတြ ထပ္ျဖစ္မလား (၄) ေရွ့ တိုးေနာက္ဆုတ္လို့မရသည့္ Frozen Transition တစ္ခု အခိ်န္ ရွည္ၾကာမႈကို ရင္ဆိုင္မလားဆို သည့္ အခ်က္မ်ားထဲမွ တစ္ခုမ ဟုတ္ တစ္ခု ေတြ့ၾကရမည္။ (၁) ေနာက္ျပန္လိႈင္း မ သြားခ်င္။ (၂) မတည္မျငိမ္ ျဖစ္မ လား။ ယခု ရခိုင္ တိုင္းေဒသ၌ ျဖစ္ ခဲ့သည့္ ျဖစ္ရပ္မို်း မျဖစ္ခ်င္။ (၃) မိမိတို့၌ ေရြးခ်ယ္စ ရာ တစ္ခုသာ ရိွေတာ့သည္။ Frozen Tranisition သို့မဟုတ္ Frozen Democratization သာ ျဖစ္ သည္။ ယင္းအေျခအေန၌ မိမိ တို့သည္ ရွင္သန္ရန္ Surrive ျဖစ္ရန္ အားထုတ္ၾက ရမည္။ ယခုလက္ရိွအေျခအေန က Liberalization တို့မွ ၂၀၁၅ ခုနွစ္၌ လြတ္လပ္တရားမွ်တေသာ ေရြးေကာက္ပဲြ လုပ္နိုင္လွ်င္ Tran-isation ရလာမည္။ ထိုေနရာ၌ ဒီမိုကေရစီ ရင့္သန္ အျမစ္တြယ္ရန္ လုပ္၍ ရမည္။ ထိုေနရာ၌ စနစ္တစ္ခု ေျပာင္းမည္ဆိုလွ်င္ လူနွင့္မူေျပာင္း ရမည္။ မူဆိုသည္က Structure မဲထည့္သည့္စနစ္ အစိုးရယနၱ ရား လံုျခံုေရး အားလံုးပါသည္။ Structure တစ္ခုလံုး ေျပာင္းရန္ အခိ်္န္မ်ားစြာလိုသည္။ သို့ျဖစ္၍ ေျပာင္းရန္ ပို လြယ္သည့္အရာမွာ လူ Agent ျဖစ္ သည္။ Agent  က ျမန္စြာေျပာင္း၍ ရသည္။ Agent ဆိုသည့္ လူမ်ား ကို မည္သည့္ေနရာ၌ ရွာမည္ နည္း။ နိုင္ငံအေျပာင္းအလဲအ တြက္ အေရးၾကီးေသာ ပုဂၢိုလ္မ်ား ဆိုသည္မွာ လက္ရိွအစိုးရအဖဲြ့ထဲ ၌ရိွေသာ Reform ဦးေဆာင္ေနသူ မ်ား၊ Moderate ျဖစ္သူ မ်ား၊ ေဒၚ ေအာင္ဆန္းစုၾကည္ကဲ့သို့ လက္တဲြ ေဆာင္ရြက္လိုသူမ်ား၊ လႊတ္ေတာ္ အတြင္းမွ ဦးေရႊမန္းကဲ့သို့ အထင္ ကရ ပုဂၢိဳလ္မ်ား စသျဖင့္ ျဖစ္ သည္။ ဤကဲ့သို့ Agentမ်ားက အေရးၾကီးပါ၏။

   အာဏာရိွသည့္ အခိ်န္၊ အာဏာရိွသည့္ေနရာမွာ ေရာက္ေနသူမ်ားက အေျပာင္းအ လဲကို ဦးေဆာင္လုပ္ေပးနိုင္သည္။ ထို သူမ်ား၏အခန္းက႑က အ လြန္အေရးၾကီးသည္။ အထူးသျဖင့္ ယခုကဲ့သို့ Liberalization တံခါးဖြင့္ေနသည့္ အခိ်န္၌ Agent  မ်ား၏ အခန္း က႑က ပို၍အေရးၾကီးသည္။ ဒီမိုကေရစီ ျပုျပင္ ေျပာင္းလဲေရးလုပ္ငန္း အျမစ္တြယ္ ဖို့၊ ရွင္သန္ဖို့လုပ္ငန္းမွာ အစိုးရ ထဲက Moderate မ်ား၊ Reform  လုပ္ခ်င္သူမ်ားကို ဆဲြေခၚယူၾကရ မည္။ ယင္း Agent မ်ားပါလာရန္ မိမိတို့က ၀ိုင္းရံေပးရန္ လိုသည္။ အျခားေသာနိုင္ငံမ်ား၌ ျဖစ္ေပၚခဲ့ေသာ အေတြ့အၾကံုမ်ား အရ Moderate မ်ား မပါဘဲနွင့္ ေျပာင္း၍ မရနိုင္ပါ။ Agent  မ်ား ရွာေဖြ၀န္းရံ ေနခိ်န္၌ တစ္ဖက္ကလည္း Structure စနစ္ကို တည္ေဆာက္ရန္ ေရရွည္အတြက္ လုပ္ေဆာင္ၾကရ မည္။ ေနာင္ အနွစ္ ၂၀၊ ၃၀ ကာလ၌ ယင္းစနစ္ အျမစ္တြယ္ ခိုင္ခံ့လာေစရန္ ျပင္ဆင္ထားၾကရ မည္။

တံတားေဆာက္၊ ဆည္ေဆာက္ ျခင္းထက္ GDPတိုးတက္ရန္ အေရးၾကီး

   ယင္းသို့ ျပင္ဆင္ရာ တြင္ စီးပြားေရးဖံြ့ျဖိုးတိုးတက္မႈ သည္ ဦးစားေပးျဖစ္ဖို့ လိုသည္။ တံတားေဆာက္၊ ဆည္မ်ားေဖာက္ ျခင္း ထက္ ျပည္သူမ်ား၏ GDP တိုးလာေစရန္၊ လူေနမႈအဆင့္ Quality of Life ေတြ ျမင့္မားေစ ရန္၊ ပမာအားျဖင့္ ယေန့ ထမင္း ရည္ေသာက္ေနသူ မနက္ျဖန္ ဆန္ ျပုတ္စားနိုင္ရန္၊ ယေန့ ဆန္ျပုတ္ ေသာက္ေနသူ မနက္ျဖန္ ထမင္းပါ စားနိုင္ရန္၊ ယေန့ ေက်ာင္း မပို့နိုင္ သူ မနက္ျဖန္ ေက်ာင္းပို့နိုင္ရန္ စ သည့္ Quality of Life  လူေနမႈ အဆင့္အတန္း ျမင့္လာမည့္ စီးပြား ေရး ဖံြ့ျဖိုးမႈမို်း မိမိတို့က ဦးစားေပး နိုင္ရမည္။ ဓားသြားပမာ လူထုအဖဲြ့အစည္း လူထု လူ့အဖဲြ့အစည္း မ်ား တိုးတက္စည္ပင္ဖံြ့ျဖိုးလာေစ ရန္ ျပုလုပ္ေပးရမည္။

   Civil Society ဆိုသည္မွာ မိမိအျမင္၌ အသြားနွစ္ဖက္ပါေသာ ဓားကဲ့သို့ ပင္။ အသြားတစ္ဖက္က ကိုယ့္ကိုယ္ကို ျပန္ရွနိုင္သကဲ့သို့ အျခားအသြားတစ္ဖက္က သူတစ္ ပါးကို ခုတ္၍ရသည္။ အကယ္၍ Civil Society တစ္ခုသည္ ဂိုဏ္းဂဏဘက္ ယိမ္းသြားပါက ဂိုဏ္းဂဏမ်ား၏ ျခယ္လွယ္မႈ ခံရသည္။ သို့ျဖစ္၍ Civil Society မ်ားကို ဒီမိုကေရစီေပတံနွင့္ ေဒါက္တိုင္သဖြယ္ လုပ္ေပးနိုင္ ေသာ အဖဲြ့အစည္းျဖစ္ေစရန္ လုပ္ ေပးရမည္။ ဒီမိုကေရစီ၏ အဓိက အေဆာက္အအံုမ်ားျဖစ္သည့္ တ ရားေရး၊ ဥပေဒျပုေရး၊ နိုင္ငံေရးပါ တီ၊ ယင္းအဖဲြ့အားလံုးသည္ ဒီမိုက ေရစီစနစ္နွင့္အညီ စြမ္းအားမ်ား ျပည့္၀ရန္ လိုအပ္သည္။ လုပ္ေပး ရမည္။ က်န္အေရးၾကီးသည့္ က႑ တစ္ခုမွာ စစ္တပ္က နွစ္ ေပါင္းမ်ားစြာ အုပ္ခု်ပ္သည့္ မိမိ တို့ နိုင္ငံ၏ Security Sector Re-form လံုျခံုေရး ဌာန မ်ား ျပင္ ဆင္ေရးသည္ အလြန္အေရးပါသည္။ ယင္းအခ်က္ ျပင္ဆင္ေဆာင္ရြက္ျခင္းမျပုလုပ္ဘဲနွင့္ ဒီမိုကေရစီစနစ္ ခိုင္ခန့္ေစရန္ လုပ္ ေဆာင္ ၍ မရနိုင္ပါ။ မိမိတို့က နိုင္ငံေရးနယ္ ထဲမွ ထြက္ရန္ ေျပာဆိုရန္ မလိုပါ။ သူတို့ကိုယ္တိုင္ နိုင္ငံေရးနယ္ထဲ ၌ ေနရန္ မလို အပ္ေတာ့ ဆိုကာ ျဖစ္လာေစရန္ မိမိတို့က ျပုလုပ္ ေပးရမည္။ ျမန္မာျပည္၏ နံပါတ္ ၁ ျပႆနာမွာ တိုင္းရင္းသား လက္ နက္ကိုင္ျပႆနာ ျဖစ္ ၏။ ယေန့ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖဲြ့ ၁၈ ဖဲြ႔၊ လက္ နက္တပ္ဆင္ေပးထားေသာ ျပည္ သူ့စစ္ဆိုသည္မ်ားအားလံုး ေပါင္း လိုက္ပါက တစ္သိန္းနီးပါး ရိွသည္။ ယင္းကဲ့သို့ လံုျခံုေရး ျပႆနာ ၾကီးမားေသာ မိမိတို့နိုင္ ငံ၊ ဒီမိုကေရစီ ကူးေျပာင္းလာေသာ နိုင္ငံ ကဲ့သို့ နိုင္ငံမို်း ကမၻာေပၚတြင္ မရိွခဲ့ဖူးေပ။ ယင္းသို့ေသာ ျပႆနာ ၾကီးနွင့္ ဒီမိုကေရစီစနစ္သို့ ကူး ေျပာင္းခဲ့သည္။ၾကိုးစားေန သည္။ တစ္ဖက္ကလည္း စစ္တပ္အုပ္ခု်ပ္ ခဲ့သည့္နိုင္ငံ ျဖစ္ေနသည္။ လံုျခံုေရးျပႆနာကို ေျဖရွင္းေပးရန္လိုကိုလိုအပ္ပါ၏။ အဓိက မွာ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရး ရမွ ျဖစ္မည္။

နိဂံုး

လက္ရိွ မိမိတို့နိုင္ငံ သည္ တံခါးဖြင့္စကာလသာ ျဖစ္ ေသးပါ၏။ လက္ရိွအေျခအေန၌ ယခင္တပ္မေတာ္ေခါင္းေဆာင္မ်ား က တံခါးဖြင့္ေပးသည့္ကာလျဖစ္၍ ဂိုဏ္းဂဏျပႆနာမ်ားက ၾကီးမား လွသည္။ ယင္းသို့ေသာ အေျခအ ေနၾကား၌ ေနာက္ျပန္လိႈင္းက လည္း ျဖစ္နိုင္ေသးသည္။ ယခုအေျခအေန၌ Tr-ansition ျဖစ္ရန္ လက္ရိွ Liberalization မွ ၂၀၁၅ ခုနွစ္၌ Transition ေရာက္ ရန္လိုသည္။ ေနာက္ ျပန္မလဲရန္ အားလည္းစိုက္ၾကရ မည္။ ဒီမိုကေရစီ ရင့္သန္ရန္ လည္း ၾကိုးစားၾကရမည္။ ဒီမိုကေရစီ ရင့္သန္မႈ ကို ေနာက္မို်းဆက္သံုးခု၊ ေျမးမ်ား လက္ထက္၌သာ အသီးအပြင့္ ေတြ့ရနိုင္ပါ၏။ ျပုျပင္ေျပာင္းလဲလိုသူ Reformer မွာ Reform လုပ္ခ်င္သူ မ်ားကို ၀ိုင္းရံေပးၾကရမည္။ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရး ရရမည္။ ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရး မလုပ္နိုင္ေသးသေရြ့ စစ္တပ္သည္ နိုင္ငံေရးထဲ၌ ဆက္လက္ရိွေနပါဦး မည္။

စိုးမင္းဦး

Source : Democratization Strategy in Myanmar by Dr Min Zaw Oo.