Charter 97, အေဝးေရာက္အစိုးရ၊ အလုပ္သမားေခါင္းေဆာင္၊ ဇာနည္ တို႔ႏွင့္ပတ္သက္၍။

ကို Htun Aung Gyaw ေရးတာပါ။ Charter 97, အေဝးေရာက္အစိုးရ၊ အလုပ္သမားေခါင္းေဆာင္၊ ဇာနည္ တို႔ႏွင့္ပတ္သက္၍။
မင္းမင္းေအာင္ဆိုသူက္ိုက်ေနာ္

မသိပါ ။ ဒါေပမဲ့သူကျငင္းရဲရင္ျငင္းဆိုေတာ့ ျငင္းတာမဟုတ္ေပမဲ့ သူတဆင့္စကားနဲ႔ အမွန္အမွားေတြေတြ ေရာေရးထားတာကို သိေအာင္နဲ႔ စာဖတ္ေနတဲ့သူေတြကိုလဲ ဘာေတြမွားေနတယ္ဆိုတာ သိေစလိုတဲ့စိတ္နဲ႔အျဖစ္မွန္ကိုေရးျပလိုက္ပါတယ္။
ေဒါက္တာဇာနည္က Pepsi boycott လုပ္တဲ့ကိစၥမွာ အရွိန္ျမွင့္လုပ္ဖို႔က်ေနာ္တို႔ကိုလာေဆြးေႏြးပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ Pepsi boycott ကိုစတင္လုပ္ခဲ့တဲ့သူက ကေနဒါႏိုင္ငံက Terry Cottom (မိမိကိုယ္ကိုသတ္ေသသြားခဲ့သူ) ဆိုသူ တေယာက္ပါ။ Terry Cottom နဲ႔က်ေနာ္နဲ႔ Pepsi boycott ကို ကေနဒါမွာ အတူလုပ္ခဲ့ၾက တယ္ ေနာက္ ဇာနည္ကဒီ Pepsi boycott လႈပ္ရွားမႈကို ကူးယူျပီး သူေက်ာင္း တက္ေနတဲ့ UCLA တကၠသိုလ္မွာလုပ္ခဲ့တဲ့အခါ လက္ဝဲေက်ာင္းသားမ်ားက ေကာ္ပိုေရးရွင္း ၾကီးေတြကို မုန္းတီးစိတ္နဲ႔ ဝိုင္းအားေပးၾကတဲ့အတြက္ Pepsi boycott ဟာလူသိမ်ားျပီး အေမရိကန္တကၠသိုလ္မ်ား အထိ ကူးစက္ အရွိန္ေကာင္းခဲ့ပါတယ္။ ဇာနည္က Free Burma Coalition (FBC) ျမန္မာႏိုင္ငံ လြတ္လပ္ေရး တပ္ေပါင္းစုကို အေမရိကားတကၠသိုလ္ အသီးသီးမွာ ေက်ာင္းတက္ေနတဲ့ ျမန္မာ အေမရိကန္ ေက်ာင္္းသားအားလံုးနဲ႔ ဖြဲ႔စည္းခဲ့ပါတယ္။ က်ေနာ္တို႔လဲ ေကာ္နဲတကၠသိုလ္ကေန ပါဝင္အားေပးခဲ့ပါတယ္။
ဇာနည္ကေကာ္နယ္တကၠသိုလ္ကိုစီမက္စတာတခုလာတက္ျပီးက်ေနာ့္ကိ္ုမိတ္ဆက္ခဲ့ပါတယ္ သူကက်ေနာ္တိုင္းျပည္အတြက္ လုပ္ေဆာင္မႈေတြကိုသူေလးစားေၾကာင္း သူမွားတာရွိရင္လဲ ပါးရိုက္ဆံုးမလို႔ရေၾကာင္း ေျပာျပီးမိတ္ဆက္ပါတယ္။ သူ၁၉၈၈ မတိုင္မွီမႏၱေလးမွာ တိုးရစ္ဂိုက္လုပ္ေနရင္း အေမရ္ိကန္ဇႏွီးေမာင္ႏွံနဲ႔ရင္းႏွီးျပီး သူတို႔ကစပြန္ဆာလုပ္လို႔ အေမရိကားမွာ ေက်ာင္းလာတက္ခြင့္ ရေၾကာင္း သူကေျပာျပလို႔သိခဲ့ရပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္း သူဒုကၡသည္ေလွ်ာက္တာရသြားေၾကာင္းလဲ သိရပါတယ္။ ဒီေနရာမွာသူဒီလိုလုပ္ေဆာင္ခဲ့တာ စစ္အစိုးရကိုဆန္႔က်င္ခဲ့တာေတြဟာ သူအေမရိကားမွာ ဒုကၡသည္အျဖစ္ေနထိုင္ခြင့္ရေရး ျဖစ္တယ္လို႔ယံုၾကည္ပါတယ္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ခ်စ္ျမတ္ႏိုးလို႔ ဟုတ္မယ္ မထင္ပါဘူး။
ေနာက္ပိုင္းUCLA မွာသူဦးစီးျပီးျမန္မာျပည္ေရး အစည္းအေဝးလုပ္လို႔ သြားတက္တဲ့အခါ က်ေနာ္လဲ သြားတက္ျပီး က်ေနာ္ေရးတဲ့ စာတမ္းကိ္ုအစည္းအေဝး တက္သူေတြကို ျဖန္႔ေဝေပးခဲ့ျပီး သေဘာတူတဲ့ သူေတြကိုလက္မွတ္ေကာက္ခံခဲ့ပါတယ္ ။ အဲဒီလက္မွတ္ေကာက္ခံခဲ့တဲ့အခါ ဇာနည္ကို အသိေပး ေျပာၾကားတဲ့အခါ သူက ရပါတယ္ ေကာက္ခံႏိုင္ပါတယ္လို႔ေျပာခဲ့ပါတယ္။ ဒီစာတမ္းရဲ႕အႏွစ္ခ်ဳပ္က ဦးေနဝင္းဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ဒီမိုကေရစီ စနစ္ကေန စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကိုေျပာင္းေပးခဲ့သူျဖစ္တယ္။ ယခုအခါ စစ္အာဏာရွင္စနစ္ကေန ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို ေျပာင္းတဲ့ေနရာမွာ လိပ္ခဲတင္းလင္းျဖစ္ေနတဲ့ စစ္တပ္နဲ႔ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္တို႔ၾကားမွာသူ႔အေနနဲ႔ရင္ၾကားေစ့ျပီး ဒီမိုကေရစီစနစ္ေျပာင္းလဲေရးမွာ ဝင္ေရာက္ျပီးေဆာင္ရြက္ေပးမယ္ဆိုရင္ စစ္တပ္မွာလဲ သူ႔ၾသဇာအာဏာသက္ေရာက္ေနေသးတဲ့အတြက္ သူ႔နာမည္ကို ျပန္လည္အဖတ္ဆည္ႏိုင္မွာျဖစ္တယ္ဆိုတဲ့အေတြးအေခၚျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကိုဖတ္တဲ့ သူေတြထဲကၾကိဳက္ႏွစ္သက္သေဘာက်တဲ့သူေတြက ဝိုင္းလက္မွတ္ထိုးၾကပါတယ္။
ဒီစာတမ္းကို Charter 97 လို႔ေခၚပါတယ္။ အမ်ိဳးသားရင္းသားေစ့ေရးကိုအဲဒီကထဲကျမင္ထားျပီးျဖစ္လို႔ပါ။ ဒီစာတမ္း လက္မွတ္ ေကာက္ခံတဲ့ စာရြက္ေပၚမွာ ထင္ထင္ရွားရွား စာတမ္းနဲ႔အတူ Charter 97 ဆိုတာ ပါပါတယ္။ ဒီစာတမ္းကိုအေဝးေရာက္အစိုးရ ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ဦးစိန္ဝင္းနဲ႔ ႏိုင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီး ဦးဘိုလွတင့္ တို႔အျပင္ အလုပ္သမားဥကၠ႒ အမည္ခံထားတဲ့ ေမာင္ေမာင္ (ခ) ျပည္သစ္ညြန္ေဝတို႔ကလဲ လက္မွတ္ ေရးထိုး ေပးခဲ့ပါတယ္။ ျပည္သစ္က ဘူမိေဗဒေက်ာင္းသားဘဝက တတန္းထဲတက္ခဲ့သူပါ။ သူကလက္မွတ္ထိုးေပးတဲ့အျပင္ သူထိုင္ေနတဲ့စားပြဲကေန က်ေနာ့္ကိုသူလက္မွတ္ထိုးျပီး ေၾကာင္း လက္ဟန္နဲ႔ျပျပီး ေကာင္းတယ္ဆိုတဲ့အမူအရာနဲ႔ လက္မလဲေထာင္ျပခဲ့ပါေသးတယ္။
ဒီလက္မွတ္ေတြထိုးထားတဲ့စာတမ္းကိ္ု BBC, VOA, RFA ကိုဖက္စ္နဲ႔ပို႔ေပးလိုက္ပါတယ္။ အဲဒီမွာျပႆနာ ျဖစ္ေတာ့တာပါပဲ။ RFA မွာ လုပ္ေနတဲ့ခင္ေမာင္စိုး(သူကအင္းစိန္၅တိုက္မွာ အတူေနခဲ့ဘူးျပီး အေမရိကားကို ေထာင္က်ဖက္ကိုေမာ္ၾကီးကဖိတ္လို႔ေရာက္လာျပီး ေနာက္မျပန္ခ်င္တဲ့အတြက္ ဒုကၡသည္ ေလွ်ာက္တဲ့အခါ က်ေနာ္နဲ႔ဘိုဘိုေက်ာ္ျငိမ္းတို႔ဆီကေထာက္ခံခ်က္ေတာင္းပါတယ္။ သူနဲ႔ႏိုင္ငံေရးေၾကာင့္ အင္းစိန္ေထာင္ထဲမွာအတူုေနဘူး ေၾကာင္းေရးေပးျပီး ေနာက္သူ႔အတြက္ မိတ္ေဆြျဖစ္သူ Lawyers committee for Human Rights အဖြဲ႔ ဥကၠ႒ ဂ်င္ေရာ့စ္ကိုေရွ႕ေနအလကားလိုက္ေပးဖို႔ေျပာလို႔ ဂ်င္က အကူအညီေပး ခဲ့တဲ့အတြက္ သူႏိုင္ငံေရးခိုလံႈခြင့္ရျပီးေနာက္ RFA မွာ အလုပ္ရသြားသူပါ။ ) သူက ဦးစိန္ဝင္းတို႔ဆီ ဖံုးဆက္ျပီး ခင္ဗ်ားတို႔ဒုကၡေရာက္ျပီ ထြန္းေအာင္ေက်ာ္ေရးတဲ့စာတမ္းက ေနဝင္းက္ိုဖားထားတာဗ်လို႔ ေျပာတဲ့အခါ ဦးစိန္ဝင္းတို႔အလုပ္သမားေမာင္ေမာင္ (ခ)ျပည္သစ္ညြန္႔ေဝတို႔ ျပာယာခတ္ျပီးသတင္းဌာနေတြကိုသူတို႔ Letter Head ေတြသံုးျပီးတိတ္တဆိတ္ စာေတြပို႔ခဲ့ပါတယ္။ စာထဲမွာသူတို႔လက္မွတ္ေတြကို က်ေနာ္က လိမ္ညာယူသြားေၾကာင္း သူတို႔က တက္ေရာက္သူ စာရင္းေတာင္းတယ္ ေအာင္းေမ့လို႔ လက္မွတ္ထိုး လိုက္တာျဖစ္ေၾကာင္း စတာေတြေရးျပီး က်ေနာ့္ကိ္ုႏိုင္ငံေရးသတ္ေတာ့တာပဲ။ ေမာင္ေမာင္ ေခၚျပည္သစ္ကလဲ Rights and Responsibility ဆိုတဲ့စာေရးျပီး သူတို႔လက္မွတ္ေတြကို လိမ္ယူသြားတယ္လို႔ ကိုယ္ေရးထိုးလိုက္တဲ့ လက္မွတ္ေတြကို သူတို႔ကိုယ္တိုင္တာဝန္မခံရဲပဲ ရိုးရိုးသားသား ႏိုင္ငံျငိမ္းခ်မ္းသာယာေရးအတြက္ လုပ္တဲ့က်ေနာ္ကိ္ု ထိုးေၾကြးၾကေတာ့တာပါပဲ။
အဲဒီလို ကိုယ္ရဲေဘာ္ရဲဖက္စိတ္ဓါတ္နဲ႔ ကူညီခဲ့သူက ေနာက္ေၾကာဒါးနဲ႔ထိုးေနသလို ေက်ာင္းေနဖက္ သူငယ္ခ်င္းလို႔ ယူဆတဲ့သူကလဲ သူလက္မွတ္ထိုးေပးေၾကာင္း လက္မေထာင္ျပခဲ့ျပီးမွ လိႈ႔ဝွက္စာပို႔ သိကၡာခ်ေနတာကို က်ေနာ္ဆိုတဲ့ေကာင္ကမသိခဲ့ဘူး။ ဒါေပမဲ့ကံေကာင္းခ်င္ေတာ့ ဗီအိုေအမွာလုပ္ေနတဲ့ ဦးတင္ေမာင္ဝင္းအကို ဦးခင္ေမာင္ဝင္း (ကိုတိုးၾကီး)က ဖံုးဆက္ျပီး “ဟေကာင္ ထြန္းေအာင္ေက်ာ္ မင္းပို႔လိုက္တဲ့ Charter 97 က သူတို႔လက္မွတ္ထိုးေပးတာမဟုတ္ပဲ မင္းက တက္ေရာက္သူ စာရင္းကို လက္မွတ္ထိုးေပးတာကို လိမ္ညာပို႔တယ္လို႔ ငါတို႔ဆီဖက္စ္ေရာက္လာတယ္” လို႔ေျပာလိုက္ေတာ့ က်ေနာ္ေခါင္းၾကီးသြားတယ္ ဟဘယ္လိုျဖစ္တာလဲေပါ့။ ဒါနဲ႔က်ေနာ့္ဆီကို ဖက္စ္ပို႔ေပးပါဆိုေတာ့ သူကပို႔ေပးရွာတယ္ သူကက်ေနာ္မလိမ္ဘူးဆိုတာကိုသိတယ္။
ဒါနဲ႔ဇာနည္ဆီကိုဖံုးဆက္ျပီး စကားေျပာတယ္ ဇာနည္မင္းအသ္ိပဲ ငါ့ကိုဒါႏိုင္ငံေရးသတ္တာလို႔ ဆိုေတာ့ သူက သူဦးစိ္န္ဝင္းတို႔ဆီကိုဖံုးဆက္ျပီး ေျဖရွင္းေပးမယ္စိတ္မပူန႔ဲတဲ့ ဒါေပမဲ့ သူဆီက၂ရက္ၾကာတဲ့အထိ ဘာစာမွမလာဘူး ဒါနဲ႔မင္းသူတို႔ကစင္ျပိဳင္ အစိုးရျဖစ္လို႔ အမွန္ေျပာရမွာ ေၾကာက္ေနလို႔လားလို႔လွမ္းျပီး အီးေမးလ္ပို႔လိုက္တယ္။ အဲဒီအခါသူကစာျပန္လာတယ္။ က်ေနာ္ဘယ္သူမွမေၾကာက္ဘူး ခင္ဗ်ားလုပ္တာ မဟုတ္ဘူး၊ ခင္ဗ်ားစာတမ္းျဖန္႔တာလဲ တရားမဝင္ဘူး၊ အသိေပးျပီးမွျဖန္႔သင့္တယ္၊ ပစ္လိုက္တဲ့က်ဥ္ဆံကို ပါးစပ္နဲ႔ကိုက္ျပီး ျငိမ္ျငိမ္ထိုင္ေနတာ အေကာင္းဆံုးပဲဆိုတဲ့ေစာ္ကားတဲ့ စာကိုေရးလာတယ္။ ေနာက္က်ေနာ္သူ႔ကိုေရးတဲ့စာက သူနဲ႔က်ေနာ္တို႔ပုဂၢိဳလ္ေရး (personal) စာေတြပဲျဖစ္ေပမဲ့ သူကစာျပန္တဲ့အခါ က်ေနာ္တေယာက္ထဲ မဟုတ္ပဲ ဦးစိန္ဝင္း၊ျပည္သစ္ညြန္႔ေဝနဲ႔ အျခားျမန္မာ့အေရး လႈပ္ရွားသူေတြအားလံုးကို (cc) စီစီလုပ္ျပီးေပးလိုက္တယ္။ အဓိပၸါယ္က ထြန္းေအာင္ေက်ာ္ကို က်ေနာ္ခ်ထည့္လိုက္ျပီ ခင္ဗ်ားတို႔ဖက္ကက်ေနာ္ရပ္တယ္ဆိုတာပါဘဲ။ ခင္ေမာင္စိုးကလဲ က်ေနာ့္ဆီ ဖံုးဆက္ျပီး ဒီမွာထြန္းေအာင္ေက်ာ္ ေနဝင္းေပးမွ ဒီမိုကေရစီရမယ္ဆိုရင္ငါမယူဘူးကြလို႔ ေဒါနဲ႔ေျပာတယ္ က်ေနာ္က ေအးငါကေတာ့ ေနဝင္းေပးေပး၊မာန္နတ္ကဘဲေပးေပးယူမယ္ကြာ ဘာျဖစ္လို႔လဲဆိ္ုေတာ့ ငါတို႔က ဘာမွမလုပ္ပဲ ေတာခိုတာေတြ မလုပ္ခဲ့တာေၾကာင့္ပဲလို႔ ျပန္ရိလိုက္မွ ငါလဲေတာမခိုဘူးပါဘူးကြာ ဆိုျပီး ဖံုးခ်သြားတယ္။
က်ေနာ္လဲဒီအတိုင္းေနရင္ ငါလူလိမ္ျဖစ္သြားေတာ့မွာပဲ ဒီေကာင္ေတြကို အမွန္တရားနဲ႔ျပန္တိုက္မယ္ဆိုျပီး
လက္မွတ္ထိုးေပးခဲ့တဲ့သူေတြ ေပးထားတဲ့ဖံုးနံပါတ္နဲ႔ ဆက္သြယ္ျပီး ဒီစာတမ္းကိုခင္ဗ်ားတို႔ UCLA အစည္းအေဝးမွာ ဖတ္ၾကည့္ျပီး ခင္ဗ်ားတို႔ဆႏၵနဲ႔ သေဘာတူၾကိဳက္ႏွစ္သက္တဲ့အတြက္ ေရးထိုးခဲ့တာပါ ဆိုတာကို ျပန္ေရးေပးပါလို႔ေျပာျပီး ဖက္္စ္နံပါတ္ပါေပးခဲ့တယ္။ အဲဒီစာတမ္းကို လက္မွတ္ေရးထိုး ခဲ့တဲ့သူေတြ တရာေက်ာ္ထဲက ဆက္သြယ္တဲ့အခါ စင္ျပိဳင္အစိုးရနဲ႔ ျပႆနာျဖစ္တယ္ ဆိုတာလဲၾကားေရာ လက္မွတ္ထိုးေပးခဲ့တဲ့ သူသံုးပံု၂ပံုေလာက္က သူတို႔သေဘာနဲ႔သူတို႔ ေထာက္ခံခဲ့ပါတယ္ဆိုတာကို ေရးေပးဖို႔ျငင္းဆိုၾကတယ္ ေရးမေပးရဲဘူးတဲ့။ ဒါေပမဲ့သူတို႔ဖတ္ျပီး ၾကိဳက္လို႔ အမွန္အကန္လက္မွတ္ ေရးထိုး ေပးပါတယ္ဆိုတဲ့ သူ ၃၀ေလာက္က အတည္ျပဳေပးၾကတယ္။ အမ်ားစုက ေတာခိုလာတဲ့ ေက်ာင္းသား အုပ္စုပဲ ကိုယ္လုပ္တာကို ကိုယ္တာဝန္ခံရဲၾကတယ္ ဂုဏ္ယူမိတယ္။ လက္မွတ္ ထိုးေပးခဲ့ေၾကာင္း အတည္ျပန္မျပဳႏိုင္ဘူးလို႔ ေျပာလဲေျပာ က်ေနာ့္ကိုလဲ အျပစ္တင္သူ တေယာက္ကလဲ ရွိေသးတယ္ သူက ဒီလက္မွတ္ေတြကိ္ု သူကိုယ္တိုင္ကူညီျပီၤး လိုက္ေကာက္ခံေပးတဲ့ ေဒါက္တာ ေအာင္ခင္(ကြယ္လြန္)ပါ။
ဒီေနရာမွာဘာေတြ႔ရသလဲဆိုေတာ့ စင္ျပိဳင္အစိုးရလို အာဏာစက္မရွိ စစ္တပ္မရွိ နာမည္သာရွိတဲ့ အစိုးရအမည္ခံထားတဲ့ သူေတြကိုေတာင္ မဆန္႔က်င္ရဲဘူး အမွန္အတိုင္းမေျပာရဲဘူးဆိုတဲ့ သူေတြအမ်ားစု ရွိေနတာေၾကာင့္ တကယ့္အာဏာရွိျပီး ခိုင္မာတဲ့စစ္တပ္ရွိေနတဲ့ စစ္အစိုးရကို ဒီလိုလူေၾကာက္ေတြနဲ႔ မတိုက္ႏိုင္ဘူးဆိုတာ သခၤန္းစာရခဲ့တယ္။
ေနာက္ဇာနည္အေၾကာင္းဆက္ေရးရင္ဇာနည္ကဦးစိန္ဝင္းတို႔ဆီမွာအလုပ္ေလွ်ာက္တယ္ ဟန္ေညာင္ ေဝကို ဦးစိန္ဝင္းကလႊဲေပးလိုက္ေတာ့ဟန္းေညာင္ေဝက ဇာနည္ကို တလတေထာင္ေပးမယ္လို႔ ႏွိမ္ေျပာတဲ့အတြက္ ဇာနည္လန္သြားတယ္ ဝါရွင္တန္လိုေနရာမ်ိဳးမွာ တလေနစားရိတ္တင္ တေထာင္မက ရွိေနေတာ့ သူဖားေပမဲ့ဟိုကအကပ္မခံဘူး။ ဒါနဲ႔သူက လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရး လုပ္ရမယ္ ျဖစ္လာျပန္ေရာ၊
ဒီလိုအေျခအေနမွာဗိုလ္ခ်ဳပ္ျမတို႔က ခင္ညြန္႔တို႔နဲ႔ျငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲ လုပ္မယ္လို႔ သတင္းထြက္ လာတာနဲ႔ ဇာနည္က လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးျပီးသြားျပီ အျမန္ဆံုးျပည္တြင္း ဝင္ႏိုင္ရင္ေနရာရမယ္ ဆိုျပီးဒေယာေသာပါးဝင္ပါေလေရာ။ သူမဝင္ခင္ထြန္းေက်ာ္ျငိမ္းနဲ႔ ဘိုိဘိုေက်ာ္ျငိမ္းတို႔နဲ႔ တိုင္ပင္တယ္လို႔ ၾကားရတယ္။ ဒါေပမဲ့သူထင္သလိုေနရာမရတဲ့အတြက္ျပန္လာျပီး ရိုဟင္ဂ်ာကိစၥဖက္လွည့္ေတာ့တာဘဲ။
ဒါေတြဟာအျဖစ္မွန္ေတြဒဲ့ေရးထားတာ။
ေတာ္လွန္ေရးသစၥာျဖင့္
ထြန္းေအာင္ေက်ာ္ (၇၄မ်ိဳးဆက္)