ေသာၾကာ, 04 ႏိုဝင္ဘာ 2011
ျမစ္ဆံုဆည္အတြက္ လိုအပ္ခ်က္
ဓာတ္ပံု ASSOCIATED PRESS
In this photo taken on Jan. 7, 2011, clad in traditional dress a woman from Kachin race uses a bamboo container to fetch water from the Irrawaddy River in Kachin State, northern Myanmar. The country's President Thein Sein called Friday, Sept. 30, 2011 for a halt to construction of a controversial Chinese-backed hydroelectric dam on the river in the state, a move that had been called for by the country's pro-democracy movement. (AP Photo/Khin Maung Win)
ျမစ္ဆံုဆည္ တည္ေဆာက္ဖို႔ စီမံကိန္းကို အခုအစိုးရလက္ထက္မွာ ရပ္ဆိုင္းလိုက္ေပမယ့္ ေနာင္မွာ ဆက္ၿပီး ေဆာက္ႏို္င္ေခ်ရွိ ေနပါတယ္။ ေဒသခံေတြနဲ႔ ဧရာ၀တီျမစ္ႀကီး အတြက္ စိုးရိမ္ေနသူေတြ သာမက အစိုးရတာ၀န္ရွိသူေတြ အတြက္ပါ ဒီေနရာမွာ ဒီလိုႀကီးမားတဲ့ ဆည္တမံမ်ိဳး တည္ေဆာက္ဖို႔ ဆက္လုပ္သင့္ မလုပ္သင့္ အမွန္တကယ္သိႏို္င္ဖို႔ ဘာေတြလုပ္ဖို႔ လိုေနတယ္ဆိုတာကို ဒီတပတ္မွာ ေျပာျပပါရေစ
ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ အဓိကျမစ္ႀကီးျဖစ္တဲ့ ဧရာ၀တီ္ျမစ္ေၾကာင္းေပၚမွာ ေရအားလွ်ပ္စစ္ထုတ္ဖို႔ ျမစ္ဆံုအပါအ၀င္ တရုတ္ကုမၸဏီက တည္ေဆာက္ မယ့္ ဆည္တမံႀကီးေတြအတြက္ ႀကိဳတင္စမ္းသပ္ တိုင္းထြာ တြက္ခ်က္ ထားတဲ့ အတိုင္းအတာ ဘယ္ေလာက္ ရွိတယ္ဆိုတာကို အမ်ားက သိခ်င္ေနၾကတာပါ။ ျမစ္သားနဲ႔ ကူမဲၿမိဳ႕နယ္ထဲက ေညာင္ၾကပ္- ကင္းတားဆည္တမံ စီမံကိန္းအတြက္ ႀကိဳတင္ေလ့လာေရး လုပ္ေဆာင္ ေနခ်ိန္မွာ ကင္းတားဆည္မန္ေနဂ်ာ အျဖစ္နဲ႔ ႀကီးၾကပ္ခဲ့သူ အင္ဂ်င္နီယာ ဦးထြန္းျမင့္ကေတာ့ ဒီျမစ္ဆံု အ တြက္ ႀကိဳတင္ ေလ့လာစမ္းသပ္တဲ့ အစီရင္ခံစာ ၂ခုရွိတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
"ဒီျမစ္ဆံုဆည္မွာ ကၽြန္ေတာ္သိရသေလာက္ကေတာ့ အစိုးရနဲ႔ တရုတ္ကုမၸဏီ ကိုင္ထားတဲ့ report ကေတာ့ ဘယ္လိုေျပာထားသလဲ ဘယ္သူမွ မသိၾကဘူး။ ေနာက္တခုကေတာ့ ဘန္ကာ BANCA report လို႔ေခၚတဲ့ ျမန္မာျပည္က ျမန္မာကၽြမ္းက်င္သူနဲ႔ တရုတ္ကၽြမ္းက်င္သူ တခ်ိဳ႔ ေပါင္းၿပီးလုပ္တဲ့ အစီရင္ခံစာ ကိုေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ဖတ္ခဲ့ရပါတယ္။ ဒီ ဘန္ကာရီပို႔ကလည္း အခ်ိန္ပီပီျပင္ျပင္နဲ႔ လုပ္ခဲ့ရတဲ့ ရီပို႔ မဟုတ္ပါဘူး။ သူလုပ္တဲ့ အခ်ိန္မွာ၊ အဲဒီမွာ ေရးထားပါတယ္။ ကခ်င္မေနာပြဲကာလနဲ႔ ဆံုတဲ့အတြက္ ေဟာလီးေဒးေတြ အမ်ားႀကီးယူလိုက္ရတယ္။
အဲဒီမေနာပြဲ ၿပီးသြားေတာ့လည္း တခါ တရုတ္ႏွစ္သစ္ကူးနဲ႔ ႀကံဳလို႔ တရုတ္ႏွစ္သစ္ကူးအတြက္ တရုတ္ ပါရဂူေတြက တခါ ျပန္သြားတာ ရွိပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ သူတို႔ လုပ္တဲ့ အခ်ိန္ဟာ အသားတင္ဆိုရင္ ရက္ပိုင္းပဲ ရွိတယ္။ အခု ကၽြန္ေတာ္တို႔ ကင္းတားဆည္မွာ လေမရာ Lahmaya ရဲ့ရီပို႔ဟာ ၅ႏွစ္ အခ်ိန္ယူၿပီး လုပ္ခဲ့ပါ တယ္။ ၅ႏွစ္ဆိုတာက ေစာေစာပိုင္းက အဂၤလိပ္တုိ႔ အေမရိကန္တို႔ ရုရွားတို႔ လုပ္ခဲ့တဲ့ ရီပို႔ေတြကိုလည္း သံုးသပ္ ၿပီးေတာ့မွ ၅ႏွစ္နဲ႔ လုပ္ခဲ့ရပါတယ္"
ကင္းတားဆည္ဟာ ျမန္မာႏို္င္ငံမွာ ေနာင္တည္ေဆာက္မယ့္ ဆည္တမံေတြ အတြက္ စံနမူနာတခုျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ကင္းတား ဆည္လို ႀကီးမားတဲ့ ဆည္တမံႀကီး မ်ိဳးတည္ေဆာက္ရာမွာ ဘာေတြလုပ္ေဆာင္ ခဲ့တယ္ဆိုတာ ၾကည့္ရေအာင္ပါ။
"နံပါတ္၁ အခ်ိန္ယူၿပီး ပီပီျပင္ျပင္ေလ့လာဖို႔လိုတယ္။ နံပါတ္၂ တကမာၻလံုးကို ဖိတ္ေခၚၿပီးေတာ့မွ ပါရဂူေတြ ေရြးခ်ယ္ပါတယ္။ နံပါတ္၃ တကမာၻလံုးကို ဖိတ္ေခၚၿပီးေတာ့မွ ကန္ထရိုက္တာတို႔ အတိုင္ပင္ခံကုမၸဏီ တို႔ကိုေရြးခ်ယ္ပါတယ္။ ေရြးခ်ယ္တဲ့ေနရာမွာလည္း ကမာၻ႕႔ဘဏ္က အေျမာက္အမ်ားထဲကေနမွ ၅ခုကိုေရြးခ်ယ္ၿပီးေတာ့မွ ဗမာအစိုးရက အဲဒီ၅ခုထဲက သူႀကိဳက္တာကို အေကာင္းဆံုးကို ေရြးခ်ယ္ပါတယ္။ လုပ္ငန္းလုပ္တဲ့ေနရာမွာလည္း အင္မတန္ အေတြ႔အႀကံဳမ်ားတဲ့ ကမာၻက ၾသစေတးလီယား၊ အိႏၵိယေနာက္ ဂ်ပန္လည္း ပါတယ္ထင္တယ္။ အဲဒီလို အနယ္နယ္ အရပ္ရပ္က လူေတြကို ေခၚလာၿပီးေတာ့မွ ကန္ထရိုက္လုပ္တာေတြကိုလည္း မ်က္စိေဒါက္ေထာက္ၾကည့္တယ္။ ဒီျမစ္ဆံုဆည္ အပါအ၀င္ ေနာက္လုပ္သမွ်ဆည္ေတြ အားလံုးကို ဒီလိုပဲ လုပ္သင့္တယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္ဆိုလိုပါတယ္"
ေရအားလွ်ပ္စစ္ထုတ္လုပ္တဲ့ ေရကာတာေတြထဲမွာ ကမာၻ႕ ၁၅ခုေျမာက္ အႀကီးဆံုးေရကာတာတခု ျဖစ္လာမယ့္ ဒီျမစ္ဆံု ေရကာတာဟာ အက်ယ္ ေပ၅၀၀ နဲ႔ အျမင့္ေပ ၅၀၀ ရွိမွာျဖစ္ၿပီး တရုတ္ ကုမၸဏီ CPI နဲ႔ တည္ေဆာက္မယ့္ ဒီစီမံကိန္းကေန တရုတ္ႏို္င္ငံ ယူနန္နယ္အတြက္ လွ်ပ္စစ္ မီဂါ၀ပ္ ၃၆၀၀ ကေန ၆၀၀၀ အတြင္းေပးေ၀ဖို႔ စီစဥ္ထားတာပါ။
ဒီျမစ္ဆံုစီမံကိန္း ခ်တဲ့ေနရာဟာ ေရအႀကီးအက်ယ္လွ်ံေလ့ရွိတဲ့ ေနရာတခုျဖစ္သလို ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေတာင္ေျမာက္ နီးပါးတန္းေနတဲ့ စစ္ကုိင္းျပတ္ေရြ႕နဲ႔လည္း နီးပါတယ္။ ဒီလိုသဘာ၀ အႏၱရာယ္ေတြ ၾကားကေဒသမွာ ႀကီးမားတဲ့ ဆည္ႀကီးေဆာက္ဖို႔ ေလ့လာခဲ့တဲ့ အစီရင္ခံစာ ၂ခုထဲက BANCA လို႔ေခၚတဲ့ Biodiversity and Nature Conservation Association သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ထိမ္းသိမ္းေရး အဖြဲ႔ရဲ့ အစီရင္ခံစာထဲမွာေတာ့ ေရကာတာအထက္ပိုင္းမွာေရာ ေအာက္ပိုင္းမွာပါ ႀကံဳေတြ႔လာႏို္င္တဲ့ ဆိုးက်ိဳး ေတြကို ေဖၚျပထား တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
" အဲဒီ ဘန္ကာရီပို႔က ဗမာကၽြမ္းက်င္သူေတြနဲ႔ တရုတ္ကၽြမ္းက်င္သူေတြ ေပါင္းၿပီးေရးထားတဲ့ရီပို႔ေပါ့။ အဓိကကေတာ့ အီေကာ္ေလာ္ဂ်ီေပါ့။ ပတ္၀န္းက်င္ထိမ္းသိမ္းေရးကို အဓိက ဦးတည္ပါတယ္။ ပါရဂူေတြ ဗမာျပည္ကပါပါတယ္။ တရုတ္ပါရဂူေတြလည္းပါပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔လုပ္တဲ့အလုပ္က လပိုင္းေတာင္မရွိဘူး။ သူတို႔က ရံုးေပၚမွာ ထိုင္ေရးတာမ်ားပါတယ္။ သူတို႔မွာလည္း အရင္ရၿပီးသားအခ်က္အလက္ေတြ ရွိမွာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ဒီအလုပ္ကို ပီပီျပင္ျပင္ ကြင္းဆင္းၿပီးေလ့လာတဲ့ အခ်ိန္ကေတာ့ ရက္ပိုင္းပဲ ရွိပါတယ္။ အင္မတန္နဲပါတယ္။ ဘန္ကာရီပို႔ကို ဆည္ေျမာင္းဌာနက အနားယူသြားတဲ့ လူေတြကလည္း ပါပါတယ္။ သူတို႔ကြင္းဆင္းတဲ့ရက္ကလည္း တပတ္ေလာက္ပဲ ရွိပါလိမ့္မယ္။ ဒီဘန္ကာရီပို႔ကေတာ့ အႏႈတ္လကၡဏာဘက္က အမ်ားႀကီးေရးထားတာေပါ့။ မလုပ္သင့္တဲ့အေၾကာင္း ဒါပါပဲ။ ရီပို႔ႀကီးကေတာ့ အထူႀကီးပါပဲ။ အဲဒီမွာေပါက္ေရာက္တဲ့ အပင္ေတြ၊ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ေတြ အေၾကာင္းက မ်ားပါတယ္။ အဲဒီေလာက္ပါပဲ ဘန္ကာရီပို႔ဆိုတာ"
ဆည္တည္ေဆာက္လိုက္ရင္ ဘာေတြျဖစ္ႏိုင္တယ္ဆိုတာကို ေထာက္ျပထားတာမ်ိဳးေကာရွိပါသလား
"ရွိတယ္။ ရွိတယ္။ ဘယ္လိုအေကာင္သတၱ၀ါေတြ ပ်က္စီးမယ္။ ဘယ္လိုအပင္ေတြ ပ်က္စီးမယ္။ အတိုခ်ဳပ္ ေျပာရရင္ အီေကာ္ေလာ္ဂ်ီေပါ့။ သူ႔ရဲ့ ပတ္၀န္းက်င္ေတြ ဘယ္လိုပ်က္စီးမယ္ဆိုတာေတြကို အမ်ားႀကီးေရးထားပါတယ္"
အဲဒီလိုေရးထားရက္နဲ႔ ဘာလို႔ဆက္ေဆာက္တယ္လို႔ ထင္ပါလဲ
"အဲဒီေရးတဲ့လူေတြကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ အစိုးရနဲ႔ တရုတ္ကုမၸဏီနဲ႔က မေလးစားလို႔ေနမွာေပါ့ဗ်။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အစိုးရကေလးစားရင္ ဒီလိုေရးရင္သူရပ္မွာေပါ့။ သူျဖဳတ္ပစ္လိုက္မွာေပါ့။ အခုသူေရႊ႔လိုက္ရံုပဲ ရွိေသးတယ္ ျဖဳတ္လိုက္တာမဟုတ္ေသးဘူး။ အဲဒီေတာ့ လူရိုေသရွင္ရိုေသ တကမာၻလံုးက ရိုေသတဲ့ ရီပို႔တခု ရွိမွ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အစိုးရကလည္းေလးစားမယ္။ တရုတ္ကလည္းေလးစားမယ္။ ျပည္သူကလည္းေလးစားမယ္။ အခု အဲဒီလိုေလးစားမယ့္ လူရိုေသရွင္ရိုေသ ရီပို႔တခုမွမရွိေသးဘူး။ ဗမာျပည္က ရီပို႔ကလည္း ေလး ငါးရက္နဲ႔ေရးတာ။ တရုတ္ျပည္က အခုကိုင္ထားတဲ့ တည္ေဆာက္သင့္တယ္ဆိုတဲ့ ရီပို႔ကလည္း ဘယ္သူမွ မျမင္ဘူးဘူး။ အဲဒီေတာ့ ဘယ္သူက ဒီကိစၥကို အျပတ္ေျပာလို႔ရမလဲ"
"ျမစ္ဆံုဆည္ႀကီးလုပ္လိုက္ရင္ ဘယ္လိုျဖစ္မယ္။ ဒါဘယ္သူမွ မေျပာႏိုင္ဘူး။ ဧရာ၀တီျမစ္တေလွ်ာက္လံုးမွာ ဘယ္လိုပ်က္မယ္ဆိုတာ အမ်ားႀကီးေလ့လာရအံုးမယ္။ ကိုယ္ျဖစ္ခ်င္တာေလးနဲ႔ေျပာလို႔မရဘူး။ ေသာင္ထြန္းတာ ဆည္ႀကီးလုပ္လိုက္လို႔လို႔ ဒီလိုလည္း ေျပာလို႔မရဘူး။ အမ်ားႀကီး အေသးစိတ္ေတြ ေလ့လာရအံုးမယ္။ သူ႔က႑ က႑မွာ အင္မတန္ ကၽြမ္းက်င္တဲ့သူေတြ ေလ့လာမွသာ ၿပီးမွာပါ။ အဲဒီေတာ့ အခုရပ္ထားတဲ့ ၅ႏွစ္ ၆ႏွစ္ အတြင္းမွာ ကမာၻ႔ဘဏ္နဲ႔ ဆက္သြယ္ၿပီး ကမာၻ႔ဘဏ္ရဲ့ညႊန္ၾကားခ်က္ guide line နဲ႔ ကမာၻ႔ဘဏ္ရဲ့စံ standard နဲ႔အညီ အစီရင္ခံစာတခုကို ျပဳျပင္ပါလို႔ ကၽြန္ေတာ္ေျပာခ်င္ပါတယ္"
၂၀၀၉ခုႏွစ္ BANCA အစီရင္ခံစာထဲမွာ ဧရာ၀တီျမစ္ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ အသက္ေသြးေၾကာျဖစ္သလို၊ ရွားပါးအပင္သတၱ၀ါေတြက်က္စားတဲ့ ဒီေဒသရဲ့ သဘာပတ္၀န္းက်င္ ထိမ္းသိမ္း ေရးအတြက္သာမက ယဥ္ေက်းမႈအေမြကိုပါ ထိမ္းသိမ္းဖို႔၊ လူမႈေရးနဲ႔ဆက္ႏြယ္ေနတဲ့ ေလ့လာဆန္းစစ္မႈေတြလုပ္ဖုိ႔ လိုအပ္တာမို႔ ကမာၻ႕ဘဏ္လို ႏို္င္ငံတကာ လမ္းညႊန္ေပးႏို္င္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းမ်ိဳးရဲ့ အႀကံဥာဏ္ကို ရယူသင့္တယ္လို႔ အႀကံေပးထားတယ္ဆိုတာကို တင္ျပရင္း ဒီသီတင္းပတ္အတြက္ သိပၸံနဲ႔ နည္းပညာက႑ကို ဒီမွာပဲ ရပ္နားလိုက္ပါရေစ ေနာက္တပတ္မွာ ျပန္ၿပီး ဆံုၾကအံုးမယ္ေနာ္
ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ အဓိကျမစ္ႀကီးျဖစ္တဲ့ ဧရာ၀တီ္ျမစ္ေၾကာင္းေပၚမွာ ေရအားလွ်ပ္စစ္ထုတ္ဖို႔ ျမစ္ဆံုအပါအ၀င္ တရုတ္ကုမၸဏီက တည္ေဆာက္ မယ့္ ဆည္တမံႀကီးေတြအတြက္ ႀကိဳတင္စမ္းသပ္ တိုင္းထြာ တြက္ခ်က္ ထားတဲ့ အတိုင္းအတာ ဘယ္ေလာက္ ရွိတယ္ဆိုတာကို အမ်ားက သိခ်င္ေနၾကတာပါ။ ျမစ္သားနဲ႔ ကူမဲၿမိဳ႕နယ္ထဲက ေညာင္ၾကပ္- ကင္းတားဆည္တမံ စီမံကိန္းအတြက္ ႀကိဳတင္ေလ့လာေရး လုပ္ေဆာင္ ေနခ်ိန္မွာ ကင္းတားဆည္မန္ေနဂ်ာ အျဖစ္နဲ႔ ႀကီးၾကပ္ခဲ့သူ အင္ဂ်င္နီယာ ဦးထြန္းျမင့္ကေတာ့ ဒီျမစ္ဆံု အ တြက္ ႀကိဳတင္ ေလ့လာစမ္းသပ္တဲ့ အစီရင္ခံစာ ၂ခုရွိတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
"ဒီျမစ္ဆံုဆည္မွာ ကၽြန္ေတာ္သိရသေလာက္ကေတာ့ အစိုးရနဲ႔ တရုတ္ကုမၸဏီ ကိုင္ထားတဲ့ report ကေတာ့ ဘယ္လိုေျပာထားသလဲ ဘယ္သူမွ မသိၾကဘူး။ ေနာက္တခုကေတာ့ ဘန္ကာ BANCA report လို႔ေခၚတဲ့ ျမန္မာျပည္က ျမန္မာကၽြမ္းက်င္သူနဲ႔ တရုတ္ကၽြမ္းက်င္သူ တခ်ိဳ႔ ေပါင္းၿပီးလုပ္တဲ့ အစီရင္ခံစာ ကိုေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ဖတ္ခဲ့ရပါတယ္။ ဒီ ဘန္ကာရီပို႔ကလည္း အခ်ိန္ပီပီျပင္ျပင္နဲ႔ လုပ္ခဲ့ရတဲ့ ရီပို႔ မဟုတ္ပါဘူး။ သူလုပ္တဲ့ အခ်ိန္မွာ၊ အဲဒီမွာ ေရးထားပါတယ္။ ကခ်င္မေနာပြဲကာလနဲ႔ ဆံုတဲ့အတြက္ ေဟာလီးေဒးေတြ အမ်ားႀကီးယူလိုက္ရတယ္။
အဲဒီမေနာပြဲ ၿပီးသြားေတာ့လည္း တခါ တရုတ္ႏွစ္သစ္ကူးနဲ႔ ႀကံဳလို႔ တရုတ္ႏွစ္သစ္ကူးအတြက္ တရုတ္ ပါရဂူေတြက တခါ ျပန္သြားတာ ရွိပါတယ္။ အဲဒီေတာ့ သူတို႔ လုပ္တဲ့ အခ်ိန္ဟာ အသားတင္ဆိုရင္ ရက္ပိုင္းပဲ ရွိတယ္။ အခု ကၽြန္ေတာ္တို႔ ကင္းတားဆည္မွာ လေမရာ Lahmaya ရဲ့ရီပို႔ဟာ ၅ႏွစ္ အခ်ိန္ယူၿပီး လုပ္ခဲ့ပါ တယ္။ ၅ႏွစ္ဆိုတာက ေစာေစာပိုင္းက အဂၤလိပ္တုိ႔ အေမရိကန္တို႔ ရုရွားတို႔ လုပ္ခဲ့တဲ့ ရီပို႔ေတြကိုလည္း သံုးသပ္ ၿပီးေတာ့မွ ၅ႏွစ္နဲ႔ လုပ္ခဲ့ရပါတယ္"
ကင္းတားဆည္ဟာ ျမန္မာႏို္င္ငံမွာ ေနာင္တည္ေဆာက္မယ့္ ဆည္တမံေတြ အတြက္ စံနမူနာတခုျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။ ကင္းတား ဆည္လို ႀကီးမားတဲ့ ဆည္တမံႀကီး မ်ိဳးတည္ေဆာက္ရာမွာ ဘာေတြလုပ္ေဆာင္ ခဲ့တယ္ဆိုတာ ၾကည့္ရေအာင္ပါ။
"နံပါတ္၁ အခ်ိန္ယူၿပီး ပီပီျပင္ျပင္ေလ့လာဖို႔လိုတယ္။ နံပါတ္၂ တကမာၻလံုးကို ဖိတ္ေခၚၿပီးေတာ့မွ ပါရဂူေတြ ေရြးခ်ယ္ပါတယ္။ နံပါတ္၃ တကမာၻလံုးကို ဖိတ္ေခၚၿပီးေတာ့မွ ကန္ထရိုက္တာတို႔ အတိုင္ပင္ခံကုမၸဏီ တို႔ကိုေရြးခ်ယ္ပါတယ္။ ေရြးခ်ယ္တဲ့ေနရာမွာလည္း ကမာၻ႕႔ဘဏ္က အေျမာက္အမ်ားထဲကေနမွ ၅ခုကိုေရြးခ်ယ္ၿပီးေတာ့မွ ဗမာအစိုးရက အဲဒီ၅ခုထဲက သူႀကိဳက္တာကို အေကာင္းဆံုးကို ေရြးခ်ယ္ပါတယ္။ လုပ္ငန္းလုပ္တဲ့ေနရာမွာလည္း အင္မတန္ အေတြ႔အႀကံဳမ်ားတဲ့ ကမာၻက ၾသစေတးလီယား၊ အိႏၵိယေနာက္ ဂ်ပန္လည္း ပါတယ္ထင္တယ္။ အဲဒီလို အနယ္နယ္ အရပ္ရပ္က လူေတြကို ေခၚလာၿပီးေတာ့မွ ကန္ထရိုက္လုပ္တာေတြကိုလည္း မ်က္စိေဒါက္ေထာက္ၾကည့္တယ္။ ဒီျမစ္ဆံုဆည္ အပါအ၀င္ ေနာက္လုပ္သမွ်ဆည္ေတြ အားလံုးကို ဒီလိုပဲ လုပ္သင့္တယ္လို႔ ကၽြန္ေတာ္ဆိုလိုပါတယ္"
ေရအားလွ်ပ္စစ္ထုတ္လုပ္တဲ့ ေရကာတာေတြထဲမွာ ကမာၻ႕ ၁၅ခုေျမာက္ အႀကီးဆံုးေရကာတာတခု ျဖစ္လာမယ့္ ဒီျမစ္ဆံု ေရကာတာဟာ အက်ယ္ ေပ၅၀၀ နဲ႔ အျမင့္ေပ ၅၀၀ ရွိမွာျဖစ္ၿပီး တရုတ္ ကုမၸဏီ CPI နဲ႔ တည္ေဆာက္မယ့္ ဒီစီမံကိန္းကေန တရုတ္ႏို္င္ငံ ယူနန္နယ္အတြက္ လွ်ပ္စစ္ မီဂါ၀ပ္ ၃၆၀၀ ကေန ၆၀၀၀ အတြင္းေပးေ၀ဖို႔ စီစဥ္ထားတာပါ။
ဒီျမစ္ဆံုစီမံကိန္း ခ်တဲ့ေနရာဟာ ေရအႀကီးအက်ယ္လွ်ံေလ့ရွိတဲ့ ေနရာတခုျဖစ္သလို ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ေတာင္ေျမာက္ နီးပါးတန္းေနတဲ့ စစ္ကုိင္းျပတ္ေရြ႕နဲ႔လည္း နီးပါတယ္။ ဒီလိုသဘာ၀ အႏၱရာယ္ေတြ ၾကားကေဒသမွာ ႀကီးမားတဲ့ ဆည္ႀကီးေဆာက္ဖို႔ ေလ့လာခဲ့တဲ့ အစီရင္ခံစာ ၂ခုထဲက BANCA လို႔ေခၚတဲ့ Biodiversity and Nature Conservation Association သဘာ၀ ပတ္၀န္းက်င္ထိမ္းသိမ္းေရး အဖြဲ႔ရဲ့ အစီရင္ခံစာထဲမွာေတာ့ ေရကာတာအထက္ပိုင္းမွာေရာ ေအာက္ပိုင္းမွာပါ ႀကံဳေတြ႔လာႏို္င္တဲ့ ဆိုးက်ိဳး ေတြကို ေဖၚျပထား တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
" အဲဒီ ဘန္ကာရီပို႔က ဗမာကၽြမ္းက်င္သူေတြနဲ႔ တရုတ္ကၽြမ္းက်င္သူေတြ ေပါင္းၿပီးေရးထားတဲ့ရီပို႔ေပါ့။ အဓိကကေတာ့ အီေကာ္ေလာ္ဂ်ီေပါ့။ ပတ္၀န္းက်င္ထိမ္းသိမ္းေရးကို အဓိက ဦးတည္ပါတယ္။ ပါရဂူေတြ ဗမာျပည္ကပါပါတယ္။ တရုတ္ပါရဂူေတြလည္းပါပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူတို႔လုပ္တဲ့အလုပ္က လပိုင္းေတာင္မရွိဘူး။ သူတို႔က ရံုးေပၚမွာ ထိုင္ေရးတာမ်ားပါတယ္။ သူတို႔မွာလည္း အရင္ရၿပီးသားအခ်က္အလက္ေတြ ရွိမွာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ဒီအလုပ္ကို ပီပီျပင္ျပင္ ကြင္းဆင္းၿပီးေလ့လာတဲ့ အခ်ိန္ကေတာ့ ရက္ပိုင္းပဲ ရွိပါတယ္။ အင္မတန္နဲပါတယ္။ ဘန္ကာရီပို႔ကို ဆည္ေျမာင္းဌာနက အနားယူသြားတဲ့ လူေတြကလည္း ပါပါတယ္။ သူတို႔ကြင္းဆင္းတဲ့ရက္ကလည္း တပတ္ေလာက္ပဲ ရွိပါလိမ့္မယ္။ ဒီဘန္ကာရီပို႔ကေတာ့ အႏႈတ္လကၡဏာဘက္က အမ်ားႀကီးေရးထားတာေပါ့။ မလုပ္သင့္တဲ့အေၾကာင္း ဒါပါပဲ။ ရီပို႔ႀကီးကေတာ့ အထူႀကီးပါပဲ။ အဲဒီမွာေပါက္ေရာက္တဲ့ အပင္ေတြ၊ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ေတြ အေၾကာင္းက မ်ားပါတယ္။ အဲဒီေလာက္ပါပဲ ဘန္ကာရီပို႔ဆိုတာ"
ဆည္တည္ေဆာက္လိုက္ရင္ ဘာေတြျဖစ္ႏိုင္တယ္ဆိုတာကို ေထာက္ျပထားတာမ်ိဳးေကာရွိပါသလား
"ရွိတယ္။ ရွိတယ္။ ဘယ္လိုအေကာင္သတၱ၀ါေတြ ပ်က္စီးမယ္။ ဘယ္လိုအပင္ေတြ ပ်က္စီးမယ္။ အတိုခ်ဳပ္ ေျပာရရင္ အီေကာ္ေလာ္ဂ်ီေပါ့။ သူ႔ရဲ့ ပတ္၀န္းက်င္ေတြ ဘယ္လိုပ်က္စီးမယ္ဆိုတာေတြကို အမ်ားႀကီးေရးထားပါတယ္"
အဲဒီလိုေရးထားရက္နဲ႔ ဘာလို႔ဆက္ေဆာက္တယ္လို႔ ထင္ပါလဲ
"အဲဒီေရးတဲ့လူေတြကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ အစိုးရနဲ႔ တရုတ္ကုမၸဏီနဲ႔က မေလးစားလို႔ေနမွာေပါ့ဗ်။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အစိုးရကေလးစားရင္ ဒီလိုေရးရင္သူရပ္မွာေပါ့။ သူျဖဳတ္ပစ္လိုက္မွာေပါ့။ အခုသူေရႊ႔လိုက္ရံုပဲ ရွိေသးတယ္ ျဖဳတ္လိုက္တာမဟုတ္ေသးဘူး။ အဲဒီေတာ့ လူရိုေသရွင္ရိုေသ တကမာၻလံုးက ရိုေသတဲ့ ရီပို႔တခု ရွိမွ ကၽြန္ေတာ္တို႔ အစိုးရကလည္းေလးစားမယ္။ တရုတ္ကလည္းေလးစားမယ္။ ျပည္သူကလည္းေလးစားမယ္။ အခု အဲဒီလိုေလးစားမယ့္ လူရိုေသရွင္ရိုေသ ရီပို႔တခုမွမရွိေသးဘူး။ ဗမာျပည္က ရီပို႔ကလည္း ေလး ငါးရက္နဲ႔ေရးတာ။ တရုတ္ျပည္က အခုကိုင္ထားတဲ့ တည္ေဆာက္သင့္တယ္ဆိုတဲ့ ရီပို႔ကလည္း ဘယ္သူမွ မျမင္ဘူးဘူး။ အဲဒီေတာ့ ဘယ္သူက ဒီကိစၥကို အျပတ္ေျပာလို႔ရမလဲ"
"ျမစ္ဆံုဆည္ႀကီးလုပ္လိုက္ရင္ ဘယ္လိုျဖစ္မယ္။ ဒါဘယ္သူမွ မေျပာႏိုင္ဘူး။ ဧရာ၀တီျမစ္တေလွ်ာက္လံုးမွာ ဘယ္လိုပ်က္မယ္ဆိုတာ အမ်ားႀကီးေလ့လာရအံုးမယ္။ ကိုယ္ျဖစ္ခ်င္တာေလးနဲ႔ေျပာလို႔မရဘူး။ ေသာင္ထြန္းတာ ဆည္ႀကီးလုပ္လိုက္လို႔လို႔ ဒီလိုလည္း ေျပာလို႔မရဘူး။ အမ်ားႀကီး အေသးစိတ္ေတြ ေလ့လာရအံုးမယ္။ သူ႔က႑ က႑မွာ အင္မတန္ ကၽြမ္းက်င္တဲ့သူေတြ ေလ့လာမွသာ ၿပီးမွာပါ။ အဲဒီေတာ့ အခုရပ္ထားတဲ့ ၅ႏွစ္ ၆ႏွစ္ အတြင္းမွာ ကမာၻ႔ဘဏ္နဲ႔ ဆက္သြယ္ၿပီး ကမာၻ႔ဘဏ္ရဲ့ညႊန္ၾကားခ်က္ guide line နဲ႔ ကမာၻ႔ဘဏ္ရဲ့စံ standard နဲ႔အညီ အစီရင္ခံစာတခုကို ျပဳျပင္ပါလို႔ ကၽြန္ေတာ္ေျပာခ်င္ပါတယ္"
၂၀၀၉ခုႏွစ္ BANCA အစီရင္ခံစာထဲမွာ ဧရာ၀တီျမစ္ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ အသက္ေသြးေၾကာျဖစ္သလို၊ ရွားပါးအပင္သတၱ၀ါေတြက်က္စားတဲ့ ဒီေဒသရဲ့ သဘာပတ္၀န္းက်င္ ထိမ္းသိမ္း ေရးအတြက္သာမက ယဥ္ေက်းမႈအေမြကိုပါ ထိမ္းသိမ္းဖို႔၊ လူမႈေရးနဲ႔ဆက္ႏြယ္ေနတဲ့ ေလ့လာဆန္းစစ္မႈေတြလုပ္ဖုိ႔ လိုအပ္တာမို႔ ကမာၻ႕ဘဏ္လို ႏို္င္ငံတကာ လမ္းညႊန္ေပးႏို္င္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းမ်ိဳးရဲ့ အႀကံဥာဏ္ကို ရယူသင့္တယ္လို႔ အႀကံေပးထားတယ္ဆိုတာကို တင္ျပရင္း ဒီသီတင္းပတ္အတြက္ သိပၸံနဲ႔ နည္းပညာက႑ကို ဒီမွာပဲ ရပ္နားလိုက္ပါရေစ ေနာက္တပတ္မွာ ျပန္ၿပီး ဆံုၾကအံုးမယ္ေနာ္
No comments:
Post a Comment