သန္း ၆၀ အတြက္ မနက္ျဖန္

နိဒါန္း

ဒီမိုကေရစီအသြင္  ကူးေျပာင္းေရး  မွန္သမွ်တို့တြင္ Power Center  အေဟာင္း နွင့္အသစ္၊ အတြင္းနွင့္အျပင္၊ အသစ္အခ်င္းခ်င္း၊ အေဟာင္းအခ်င္းခ်င္း စသည္တို့အျကား ပြတ္တိုက္မႈမ်ား မလဲြမေသြေတြ့ျကံု  ရေလ့ရိွေသာေျကာင့္ Stakeholder တို့၏ ေတြးေခၚေျမာ္ျမင္နိုင္စြမ္းက အဓိကက်ေနသည္။

ပန္းတိုင္ တူေသာ္လည္း နည္းလမ္းမတူမႈကို နည္းလမ္းမတူမႈဟူ၍ သေဘာမထားနိုင္ဘဲ နည္းလမ္းမွသည္ ပါဝါျပိုင္ဆိုင္မႈအသြင္အျပင္သို့ ကူးေျပာင္းေရာက္ရိွသြားတတ္ သလို ယင္းတို့ကူးေျပာင္းေရာက္ရိွသြားျပီး အားျပိဳင္မႈျပင္း ထန္လာလွ်င္ သမိုင္းေျကာင္းကျကံုေတြ႔ခဲ့ရေသာ နိုင္ငံ တည္ေဆာက္ေရးသစ္ပင္သည္ အညြန့္လည္းက်ဳိး၊ ပင္စည္ လည္းကိုင္းသည့္အေျခအေနသို႔ ဆိုက္ေရာက္ သြားတတ္ သည္။ ျမန္မာ့သမိုင္းသည္ တစ္ပတ္ျပန္လည္တတ္သည္ဟူ ေသာ သစၥာတရား  သဖြယ္မွန္ကန္ေနေသာ ဆိုရိုးအေဟာင္း တို့ အိပ္ေပ်ာ္ရာမွနိုးထလာျခင္းသည္ သန္း၆ဝေသာ  ျပည္သူ မ်ား၏ အနာဂတ္၊ မနက္ျဖန္နွင့္ တိုက္ရိုက္ ပတ္သက္ဆက္ ႏြယ္လာနိုင္သည္။

ပါဝါအေရြ႕၊ အလ်င္နွင့္ ပြတ္တိုက္မႈပါဝါတို့ဟူသည္ မည္သို့ေသာအေျခအေနမ်ဳိးတြင္မဆို အထိုင္ေျပာင္းလဲ သြားသည့္အခိ်န္၌ ကနဦးျဖစ္ေပၚတတ္ေသာဟန္ခ်က္ပ်က္မႈကို ထိန္းသိမ္းနိုင္ရန္ အေရးျကီးသည္။ ျမန္မာ့နိုင္ငံေရး၏ဆံုခ်က္သည္ ယင္းပါဝါတို့ အထိုင္က် မက်၊ ဟန္ခ်က္ထိန္းနိုင္ မထိန္းနိုင္ဟူေသာ Capacity  အေပၚတြင္ မူတည္ေနသျဖင့္ The Art Of Capacity  အမွန္ပင္ျဖစ္ေနသည္။

ပါဝါခဲြေဝမႈမ်ားသည္ ဖဲြ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ၊ အျခားဥပေဒတို့အျပင္ လူမႈပဋိညာဉ္ Social Contract အားျဖင့္ လည္းပိုင္းျခား ထားေလ့ရိွေသာေျကာင့္ ယင္းလူမႈပဋိညာဉ္ကို သတိလက္လြတ္ ျခင္းေျကာင့္ လူမႈအဖဲြ႔အစည္းျကီးတစ္ခုလံုးသို႔ အႏၱရာယ္ဆိုက္ေရာက္ေစနိုင္ သည္အထိ စိုးရိမ္ပူပန္ဖြယ္ရာ ေကာင္းေနသည္။ ပါဝါစင္တာမ်ားအေျပာင္းအလဲ တြင္ျဖစ္ေပၚတတ္ ေသာပါဝါနယ္နိမိတ္ မျပတ္သားမႈမ်ား  သည္လည္း ရံဖန္ရံခါ တြင္ ပါဝါခ်င္းပြတ္တိုက္မႈကိုျဖစ္ေပၚလာတတ္ျပီး ပြတ္တိုက္ဖန္မ်ားလာသည့္ အခါတြင္ မီးေတာက္မ်ားကို ျဖစ္ေပၚေစသည့္အေျခအေနကို ဖန္တီးလာေပသည္။ပါဝါစင္တာတို့၏ ဗဟိုခ်က္သည္ နံေဘးရိွ ပါဝါအေထာက္အကူတို့၏ လံႈ့ေဆာ္မႈမ်ားသည္လည္း ပါဝါဗဟိုခ်က္အေပၚ သက္ေရာက္မႈမ်ားရိွတတ္သျဖင့္ တစ္ခါတစ္ရံတြင္ ပါဝါဗဟိုခ်က္ကိုယ္တိုင္ပင္လွ်င္ သက္ေရာက္မႈမ်ားကို သတိ မမူဘဲျဖစ္သြားသည္။ မိမိပါဝါ၏စည္းကို မိမိဘာသာထင္ရွားလာေအာင္ေရးဆဲြ ျပီး မိမိနယ္ပယ္တြင္ ခိုင္မာအားေကာင္းေအာင္ တည္ေဆာက္ရမည့္အစား အျခားပါဝါတို့၏ ျပစ္ခ်က္၊ အားနည္းခ်က္တို့ကို မ်က္နွာမူလာေသာအခါ အသြင္ ကူးေျပာင္းစ ပါဝါအခ်င္းခ်င္းဆက္ဆံေရးတြင္ အႏၱတရာယ္အျကီးမားဆံုးေသာ Trust Deficit  ကိုဦးတည္လာေတာ့သည္။ ပါဝါအခ်င္းခ်င္းဆက္ဆံေရးဟုဆို ရာတြင္ ပါဝါေဟာင္း ေသာ္လည္း ဩဇာလႊမ္းမိုးနိုင္ေနဆဲ အ ေနအထားမ်ားကို လည္း ခ်င့္တြက္ရန္လိုအပ္သလို ပါဝါအေသးစားတို့၏စြမ္းရည္ကိုလည္း ေလွ်ာ့ မတြက္ရန္လိုသည္။ အဓိကအခ်က္မွာ မိမိပါဝါကို မိမိဘာသာ စည္းျပတ္ေအာင္ သံုးသပ္ျပီး မိမိပါဝါ၏လုပ္ပိုင္ခြင့္ေဘာင္အတြင္းမွ လြတ္မထြက္သြား ရန္ျဖစ္ သည္။ထီးျပိုင္နန္းျပိဳင္ ပါဝါဂိမ္းတို့တြင္ ပါဝါအခ်င္းခ်င္း ကိုယ္က်ဳိး စီးပြားေရွ့တန္း တင္သည့္အစဲြေဟာင္းမ်ား မျပတ္ေသးသည့္အခါ မိမိတို့၏လာရင္းကိစၥမ်ားကို ေမ့ေလ်ာ့သြားတတ္သျဖင့္ ပါဝါမ်ား၏ အသက္ေသြးေျကာမွာ အျခားပါဝါမ်ား အေပၚ နားလည္မႈ၊ ယံုျကည္မႈ၊ ေလးစားမႈရိွေရးျဖစ္ေနသည္။ (ဤတြင္ ပါဝါ အေဟာင္းမ်ားအေပၚတြင္လည္း ဤသေဘာတရားထားရိွရန္လိုအပ္မည္)။

“ပန္းတိုင္တူေသာ္လည္း နည္းလမ္းမတူမႈကို နည္းလမ္းမတူမႈဟူ၍ သေဘာမထားနိုင္ဘဲ နည္းလမ္းမွသည္ ပါဝါျပိဳင္ဆိုင္ မႈအသြင္အျပင္သို့ ကူးေျပာင္းေရာက္ရိွ သြားတတ္သလို ယင္းတို့ကူးေျပာင္းေရာက္ရိွသြားျပီး အားျပိုင္မႈ ျပင္းထန္လာလွ်င္ သမိုင္းေျကာင္း ကျကံုေတြ့ခဲ့ေသာ နိုင္ငံတည္ေဆာက္ေရး သစ္ပင္သည္ အညွြန့္လည္းကို်း ပင္စည္လည္း ကိုင္းသည့္ အေျခအေနသို့ ဆိုက္ေရာက္ သြားတတ္သည္။”

သန္း ၆ဝ၏ မနက္ျဖန္

အမွန္စင္စစ္ ဖဲြ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒက အညီအမွ်ခဲြေဝထားေသာ ပါဝါ စည္းမ်ားကို ျမင္ေအာင္ျကည့္၊ သိေအာင္ဆင္ျခင္၊ သန္း၆ဝအတြက္ အခက္ ျဖစ္ေစလွ်င္ ျမန္မာ့နိုင္ငံေရးအသြင္ကူးေျပာင္းမႈသည္ နိုင္ငံတကာကေအာခ် ေလာက္ေသာေအာင္ျမင္မႈျကီးကို ရရိွလာမည္မဟုတ္ပါ။ ပါဝါသည္ စားတတ္ သည္၊ စားတတ္ေအာင္လည္း ေသြးထိုးေျမွာက္ပင့္ေပးမႈမ်ား ရိွတတ္သည္။ ခီ်းက်ဳးဟန္ျပင္၍ ေခ်ာက္တြန္း တတ္သည္မ်ားလည္းရိွသည္။ ဤသည္မွာ ပါဝါ စင္တာတို့ ေတြ့ျကံုရျမဲျဖစ္ေသာ သဘာဝတရားသာျဖစ္သည္။ သို့ေသာ္ ပါဝါ ဗဟိုခ်က္တို့ကိုယ္နိွုက္က လက္ကုန္နိွုက္၍ စည္းေက်ာ္မိေသာအခါ ပါဝါအေဟာင္း  မ်ားအပါအဝင္ အခ်င္းခ်င္းပြတ္တိုက္မႈမ်ား ဖန္တီးမိေသာအခါ ပြတ္တိုက္မႈ ညင္သာေစရန္သာ ဆုေတာင္းရသည့္အေျခအေနအထိ ဆိုက္ေရာက္သြား တတ္ေသာေျကာင့္ သန္း(၆၀)ေသာနိုင္ငံသားမ်ား၏ မနက္ျဖန္သည္ ယင္းသို့  အကဲဆတ္လွသည့္ ခိ်န္ခြင္လွ်ာကို စိုးရိမ္မႈျကီးမားစြာ ေစာင့္ျကည့္ေန ရသည့္အေန အထားကို ေရွာင္ရွားရန္လိုမည္။

လက္ရိွအေနအထားတြင္ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရးနွင့္ဖံြ့ျဖိဳးတိုး တက္ေရးသည္ သင္းသတ္ခံရမည့္ျခိမ္းေျခာက္မႈမ်ား ရစ္ဝဲလာ နိုင္သည့္ အလားအလာမ်ား ျမင္ေတြ့လာနိုင္ေသာ  အေျကာင္းမ်ား ေျကာင့္ သန္း၆ဝေသာ နိုင္ငံသားမ်ား၏ မနက္ျဖန္အတြက္ မိမိတို့ လာရင္းကိစၥကို မေမ့မေလ်ာ့ နွလံုးသြင္းမ်က္နွာမူျကပါမည့္အ ေျကာင္း ေမတၱာရပ္ခံရျခင္းျဖစ္သည္။ အက်ဳိးစီးပြားမ်ားတိုက္ဆိုင္ လာေသာအခိ်န္တြင္ လာရင္း ကိစၥကိုေမ့ေလ်ာ့  သြားျကရာ သန္း ၆ဝေသာ နိုင္ငံသားမ်ားအတြက္ မနက္ျဖန္ဟူေသာလာရင္းကိစၥ သည္ ေမွးမိွန္ေပ်ာက္ကြယ္ သြားနိုင္သည္။

နိဂံုး

မိမိတို့ဂိမ္းကို မိမိတို့အာရံုစိုက္ျကမွ မိမိတို့လာရင္းကိစၥကို မိမိတို့အေလး ထားျကမွ သန္း၆ဝမွာ အသက္ရႉေခ်ာင္မည္ဟူ၍ သေဘာရေသာ ေျကာင့္ လာရင္း ကိစၥမေမ့ျကရန္ သတိေပးနိွုးေဆာ္ရျခင္းျဖစ္သည္။ သန္း၆ဝေသာျပည္သူမ်ား မွာ ေနာက္ေျကာင္းျပန္၍ အတိတ္ကို ျပန္လည္ ပံုေဖာ္ျခင္းမျပဳလိုသည္မွာ ခါးသီး ျပီး နာျကည္းဖြယ္ရာေကာင္းေသာ အရိပ္ဆိုးမ်ားေျကာင့္ျဖစ္သည္ကို သိရိွပါ လွ်င္ မိမိတို့လာရင္းကိစၥကို မိမိတို့အာရံုျပဳေဆာင္ရြက္ျခင္းျဖင့္ နိုင္ငံတည္ေဆာက္ ေရးတာဝန္ေက်ပြန္လာပါလိမ့္မည္။ ပါဝါခ်င္း မပြတ္တိုက္ မိေအာင္ ေဆာင္ရြက္ ရန္မွာ ခက္ခဲသည္မွန္ေသာ္လည္း သန္း၆ဝအတြက္ မနက္ျဖန္လွေစခ်င္လွ်င္ သတိျဖင့္ဆင္ျခင္နိုင္ပါလိမ့္မည္။ စလယ္ဝင္ ဖင္မမည္းခင္က ကဲြတတ္သည္ဟူ ေသာဆိုရိုးစကားမ်ားသည္ ေရွးလူျကီးမ်ား အေျခအျမစ္မဲ့ထားရိွခဲ့ျခင္းမဟုတ္ သလို သမိုင္း တစ္ေက်ာ့ျပန္ျခင္း ၏ အႏၱရာယ္သည္ ယေန႔ ဒီမိုကေရစီ ဘယ္ ခရီးေရာက္မလဲဟူေသာအေျဖကို အေျပာင္းအလဲျကီးျကီးမားမားျဖစ္ေအာင္ လုပ္နိုင္သည္။

ေပးထားခ်က္ျဖစ္ေသာ ဖဲြ့စည္းပံုအေျခခံဥပေဒကိုအေျချပဳ၍ ပုစာၦမ်ား တြက္ခ်က္ျကေသာအခါ ရလဒ္အမ်ဳိးမ်ဳိးျဖစ္တတ္သည္မွာ ေပးထားခ်က္ကို ကုန္စင္ေအာင္မျကည့္ျခင္း၊ ေပးထားခ်က္ကိုေက်ာ္လြန္၍ တြက္ခ်က္ျခင္းတို့ ေျကာင့္ျဖစ္သည္။ အသြင္ကူးေျပာင္းေရးျဖစ္စဉ္မ်ား၏ သေဘာသေဘာဝအ တိုင္း ေပးထားခ်က္မ်ားကို ကုန္စင္ေအာင္ အသံုးျပု၍ တြက္ခ်က္ျကည့္ဖို့ လိုသည္။ ေပးထားခ်က္ ကုန္စင္ေအာင္ ထည့္သြင္းတြက္ခ်က္ျပီးေသာအခါ ရရိွလာေသာ ရလဒ္ကို ထုတ္ျပန္ေျကညာျခင္း  မျပဳမီ သန္း၆ဝ၏ မနက္ျဖန္နွင့္ ျပန္လည္တိုက္ ဆိုင္စစ္ေဆးျကည့္ရန္သာျဖစ္ေျကာင္း အနူးအညြတ္ ေမတၱာရပ္ခံတင္ျပလိုက္ ရ ပါသည္။

ထက္ခုိင္ (ရန္ကုန္တိုင္းမ္)