ျမန္မာ့အလုပ္သမားထု လြတ္ေျမာက္ရန္အခြင့္အလမ္း (သို ့မဟုတ္) လြတ္လပ္သည့္ အလုပ္သမားသမဂၢမ်ားေပၚထြန္းခ်ိန္ အမွတ္ (၃)

မိတ္ေဆြမ်ားခင္ဗ်ား။

 ရွင္းလင္းစြာ ႏွင့္ ျပည့္စုံစြာ ဖတ္ႏိုင္ရန္အတြက္ ေက်းဇူးျပဳ၍ ပူးတြဲပါ PDF  ဖိုင္အားဖြင့္၍ဖတ္ႏိုင္ပါသည္။

အခ်ိန္ေပးျပီးဖတ္သူမ်ားအား အထူးေက်းဇူးတင္ပါသည္။

ျဖစ္ႏိုင္ပါက ျမန္မာျပည္တြင္းရွိ အလုပ္သမားမ်ားထံသို ့ အဆက္အသြယ္မ်ားရွိပါက ဆက္လက္ျဖန္ ့ေ၀ေပးပါရန္ အကူအညီေတာင္းခံပါသည္။ 

ေလးစားစြျဖင့္

ခ်ိဳေမာင္

ျမန္မာ့အလုပ္သမားထု လြတ္ေျမာက္ရန္အခြင့္အလမ္း

(သို ့မဟုတ္)

လြတ္လပ္သည့္ အလုပ္သမားသမဂၢမ်ားေပၚထြန္းခ်ိန္

အမွတ္ (၃)

လြတ္လပ္တဲ့အလုပ္သမားသမဂၢမ်ားေပၚထြန္းရန္ လြန္စြာမွ နီးကပ္လာျပီလို ့ ဆိုလို ့ရတာကေတာ့ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ မတ္လ (၉) ရက္ ေန ့စြဲနဲ ့ ျပည္ေထာင္စုျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္သမၼတ ဦးသိန္းစိန္က အမိန့္ေၾကာ္ျငာစာ အမွတ္ ၂၂/၂၀၁၂ အရ အလုပ္သမားအဖြဲ ့အစည္းဥပေဒကို စတင္အာဏာတည္ျပီဟု သတ္မွတ္လိုက္တာနဲ ့အတူ အမိန္ ့ေၾကျငာ စာ အမွတ္ ၂၃/၂၀၁၂ အရ အလုပ္သမားညြန္ၾကားေရးမႈဴးခ်ဳပ္ကို မွတ္ပုံတင္အရာရွိခ်ဳပ္အျဖစ္ တာ၀န္ေပးအပ္တဲ့ အေၾကာင္းတပါ တည္း ထုတ္ျပန္ေၾကညာခဲ့တဲ့အတြက္ျဖစ္ပါတယ္။

သို ့ေသာ္လည္း ဗဟုိဦးစီးခ်ဳပ္ကိုင္မႈ စနစ္ကို ဆက္လက္က်င့္သုံးလုပ္ေဆာင္မယ္ဆိုရင္ေတာ့ ေကာင္းမြန္လွတဲ့ စနစ္တစ္ခုေတာ့မဟုတ္ပါဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ အက်င့္ပါေနျပီျဖစ္တဲ့ ဗဟုိဦးစီးခ်ဳပ္ကိုင္မႈေၾကာင့္ ေအာက္ေျခမွာ တရားဥပေဒကို လက္ေတြ ့က်င့္သုံးခြင့္မရျခင္းနဲ ့လက္ေတြ ့က်င့္သုံးတဲ့ အေလ့အထ မရွိေတာ့တာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာျမင့္ခဲ့သလို၊ ဒီစနစ္ေၾကာင့္ လုပ္ငန္းမ်ားအေကာင္အထည္ေဖၚေဆာင္ရာမွာလည္း ေႏွးေကြးၾကန္ ့ ၾကာျခင္း၊  အက်င့္ပ်က္လာဒ္စားျခင္းတို ့က ဆိုး၀ါးေအာက္တန္းက်တဲ့ဓေလ့တစ္ခုျဖစ္ေနပါတယ္။ ေအာက္ေျခအာဏာ ပိုင္ကို လုပ္ပိုင္ခြင့္အျပည့္အ၀လႊဲအပ္ေပးရန္ လိုအပ္တဲ့အေျခအေနေတြမွာလည္းလႊဲေပးရမွာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလို လုပ္ပိုင္ ခြင့္အာဏာကို ေအာက္ေျခကိုေပးလိုက္ရင္လည္း ေအာက္ေျခအာဏာပိုင္က အာဏာအလြဲသုံးစားမလုပ္ပဲ လူထုေကာင္း စားေရးအတြက္ မွန္ကန္တဲ့ တရားဥပေဒနဲ ့အညီ လုပ္ေဆာင္ေပးရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဗဟိုဦးစီးခ်ဳပ္ကိုင္မႈ စနစ္ေၾကာင့္ အေၾကာင္းကိစၥ တစ္ခုကိုဆုံးျဖတ္ရာမွာ အထက္ကိုျပန္တင္ အထက္ကေအာက္ျပန္လာစတဲ့ အေျခအေနေၾကာင့္ ၾကန္ ့ ၾကာျပီး ေသစရာရွိ တဲ့လူကေသသြားျပီ ဆိုတာမ်ိဳးျဖစ္ပါတယ္။  

ဒါ့ေၾကာင့္ -  အလုပ္သမားသမဂၢေတြကမွတ္ပုံတင္လာရင္ အျမန္ဆုံးအသိအမွတ္ျပဳေပးဖို ့လိုပါတယ္။ အေၾကာင္းျပခ်က္ အမ်ိဳးမ်ိဳးနဲ ့ မွတ္ပုံတင္လာတဲ့ သမဂၢေတြကို ပယ္ခ်ျခင္းမျပဳပဲ အျပန္အလွန္ေဆြးေႏြးျပီး နားမလည္တာလိုအပ္တာေတြ ကိုေထာက္ျပကာ အသိအမွတ္ျပဳမွတ္ပုံတင္ေပးလိုက္ဖို႕ လိုပါတယ္။

အလုပ္သမားသမဂၢ ဆိုတာက အလုပ္သမားေတြရဲ ့ဘ၀ေတြကိုျမွင့္တင္ေပးဖို ့ဖြဲ ့စည္း တည္ေထာင္ရျခင္းျဖစ္ သလို ယေန ့လက္ရွိ အခ်ိန္ကာလမွာ ျမန္မာ့အလုပ္သမားထုၾကီးရဲ ့ ဘ၀မ်ားဟာ လုပ္ခနဲ ့ ကုန္ေစ်းႏူန္း ကိုက္ညီမႈမရွိ တာေၾကာင့္ ဆင္းရဲမြဲေတျခင္းကို လက္ေတြ ့ရင္ဆိုင္ေနရတာျငင္းမရတဲ့အခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ လက္ရွိ အစိုးရသစ္က ေက်းလက္ေဒသဖြံ ့ျဖိဳးေရးႏွင့္ဆင္းရဲမြဲေတမႈေလ်ာ့ပါးေစရန္ (Rural development and poverty alleviation) အတြက္ဆိုကာ ေကာ္မတီတစ္ရပ္ဖြဲ ့ျပီး အခ်က္ (၈) ခ်က္နဲ ့ အေကာင္ အထည္ေဖၚေဆာင္ရြက္ေနတာကို ေတြ ့ရပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ အစိုးရသစ္အေနနဲ ့ ေက်းလက္ေဒသတြင္သာမက ျမိဳ ့ျပ ေဒသေတြမွာလည္း ျမိဳ ့ျပေဒသဖြံ ့ ျဖိဳးေရးႏွင့္ဆင္းရဲမြဲေတမႈ ေလ်ာ့ပါးေစရန္ (Urban development and poverty alleviation) တျပိဳင္နက္ အေကာင္ အထည္ေဖၚဖို ့ လိုအပ္ေနပါတယ္။ ေက်းလက္ေဒသေတြမွာေဆာင္ရြက္မႈဟာ ေတာင္သူလယ္သမားအတြက္ အက်ိဳးျဖစ္ ထြန္းေစမွာျဖစ္သလို ျမိဳ ႕ျပေဒသေတြမွာဆိုရင္ေတာ့ အလုပ္သမားေတြအက်ိဳးခံစားၾကရမွာျဖစ္ပါတယ္။

အဲဒီလို အလုပ္သမားေတြရဲ ့ဘ၀ေတြကို ျမွင့္တင္ေပးတဲ့ေနရာမွာ အလုပ္သမားသမဂၢႏွင့္ ဆင္းရဲမြဲေတမႈေလ်ာ့ပါး ေရး (Trade Union and Poverty Alleviation) ဆိုတဲ့ စီမံခ်က္ေတြကို တပါးတည္း အလုပ္သမားသမဂၢမ်ား ေပၚေပါက္လာတဲ့နဲ ့အတူ ေဖၚေဆာင္သြားႏိုင္ဖို ့ရန္လည္း ပါ၀င္ပါတယ္။

အလုပ္သမားဆိုတာလည္းျပည္သူပါပဲ -  ဒါဆိုရင္ အစိုးရတစ္ရပ္အေနနဲ ့လည္း မိမိတိုင္းျပည္ရဲ  ့ ဆင္းရဲမြဲေတမႈ ေလ်ာ့ပါးေစရန္ လုပ္ေဆာင္ရာမွာ အလုပ္သမားသမဂၢေတြကို အင္အားတစ္ရပ္ အေနနဲ ့ အားကိုးသြားဖို ့ ရာျဖစ္လာမွာပါ။

အလုပ္သမားသမဂၢႏွင့္ ဆင္းရဲမြဲေတမႈေလ်ာ့ပါးေရး (Trade Union and Poverty Alleviation) ဆိုတဲ့ စီမံကိန္း ေတြကို ေဖၚ ေဆာင္လာမယ္ဆိုရင္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာအလုပ္သမားသမဂၢအဖြဲ ့ခ်ဳပ္ (International Trade Union Confederation – ITUC)၊ ကမၻာ့ဘဏ္ (World Bank)၊ ကမၻာ့ေငြေၾကးရံပုံေငြအဖြဲ ့(International Monetary Fund – IMF)၊ ကုလသမဂၢ အာရွပစိဖိတ္ေဒသဆိုင္ရာစီးပြားေရးနဲ ့လူမႈေရးေကာ္မရွင္ (United Nations Economic and Social Commission Asia and the Pacific - UNESCAP)စတဲ့အဖြဲ  ့အစည္းေတြက ဒီစီမံကိန္းေတြကို ကမၻာအႏွံ ့ကူညီေနတာ ျဖစ္တဲ့အတြက္ ကူညီ ပံ့ပိုးမႈေတြလည္းရရွိသြားမွာျဖစ္ပါတယ္။  ဒီလိုအေျခအေနေရာက္ဖို ့ရန္မွာလည္း စစ္မွန္ခိုင္မာ အင္အားၾကီးတဲ့ အလုပ္ သမားသမဂၢဖြဲ ့စည္းဖို ့ရန္ ပထမဆုံးလိုအပ္ေနပါတယ္။

ဒါ့ေၾကာင့္ ျပဌာန္းျပီးသား ဥပေဒကို လက္တလုံးျခားလုပ္မလား၊ ျပယုဂ္အေနနဲ ့လုပ္မလားဆိုတာ အစိုးရသစ္ အေနနဲ ့ အထက္ေအာက္ညွိႏိႈင္း စစ္ေဆးမႈေတြရွိဖို ့လိုအပ္ပါတယ္။ ဥပေဒကို လက္တလုံးျခားလုပ္တာကေတာ့ သူခိုးဂ်ပိုး ေတြရဲ ့အလုပ္ျဖစ္ျပီး ၊ ျပယုဂ္အေနနဲ ့ လုပ္တာဆိုရင္ေတာ့ လူလိမ္၊ ဒါမွမဟုတ္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာအလုပ္သမားအဖြဲ ့ခ်ဳပ္ (အိုင္အယ္လ္အို)၊ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာအလုပ္သမားသမဂၢအဖြဲ ့ခ်ဳပ္နဲ ့အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာေတြက ဖိအားေပးမွ လုပ္တယ္ ဆို္ရင္ေတာ့ ေျပာမွသိထိမွနာဆိုတဲ့ဟာမ်ိဳးေတြကသိပ္ေကာင္းတဲ့ ဥပမာေတြေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ ထို ့အတူပဲ လက္ရွိ အုပ္ခ်ဳပ္သူ အစိုးရသစ္အေနနဲ ့ အခုႏွစ္ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္  ဇြန္လ မွာ က်င္းပမဲ့ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အလုပ္သမားညီလာခံၾကီး မွာ ၁၉၅၈ ခုႏွစ္ က အတိုင္း အိုင္အယ္လ္ အို မွာ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာက ေလးစားထိုက္တဲ့အစိုးရ ျဖစ္ေအာင္ အမိ်ဳးသားဂုဏ္ျမွင့္ တင္ခ်င္တဲ့စိတ္ဓါတ္နဲ ့ အျမန္ဆုံး ျပန္လည္ၾကိဳးစား လုပ္ေဆာင္ဖို ့လိုအပ္ပါတယ္။

အလုပ္သမားေရးရာနဲ ့ပတ္သက္၍ ေလးစားထိုက္တဲ့ အစိုးရတစ္ရပ္ျဖစ္အာင္ စိုးရိမ္ေၾကာက္ရြ ့ံမႈမ်ားဖယ္ ဥပေဒကိုျပင္ဆင္ ေလးစားလိုက္နာရန္။ လြတ္လပ္တဲ့ အလုပ္သမားသမဂၢမ်ားအျမန္ဆုံးေဖၚေဆာင္ေပးရန္။ ျမန္မာႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာ အလုပ္သမားသမဂၢအဖြဲ ့ခ်ဳပ္ေပါင္းခ်ဳပ္အဖြဲ ့ခ်ဳပ္/ ျမန္မာႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာ အလုပ္သမားသမဂၢ ကြန္ဂရက္  (Myanmar Trade Union Confederation – MTUC/ Myanmar Trade Unions Congress- MTUC) အျမန္ဆုံးဖြဲ ့စည္းေပးႏိုင္ရန္။ စစ္မွန္သည့္ အလုပ္သမားသမဂၢကိုယ္စားလွယ္မ်ား ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဇြန္လ အိုင္အယ္လ္အို အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာအလုပ္သမား ညီလာခံသို ့ အမွီတက္ေရာက္ေဆြးေႏြးႏိုင္ရန္ တို ့ကို အျမန္ဆုံးအေကာင္အထည္ေဖၚသြားဖို ့ လိုအပ္ပါတယ္။

စိုးရိမ္ေၾကာက္ရြ ့ံမႈမ်ားဖယ္ ဥပေဒကိုျပင္ဆင္ေလးစားလိုက္နာရန္။

အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာက အလုပ္သမားေရးရာေဆာင္ရြက္တဲ့ေနရာမွာေလးစားထိုက္တဲ့ အစိုးရတစ္ရပ္ျပန္လည္ျဖစ္ ထြန္းဖို ့ ရန္မွာ အစိုးရသစ္အေနနဲ ့ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ေအာက္တိုဘာလ (၁၁) ရက္ေန ့စြဲနဲ ့ ျပဌာန္းခဲ့တဲ့ အလုပ္သမားဥပေဒကို ျပန္လည္ျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္ေရးဆြဲျခင္းကိုျပဳလုပ္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ - အားျဖင့္  ၁၉၂၆  အလုပ္သမားသမဂၢဥပေဒကို ဖ်က္သိမ္းေၾကာင္းကိုပါ တပါတည္းေၾကျငာခဲ့တာဟာ ေကာင္းမြန္တဲ့ ဥပေဒကို ဖ်က္သိမ္းျခင္းလို ့ယုံမွတ္ရပါတယ္။ လုံး၀ ဖ်က္သိမ္းလိုက္မဲ့အစား မွီျငမ္းျပင္ဆင္ျဖည့္စြက္သင့္ပါတယ္။ အဓိက အခ်က္ကေတာ့ အိုင္အယ္လ္အိုရဲ ့ ျပဌာန္းခ်က္ အသင္းအဖြဲ ့မ်ားလြတ္လပ္စြာဖြဲ ့စည္းခြင့္ႏွင့္စည္းရုံးပိုင္ခြင့္အား ကာကြယ္ျခင္းဆိုင္ရာျပဌာန္းခ်က္ အမွတ္(၈၇)                                                                    {Freedom of Association and Protection of the Right of Organise Convention (No.87) 1984} FOA ျမန္မာအစိုးရသစ္က ေလးစားလိုက္နာျပီး ၎ျပဌာန္းခ်က္ ဥပေဒ အခ်က္မ်ားမွ ေသြဖီေရွာင္ဖယ္ျခင္းမျပဳတဲ့ ျမန္မာ့အလုပ္ သမားဥပေဒကို ေရးဆြဲျပီးေလးစားလိုက္နာဖို ့ျဖစ္ပါတယ္။ အလုပ္သမားမ်ားအေနနဲ ့ ျပဌာန္းခ်က္ (၈၇) FOA ထဲမွ က်င့္ထုံး ျပဌာန္းခ်က္ေတြနဲ ့အညီ က်င့္သုံးလာရင္လည္း တရား၀င္ခြင့္ျပဳေပး ဖို ့လိုအပ္ပါတယ္။

အလုပ္သမားသမဂၢဆိုတာနဲ ့ အလုပ္ရွင္ကိုဆန္ ့က်င္ဖို ့ သပိတ္ေမွာက္ဖို ့ အစိုးကိုသပိတ္ေမွာက္မယ္ ဆိုတာ ေလာက္ျမင္ေနရင္ အင္မတန္မွ ဗဟုသုတနည္းျပီး အေၾကာက္တရားကထိပ္ကိုေရာက္ေနရာက်ပါတယ္။ လြန္စြာမွ ေရွးက်တဲ့ အေတြးအေခၚတစ္ရပ္ျဖစ္ျပီး အရင္းရွင္ေခတ္ကအေတြးအေခၚမ်ိဳးျဖစ္ေနကာ အရင္းရွင္ေတြက အလုပ္သမား ေတြအေပၚဂုတ္ေသြးစုတ္မႈကို အားေပးတဲ့ အစိုးရတစ္ရပ္ျဖစ္ေနသလားဆိုတာ ျပန္သုံးသပ္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ အလုပ္သမားမ်ား သပိတ္ေမွာက္ပိုင္ခြင့္ ဥပေဒကို ယခုသတ္မွတ္ျပဌာန္းခ်က္ထက္ ပိုမိုျပီးျပည့္စုံတဲ့ ဥပေဒကို ျပဌာန္းျပီး၊ သက္ဆိုင္ရာအစိုးရကို အေျခခံအလုပ္သမားအခြင့္အေရးနဲ ့ပတ္သက္ျပီး သပိတ္ေမွာက္ခြင့္ မရွိေလာက္ေအာင္ တင္းၾကပ္ ထားတဲ့ ဥပေဒမ်ိဳးကိုေတာ့ ႏိုင္ငံတကာစံႏူန္း၊ FOA စံနဲ ့ညီေအာင္ ျပန္လည္ျပင္ဆင္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ့အျပင္ - အလုပ္ သမားဥပေဒကို အလုပ္သမားသမဂၢအဖြဲ ့အစည္းမ်ားနဲ ့ အလုပ္သမားဥပေဒေရးရာ ကြ်မ္းက်င့္တဲ့ ဥပေဒပညာရွင္မ်ား ပါ၀င္ပတ္သက္ ေရးဆြဲျပင္ဆင္ခြင့္ကိုလည္း ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရ အေနနဲ ့ ခြင့္ျပဳသြားဖို ့လည္း လိုအပ္ပါတယ္။

ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရအသစ္က ျပဌာန္းလိုက္တဲ့ အလုပ္သမားအဖြဲ  ့ဖြဲ ့စည္းခြင့္ဆိုင္ရာ ဥပေဒအခ်က္ေတြထဲမွာ လည္း အင္မတန္မွ သင့္ျမတ္ေလွ်ာ္ကန္တဲ့ အခ်က္ေတြပါ၀င္တာလည္းေတြ ့ရပါတယ္။ ဥပမာ - အေျခခံအလုပ္သမားအဖြဲ ့ ကို အလုပ္သမား (၃၀ ) ဦး နဲ ့စတင္ ဖြဲ ့စည္းခြင့္သတ္မွတ္တာဟာ အျခားႏိုင္ငံတိုင္းျပည္ အခ်ိဳ ့ထက္သာလြန္ေလ်ာ့ေပါ့ ျပီး အလယ္အလတ္ကို ေပးထားတဲ့အခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။ ဥပမာ - ပနားမား၊ ဆိုမားလီယား၊ နီဂါရာဂြား၊ စတဲ့ ႏိုင္ငံေတြမွာ အဖြဲ ့ ၀င္ (၅၀) ေယာက္ ျပည့္မွ မွတ္ပုံတင္ခြင့့္သတ္မွတ္ပါတယ္။ ဒါ့ထက္ပိုတဲ့ (၁၀၀) ျပည့္မွ ဖြဲ ့ခြင့္ရွိတယ္ဆိုတဲ့ ႏိုင္ငံအခ်ိဳ ့ ရွိတာကိုလည္းေတြ ့ ရပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ -  အလုပ္သမားသမဂၢ အဖြဲ ့၀င္ ျဖစ္တဲ့အလုပ္သမားနဲ ့ သပိတ္ေမွာက္ အလုပ္ သမားကို အလုပ္ရွင္က အလုပ္ကထုတ္ပယ္ခြင့္ မရွိရဆိုတဲ့ ျပဌာန္းခ်က္ အခန္း(၁၂) ပုဒ္မခြဲ ၄၄ (ဃ) တားျမစ္ခ်က္မ်ားႏွင့္ အခန္း (၁၃) ပုဒ္မခြဲ ၁၅ ျပစ္ဒဏ္မ်ား ဥပေဒေတြကလည္း ေကာင္းမြန္တာကိုေတြ ့ရပါတယ္။

ဒါ့အျပင္ အစိုးရသစ္အေနနဲ ့ အလုပ္သမားဥေပဒေတြကို ျပန္လည္ေရးဆြဲ အတည္ျပဳျခင္းမ်ားကို ထပ္မံလုပ္ ေဆာင္ရန္လို အပ္ေနပါေသးတယ္။ ဥပမာအားျဖင့္ေတာ့ - FOA ျပဌာန္းခ်က္ (၈၇) သတ္မွတ္ျပဌာန္းခ်က္ အခန္း (၇) အပုဒ္ ၄၂၈ မွ ၄၃၀ အရ ဆိုရင္ ဘ႑ာေရးဆိုင္ရာ ေငြေၾကးကိစၥမ်ားကို အစိုးရက၀င္ေရာက္စြက္မႈကင္းျပီး လြတ္လပ္စြာ လုပ္ႏိုင္တယ္လို ့ဆိုထားရာမွာ ျမန္မာအစိုးရရဲ ့အလုပ္သမားဥပေဒအသစ္ အခန္း (၄) ပုဒ္မ ၁၄ အရ ဆိုရင္ေတာ့ အစိုးရက ၀င္ေရာက္စြက္ဖက္မႈ ကို ထင္ရွားစြာေတြ ့ေနရပါတယ္။

လြတ္လပ္တဲ့ အလုပ္သမားသမဂၢမ်ားအျမန္ဆုံးေဖၚေဆာင္ႏိုင္ရန္။

- အတြက္ကေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရရဲ ့ သတ္မွတ္ခ်က္ေတြနဲ ့အညီ မွတ္ပုံတင္လာတဲ့သမဂၢေတြကို ႏိုင္ငံေတာ္ မွတ္ပုံတင္ အရာရွိခ်ဳပ္နဲ ့တကြ ျမိဳ ့နယ္တိုင္းေဒသက မွတ္ပုံတင္အရာရွိေတြက လက္ေတြ ့အလုပ္လုပ္ကိုင္ဖို ့လိုအပ္ ပါတယ္။ အဲဒီ အရာရွိမ်ားက မွန္ကန္တဲ့ တရားဥပေဒအတိုင္းေဆာင္ရြက္ေပးရန္လိုပါတယ္။ မွန္ကန္တဲ့ တရားဥပေဒအရ ေဆာင္ရြက္မႈမရွိခဲ့ေသာ္ ၎တို ့အားအေရးယူေဆာင္ရြက္ရန္ အလုပ္သမားမ်ားအေနနဲ ့လည္း သတၱိရွိရွိ မိမိအခြင့္ အေရးမ်ားအတြက္ ႏိုင္ငံေတာ္သမၼတထံ တိုက္ရိုက္အေၾကာင္းၾကားျခင္း၊ အိုင္အယ္လ္အို၊ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာအလုပ္သမား သမဂၢမ်ား နဲ ့အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ ့ခ်ဳပ္ အပါအ၀င္ အလုပ္သမားေရးရာ ေဆာင္ရြက္ေနသူမ်ားကို အေၾကာင္းၾကားျခင္း စတာေတြလုပ္ဖို ့လိုအပ္ပါတယ္။ ဒါမွ အက်င့္ပ်က္လာဒ္စားျခင္းနဲ ့အတူ ပိုင္ရာဆိုင္ရာဆိုတဲ့ ေအာက္တန္းက်တဲ့ လုပ္ ေဆာင္မႈေတြရပ္တန္ ့ျပီး လြတ္လပ္တဲ့ အလုပ္သမားသမဂၢေတြ အျမန္ဆုံးေပၚထြန္းလာမွာျဖစ္ပါတယ္။

၂၀၁၂ ခုႏွစ္ မတ္လ ထဲမွာ စက္ရုံအလုပ္သမားတခ်ိဳ ့သမဂၢေတြစတင္ဖြဲ ့စည္းျပီးေတာ့ မွတ္ပုံတင္တဲ့ လုပ္ငန္းေတြ အေကာင္အထည္ေဖၚႏိုင္လာတာကိုေတြ ့ရတဲ့အတြက္ က်န္ အလုပ္သမားထုၾကီးကလည္း ပါ၀င္ပတ္သက္ဖို ့ လိုအပ္ ပါတယ္။ အဲဒီစတင္ လုပ္ေဆာင္ဖြဲ ့စည္းတဲ့ အလုပ္သမားမ်ားရဲ ့သတၱိက ဂုဏ္ျပဳထိုက္ပါတယ္။ ဒါဟာ ျမန္မာ့ ဒုတိယအလုပ္သမားသမဂၢသမိုင္းအျဖစ္ သမိုင္း၀င္မွတ္တမ္းျဖစ္လာမွာပါ။  

ဒီေနရာမွာတခု သတိထားေတြ ့ရတာကေတာ့ မိမိတို ့အလုပ္သမားထုၾကီးအေနနဲ ့ အေတြ ့အၾကံဳ ဗဟုသုတ က်ယ္ျပန္ ့ဖို ့လိုေနတာကိုေတြ႕ရပါတယ္။ ဒီေတာ့ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာအလုပ္သမားသမဂၢေတြက ဘယ္လိုဖြဲ႕စည္း ၾက တယ္ဆိုတာကို ေလ့လာျပီး နည္းယူတတ္ဖို ့ေတာ့လိုပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ လက္ရွိ အလုပ္သမားအဖြဲ ့အစည္းဥပေဒထဲမွာ ပါတဲ့အတိုင္း လုပ္ငန္းတူရာအလိုက္လို ့ဆိုထားတာကို သတိထားမိဖို ့လိုပါတယ္။ ဒါက တခ်ိဳ ့ အလုပ္သမားေတြက သိသလို အခ်ိဳ ့လည္းမသိတာေၾကာင္းတင္ျပရတာပါ။

စက္ရုံတိုင္းမွာ အလုပ္သမားသမဂၢတစ္ခုျခင္းစီေဖၚေဆာင္ဖို ့ မလိုအပ္သလို အလုပ္သမားသမဂၢတစ္ခုကို စက္ရုံ တိုင္းက အလုပ္သမားေတြကသြားေရာက္အဖြဲ ့၀င္ ႏိုင္ၾကပါတယ္။ ဆိုလိုတာက -  သတ္မွတ္ထားတဲ့ လုပ္ငန္းတူရာလိုက္ စုဖြဲ ့ ထားတဲ့ သမဂၢတစ္ခုဆီကို လုပ္ငန္းတူတဲ့ စက္ရုံတိုင္းကအလုပ္သမားမ်ားက သြားေရာက္အဖြဲ ့၀င္ႏိုင္ပါတယ္။ ဥပမာ အားျဖင့္ - သားေရအလုပ္သမားမ်ားသမဂၢ - (လိႈင္သာယာျမိဳ ့နယ္) (Leather Workers’ Union – Hlaing Tharyar Township) ဆိုတဲ့ အလုပ္သမားသမဂၢရွိေနတယ္ ဆိုပါစို ့ - အဲဒီ ျမိဳ ့နယ္အတြင္းမွာရွိတဲ့ - သားေရလုပ္ငန္းနဲ    ့ပတ္ သက္ တဲ့ စက္ရုံေတြျဖစ္တဲ့ သားေရဖိနပ္ခ်ဳပ္စက္ရုံ၊ ပိုက္ဆံအိပ္ခ်ဳပ္စက္ရုံ၊ ကားထိုင္ခုံသားေရခ်ဳပ္စက္ရုံ၊ သားေရဂ်ာကင္ အေႏြးထည္ခ်ဳပ္စက္ရုံ၊ စသည္ျဖင့္ သားေရလုပ္ငန္းနဲ႕ပတ္သက္သမွ် စက္ရုံေတြက အလုပ္သမားေတြ အဲဒီ အလုပ္သမား သမဂၢထဲကို သြားေရာက္အဖြဲ ့၀င္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ - သမဂၢဖြဲ ့တဲ့ ဦးေဆာင္တဲ့သူေတြအေနနဲ ့ကလည္း ကိုယ့္သမဂၢ က ေဘာင္က်ဥ္းမေနေအာင္ လုပ္ငန္းအမ်ိဳးအစားလိုက္သမဂၢအမည္တတ္ျပီး ထူေထာင္ဖို ့လိုပါတယ္။ ဒါမွ ကိုယ္ဖြဲ ့တဲ ့ သမဂၢက အဖြဲ ့၀င္ေတြပိုမိုမ်ားျပားလာျပီး က်စ္လစ္ခိုင္မာအင္အားၾကီးတဲ ့သမဂၢျဖစ္ေပၚလာမွာပါ။

အဲဒီလို အမ်ိဳးတူလုပ္ငန္းတူ ဆိုတဲ့ေနရာမွာလည္း ထပ္ျပီးေပါင္းစည္းလို ့ရတဲ့ အမ်ိဳးတူလုပ္ငန္းတူေတြကို ေပါင္း စပ္ဖြဲ ့စည္းထားတဲ့ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာအလုပ္သမားသမဂၢေတြရွိေနတာကိုလည္း ေလ့လာျပီး စုေပါင္းဖြဲ ့စည္းသြားလို ့ရပါ တယ္။ ဖိနပ္ဆိုေတာ့ သားေရနဲ ့ခ်ဳပ္တာျဖစ္သလို၊ သားေရလုပ္ငန္းမွာပါသြားျပီျဖစ္သလို၊ အထည္အလိပ္၊ အ၀တ္အထည္ ဆိုတဲ့ ဟာေတြကလည္း ခ်ဳပ္ရတာျဖစ္ေတာ့ လုပ္ငန္းကတူသြားျပန္တာျဖစ္တဲ့ အတြက္ - ခ်ဳပ္တဲ့ လုပ္ငန္းတူေတြကို ထပ္ ေပါင္းလို ့ရသြားျပန္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ အထည္အလိပ္၊အ၀တ္အထည္ ႏွင့္ သားေရ အလုပ္သမားမ်ား သမဂၢ ITGLWF (International Textile, Garment and Lather Workers’ Federation) ဆိုျပီး ဖြဲ ့စည္းထားတာကို ေတြ ့ရပါတယ္။ ဒီလိုပဲ သယ္ယူပို ့ေဆာင္ေရးအလုပ္သမားဆိုရင္ ကား၊ သေဘၤာ၊ မီးရထား စတာေတြ အမိ်ဳးတူေတြ အမ်ားၾကီး စုေပါင္းဖြဲ ့စည္းသြားျပီး  သမဂၢအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ေတြထူေထာင္သြားလို ့ရပါတယ္။

အဲဒီကမွတဆင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာသမဂၢအဖြဲ ့ခ်ဳပ္ကို ထူေထာင္သြားရမွာျဖစ္ပါတယ္။ တခါတည္း မိုးေပၚက က်လာတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာဆိုတာဖြဲ ့ျပီး ေအာက္ေျခအလုပ္သမားသမဂၢငယ္ေတြ အဖြဲ ့ခ်ဳပ္ေအာက္ထဲလာ အဖြဲ ့ ၀င္ဆိုတာမ်ိဳးက လုပ္ေဆာင္လို ့မရပါဘူး။ ယခုထုတ္ျပန္ထားတဲ့ အလုပ္သမားဖြဲ ့အဖြဲ႕ ဖြဲ ့စည္းခြင့္ ဥပေဒနဲ႕လည္း မကိုက္ ညီတာကိုေတြ႕ရမွာပါ။ ဒါ့ေၾကာင့္ ေအာက္ေျခကေနအေပၚကို တက္လွမ္းျပီး က်စ္လစ္ခိုင္မာအင္အားၾကီးမားတဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံ လုံးဆိုင္ရာ အလုပ္သမားသမဂၢၾကီးေပၚေပါက္ဖို ့ကေတာ့ အလုပ္သမားထုကေသြးစည္းညီညြတ္စြာနဲ ့ ေပါင္းစည္းဖြဲ ့စည္း လုပ္ကိုင္သြားဖို ့လိုပါတယ္။ တစ္ဦးေကာင္းတစ္ေယာက္ေကာင္း၀ါဒ စိတ္ဓါတ္နဲ ့အလုပ္သမားသမဂၢဖြဲ ့စည္းထူ ေထာင္မယ္ ဆိုရင္ အလုပ္သမားထုကိုအမွန္တကယ္ ကိုယ္စားျပဳတဲ့ေခါင္းေဆာင္မဟုတ္ဖူးဆိုတာ အလုပ္သမားထုၾကီးက ၾကည့္ျမင္ တတ္ဖို ့ သတိေပးလိုပါတယ္။ အားလုံးစုေပါင္းလုပ္မွ အလုပ္သမားထုကို အမွန္တကယ္ ကယ္တင္ခ်င္သူမ်ားျဖစ္မွာပါ။

အလုပ္သမားသမဂၢမ်ိဳးတူလုပ္ငန္းတူ အဆင့္ဆင့္ဖြဲ ့စည္းပုံ၊ ႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာအလုပ္သမားသမဂၢအဖြဲ ့ခ်ဳပ္ကို အဆင့္ဆင့္တက္လွမ္းဖြဲ ့စည္းပုံတို ့ကို လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ေစျခင္းအက်ိဳးငွာ - ပူးတြဲပါ မ်ားျဖင့္ ေဖၚျပပါတယ္။ အဲဒီ ပုံေဖၚျပပါ မ်ားကိုၾကည့္ျပီး အလုပ္သမားထုၾကီးအေနနဲ ့ အားလုံးေသြးစည္းညီညြတ္စြာပူးေပါင္းလုပ္ေဆာင္သြားမွ ျဖစ္မယ္ဆိုတာမွတ္ ယူသြားမယ္လို ့ယုံၾကည္ပါတယ္။

ဒါ့ေၾကာင့္ အလုပ္သမားထုၾကီးက - က်စ္လစ္ခိုင္မာအင္အားၾကီးတဲ့အလုပ္သမားသမဂၢမ်ားဖြဲ ့စည္းၾကပါစို ့-  က်စ္လစ္ခိုင္မာအင္အား ၾကီးတဲ့ အလုပ္သမားသမဂၢေတြကို ထူေထာင္ရာမွာ စည္းရုံးေရးမႈဴးေတြရဲ ့အခန္းက႑က အေရးၾကီးပါတယ္။ စည္းရုံးေရးမႈဴးမ်ား အေနနဲ ့ဘာေတြလုပ္ေဆာင္ရမလဲ၊ စည္ရုံးေရးလုပ္ငန္းေတြကို ဘယ္လိုပုံေဖၚ ေဆာင္မလဲ၊ စည္းရုံးေရးမႈဴးေတြမွာ ဘယ္လိုအရည္အခ်င္းေတြရွိရမယ္ ဆိုတာကို အက်ဥ္းခ်ဳပ္တင္ျပလိုက္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ စည္းရုံးေရးမႈဴးဆိုတာ သမဂၢေတြ ေပၚေပါက္လာေအာင္ စီစဥ္ဖြဲ ့စည္းသူမ်ားလို ့လည္းေခၚႏိုင္ပါတယ္။ အရည္အခ်င္းအရာမွာလည္း သမဂၢေခါင္းေဆာင္မ်ားနည္းတူ ရွိေနတတ္ၾကတဲ့သူေတြျဖစ္သလို သမဂၢဖြဲ ့စည္းထူ ေထာင္ရမွာ အဓိကအခန္းက႑ ကေန ပါ၀င္ၾကသူ မ်ား ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ စည္းရုံးေရးမႈဴး ေကာင္းတစ္ေယာက္ျဖစ္လာ ဖို႕ရန္ကေတာ့ ေမြးရာပါျဖစ္လာၾကတာေတာ့ မဟုတ္ပါဖူး။ မိိမိတို ့မသိနားမလည္တဲ့ စည္းရုံးေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြကို ေလ့လာသင္ၾကား မွတ္သားလိုက္နာက်င့္သုံးမွသာ စည္းရုံးေရးမႈဴး (သို ့မဟုတ္) စီစဥ္ဖြဲ ့စည္းေပးသူေကာင္း တေယာက္ ျဖစ္လာႏိုင္တာပါ။

ကဲ စည္းရုံးေရးမႈဴးေတြ အလုပ္သမားထုအတြင္း၀င္ေရာက္ စည္းရုံးၾကျပီဆိုေတာ့ အလုပ္သမားထုၾကီးကို စတင္ျပီး ရွင္းလင္းမိတ္ဆိတ္ရမွာ ဘာေၾကာင့္ အလုပ္သမားသမဂၢေတြဖြဲ ့ရသလဲ - အသင္းအဖြဲ ့လႈပ္ရွားမႈေတြကို စိတ္၀င္စားတဲ့ အလုပ္သမား ေတြကို ေဖၚထုတ္ကူညီသြားႏိုင္ဖို ့အတြက္ ျဖစ္တယ္ဆိုတာေတြကိုရွင္းလင္းတင္ျပႏိုင္ရပါမယ္။   

လူေတြကိုမဆိုထားနဲ ့  ကြ်ႏ္ုပ္တို ့ဟာပုရြက္ဆိတ္ တစ္ေကာင္ ျဖစ္ခဲ့မယ္ဆိုရင္ေတာင္ ကိုယ့္တစ္သက္တာ အတြင္းမွာ မိနစ္တိုင္း သတိမမူမိဘဲ စည္းရုံးမႈကို ရပ္တန္ ့ခဲ့လို ့ ရွိရင္ ေနာင္အနာဂတ္မွာ ေနစရာမဲ့ စားစရာမဲ့ ျဖစ္သြားႏိုင္ ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ ပုရြက္ဆိတ္ငယ္ေလးကဲ့သို ့ပဲ မိမိအဖြဲ ့၀င္ေတြ ကို ထိထိေရာက္ ကိုယ္စားျပဳဖို ့အတြက္အလုပ္သမား ထုၾကီးက စုစုစည္စည္းနဲ ့ အလုပ္သမားသမဂၢအဖြဲ ့စည္းဖို ့လိုအပ္တယ္ဆိုတာကို ရွင္းလင္းျပတ္သားတဲ့ စည္းရုံးေျပာဆိုမႈ ေတြနဲ ့ စတင္မိတ္ဆက္ၾကရမွာပါ။  

ဒါ့ေၾကာင့္ အလုပ္သမားသမဂၢ ဆိုတာဟာ တစ္ဦးခ်င္းရဲ ့အားေတြကိုေပါင္းစည္းျပီး အလုပ္သမားအမ်ားစုရဲ ့ စုေပါင္းေတာင္းဆိုခ်က္ေတြကို ကိုယ္စားျပဳျပီး အလုပ္ရွင္မ်ား၊ အစိုးရမ်ား နဲ ့ အျခားအဖြဲ ့အစည္းမ်ားနဲ ့ညိွႏိႈင္းျခင္း ေတြကို လုပ္ေဆာင္သြားႏိုင္တယ္ဆိုတာကို ထပ္ဆင့့္ ရွင္းလင္းတင္ျပႏိုင္ရပါမယ္။ ဒီ့အျပင္ သမဂၢတစ္ခုရဲ  ့အေျခခံလုပ္ေဆာင္ ခ်က္က အလုပ္သမားလုံျခဳံေရး၊ လုပ္္ခပိုမိုရရွိေရးနဲ ့ အျခားအလုပ္သမားမ်ားရဲ ့ အေျခအေနေတြကို ကူညီေထာက္ပံ့ေပး ႏိုင္ရန္ျဖစ္ျပီး ထိုအရာေတြကို ေအာင္ျမင္မႈရရွိေအာင္ စုေပါင္းညွိႏိႈင္းအေျဖရွာမႈ (Collective Bargaining) ကေနတဆင့္ ဒီမိုကေရစီနည္းလမ္းေတြအတုိင္း လုပ္ေဆာင္သြားမယ္ဆိုတာေတြကို အလုပ္သမားမ်ားသိရွိႏိုင္ရန္အတြက္ ရွင္းျပရ ပါမယ္။

စည္းရုံးေရးမႈဴမ်ားအေနနဲ ့ သမဂၢေကာင္းတစ္ခုရဲ ့ ၀ိေသသလကၡဏာေတြဟာဘာေတြလဲဆိုတာ အလုပ္သမား မ်ားကို ရွင္းလင္းေျပာဆုိႏိုင္ရမွာကေတာ့ - သမဂၢအဖြဲ ့ စတင္ထူေတာင္ေတာ့မယ္ဆိုရင္ ေရြးေကာက္ပြဲေတြကို ဒီမိုကေရ စီနည္းလမ္းက်က် က်င္းပျပဳလုပ္ေပးျပီး အဖြဲ ့၀င္ေတြကိုတရား၀င္ေရြးခ်ယ္တင္ေျမာက္ျခင္း၊ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ေတြခ်မွတ္ရာမွာ လည္း ဒီမိုကေရစီနည္းလမ္းအတိုင္း တရား၀င္ေရြးခ်ယ္ထားတဲ့ အဖြဲ ့၀င္မ်ားနဲ ့ညွိႏိႈင္းတိုင္ပင္မႈအျပည့္အ၀ျပဳလုပ္ျခင္း၊ အမ်ားသေဘာဆႏၵမ်ားကို အျမဲတမ္းအားေပးသင့္ေၾကာင္း နဲ ့ အမ်ားရဲ ့သေဘာထားအျမင္မ်ားကို ၀ိုင္း၀န္းအတည္ျပဳရမွာ ျဖစ္ေၾကာင္းကို ရွင္းလင္းသိရွိေစရပါမယ္။ အမ်ားသေဘာထားအျမင္ကို အေလးထားရမွာျဖစ္သလို တစ္ဦးသေဘာထား ကိုလည္း အေလးထားမွတ္သားရမွာျဖစ္ပါတယ္၊ အဲဒီတစ္ဦးတေယာက္ရဲ ့သေဘာထားကိုလည္း အခြင့္အခါသင့္အလ်င္း သင့္တဲ့ အခ်ိန္ကာလမွာ အမ်ားက သေဘာတူ အေလးထားရမွာ ျဖစ္တာကိုလည္း ရွင္းလင္းအသိေပးရမွာျဖစ္ပါတယ္။

စည္းစနစ္က်ေသာ အလုပ္သမားမ်ားသမဂၢမ်ား လည္ပတ္ပံုႏွင့္ ေအာင္ျမင္စြာ မွတ္ပံုတင္ႏို္င္ရန္ အတြက္ ဥပေဒ ဆိုင္ရာလိုအပ္ခ်က္ေတြကို စည္းရုံးေရးမႈဴးက ရွင္းလင္းေျပာျပႏိုင္ျပီး ဘာေၾကာင့္အလုပ္သမားထုအတြက္ သမဂၢလိုသလဲ ဆိုတာေတြကိုပါရွင္းလင္းျပႏိုင္မွ အလုပ္သမားေတြကပါ၀င္လာၾကမွာျဖစ္ပါတယ္။ ျပီးေတာ့ ဘယ္အရာက အလုပ္ရဲ ့ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ျဖစ္တယ္ဆိုတာကုိ ျဖစ္ႏိုင္စြမ္းရွိေသာ အဖြဲ႕၀င္မ်ားအား လုပ္ငန္းႏွင့္စပ္လ်ဥ္း၍ အေသးစိတ္ ရွင္းလင္းေျပာ ၾကားႏိုင္ရမွာျဖစ္ပါတယ္။  ဥပေဒႏွင့္ ပတ္သက္သည့္ အသိအျမင္ ေတြ ရွိျပီး ရွင္းလင္းတင္ျပဖို ့ လည္းအေရးႀကီးပါတယ္ ဒါမွသာ အလုပ္သမားမ်ားက ဥပေဒေရးရာအရ ကာကြယ္မႈေတြကသူတို ့ဖက္ မွာရွိတယ္ဆိုတာ သိျမင္လာမွာျဖစ္ပါတယ္။ အလုပ္သမားသမဂၢစည္းရုံးေရးမႈဴး ေတြအေနနဲ ့ သမဂၢေတြမွာ မည္သည့္ သမဂၢ၏ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒအရမဆို ဥပေဒ နဲ႕ပတ္သက္တဲ့ေဘာင္အတြင္း တန္ဖိုးထားၿပီး အခ်ိန္ျပည့္ အလုပ္လုပ္ဖို ့ လိုအပ္ပါတယ္။

သမဂၢမ်ားတည္ရွိျခင္းမွာ သပိတ္ေမွာက္ရန္အတြက္သာဟု ယံုၾကည္မႈသည္ ေခတ္မမီ အသံုးမ၀င္ေတာ့ေသာ အခ်က္အလက္ျဖစ္ၿပီး အလြန္မမွန္ကန္ေသာ အခ်က္အလက္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ စည္းရုံးေရးမႈဴးမ်ားအေနနဲ႕ သိရွိထား သင့္တာက ေကာင္းမြန္ေသာအဖြဲ႕အစည္းေတြဟာ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းႏွင့္အညီ တရားခံုရံုးမ်ားတြင္ ဥပေဒအကူအညီမ်ား အတြက္ အလုပ္သမားမ်ားဘက္မွ တည္ရွိေနမယ္ဆိုသိရွိေနရပါမယ္။ အဲဒီလိုပဲ အစိုးရအေနနဲ႕လည္း အလုပ္သမားမ်ား အတြက္ ယခုထက္ေကာင္းမြန္ေသာ ဥပေဒျပဌာန္းခ်က္ ေတြကို တိုးခ်ဲ ့ျပဌာန္း ရန္လို ေၾကာင္း စည္းရုံးမႈဴးမ်ားက အၾကံျပဳ အဆိုတင္သြင္းခ်က္မ်ားျပဳ လုပ္ရန္လိုအပ္ပါတယ္။

            ဒါ့ေၾကာင့္ အလုပ္သမားထုၾကီးအေနနဲ ့ စည္းရုံးေရးမႈဴးမ်ားက ကြင္းဆင္းျပီး မိမိေနရာေဒသေတြကိုေရာက္လာ တယ္ဆိုရင္ပဲ မိမိတို ့အက်ိဳးစီးပြားအတြက္ လာေရာက္အလုပ္လုပ္ကိုင္ေပးသူအျဖစ္ျမင္ၾကရမွာျဖစ္ျပီး၊ မိမိအေျခခံအခြင့္ အေရးေတြကို ကာကြယ္ေပးမဲ့ အလုပ္သမားသမဂၢကို ဘယ္လိုဖြဲ ့စည္းရမယ္၊ ဖြဲ ့စည္းျပီးရင္ဘယ္လိုၾကီးမားေအာင္လုပ္ရ မယ္ဆိုတာေတြကို သူတို ့ေတြေရာက္လာတဲ့အခါ ေဆြးေႏြးေမးျမန္းျပီး က်စ္လစ္ခိုင္မာစနစ္က်တဲ့ သမဂၢေတြအျမန္ဆုံး  ဖြဲ႕စည္းသြားရန္ျဖစ္ပါတယ္။ (အလုပ္သမားသမဂၢဆုိသည္မွာကို - ပူးတြဲ ေဖၚျပထားပါသည္။ ဖတ္ရႈျပီးသမဂၢမ်ားဖြဲ ့စည္းႏိုင္ မယ္လို ့ ယုံၾကည္ပါတယ္)  

အတုယူအားက်စရာအလုပ္သမားသမဂၢ

ျမန္မာ့အလုပ္သမားထုၾကီးအေနနဲ ့ မိမိတို ့ သမဂၢမ်ားစတင္ျပီး မွတ္ပုံတင္ခြင့္ ရရွိေနျပီျဖစ္တဲ့အတြက္ အားသြန္းခြန္စိုက္ ၾကိဳးပမ္းဖို ့ ရန္ကေတာ့ သမဂၢအင္အားၾကီးထြားေရးျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံအေနနဲ႕ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာေနာက္ က်ျပီး ယခုႏွစ္က်မွ သမဂၢထူေထာင္ခြင့္ကို ေပးတယ္ဆိုေပမဲ့ စိတ္ပ်က္အားေလွ်ာ့ျခင္းမရွိပဲနဲ ့အျခားႏိုင္ငံေတြနည္းတူ ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္သြားရမွာပါ။ သမဂၢအင္အားၾကီးထြားမွ ကိုယ့္အခြင့္အေရးကို အစိုးရနဲ ့တန္းတူယွဥ္ျပီးေျပာႏိုင္ဆိုႏိုင္ လုပ္ကိုင္ ႏိုင္မွာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာအတုယူအားက်စရာ အလုပ္သမားသမဂၢၾကီးတစ္ခုကိုျပရရင္ ေတာင္အာဖရိကႏိုင္ငံ  အလုပ္သမားသမဂၢကြန္ဂရက္ (The Congress of South African Trade Unions - COSATU)  ဆိုရင္ ၁၉၈၅ ခုႏွစ္ ကမွဖြဲ ့စည္းခဲ့တာျဖစ္ျပီး သူတို ့ႏိုင္ငံမွာရွိတဲ့ အဓိကအင္အားၾကီးတဲ့သမဂၢအဖြဲ ့ခ်ဳပ္ (3 main Trade Union Federations)  (၃) ခုေပါင္းျပီး ဖြဲ ့လိုက္တာျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီထဲမွာ သမဂၢငယ္ေပါင္း (၃၃) ဖြဲ႕ပါ၀င္ထားျပီး အဖြဲ ့၀င္ အလုပ္သမား စုစုေပါင္း ၁.၈ သန္း ရွိပါတယ္။ အဲဒီ ကိုစတူး (COSATU) အဖြဲ ့ဟာဆို ယေန ့သူတို ့ႏိုင္ငံမွာ အစိုးရႏိုင္ငံေရးပါတီျဖစ္တဲ့ ေတာင္အာ ဖရိကအမ်ိဳးသားကြန္ဂရက္ပါတီ (African National Congress - ANC) ရယ္ ေတာင္အာဖရိကကြန္ျမဴနစ္ပါတီ (South African Communist Party -SACP) တို ့နဲ ့ သုံးပြင့္ဆို္င္ မဟာမိတ္အျဖစ္ လက္တြဲလုပ္ကိုင္ေနပါတယ္။ အဲဒီႏိုင္ငံမွာ အမ်ားသိၾကတဲ့အတိုင္း ႏိုင္ငံေရးအထင္ကရျဖစ္တဲ့  နယ္လ္ဆင္မင္န္ဒဲလား (Nelson Mandela) လိုပုဂၢိဳလ္ မ်ိဳးနဲ ့ႏိုဘယ္လ္ျငိမ္းခ်မ္းေရးဆုရွင္ ဒက္စမြန္တူးတူး (Desmond Tutu - Nobel Peace Prize in 1984) တို ့ကလည္း ပါ၀င္ပတ္သက္လုပ္ေဆာင္ေနၾကပါတယ္။ မိမိတို ့ႏိုင္ငံနဲ ့လည္းဆင္တူတဲ့အခ်က္ေတြရွိေနပါတယ္။  ဒါ့ေၾကာင့္ ဒါကိုအတု ယူျပီး အလုပ္သမားသမဂၢက ဘယ္အထိ အေရးပါအရာ ေရာက္ေအာင္စြမ္းေဆာင္မလဲဆိုတာ စဥ္းစားခ်င့္ခိ်န္သုံးသပ္ဖို ့ကို တိုက္တြန္းလိုက္ပါတယ္။  

သို႕ျဖစ္ပါ၍ အလုပ္သမားထုရဲ ့အင္အားကိုေလွ်ာ့မတြက္ပဲ ႏိုင္ငံအက်ိဳးစီးပြားျဖစ္ထြန္းေစေရးအတြက္  ျမန္မာႏိုင္ငံ လုံးဆိုင္ရာအလုပ္သမားသမဂၢအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ (သို႕) ျမန္မာႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာအလုပ္သမားကြန္ဂရက္ တို ့ျဖစ္ထြန္းလာရန္အတြက္ အစိုးရသစ္အေနနဲ ့ မွန္ကန္တဲ့အားေပးကူညီမႈမ်ားလုပ္ေဆာင္သြားဖို ့တိုက္တြန္းအပ္ပါတယ္။

ကိုယ့္အားကိုယ္ကိုး ကိုယ့္လမ္းကိုယ္ေဖာက္ - ျမန္မာ့အလုပ္သမားထုၾကီးအေနနဲ ့ မိမိတို ့သမဂၢမ်ားကိုေဖၚေဆာင္ ႏိုင္ျပီဆိုရင္ မိမိတို ့ႏိုင္ငံက ဖြံ႕ျဖိဳးဆဲႏိုင္ငံျဖစ္တာနဲ ့အတူ မိမိတို ့သမဂၢေတြကလည္း စတင္တဲ့ကာလတရပ္ျဖစ္တဲ့အတြက္ နည္းပညာနဲ ့အကူအညီအေထာက္အပံ့မ်ားလိုအပ္တာျငင္းမရတဲ့အခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ အလုပ္သမားအဖြဲ႕အစည္း ဥပေဒျပဌာန္းခ်က္ အခန္း (၂) ပုဒ္မ ( ၆ ) ပါအရ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာတရား၀င္အလုပ္သမားသမဂၢေတြနဲ႕ ဆက္သြယ္ ေဆာင္ရြက္ခြင့္ျပဳတဲ့အတြက္ မိမိတို ့အလုပ္သမားသမဂၢမ်ားက ခ်ိတ္ဆက္ျပီး နည္းပညာပိုင္းဆိုင္ရာမ်ားကို အကူအညီ ေတာင္းခံရမွာပါ။ ဒီေနရာမွာ ဘယ္သူက ခ်ိတ္ေပးမလဲ မေမးပဲ ကိုယ့္အလုပ္သမားသမဂၢကို ကိုယ္ကိုတိုင္မိတ္ဆက္၊ ဆက္သြယ္၊ အကူအညီေတာင္း - ကိုယ့္လမ္းကိုယ္ေဖာက္ေလွ်ာက္လွမ္းရမွာပါ။ အဲဒီအတြက္ ဆက္သြယ္ရန္လိပ္စာမ်ားကို ပူးတြဲပါ မွာေဖၚျပထားပါတယ္။

ထို ့နည္းတူပဲ - အလုပ္သမားထုၾကီးက နားလည္း ထားရမွာက - အခုအခ်ိန္ကာလဟာ စတင္အစပ်ိဳးခ်ိန္ ကာလ ျဖစ္ျပီး ဘာနဲ ့အလားသ႑န္တူ ေနသလဲဆိုေတာ့ကာ အခုလက္ရွိႏိုင္ငံေရးမွာ ပါတီေတြၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္ျပီး လြတ္ေတာ္ထဲ၀င္ဖို ့ရန္ျပင္ဆင္ေနသကဲ့သို ့ပဲ  မိမိတို ့ အလုပ္သမားထုၾကီးကလည္း  ျမိဳ ့နယ္အဆင့္သမဂၢ (Local Unions) ေတြဖြဲ ့စည္းႏိုင္ျပီး မွတ္ပုံတင္၊ အဲဒီကတဆင့္ တိုင္းေဒသဆိုင္ရာ သမဂၢမ်ားအဖြဲ ့ခ်ဳပ္ (Regional Federations Unions )  ေတြဖြဲ ့တဲ့ အဆင့္ေရာက္ျပီဆိုရင္ သမဂၢေတြက ကိုယ္စားလွယ္ေလာင္းေတြ ေရြးေကာက္ပြဲနဲ ့မဲယွဥ္ျပိဳင္ေရြး - ေနာက္ဆုံးအဆင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံလုံးဆိုင္ရာ အလုပ္သမား သမဂၢအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ျဖစ္ဖို ့ရန္ စုစည္းျပီး သမဂၢကုိယ္စားလွယ္ေလာင္း ေတြက ေရြးေကာက္ပြဲနဲ ့ ဖြဲ ့စည္းထူေထာင္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ သတိထားရမွာ ၾကံ့ခိုင္ဖြံ ့ျဖိဳးေရးေတြ၊ အလုပ္ရွင္ ေတြ၊ ေနာက္ကြယ္ကအစိုးရၾကိဳးကိုင္တဲ့သမဂၢေတြနဲ ့တခ်ိဳ ့ကိုယ္က်ိဳးစီးပြားအတြက္အလုပ္သမား ေတြကိုစည္းရုံးျပီးဖြဲ ့ထား တဲ့ သမဂၢေတြကပါ မိမိတို ့စစ္မွန္တဲ့အလုပ္သမားသမဂၢမ်ားနဲ ့အတူေပၚေပါက္လာျပီး အဖြဲ ့ခ်ဳပ္ေနရာမွာ မဲယွဥ္ေရြးၾကရမဲ့ အေျခအေနကိုလည္းၾကိဳတင္စဥ္းစားျပင္ဆင္ထားရမွာျဖစ္ပါတယ္။   အဲဒါျပီးရင္ေတာ့ မိမိတို ့အလုပ္သမားသမဂၢၾကီး ဟာလည္း ျမန္မာအလုပ္သမားထုအတြက္ လာမဲ့ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာအလုပ္သမားအဖြဲ ့ခ်ဳပ္ (ILO) ရဲ႕ ဇြန္လမွာ ႏွစ္စဥ္ က်င္းပျမဲျဖစ္ တဲ့ ကမၻာ့အလုပ္သမားညီလာခံ (ILC) မွာ ၀င္ေရာက္ ေဆြးေႏြးတင္ျပႏိုင္ဖို ့ အထိေမွ်ာ္မွန္းျပီး ၾကိဳးစားသြားရ မွာျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းရွိအလုပ္သမားထုၾကီးအား ေလးစားစြာတိုက္တြန္းတင္ျပအပ္ပါတယ္။

ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္ လြတ္လပ္စစ္မွန္သည့္ အလုပ္သမားသမဂၢေပၚထြန္းေရးကိုရည္းမွန္း၍                                 

ခ်ိဳေမာင္                                                                                                     

အလုပ္သမားေရးရာေလ့လာသူ

၂၀၁၂ ခုႏွစ္ မတ္လ ၂၆ ရက္။

 

 

 

(ပူးတြဲ)

အလုပ္သမားသမဂၢဆိုသည္မွာ

(၁) အလုပ္သမားမ်ားျဖင့္ စုဖြဲ ့ထားျပီး အလုပ္သမားမ်ား၏ အခြင့္အေရးမ်ားကို ကာကြယ္ရန္ ႏွင့္ အလုပ္သမား မ်ား၏ ဘ၀ျမွင့္တင္ေပးရန္ အတြက္ အလုပ္သမားသမဂၢကိုဖြဲ ့စည္းျခင္းျဖစ္သည္။

အလုပ္သမားမ်ား၏ အေျခခံအခြင့္အေရးမ်ား -

၁။ ထိုက္သင့္သည့္ လုပ္အားခရရွိေရး

၂။ လုပ္ငန္းခြင္ ထိခုိက္ဒဏ္ရာရရွိသည့္အခါ နစ္နာေၾကးရရွိရမည္။

၃။ လုပ္ငန္းခြင္ အႏၱရာယ္ကင္းရွင္းေရးအတြက္ေဆာင္ရြက္ေပးရန္။

၄။ လုပ္ငန္းခြင္တြင္ က်မၼာေပ်ာ္ရႊင္စြာ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ေရး။

၅။ အလုပ္သမားမ်ား၏ဘ၀အာမခံခ်က္ရရွိရန္

၆။ အလုပ္သမားမိသားစုမ်ား၏ က်မၼာေရး ပညာေရး ျပည့္စုံတိုးတက္ေကာင္းမြန္ေရး။

၇။ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆိုေဆြးေႏြးပိုင္ခြင့္ႏွင့္တန္းတူအခြင့္အေရးရရွိရန္။

၂။ အျမဲတမ္း အဖြဲ ့အစည္းျဖစ္သည္။

(က) အလုပ္သမားမ်ားရွိေနသေရြ ့ကာလပတ္လံုး အလုပ္သမားသမဂၢကိုဖြဲ ့စည္းႏိုင္ေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။

(ခ) ဦးေဆာင္ေကာ္မတီအဖြဲ ့၏ အစည္းအေ၀းကိုပုံမွန္သတ္မွတ္ခ်ိန္တြင္ က်င္းပျပီး အဖြဲ ့အစည္း၏ညီလာခံကို ပုံမွန္က်င္းပသည့္အတြက္ေၾကာင့္ျဖစ္သည္။

(ဂ) လုပ္ငန္ေဆာင္တာမ်ား အျမဲတမ္းလည္ပတ္ေနေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။

၃။ လြတ္လပ္ေသာအဖြဲ ့အစည္းျဖစ္သည္။

မိမိကိုယ္မိမိ ရပ္တည္ႏိုင္မွသာလွ်င္လြတ္လပ္သည္ဟုဆိုလိုသည္။

(က) ေငြေရးေၾကးေရးအရ လြတ္လပ္ဖို ့လိုသည္။

(ခ) မည္သည့္အာဏာပိုင္အဖြဲ ့အစည္း၊ ႏိုင္ငံေရးအဖြဲ ့အစည္း၊ ဘာသာေရးအဖြဲ ့အစည္း မွ ဖြဲ ့စည္းေပးထားျခင္း မဟုတ္ပဲ အလုပ္သမားအမ်ားဆႏၵအရ ဖြဲ ့စည္းထားေသာ လြတ္လပ္သည့္ အဖြဲ ့အစည္းျဖစ္သည္။

၄။ မိမိသေဘာျဖင့္ ဆုံးျဖတ္၍ ၀င္/ထြက္ ႏိုင္သည္။

(က) အလုပ္သမားသမဂၢအဖြဲ ့၀င္တိုင္းသည္ ကိုယ္ပိုင္ဆုံးျဖတ္ႏိုင္ခြင့္ အျပည့္အ၀ရွိေသာေၾကာင့္ျဖစ္သည္။

(ခ) အဖြဲ ့၀င္တိုင္းသည္ အဖြဲ ့၀င္အျဖစ္မွ ႏွုတ္ထြက္လိုက ႏွုတ္ထြက္ႏိုင္သည္။

 

 

၅။ ဒီမိုကေရစီနည္းစနစ္ က်စြာဖြဲ ့စည္းသည္။

(က) အဖြဲ ့၀င္တိုင္းမဲေပးပိုင္ခြင့္ရွိသည္။

(ခ) သမဂၢအဖြဲ ့၀င္မ်ားမွ ဦးေဆာင္ေကာ္မတီအဖြဲ ့၀င္မ်ားကို အခ်ိန္ကာလအကန္ ့အသတ္ျဖင့္ ေရြးခ်ယ္ျခင္းျဖစ္ ျပီး ဦးေဆာင္ေကာ္မတီ၀င္မ်ားသည္ သမဂၢ၏လုပ္ငန္းမ်ားအားလုံးကို တာ၀န္ခံေဆာင္ရြက္ရမည္။

(ဂ) အမ်ားစုသည္ အနည္းစု၏ရပ္တည္ခ်က္ကို အသိအမွတ္ျပဳေလးစားရမည္။ အနည္းစုသည္ အမ်ားစု၏လုပ္ ေဆာင္ခ်က္ကို လိုက္နာရမည္။

(ဃ) တန္းတူညီမွ်ေသာ အခြင့္အေရးရွိရမည္။

            (၁) အဖြဲ ့၀င္တိုင္းသည္ သာတူညီမွ်ေသာ မဲတစ္ျပားကို ေပးပိုင္ခြင့္ရွိသည္။

            (၂) အဖြဲ ့၀င္တိုင္းသည္ လြတ္လပ္စြာေရးသားေျပာဆို တင္ျပပိုင္ခြင့္ရွိသည္။

(၃) အဖြဲ ့၀င္တိုင္းသည္ တူညီေသာအဖြဲ ့၀င္ေၾကးကိုသာေပးေဆာင္ၾကရျပီး တိုးျမွင့္သည့္ထည့္၀င္ျခင္း မရွိေစရ။