ကမာၻထက္ အဆေပါင္းမ်ားစြာႀကီးမားတဲ့ Super-Earth လို႔ေခၚတဲ့ က်စ္လ်စ္တဲ့
ေက်ာက္ေျမထုေတြနဲ႔ တည္ေဆာက္ထားတဲ့ မဟာကမာၻၿဂိဳဟ္ေပါင္း သန္းေပါင္း
ေထာင္ခ်ီၿပီး စၾကဝဠာထဲမွာ ရွိေနနိုင္တဲ့ အေထာက္အထားသစ္ေတြကို
ေတြ႔ရွိထားတယ္လို႔ ဥေရာပေတာင္ပိုင္း ၿဂိဳဟ္နကၡတ္ စူးစမ္း ေလ့လာေရး အဖြဲ႔
ESO ရဲ႕ အာကာသ သုေတသီေတြက ေျပာလိုက္ပါတယ္။
မဟာကမာၻ Super-Earth ေတြဟာ လူေတြေနထိုင္ရာ ေနစၾကာဝဠာျပင္ပမွာရွိၿပီး သူတို႔ဟာ ကမာၻ႔သိပ္သည္းဆထက္ ဆယ္ဆမက ေလ်ာ့နည္းပါတယ္။ Red dwarf လို႔ေခၚတဲ့ ေနက ပဲ့ထြက္လာတဲ့ ၾကယ္အားလံုးရဲ႕ ၄၀% ေလာက္မွာ သူတို႔ကို ပတ္ၿပီး သြားေနတဲ့ မဟာကမာၻေတြ ရွိေနမယ္လို႔ ဥေရာပ သုေတသီေတြက တြက္ခ်က္ၾကပါတယ္။ သူတို႔ဟာ သက္ရွိေတြ ရွင္သန္ ေနထိုင္နိုင္တဲ့ဇုန္ထဲမွာပဲ Orbit ပတ္လမ္းနဲ႔ ၾကယ္ကို ပတ္ေနၾကတာပါ၊ ဒီဇုန္ထဲမွာရွိတဲ့ ၿဂိဳဟ္ေတြေပၚမွာ ေရရွိနိုင္တဲ့အတြက္ သက္ရွိေတြ ရွင္သန္ႏိုင္ဖို႔ အလားအလာရွိပါတယ္။ ဒါဟာ ၿဂိဳဟ္သားေတြ ရွိေနနုိင္တယ္ ဆုိတာကို ျပသတဲ့ အေကာင္းဆံုး အေထာက္အထားလို႔လည္း သုေတသီေတြက ဆိုၾကပါတယ္။
ေတာင္အေမရိကတိုက္ထဲက ခ်ီလီနုိင္ငံမွာရွိတဲ့ La Silla လာဆီရာ နကၡတၱေမွ်ာ္စင္က ၿဂိဳဟ္ နကၡတ္ေတြရွာတဲ့ HARPS ေရာင္စဥ္တိုင္း ကိရိယာနဲ႔ တိုင္းထြာတြက္ခ်က္ရာကေန ဥေရာပ သုေတသီေတြ အခုလို အေထာက္အထားသစ္ေတြကို ေတြ႔ရွိတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီစက္နဲ႔ Red dwarf လို႔ေခၚတဲ့ ၾကယ္ေတြကို ပတ္ေနတဲ့ မဟာကမာၻေတြရဲ႕ ေရြ႕လ်ားႏႈန္းကို ပထမဆံုးအႀကိမ္ အျဖစ္ တိုက္႐ိုက္ တိုင္းထြာနိုင္ခဲ့တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
Red dwarf ေတြဟာ ေသးငယ္ၿပီး ေနထက္ အပူခ်ိန္ေလ်ာ့နည္းတဲ့ ၾကယ္ေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ သူတို႔ဟာ သက္တမ္း သိပ္ရွည္တာမို႔ သူတို႔ကို အမ်ားအျပား ေတြ႔နိုင္ပါတယ္။ ေနစၾကာဝဠာထဲမွာရွိတဲ့ ၾကယ္ေတြအားလံုးရဲ႕ ၈၀% ဟာ Red dwarf ေတြမို႔ သူတို႔ဟာ စုစုေပါင္း ဘီလ်ံ ၁၆၀ ေလာက္ ရွိေနပါတယ္။
မဟာကမာၻ Super-Earth ေတြဟာ လူေတြေနထိုင္ရာ ေနစၾကာဝဠာျပင္ပမွာရွိၿပီး သူတို႔ဟာ ကမာၻ႔သိပ္သည္းဆထက္ ဆယ္ဆမက ေလ်ာ့နည္းပါတယ္။ Red dwarf လို႔ေခၚတဲ့ ေနက ပဲ့ထြက္လာတဲ့ ၾကယ္အားလံုးရဲ႕ ၄၀% ေလာက္မွာ သူတို႔ကို ပတ္ၿပီး သြားေနတဲ့ မဟာကမာၻေတြ ရွိေနမယ္လို႔ ဥေရာပ သုေတသီေတြက တြက္ခ်က္ၾကပါတယ္။ သူတို႔ဟာ သက္ရွိေတြ ရွင္သန္ ေနထိုင္နိုင္တဲ့ဇုန္ထဲမွာပဲ Orbit ပတ္လမ္းနဲ႔ ၾကယ္ကို ပတ္ေနၾကတာပါ၊ ဒီဇုန္ထဲမွာရွိတဲ့ ၿဂိဳဟ္ေတြေပၚမွာ ေရရွိနိုင္တဲ့အတြက္ သက္ရွိေတြ ရွင္သန္ႏိုင္ဖို႔ အလားအလာရွိပါတယ္။ ဒါဟာ ၿဂိဳဟ္သားေတြ ရွိေနနုိင္တယ္ ဆုိတာကို ျပသတဲ့ အေကာင္းဆံုး အေထာက္အထားလို႔လည္း သုေတသီေတြက ဆိုၾကပါတယ္။
ေတာင္အေမရိကတိုက္ထဲက ခ်ီလီနုိင္ငံမွာရွိတဲ့ La Silla လာဆီရာ နကၡတၱေမွ်ာ္စင္က ၿဂိဳဟ္ နကၡတ္ေတြရွာတဲ့ HARPS ေရာင္စဥ္တိုင္း ကိရိယာနဲ႔ တိုင္းထြာတြက္ခ်က္ရာကေန ဥေရာပ သုေတသီေတြ အခုလို အေထာက္အထားသစ္ေတြကို ေတြ႔ရွိတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒီစက္နဲ႔ Red dwarf လို႔ေခၚတဲ့ ၾကယ္ေတြကို ပတ္ေနတဲ့ မဟာကမာၻေတြရဲ႕ ေရြ႕လ်ားႏႈန္းကို ပထမဆံုးအႀကိမ္ အျဖစ္ တိုက္႐ိုက္ တိုင္းထြာနိုင္ခဲ့တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
Red dwarf ေတြဟာ ေသးငယ္ၿပီး ေနထက္ အပူခ်ိန္ေလ်ာ့နည္းတဲ့ ၾကယ္ေတြ ျဖစ္ၾကပါတယ္။ သူတို႔ဟာ သက္တမ္း သိပ္ရွည္တာမို႔ သူတို႔ကို အမ်ားအျပား ေတြ႔နိုင္ပါတယ္။ ေနစၾကာဝဠာထဲမွာရွိတဲ့ ၾကယ္ေတြအားလံုးရဲ႕ ၈၀% ဟာ Red dwarf ေတြမို႔ သူတို႔ဟာ စုစုေပါင္း ဘီလ်ံ ၁၆၀ ေလာက္ ရွိေနပါတယ္။
No comments:
Post a Comment