ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ တပ္မေတာ္က ဦးေဆာင္မႈက႑မွာရွိေနတာကို သေဘာတူေပမဲ့ အဲဒီအခ်က္ေၾကာင့္ တပ္မေတာ္ က ႏုိင္ငံကို အုပ္ခ်ဳပ္မယ္ ဆိုတာမ်ဳိးကိုေတာ့ သေဘာမတူူဘူးလို႔ အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ NLD တာ၀န္ရွိသူတဦးက ေျပာပါ တယ္။ တပ္မေတာ္ဟာ တိုင္းျပည္ ကာကြယ္ေရး တာ၀န္္ကိုပဲ ယူသင့္ တယ္လို႔ တိုင္းရင္းသား ေခါင္းေဆာင္တဦးက ေျပာသလို ၈၈ မ်ဳိးဆက္ေက်ာင္းသားမ်ား အဖြဲ႔ ေခါင္းေဆာင္ တဦးကေတာ့ အမ်ဳိးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးကို ေမွ်ာ္ကိုးၿပီး ပံုစံတက်မဟုတ္ေသး တဲ့ ႏုိင္ငံေရး ျဖစ္စဥ္တခု ကို ျဖတ္သန္းေနရတာျဖစ္တယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
၆၇ ႏွစ္ေျမာက္ တပ္မေတာ္ေန႔မိန္႔ခြန္းအျဖစ္ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ေျပာသြားတဲ့ မိန္႔ခြန္းပါ အခ်က္တခ်ဳိ႕႔ အေပၚ အခုလို တုံ႔ျပန္ခ်က္ အသီးသီးကိုေတာ့ ကိုေက်ာ္ေက်ာ္သိန္းက ဘန္ေကာက္ကေန စုစည္းၿပီး တင္ျပ ထားပါတယ္။
“ႏိုင္ငံေတာ္ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒ ပုဒ္မ ၂၀၊ ပုဒ္မခြဲ (စ)မွာ တပ္မေတာ္သည္ ႏိုင္ငံေတာ္ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒ ကို ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ရန္ အဓိက တာ၀န္ရွိတယ္လို႔ အတိအက် ေဖာ္ျပ တာ၀န္ ေပးအပ္ ထားျပီး ျဖစ္တယ္။ ဒါ့ေၾကာင့္ တို႔ တပ္မေတာ္အေနနဲ႔ ေခတ္မီဖြံ႔ျဖိဳးတိုးတက္ေသာ ဒီမိုကေရစီ ႏိုင္ငံေတာ္သစ္ တည္ေဆာက္ ရာမွာ ဖြဲ႔စည္းပံု အေျခခံဥပေဒကို အဓိကတာ၀န္တရပ္အေနနဲ႔ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ သြားရမွာ  ျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားလိုတယ္။”
ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အစိုးရအဖြဲ႔အေျပာင္းအလဲျဖစ္ၿပီးတဲ့ေနာက္ ပထမဆံုးက်င္းပတဲ့ တပ္မေတာ္ေန႔ အခမ္းအနား ကို ေနျပည္ ေတာ္မွာ က်င္းပခဲ့ၿပီး ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး မင္းေအာင္လိႈင္ တက္ေရာက္ၿပီး ေျပာၾကားတဲ့ မိန္႔ခြန္းကို ႏုိင္ငံပိုင္ အသံလႊင့္ ဌာနေတြကေန တိုက္႐ိုက္ ထုတ္လႊင့္ခဲ့တာပါ။
မိန္႔ခြန္းထဲမွာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီးမင္းေအာင္လိႈင္က တပ္မေတာ္ဟာ အတိတ္တုန္းကလိုပဲ ႏုိင္ငံေရးမွာ ဆက္ၿပီး ပါ၀င္ သြားမယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
“ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ စီးပြားေရးဦးတည္ခ်က္ေတြအတိုင္း တပ္မေတာ္က သက္ဆိုင္ရာက႑က တတတ္တအား ပါ၀င္ ေဆာင္ရြက္ သြားမွာျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားလိုတယ္။ ဒီကေန႔ ႏိုင္ငံေတာ္က ခ်ီတက္ေနတဲ့ ဒီမိုကေရစီ လမ္းေၾကာင္း မွာ အစိုးရရဲ႕ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးလုပ္ငန္းေတြကို တပ္မေတာ္က မွန္မွန္ကန္ကန္ ရပ္တည္ ေဆာင္ရြက္ ေပးသြားမွာ ျဖစ္လို႔၊ ေျပာင္းလဲလာတဲ့ ေခတ္စနစ္နဲ႔အညီ၊ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ဒီမိုကေရစီအုပ္ခ်ဳပ္မႈပံုစံေတြကို မ်က္ျခည္မျပတ္ ေလ့ေလာေနၾကဖို႔ လိုအပ္တယ္။”
ႏုိင္ငံပိုင္သတင္းစာေတြထဲမွာ ေဖာ္ျပထားတဲ့ တပ္မေတာ္ေန႔ဦးတည္ခ်က္ထဲမွာလည္း ႏုိင္ငံေတာ္၏ အမ်ဳိးသား ႏုိင္ငံေရး ဦးေဆာင္မႈအခန္းက႑တြင္ စစ္မွန္ေသာ မ်ဳိးခ်စ္စိတ္ဓာတ္ ျဖစ္သည့္ ျပည္ေထာင္စု စိတ္ဓာတ္ျဖင့္ တပ္မေတာ္က ပါ၀င္ ထမ္းေဆာင္ႏုိင္ေရးဆိုတဲ့ ဦးတည္ခ်က္တခု ပါ၀င္ပါတယ္။
ဒီအေပၚ NLD ရဲ႕ သေဘာထားကို NLD ဗဟို အလုပ္အမႈေဆာင္အဖြဲ႔၀င္တဦးျဖစ္တဲ့ ဦးဉာဏ္၀င္းက အခုလို ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔သေဘာထားက က်ေနာ္တို႔ NC လုပ္ကတည္းက တင္ပါတယ္။ တပ္မေတာ္က ဦးေဆာင္မႈ က႑မွာ ရွိေနတာကို က်ေနာ္တို႔ သေဘာတူတယ္။ သို႔ေသာ္ ဦးေဆာင္မႈဆိုျပီးေတာ့ တိုင္းျပည္ကို အုပ္ခ်ဳပ္ မယ္ဆိုတာမ်ိဳး ကိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔ သေဘာမတူပါဘူး။”
ႏုိင္ငံေရးဦးေဆာင္မႈအခန္းက႑မွာ တပ္မေတာ္က ပါ၀င္ေရးဆိုတာ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႔စည္းပံုအေျခခံဥပေဒနဲ႔ အာမခံခ်က္ ေပးထားတဲ့ အခ်က္ျဖစ္ပါတယ္။ လႊတ္ေတာ္အသီးသီးမွာလည္း မဲဆႏၵရွင္လူထုက ေရြးေကာက္ တင္ေျမႇာက္တာ မဟုတ္ဘဲ ကာကြယ္ေရး ဦးစီး ခ်ဳပ္က တိုက္႐ိုက္ခန္႔ထားတဲ့ တပ္မေတာ္သား လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္ ေတြက ၂၅% ေနရာယူထားတာပါ။ ကာကြယ္ေရးဦးစီး ခ်ဳပ္က ဖြဲ႔စည္းပံုကို ကာကြယ္ရမယ္လို႔ ေျပာခဲ့ေပမဲ့ ဦးဉာဏ္၀င္းကေတာ့ -
"က်ေနာ္တို႔က ဥပေဒတရပ္အေနနဲ႔ ေလးစားမယ္၊ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္မယ္ဆိုတာကေတာ့ က်ေနာ္တို႔ လက္မခံတဲ့ အသံုးအႏႈန္းပါ။”
ဒီမိုကေရစီႏုိင္ငံတခုအျဖစ္ တည္ေဆာက္ မယ္ဆိုရင္ တပ္မေတာ္ဟာ သူလုပ္ရမယ့္အလုပ္ကိုပဲ လုပ္သင့္ တယ္ လို႔ ရခုိင္တိုင္းရင္း သား ႏုိ္င္ငံေရး ေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္တဲ့ ဦးေအးသာေအာင္က ေျပာပါတယ္။
ဒါနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ေတာ့ က်ေနာ္တို႔က ရွင္းရွင္းေျပာမယ္ဆိုရင္ ဘ၀င္မက်ဘူး။ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံကို သြားမယ္ ဆိုရင္ တပ္မေတာ္ဟာ တကယ့္ ကာကြယ္ေရးအလုပ္ လို႔ ေျပာရမယ့္အလုပ္ကိုပဲ က်ေနာ္တို႔ လုပ္ေစ ခ်င္တယ္။ ဒါလည္း တိုင္းျပည္အေရး ႏိုင္ငံအေရး အတြက္ပဲ ေပါ့၊ ဖြဲ႔စည္းအုပ္ခ်ဳပ္ပံု အေျခခံဥပေဒမွာ လမ္းညႊန္ အေနနဲ႔ ေဖာ္ျပထားတဲ့ တပ္မေတာ္သည္ အမ်ိဳးသားႏိုင္ငံေရးမွာ ဦးေဆာင္အခန္းက႑က ပါရမယ္ ဆိုတဲ့အခ်က္ကိုေတာ့ က်ေနာ္တို႔က သိပ္ဘ၀င္မက်ဘူး။ ျပီးေတာ့ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံ ေဖာ္ေဆာင္ မယ္ ဆိုတဲ့ ဟန္ နဲ႔လည္း မကိုက္ညီဘူးလို႔ က်ေနာ္တို႔ ျမင္ပါတယ္။”
အေျခခံဥပေဒဆိုတာ တပ္မေတာ္မွ မဟုတ္ဘဲ ႏုိင္ငံသားတိုင္းက ေလးစားလိုက္နာရမွာျဖစ္တယ္လို႔ ဦးေအးသာေအာင္ က ဆိုေပမဲ့ ၂၀၀၈ အေျခခံဥပေဒဟာ ဒီမိုကေရစီအေျခခံေတြ၊ တိုင္းရင္းသားမ်ားရဲ႕ ရပိုင္ခြင့္ ေတြ မပါတဲ့အတြက္ ျပင္ဖို႔ေတာ့ လိုတယ္လို႔ ေျပာပါတယ္။
၂၀၀၈ ခုႏွစ္ အေျခခံဥပေဒ အရဆိုရင္ စစ္တပ္ရဲ ႕ကိစၥအရပ္ရပ္ဟာ ကာကြယ္ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ရဲ႕ ထိန္းခ်ဳပ္မႈ ေအာက္မွာပဲ လံုး၀ရွိေနတဲ့ အျပင္ စစ္ဘက္နဲ႔ပတ္သက္တဲ့ ျပစ္မႈဆုိင္ရာေတြကို အရပ္ဘက္ဥပေဒေတြအရ ဖြဲ႔စည္းထားတဲ့ တရား႐ံုးေတြကေန စစ္ေဆးခြင့္မရွိ ဘဲ စစ္တပ္ကဖြဲ႔စည္းတဲ့ စစ္ခံု႐ံုးေတြမွာပဲ စစ္ေဆး အေရးယူ ရမွာျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏုိင္ငံဟာ ကာလတခုမွာ ပံုစံတက် မဟုတ္တဲ့ ႏုိင္ငံေရးျဖစ္စဥ္တခုကို ျဖတ္သန္္းေနရတာျဖစ္ပါတယ္လို႔ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္းသားမ်ားအဖြဲ႔ ေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္သူ ကိုကိုႀကီးက ေျပာပါတယ္။
“က်ေနာ္တို႔က အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးကို ေမွ်ာ္ကိုးျပီးေတာ့ ကာလတခုမွာ သမားရိုးက်မဟုတ္တဲ့၊ ပံုစံတက် မဟုတ္ေသးတဲ့ ႏိုင္ငံေရးျဖစ္စဥ္တခုကို ျဖတ္သန္းေနရတာပါ။ တကယ့္ တကယ္ကေတာ့ တည္ျငိမ္ တဲ့ အေျခက် တဲ့ ဒီမိုကေရစီႏိုင္ငံတႏိုင္ငံျဖစ္လာျပီဆိုရင္ ဒီတပ္မေတာ္သားဆိုတာဟာလည္း ႏိုင္ငံသားေတြရဲ့႕ အစိတ္အပိုင္း တခုသာ ျဖစ္တာ ေၾကာင့္ သူက အထူးအခြင့္အေရး ရယူခံစားတာမ်ိဳး သာမန္ ႏိုင္ငံသား ေတြထက္ ေက်ာ္လြန္ျပီးေတာ့ အထူးအခြင့္အလမ္း တခုမွာ ရေနတာမ်ိဳးဟာ သူတို႔ကိုယ္က မျဖစ္သင့္ ဘူးဆိုတာ ကို သူတို႔ကိုယ္တိုင္ နားလည္ သေဘာေပါက္ လာလိမ့္မယ္လို႔ က်ေနာ္ ယံုၾကည္ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ေနာက္ျပီးေတာ့ ဒါဟာ က်ေနာ္တို႔ ေရရွည္သြားရမယ့္ ပန္းတိုင္တခုလည္း ျဖစ္ပါတယ္။”
ျမန္မာအစိုးရက တပ္မေတာ္ေန႔လို႔ေခၚၿပီး NLD နဲ႔ တျခားအဖြဲ႔အစည္း ေတြက ေတာ္လွန္ေရးေန႔လို႔ေခၚတဲ့ မတ္လ ၂၇ ရက္ေန႔ အထိမ္းအမွတ္အျဖစ္ အခမ္းအနားတခုကို NLD ႐ံုးခ်ဳပ္မွာ က်င္းပခဲ့သလို ၀ါရင့္ ႏုိင္ငံေရးသမားႀကီး ေတြကလည္း သခင္သိန္းေဖ အိမ္မွာ မိတ္ဆံုစားပြဲတခု လုပ္ခဲ့ၾကပါတယ္ခင္ဗ်ား။