May 25, 2014 at 5:00am
အဂၤလိပ္စာ၊
ဂ်ပန္စာသင္ေနတဲ႔ သမီးက “leftist” ဆိုတဲ႔စာလုံးကို ကိုယ္႔ဆီလာေမးေတာ႔
သူနားလည္ေအာင္ ဘယ္လိုရွင္းျပရမွန္းမသိပါဘူး။ “ဘယ္ေက်ာ္” မဟုတ္တာေတာ႔
သူ႔ဖာသာသူလည္း သိပါတယ္။ “လက္၀ဲသမား” လို႔ ေျပာရင္ သူနားလည္မွာ မဟုတ္သလို
“ကြန္ျမဴနစ္” လို႔ ေျပာရင္လည္း အစိုးရက ေပးသိထားတဲ႔အတိုင္း သူပုန္သူကန္၊
ေျမေအာက္အၾကမ္းဖက္သမား၊ အလကားေန တိုင္းျပည္ကို ဆူပူေအာင္
လႈံေဆာ္ခ်င္ေနတဲ႔သူ၊ လူထူရာ ဗုံးေထာင္ဖို႔ေခ်ာင္းေနတဲ႔သူလို႔ ထင္သြားမွာ
စိုးပါတယ္။ အံ႕ၾသစရာပါပဲ။ ကုိယ္တို႔ႏိုင္ငံဟာ ဆိုရွယ္လစ္၀ါဒနဲ႔
လမ္းစဥ္ပါတီႀကီးဦးေဆာင္တဲ႔ လက္၀ဲကမာၻက ႏိုင္ငံငယ္တစ္ခုျဖစ္ေသာ္လည္းပဲ
ကြန္ျမဴနစ္ လို႔ဆုိလိုက္ရင္ အျပင္းစား၀ါဒ၊ အေဖအေမကိုေတာင္ ျပန္္သတ္တဲ႔
အဇာတသတ္ေတြ ေမြးထုတ္ေပးတဲ႔၀ါဒ၊ ဘုရား၊ တရား၊ သံဃာကို အယုံအၾကည္မရွိတဲ႔၀ါဒ၊
ျဖဳတ္ထုတ္သတ္၀ါဒ လို႔ ေခါင္းထဲကိုစြဲေနေအာင္ ရိုက္သြင္းထားခဲ႔တာ
ဖဆပလေခတ္ကတည္းကစလို႔ ကေန႔ထက္တိုင္ေအာင္ပါပဲ။ ဗကပ လို႔ေခၚတဲ႔
ဗမာျပည္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီဟာ ဦးေန၀င္းတို႔ ဦးႏုတ႔ိုေခတ္မွာ
အင္အားႀကီးႀကီးမားမား အတုိက္အခံပါတီျဖစ္လို႔ရယ္၊
လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ေရးလမ္းစဥ္ကို ကိုင္စြဲသြားတာရယ္ေၾကာင္႔ အဲသည္ပါတီကို
ႏိွမ္ႏွင္းတဲ႔အခါ သူတို႔ဘက္က ဘာလုပ္လုပ္၊ အမ်ဳိး ဘာသာ၊
သာသနာအတြက္လုပ္တာလို႔ လူထုေထာက္ခံမႈရခ်င္တဲ႔အတြက္၊ ဟိုတစ္ဘက္က
မေခ်ပႏိုင္တဲ႔ေနရာမွန္သမွ်မွာ တဘက္သတ္ တံဆိပ္ကပ္ၿပီး နံမယ္ဖ်က္ထားတာ
ျဖစ္မွာပဲ လို႔ ေတြးမိပါတယ္။
လက္စသတ္ေတာ႔ အခုမွပဲ အေရာင္ေပၚလာေတာ႔တယ္။ သည္ငတိက ကြန္ျမဴနစ္၀ါဒီ ေဖာက္ျပန္ေရးသမားပဲ လို႔ ကိုယ္႔ကိုယ္လည္း တံဆိပ္လာကပ္ၾကေတာ႔မယ္ ထင္ပါတယ္။ ႀကိဳက္သလိုထင္ပါေလ။ ကိုယ္ကေတာ႔ ကြန္ျမဴနစ္ဖို႔ေနေနသာသာ၊ သူတို႔ဘာသူတို႔ မဇၨိမပဋိပဋာလမ္းစဥ္ လို႔ အသံေကာင္းဟစ္ေနတဲ႔ ဆိုရွယ္လစ္ ကိုေတာင္ သူမ်ားေတြ ေလသံေတာင္ မသလပ္၀ံ႔ခင္ ကေလးဘ၀ကတည္းက အယုံအၾကည္ မရွိခဲ႔ပါဘူး။ ဘာလို႔ဆိုေတာ႔ သူတို႔ေျပာသမွ် ကြန္ျမဴနစ္ဆိုတာေတြက ကိုယ္တိုင္ျမင္ဖူးတာလည္း မဟုတ္ဘူး။ ဆိုရွယ္လစ္ေတြ ဘယ္ေလာက္ေဖာက္ျပန္သလဲဆိုတာက်ေတာ႔ မ်က္၀ါးထင္ထင္ေတာင္ မကဘူး။ သုုမနေက်ာမွာ ဒဏ္ရာေတြနဲ႔။ အခုဆို မဆလ လို႔ေခၚတဲ႔ ျမန္မာ႔ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီႀကီးေတာင္ သူ႔လမ္းစဥ္ကို အတိအလင္းစြန္႔လႊတ္လိုက္ၿပီး တစည တိုင္းရင္းသားစည္းလုံးညီညြတ္ေရးပါတီ လို႔ ေျပာင္းေခၚလိုက္ၿပီ။ ဘယ္လိုေခၚေခၚပါေလ။ နံမည္ကေလး ေျပာင္းေခၚလိုက္ရုံနဲ႔ ဤ က ကၽြဲ ျဖစ္မသြားမွန္း သည္ကေန႔ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးတဲ႔ေနရာမွာ အဲသည္ပါတီႀကီး ဘယ္ေနရာက ပါသလဲ ၾကည့္လိုက္ရုံနဲ႔ သိနိုင္ပါတယ္။
သည္လိုဆိုေတာ႔ ကိုယ္တို႔တိုင္းျပည္ႀကီးဟာ လက္၀ဲ၀ါဒီ၊ အနီေရာင္အလံကေလးနဲ႔ မဟုတ္ေတာ႔တာ ေသခ်ာေနပါၿပီ။ (မနီ႔တနီေပါ႔ေလ။ ပန္းႏုေရာင္ေလး) အရင္တုန္းက ကိုယ္တို႔ရဲ႕ အားကိုးအားထားျပဳရာ ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံ တရုတ္တို႔ ဆိုဗီယက္ယူနီယံတို႔ဘက္ကေရာ ဘယ္လိုမ်ား ျမင္ၾကမလဲ မသိဘူးေနာ္။ နိုင္ငံေရး သစၥာေဖာက္၊ ေဖာက္ျပန္ေရးသမား၊ ဓနရွင္လက္ေ၀ခံ၊ အလို စဥ္းစားလို႔ရသမွ် နံမယ္ေတြ ကုန္ေတာင္ မကုန္ႏိုင္ဘူး။ အခုဆို သူတို႔ရဲ႕ မဟာရန္သူ အေမရိကန္ႀကီးေတြကို အိမ္ေခၚပင္႔ဖိတ္ ဧည့္ေထာက္ခံေနၾကလို႔ ေတာ္ေတာ္ေတာင္ မ်က္စိစပါးေမႊး စူးလွေရာ႔မယ္။ ေျပာရရင္ေတာ႔ သည့္ထက္အသည္းနာစရာေတာင္ ေကာင္းမလား မသိဘူး။ ကားလ္မာ႔ခ္ တို႔ အိန္ဂ်ယ္တို႔ မက္ခဲ႔တဲ႔ ပစၥည္းမဲ႔လူတန္းစားရဲ႕ သာတူညီမွ် အိပ္မက္နန္းေတာ္ႀကီးဟာ ကိုယ္တို႔ျမန္မာျပည္က ၈၈ အေရးအခင္းကစခဲ႔လို႔ “အို ဟိုး … ဟိုမွာၾကည့္စမ္း ကိုယ္႔ရဲ႕နန္းေတာ္ ၿပဳိက်ခဲ႔ၿပီ” ျဖစ္လာတာ။ ကိုယ္တို႔ဆီမွာ ပါတီေကာင္စီအစိုးရကေန စစ္အစိုးရအျဖစ္ကို ေျပာင္းခဲ႔သလို တရုတ္ျပည္မွာ တီအန္နန္မင္စကြဲယားမွာ လူေပါင္းေထာင္ခ်ီ ေသဆုံးတဲ႔ အေရးအခင္းႀကီး ျဖစ္လာတယ္။ ႏိုင္ငံေရးေပၚလစီေတြ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲခဲ႔ရတယ္။ ဆိုဗီယက္ယူနီယံဆိုတာႀကီးကေတာ႔ မုန္႔ေလေပြ ေခြးနင္းသလို မျဖစ္ဖို႔ မနည္းႀကီးကို ေတာင္႔ခံစုစည္းထားရတယ္။ ရုရွားဖက္ဒေရးရွင္း ျဖစ္သြားၿပီ။ ဒါေတာင္ အေနာက္ဘက္ပိုင္းက ပဲ႔ပဲ႔လိုက္လာတာ ခုထက္ထိ အဖတ္ဆည္မရေသးဘူး။ လိပ္ျပာေတာင္ပံခတ္သံ (Butterfly effect) လို႔ ကဗ်ာဆန္္ဆန္ ေခၚခ်င္ေခၚပါေလ။ ကိုယ္တို႔ဆီက မဆိုစေလာက္ အေျပာင္းအလဲကေလးဟာ သူတို႔ကမာၻမွာက်ေတာ႔ သက္ေရာက္မႈျပင္းထန္တတ္လို႔ ခုေလာက္ဆို ကိုယ္တို႔ကို “သည္ငတေတြ ဘာမ်ားမေတာ္မတည့္ ေပါက္တတ္ကရေတြ ေလွ်ာက္လုပ္ဦးမွာလဲ” လို႔ ႏွစ္ဘက္စလုံးက မ်က္လုံးေဒါက္ေထာက္ ၾကည့္ေနေလာက္ၿပီ ထင္ပါတယ္။
တခ်ိန္တုန္းက စူပါပါ၀ါနဲ႔ အေနာက္အုပ္စုကို ေတာင္႔ခံထားတဲ႔ လက္၀ဲကမာၻဟာ သည္ကေန႔အခါမွာ ေတာ္ေတာ္ေလး ယိမ္းယိုင္ခ်ည့္နဲ႔လာၿပီ လို႔ ေတြးစရာပါပဲ။ ရုရွားႀကီးခမ်ာ ဘုန္းလက္ရုံးေတြ က်သြားလိုက္တာ။ သူ႔ဆီက KGB ေတြ ဂ်ိန္းစဘြန္းကားထဲေတာင္ လူၾကမ္းလုပ္မရေတာ႔ဘူး။ မင္းသမီးေလး ကယ္ခ်င္ ေျမာက္ကိုရီးယားမွာ သြားကယ္ရတယ္။ လူလည္က်တဲ႔ ေပါက္ေဖာ္ႀကီးေတြကေတာ႔ ပိုက္ဆံကုန္တဲ႔ စစ္မတိုက္ပဲ ပိုက္ဆံရတဲ႔ စီးပြားေရးကို နင္းကန္လုပ္ေနလို႔ သူ႔ပဲ ေၾကာက္ေနၾကရတယ္။ သူတို႔အေနာက္ကမာၻမွာ ဘာနည္းပညာ အသစ္ေတြေပၚေပၚ တရုတ္ေတြဆီေရာက္သြားရင္ ေပါေပါပဲပဲ အိမ္ေပါက္ေစ႔ အေရာက္ပို႔နိုင္လို႔ တစ္ကမာၻလုံးမွာ ႀကိမ္ေရအမ်ားဆုံး ပုံႏိွပ္ေဖာ္ျပခံရတဲ႔ အဂၤလိပ္စကားလုံးဟာ သုံးလုံးပဲ ရွိသတဲ႔။ “Made in China” ဆိုပဲ။ က်န္တာေတြကေတာ႔ မဖုတ္ေလာက္ မသုတ္ေလာက္ေတြပဲ ရွိေတာ႔တယ္။ ေျမာက္ကိုရီးယား ေရႊအိုးစည္ကေလးရယ္၊ လာအို၊ ကေမၺာဒီးယား နဲ႔ ဗီယက္နမ္ကေတာ႔ အနီေရာင္ကၽြတ္ကုန္တဲ႔ အထဲမွာပါတယ္။ အခုဆို ကိုယ္သမီးကို ရွင္းျပစရာ ကြန္ျမဴနစ္၀ါဒဆိုတာေတာင္ ေခါင္းေမႊးျဖဴေအာင္ စဥ္းစားေနရတယ္။ ေနာက္ဆို သူတို႔လည္း သိမွသိပါေတာ႔မလား မဆိုနိုင္ဘူး။
လူေတြက ဘယ္လိုပဲ ေထြလီကာလီ ခေလာက္ဆန္ ေဖာက္ျပန္တတ္ေသာ္ျငားလည္း ေလာကႀကီးကေတာ႔ သူ႔ဟာသူ ဟန္ခ်က္ညီေအာင္ ျပန္ျပန္ထိမ္းတယ္နဲ႔တူပါတယ္။ ပစၥည္းမဲ႔ လူတန္းစား အာဏာရတဲ႔ လက္၀ဲ၀ါဒဟာ ကိုယ္တို႔အေရွ႕ကမာၻမွာ မေအာင္ျမင္သလိုလိုနဲ႔ သူတို႔အေနာက္ကမာၻမွာ ေနာက္ေဖးေပါက္ကေန ရာဇပလႅင္ေပၚေရာက္သြားၿပီ။ ဓနရွင္၀ါဒရဲ႕ အစိုးရအဖြဲ႔ထဲမွာ ေအာက္ေျခလူတန္းစားေတြဟာ ခိုင္ခိုင္မာမာ အျမစ္တြယ္ၿပီး ေနရာရလာတယ္ လို႔ ေျပာခ်င္တာ။ လူခ်င္းအတူတူေပမယ္႔ လူ႔အခြင္႔အေရးေတြမရလို႔ သမိုင္းတင္ကာစေခတ္ကတည္းက တိုက္ပြဲ၀င္အေရးဆိုလာခဲ႔ရတဲ႔ လူမည္းအမ်ဳိးသားထဲကေန အေမရိကန္သမၼတႀကီး ျဖစ္လာတာ ျမင္တဲ႔အတိုင္းပဲ။ မာတင္လူသာကင္းႀကီးေျပာတဲ႔ “I have a dream.” ဆိုတာ အခုေတာ႔ တကယ္ျဖစ္လာၿပီ။ ျဖစ္လာတာမွ Discrimination လို႔ ေခၚတဲ႔ လူမည္းျဖစ္တဲ႔အတြက္ ခြဲျခားႏွိမ္႔ခ် ဆက္ဆံခံရတဲ႔ဘ၀က လြတ္ေျမာက္လာရုံတင္ ဘယ္ကမလဲ။ Positive Discrimination လို႔ ေခၚတဲ႔ လူမည္းမို႔လို႔ မ်က္ႏွာသာေပး အေရးေပးခံရတဲ႔ဘ၀ကိုကို ေရာက္လာတာ။ တကယ္လို႔မ်ား အိုဘားမားႀကီးဟာ သမားရိုးက် လူျဖဴတစ္ေယာက္သာ ျဖစ္ေနခဲ႔မယ္ဆိုရင္ သမၼတေတာင္ ျဖစ္ခ်င္မွ ျဖစ္လိမ္႔မယ္။ လူမည္းမို႔လို႔ သူတို႔နုိင္ငံဟာ လူမည္းေတြအေပၚ ႏွိမ္မထားပါဘူးဆိုတာ တစ္ကမာၻလုံးသိေအာင္ ျပခ်င္လို႔ တမင္တကာဆိုတဲ႔မဲေတြနဲ႔ သူ သမၼတ ျဖစ္လာတာလို႔ ထင္တာပဲ။ ကိုယ္တို႔ဆီမွာ ရွမ္းအမ်ဳိးသားႀကီးေတြ သမၼတ၊ ဒုသမၼတ တင္သလိုေပါ႔။ (ေနရင္းထိုင္ရင္း ပိႏၷဲပင္ကလည္း ဆြဲဆြဲထည့္ရေသးတယ္။)
အလားတူ ေခတ္ေရစီးေၾကာင္းမ်ဳိးကို ေလာေလာလတ္လတ္ ေရြးေကာက္ပြဲလုပ္သြားတဲ႔ အိႏၵိယမွာလည္း ေတြ႔လိုက္ရေသးတယ္။ အင္မတန္ ဇာတ္စံနစ္ခြဲျခားတဲ႔ အိႏၵိယမွာ ဇာတ္နိမ္႔တစ္ေယာက္က ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ျဖစ္လာေတာ႔မတဲ႔။ အရင္တုန္းကဆိုရင္ေတာ႔ ၾကားသားမိုးႀကိဳး လို႔ ေျပာလို႔ရတယ္။ ခုေခတ္မွာေတာ႔ မအံ႔ၾသေတာ႔ဘူး။ ေခတ္အဆက္ဆက္ ထိပ္ေပၚကတက္နင္းထားတဲ႔ ဓနရွင္ အာဏာရွင္ေတြကို ျပည္သူလူထုက စိတ္ကုန္လာၿပီး ဖိႏွိပ္ခံ ေအာက္ေျခလူတန္းစားကိုပဲ ပိုၿပီးယုံၾကည္လာတဲ႔သေဘာေပါ႔။ ထိုင္းမွာ ယင္လတ္တို႔ ေမာင္ႏွမ ကံဆိုးမိုးေမွာင္က်ရတာလည္း အဲသည္သေဘာပါမယ္ ထင္ပါတယ္။ တကယ္တမ္းက် သူတို႔မိသားစုက တရုတ္အဆက္အႏြယ္ ခရုိနီပညာတတ္ ေအးလိႀကီးေတြ မဟုတ္လား။
ကိုယ္တို႔ျမန္မာျပည္မွာေတာ႔ စစ္အစိုးရက အာဏာရွင္စံနစ္နဲ႔ ဗိုလ္က်စိုးမိုးလာခဲ႔ၾကတာ ၁၉၆၂ ကတည္းက လို႔ ေျပာေလ႔ရွိၾကပါတယ္။ ကိုယ္ကေတာ႔ အဲသလို မထင္ပါဘူး။ ကိုယ္တို႔ဆီမွာလည္း ပစၥည္းမဲ႔လူတန္းစား အာဏာရတဲ႔ စံနစ္ထြန္းကားပါတယ္။ ေသေသခ်ာခ်ာ မစဥ္းစားမိလို႔ပါ။ တစ္ႏိုင္ငံလုံးက ခါးခါးတူးတူး မုန္းလွပါတယ္လို႔ ေရႊေမတၱာထားေတာ္မူၾကတဲ႔ ဦးသန္းေရႊဟာ သီေပါမင္းရဲ႕ နန္းရိုးနန္းဆက္ မွ မဟုတ္တာ။ စာတိုက္စာေရးကေလးဘ၀က လာတာေလ။ သူ႔ခမ်ာ ဗိုလ္လုပ္ခ်င္တဲ႔ေကာင္ဆိုေပမယ္႔ ဗိုလ္သင္တန္းဆင္း အျဖစ္နဲ႔ေတာင္ ဘ၀က စခဲ႔ရတာ မဟုတ္ဘူး။ သူအာဏာရသြားတာကို ပစၥည္းမဲ႔လူတန္းစားအာဏာရသြားတာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ျငင္းႏိုင္ရင္ ျငင္းေလ။ (အာဏာရၿပီးတာနဲ႔ အႀကီးဆုံး ဓနရွင္ႀကီး ျဖစ္သြားတာကိုလည္း သည္က မျငင္းပါဘူး။)
သူတင္မကဘူး။ ေလာေလာဆယ္ ထိပ္ဆုံးက တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ႔ ဘိုးေတာ္ဘေတာ္ႀကီးမ်ားဟာ ခုမွသာ ရတနာစိန္ေက်ာက္ ဇယ္ေတာက္ၿပီး ကစားႏုိင္ၾကတာ ငယ္ငယ္ကေတာ႔ မန္က်ည္းေစ႔ေတာင္ အႏိုင္ႏိုင္ရယ္။ သမၼတႀကီးဦးသိန္းစိန္ေတာင္ ဧရာ၀တီတိုင္း ငါးသိုင္းေခ်ာင္း၊ ေလးမ်က္ႏွာအနားက ရြာေသးေသးကေလးကေန ဆရာေတာ္ဘုရားအေထာက္အပံ႔နဲ႔ ၿမဳိ႕တက္စာသင္ဖို႔လႊတ္လိုက္တဲ႔ ပညာေတာ္သင္ကေလးေလးေတြထဲက တစ္ေယာက္ လို႔ ဆိုပါတယ္။ (သာဓုပါ ဆရာေတာ္။ အေမွ်ာ္အျမင္ႀကီးပါေပတယ္) ျမန္မာျပည္မွာ ဆင္းရဲသားေက်ာမြဲ၊ ဓနဥစၥာ ဉာတကာ အင္အားမရွိရင္ လူေမႊးလူေတာင္ ေျပာင္ဖို႔မလြယ္ဘူူးဆိုတာ လုံး၀မွားတာေပါ႔ေနာ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြအားလုံး ငယ္ငယ္က ဖင္တုန္းလုံး လို႔သာ မွတ္လိုက္ပါ။ ဒါေၾကာင္႔ ျမန္မာျပည္ဟာ ပစၥည္းမဲ႔လူတန္းစားေတြ အာဏာမရနိုင္ဘူးလို႔ ေျပာလာရင္ သည္ေနရာက အခိုင္အမာ ျငင္းဆိုပါတယ္။
တစ္ခုပဲ ရွိတယ္။ အာဏာရသြားတဲ႔ ပစၥည္းမဲ႔လူတန္းစားေတြက ကိုယ္႔လူတန္းစားအေပၚ ကိုယ္ျပန္မေစာင္႔ေရွာက္ၾကတာ။ ကိုယ္ငယ္ငယ္က ဘယ္လိုႀကီးျပင္းခဲ႔ရသလဲ ဘ၀ေမ႔ကုန္တာ လို႔ ေျပာရင္ရမယ္ ထင္ပါတယ္။ “စေတာ္ဘယ္ရီ ခ်ယ္ရီ႕ေရာရင္ ေတာ္ဆန္ရုံလူပင္ …” ဆိုေတာ႔လည္း ဆီးသီးကေလးကို “အဲ႔ဒါ ဘာေလးလား။” ျဖစ္ကုန္တာေပါ႔ေလ။ ဆိုလိုတာကေတာ႔ ပစၥည္းမဲ႔လူတန္းစားဆိုတာ အာဏာရသြားရင္ ဓနရွင္ျဖစ္ျဖစ္သြားလို႔ ကိုယ္လိုပစၥည္းမဲ႔ေက်ာမြဲေတြကို ညွာတာနိုင္ဖို႔ ခဲယဥ္းတယ္ လို႔ ေျပာခ်င္တာပါ။ တို႔ရြာသားေလး ရွင္ဘုရင္ျဖစ္ရင္ တို႔ရြာကေလး မီးလင္းမယ္။ ရြာဦးက ဘုရားေလး ထုံးသကၤန္းကပ္နိုင္မယ္ ေလာက္ပဲ ေမွ်ာ္လင္႔ထားပါ။ ျပည္လုံးခ်မ္းသာေတာ႔ ေမွ်ာ္လင္႔မထားနဲ႔။ ေက်ာ္ဟိန္းႀကီးေတာင္ လက္ေလွ်ာ႔ၿပီး ဘုန္းႀကီး၀တ္သြားေပါ႔။ ေနာက္ဆုံးေတာ႔ ဗုဒၶတရားေတာ္နဲ႔အညီေပါ႔ေလ။ အတၳာဟိ အတၱေနာ နာေထာ မိမိကုိယ္သာ ကိုးကြယ္ရာ လို႔ သေဘာထားၿပီး ကုိယ္႔ဘာသာကိုယ္ အာဏာရေအာင္ပဲ ႀကိဳးစားၾကတာေပါ႔။ ဟုတ္ဘူးလား။ အားတက္စရာကေတာ႔ မျဖစ္ႏုိင္ဘူးဆိုတာ ဘာမွ မရွိဘူး။ ေနာင္တစ္ခ်ိန္မွာ နာဂစ္သားေကာင္ လူမမယ္ကေလးေတြထဲက နိုင္ငံ႔အႀကီးအကဲ ပါမလာဘူးလို႔လည္း မေျပာႏုိင္ဘူး။ လူတိုင္း ထီေပါက္ႏိုင္ပါတယ္။ ထီထိုးဖို႔ပဲ လိုတာပါ။ (ေနာက္ဆို စိုးမိုးေက်ာ္မွာ ပလယ္ဇန္တာသြားလုပ္မယ္)
ကဲ ႏွစ္က်ပ္ဖိုးနဲ႔ သိန္းထီထိုးလိုက္ၾကရေအာင္ဗ်ာ။ နွစ္က်ပ္ကြက္ေလး ရိုက္ၾကည့္ရေအာင္ လို႔ ေျပာခ်င္လည္းေျပာ။ (ႏွစ္ေထာင္ဖိုးဆို အကြက္တစ္ေထာင္ ၀င္မွာ ဘဥာဏ္ရဲ႕။) ဆင္ျဖဴေတာ္ ျပဳတ္မစားခင္ အိုးအရင္ ရွာလိုက္ၾကတာေပါ႔ေနာ္။ ပစၥည္းမဲ႔လူတန္းစား ဆင္းရဲသားေက်ာမြဲဆိုတာ အလကားေနရင္း ရွင္ဘုရင္ သမၼတျဖစ္သြားစရာေတာ႔ မရွိဘူး။ ျဖစ္ခ်င္လာရင္ ျဖစ္ႏိုင္ေလာက္ေသာ အရည္အေသြး၊ ကံ၊ ဥာဏ္၊ ၀ီရိယ ျပည့္စုံမွ ရတယ္။ အဲ႔ဒါကို အီးကလက္က ဟိုဆရာႀကီးေတြ ေျပာသလိုေျပာရရင္ “Capacity Building” တဲ႔။ (ဘာရယ္လို႔ ဟုတ္ဘူးေလ။ လူရွိန္ေအာင္ ေျပာၾကည့္တာ။ အဟိ) ရွင္ဘုရင္လုပ္တယ္ဆိုတာ ဇာတ္ေသတၱာပလႅင္ ေပၚတက္ထိုင္ခ်င္ေတာင္ “ငါ၏အပါး ၿမဲခစားတဲ႔ မူးမတ္က၀ိန္ သုခမိန္တို႔ …” ဘာျဖစ္တယ္ ညာျဖစ္တယ္ ဇာတ္စာ ဇာတ္စကားကေလး အလြတ္က်က္ထားရတယ္။ အခု အျပင္မွာ အရွင္လတ္လတ္ႀကီး မင္းလုပ္မတ္လုပ္ လုပ္ေနကာမွပဲ အေျပာအဆိုက မတတ္ေသးေတာ႔ သူမ်ားက ၀င္၀င္ဖာေပးေနရရင္ အ၀ွာသည္မ လက္သုတ္ဖတ္ ျဖစ္ကေရာ။ (ဆီသည္ဗ် ဆီသည္) ကိုယ္႔စကားကို ငါ႔စကားႏြားရ ေျပာေနလိုက္တာ။ ဘယ္ေရာက္လို႔ ေရာက္ကုန္မွန္းလည္းမသိ။ သည္ၾကားထဲ လိုခ်င္ရာကေလးတင္ ဆစ္ပိုင္း ျဖတ္ေတာက္လို႔ စာလုံးမည္းႀကီးနဲ႔ အေရာက္ပို႔မယ္႔ မီဒီယာဆရာသမားမ်ားနဲ႔ေတြ႔ေတာ႔ နားကိုကားေရာ။ ေနာက္လာမယ္႔ ေမာင္ပုလဲကေလးေတြကို ေျပာတတ္ဆိုတတ္ ျဖစ္ေအာင္ သတိေပးတာပါေနာ္။ ခုလူေတြအေၾကာင္း ဘာဆိုဘာမွ မေျပာလိုပါဘူး။ မမ ကၽြန္မကေလ။ သူမ်ားမေကာင္းေၾကာင္းဆိုရင္ နည္းနည္းေလးမွ မေျပာတတ္တဲ႔ မိန္းမ။ ခုဟာက သားသမီးခ်င္း စာနာလို႔ မျဖစ္သင္႔တာ မျဖစ္ရေအာင္ ေျပာရဦးမယ္။ အဲသည္ စိုင္းစိုင္းခမ္းလႈိင္ဆိုတဲ႔ ေကာင္ေလးဟာေလ … ။” (အဲ႔ဗ်ာ။ အေခြ မွားဖြင္႔မိၿပီ)
အေျပာေလးနဲ႔ေတာင္ သည္ေလာက္ ရြာလည္ေနတဲ႔ကိစၥ။ အေျပာမဟုတ္၊ အလုပ္နဲ႔ သက္ေသျပရမယ္ဆိုရင္ေတာ႔ စစ္ပြဲတစ္ရာလည္း ႏႊဲလိုက္ခ်င္ပါတယ္ဆို စစ္တန္းလ်ား ျပန္ေျပးခ်င္စိတ္ ေပါက္လာမယ္။ ရွင္ဘုရင္လုပ္တယ္ဆိုတာ မူးမတ္ေတြကို စီမံၿပီး တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ မင္းလုပ္ရတာပဲ။ အဲသည္မူးေတြမတ္ေတြထဲမွာ ဘယ္သူ႔ကို ဘယ္အတိုင္းအတာအထိ ယုံၾကည္ထားမလဲ။ သူလည္း သူ႔အလုပ္သူလုပ္တာ။ ကိုယ္လည္း ကိုယ္႔အလုပ္ကိုယ္လုပ္တာ။ သူျဖစ္သူခံ ကိုယ္ျဖစ္ကိုယ္ခံ လို႔ သေဘာထားရင္ေတာ႔ ဘယ္သူ႔ေၾကာင္႔ေလွနစ္နစ္ ကိုယ္ပါေရထဲေရာက္မွာ လို႔ သတိရလိုက္ပါေလ။ အဲသည္မူးေတြမတ္ေတြကလည္း ဇာတ္ထဲက၀န္ေတြလို မိုက္ခြက္ေရွ႕ ပါးစပ္အပ္ၿပီး “မွန္လွပါဘုရား။ ဘုန္းေတာ္ေၾကာင္႔…။” ဘယ္သို႔ဘယ္ညာ ဘယ္ခ်မ္းသာ ရပို႔ေလးၾကားေကာင္းေအာင္ တင္ေနရုံနဲ႔ ၿပီးေသးတာ မဟုတ္ဘူး။ သူတို႔ေအာက္က ၀န္ႀကီးဌာနႀကီးတစ္ခုလုံးကို စီမံခန္႔ခြဲ အုပ္ခ်ဳပ္ရတာ။ သူကေရာ သူ႔ေအာက္က၀န္ထမ္းေတြကို ဘယ္အတိုင္းအတာအထိ မီးေသၿပီး ဘယ္ေလာက္အကန္႔အသတ္နဲ႔ ယုံမွာလဲ။ အဲသည္ယုံၾကည္အပ္ေသာဆိုတဲ႔ ျပႆနာေၾကာင္႔ ဌာနအႀကီးအကဲေတြ ေျပာင္းတိုင္းေျပာင္းတိုင္း၊ သူ႔လူကိုယ္႔လူ၊ ရုံခါဖ်ာခင္း၊ တပည့္ေမြး ဆရာေမြးလုပ္ၾကရတာ လက္ေဟာင္းလက္ရွိ ျဗဴရိုကရက္ယႏၱရားႀကီး ေဖာက္လြဲေဖာက္ျပန္ျဖစ္ရျခင္း အေၾကာင္းတရားပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ သည္အထုံးကို မေျဖနိုင္ရင္ ေရွ႕ဆက္ ဘာမွ လုပ္လို႔မရဘူး။
အေျဖကေတာ႔ အစိုးရလုပ္မယ္ဆိုရင္ အရာရာကို ကိုယ္ပိုင္ဥာဏ္နဲ႔ အမွားအမွန္ ခ်င္႔ခ်ိန္သုံးသပ္ႏိုင္ေသာ ဦးေႏွာက္ဥာဏ္ရည္ မရွိမျဖစ္ လိုအပ္ပါတယ္။ ကိုယ္႔လူမို႔ကိုယ္ယုံၿပီး ခံလိုက္ရတဲ႔ သာဓကေတြ တပုံႀကီး။ ကုိယ္တို႔ဆင္းရဲသား လူတန္းစားေတြ အာဏာကိုခ်ဳပ္ကိုင္ခ်င္ရင္ (မဲတစ္ျပားစီနဲ႔လည္း ခ်ဳပ္ကိုင္လို႔ရပါတယ္) အဲသည္လို အမွားအမွန္ ေ၀ဖန္ႏိုင္တဲ႔ ဥာဏ္ရည္ အရင္ရွိရမယ္ မဟုတ္လား။ ရွိပလား။ ရွိလာနိုင္စရာ အေၾကာင္းနီးစပ္သလား။ ၉၆၉ အစိုးရသစ္ႀကီး ေပၚထြက္လာအံ႕ လို႔ ေမွ်ာ္လင္႔ေနသလား။ (အမ်ားစုကေတာ႔ ေမွ်ာ္လင္႔တယ္ဗ်) အရိုးခံ အရွင္းအတိုင္း ရွိေနတဲ႔ ပကတိသေဘာတရားကိုေတာင္ နားလည္ေအာင္ မေတြးနိုင္ရင္ မသမာသူေတြ လွည့္ျဖားဖန္တီးထားတဲ႔ ေထာင္ေခ်ာက္ေတြကို ဘယ္လိုလြတ္ေအာင္ ေရွာင္ၾကမလဲ။ အစိုးရအဖြဲ႔ႀကီးအေနနဲ႔ အဲသလိုမ်ဳိး အလွည့္ျဖားခံရရင္ တစ္ႏိုင္ငံလုံး ဆုံးရႈံးရမွာ မဟုတ္ဘူးလား။ အစိုးရရဲ႕အလုပ္ဆိုတာ တစ္ႏို္င္ငံလုံးက ျပႆနာေပါင္း ေသာင္းေျခာက္ေထာင္ကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းဖို႔လည္း ပါပါတယ္။ (သိပါဘူး။ တို႔က စားရုံေလး စားရမယ္ မွတ္လို႔) အဲဒီျပႆနာေတြကို ဦးေႏွာက္မသုံးပဲ ေျဖရွင္းလို႔ ရသလား။ (ယၾတာေခ်လိုက္မွာေပါ႔။ လြယ္လြယ္ေလး) ဦးေႏွာက္မပါပဲ တက္အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ႔တဲ႔သူေတြ မျမင္ဖူးေသးဘူးလို႔ ဆိုရင္ မျမင္ဖူးတဲ႔သူကိုယ္တိုင္ ဦးေႏွာက္ပါမလာလို႔ပဲ ျဖစ္လိမ္႔မယ္။ (အေရးမႀကီးပါဘူး။ ေခါင္းၿငိမ္႔ဖို႔က ဦးေႏွာက္မလို။ ပါးစပ္ပါ စားလို႔ရ ၿပီးေရာ ဥစၥာ)
အဲ႔လိုဦးေႏွာက္မရွိတဲ႔သူေတြ ထင္သလို တက္အုပ္ခ်ဳပ္တာမ်ား မင္းတို႔မို႔ အႏွစ္ေလးငါးဆယ္ ေခါင္းငုံခံၾကတယ္ လို႔ ေျပာရင္လည္း ေျပာၾကပါ။ အေၾကာင္းကေတာ႔ အဲသည္အႏွစ္ေလးငါးဆယ္လုံးလုံး သူတို႔က ကိုယ္႔ထက္ ဥာဏ္ရည္သာေနလို႔ လို႔ ေအာင္႔ေမ႔ပါတယ္။ အခုကိုယ္က သူတို႔ကို တက္အုပ္ခ်ဳပ္ခ်င္သလား။ ဘာမွ စဥ္းစားမေနနဲ႔။ သူတို႔ထက္ ဥာဏ္ရည္သာေအာင္သာ ႀကိဳးစား။ လက္နက္ဆိုလို႔ အပ္တိုတစ္ေခ်ာင္းေတာင္ မရွိတဲ႔ ၆၀ေက်ာ္ အမယ္အိုႀကီးကို သူတို႔တစ္တပ္လုံး ဖိန္႔ဖိန္႔တုန္ၿပီး ႏွစ္ရွည္နွစ္တို ဗ်ဴဟာေတြခင္းၿပီး မုန္းပင္ေတြပ်ဳိးခဲ႔တာ ဟိုက သူတို႔ထက္ ဥာဏ္သာလို႔ပါ။ ဥာဏ္ထက္အေရးႀကီးတာကေတာ႔ ကိုယ္႔ကိုယ္ကိုယ္ထားတဲ႔ ယုံၾကည္မႈ၊ ကိုယ္႔အေပၚ ျပည္သူကထားတဲ႔ ယုံၾကည္မႈေပါ႔။ အဲ႔ဒါအတြက္ကေတာ႔ သီလ နဲ႔ သိကၡာ လိုပါတယ္။ ေဒၚလာနဲ႔ အိမ္ငွားစားတဲ႔သူႀကီးမွာ ရွိလို႔လား။ (သူမသိ သူ႔ေယာက္ဖ သြားေမးေခ်)
ဆင္းရဲသားေလး ရွင္ဘုရင္ ျဖစ္ခ်င္သပဆို လစ္ရင္လစ္သလို ခိုးစားတဲ႔အက်င္႔ေလး အရင္ေဖ်ာက္ရပါမယ္။ စာရိတၱမ႑ိဳင္ဟာ ထိန္းသိမ္းရတာ ပိုက္ဆံတစ္ျပားမွ မရပါဘူး။ အခန္႔မသင္႔ရင္ သူမ်ားစားေနခိုက္ ကိုယ္က ငတ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ နိုင္ငံရဲ႕ အႀကီးအကဲေနရာကို ရဖို႔အတြက္ကေတာ႔ အဲ႔ဒီအေျခခံပါမလာရင္ မျဖစ္ပါဘူး။ လူဆိုတာ တစ္က်ပ္တစ္ျပားသာ အိုက္တင္ခံနိုင္မယ္။ သိန္းေပါင္းေထာင္ေသာင္းမွာေတာ႔ “သည္ေနရာမွာ ရပ္လိုက္ရင္ ဘယ္ေလာက္ေပးရမလဲ” ေတာင္ ေမးစရာ မလိုပါဘူး။ ငါ႔သီလကေလး သည္ေလာက္ ေစ်းေကာင္းရ ေတာ္ေရာေပါ႔ လို႔ ေအာင္႔ေမ႔တတ္ပါတယ္။ (ေနဦးကြယ္။ ေနာက္မွ သမၼတလုပ္နည္း နိႆရည္းဆို စာအုပ္ထုပ္ၿပီး ေရာင္းစားဦးမယ္။) ေစာေစာက ေျပာခဲ႔တဲ႔ Capacity Building မွာ အထက္ပါအရည္အခ်င္းေတြ ျပည့္စုံမွ သမၼတျဖစ္ဖို႔ အိပ္မက္ဆက္မက္ပါ လို႔ ေျပာခ်င္တာ။ နံပတ္တစ္က ဥာဏ္ရည္ ရယ္၊ နံပတ္ႏွစ္က စာရိတၱရယ္။ နံပတ္သုံးက ေတာ္ကီကေလးရယ္။ ေခတ္ႀကီးကိုက တက္က်မ္းေတြ ေရာင္းေကာင္းတဲ႔ေခတ္ဆိုေတာ႔ ကိုယ္လည္းပဲ ဘာရယ္ မဟုတ္။ လူငယ္လူရြယ္ကေလးေတြကို အိပ္မက္အႀကီးႀကီးမက္နိုင္ေအာင္ နည္းေပးလမ္းျပ ဆရာႀကီး လုပ္ၾကည့္တာေလ။ ကြကိုယ္ေတာ႔ ဘယ္တက္က်မ္းမွ မဖတ္ရဲေပါင္။ ေနရာတကာ ဆရာေတြ မ်ားလြန္လြန္းလို႔ မနည္းလြတ္ေအာင္ ေရွာင္ေနရတယ္။ စကားပုံေတာင္ ရွိတယ္ေလ။ “ဆရာမ်ား ပန္းေသ” ဆိုလား။ ေအာင္မယ္ငွီး။ ေၾကာက္ခ်ယာယီး ေၾကာက္ခ်ာယီး။
လက္စသတ္ေတာ႔ အခုမွပဲ အေရာင္ေပၚလာေတာ႔တယ္။ သည္ငတိက ကြန္ျမဴနစ္၀ါဒီ ေဖာက္ျပန္ေရးသမားပဲ လို႔ ကိုယ္႔ကိုယ္လည္း တံဆိပ္လာကပ္ၾကေတာ႔မယ္ ထင္ပါတယ္။ ႀကိဳက္သလိုထင္ပါေလ။ ကိုယ္ကေတာ႔ ကြန္ျမဴနစ္ဖို႔ေနေနသာသာ၊ သူတို႔ဘာသူတို႔ မဇၨိမပဋိပဋာလမ္းစဥ္ လို႔ အသံေကာင္းဟစ္ေနတဲ႔ ဆိုရွယ္လစ္ ကိုေတာင္ သူမ်ားေတြ ေလသံေတာင္ မသလပ္၀ံ႔ခင္ ကေလးဘ၀ကတည္းက အယုံအၾကည္ မရွိခဲ႔ပါဘူး။ ဘာလို႔ဆိုေတာ႔ သူတို႔ေျပာသမွ် ကြန္ျမဴနစ္ဆိုတာေတြက ကိုယ္တိုင္ျမင္ဖူးတာလည္း မဟုတ္ဘူး။ ဆိုရွယ္လစ္ေတြ ဘယ္ေလာက္ေဖာက္ျပန္သလဲဆိုတာက်ေတာ႔ မ်က္၀ါးထင္ထင္ေတာင္ မကဘူး။ သုုမနေက်ာမွာ ဒဏ္ရာေတြနဲ႔။ အခုဆို မဆလ လို႔ေခၚတဲ႔ ျမန္မာ႔ဆိုရွယ္လစ္လမ္းစဥ္ပါတီႀကီးေတာင္ သူ႔လမ္းစဥ္ကို အတိအလင္းစြန္႔လႊတ္လိုက္ၿပီး တစည တိုင္းရင္းသားစည္းလုံးညီညြတ္ေရးပါတီ လို႔ ေျပာင္းေခၚလိုက္ၿပီ။ ဘယ္လိုေခၚေခၚပါေလ။ နံမည္ကေလး ေျပာင္းေခၚလိုက္ရုံနဲ႔ ဤ က ကၽြဲ ျဖစ္မသြားမွန္း သည္ကေန႔ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္အဖြဲ႔အစည္းေတြနဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးတဲ႔ေနရာမွာ အဲသည္ပါတီႀကီး ဘယ္ေနရာက ပါသလဲ ၾကည့္လိုက္ရုံနဲ႔ သိနိုင္ပါတယ္။
သည္လိုဆိုေတာ႔ ကိုယ္တို႔တိုင္းျပည္ႀကီးဟာ လက္၀ဲ၀ါဒီ၊ အနီေရာင္အလံကေလးနဲ႔ မဟုတ္ေတာ႔တာ ေသခ်ာေနပါၿပီ။ (မနီ႔တနီေပါ႔ေလ။ ပန္းႏုေရာင္ေလး) အရင္တုန္းက ကိုယ္တို႔ရဲ႕ အားကိုးအားထားျပဳရာ ေက်ာေထာက္ေနာက္ခံ တရုတ္တို႔ ဆိုဗီယက္ယူနီယံတို႔ဘက္ကေရာ ဘယ္လိုမ်ား ျမင္ၾကမလဲ မသိဘူးေနာ္။ နိုင္ငံေရး သစၥာေဖာက္၊ ေဖာက္ျပန္ေရးသမား၊ ဓနရွင္လက္ေ၀ခံ၊ အလို စဥ္းစားလို႔ရသမွ် နံမယ္ေတြ ကုန္ေတာင္ မကုန္ႏိုင္ဘူး။ အခုဆို သူတို႔ရဲ႕ မဟာရန္သူ အေမရိကန္ႀကီးေတြကို အိမ္ေခၚပင္႔ဖိတ္ ဧည့္ေထာက္ခံေနၾကလို႔ ေတာ္ေတာ္ေတာင္ မ်က္စိစပါးေမႊး စူးလွေရာ႔မယ္။ ေျပာရရင္ေတာ႔ သည့္ထက္အသည္းနာစရာေတာင္ ေကာင္းမလား မသိဘူး။ ကားလ္မာ႔ခ္ တို႔ အိန္ဂ်ယ္တို႔ မက္ခဲ႔တဲ႔ ပစၥည္းမဲ႔လူတန္းစားရဲ႕ သာတူညီမွ် အိပ္မက္နန္းေတာ္ႀကီးဟာ ကိုယ္တို႔ျမန္မာျပည္က ၈၈ အေရးအခင္းကစခဲ႔လို႔ “အို ဟိုး … ဟိုမွာၾကည့္စမ္း ကိုယ္႔ရဲ႕နန္းေတာ္ ၿပဳိက်ခဲ႔ၿပီ” ျဖစ္လာတာ။ ကိုယ္တို႔ဆီမွာ ပါတီေကာင္စီအစိုးရကေန စစ္အစိုးရအျဖစ္ကို ေျပာင္းခဲ႔သလို တရုတ္ျပည္မွာ တီအန္နန္မင္စကြဲယားမွာ လူေပါင္းေထာင္ခ်ီ ေသဆုံးတဲ႔ အေရးအခင္းႀကီး ျဖစ္လာတယ္။ ႏိုင္ငံေရးေပၚလစီေတြ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲခဲ႔ရတယ္။ ဆိုဗီယက္ယူနီယံဆိုတာႀကီးကေတာ႔ မုန္႔ေလေပြ ေခြးနင္းသလို မျဖစ္ဖို႔ မနည္းႀကီးကို ေတာင္႔ခံစုစည္းထားရတယ္။ ရုရွားဖက္ဒေရးရွင္း ျဖစ္သြားၿပီ။ ဒါေတာင္ အေနာက္ဘက္ပိုင္းက ပဲ႔ပဲ႔လိုက္လာတာ ခုထက္ထိ အဖတ္ဆည္မရေသးဘူး။ လိပ္ျပာေတာင္ပံခတ္သံ (Butterfly effect) လို႔ ကဗ်ာဆန္္ဆန္ ေခၚခ်င္ေခၚပါေလ။ ကိုယ္တို႔ဆီက မဆိုစေလာက္ အေျပာင္းအလဲကေလးဟာ သူတို႔ကမာၻမွာက်ေတာ႔ သက္ေရာက္မႈျပင္းထန္တတ္လို႔ ခုေလာက္ဆို ကိုယ္တို႔ကို “သည္ငတေတြ ဘာမ်ားမေတာ္မတည့္ ေပါက္တတ္ကရေတြ ေလွ်ာက္လုပ္ဦးမွာလဲ” လို႔ ႏွစ္ဘက္စလုံးက မ်က္လုံးေဒါက္ေထာက္ ၾကည့္ေနေလာက္ၿပီ ထင္ပါတယ္။
တခ်ိန္တုန္းက စူပါပါ၀ါနဲ႔ အေနာက္အုပ္စုကို ေတာင္႔ခံထားတဲ႔ လက္၀ဲကမာၻဟာ သည္ကေန႔အခါမွာ ေတာ္ေတာ္ေလး ယိမ္းယိုင္ခ်ည့္နဲ႔လာၿပီ လို႔ ေတြးစရာပါပဲ။ ရုရွားႀကီးခမ်ာ ဘုန္းလက္ရုံးေတြ က်သြားလိုက္တာ။ သူ႔ဆီက KGB ေတြ ဂ်ိန္းစဘြန္းကားထဲေတာင္ လူၾကမ္းလုပ္မရေတာ႔ဘူး။ မင္းသမီးေလး ကယ္ခ်င္ ေျမာက္ကိုရီးယားမွာ သြားကယ္ရတယ္။ လူလည္က်တဲ႔ ေပါက္ေဖာ္ႀကီးေတြကေတာ႔ ပိုက္ဆံကုန္တဲ႔ စစ္မတိုက္ပဲ ပိုက္ဆံရတဲ႔ စီးပြားေရးကို နင္းကန္လုပ္ေနလို႔ သူ႔ပဲ ေၾကာက္ေနၾကရတယ္။ သူတို႔အေနာက္ကမာၻမွာ ဘာနည္းပညာ အသစ္ေတြေပၚေပၚ တရုတ္ေတြဆီေရာက္သြားရင္ ေပါေပါပဲပဲ အိမ္ေပါက္ေစ႔ အေရာက္ပို႔နိုင္လို႔ တစ္ကမာၻလုံးမွာ ႀကိမ္ေရအမ်ားဆုံး ပုံႏိွပ္ေဖာ္ျပခံရတဲ႔ အဂၤလိပ္စကားလုံးဟာ သုံးလုံးပဲ ရွိသတဲ႔။ “Made in China” ဆိုပဲ။ က်န္တာေတြကေတာ႔ မဖုတ္ေလာက္ မသုတ္ေလာက္ေတြပဲ ရွိေတာ႔တယ္။ ေျမာက္ကိုရီးယား ေရႊအိုးစည္ကေလးရယ္၊ လာအို၊ ကေမၺာဒီးယား နဲ႔ ဗီယက္နမ္ကေတာ႔ အနီေရာင္ကၽြတ္ကုန္တဲ႔ အထဲမွာပါတယ္။ အခုဆို ကိုယ္သမီးကို ရွင္းျပစရာ ကြန္ျမဴနစ္၀ါဒဆိုတာေတာင္ ေခါင္းေမႊးျဖဴေအာင္ စဥ္းစားေနရတယ္။ ေနာက္ဆို သူတို႔လည္း သိမွသိပါေတာ႔မလား မဆိုနိုင္ဘူး။
လူေတြက ဘယ္လိုပဲ ေထြလီကာလီ ခေလာက္ဆန္ ေဖာက္ျပန္တတ္ေသာ္ျငားလည္း ေလာကႀကီးကေတာ႔ သူ႔ဟာသူ ဟန္ခ်က္ညီေအာင္ ျပန္ျပန္ထိမ္းတယ္နဲ႔တူပါတယ္။ ပစၥည္းမဲ႔ လူတန္းစား အာဏာရတဲ႔ လက္၀ဲ၀ါဒဟာ ကိုယ္တို႔အေရွ႕ကမာၻမွာ မေအာင္ျမင္သလိုလိုနဲ႔ သူတို႔အေနာက္ကမာၻမွာ ေနာက္ေဖးေပါက္ကေန ရာဇပလႅင္ေပၚေရာက္သြားၿပီ။ ဓနရွင္၀ါဒရဲ႕ အစိုးရအဖြဲ႔ထဲမွာ ေအာက္ေျခလူတန္းစားေတြဟာ ခိုင္ခိုင္မာမာ အျမစ္တြယ္ၿပီး ေနရာရလာတယ္ လို႔ ေျပာခ်င္တာ။ လူခ်င္းအတူတူေပမယ္႔ လူ႔အခြင္႔အေရးေတြမရလို႔ သမိုင္းတင္ကာစေခတ္ကတည္းက တိုက္ပြဲ၀င္အေရးဆိုလာခဲ႔ရတဲ႔ လူမည္းအမ်ဳိးသားထဲကေန အေမရိကန္သမၼတႀကီး ျဖစ္လာတာ ျမင္တဲ႔အတိုင္းပဲ။ မာတင္လူသာကင္းႀကီးေျပာတဲ႔ “I have a dream.” ဆိုတာ အခုေတာ႔ တကယ္ျဖစ္လာၿပီ။ ျဖစ္လာတာမွ Discrimination လို႔ ေခၚတဲ႔ လူမည္းျဖစ္တဲ႔အတြက္ ခြဲျခားႏွိမ္႔ခ် ဆက္ဆံခံရတဲ႔ဘ၀က လြတ္ေျမာက္လာရုံတင္ ဘယ္ကမလဲ။ Positive Discrimination လို႔ ေခၚတဲ႔ လူမည္းမို႔လို႔ မ်က္ႏွာသာေပး အေရးေပးခံရတဲ႔ဘ၀ကိုကို ေရာက္လာတာ။ တကယ္လို႔မ်ား အိုဘားမားႀကီးဟာ သမားရိုးက် လူျဖဴတစ္ေယာက္သာ ျဖစ္ေနခဲ႔မယ္ဆိုရင္ သမၼတေတာင္ ျဖစ္ခ်င္မွ ျဖစ္လိမ္႔မယ္။ လူမည္းမို႔လို႔ သူတို႔နုိင္ငံဟာ လူမည္းေတြအေပၚ ႏွိမ္မထားပါဘူးဆိုတာ တစ္ကမာၻလုံးသိေအာင္ ျပခ်င္လို႔ တမင္တကာဆိုတဲ႔မဲေတြနဲ႔ သူ သမၼတ ျဖစ္လာတာလို႔ ထင္တာပဲ။ ကိုယ္တို႔ဆီမွာ ရွမ္းအမ်ဳိးသားႀကီးေတြ သမၼတ၊ ဒုသမၼတ တင္သလိုေပါ႔။ (ေနရင္းထိုင္ရင္း ပိႏၷဲပင္ကလည္း ဆြဲဆြဲထည့္ရေသးတယ္။)
အလားတူ ေခတ္ေရစီးေၾကာင္းမ်ဳိးကို ေလာေလာလတ္လတ္ ေရြးေကာက္ပြဲလုပ္သြားတဲ႔ အိႏၵိယမွာလည္း ေတြ႔လိုက္ရေသးတယ္။ အင္မတန္ ဇာတ္စံနစ္ခြဲျခားတဲ႔ အိႏၵိယမွာ ဇာတ္နိမ္႔တစ္ေယာက္က ၀န္ႀကီးခ်ဳပ္ ျဖစ္လာေတာ႔မတဲ႔။ အရင္တုန္းကဆိုရင္ေတာ႔ ၾကားသားမိုးႀကိဳး လို႔ ေျပာလို႔ရတယ္။ ခုေခတ္မွာေတာ႔ မအံ႔ၾသေတာ႔ဘူး။ ေခတ္အဆက္ဆက္ ထိပ္ေပၚကတက္နင္းထားတဲ႔ ဓနရွင္ အာဏာရွင္ေတြကို ျပည္သူလူထုက စိတ္ကုန္လာၿပီး ဖိႏွိပ္ခံ ေအာက္ေျခလူတန္းစားကိုပဲ ပိုၿပီးယုံၾကည္လာတဲ႔သေဘာေပါ႔။ ထိုင္းမွာ ယင္လတ္တို႔ ေမာင္ႏွမ ကံဆိုးမိုးေမွာင္က်ရတာလည္း အဲသည္သေဘာပါမယ္ ထင္ပါတယ္။ တကယ္တမ္းက် သူတို႔မိသားစုက တရုတ္အဆက္အႏြယ္ ခရုိနီပညာတတ္ ေအးလိႀကီးေတြ မဟုတ္လား။
ကိုယ္တို႔ျမန္မာျပည္မွာေတာ႔ စစ္အစိုးရက အာဏာရွင္စံနစ္နဲ႔ ဗိုလ္က်စိုးမိုးလာခဲ႔ၾကတာ ၁၉၆၂ ကတည္းက လို႔ ေျပာေလ႔ရွိၾကပါတယ္။ ကိုယ္ကေတာ႔ အဲသလို မထင္ပါဘူး။ ကိုယ္တို႔ဆီမွာလည္း ပစၥည္းမဲ႔လူတန္းစား အာဏာရတဲ႔ စံနစ္ထြန္းကားပါတယ္။ ေသေသခ်ာခ်ာ မစဥ္းစားမိလို႔ပါ။ တစ္ႏိုင္ငံလုံးက ခါးခါးတူးတူး မုန္းလွပါတယ္လို႔ ေရႊေမတၱာထားေတာ္မူၾကတဲ႔ ဦးသန္းေရႊဟာ သီေပါမင္းရဲ႕ နန္းရိုးနန္းဆက္ မွ မဟုတ္တာ။ စာတိုက္စာေရးကေလးဘ၀က လာတာေလ။ သူ႔ခမ်ာ ဗိုလ္လုပ္ခ်င္တဲ႔ေကာင္ဆိုေပမယ္႔ ဗိုလ္သင္တန္းဆင္း အျဖစ္နဲ႔ေတာင္ ဘ၀က စခဲ႔ရတာ မဟုတ္ဘူး။ သူအာဏာရသြားတာကို ပစၥည္းမဲ႔လူတန္းစားအာဏာရသြားတာ မဟုတ္ဘူးလို႔ ျငင္းႏိုင္ရင္ ျငင္းေလ။ (အာဏာရၿပီးတာနဲ႔ အႀကီးဆုံး ဓနရွင္ႀကီး ျဖစ္သြားတာကိုလည္း သည္က မျငင္းပါဘူး။)
သူတင္မကဘူး။ ေလာေလာဆယ္ ထိပ္ဆုံးက တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ေနတဲ႔ ဘိုးေတာ္ဘေတာ္ႀကီးမ်ားဟာ ခုမွသာ ရတနာစိန္ေက်ာက္ ဇယ္ေတာက္ၿပီး ကစားႏုိင္ၾကတာ ငယ္ငယ္ကေတာ႔ မန္က်ည္းေစ႔ေတာင္ အႏိုင္ႏိုင္ရယ္။ သမၼတႀကီးဦးသိန္းစိန္ေတာင္ ဧရာ၀တီတိုင္း ငါးသိုင္းေခ်ာင္း၊ ေလးမ်က္ႏွာအနားက ရြာေသးေသးကေလးကေန ဆရာေတာ္ဘုရားအေထာက္အပံ႔နဲ႔ ၿမဳိ႕တက္စာသင္ဖို႔လႊတ္လိုက္တဲ႔ ပညာေတာ္သင္ကေလးေလးေတြထဲက တစ္ေယာက္ လို႔ ဆိုပါတယ္။ (သာဓုပါ ဆရာေတာ္။ အေမွ်ာ္အျမင္ႀကီးပါေပတယ္) ျမန္မာျပည္မွာ ဆင္းရဲသားေက်ာမြဲ၊ ဓနဥစၥာ ဉာတကာ အင္အားမရွိရင္ လူေမႊးလူေတာင္ ေျပာင္ဖို႔မလြယ္ဘူူးဆိုတာ လုံး၀မွားတာေပါ႔ေနာ္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေတြအားလုံး ငယ္ငယ္က ဖင္တုန္းလုံး လို႔သာ မွတ္လိုက္ပါ။ ဒါေၾကာင္႔ ျမန္မာျပည္ဟာ ပစၥည္းမဲ႔လူတန္းစားေတြ အာဏာမရနိုင္ဘူးလို႔ ေျပာလာရင္ သည္ေနရာက အခိုင္အမာ ျငင္းဆိုပါတယ္။
တစ္ခုပဲ ရွိတယ္။ အာဏာရသြားတဲ႔ ပစၥည္းမဲ႔လူတန္းစားေတြက ကိုယ္႔လူတန္းစားအေပၚ ကိုယ္ျပန္မေစာင္႔ေရွာက္ၾကတာ။ ကိုယ္ငယ္ငယ္က ဘယ္လိုႀကီးျပင္းခဲ႔ရသလဲ ဘ၀ေမ႔ကုန္တာ လို႔ ေျပာရင္ရမယ္ ထင္ပါတယ္။ “စေတာ္ဘယ္ရီ ခ်ယ္ရီ႕ေရာရင္ ေတာ္ဆန္ရုံလူပင္ …” ဆိုေတာ႔လည္း ဆီးသီးကေလးကို “အဲ႔ဒါ ဘာေလးလား။” ျဖစ္ကုန္တာေပါ႔ေလ။ ဆိုလိုတာကေတာ႔ ပစၥည္းမဲ႔လူတန္းစားဆိုတာ အာဏာရသြားရင္ ဓနရွင္ျဖစ္ျဖစ္သြားလို႔ ကိုယ္လိုပစၥည္းမဲ႔ေက်ာမြဲေတြကို ညွာတာနိုင္ဖို႔ ခဲယဥ္းတယ္ လို႔ ေျပာခ်င္တာပါ။ တို႔ရြာသားေလး ရွင္ဘုရင္ျဖစ္ရင္ တို႔ရြာကေလး မီးလင္းမယ္။ ရြာဦးက ဘုရားေလး ထုံးသကၤန္းကပ္နိုင္မယ္ ေလာက္ပဲ ေမွ်ာ္လင္႔ထားပါ။ ျပည္လုံးခ်မ္းသာေတာ႔ ေမွ်ာ္လင္႔မထားနဲ႔။ ေက်ာ္ဟိန္းႀကီးေတာင္ လက္ေလွ်ာ႔ၿပီး ဘုန္းႀကီး၀တ္သြားေပါ႔။ ေနာက္ဆုံးေတာ႔ ဗုဒၶတရားေတာ္နဲ႔အညီေပါ႔ေလ။ အတၳာဟိ အတၱေနာ နာေထာ မိမိကုိယ္သာ ကိုးကြယ္ရာ လို႔ သေဘာထားၿပီး ကုိယ္႔ဘာသာကိုယ္ အာဏာရေအာင္ပဲ ႀကိဳးစားၾကတာေပါ႔။ ဟုတ္ဘူးလား။ အားတက္စရာကေတာ႔ မျဖစ္ႏုိင္ဘူးဆိုတာ ဘာမွ မရွိဘူး။ ေနာင္တစ္ခ်ိန္မွာ နာဂစ္သားေကာင္ လူမမယ္ကေလးေတြထဲက နိုင္ငံ႔အႀကီးအကဲ ပါမလာဘူးလို႔လည္း မေျပာႏုိင္ဘူး။ လူတိုင္း ထီေပါက္ႏိုင္ပါတယ္။ ထီထိုးဖို႔ပဲ လိုတာပါ။ (ေနာက္ဆို စိုးမိုးေက်ာ္မွာ ပလယ္ဇန္တာသြားလုပ္မယ္)
ကဲ ႏွစ္က်ပ္ဖိုးနဲ႔ သိန္းထီထိုးလိုက္ၾကရေအာင္ဗ်ာ။ နွစ္က်ပ္ကြက္ေလး ရိုက္ၾကည့္ရေအာင္ လို႔ ေျပာခ်င္လည္းေျပာ။ (ႏွစ္ေထာင္ဖိုးဆို အကြက္တစ္ေထာင္ ၀င္မွာ ဘဥာဏ္ရဲ႕။) ဆင္ျဖဴေတာ္ ျပဳတ္မစားခင္ အိုးအရင္ ရွာလိုက္ၾကတာေပါ႔ေနာ္။ ပစၥည္းမဲ႔လူတန္းစား ဆင္းရဲသားေက်ာမြဲဆိုတာ အလကားေနရင္း ရွင္ဘုရင္ သမၼတျဖစ္သြားစရာေတာ႔ မရွိဘူး။ ျဖစ္ခ်င္လာရင္ ျဖစ္ႏိုင္ေလာက္ေသာ အရည္အေသြး၊ ကံ၊ ဥာဏ္၊ ၀ီရိယ ျပည့္စုံမွ ရတယ္။ အဲ႔ဒါကို အီးကလက္က ဟိုဆရာႀကီးေတြ ေျပာသလိုေျပာရရင္ “Capacity Building” တဲ႔။ (ဘာရယ္လို႔ ဟုတ္ဘူးေလ။ လူရွိန္ေအာင္ ေျပာၾကည့္တာ။ အဟိ) ရွင္ဘုရင္လုပ္တယ္ဆိုတာ ဇာတ္ေသတၱာပလႅင္ ေပၚတက္ထိုင္ခ်င္ေတာင္ “ငါ၏အပါး ၿမဲခစားတဲ႔ မူးမတ္က၀ိန္ သုခမိန္တို႔ …” ဘာျဖစ္တယ္ ညာျဖစ္တယ္ ဇာတ္စာ ဇာတ္စကားကေလး အလြတ္က်က္ထားရတယ္။ အခု အျပင္မွာ အရွင္လတ္လတ္ႀကီး မင္းလုပ္မတ္လုပ္ လုပ္ေနကာမွပဲ အေျပာအဆိုက မတတ္ေသးေတာ႔ သူမ်ားက ၀င္၀င္ဖာေပးေနရရင္ အ၀ွာသည္မ လက္သုတ္ဖတ္ ျဖစ္ကေရာ။ (ဆီသည္ဗ် ဆီသည္) ကိုယ္႔စကားကို ငါ႔စကားႏြားရ ေျပာေနလိုက္တာ။ ဘယ္ေရာက္လို႔ ေရာက္ကုန္မွန္းလည္းမသိ။ သည္ၾကားထဲ လိုခ်င္ရာကေလးတင္ ဆစ္ပိုင္း ျဖတ္ေတာက္လို႔ စာလုံးမည္းႀကီးနဲ႔ အေရာက္ပို႔မယ္႔ မီဒီယာဆရာသမားမ်ားနဲ႔ေတြ႔ေတာ႔ နားကိုကားေရာ။ ေနာက္လာမယ္႔ ေမာင္ပုလဲကေလးေတြကို ေျပာတတ္ဆိုတတ္ ျဖစ္ေအာင္ သတိေပးတာပါေနာ္။ ခုလူေတြအေၾကာင္း ဘာဆိုဘာမွ မေျပာလိုပါဘူး။ မမ ကၽြန္မကေလ။ သူမ်ားမေကာင္းေၾကာင္းဆိုရင္ နည္းနည္းေလးမွ မေျပာတတ္တဲ႔ မိန္းမ။ ခုဟာက သားသမီးခ်င္း စာနာလို႔ မျဖစ္သင္႔တာ မျဖစ္ရေအာင္ ေျပာရဦးမယ္။ အဲသည္ စိုင္းစိုင္းခမ္းလႈိင္ဆိုတဲ႔ ေကာင္ေလးဟာေလ … ။” (အဲ႔ဗ်ာ။ အေခြ မွားဖြင္႔မိၿပီ)
အေျပာေလးနဲ႔ေတာင္ သည္ေလာက္ ရြာလည္ေနတဲ႔ကိစၥ။ အေျပာမဟုတ္၊ အလုပ္နဲ႔ သက္ေသျပရမယ္ဆိုရင္ေတာ႔ စစ္ပြဲတစ္ရာလည္း ႏႊဲလိုက္ခ်င္ပါတယ္ဆို စစ္တန္းလ်ား ျပန္ေျပးခ်င္စိတ္ ေပါက္လာမယ္။ ရွင္ဘုရင္လုပ္တယ္ဆိုတာ မူးမတ္ေတြကို စီမံၿပီး တိုင္းျပည္အုပ္ခ်ဳပ္ မင္းလုပ္ရတာပဲ။ အဲသည္မူးေတြမတ္ေတြထဲမွာ ဘယ္သူ႔ကို ဘယ္အတိုင္းအတာအထိ ယုံၾကည္ထားမလဲ။ သူလည္း သူ႔အလုပ္သူလုပ္တာ။ ကိုယ္လည္း ကိုယ္႔အလုပ္ကိုယ္လုပ္တာ။ သူျဖစ္သူခံ ကိုယ္ျဖစ္ကိုယ္ခံ လို႔ သေဘာထားရင္ေတာ႔ ဘယ္သူ႔ေၾကာင္႔ေလွနစ္နစ္ ကိုယ္ပါေရထဲေရာက္မွာ လို႔ သတိရလိုက္ပါေလ။ အဲသည္မူးေတြမတ္ေတြကလည္း ဇာတ္ထဲက၀န္ေတြလို မိုက္ခြက္ေရွ႕ ပါးစပ္အပ္ၿပီး “မွန္လွပါဘုရား။ ဘုန္းေတာ္ေၾကာင္႔…။” ဘယ္သို႔ဘယ္ညာ ဘယ္ခ်မ္းသာ ရပို႔ေလးၾကားေကာင္းေအာင္ တင္ေနရုံနဲ႔ ၿပီးေသးတာ မဟုတ္ဘူး။ သူတို႔ေအာက္က ၀န္ႀကီးဌာနႀကီးတစ္ခုလုံးကို စီမံခန္႔ခြဲ အုပ္ခ်ဳပ္ရတာ။ သူကေရာ သူ႔ေအာက္က၀န္ထမ္းေတြကို ဘယ္အတိုင္းအတာအထိ မီးေသၿပီး ဘယ္ေလာက္အကန္႔အသတ္နဲ႔ ယုံမွာလဲ။ အဲသည္ယုံၾကည္အပ္ေသာဆိုတဲ႔ ျပႆနာေၾကာင္႔ ဌာနအႀကီးအကဲေတြ ေျပာင္းတိုင္းေျပာင္းတိုင္း၊ သူ႔လူကိုယ္႔လူ၊ ရုံခါဖ်ာခင္း၊ တပည့္ေမြး ဆရာေမြးလုပ္ၾကရတာ လက္ေဟာင္းလက္ရွိ ျဗဴရိုကရက္ယႏၱရားႀကီး ေဖာက္လြဲေဖာက္ျပန္ျဖစ္ရျခင္း အေၾကာင္းတရားပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ သည္အထုံးကို မေျဖနိုင္ရင္ ေရွ႕ဆက္ ဘာမွ လုပ္လို႔မရဘူး။
အေျဖကေတာ႔ အစိုးရလုပ္မယ္ဆိုရင္ အရာရာကို ကိုယ္ပိုင္ဥာဏ္နဲ႔ အမွားအမွန္ ခ်င္႔ခ်ိန္သုံးသပ္ႏိုင္ေသာ ဦးေႏွာက္ဥာဏ္ရည္ မရွိမျဖစ္ လိုအပ္ပါတယ္။ ကိုယ္႔လူမို႔ကိုယ္ယုံၿပီး ခံလိုက္ရတဲ႔ သာဓကေတြ တပုံႀကီး။ ကုိယ္တို႔ဆင္းရဲသား လူတန္းစားေတြ အာဏာကိုခ်ဳပ္ကိုင္ခ်င္ရင္ (မဲတစ္ျပားစီနဲ႔လည္း ခ်ဳပ္ကိုင္လို႔ရပါတယ္) အဲသည္လို အမွားအမွန္ ေ၀ဖန္ႏိုင္တဲ႔ ဥာဏ္ရည္ အရင္ရွိရမယ္ မဟုတ္လား။ ရွိပလား။ ရွိလာနိုင္စရာ အေၾကာင္းနီးစပ္သလား။ ၉၆၉ အစိုးရသစ္ႀကီး ေပၚထြက္လာအံ႕ လို႔ ေမွ်ာ္လင္႔ေနသလား။ (အမ်ားစုကေတာ႔ ေမွ်ာ္လင္႔တယ္ဗ်) အရိုးခံ အရွင္းအတိုင္း ရွိေနတဲ႔ ပကတိသေဘာတရားကိုေတာင္ နားလည္ေအာင္ မေတြးနိုင္ရင္ မသမာသူေတြ လွည့္ျဖားဖန္တီးထားတဲ႔ ေထာင္ေခ်ာက္ေတြကို ဘယ္လိုလြတ္ေအာင္ ေရွာင္ၾကမလဲ။ အစိုးရအဖြဲ႔ႀကီးအေနနဲ႔ အဲသလိုမ်ဳိး အလွည့္ျဖားခံရရင္ တစ္ႏိုင္ငံလုံး ဆုံးရႈံးရမွာ မဟုတ္ဘူးလား။ အစိုးရရဲ႕အလုပ္ဆိုတာ တစ္ႏို္င္ငံလုံးက ျပႆနာေပါင္း ေသာင္းေျခာက္ေထာင္ကို ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းဖို႔လည္း ပါပါတယ္။ (သိပါဘူး။ တို႔က စားရုံေလး စားရမယ္ မွတ္လို႔) အဲဒီျပႆနာေတြကို ဦးေႏွာက္မသုံးပဲ ေျဖရွင္းလို႔ ရသလား။ (ယၾတာေခ်လိုက္မွာေပါ႔။ လြယ္လြယ္ေလး) ဦးေႏွာက္မပါပဲ တက္အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ႔တဲ႔သူေတြ မျမင္ဖူးေသးဘူးလို႔ ဆိုရင္ မျမင္ဖူးတဲ႔သူကိုယ္တိုင္ ဦးေႏွာက္ပါမလာလို႔ပဲ ျဖစ္လိမ္႔မယ္။ (အေရးမႀကီးပါဘူး။ ေခါင္းၿငိမ္႔ဖို႔က ဦးေႏွာက္မလို။ ပါးစပ္ပါ စားလို႔ရ ၿပီးေရာ ဥစၥာ)
အဲ႔လိုဦးေႏွာက္မရွိတဲ႔သူေတြ ထင္သလို တက္အုပ္ခ်ဳပ္တာမ်ား မင္းတို႔မို႔ အႏွစ္ေလးငါးဆယ္ ေခါင္းငုံခံၾကတယ္ လို႔ ေျပာရင္လည္း ေျပာၾကပါ။ အေၾကာင္းကေတာ႔ အဲသည္အႏွစ္ေလးငါးဆယ္လုံးလုံး သူတို႔က ကိုယ္႔ထက္ ဥာဏ္ရည္သာေနလို႔ လို႔ ေအာင္႔ေမ႔ပါတယ္။ အခုကိုယ္က သူတို႔ကို တက္အုပ္ခ်ဳပ္ခ်င္သလား။ ဘာမွ စဥ္းစားမေနနဲ႔။ သူတို႔ထက္ ဥာဏ္ရည္သာေအာင္သာ ႀကိဳးစား။ လက္နက္ဆိုလို႔ အပ္တိုတစ္ေခ်ာင္းေတာင္ မရွိတဲ႔ ၆၀ေက်ာ္ အမယ္အိုႀကီးကို သူတို႔တစ္တပ္လုံး ဖိန္႔ဖိန္႔တုန္ၿပီး ႏွစ္ရွည္နွစ္တို ဗ်ဴဟာေတြခင္းၿပီး မုန္းပင္ေတြပ်ဳိးခဲ႔တာ ဟိုက သူတို႔ထက္ ဥာဏ္သာလို႔ပါ။ ဥာဏ္ထက္အေရးႀကီးတာကေတာ႔ ကိုယ္႔ကိုယ္ကိုယ္ထားတဲ႔ ယုံၾကည္မႈ၊ ကိုယ္႔အေပၚ ျပည္သူကထားတဲ႔ ယုံၾကည္မႈေပါ႔။ အဲ႔ဒါအတြက္ကေတာ႔ သီလ နဲ႔ သိကၡာ လိုပါတယ္။ ေဒၚလာနဲ႔ အိမ္ငွားစားတဲ႔သူႀကီးမွာ ရွိလို႔လား။ (သူမသိ သူ႔ေယာက္ဖ သြားေမးေခ်)
ဆင္းရဲသားေလး ရွင္ဘုရင္ ျဖစ္ခ်င္သပဆို လစ္ရင္လစ္သလို ခိုးစားတဲ႔အက်င္႔ေလး အရင္ေဖ်ာက္ရပါမယ္။ စာရိတၱမ႑ိဳင္ဟာ ထိန္းသိမ္းရတာ ပိုက္ဆံတစ္ျပားမွ မရပါဘူး။ အခန္႔မသင္႔ရင္ သူမ်ားစားေနခိုက္ ကိုယ္က ငတ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ နိုင္ငံရဲ႕ အႀကီးအကဲေနရာကို ရဖို႔အတြက္ကေတာ႔ အဲ႔ဒီအေျခခံပါမလာရင္ မျဖစ္ပါဘူး။ လူဆိုတာ တစ္က်ပ္တစ္ျပားသာ အိုက္တင္ခံနိုင္မယ္။ သိန္းေပါင္းေထာင္ေသာင္းမွာေတာ႔ “သည္ေနရာမွာ ရပ္လိုက္ရင္ ဘယ္ေလာက္ေပးရမလဲ” ေတာင္ ေမးစရာ မလိုပါဘူး။ ငါ႔သီလကေလး သည္ေလာက္ ေစ်းေကာင္းရ ေတာ္ေရာေပါ႔ လို႔ ေအာင္႔ေမ႔တတ္ပါတယ္။ (ေနဦးကြယ္။ ေနာက္မွ သမၼတလုပ္နည္း နိႆရည္းဆို စာအုပ္ထုပ္ၿပီး ေရာင္းစားဦးမယ္။) ေစာေစာက ေျပာခဲ႔တဲ႔ Capacity Building မွာ အထက္ပါအရည္အခ်င္းေတြ ျပည့္စုံမွ သမၼတျဖစ္ဖို႔ အိပ္မက္ဆက္မက္ပါ လို႔ ေျပာခ်င္တာ။ နံပတ္တစ္က ဥာဏ္ရည္ ရယ္၊ နံပတ္ႏွစ္က စာရိတၱရယ္။ နံပတ္သုံးက ေတာ္ကီကေလးရယ္။ ေခတ္ႀကီးကိုက တက္က်မ္းေတြ ေရာင္းေကာင္းတဲ႔ေခတ္ဆိုေတာ႔ ကိုယ္လည္းပဲ ဘာရယ္ မဟုတ္။ လူငယ္လူရြယ္ကေလးေတြကို အိပ္မက္အႀကီးႀကီးမက္နိုင္ေအာင္ နည္းေပးလမ္းျပ ဆရာႀကီး လုပ္ၾကည့္တာေလ။ ကြကိုယ္ေတာ႔ ဘယ္တက္က်မ္းမွ မဖတ္ရဲေပါင္။ ေနရာတကာ ဆရာေတြ မ်ားလြန္လြန္းလို႔ မနည္းလြတ္ေအာင္ ေရွာင္ေနရတယ္။ စကားပုံေတာင္ ရွိတယ္ေလ။ “ဆရာမ်ား ပန္းေသ” ဆိုလား။ ေအာင္မယ္ငွီး။ ေၾကာက္ခ်ယာယီး ေၾကာက္ခ်ာယီး။
No comments:
Post a Comment