ဆည္းပူးေလ့လာ၊ ႏိုင္ငံေရး ပညာ (အခန္း ၁၊ အပိုင္း ၁)
အခန္း (၁)
ႏိုင္ငံေရးဆိုရာ၀ယ္
ႏိုင္ငံေရးဆိုတဲ့ စကားလံုးဟာ လူအမ်ားကို စိတ္လွုပ္ရွားေစတဲ့ စကားလံုးေလးတခုပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ လူတဦးနဲ႕တဦး၊ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းတခုနဲ႕ တခု၊ လူမ်ိဳးတမ်ိဳးနဲ႕ တမ်ိဳး၊ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံနဲ႕ တႏိုင္ငံတို႕အၾကားမွာ သေဘာမတူညီမွုေတြရွိေနလို႕ပါပဲ။ လူ႕ေလာကမွာ ဘယ္လိုေနထိုင္ၾကမလဲ၊ ဘယ္သူေတြက ဘာေတြကို ရသင့္သလဲ၊ ပါ၀ါနဲ႕ အရင္းအျမစ္ေတြကို ဘယ္လိုခြဲေ၀ သံုးစြဲမလဲ၊ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းမွာ ပ႗ိပကၡေတြ ရွိသင့္သလား၊ ပူးေပါင္းေဆာင္႐ြက္သင့္သလား၊ ဘယ္သူ႕ဆီမွာ ေျပာေရးဆိုပိုင္ခြင့္႐ွိသလဲ၊ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ေတြကို လူတေယာက္က ခ်သင့္သလား၊ လူအမ်ားက ခ်သင့္သလား စတဲ့ အေထြေထြ အေၾကာင္းအရာမ်ိဳးစံုမွာ ေတြးေခၚမွုေတြ ကြဲျပားျပီး၊ အျမင္မတူမွုေတြ ရွိေနတတ္ပါတယ္။ ဒီလို အျမင္မတူမွုေတြ၊ ေဆြးေႏြးျငင္းခံုမွုေတြ၊ ေထာက္ျပေ၀ဖန္မွုေတြကေန တဆင့္ ပိုမိုေကာင္းမြန္တဲ့ အေတြးအေခၚေတြ၊ အက်ိဳးစီးပြားျဖစ္ထြန္းမွုေတြ ရွိလာႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လဲ ႏိုင္ငံေရးေတြးေခၚပညာ႐ွင္ အရစၥတိုတယ္က ႏိုင္ငံေရးဆိုတာ လူသားေတြရဲ႕ ဘ၀တိုးတက္မွုကို ျဖစ္ထြန္းေစတဲ့၊ လူ႕အဖြဲ႕အစည္းကို ေကာင္းက်ိဳးခ်မ္းသာေပးတဲ့ ၾကီးက်ယ္ျမင့္မားေသာသိပၸံပညာၾကီ
ျပီးေတာ့ ႏိုင္ငံေရးဆိုတဲ့ သေဘာတရားမွာ ဒိုင္ယာေလာ့ခ္ဆိုတဲ့ သေဘာတရားပါ၀င္ေနျပီး ျဖစ္ပါတယ္။ လူတဦးတေယာက္တည္းရွိေနတဲ့အခါမွာ ႏိုင္ငံေရး မရွိႏိုင္ပါဘူး။ လူတဦးတေယာက္ဟာ စား၀တ္ေနေရးအတြက္ ရွာေဖြစားေသာက္ရမွာျဖစ္တဲ့အတြက္ ရိုးရွင္းတဲ့ စီးပြားေရးအေဆာက္အအံုကို တည္ေဆာက္ႏိုင္ပါတယ္။ အႏုပညာေတြ ဖန္တီးႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေနာက္ထပ္ လူတဦးထပ္ေရာက္လာမွသာ ႏိုင္ငံေရးအျပဳအမူေတြကို ဖန္တီးေဆာင္ရြက္လို႕ရပါတယ္။ ဒါနဲ႕ ပတ္သက္ျပီး ႏိုင္ငံေရး ပညာရွင္ေတြက ေရာ္ဘင္ဆန္ ခရူးဆိုး ဥပမာကို ခိုင္းႏွိဳင္း ေျပာဆိုတတ္ၾကပါတယ္။
ေရာ္ဘင္ဆန္ခရူးဆိုးႏွင့္ ႏိုင္ငံေရး
(၁၇၁၉) ခုႏွစ္မွာ ေရာ္ဘင္ဆန္ခရူးဆိုး၏ ဘ၀ႏွင့္ ထူးဆန္းေသာ စြန္႔စားခန္းမ်ား ဆိုတဲ့ စာအုပ္ကို ဒယ္နီရယ္ဒီဖိုး ဆိုသူက ေရးသားထုတ္ေ၀ခဲ့ပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ လူသူကင္းမဲ့ေနတဲ့ က်ြန္းတက်ြန္းေပၚမွာ ေရေမ်ာကမ္းတင္ျဖစ္ေနတဲ့ အဂၤလိပ္လူမ်ိဳးတေယာက္ရဲ႕ ဇာတ္ေၾကာင္းျဖစ္ပါတယ္။ က်ြန္းေပၚမွာ အထီးက်န္ျဖစ္ေနတဲ့ ေရာ္ဘင္ဆန္ခရူးဆိုးဟာ ႏွစ္ေပါင္း (၁၅)ႏွစ္ၾကာေအာင္ ဘ၀ကို ခက္ခက္ခဲခဲ ပင္ပင္ပန္းပန္း ေနသားတက်ျဖစ္ေအာင္ လုပ္ယူခဲ့ရပါတယ္။ အဲဒီ အထီးက်န္ကာလအေျခအေနမွာ က်ြန္းေပၚမွာ ႏိုင္ငံေရးဆိုတဲ့ စကားလံုး ေပ်ာက္ကြယ္ေနခဲ့ပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ က်ြန္းေပၚမွာ အသံထြက္စကားေျပာႏိုင္သူဆိုလို႕ ခရူးဆိုးတေယာက္ပဲ ရွိလို႕ပါ။
ဒီလိုနဲ႔ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ေနလာရာကေန တေန႔က်ေတာ့ ပင္လယ္ကမ္းစပ္တေလွ်ာက္မွာ လမ္းေလွ်ာက္ေနရင္း ခရူးဆိုးဟာ လူ႕ေျခရာအစံုကို စျပီး ေတြ႕ခဲ့ပါတယ္။ “က်ြႏ္ုပ္သည္ မိုးၾကိဳးပစ္ခံလိုက္ရေသာ လူတေယာက္ကဲ့သို႔ ရပ္ေနမိသည္“ ဆိုျပီး ခရူးဆိုးက ေရးခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္ကစျပီး ေနာင္ (၁၃) ႏွစ္အၾကာ က်ြန္းေပၚမွ လြတ္ေျမာက္ခ်ိန္အထိ ခရူးဆိုးတေယာက္ ႏိုင္ငံေရး ျပႆနာမ်ိဳးစံုကို ရင္ဆိုင္ရပါေတာ့တယ္။ သူေျခရာေတြ႔ခဲ့တဲ့ လူဟာ ဘယ္သူလဲ။ မိတ္ေဆြလား၊ ရန္သူလား။
အဲဒီ အသိနဲ႕ သူ႕ဘာသာသူ ကာကြယ္ေစာင့္ေရွာက္ေရး အစီအစဥ္သစ္ေတြ ျပဳလုပ္ရပါေတာ့တယ္။ ခရူးဆိုးလုပ္ခဲ့တာကေတာ့ ယေန႔ေခတ္အေခၚ လက္နက္တပ္ဆင္ေရး၊ ကာကြယ္ေရး စီမံခ်က္ပါပဲ။ ပထမဦးဆံုး သူေနတဲ့ေနရာကို ခိုင္မာေတာင့္တင္းေအာင္ ျပဳလုပ္တယ္။ ေနာက္ေတာ့ ပုန္းခိုရာေနရာမ်ား၊ ေျပာင္းေခ်ာေသနတ္မ်ားခ်ထားရန္ ေနရာမ်ား သတ္မွတ္တယ္။ ရန္သူကို ရင္ဆိုင္တိုက္ခိုက္ရန္ အဆင္သင့္ ျပင္ထားတယ္။ သူေျခရာေတြ႔ခဲ့တဲ့ လူဟာ သူ႕အေပၚကို အႏၱရာယ္ရွိခ်င္မွရွိမယ္။ မဟုတ္ပဲ အႏၱရာယ္ ရွိခ်င္လဲ ရွိလာႏိုင္တယ္ဆိုတဲ့ အေျမာ္အျမင္၊ ဆင္ျခင္တံုတရားနဲ႕ ကာကြယ္ေရး မူ၀ါဒကို ျပဌာန္းထားခဲ့ပါတယ္။
ေနာက္ပိုင္းမွာ ခရူးဆိုးဟာ က်ြန္းေပၚမွာ လူတေယာက္တည္းတင္မကပဲ လူအမ်ား ေရာက္ရွိလာတယ္ဆိုတာကို သဲလြန္စရသြားတယ္။ အဲဒီလူေတြဟာ လူသားစားလူရိုင္းမ်ားျဖစ္တာလဲ သိျပီးေနာက္ပိုင္း ကိုယ့္ဘက္တင္သာမက အျခားတဘက္ကိုပါ စတင္ေမးခြန္းထုတ္လာရတယ္။ သူ႕ရဲ႕ ကာကြယ္ေရးမူ၀ါဒ အလုပ္ျဖစ္မလား၊ မျဖစ္ဘူးလား၊ ဖမ္းဆီးစားေသာက္ခံရျခင္းကေန လြတ္ေျမာက္မွာလား၊ မလြတ္ေျမာက္ဘူးလားကို သူကိုယ္တိုင္ ေသခ်ာမသိပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ အသက္ရွင္ရပ္တည္ေရးအတြက္ ၾကိဳးစားဖို႕ သူစိတ္ပိုင္းျဖတ္ထားလိုက္တယ္။ အဲဒီဆံုးျဖတ္ခ်က္နဲ႕ပဲ သူ႔ဘာသာသူ ကာကြယ္ေရးနည္းလမ္း မ်ား တိုးတက္လာဖို႕ အစြမ္းကုန္ၾကိဳးစားတယ္။
ခရူးဆိုးမွာ တေယာက္တည္းျဖစ္ျပီး၊ လူသားစားလူရိုင္းမ်ားကေတာ့ အမ်ားႏွင့္ျဖစ္တာေၾကာင့္ ခရူးဆိုးရဲ႕ ရပ္တည္ေရးမူက တတ္ႏိုင္သမွ် အဲဒီလူေတြကို ေရွာင္ရွားရန္ျဖစ္တယ္။ ဒီလူေတြရဲ႕ အေျခအေနကို ေလ့လာစူးစမ္းျပီး၊ မိမိတည္ရွိေနမွဳကို မသိေအာင္ ပုန္းကြယ္ေနတဲ့ နည္းနဲ႕ တိုက္ခိုက္လာမယ့္ အႏၱရာယ္ကို ေရွာင္ရွားႏိုင္ဖို႕ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လဲ ဒီလို ေလ့လာစူးစမ္းေနရင္း သူ႕မူကို ေျပာင္းလဲရေတာ့မယ့္ အေျခအေနတခု ျဖစ္ပြားလာပါေတာ့တယ္။ အဲဒါကေတာ့ လူသားစားလူရိုင္းေတြရဲ႕ သားေကာင္တေယာက္ အသတ္မခံရမီ လြတ္ေျမာက္လာတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။
“က်ြႏ္ုပ္၏ အသိဥာဏ္မ်ားလင္းလက္သြားသည္။ က်ြႏိုပ္၌ အခိုင္းအေစတေယာက္၊ ျဖစ္ႏိုင္လွ်င္ အေပါင္းအေဖာ္တေယာက္၊ လက္ေထာက္တေယာက္ ရရွိရန္ အခ်ိန္ေရာက္လာျပီဟု ယူဆလိုက္သည္။ ထိုယူဆခ်က္သည္ သနားစရာေကာင္းေသာ ထိုသူအား ကယ္ဆယ္ရန္ ေစ့ေဆာ္လိုက္သည္“ လို႕ သူကဆိုခဲ့တယ္။ အဲဒီေစ့ေဆာ္ခ်က္ရွိလာတာနဲ႕ ခရူးဆိုးဟာ လက္နက္စြဲကိုင္ျပီး လိုက္လံ ဖမ္းဆီးသူေတြနဲ႕ အလိုက္ခံရသူၾကားကို ၀င္ေရာက္ေနရာယူလိုက္တယ္။ လူသားစားလူရိုင္း တေယာက္ကို အလဲထိုးခ် လိုက္ေတာ့ ေနာက္တေယာက္က ခရူးဆိုးကို ျမွားႏွင့္ခ်ိန္ရြယ္လို႕ အဲဒီလူကိုပါ သတ္ပစ္လိုက္ရတယ္။
ဒီလိုနဲ႕ ေနာက္ပိုင္းက်ေတာ့ ခရူးဆိုးဟာ လူသားႏွစ္ေယာက္ပါတဲ့ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတရပ္ကို ထူေထာင္လိုက္တယ္။ လူရိုင္းမ်ားလက္က ကယ္တင္လာတဲ့သူကို ဖရိုင္းေဒးလို႕ အမည္ေပးလိုက္တယ္။ သူ႔ကို သခင္လို႕ ေခၚဖို႕ ခရူးဆိုးက ဖရိုင္းေဒးကို သင္ထားတယ္။ အစပိုင္းမွာ ဖရိုင္းေဒးကို စိတ္ခ်ယံုၾကည္မွဳ အျပည့္အ၀မရွိခဲ့ဘူး။ ညအိပ္ရင္ တံခါးပိတ္အိပ္တယ္။ သူ႔မ်က္စိေရွ႕မွာ ရွိေနခ်ိန္ကလြဲရင္ ဖရိုင္းေဒးလက္ထဲမွာ လက္နက္ေတြ မရွိဖို႕ သူသတိထားတယ္။ အဲဒီကေန တျဖည္းျဖည္းခ်င္း သူတို႔ႏွစ္ေယာက္ၾကားမွာ တဦးေပၚတဦး စိတ္ခ်ယံုၾကည္မွဳေတြ တိုးတက္လာတယ္။ ဆက္ဆံေရး အေျခအေနမွာ သခင္နဲ႕ က်ြန္ဆက္ဆံေရးပဲ ျဖစ္ေပမယ့္ အတူတကြ မိတ္ေဆြ၊ အေပါင္းအသင္းလို ေနထိုင္ဖို႕ သူတို႔ ႏွစ္ေယာက္ တေယာက္ကိုတေယာက္ စတင္ေလ့လာစျပဳလာတယ္။
ဒီလိုအေျခအေနမွာ လူသားႏွစ္ဦးသာရွိတဲ့ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းထဲကို အျခားလူသားႏွစ္ဦး ထပ္မံေရာက္ရွိလာတယ္။ လူသားစားလူရိုင္းေတြလက္က ထြက္ေျပးလြတ္ေျမာက္လာသူေတြပဲျ
အဲဒီက်ြန္းေလးမွာ ထပ္ျဖစ္လာတဲ့ ေနာက္တဆင့္ ႏိုင္ငံေရးေၾကာင့္ ခရူးဆိုးလြတ္ေျမာက္ျပီး အဂၤလန္သို႔ ျပန္လည္ေရာက္ရွိခဲ့ပါတယ္။ ဒီတၾကိမ္ က်ြန္းေပၚကို ထပ္ရာက္လာသူေတြကေတာ့ အဂၤလိပ္သေဘၤာသားေတြပါ။ လူသားစားလူရိုင္းေတြလိုပဲ သေဘၤာသားေတြကလဲ ႏွစ္အုပ္စုကြဲေနတယ္။ စားမည့္သူနဲ႕ အစားခံရမည့္သူေတြေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ ပုန္ကန္ဖီဆန္သူမ်ားနဲ႕ ဓားစားခံျဖစ္ေနတဲ့ အရာရွိႏွစ္ဦးနဲ႕ ခရီးသည္မ်ား ဆိုျပီး အုပ္စုႏွစ္စု ကြဲေနတယ္။ အဲဒီ အေျခအေနမွာ ခရူးဆိုးက အေရးနိမ့္သူေတြဘက္က ကူညီဖို႕ ဆံုးျဖတ္လိုက္တယ္။
ဒီလိုဆံုးျဖတ္ျပီး ပုန္ကန္သူသေဘၤာသားေတြ က်ြန္းေပၚမွာ စူးစမ္းေလ့လာေနတုန္း အရာရွိအုပ္စုကို သူခ်ဥ္းကပ္ျပီး သူ႕ရဲ႕ အဆိုျပဳခ်က္ကို တင္သြင္းတယ္။ အဲဒီအဆိုျပဳခ်က္က ကမ္းလွမ္းခ်က္ႏွစ္ရပ္ကို လိုက္ေလ်ာရင္ ရန္သူလက္က လြတ္ေျမာက္ဖို႕ အကူအညီေပးမယ္လို႕ဆိုတာျဖစ္တယ္။ ကမ္းလွမ္းခ်က္ အမွတ္(၁)က က်ြန္းေပၚမွာ ေနထိုင္စဥ္ကာလတေလွ်ာက္ သူ႕အာဏာတည္မွုကို မျငင္းဆန္ဖို႕နဲ႕ ကမ္းလွမ္းခ်က္ (၂)က သေဘၤာကို ျပန္သိမ္းပိုက္ႏိုင္ရင္ သူနဲ႕ သူ႕လူေတြကို အဂၤလိပ္ေရလက္ၾကားကို ပို႔ေဆာင္ေပးဖို႕ျဖစ္တယ္။
ကမ္းလွမ္းခ်က္ကို လက္ခံတဲ့အတြက္ ခရူးဆိုးက သူတို႕ေတြကို လက္နက္တပ္ဆင္ေပးျပီး ပုန္ကန္သူေတြကို အတူတကြ ၀ိုင္း၀န္းႏွိမ္နင္းျပီး ေခါင္းေဆာင္ကို ၾကိဳးေပးသတ္လိုက္တယ္။ ငယ္သားေတြကို လက္နက္ျဖဳတ္သိမ္းျပီး က်ြန္းေပၚမွာ ေနရစ္ခဲ့မည္လား (သို႔မဟုတ္) သံေျခက်င္းခတ္ကာ အဂၤလန္သို႔ ေခၚေဆာင္ျပီး ၾကိဳးေပးရမည္လား ဆိုျပီး ေရြးခ်ယ္ခိုင္းတယ္။ အသက္ရွင္မွဳကို ေရြးခ်ယ္ၾကလို႕ က်ြန္းေပၚတြင္ ထားရစ္ခဲ့တယ္။ ဒီလိုနဲ႕ ခရူးဆိုးနဲ႕ သူ႕ မဟာမိတ္ေတြဟာ အဂၤလန္ကို ေခ်ာေမာစြာ ျပန္ေရာက္ခဲ့ၾကတယ္။
ဒီဥပမာဟာ ဖရိုင္းေဒးဆိုတဲ့ ေနာက္ထပ္လူသားတေယာက္ ေပၚထြက္လာခ်ိန္မွာ ႏိုင္ငံေရး စတင္ေပၚထြက္လာခဲ့တာ၊ ရန္သူလား၊ မိတ္ေဆြလား မသိတဲ့ ေနာက္ထပ္လူတေယာက္ က်ြန္းေပၚမွာ ရွိေနျပီလို႕ သိလာတဲ့ အခ်ိန္မွာ မိမိကိုယ္ကို ကာကြယ္ေရး မူေတြ ခ်မွတ္လာေတြ၊ လူအမ်ားေရာက္လာခ်ိန္မွာ အေပးအယူလုပ္တာေတြ၊ အေရးနိမ့္သူဘက္က ရပ္တည္ေပးရင္း ကိုယ့္အတြက္ အက်ိဳးရွိမယ့္ ရလာဒ္ကိုပါ တြက္ခ်က္စဥ္းစားတာေတြကို မီးေမာင္းထိုးျပထားပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေရးဆိုတာ လူတဦးတေယာက္ထက္ ပိုလာတဲ့ အခ်ိန္အခါမ်ိဳးမွာ ေပၚေပါက္လာတာျဖစ္တဲ့အတြက္ ဒိုင္ယာေလာ့ခ္သေဘာတရားေတြ၊ အာဏာက်င့္သံုးမွုေတြ ပါ၀င္ေနျပီးသားလို႕ ပညာရွင္ေတြက အဆိုျပဳထားၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးဆိုတဲ့ စကားလံုးရဲ႕ သေဘာတရားေတြကို လူႏွစ္ဦးႏွစ္ေယာက္ကေန ေက်ာ္လြန္ျပီး က်ယ္က်ယ္ျပန္႕ျပန္႕ ျဖန္႕က်က္ၾကည့္ၾကရေအာင္ပါ။
ႏိုင္ငံေရး အား အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုျခင္း
ႏိုင္ငံေရးဆိုတဲ့ စကားလံုးကို အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုတဲ့အခါမွာ ျပႆနာႏွစ္ရပ္နဲ႕ ၾကံဳၾကရတယ္လို႕ ႏိုင္ငံေရးပညာရွင္ အင္ဒရူးေဟး၀ဒ္က ေရးသားခဲ့ဖူးပါတယ္။ ပထမျပႆနာတရပ္ကေတာ့ ႏိုင္ငံေရးဆိုတာကို အဓိပၸာယ္တမ်ိဳးနဲ႕ သေဘာေပါက္ေနၾကတာမ်ိဳးပါ။ တခ်ိဳ႕က ဒါကို ပညာရပ္နယ္ပယ္တခုလို႕ သေဘာထားၾကတယ္။ တခ်ိဳ႕က်ေတာ့လဲ ႏိုင္ငံေရးဆိုတာကို မိမိလိုရာ အျမင္၊ အေတြးေတြနဲ႕ ဆြဲယူနားလည္ထားၾကတယ္။ ပိုဆိုးတာကေတာ့ ႏိုင္ငံေရးဆိုတာကို ညစ္ညမ္းတဲ့ စကားလံုး၊ ရွဳပ္ေထြးတဲ့ စကားလံုး အျဖစ္ ရွဳျမင္သူေတြ ရွိေနတာပါ။ ႏိုင္ငံေရးဆိုတဲ့စကားလံုးကို ၾကားလိုက္တာနဲ႕ စစ္ပြဲေတြ၊ ဖမ္းဆီးသတ္ျဖတ္မွုေတြ၊ ႏိုင္ငံတကာ ျပႆနာေတြ၊ အက်ဥ္းေထာင္ေတြ၊ လိမ္ညာလွည့္ဖ်ားမွုေတြကိုပဲ ဆက္စပ္ေတြးမိေနၾကသူေတြ ရွိပါတယ္။ ႏိုင္ငံေရးဆိုတဲ့ သေဘာတရား ေတြထဲမွာ ဒီအေၾကာင္းအရာေတြ ပါ၀င္တာမွန္ေပမယ့္ တျခားအေၾကာင္းအရာေတြျဖစ္တဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ လူအမ်ားအက်ိဳးသယ္ပိုးေဆာင္ရြက္ေ
ႏိုင္ငံေရးဆိုတာကို အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုရာမွာ ေနာက္ထပ္ၾကံဳၾကတဲ့ ျပႆနာတရပ္ကေတာ့ ႏိုင္ငံေရးဆိုတာ ဘာလဲ ဆိုတာနဲ႕ ပတ္သက္ျပီး နားလည္မွုအျမင္ေတြ အမ်ားအျပား ရွိေနတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တခ်ိဳ႕က ႏိုင္ငံေရးဆိုတာကို အာဏာက်င့္သံုးမွုလို႕ နားလည္ၾကတယ္။ တခ်ိဳ႕ကက်ေတာ့ အမ်ားစုေပါင္းျပီး ဆံုးျဖတ္ခ်က္မ်ား ခ်မွတ္မွုလို႕ ျမင္ၾကတယ္။ တခ်ိဳ႕ကက်ေတာ့ ရွားပါးတဲ့ အရင္းအျမစ္ေတြကို ခြဲေ၀အသံုးခ်မွုလို႕ ယူဆၾကတယ္။ တခ်ိဳ႕ကက်ေတာ့ ႏိုင္ငံေရးဆိုတာ လိမ္ညာလွည့္ဖ်ားတဲ့ အႏုပညာတရပ္လို႕ ေတြးျမင္ၾကျပန္တယ္။ ႏိုင္ငံေရးေလာကဆိုတာ ရွဳပ္ေထြးတယ္၊ ပါးနပ္လိမ္မာမွရမယ္၊ ကြက္ေက်ာ္ရိုက္ႏိုင္မွ ရမယ္ဆိုတဲ့ အဆိုေတြဟာ ဒီေနာက္ဆံုး အေတြးအေခၚကေန ျမစ္ဖ်ားခံလာတာျဖစ္တယ္။ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံက လူအမ်ားဆီမွာ ဒီအေတြးအေခၚ၊ အျမင္ေတြ ရွိလာရင္ သိပ္အႏၱရာယ္ၾကီးပါတယ္။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုေတာ့ ႏိုင္ငံေရးဆိုတဲ့ စကားလံုးေနာက္ကြယ္က လူ႕အဖြဲ႕အစည္းကို အက်ိဳးျပဳႏိုင္ေစတဲ့ ၾကီးက်ယ္ျမင့္ျမတ္ေသာ သေဘာတရားေတြကို မရွဳျမင္ႏိုင္ေတာ့လို႕ပဲျဖစ္ပါ
ေယဘုယ်အားျဖင့္ ႏိုင္ငံေရးဆိုတဲ့ အနက္အဓိပၸာယ္ကို ဖြင့္ဆိုၾကရမွာ အျမင္ေလးမ်ိဳး ကြဲျပားျခားနားပါတယ္။ ပထမတမ်ိဳးကေတာ့ ႏိုင္ငံေရးဆိုတာ အစိုးရဖြဲ႕စည္းျခင္း၊ အုပ္ခ်ဳပ္ျခင္း အႏုပညာတရပ္လို႕ ျမင္ၾကတာျဖစ္ပါတယ္။ ဒုတိယတမ်ိဳးကေတာ့ ႏိုင္ငံေရးဆိုတာ ျပည္သူ႕ေရးရာ (public affairs) လို႕ ရွဳျမင္ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ တတိယတမ်ိဳးကေတာ့ ႏိုင္ငံေရးဆိုတာ အေပးအယူ၊ အေလွ်ာ့အတင္း ျပဳလုပ္မွု၊ ၫွိႏွိဳင္းေဆာင္ရြက္မွဳ၊ တနည္းဆိုရင္ ျဖစ္ႏိုင္ေခ်ေတြကို ျပဳလုပ္တဲ့ အႏုပညာ တရပ္ကို ေတြးျမင္ၾကတာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ဆံုးတမ်ိဳးကေတာ့ ႏိုင္ငံေရးဆိုတာ ပါ၀ါက်င့္သံုးမွုလို႕ ရွဳျမင္တာျဖစ္ပါတယ္။
(ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္)
ခင္မမမ်ိဳး (၂၄၊ ၈၊ ၂၀၀၉)
No comments:
Post a Comment