လမ္းဆုံးမရွိတဲ့ ဒီခရီး

Ashin Dhamma Piya - Never Ending Road

လမ္းဆုံးမရွိတဲ့ ဒီခရီး

ေဒါက္တာဓမၼပိယ၊ ဇြန္ ၂၉ ၊ ၂၀၁၂

ဆူပူမႈမ်ားရဲ့ အရင္းခံ

ယခုရက္ပိုင္းအတြင္း အၾကမ္းဖက္မွုေတြ ဆူပူမွုေတြ ကမၻာ့ေနရာအႏွံ႔အျပားမွာ တိုးပြားေနျခင္းပါ။ အၾကမ္းဖက္မွုေတြ၊ ဆူပူမွုေတြ မ်ားလာေလေလ ၿငိမ္းခ်မး္ေရးစကားကို ေျပာလာသူေတြလည္း ပိုမိုမ်ားျပားလာ ျခင္းပါ။ ကမၻာ့အရပ္ရပ္မွာ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ဆူပူလွုပ္ရွားမွုေတြဟာ ကမၻာ႔စီးပြားေရးကို ထိခိုက္ႏိုင္သလို၊ ျပည္နယ္ ေဒသေတြမွာျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ဆူပူလွုပ္ရွားမွုေတြဟာလည္း တိုင္းျပည္ရဲ့စီးပြားေရး၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးမ်ားကို ထိခုိက္ပ်က္စီးႏိုင္ျခင္းပါ။ တိုင္းျပည္တစ္ခု တိုးတက္ဖို႔ဆိုတာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဟာ မည္မွ်အေရးပါေၾကာင္း ျပည္သူ၊ ျပည္သားမ်ား သေဘာေပါက္ထားၾကမယ္ဆိုရင္ … တိုင္းျပည္တြင္းမွာ ေနသူအခ်င္းခ်င္း (တရား၀င္ ေနထိုင္ခြင့္ရွိသူ အခ်င္းခ်င္း) သူနဲ႔ငါအၾကား ခြဲျခားဆက္ဆံလိုတဲ့စိတ္ထားေတြ၊ လူမွုေရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမ်ဳိးေရး၊ ဘာသာေရး၊ ပညာေရးမ်ားအေပၚမွာ ခြဲျခားဆက္ဆံခံေနရ၍ မေၾကနပ္မွုမွ ဆင့္ကဲျဖစ္ေပၚလာတဲ့ အမုန္း တရားေတြ၊ ဒီမိုကေရစီစနစ္္ျဖင့္ လူ႔အခြင့္အေရးကိစၥမ်ားကို ညွိႏွုိင္းေျဖရွင္းေပးရာမွာ ပညာေရးအေျခခံမ်ား မတူညီၾက၍ ညွိႏွုိင္းယူလို႔မရႏိုင္တဲ့ အတၱမာနတရားေတြ၊ ဒါေတြဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို ပ်က္ျပားေစႏုိင္တဲ့ အေၾကာင္းတရားေတြျဖစ္လို႔ ေရွာင္ရွားၾကရမွာပါ။  

            ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို က်င့္သုံးတဲ့တိုင္းျပည္မွာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဟာ (ဒီမိုကေရစီ)စနစ္ရဲ့အသက္ျဖစ္လိ႔ု၊ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ တိုက္ပြဲြဲ၀င္ေနသူမ်ားဟာ လက္နက္ဖ်က္သိမ္း၍ ျပည္သူမ်ားႏွင့္အတူ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ ေနထိုင္ျခင္းျဖင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကို တကယ္လိုလားပါတယ္ဆိုတဲ့ စိတ္သေဘာထားအမွန္ကို သက္ေသထူ ျပႏိုင္ဖို႔ပါ။ လူ႔အခြင့္ေရးမ်ားကို ေတာင္းဆိုေနသူမ်ား သတိျပဳရန္အခ်က္တစ္ခ်က္မွာ ဒီမိုကေရစီစနစ္ဆိုတာ လမ္းဆုံးမရွိတ့ဲခရီးလိုပါ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုရင္ ျပည္သူ၊ ျပည္သားေတြရဲ့ လုိအပ္ခ်က္ေတြ ရွိေနေသး သမွ်ကာလပတ္လုံး ဒီမိုကေရစီစနစ္ရဲ့ လမ္းဆုံးကို ေရာက္ႏိုင္မွာ မဟုတ္လို႔ပါ။

            အသြင္မတူတဲ့ အက်င့္စရုိက္ရွိသူေတြ၊ အျမင္မတူတဲ့ ႏိုင္ငံေရးမူ၀ါဒရွိသူေတြ၊ ကြဲလြဲေနတဲ့ဲ့ အေတြး အျမင္ရွိသူေတြ၊ လြန္ကဲထူထဲေနတဲ့ အတၱမာနရွိသူေတြ၊ ဒီလူေတြရွိေနသမွ်ကာလပတ္လုံး ဒီမိုကေရစီခရီးရဲ့ လမ္းဆုံးကို မေရာက္ႏုိင္ပါ။ လူအခြင့္ေရးမ်ားကို ေလးစားလိုက္နာျခင္း၊ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အတူယွဥ္တြဲေနထိုင္ျခင္း၊ ျပည္သူတို႔ရဲ့အသက္၊ အိုးအိမ္၊ စည္းစိမ္မ်ားကို စုေပါင္းကာကြယ္ျခင္းစသည္တို႔ကို ျပဳလုပ္ေပးျခင္းဟာ ဒီမိုကေရစီစံနစ္ရဲ့ ပန္းတိုင္ကို ေရာက္ႏိုင္ေအာင္ စုေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနျခင္းပါ။ ဒါကို ျပည္သူေတြ သိထားႏိုင္ဖို႔ပါ။

ပညာမ်က္စိႏွင့္ စ

            “အို ေယာက်္ား၊ ဤသို႔သိေလာ့၊ မေစာင့္စည္းေသာ အကုသုိလ္တရားတို႔သည္ ယုတ္မာေသာ သေဘာရွိကုန္၏။ ေလာဘ ေဒါသ (အတၱ မာန) တရားသေဘာတို႔သည္ သင့္ကို ၾကာျမင့္စြာ ဆင္းရဲေစျခင္းငွာ မေႏွာင့္ဖြဲ႔ေစကုန္လင့္။ ”(ဓမၼပဒ ၂၄၈) ျမတ္ဗုဒၶရဲ့ အဆုံးအမေလးတစ္ခုပါ။

အသိဥာဏ္နည္းပါးတဲ့သူ၊ သို႔မဟုတ္ အသိဥာဏ္ကို ရွာမွီးခြင့္မရႏိုင္ၾကသူမ်ားရဲ့ဘ၀ဟာ သိျခင္းႏွင့္ မသိျခင္းကို ခြဲျခားသိႏိုင္ဖို႔ခက္ခဲေနျခင္းပါ။ ပညာႏွင့္ အ၀ိဇၹာတို႔အၾကား ၀ိေရာဓိျဖစ္ေနတဲ့ တရားသေဘာကို ဆန္းစစ္ႏိုင္ဖို႔ ခက္ခဲေနျခင္းပါ။ ပညာဆိုတာ ေလာကီပညာ(ေလာကီစာေပ) ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ေလာကုတၱရာပညာ (ဓမၼစာေပ)ပဲျဖစ္ျဖစ္ ကာလေဒသအလိုက္ သုံးတတ္မွ တန္ဖိုးသင့္ျဖစ္ႏိုင္တာ။ ဓမၼစာေပကို လူမွုေရးရာကိစၥမ်ား၌ အသုံးျပဳ၍ ရႏိုင္သလို၊ ေလာကီစာေပမ်ားကိုလဲ လူမွုေရးရာအျဖာျဖာတုိ႔၌ အသုံးျပဳ၍ ရႏိုင္ျခင္းပါ။

            ေလာကီပညာေရးဆိုရာမွာ (ဒီေနရာမွာ) ေခ်ာက္ခ်ီးေခ်ာက္ခ်က္ မူလတန္းအဆင့္ ပညာေရးမ်ဳိးကို မဆိုလိုပါ။ အမွန္ကို ထုတ္ေဖၚေျပာဆိုရမည္ဆိုလွ်င္ မူလတန္းပညာေရးအဆင့္မွာ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူမ်ားဟာ ေသစာ ရွင္စာ ဖတ္တတ္ရုံမွလြဲၿပီး ေတြးေခၚေမွ်ာ္ျမင္ႏိုင္တဲ့ ပညာမ်ဳိးကို မရႏိုင္ၾကေသးပါ။ စီးပြားေရး၊ ႏိုင္ငံေရး၊ လူမွုေရးကအစ အထက္တန္းပညာရပ္မ်ားကို ျပည္သူ၊ ျပည္သားမ်ား အခမဲ့ သင္ၾကားခြင့္ မရႏိုင္ေသးသမွ်ကာလပတ္လုံး ထက္ျမက္တဲ့အေတြးေခၚမ်ား ျပည္သူ၊ ျပည္သားမ်ား ရႏိုင္ၾကဦးမည္မဟုတ္ပါ။ စီးပြားေရးရာမွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ႏိုင္ငံေရးရာမွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ပညာေရးရာမွာပဲျဖစ္ျဖစ္ မစဥ္းစား၊ မေတြးေခၚႏိုင္ေသးတဲ့ လူမ်ဳိးဟာ ဘယ္ေသာခါမွ အဆင့္မွီမွီေနႏိုင္တဲ့ အထက္တန္းဘ၀မ်ားသို႔ ေရာက္ႏိုင္ဦးမည္မဟုတ္ပါ။ တိုင္းျပည္ကိုု ျမတ္ႏိုးသူမ်ား စဥ္းစားႏိုင္ဖို႔ပါ။

ေခတ္ကိုု လက္လွမ္းမမီ

            လြန္ခဲ့တဲသုံးေလးရက္ခန္႔က မဂၤလာဒုံ၊ ခေရပင္လမ္းခြဲအလြန္ အမွတ္(၁)လမ္းမႀကီးေပၚမွာ ျမက္ျဖတ္ဓားကိုယ္စီနဲ႔ လမ္းႀကီးတစ္ေလွ်ာက္ ျမက္ျဖတ္္ေနၾကတဲ့ အလုပ္သမားတစ္စုကို အမွတ္မထင္ ေတြ႔ခဲ့ရတယ္။ ျမင္စမွာေတာ့ ၀မ္းနည္းမိသလိုလို၊ ဘယ္သူဘယ္၀ါကို အျပစ္တင္ရမလိုလို ျဖစ္မိပါရဲ့။ သူမ်ားႏိုင္ငံမ်ားမွာဆို အေ၀းေျပးလမ္းမေပၚမွာ ျမက္ျဖတ္ရင္ ေခတ္ေပၚျမက္ျဖတ္စက္ေတြနဲ႔ ျမက္ေတြကို ရိတ္ျဖတ္ၾကတာ။ တို႔ႏိုင္ငံနဲ႔မ်ားကြာပဆိုတဲ့ အေတြးတစ္ခု။  သက္ဆိုင္သူမ်ားကို ျမက္ျဖတ္စက္ေလးေလာက္မွ ၀ယ္မေပးႏိုင္ေကာင္းလားလုိ႔ အျပစ္တင္လိုတဲ့ အေတြးတစ္ခု။ ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္ႀကီး ဘယ္ေတာ့မ်ားမွ ကမၻာ႔အဆင့္မီ ႏိုင္ငံႀကီးတစ္ႏိုင္ငံ ျဖစ္လာႏိုင္မွာပါလိမ့္လို႔ ရုတ္တရက္ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ၀မ္းနည္းစိတ္။ တခဏခ်င္းမွာပဲ ေတြးစိတ္ေတြစုံသြားတယ္။

တစ္ခ်ိန္တည္းမွာပင္ ကိုယ္ေတြ႔ အေတြ႔အႀကဳံေလးတစ္ခုကို သတိရမိျပန္တယ္။ တခါက အလုပ္သမားေတြကို ျမက္ရိတ္စက္နဲ႔ သက္ဆို္င္ရာမွ ေပးသုံးထားတာကို ေတြ႔ဖူးထားလို႔ပါ။ ဒါေပမ့ဲ အလုပ္သမားမ်ားရဲ့ ပညာေရးဟာ အလြန္နိမ့္က်ေနေလေတာ့ ျမက္ျဖတ္စက္ေတြကို ၀ယ္ေပးထားလဲ ဘယ္ပုံ၊ ဘယ္နည္းျဖင့္ သုံးစြဲရမယ္ဆိုတဲ့ အညႊန္းကိုလည္း မဖတ္တတ္၊ စက္ေတြကို အသုံးျပဳရာမွာ စက္ရဲ့ခံႏိုင္ရည္ အခ်ိန္အခါကိုလည္း နားမလည္ဆိုေတာ့ မ်က္ရိတ္စက္ေတြ တာရွည္ခံေအာင္ မသုံးတတ္ၾကတာ မဆန္းပါ။  ေနာက္ဆုံးေတာ့ ျမက္ရိတ္ဓားနဲ႔ပဲ ဒီေသာင္ဒီကမ္းကို ျပန္ဆိုက္ရတဲ့အျဖစ္မ်ုိးကို  စဥ္းစားမိလို႔ပါ။

စက္ပစၥည္းမ်ားကို ၀ယ္ယူသုံးစြဲရာမွာ အာမခံခ်က္မရွိတဲ့ ႏိုင္ငံမ်ဳိးဆိုေတာ့ စက္ပစၥည္းရဲ့တန္ဖိုးက အလုပ္သမားမ်ားအတြက္ တန္ဖိုးႀကီးလြန္းေနေသးတယ္လို႔ပဲ ဆိုရမွာပါ။ ဒီလိုစဥ္းစားမိျပန္ေတာ့လဲ ေတြးစိတ္မွာ အျပစ္တင္လိုတဲ့စိတ္ေတြ ေပ်ာက္ကြယ္သြားခဲ့တယ္။

ကံမပုုံနဲ႔ ဥာဏ္ကိုု ယုုံၾက      

            ဆင္းရဲျခင္း၊ ခ်မ္းသာျခင္းတို႔ဆိုတာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ားအျမင္မွာေတာ့ အတိတ္ကံေၾကာင့္ပဲလို႔ ေျပာၾကမွာပါ။ မမွန္ဘူးလားလို႔ေမးရင္ မွန္သင့္သေလာက္ေတာ့မွန္တယ္လို႔ ေျပာရမွာပါ။ ဒါေပမဲ့ အျခား အေၾကာင္းေတြလည္း ျဖစ္ႏိုင္ေသးတယ္ဆိုရင္ ပိုၿပီးမွန္ပါလိမ့္မယ္လို႔ ေထာက္ျပလိုျခင္းပါ။ အဲဒီအေၾကာင္း ကေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာ ပညာတတ္လူတန္းစားမ်ား နည္းေနလို႔ ဆင္းရဲသားလူတန္းစားမ်ား မ်ားေနရ တယ္ဆိုတဲ့အခ်က္ပါ။ ဆင္းရဲခ်မ္းသာ ကြာျခားရျခင္း၏ေနာက္ကြယ္မွာ လွ်ဳိ႔၀ွက္ခ်က္ဆိုတာ ရွိေကာင္းရွိ ေနႏုိင္ျခင္းပါ။ လူတိုင္းခ်မ္းသာခ်င္္ေပမဲ့ မခ်မ္းသာႏိုင္တဲ့လွ်ဳိ႔၀ွက္ခ်က္္။ လူတိုင္းပညာတတ္ခ်င္ေပမဲ့ ပညာတတ္ ေတြျဖစ္မလာႏို္င္တဲ့လွ်ဳိ႔၀ွက္ခ်က္္။

ဒီလွ်ဳိ႔၀ွက္ခ်က္မ်ားနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဗုဒၶဘာသာ၀င္တို႔ကေတာ့ ကံတရား ေၾကာင့္ပဲလို႔ လြယ္လြယ္ပဲေျဖၾကမွာပါ။ ကံတရားေၾကာင့္ ျဖစ္ရတယ္ဆိုတာကိုေတာ့ အၾကမး္ဖ်င္း လက္ခံ ႏိုင္ဖို႔ပါ။ ဒါေပမဲ့ ခ်မ္းသာေအာင္၊ ပညာတတ္ေအာင္ ျပဳလုပ္ေပးလို႔ မရႏိုင္ဘူးလားလို႔ ဆက္လက္ေမးလာခဲ့ရင္ ဘယ္လိုေျဖၾကမလဲ။ လူအခြင့္အေရးမ်ားကို တန္းတူရည္တူရေအာင္ ျပဳလုပ္ေပးႏိုင္မယ္ဆိုရင္ ဆင္းရဲ၊ ခ်မ္းသာကြာျခားမွုဟာ နည္းမသြားႏိုင္ဘူးလားဆိုတဲ့အေမး။ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို စနစ္တက်က်င့္သုံးတဲ့ တိုင္းျပည္ အမ်ားစုဟာ တိုင္းသူျပည္သားမ်ားရဲ့ လူေနမွုအဆင့္တန္းမ်ား ျမင့္မားေစခ်င္တဲ့အခါ ပညာေရးအဆင့္ အတန္းမ်ားကို ဦးစြာျမွင္တင္ေပးျခင္းပါ။ စိတ္၀င္စားဖို႔ ေကာင္းပါတယ္။ တိုင္းျပဳ၊ ျပည္ျပဳ ေခါင္းေဆာင္မ်ား သတိတရားမ်ား ရႏိုင္ၾကဖို႔ပါ။

ပန္းတိုုင္ဆီသိုု႔ …

            တစ္ခါက ႏိုင္ငံေရးနဲ႔စပ္ၿပီး စာအုပ္ေပါင္း (၇)အုပ္ကို ေရးသားခဲ့တဲ့ ကာလီဖိုးနီးယားျပည္နယ္၊  ဆန္ဟုိေဆးၿမိဳ႔၊ စတိတ္ယူနီဗာစီတီက ပေရာ္ဖက္ဆာတစ္ေယာက္ကို ေမးဖူးတယ္။ “ခင္ဗ်ားအျမင္ကို သိပါရေစ။ အေမရိကန္ႏိုင္ငံႀကီးဟာ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို က်င့္သုံးရာမွာ ကမၻာက စံထားရေလာက္ရတဲ့အထိ ျဖစ္ေနၿပီဆိုေတာ့ ဒီမိုကေရစီစနစ္ႀကီး အေမရိကန္ႏိုင္ငံမွာ ေအာင္ျမင္ၿပီလို႔ ခင္ဗ်ားထင္လား” လို႔ ေမးၾကည့္တဲ့အခါ သူက - “ဒီမိုကေရစီစနစ္ဆိုတာ ဘယ္ေတာ့မွ ပန္းတိုင္မေရာက္ႏိုင္တဲ့စနစ္တဲ့။” သူအေၾကာင္းျပတာကေတာ့ “ျပည္သူေတြရဲ့လိုအပ္ခ်က္ေတြဟာ အၿမဲတမ္းရွိေနမွာျဖစ္လို႔၊ ျပည္သူေတြရဲ့ လိုအပ္ခ်က္ေတြရွိေနသမွ် ဒီမိုကေရစီစနစ္ဟာ လိုအပ္သလို ေဆာင္ရြက္ေပးရတာမို႔ ဘယ္ေေတာ့မွ လမ္းဆုံးကို ေရာက္မွာမဟုတ္ပါဘူး”တဲ့။  ဒီမိုကေရစီကို မ်ားစြာေမွ်ာ္လင့္ေနၾကတဲ့ ျပည္သူမ်ား သိရွိထားႏိုင္ဖို႔ပါ။

အစြန္းေရာက္တာက ခရီးမေရာက္ႏိုုင္

            ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ ဒီမိုကေရစီစနစ္ကို ပီပီျပင္ျပင္ မက်င့္သုံးႏိုင္ေသးေတာ့ ဒီမိုကေရစီကို ခုတုံးလုပ္ၿပီး အစြန္းေရာက္တဲ့ အဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ အစြန္းေရာက္တဲ့ လူမ်ုိးစုေတြ၊ အစြန္းေရာက္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္ေတြ၊  အစြန္းေရာက္တဲ့ ဘာသာေရးေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ အစြန္းေရာက္တဲ့ ကုိယ့္က်ဳိးစီးပြားရွာသူေတြ၊ ဒီမိုကေရစီ စနစ္ကို အေၾကာင္းျပၿပီး ထင္ရာစုိင္းခ်င္တဲ့သူေတြ သတိမူႏိုင္ၾကဖို႔ပါ။ ဒီမိုကေရစီစနစ္မွာ ႏိုင္ငံသားတိုင္း အသြင္တူဖို႔၊ အျမင္တူဖို႔မလိုပါ။ လူမွာ ကိုယ္ပိုင္္အသြင္တို႔၊ ကိုယ္ပိုင္အျမင္တို႔ဆိုတာ ရွိေနမွာပါ။ လိုအပ္တာကေတာ့ ဥပေဒကို ေလးစားလိုက္နာၿပီး၊ ဥပေဒႏွင့္အညီ ေနထုိင္ၾကဖို႔၊ ျပည္သူေတြရဲ့ လ႔ူအခြင့္ ေရးမ်ားကို ေလးစားၾကဖို႔၊ ျပည္သူေတြရဲ့ လြတ္လပ္ခြင့္၊ ရပိုင္ခြင့္ေတြကို အတူပူေပါင္းေဆာင္ရြက္ၾကဖို႔ပါ။ ျပည္သူေတြက ေရြးခ်ယ္တင္ေျမွာက္ထားတဲ့ ႏို္င္ငံေတာ္အစိုးရမို႔ ျပည္သူေတြရဲ့ လူ႔အခြင့္ေရးမ်ားကို ကာကြယ္ဖို႔နဲ႔ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာေနလိုတဲ့ ျပည္သူမ်ားကို ေစာင့္ေရွာက္ေပးႏုိင္ဖို႔ပါ။ ဒါကအဓိကပါ။

            ျပည္သူေတြရဲ့ ရပိုင္ခြင့္ေတြ၊ ျပည္သူေတြေဆာင္ရြက္ရမဲ့ တာ၀န္၀တၱရားေတြကို ျပည္သူ၊ ျပည္သားေတြ ကိုယ္တိုင္သိလာႏိုင္ဖို႔အတြက္ ႏိုင္ငံေတာ္မွ ပညာေပးလွုံ႔ေဆာ္မွုေတြ၊ စာေပးေဟာေျပာမွုေတြ၊ ေက်ာင္းသင္ခန္း စာေတြထဲမွာ စီဗစ္ခ္ အက္ဒယူေကးရွင္းမ်ဳိး (ႏိုင္ငံသားေကာင္းတို႔သိသင့္၊ သိထိုက္တဲ့ပညာေရးမ်ဳိး)ကို ေက်ာင္း သခၤန္းစာ တစ္ခုအေနနဲ႔ ထည့္သြင္းေဖၚျပ သင္ၾကားေပးႏိုင္ဖို႔နဲ့ ေရဒီယို၊ ရုပ္ျမင္သံၾကားအစီအစဥ္မ်ားမွလည္း ေနစဥ္ေန႔တိုင္း လႊင့္ထုတ္ေပးႏိုင္ဖို႔ပါ။

 ျဖစ္ႏိုင္ရင္ ရုပ္ျမင္သံၾကားအစီစဥ္တစ္ခုအေနႏွင့္ ဒီမိုကေရစီေဖၚရမ္ တစ္ခုကို စီစဥ္ေပးၿပီး “ဒီမိုကေရစီႏွင့္ ျပည့္သူ႔အျမင္၊ ဒီမိုကေရစီႏွင့္ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူမ်ား (ဆရာ၊ ဆရာမမ်ားအပါအ၀င္)ရဲ့အျမင္မ်ားကို လႊင့္ထုတ္ေပးျခင္း၊ တခါတရံမွာ ဒီမိုကေရစီႏွင့္စပ္ေသာ ဥာဏ္စမ္း ပုစၦာမ်ားကို ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူမ်ား ပါ၀င္ယွဥ္ၿပိဳင္ေစျခင္း-စတဲ့ ၿပီဳင္ပြဲမ်ားကို ျပဳလုပ္ေပးျခင္းမ်ဳိးကို ျပဳလုပ္ေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔ပါ။ ျပည္သူ႔အသံမ်ားကို ျပည္သူတိုင္းနီးနီး ျပန္လည္ၾကားႏိုင္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ ေပးဖို႔ပါ။ တခ်ိန္ထဲမွာပင္ ႏိုင္ငံေခါင္းေဆာင္မ်ားကလည္း ပါတီစြဲမထားပဲ ႏိုင္ငံနဲ႔လူမ်ဳိးအတြက္ စိတ္ ေစတနာ မွန္မွန္ကန္ကန္နဲ႔ ေဆာင္ရြက္ေပးႏိုင္ၾကဖို႔ပါ။

အားလုုံးအတြက္ ပညာေရး …

            ႏိုင္ငံေတာ္မွ ပညာေရးစီမံကိန္းမ်ားေရးဆြဲၿပီး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖို႔၊ စီမံကိန္းမ်ားကို ေရးဆြဲၾကရာမွာ တကၠသိုလ္ပညာေရးအတြက္ကိုသာ ျပဳျပင္ေရးဆြဲၿပီး၊ ေအာက္ေျချဖစ္တဲ့ အေျခခံပညာေရးစီမံကိန္းမ်ားကို ထည့္သြင္းစဥ္းစားမေပးႏိုင္ျခင္းဟာ တိုင္းျပည္အတြက္ အဆုံးရွုံးႀကီးတစ္ရပ္လို႔ ဆိုရမွာပါ။

တကၠသိုလ္ ပညာေရးအတြက္ ေရးဆြဲရာမွာ တကၠသိုလ္စာသင္ႏွစ္မ်ားကို သုံးႏွစ္မွေလးႏွစ္ (ရုိးရုိး၀ိဇၹာ၊ သိပၸံဘြဲ႔မ်ား)၊ ေလးႏွစ္မွငါးႏွစ္ (BED ဘြဲ႔မ်ား)၊ ငါးႏွစ္မွ ေျခာက္ႏွစ္ (BE ဘြဲ႔မ်ား)၊ ေျခာက္ႏွစ္မွခုႏွစ္ႏွစ္ (MBBS ဘြဲ႔မ်ား) စသည္ျဖင့္ တကၠသိုလ္ပညာေရးကို ျမွင့္တင္ေပးထားျခင္းပါ။

သို႔ေသာ္ အေျခခံပညာေရးကိုေတာ့ အေရးမပါလွဟု ေခါင္းေဆာင္မ်ား အထင္ရွိေနၾကေလသလားမသိ မူလတန္းပညာေရးကိုသာ အခမဲ့ပညာေရး မ်ဳိးျဖစ္ေစၿပီး၊ အလယ္တန္း၊ အထက္တန္းပညာေရးမ်ားကို အခမဲ့သင္ၾကားခြင့္မေပးႏိုင္ျခင္းဟာ တိုင္းျပည္ အတြက္ မ်ားစြာဆုံးရွုံနစ္နာ ေနျခင္းကို အမ်ားျပည္သူမ်ား သိႏိုင္ၾကမည္မဟုတ္ပါ။

တိုင္းျပည္တာ၀န္ကို ထမ္းရြက္ၾကေသာ ျပည္သူ႔၀မ္းထမ္းမ်ားကို အဆင့္သုံးဆင့္ထား၍ ခြဲျခားသတ္မွတ္ထားသင့္သည္ဟု ထင္ျမင္ယူဆမိလို႔ပါ။ တကၠသိုလ္လယ္ဗယ္အဆင့္ရွိေသာ ၀န္ထမ္းမ်ားက အထက္တန္းလယ္ဗယ္ (ဆယ္တန္း၊ ကိုးတန္းစသည္) ပညာေရးအဆင့္ရွိေသာ၀န္ထမ္းမ်ားကို ညြန္းၾကားျခင္း (အထူးသျဖင့္ စက္ရုံးအလုပ္ရုံမ်ားကို ရည္ညႊန္းေျပာဆိုသည္)၊ အထက္တန္းလယ္ဗယ္ အဆင့္ရွိေသာ၀န္ထမ္းမ်ားက မူလတန္းလယ္ဗယ္ အဆင့္ရွိေသာ၀န္ထမ္းမ်ားကို ညြန္းၾကားျခင္းမ်ိးသည္ အဆင့္မကြာ၍ ညြန္ၾကားရာ၌ အဆင္ေျပႏိုင္လို႔ပါ။

 ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ ပညာေရးစနစ္ဟာ အထက္နဲ့ေအာက္အၾကား ခါးျပတ္ေနသလို ျဖစ္ေနျခင္းကို သတိမူႏိုင္ဖို႔ပါ။

မူလတန္းပညာေရးအဆင့္ေလာက္သာ သင့္ခြင့္ရွိသူက မ်ားလြန္းေနၿပီး၊ ထိုမူလတန္း တက္ေရာက္သူမ်ားမွ ေနာက္ဆုံးတကၠသိုလ္မ်ားသို႔ တက္ေရာက္သင္ၾကားႏိုင္ ခြင့္ရွိေသာ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူ ရာခိုင္ႏွုံးဟာ ၂၀% ရာႏွုံးထက္မပိုႏိုင္ပါ။ (ယခုႏွစ္ ဆယ္တန္းေအာင္ ရာခုိင္ႏွုံးမွာ ရန္ကုန္တိုင္းႏွင့္ မႏၱေလးတိုင္းမွာပင္ ၃၃%ရာခိုင္ႏွုံးခန္႔သာရွိေၾကာင္း သိရွိရသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ မူလတန္းမွ တကၠသိုလ္မ်ားသို႔ တက္ေရာက္ခြင့္ရွိေသာ ရာခိုင္းႏွုန္းသည္ ထိုထက္နည္းဖြယ္ရာသာရွိသည္။)

ပညာေရး ခါးမျပတ္မွ လူလုုံးလွမယ္

            ပညာတတ္နည္းေသာလူမ်ဳိးသည္ လူေနမွုအဆင့္အတန္း နိမ့္က်မည္ျဖစ္ၿပီး၊ အထက္တန္းပညာကို သင့္ၾကားခြင့္နည္းေသာ လူမ်ဳိးမ်ားေနထုိင္ေသာႏုိင္ငံသည္ ပညာတတ္နည္းေသာ နိုင္ငံဟုဆိုရေပမည္။ ပညာတတ္နည္းေသာႏိုင္ငံမ်ားသည္ ဖြံ႔ၿဖဳိးတိုးတက္မွုနည္းေသာနိုင္ငံမ်ဳိးသာ အျဖစ္မ်ားသည္။ ပညာရွင္မ်ား၊ တိုင္းျပည္ေခါင္းေဆာင္မ်ား သတိမူႏိုင္ၾကဖို႔ပါ။

            ထို႔ေၾကာင့္ အထက္တန္းပညာကို မသင္မေနရပညာေရးမ်ဳိးျဖစ္ေအာင္၊ အခမဲ့သင္ၾကားခြင့္ရွိေသာ ပညာေရးမ်ိဳးျဖစ္လာႏိုင္ေအာင္ တိုင္းျပည္ေခါင္းေဆာင္မ်ား အေလးအနက္ထား၍ စဥ္းစားေပးၾကဖို႔ပါ။  တိုင္းျပည္၏ဘတ္ဂ်က္ကို မွ်ေ၀သုံးစြဲရာ၌ ပညာေရးက႑အတြက္ ဘတ္ဂ်က္ကို တုိးျမွင့္၍ သုံးစြဲသင့္ သည္ဟုလည္း တင္ျပလိုျခင္းပါ။

တုိးတက္ေသာတိုင္းျပည္မ်ား၌ ျပည္သူ၊ ျပည္သားမ်ား ပညာတတ္မ်ား ျဖစ္လာေအာင္၊  ပညာတတ္မ်ားျပားလာေအာင္ အထက္တန္းပညာကို မသင္မေနရ ပညာေရးမ်ဳိး၊ အခမဲ့ သင္ၾကားခြင့္ရွိေသာ ပညာေရးမ်ဳိးျဖစ္ေအာင္ ႏိုင္ငံေတာ္မွ ေဆာင္ရြက္ေပးႏိုင္ၾကဖို႔ပါ။

တိုးတက္ေသာတိုင္းျပည္ မ်ား၌ ေငြေၾကးမတတ္ႏိုင္သူမ်ားကို တကၠသိုလ္ေက်ာင္းမ်ားသို႔ မတက္ေရာက္ႏိုင္ေသာအျဖစ္မ်ဳိး မရွိရ ေလေအာင္ လခနည္းေသာမိဘမ်ား၏ သားသမီးမ်ားကို ပညာသင္ဆုႏွင့္ ပညာေရးေထာက္မွုမ်ား (Financial Aid) ကို ေပး၍ တကၠသိုလ္မ်ားသို႔ တက္ေရာက္သင္ၾကားေစျခင္းမ်ဳိးကို ျပဳေပးျခင္းသည္ အတုယူဖြယ္ ေကာင္းေသာ မူ၀ါဒမ်ဳိးပါ။ တိုင္းျပည္တြင္းရွိ ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူမ်ားအား သားသမီးခ်င္း စာနာတတ္မည္ဆိုလွ်င္ ပညာေရးေပၚလစီကို ျပန္လည္းျပင္ဆင္ေပးသင့္ပါေၾကာင္း တိုက္တြန္းလိုက္ျခင္းပါ။   

ရွိျပီးသားေတြကိုု အားေပးပါ၊ အစက ျပန္ မစခ်င္ပါနဲ႔

            ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူမ်ား အထက္တန္းပညာကို အခမဲ့သင့္ၾကားခြင့္မ်ား ရရွိႏိုင္ေအာင္ ဘက (ဘုန္းေတာ္ႀကီးသင္ ပညာေရးေက်ာင္းမ်ား)မွလည္း ပါ၀င္ကူညီေပးသင့္ျခင္းပါ။ တြဲဖက္အထက္တန္းေက်ာင္း မ်ားျဖစ္လာေအာင္ ႏိုင္ငံေတာ္ပညာေရး၀န္ႀကီးဌာနသို႔ေလွ်ာက္ထားျခင္း၊ ဘကေက်ာင္းအခ်င္းခ်င္းလည္း ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူမ်ား၏ပညာေရးအတြက္ အကူညီမ်ားေပးျခင္း၊ ႏိုင္ငံေတာ္မွ သတ္မွတ္ထားေသာ ပညာေရးစံခ်ိန္၊ စံႏွုန္းမ်ားကိုမွီႏိုင္ေအာင္ နီးစပ္ရာ အစိုးရအထက္တန္းေက်ာင္းမ်ားႏွင့္ တြဲဖက္အထက္တန္း ေက်ာင္းျပဳလုပ္၍ျဖစ္ေစ (သို႔မဟုတ္) အထက္တန္းေက်ာင္းမ်ားဖြင့္၍ျဖစ္ေစ ပညာမ်ားကို သင္ၾကားေပးႏိုင္ဖို႔ပါ။ ထိုသို႔ုျပဳလုပ္ေပးႏိုင္ၾကမည္ဆိုလွ်င္ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ပညာေရးစံနစ္သည္ ကမၻာႏိုင္ငံမ်ားႏွင့္ ရင္ေဘာင္တန္းလာႏိုင္ ဖို႔ပါ။ ထိုသို႔ျပဳလုပ္မေပးပဲ တကၠသိုလ္အဆင့္မွ်ေလာက္ကိုသာ ပညာေရးအဆင့္အတန္းမ်ားကို တိုးျမွင့္ေပးမည္ ဆိုလွ်င္ ပညာရွင္အနည္းစုုသည္ ပညာမဲ့အမ်ားစုအတြက္ ႏိုင္ငံေတာ္ကို ကုိယ္စားျပဳႏိုင္မည္မဟုတ္ေၾကာင္း သေဘာေပါက္ႏိုင္ၾကဖို႔ပါ။

            သမိုင္းတစ္ေလွ်ာက္လုံး ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ့ပညာေရးစနစ္မ်ားကို ကူညီပံ့ပိုးခဲ့ေသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးသင္ ပညာေရးေက်ာင္းမ်ား ျပန္လည္ရွင္သန္လာႏိုင္ေအာင္ ႏိုင္ငံေတာ္မွလည္းေကာင္း၊ ရဟန္းရွင္လူ ျပည္သူ၊ ျပည္သားမ်ားမွလည္းေကာင္း စုေပါင္းေဆာင္ရြက္ေပးၾကဖို႔ပါ။ ငါ့ဖို႔မပါလို႔ ေဆာင္ရြက္မေပးခ်င္တာမ်ိဳး မျဖစ္ရေလေအာင္ သတိမူႏိုင္ၾကဖို႔ပါ။ ႏိုင္ငံေတာ္အေရးသည္ ျပည္သူ၊ ျပည္သားမ်ားအေရးျဖစ္ေၾကာင္းကို ထပ္တလဲလဲေျပာေနရမဲ့ အခ်ိန္အခါမ်ဳိးလည္းမဟုတ္ေတာ့ပါ။ တိုင္းျပည္ႀကီး တိုးတက္လာႏိုင္ဖို႔အတြက္ ပညာေရးက႑၌ အရင္းအႏွီးျမွဳပ္ႏွံထားျခင္းသည္ ဆယ္ဆပြားေသာ အတိုးအညြန္႔မ်ား၊ အက်ဳိးအျမတ္မ်ားကို ရရွိႏိုင္မည္ျဖစ္ေၾကာင္း ျပည္သူ၊ ျပည္သားမ်ား ႀကိဳတင္သိျမင္ႏိုင္ဖို႔ပါ။ “ပညာျမွင့္မွ လူမ်ဳိးတင့္” ႏိုင္သည္ကို ရဟန္းရွင္လူမ်ားသည္ (ႏုိင္ငံနဲ႔လူမ်ဳိး၊ ဘာသာနဲ႔သာသနာအတြက္) ေလးေလးနက္နက္ စဥ္းစားေပးၾကဖို႔ ေမတၱာျဖင့္ တိုက္တြန္းေနျခင္းပါ။ ခ်မ္းသာစြာ အိပ္စက္ႏိုင္ၾကပါေစ။

(ဓာတ္ပုုံ - ငါးက်မ္းျပန္ေက်ာင္းတိုုက္၊ ေမတၱာနႏၵာ ေဖာင္ေဒးရွင္းနဲ႔ ပညာဒါနစာသင္ေက်ာင္းမ်ား ထူေထာင္ ေဆာင္ရြက္ေနသည့္၊ ရန္ကုုန္ျမိဳ႔ အျပည္ျပည္ဆိုုင္ရာ ေထရ၀ါရဗုုဒၶဘာသာ သာသနာျပဳ တကၠသိုုလ္က ဧည့္ပါေမာကၡဆရာေတာ္ အရွင္ဓမၼပီယ ကိုု ၂၀၀၈ နာဂစ္မုုန္တိုုင္းအျပီး ဧရာ၀တီတိုုင္း ကယ္ဆယ္ေရးခရီးစဥ္ တခုုတြင္ ေတြ႔ရသည့္ ပုုံျဖစ္သည္၊ (မိုုးမခ))