ျမန္မာႏွင့္ ကမၻာကို သတၱိအရာႏွင့္ သည္းခံျခင္းတရားတို႔ အပ္ႏွင္းခဲ့သူ (သို႔မဟုတ္) ေဒါက္တာေအာင္ဆန္းစုၾကည္

Published on Thursday, 21 June 2012 06:5

Written by သိန္းႏုိင္

ရာစုႏွစ္တစ္စိတ္ဆိုေသာ အခ်ိန္ကာလမွာ အရာမ်ားစြာတို႔ကို ေျပာင္းလဲေစႏုိင္ပါသည္။ ေမြးကင္းစ ကေလးငယ္တစ္ဦး ပညာျပည့္စံုၿပီး လူလားေျမာက္ႏုိင္သည့္ ကာလျဖစ္သည္။ စနစ္မ်ား၊ ေခတ္မ်ားႏွင့္ လူေနမႈပံုစံမ်ားလည္း ေရြ႕လ်ား သြားႏုိင္ေလာက္ေသာ ကာလျဖစ္သည္။ လူ႔အခ်ဳိ႕တို႔ကို ေနာက္ဆံုးဇရာ အရြယ္သို႔ ေရာက္ရွိေစႏုိင္ၿပီး မိတ္ေဆြအခ်ဳိ႕မွာ ရွိႏုိင္ေတာ့မည္လည္း မဟုတ္ပါ။ အေကာင္းဖက္သို႔ ဦးတည္ တည္ေဆာက္ခဲ့မည့္ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းတစ္ခုအတြက္ ၂၃ ႏွစ္တာ ကာလမွာ မ်ားစြာ ခရီး ေရာက္ခဲ့ပါလိမ့္မည္။ ထို႔အတူ…။
ႏုိင္ငံေရးႏွင့္ လူမႈစီးပြားေရး အဓိကဘာသာတို႔ျဖင့္ တကၠသုိလ္ ပညာရပ္မ်ားဆည္းပူးခဲ့ရာ၊ မိသားစုဘ၀ တည္ေဆာက္ခဲ့ရာ ေနရာ၊ ေနာက္ပိုင္းတြင္ အခ်ိန္ အၾကာၾကီး ခြဲခြါခဲ့ရမည့္ေနရာ ျဖစ္သည့္ ေအာက္စဖို႔ဒ္ Oxford တကၠသိုလ္က ဂုဏ္ထူးေဆာင္ ေဒါက္တာဘြဲ႔ကို အပ္ႏွင္းသည့္အတြက္ မ်ားစြာ ေက်နပ္ၿပီး ထိခုိက္ ခံစားရပါေၾကာင္း သူမက ဦးစြာ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ အဂၤလန္အလယ္ပိုင္းေဒသ၏ ၂၀၁၂ ေႏြရာသီမွာ ပို၍ ေႏြးေထြး ေနခဲ့ပါသည္။
ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေခါင္းေဆာင္က စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွသည္ ဒီမိုကေရစီသို႔ ကူးေျပာင္းသည့္ခရီးတြင္ သင္ယူေလ့လာျခင္း အရာ၀ယ္ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ ဘူမိနက္သန္ေျမ ေအာက္စဖို႔ဒ္ တကၠသိုလ္အေနျဖင့္ ျမန္မာမ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္းသားမ်ား အားလည္း ပညာသင္ၾကားေပးပါရန္ မေမ့မေလ်ာ့ အကူအညီ ေတာင္းခံေပးခဲ့သည္။ မ်ဳိးဆက္မ်ားအတြက္ စိုးရိမ္စိတ္တို႔ႏွင့္ ခရီးသြားေနရသူတစ္ဦးပင္။
“ဒီေန႔ဟာ အမ်ားႀကီးပဲ စိတ္လႈပ္ရွားစရာ ေကာင္းလွပါတယ္။” သမိုင္း၀င္ ၁၇ ရာစုႏွစ္ Sheldonian Theater ဘြဲ႔ႏွင္းသဘင္ ခန္းမေဆာင္ထဲတြင္ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ ဥပေဒပါရဂူဘြဲ႔ ရယူသည့္ မိန္႔ခြန္းတြင္ အသက္ ၆၇ ႏွစ္ ရွိၿပီျဖစ္သည့္ ေဒၚစုက ေျပာၾကားခဲ့သည္။
“ေနအိမ္ အက်ယ္ခ်ဳပ္ က်ခံခဲ့ရတဲ့ ဒီ ခက္ခဲလွတဲ့ ႏွစ္ကာလမ်ားမွာ ေအာက္စဖို႔ တကၠသိုလ္ ေန႔ရက္ အမွတ္တရမ်ားက က်မကို ႀကံ့ႀကံ့ခံ ရပ္တည္ေစႏုိင္ခဲ့ပါတယ္။ က်မ ရင္ဆုိင္ခဲ့ရတဲ့ စိန္ေခၚမႈေတြကို ခံႏုိင္ရည္စြမ္းအား ရရွိေစခဲ့ပါတယ္။” ေလာကဓံတရားကို ရင္ဆုိင္ႏုိင္ရန္ ျပင္ဆင္ေပးလိုက္သည့္ တကၠသိုလ္ေက်ာင္း၏ ေက်းဇူးတရားကို သတိတရ စကားမ်ား။
ျမန္မာ့ရိုးရာ ခ်ိတ္ထမီလံုျခည္၊ အနက္ေရာင္ ရင္ဖံုးအက်ီႏွင့္အတူ အနီရဲရဲ ပါရဂူဘြဲ႔၀တ္ရံုတို႔ကို ၀တ္ဆင္ထားၿပီး အနက္ေရာင္ ကတၳီပါ ဘြဲ႔ေခါင္းေဆာင္း ေအာက္တြင္ ၀ါလြင္လြင္ ႏွင္းဆီပန္းအျပင္ ၾကက္သေရရွိေသာ အၿပံဳးပန္းတို႔ျဖင့္ ေဒၚစုသည္ ပညာ့သမုိင္း၀င္မည့္ ေျခလွမ္းမ်ားျဖင့္ အမိတကၠသိုလ္နယ္ေျမတြင္ ျပန္လည္၍ ေျခခ်ခြင့္ ရရွိေလၿပီ။ ပညာေခတ္၏ ျမန္မာအမ်ဳိးသမီးႀကီးကို တကၠသိုလ္ အဓိပတိ (ယခင္ ေဟာင္ေကာင္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွဴး) ခရစ္ပတ္တန္က ဘြဲ႔လက္မွတ္ အပ္ႏွင္းခဲ့သည္။ ပညာႏွင့္အတူ သူမ ႏုပ်ဳိခဲ့ေလၿပီ။
သူမ၏ မိန္႔ခြန္းေျပာၾကား အျပီးတြင္ ပညာရွင္ႏွင့္ ေက်ာင္းသား ၁၀၀၀ ေက်ာ္တို႔က မတ္တပ္ရပ္ၿပီး လက္ခုပ္ၾသဘာ အၾကာၾကီးတီး၍ ဂုဏ္ျပဳခဲ့ၾက၏။ ၁၉၆၀ အလယ္ႏွစ္ ကာလမ်ားတြင္ ႏုိင္ငံေရး၊ ဒႆနိကေဗဒႏွင့္ စီးပြားေရး ပညာရပ္မ်ားကို သူမ ဆည္းပူးခဲ့ရာ ကမၻာေက်ာ္ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းေတာ္ႀကီးက ဂုဏ္ယူျခင္း၊ ဂုဏ္ျပဳျခင္းဟု ေခၚဆိုႏုိင္ပါသည္။ သူမေၾကာင့္လည္း ေက်ာင္းေတာ္ႏွင့္ ကမၻာႀကီးလည္း ဂုဏ္တက္ေနၿပီ မဟုတ္ပါေလာ။ မ်ဳိးဆက္တို႔အတြက္ မဖတ္မျဖစ္ အတၳဳပၸတၱိစာအုပ္ တစ္အုပ္ကို ေက်ာင္းေတာ္က ေမြးဖြားခဲ့ျခင္းပင္။
တကၠသိုလ္ အဓိပတိက လက္တင္ဘာသာစကားျဖင့္ ဤသို႔ ေျပာၾကားခဲ့သည္။ “လြတ္ေျမာက္မႈအတြက္ ေခါင္းမငံု႔တဲ့ ခ်န္ပီယံ၊ သင့္ျပည္သူနဲ႔ ကမၻာႀကီးကို သတၱိအရာနဲ႔ သည္းခံျခင္းတရားတို႔ အပ္ႏွင္းခဲ့ေလၿပီ။ ကၽြႏု္ပ္၏ လုပ္ပိုင္ခြင့္အတြင္းႏွင့္ တကၠသိုလ္တစ္ခုလံုး၏ အခြင့္အာဏာအရ ဥပေဒပညာ ပါရဂူ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ ဘြဲ႔ကို အပ္ႏွင္းပါတယ္။” ကမၻာ့ ပညာေက်ာ္တို႔၏ ေတာ္၀င္ ကမၸည္းမွတ္တမ္းကို ျမန္မာ့ရိုးရာ အခ်ိတ္ႀကိဳးမ်ား၊ ျမန္မာ့ႏွင္းဆီပန္းမ်ားႏွင့္ ယွက္ဖြဲ႔ထားေလၿပီ။
အဂၤလန္ေတာင္ပိုင္းေဒသ ေအာက္စဖုိ႔ဒ္နယ္တြင္ ႏွစ္ ၂၀ နီးပါး ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္ ေနထုိင္ခဲ့ပါသည္။ အဂၤလိပ္လူမ်ဳိး ခင္ပြန္းသည္ အေရွ႕တုိင္းပညာရွင္ ေဒါက္တာမိုက္ကယ္အဲရစ္၊ သား ၂ ဦးျဖစ္သူ အလက္ဇႏၵား (ေမာင္ျမင့္ဆန္းေအာင္) ႏွင့္ ကင္မ္ (ေမာင္ထိန္လင္း) တို႔ႏွင့္အတူ ေနထုိင္ခဲ့သည္။
၁၉၈၈ ခုႏွစ္တြင္ နာမက်န္းျဖစ္ေနေသာ ဖခင္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္း၏ ဇနီး၊ သူမ မိခင္ျဖစ္သူ ေဒၚခင္ၾကည္အား ျပဳစုရန္ အတြက္ ျမန္မာျပည္သို႔ ျပန္လာခဲ့သည္။ ရာစုႏွစ္ တစ္စိတ္နီးပါး၊ ေနာင္ ၂၃ ႏွစ္အၾကာအထိ အဂၤလန္ေျမသို႔ ျပန္ မေရာက္ႏုိင္ေတာ့ေၾကာင္းကိုမူ စဥ္းစားခဲ့မိလိမ့္မည္ မဟုတ္ပါ။ သုိ႔ေသာ္ သူမ အဆင္သင့္ ရွိေနခဲ့ေလသည္။
ခင္ပြန္းႏွင့္ သား ၂ ဦးတို႔ကို ဤကႏၱာရႏွစ္ကာလမ်ားအတြင္း အႀကိမ္အနည္းငယ္သာ ေတြ႔ဆံုခြင့္ ရရွိခဲ့သည္။ ၁၉၉၉ ခုႏွစ္တြင္ ခင္ပြန္းသည္ ေဒါက္တာမုိက္ကယ္အဲရစ္ ကင္ဆာေရာဂါျဖင့္ ကြယ္လြန္အံ့ဆဲဆဲတြင္ ေတြ႔ခြင့္ မရသြားခဲ့ရွာပါ။ ျမန္မာျပည္တြင္းတြင္သာ ေနထုိင္ၿပီး လြတ္ေျမာက္မႈႏွင့္ ဒီမုိကေရစီအေရးတို႔အတြက္သာ ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္ပါရန္ လည္း သူက မွာၾကားခဲ့သည္။ တုိင္းျပည္အတြင္းမွ ထြက္ခြါသြားပါကလည္း ျပန္လည္၀င္ေရာက္ခြင့္ မရေတာ့မည့္ အေျခအေနကို သူမ အထူး စိုးရိမ္ခဲ့သည္။ တုိင္းျပည္ႏွင့္ မိသားစု အၾကားတြင္ သူမ မည္မွ် ခံစားခဲ့ရပါမည္နည္း။ ကမၻာ့ႀကီး၏ ပညာအရာတြင္ ေရွ႕ေဆာင္ဘဲြ႔ထူးကို ရယူမည့္ေန႔ နံနက္ပိုင္းတြင္ ခ်စ္ခင္ပြန္းသည္၏ အုတ္ဂူသို႔ ၁၃ ႏွစ္အၾကာတြင္ ပထမဆံုးအႀကိမ္ သြားေရာက္ ဂါရ၀ျပဳခြင့္ ရခဲ့ပါသည္။
၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ႏုိ၀င္ဘာလတြင္ တတိယအႀကိမ္ အက်ယ္ခ်ဳပ္မွ လြတ္ေျမာက္လာခဲ့ၿပီး ၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ ၾကားျဖတ္ ေရြးေကာက္ပြဲတြင္ ေကာ့မွဴးၿမိဳ႕နယ္ မဲဆႏၵနယ္တြင္ ၀င္ေရာက္ယွဥ္ၿပိဳင္ရာ အႏုိင္ရရွိခဲ့ၿပီး ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ အမတ္တစ္ဦး ျဖစ္လာခဲ့သည္။
“ေရွ႕ဆက္ရမယ့္ ခရီးလမ္းကလည္း လြယ္ကူမွာေတာ့ မဟုတ္ေသးပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ေအာက္စဖို႔ဒ္ ေက်ာင္းေတာ္ႀကီးက ေက်ာင္းေတာ္သားမ်ားရဲ႕ အေကာင္းဆံုးအရာကိုသာ ေမွ်ာ္လင့္တယ္ဆိုတာ က်မ သိပါတယ္။” သူမ၏ မိန္႔ခြန္းထဲတြင္ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
“ဒီကေန႔မွာေတာ့ က်မကို ေက်ာင္းေတာ္သူတစ္ေယာက္အေနနဲ႔ မွတ္မိသိရွိ ေနဆဲျဖစ္တဲ့အတြက္ ေရွ႕ဆက္ခရီးလမ္းမွာ ႀကံဳေတြ႔ရဦးမယ့္ စိန္ေခၚခ်က္ေတြကို က်မက အေကာင္းဆံုးႀကိဳးစားဖို႔အတြက္ ခုိင္က်ည္တဲ့ စိတ္ဓါတ္ကို ရရွိလို္က္ပါတယ္။” ေက်ာင္းေတာ္ႏွင့္ ျပင္ပလူ႔အဖြဲ႔အစည္းကို အမိအရ ခ်ိတ္ဆက္ ေပးႏုိင္ခဲ့ျခင္းဟု ဆိုရပါလိမ့္မည္။
စစ္အုပ္ခ်ဳပ္ေရး မတုိင္မီကာလက ပို္င္ဆုိင္ခဲ့ဖူးေသာ ျမန္မာ့တကၠသိုလ္မ်ား၏ အရည္အေသြးႏွင့္ အစဥ္အလာတို႔ကို ျပန္လည္တည္ေဆာက္ျခင္းကိုလည္း သူမ ျမင္ေတြ႔လိုေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။
“ဒီလို တစ္ဖန္ျပန္ျဖစ္လာေစဖို႔ က်မရဲ႕ ရင့္က်က္လွတဲ့ ေအာက္စဖုိ႔ဒ္တကၠသိုလ္ႀကီးက အကူအညီ ေပးႏုိင္မယ္ဆိုရင္ သိပ္ကို ေက်းဇူးတင္ရမွာပါ။” သူမက တခုတ္တရ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ဘြဲ႔လက္မွတ္ ရယူအၿပီး သူမနံေဘးတြင္ လာထုိင္ခဲ့သူ စံုေထာက္ဇာတ္လမ္း စာေရးဆရာ ဂၽြန္လာကဲရား (နာမည္အမွန္မွာ ေဒးဗစ္ေကာန္၀ဲလ္) ကုိလည္း ေက်းဇူးတင္ေၾကာင္း ထည့္သြင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။
“ေနအိမ္ အက်ယ္ခ်ဳပ္ က်ခံခဲ့ရစဥ္ကာလမွာ ဂၽြန္လာကဲရားရဲ႕ စာအုပ္ေတြက အမ်ားႀကီး အကူအညီ ေပးခဲ့တာပါ။” သူမက ရွင္းျပခဲ့သည္။ “ပိုမို က်ယ္ျပန္႔လွတဲ့ ကမၻာႀကီးနဲ႔ အျခားေသာ တုိင္းႏုိင္ငံေတြရယ္၊ အေတြးေတြ၊ အိုင္ဒီယာ စိတ္ကူးစိတ္သန္းေတြဆီရယ္ကို ခရီးႏွင္ ႏုိင္ခဲ့တယ္ေလ”
၁၉၈၈ ခုႏွစ္ကတည္းက ပထမဆံုးအႀကိမ္အျဖစ္ ဥေရာပခရီးစဥ္ကို ၂၀၁၂ ဇြန္လ တတိယပတ္တြင္ ထြက္ခြါ လာႏုိင္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။ ႏုိဘယ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုမိန္႔ခြန္း၊ အုိင္အယ္အိုမိ္န္႔ခြန္းတို႔ အပါအ၀င္ ႏုိင္ငံ ၅ ႏုိင္ငံခရီးစဥ္ ျဖစ္သည္။ ၁၉၉၁ ႏုိဘယ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးဆုႏွင့္ ၁၉၉၃ ခုႏွစ္က အပ္ႏွင္းခဲ့သည့္ ေအာက္စဖို႔ဒ္ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ ဘြဲ႔တို႔ကို ယခုမွ လူကိုယ္တုိင္ တက္ေရာက္ ယူႏုိင္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ကမၻာႀကီးက သူမကို ေမ့မထားခဲ့ပါ။
၆၇ ႏွစ္ေျမာက္ ေမြးေန႔ျဖစ္သည့္ ဇြန္ ၁၉ ရက္၊ ၂၀၁၂ တြင္ သူမ၏ ေက်ာင္းျဖစ္သည့္ ေအာက္စဖို႔ဒ္-စိန္႔ဟူ႔ေကာလိပ္ ေက်ာင္းက မိသားစုႏွင့္ သူငယ္ခ်င္းေဟာင္းမ်ားႏွင့္အတူ ေမြးေန႔ပြဲ က်င္းပေပးခဲ့သည္။ ျမန္မာျပည္တြင္းႏွင့္ ကမၻာ့အႏွံ႔အျပားတြင္လည္း မေမ့မေလ်ာ့ ဂုဏ္ျပဳၾကလ်က္၊ ဂုဏ္ယူၾကလ်က္။ ကတင္ညဳတ၊ ကတေ၀ဒီ မဂၤလာတရားႏွင့္ မည္မွ် ညီညြတ္လိုက္ပါသနည္း။
ၿဗိတိသွ်ပါလီမန္တြင္ မိန္႔ခြန္း ေျပာၾကားရန္လည္း အစီအစဥ္ရွိေနေသးသည္။ ဒုတိယကမၻာစစ္ေနာက္ပိုင္း ကမၻာ့ ေခါင္းေဆာင္ ၄ ဦးသာ ေျပာခြင့္ရခဲ့ဖူးသည့္ ႀကီးက်ယ္ခန္႔ျငားလွေသာ သမိုင္း၀င္ အထင္ကရ ၀က္မင္စတာ ပါလီမန္ ေနရာျဖစ္သည္။
ဘီဘီစီႏွင့္ အင္တာဗ်ဴးတြင္ ျမန္မာျပည္သူလူထုကို ေရွ႕ေဆာင္ရန္အတြက္ သူမ၏ ကိုယ္ပိုင္ ဆႏၵကို အတည္ျပဳ ေျပာၾကားခဲ့ပါသည္။ “လမ္းေၾကာင္း အမွန္အတုိင္းသာ ျပည္သူကို က်မက ဦးေဆာင္ခြင့္ ရရွိခဲ့မယ္ဆိုရင္ ေပါ႔ေလ”။
၂၀၁၀ ခုႏွစ္တြင္ ႏွစ္ေပါင္း ၂၀ ေက်ာ္ ေနအိမ္ အက်ယ္ခ်ဳပ္က လြတ္ေျမာက္လာရျခင္းမွာ ႏုိင္ငံတကာ၏ စီးပြားေရး ပိတ္ဆို႔ အေရးယူမႈမ်ားကို ဖယ္ရွားရန္အတြက္သာ ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိသည္ဟူေသာ ေျပာဆိုခ်က္မ်ားကို သူမက ျငင္းဆန္ခဲ့သည္။
ျမန္မာျပည္တြင္းသို႔ ႏုိင္ငံျခား ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈမ်ားႏွင့္ စီးပြားေရး ကုမၸဏီမ်ား အလုအယက္ ၀င္ေရာက္၍ စီးပြားရွာျခင္းအေပၚ သူမက အထူးသတိေပးထားသည္။ အရပ္ဖက္အသြင္ေျပာင္း စစ္တပ္ေနာက္ခံ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ရွိေနဆဲ ျမန္မာျပည္၏ အေျပာင္းအလဲမ်ားကို သတိႀကီးႀကီး ထားၿပီး ေစာင့္ၾကည့္ရဦးမည္ ျဖစ္သည္ဟုလည္း ဆိုပါသည္။
ၿဗိတိန္သို႔ သူမ လာေရာက္စဥ္အတြင္း ဆယ္စုႏွစ္မ်ားစြာ ၾကာျမင့္ခဲ့ၿပီျဖစ္သည့္ ျမန္မာျပည္ အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္မႈ မ်ားေၾကာင့္ ျပည္သူ သိန္းႏွင့္ခ်ီၿပီး ျပည္တြင္း ဒုကၡသည္မ်ားအေနျဖင့္ အတိဒုကၡေရာက္ခဲ့ရသည္။ ဤျဖစ္ရပ္အပါအ၀င္ ျမန္မာျပည္တြင္း ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး “တရားဥပေဒစိုးမိုးမႈ” rule of law မွာ အေရးႀကီးေၾကာင္းႏွင့္ အဓိက ေဆြးေႏြးရန္ကိုလညး္ လန္ဒန္စီးပြားေရးႏွင့္ ႏုိင္ငံေရးပညာတကၠသိုလ္ LSE ေဆြးေႏြးပြဲတြင္ သူမက ေခါင္းစဥ္ေပးခဲ့သည္။
ဤသည္မွာ ျမန္မာျပည္၏ အနာဂတ္ဟုလည္း ဆိုရပါလိမ့္မည္။ သတိၱအရာႏွင့္ သည္းခံျခင္းတရားတို႔ႏွင့္လည္း ျပည္စံုၾကရ ပါလိမ့္မည္။
သိန္းႏုိင္
၂၁ ဂၽြန္လ၊ ၂၀၁၂