ျမန္မာျပည္က ဒီမိုုကေရစီအင္အားစုုၾကီး ၂ ပိုင္း ကြဲသြားျပီလိုု႔ ေျပာတဲ့ အေမရိကန္က ကိုုေအာင္ဒင္နဲ႔ ျမန္မာျပည္က ကုမုျဒာသတင္းဂ်ာနယ္ အင္တာဗ်ဴး

 
ျမန္မာျပည္က ဒီမိုုကေရစီအင္အားစုုၾကီး ၂ ပိုင္း ကြဲသြားျပီလိုု႔ ေျပာတဲ့ အေမရိကန္က ကိုုေအာင္ဒင္နဲ႔ ျမန္မာျပည္က ကုမုျဒာသတင္းဂ်ာနယ္ အင္တာဗ်ဴး
ရက္စဲြ - ႏိုဝင္ဘာ ၂၀၊ ၂၀၁၂၊ စာမ်က္ႏွာ ၁၈ ႏွင့္ ၁၉ ေကာက္ႏုုတ္တင္ျပခ်က္
(ကိုုေအာင္ဒင္ရဲ့ ဘေလာ့ဂ္က ယူပါတယ္)

(၁) လက္ရွိျမန္မာႏုိင္ငံေရး အေျပာင္းအလဲဟာ ဘယ္လုိ အေျခအေနမွာေရာက္ေနတယ္လုိ႕ ဦးေအာင္ဒင္ သုံးသပ္ခ်င္ပါသလဲ။

လမ္းဆံုလမ္းခြ တခုမွာ ေရာက္ေနတယ္လို႕ သုံးသပ္ပါတယ္၊ လက္ရွိအစိုးရရဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္က စစ္တပ္ကို အာဏာအမ်ားအျပား အပ္ႏွင္းျပီး ဥပေဒရဲ့ အထက္ကေန သီးျခားရပ္တည္ခြင့္ေပးထား တဲ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုကို အသက္ဝင္ေအာင္၊ ႏိုင္ငံတကာက အသိအမွတ္ျပဳေအာင္ ေလာက္ပဲ ေဆာင္ရြက္ေနတာမို႕ လက္ရွိအေျပာင္းအလဲ ေတြဟာ ဒီထက္ပိုျပီး ေရွ႕တိုးလိမ့္မယ္ မထင္ပါ၊ ဒါေပမည့္ ျပည္တြင္းက တက္ႂကြတဲ့ လူထုအေျချပဳ အဖြဲ႕အစည္းမ်ား၊ ေက်ာင္းသားမ်ား၊ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ား နဲ႕ သတင္းမီဒီယာတို႕က ညီညီ ညြတ္ညြတ္ ၾကံ့ၾကံ့ခိုင္ခိုင္ နဲ႕ တဝက္တပ်က္ပြင့္ေနတဲ့ တံခါး ကို အျပည့္အဝပြင့္ေအာင္ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္ၾကလိမ့္မယ္လို႕ ယံုၾကည္ေမွ်ာ္လင့္ေနပါတယ္၊ နာရီကို ေနာက္ျပန္လွည့္ခ်င္သူေတြ နဲ႕ ေရွ႕တိုးဖို႕ တြန္႕ဆုတ္ေတြေဝေနသူေတြကို စိန္ေခၚရဲ၊ ရင္ဆိုင္ရဲရပါမယ္၊

(၂) US Campaign For Burma က ႏုိ၀င္ဘာ ၇ရက္ေန႕ ရက္စြဲ နဲ႕ သမၼတ ဘားရက္အုိးဘားမား ကုိေရးတဲ႕ စာထဲမွာ ျမန္မာႏုိင္ငံ ကုိမလာဖုိ႕ အၾကံျပဳ ထား တာကုိေတြ႕ရပါတယ္။ သမၼတ အုိဘားမား ရဲ႕ ခရီးစဥ္ က ဘယ္လုိ အက်ဳိးသက္ေရာက္ မွု မ်ဳိးေတြ ျဖစ္ လာေစမယ္လုိ႕ ထင္ပါသလဲ။
အိုဘားမား ရဲ့ ခရီးစဥ္က "စည္းကမ္းျပည့္ဝေသာ ဒီမိုကေရစီ" ဆိုျပီး ဒီမိုကေရစီကို အကန္႕အသတ္နဲ႕ပဲ ေပးခ်င္တဲ့ ဦးသိန္းစိန္အစိုးရနဲ႕ လူထုကို အၾကမ္းဖက္ ႏွိပ္စက္ျပီး တိုင္းျပည္ရဲ့ စီးပြါးေရး ကဏၰကို ခ်ဳပ္ကိုင္ထားတဲ့ စစ္ေခါင္းေဆာင္မ်ား နဲ႕ အလိုေတာ္ရိစီးပြါးေရးသမား မ်ားကိုသာ အက်ိဳးရွိပါလိမ့္မယ္၊ အိုဘားမား လာလို႕ ေျမသိမ္းခံ လယ္သမားေတြ သူတို႕ေျမျပန္ရမွာ မဟုတ္ပါဘူး၊ အလုပ္သမားေတြ အလုပ္ရွင္ထံက ရသင့္တဲ့အခြင့္အေရးေတြ ရမွာ မဟုတ္ပါဘူး၊ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ ေထာင္ထဲက လြတ္မွာမဟုတ္ပါဘူး၊ ကခ်င္ျပည္နယ္က စစ္ပြဲေတြ ရပ္မွာ မဟုတ္ပါဘူး၊ ရခိုင္ ျပည္နယ္က ပဋိပကၡေတြ ျငိမ္းေအးသြားမွာ မဟုတ္ပါဘူး၊ ဒါေပမည့္ အေမရိကန္ သမၼတရဲ့ အျမင့္မားဆုံး ေထာက္ခံမႈအေနနဲ႕ ဦးသိန္းစိန္ အတြက္ အမ်ားၾကီး အက်ိဳးရွိပါလိမ့္မယ္၊ ေတြေဝေန ဆဲျဖစ္တဲ့ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳတ္ႏွံသူေတြလဲ ဒီခရီးစဥ္ကို အေမရိကန္ သမၼတရဲ့ အာမခံခ်က္လို႕ ယူဆျပီး အလုအယက္ေျပးဝင္လာပါလိမ့္မယ္၊

(၃) ျပည္ပမွာေနခဲ႕တဲ႕ ႏုိင္ငံေရးသမားေတြ ျမန္မာျပည္တြင္းကုိျပန္လာၾကတယ္။ တခ်ဳိ႕ေတြလက္ရွိ အစုိးရနဲ႕ လက္တြဲေဆာင္ရြက္ ၾကတာေတြရွိတယ္။ဦးေအာင္ဒင္ဘယ္လုိျမင္ပါသလဲ။
မွတ္ခ်က္ေပးစရာ မရွိပါ၊ တဖြဲ႕ခ်င္း၊ တဦးခ်င္း ရဲ့ ကိုယ္ပိုင္ဆုံးျဖတ္ခ်က္ နဲ႕ ေရြးခ်ယ္မႈ သာျဖစ္ပါတယ္။

(၄) လက္ရွိအစုိးရနဲ႕ ညွိႏူိင္းမွု တစ္စုံတစ္ရာ ရွိပါသလား။ လက္ရွိျမန္မာႏုိင္ငံေရးမွာ US Campaign For Burma ရဲ႕ အခန္း က႑ဟာ ဘယ္လုိရွိပါသလဲ။
လက္ရွိအစိုးရနဲ႕ ညွိႏိႈင္းမႈ တစံုတရာ မရွိပါ၊ လက္ရွိအေျခအေနမွာ က်ေနာ္တို႕ ရဲ့ တာဝန္ေတြက ပိုျပီးမ်ားျပားလာပါတယ္၊ တခ်ိန္တုံးက သုံးပြင့္ဆိုင္ ေဆြးေႏြးပြဲ ကေန ဒီမိုကေရစီေရး နဲ႕ အမ်ိဳးသား ျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရးအေကာင္အထည္ ေဖာ္ဖို႕ တညီတညြတ္တည္း ေတာင္းဆိုခဲ့ၾကတဲ့ ဒီမိုကေရစီ အင္အားစုၾကီးက ႏွစ္ပိုင္းကြဲသြားပါျပီ။
အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ နဲ႕ ျပည္တြင္း ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားက လႊတ္ေတာ္ထဲဝင္ျပီး အေျပာင္းအလဲေတြ ျဖစ္ေအာင္ၾကိဳးစားဖို႕၊ လႊတ္ေတာ္ ေဘာင္ထဲကေန ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုကို ျပင္ဖို႕ ဆိုတဲ့ လမ္းကို ေရြးခ်ယ္လိုက္ၾကပါျပီ၊ သူတို႕အတြက္ အဓိက စိန္ေခၚမႈက ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲပါ၊ အဲဒီေရြးေကာက္ပြဲကေန လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ၇၅% ရဲ့ အမ်ားစုကို ရႏိုင္မယ္ဆိုရင္ က်ေနာ္တို႕ ေမွ်ာ္လင့္တဲ့ အေျပာင္းအလဲမ်ား အတြက္ တစံုတရာေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ရွိေနပါတယ္၊
တဖက္မွာေတာ့ တိုင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္အဖြဲ႕အစည္းမ်ားက အစိုးရရဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရးအစီအစဥ္ကို အျပည့္အဝ လက္မခံပါဘူး၊ ညီညြတ္ေသာ တိုင္းရင္းသားမ်ား ဖက္ဒရယ္ေကာင္စီ ရဲ့ ဥကၠ႒ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ၾကီး အန္ဘန္လ က သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ ထံေပးပို႕တဲ့ စာမွာ အတိအလင္းေဖာ္ျပထားပါတယ္၊ သူတို႕အေနနဲ႕ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးကို လက္ခံေပမဲ့ ဦးသိန္းစိန္ ေတာင္းဆိုသလို လက္နက္ေတြစြန္႕၊ ပါတီေထာင္၊ ေရြေကာက္ပြဲဝင္၊ ဖြဲ႕စည္းပံုကို လႊတ္ေတာ္ထဲေရာက္မွျပင္ ဆိုတာကို လက္မခံႏိုင္ပါဘူး၊ ထာဝရခိုင္ျမဲမဲ့ ျငိမ္းခ်မ္းေရးကို အမွန္တကယ္ လိုလားတယ္ဆိုရင္ ႏိုင္ငံေရးေဆြးေႏြးပြဲ ေတြအရင္လုပ္ျပီး အားလုံးလက္ခံႏိုင္တဲ့ အေျဖကိုရွာၾကဖို႕၊ အဲဒီေဆြးေႏြးပြဲရလာဒ္ေတြက ေပၚထြက္လာမည့္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ားရဲ့ အေျခခံရပိုင္ခြင့္ေတြကို လက္ရွိလႊတ္ေတာ္က ျပင္ဆင္ျပဌာန္းေပးဖို႕၊ အဲဒီေတာ့မွပဲ သူတို႕ တပ္ေတြဖ်က္သိမ္းျပီး ပါတီႏိုင္ငံေရး လုပ္မယ္ ဆိုျပီး အေၾကာင္းၾကားထားပါတယ္၊
ဆိုေတာ့ က်ေနာ္တို႕က ႏွစ္ဘက္စလုံး ရဲ့ရည္မွန္းခ်က္ေတြေအာင္ျမင္ေရး ကူညီဖို႕ နဲ႕ ႏွစ္ဘက္ရဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြကို တေနရာရာမွာ ေပါင္းစံုႏိုင္ေအာင္ အားေပးဖို႕ ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္၊ အထူးသျဖင့္ တိုင္းရင္းသားလက္နက္ကိုင္ တပ္ေပါင္းစုရဲ့ ၂၀၀၈ ဖြဲ႕စည္းပံုျပင္ဆင္ေရး ေတာင္းဆိုခ်က္က ေျမေပၚ ႏိုင္ငံေရးပါတီမ်ားရဲ့ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲထက္ပိုျပီး နီးကပ္ ေနခ်ိန္မွာ ဒီတိုင္းရင္းသားေခါင္းေဆာင္မ်ားရဲ့ အသံ နဲ႕ ေတာင္း ဆိုခ်က္ေတြကို အေမရိကန္အပါအဝင္ ႏိုင္ငံတကာအစိုးရမ်ားက သိရွိဖို႕၊ နားလည္ဖို႕၊ သူတို႕ေတြနဲ႕ ထိေတြ႕ဆက္ဆံျပီး သူတို႕ရဲ့ တရားမွ်တတဲ့ ေတာင္းဆိုခ်က္ေတြကို ေထာက္ ခံအားေပးဖို႕ ေဆာင္ရြက္ေနပါတယ္၊
တခါ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ အေျပာင္းအလဲေတြ ေရွ႕ကို ဆက္လက္ ေရြ႕လ်ားျပီး က်ေနာ္တို႕အားလုံး ေမွ်ာ္လင့္ရာ ပန္းတိုင္ကိုေရာက္ဖို႕မွာ ျပည္တြင္းက လူထုအေျချပဳအ ဖြဲ႕အစည္းမ်ားရဲ့ အခန္းကဏၰဟာ အင္မတန္အေရးၾကီးတာမို႕ ဒီအဖြဲ႕အစည္းမ်ားကို တတ္ႏိုင္သမွ် ေထာက္ပံ့ကူညီေနပါတယ္၊
တခါ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းမွာ ရင္းႏွီး ျမႇဳတ္ႏွံၾကမည့္ အေမရိကန္လုပ္ငန္းရွင္ေတြကိုလဲ သူတို႕ရဲ့ ရင္းႏွီးျမႇဳတ္ႏွံမႈေတြဟာ အာဏာရွင္ေတြ၊ စစ္ေခါင္းေဆာင္ေတြ၊ အလိုေတာ္ရိစီးပြါးေရး သမားေတြ ရဲ့ အက်ိဳးစီးပြါးေတြမျဖစ္ေစဖို႕ နဲ႕ ျမန္မာျပည္သူလူထုအေပၚ အမွန္တကယ္အက်ိဳးရွိေစဖို႕ သတိေပးတာ၊ တိုက္တြန္းတာ၊ ေစာင့္ၾကည့္ ေဝဘန္တာေတြ လုပ္ေနပါတယ္၊
တခါ ကုလသမဂၢမွာ ဆိုရင္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေျခအေနဟာ တိုးတက္ေကာင္းမြန္ေနျပီမို႕ ႏွစ္စဥ္ ႏွစ္တိုင္း ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ လူ႕အခြင့္အေရးအေျခအေနကို ေဝဘန္သုံးသပ္တဲ့ အေထြေထြညီလာခံရဲ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ေတြ၊ လူ႕အခြင့္အေရးေကာင္စီ ရဲ့ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ေတြ မလိုအပ္ေတာ့ဘူး၊ အေထြေထြအတြင္းေရးမႉးခ်ဳပ္ရဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ အထူးကိုယ္စား လွယ္၊ လူ႕အခြင့္အေရးေကာင္စီ ရဲ့ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကိုယ္စားလွယ္ ေတြ ဆက္လက္ခန္႕အပ္ဖို႕ မလိုေတာ့ဘူး ဆိုျပီး ထိုင္းi အိနိၵယ စတဲ့ အာရွႏိုင္ငံအစိုးရမ်ားက လံႈ႕ေဆာ္ကန္႕ကြက္ေနတာ ရွိပါတယ္၊ ဒါကို က်ေနာ္တို႕ လက္မခံပါ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ လူ႕အခြင့္အေရးအေျခအေနေတြဟာ စိုးရိမ္ေနရဆဲ အေျခအေနမွာ ရွိေနေသးတာ မို႕ ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံ နဲ႕ လူ႕အခြင့္အေရးေကာင္စီ ရဲ့ ဆက္လက္ ေစာင့္ၾကပ္ၾကည့္႐ႉမႈ လိုအပ္ေသးတယ္လို႕ က်ေနာ္တို႕ ယံုၾကည္ပါတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ ကုလသမဂၢ အေထြေထြညီလာခံ နဲ႕ လူ႕အခြင့္အေရးေကာင္စီ ကေန ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ လူ႕အခြင့္အေရးအေျခ အေနနဲ႕ ပါတ္သက္ျပီး ဆုံးျဖတ္ခ်က္ေတြ ဆက္လက္ခ်မွတ္ႏိုင္ဖို႕ ၾကိဳးစားေနပါတယ္၊
ဒီေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းမွာ အေျခအေနေတြ တိုးတက္ေကာင္းမြန္ေနျပီမို႕ က်ေနာ္တို႕ အဖြဲ႕အစည္း ဆက္လက္တည္ရွိဖို႕ မလိုေတာ့ဘူးလို႕ တခ်ိဳ႕က ထင္ၾကေပမည့္ လက္ေတြ႕မွာေတာ့ က်ေနာ္တို႕မွာ တာဝန္ေတြ ပိုေတာင္မ်ားလာပါတယ္၊

(၅) ဦးေအာင္ဒင္ အေနနဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႕ပတ္သတ္ တဲ႕ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံျခားေရးေပၚလစီ ကုိအခုခ်ိန္မွာ ဘယ္လုိ ျဖစ္ေစခ်င္ပါသလဲ။အၾကံေပးခြင္႕ ရရင္ဘယ္လုိ ေပးမလဲ။
က်ေနာ္တို႕က အေမရိကန္အစိုးရကို ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ မူဝါဒနဲ႕ ပါတ္သက္ျပီး တေလွ်ာက္လုံးအၾကံေပးေနတာပါ၊ ေအာင္ျမင္တာလဲ ရွိ၊ မေအာင္ျမင္တာလဲ ရွိတာေပါ့၊ အဓိက အၾကံေပးတာကေတာ့ ျမန္မာအစိုးရနဲ႕ တိုက္႐ိုက္ဆက္ဆံတာရယ္ ဖိအားေပးတာရယ္ ကို ေပါင္းစပ္က်င့္သုံးဖို႕ပါ၊ ဖိအားၾကီးပဲ ေပးေနလို႕လဲ အလုပ္မျဖစ္ပါဘူး၊ ဖိအားမေပးပဲ တဝက္တျပက္အေျပာင္းအလဲကို ဆုလာဒ္ေတြ ေပးျပီး ခ်ီးမြန္းေနရင္လဲ အလုပ္ျဖစ္မယ္ မထင္ပါ။ ျပီးေတာ့ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ့ ႏိုင္ငံေရးအေျပာင္းအလဲမ်ားကို ဖန္တီးရာ၊ ႏိုင္ငံေရး ျပႆနာမ်ားကို အေျဖရွာရာမွာ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးစုမ်ားနဲ႕ လူထုအေျချပဳအဖြဲ႕အစည္းမ်ားရဲ့ အေရးပါမႈ အခန္းကဏၰကို အသိအမွတ္ျပဳဖို႕နဲ႕ သူတို႕ ရဲ့ အသံေတြကို ေလးေလးစားစားနားေထာင္ျပီး အေမရိကန္အစိုးရရဲ့ မူဝါဒခ်မွတ္ရာမွာ အေလးအနက္ ထည့္သြင္းစဥ္းစားဖို႕ပါ၊
တခ်ိန္က အေမရိကန္အစိုးရက ဆီးရီးယား သမၼတ အာဆဒ္ ကို အေျပာင္းအလဲလုပ္မဲ့ေခါင္းေဆာင္အျဖစ္ ေမွ်ာ္လင့္ ယံုၾကည္ခဲ့ဘူးပါတယ္၊ အဲဒီလို ထပ္မမွားေစခ်င္ပါ၊ အေမရိကန္မူဝါဒအမွားမွာ တကယ္ခံစားရမွာက ျမန္မာႏိုင္ငံက ျပည္သူေတြပါ၊

(၆) ၁၉၈၈ တုန္းက အတူလက္တြဲ တုိက္ပြဲ၀င္ခဲ႕တဲ႕ အခု ၈၈ မ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္ေတြရဲ႕ လက္ရွိ အခန္းက႑ ကုိဘယ္လုိျမင္ ပါသလဲ။ အနာဂတ္ မွာ သူတုိ႕ရဲ႕ အခန္းက႑ နဲ႕ပတ္သတ္လုိ႕ ဘယ္လုိျမင္ခ်င္ပါသလဲ။ တခ်ဳိ႕ကသူတုိ႕ကုိ ႏိုင္ငံေရး ပါတီတစ္ခု တည္ေထာင္ ေစခ်င္ၾက ပါတယ္။ ဘယ္လုိျမင္ပါသလဲ။
၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ မ်ားဟာ တခ်ိန္က က်ေနာ္႔ရဲ့ ရဲေဘာ္ရဲဘက္၊ လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ေတြ ျဖစ္ခဲ့ေပမည့္ အခုေတာ့ သူတို႕ဟာ က်ေနာ္႔ရဲ့ ေခါင္းေဆာင္ေတြပါ၊ တိုင္းျပည္ရဲ့ အေျပာင္းအလဲအတြက္ က်ေနာ္ သူတို႕ကို အျပည့္အဝ အားကိုးပါတယ္၊ ယံုၾကည္ပါတယ္၊ ၂၄ ႏွစ္အတြင္း သူတို႕ရဲ့ လႈပ္ရွားမႈ၊ အနစ္နာခံမႈ၊ ျဖတ္သန္းမႈေတြက သူတို႕ဟာ ျပည္သူလူထုအေပၚ သစၥာရွိျပီး တိုင္းျပည္ကို ဦးေဆာင္ႏိုင္သူမ်ား ျဖစ္ေၾကာင္း သက္ေသျပေနပါျပီ၊ သူတို႕ကို က်ေနာ္တို႕ တိုင္းျပည္ရဲ့ ေခါင္းေဆာင္မ်ားအျဖစ္ ျမင္ခ်င္ပါတယ္၊ က်ေနာ္႕ ဆနၵကို သူတို႕ကိုလဲ ပြင့္ပြင့္လင္းလင္းေျပာထားပါတယ္၊
တခ်ိန္က (၁၉၈၈ က) က်ေနာ္တို႕ ဗကသ မ်ားအဖြဲ႕ခ်ဳပ္က ေျမေပၚတဝက္-ေျမေအာက္တဝက္ ဆက္လက္ရပ္တည္ျပီး ေျမေပၚလႈပ္ရွားမႈအတြက္ လူ႕ေဘာင္သစ္ ဒီမိုကရက္တစ္ပါတီ ေထာင္သလိုမ်ိဳးေပါ့၊ အခုလဲ ေပၚဦး (မင္းကိုႏိုင္) နဲ႕ သူ႕လိုပဲ လူမႈေရးလုပ္ငန္းစိတ္ဝင္စားသူမ်ားက ၈၈ မ်ိဳးဆက္ေက်ာင္းသားမ်ားအျဖစ္ ဆက္လက္ရပ္တည္ျပီး ကိုကိုၾကီး၊ ေဌးႂကြယ္ အပါအဝင္ ႏိုင္ငံေရးလႈပ္ရွားမႈ စိတ္ဝင္စားသူမ်ားက ႏိုင္ငံေရးပါတီ တခု တည္ေထာင္သင့္ပါတယ္၊
က်ေနာ္႕မွာ ခံယူခ်က္တခု ရွိပါတယ္၊ ၁၉၈၈ လူထုအေရးေတာ္ပံုၾကီးကို က်ေနာ္တို႕ ေက်ာင္းသားမ်ားက စတင္စည္းရုံးအေကာင္အထည္ေဖာ္ခဲ့တာပါ၊ လူထုၾကီးကို သန္းနဲ႕ခ်ီျပီး ျမန္မာႏိုင္ငံတဝွမ္းက ျမိဳ႕ေတြရဲ့ လမ္းေတြေပၚ စည္းရုံးေခၚေဆာင္ျပီး ဒီမိုကေရစီ ေတာင္းဆိုခဲ့ေပမည့္ မေအာင္ျမင္ခဲ့ပါဘူး၊ အခုထိလဲ မေအာင္ျမင္ေသးပါဘူး၊ ဒါေၾကာင့္ က်ေနာ္တို႕အားလုံးမွာ ကိုယ္စခဲ့တဲ့ ဇာတ္ကို ေအာင္ျမင္ေအာင္ အဆုံးသတ္ေပးႏိုင္ဖို႕ မျပီးျပတ္ေသးတဲ့ တာဝန္ေတြရွိေနပါတယ္၊
က်ေနာ္ကေတာ့ အေဝးကေန ဒီတာဝန္ကို ေက်ျပြန္ေအာင္ မေဆာင္ရြက္ႏိုင္ပါဘူး၊ က်ေနာ္႕ သူငယ္ခ်င္းမ်ား၊ က်ေနာ္႕ေခါင္းေဆာင္မ်ားက ဒီ မျပီးျပတ္ေသး တဲ့တာဝန္ေတြ အျပီးသတ္ေပးႏိုင္လိမ့္မယ္လို႕ က်ေနာ္ ေမွ်ာ္လင့္ေနပါတယ္၊

(၇) ဦးေအာင္ဒင္ အျမင္မွာ သမၼတဦးသိန္းစိန္ အစိုးရ ရဲ႕ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ ေတြကုိ အားသာခ်က္ ေတြနဲ႕ အားနည္းခ်က္ ႏွစ္မ်ဳိးစလုံးကုိ ေ၀ဖန္ျပပါဦး။
အားသာခ်က္လို႕ ေျပာႏိုင္တာကေတာ့ ႐ိုးသားမႈေပါ့၊ ႏွစ္ ၂၀ ေက်ာ္တိုင္းျပည္ကိုေရာ ကမ႓ာကိုေရာ တိုင္းျပည္ၾကီး ျငိမ္းခ်မ္းသာယာ ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေနပါတယ္လို႕ လိမ္လည္လွည့္ဖ်ားေနၾက အစဥ္အလာကေန ေဖာက္ထြက္ျပီး တိုင္းျပည္ရဲ့စီးပြါးေရးၾကပ္တီးမႈ၊ ခတ္ေနာက္က်က်န္ခဲ့မႈေတြကို ဝန္ခံတာ၊ ျပည္တြင္းစစ္ ရွိေၾကာင္းဝန္ခံျပီး ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရး မရမခ်င္း တိုင္းျပည္မတိုးတက္ႏိုင္ဘူးလို႕ အသိအမွတ္ျပဳတာ၊ အစိုးရယနၱရားတခုလုံးကို လိႈက္စားေနတဲ့ အက်င့္ပ်က္မႈ၊ လာဒ္စားမႈေတြ ရွိေၾကာင္း ဝန္ခံတာ၊ အတိုက္အခံေတြနဲ႕ အတိုင္းအတာတခုအထိ လက္တြဲလုပ္ရမယ္လို႕ နားလည္တာ ေတြက ႐ိုးသားပြင့္လင္းတယ္လို႕ အသိအမွတ္ျပဳရမွာပါ၊
အားနည္းခ်က္ကေတာ့ ဒီျပႆနာၾကီးေတြကို ေျဖရွင္းဖို႕ ၾကိဳးစားရာမွာ ေတြေဝတြန္႕ဆုတ္တာ၊ မျပတ္သားတာ၊ ရဲရင့္မႈ မရွိတာေတြပါပဲ၊
ဆိုပါေတာ့၊ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြကို လႊတ္ေပးတယ္၊ အကုန္မဟုတ္ဘူး၊ ခ်န္ထားေသးတယ္၊ ျပီးေတာ့ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားရွိတယ္လို႕ ဘယ္တုန္းကမွ ဝန္မခံဘူး
ျမစ္ဆံုဆည္စီမံကိန္းကို သူ႕သက္တမ္းအတြင္းမွာ ရပ္ဆိုင္းတယ္၊ အျပီးတိုင္မဖ်က္သိမ္းရဲဘူး၊ ျမစ္ဆံုဆည္လိုပဲ အေရးၾကီးတဲ့၊ တႏိုင္ငံလုံးကအၾကီးအက်ယ္ ကန္႕ကြက္ေနတဲ့ လက္ပန္းေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္း ကိုေတာ့ ဝင္မပါတ္သက္ရဲဘူး၊ ဘာေၾကာင့္လဲ ဆိုေတာ့ အဲဒီ စီမံကိန္းက စစ္တပ္ ရဲ့ ဦးပိုင္ က ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ လုပ္ငန္းမို႕လို႕။
ရခိုင္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ေနတဲ့ ျပႆနာေတြဟာ သူ႕ရဲ့ ဦးေဆာင္မႈ ညံ့ျဖင္းမႈေၾကာင့္ပိုျပီး ၾကီးမားလာတယ္လို႕ က်ေနာ္ ယူဆတယ္၊ သူ႕မွာ အတိုင္ပင္ခံေတြ အမ်ားၾကီး ခန္႕ထားတယ္၊ ဒါေပမည့္ အဲဒီ အၾကံေပးေတြကို အုပ္စုအမ်ိဳးမ်ိဳးခြဲထားျပီး သူကေတာ့ နီးစပ္ရာလူ အၾကံေပးတာကို လိုက္လုပ္တယ္၊အဲဒီမွာတင္ လြဲတာေတြ အမ်ားၾကီးပဲ၊
အေမရိကန္ သမၼတမွာလဲ အၾကံေပးေတြအမ်ားၾကီးရွိတယ္၊ ဒါေပမည့္ အုပ္စုေတြ ကြဲမေနဘူး၊ ခြဲမထားဘူး၊ အေၾကာင္းအရာတခုကို သမၼတ နဲ႕ သူ႕အၾကံေပးအားလုံး တျပိဳင္တဲ ေဆြးေႏြးၾကတယ္၊ ညင္းခုန္ ၾကတယ္၊ ကိစၥတခုအေပၚမွာ ေကာင္းတဲ့ ဘက္ကေရာ၊ ဆိုးတဲ့ ဘက္ကေရာ တင္ျပတာေတြကို သမၼတက အေၾကအလည္ နားေထာင္ျပီးမွ အေကာင္းဆုံးကို ေရြးခ်ယ္ ဆုံးျဖတ္တယ္၊ သမၼတက ဆုံးျဖတ္ျပီးရင္လဲ လက္ေအာက္ခံအဖြဲ႕အစည္းမ်ားက ဆက္လက္အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႕ပဲ၊
အခု ျမန္မာ သမၼတ ျဖစ္ေနတာက ဦးသိန္းစိန္ စိတ္ဝင္စား တဲ့ ကိစၥတခု၊ ေျဖရွင္းရမည့္ျပႆနာ တခုရွိရင္ အၾကံေပးေတြ အမ်ားၾကီး ရွိတဲ့ အထဲက သူစိတ္ကူးတည့္ရာ ႏွစ္ေယာက္၊ သုံးေယာက္ကို ေခၚတယ္၊ သူတို႕ေျပာတာနားေထာင္ တယ္၊ သူ ၾကိဳက္ရင္ အမိန္႕ ျဖစ္လာတယ္၊ တခါ တခါ အၾကံေပး တေယာက္မွေတာင္ မေခၚပဲနဲ႕ သူ႕ရုံးက ညႊန္ၾကားေရးမႉးအဆင့္ေလာက္နဲ႕ တိုင္ပင္ဆုံးျဖတ္တယ္၊ဒါေပမည့္ သက္ဆိုင္ရာ ႒ာနမ်ား၊ ျပည္နယ္၊ ေဒသၾကီး အစိုးရမ်ားကဆက္လက္အေကာင္အထည္ေဖာ္ရာမွာ အတိအက် လိုက္နာမႉမရွိဘူး၊

(၈) ျပီးခဲ႕တဲ႕ ႏွစ္ ၂၀ေက်ာ္ကာလ အတြင္း ျမန္မာႏုိင္ငံေရး အတုိက္အခံအင္အားစု ေတြ ရဲ႕ တုိက္ပြဲလမ္းေၾကာင္း ကုိျပန္သုံးသပ္ရင္ ဘယ္ေနရာ ေတြမွာအားနည္း ခဲ႕တယ္လုိ႕ ဦးေအာင္ဒင္ သုံးသပ္မလဲ။
အဲဒီ အေၾကာင္းေတြကို စာအုပ္တအုပ္ေရးဖို႕ ၾကိဳးစားေနပါတယ္၊ ဒီေနရာမွာေတာ့ မေျပာခ်င္ပါ၊

(၉) ၂၀၁၅ ခုႏွစ္မွာ ျဖစ္ႏုိင္ ေခ်ရွိတဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံေရး ကုိၾကဳိတင္သုံးသပ္ ျပေစခ်င္ပါတယ္။
အခုျဖစ္ေနတဲ့ အေျပာင္းအလဲ ေတြဟာ တိုးတက္မႈ မရွိရင္ေတာင္ ၂၀၁၃ နဲ႕ ၂၀၁၄ အထိ ေနာက္ျပန္မလွည့္ေလာက္ပါ၊ ၂၀၁၃ မွာ အေရွ႕ေတာင္အာရွအားကစားျပိဳင္ပြဲ နဲ႕ ကမၻာ႕စီးပြါးေရးညီလာခံ ရွိပါတယ္၊ ၂၀၁၄ မွာ အာဆီယံ ဥကၠ႒တာဝန္ ထမ္းေဆာင္ဖို႕ရွိပါတယ္၊ ၂၀၁၅ မွာေတာ့ စိုးရိမ္စရာ ျဖစ္လာပါလိမ့္မယ္၊ အဲဒီအခ်ိန္ေလာက္မွာ ႏိုင္ငံတကာ ဖိအားေပးမႈ၊ ဆန္ရွင္မ်ားအားလုံး အျပီးတိုင္ ရုတ္သိမ္းျပီးေလာက္ပါျပီ၊ ႏိုင္ငံတကာ စီးပြါးေရးလုပ္ငန္းမ်ားလဲ ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းမွာ ခိုင္ခိုင္မာမာ အေျခခ်ျပီး ျဖစ္ေနေလာက္ပါျပီ၊ အဲဒီ အခ်ိန္မွာ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲက လာပါျပီ၊
အဲဒီ ေရြးေကာက္ပြဲကို ၂၀၁၂ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲလိုပဲ ျဖစ္လိမ့္မယ္လို႕ ေမွ်ာ္လင့္လို႕မရပါ၊ အဲဒီ ေရြးေကာက္ပြဲမွာ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ နဲ႕ မဟာမိတ္ပါတီမ်ားက လႊတ္ေတာ္ ႏွစ္ရပ္စလုံးမွာ အေရြးခ်ယ္ခံ ကိုယ္စားလွယ္ ၇၅ % ရဲ့ အမ်ားစုကို အႏိုင္ရရင္ ျပည္သူ႕လႊတ္ေတာ္ နဲ႕ အမ်ိဳးသားလႊတ္ေတာ္ ရဲ့ ဥကၠ႒ ေနရာမ်ား၊ျပည္ေထာင္စုလႊတ္ေတာ္ ရဲ့ နာယက ေနရာမ်ားရမွာ ျဖစ္တဲ့ အျပင္ ဒီမိုကေရစီအင္အားစုမ်ားဘက္က သမၼတေလာင္း ႏွစ္ေယာက္ တင္သြင္းခြင့္ရမွာပါ၊ တေယာက္က သမၼတ ျဖစ္လာျပီး အစိုးရအဖြဲ႕ကို ဦးေဆာင္လို႕ ေနာက္တေယာက္က ဒုသမၼတ ျဖစ္လာပါလိမ့္မယ္၊ ဒီလိုအေျခအေနမ်ိဳးကို စစ္တပ္ နဲ႕ ၾကံ့ဖြံ႕ က ခြင့္ျပဳလိမ့္မယ္မထင္ပါ၊
ဒီေတာ့ ၂၀၁၅ ေရြးေကာက္ပြဲကေန ၾကံ့ဖြံ႕ရဲ့ အာဏာ မထိပါးေအာင္ အသဲအသန္ ၾကိဳးစားၾကမွာပါ၊ အဲဒီလို ၾကိဳးစားရာမွာ ေကာင္းေကာင္းမြန္မြန္ သန္႕သန္႕ရွင္းရွင္း ယွဥ္ျပိဳင္ဖို႕ ဆိုတာ မျဖစ္ႏိုင္ပါ၊ညစ္ပါတ္တဲ့ နည္းေပါင္းစံုနဲ႕ ၾကံ့ဖြံ႕အႏိုင္ရေရး ၾကိဳးစားပါလိမ့္မယ္၊ စစ္တပ္ကလဲ ရခိုင္ ပဋိပကၡလ ိုလူမ်ိဳးေရး၊ ဘာသာေရးပဋိပကၡ ကိုအေၾကာင္းျပဴျပီး ေရြးေကာက္ပြဲကို ဖ်က္တာ၊ ဒါမွမဟုတ္ ေရြးေကာက္ပြဲရလာဒ္ကို ညင္းပယ္တာမ်ိဳး လုပ္ႏိုင္ပါတယ္၊ ဒါေၾကာင့္ ၂၀၁၅ ဟာ အင္မတန္ စိုးရိမ္စရာေကာင္းတဲ့ ကာလတခု ျဖစ္လိမ့္မယ္လို႕ ထင္ပါ တယ္၊

(၁၀) ဘယ္လုိ အေျခအေနမ်ဳိး မွာ ျမန္မာျပည္တြင္းကုိ ျပန္လာျဖစ္မယ္လုိ႕ ဆုံးျဖတ္ထားပါသလဲ။
ေလာေလာဆယ္ေတာ့ ျပန္လာဖို႕မရွိေသးပါ၊ ျပန္လာႏိုင္ဖို႕ လံုေလာက္တဲ့ အေျခအေနေကာင္းမ်ား ရွိလာပါေစလို႕ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္၊

(ဓာတ္ပုုံ - မိုုးမခ၊ San Francisco Burmese Community – Save Irrawaddy Forum 2011 ပြဲမွာ ေတြ႔ရတဲ့ ကိုုေအာင္ဒင္)