အဆိုးရြားဆံုးက ဒီလိုရက္ရက္စက္စက္လုပ္တာေတြ၊ ေအဘီအက္စ္ဒီအက္ဖ္စစ္ေၾကာေရးစခန္းလုပ္ျပီး ဒီမိုကေရစီအႏွစ္သာရေတြကို ရိုက္ခ်ိဳးခဲ့တဲ့ ေသြးစြန္းေနေသးတဲ့တာဝန္အရွိဆံုးေတြကေတာ့ အခုအခ်ိန္အထိ ဆက္ခိုး ေကာင္းတံုး၊ ဒီမိုကေရစီတိုက္ပြဲကို ဆက္လက္ဖ်က္ဆီးေကာင္းတံုးပဲ။
ဒီလိုအဖ်က္ေကာင္ေတြကို အားလံုးက ဝိုင္းမဖယ္ရွားသမွ်ေတာ့ ဒီေကာင္ေတြရဲ႕ဒီမိုကေရစီစံနစ္အေပၚဖ်က္ဆီးမႈ အျမဲဆက္ျဖစ္ေနဦးမွာပဲ။
ျငိမ္းခ်မ္း
On 12/20/2011 12:48 AM, ko htike wrote:
ဒီေလာက္ ရက္စက္မႈေတြ ေက်ာင္းသား လႈပ္ရွားမႈ သမိုင္းမွာ ရွိေနတာ ရွက္ဖို႔ ေကာင္းလွတယ္။ ဒီလိုအဖ်က္ေကာင္ေတြကို အားလံုးက ဝိုင္းမဖယ္ရွားသမွ်ေတာ့ ဒီေကာင္ေတြရဲ႕ဒီမိုကေရစီစံနစ္အေပၚဖ်က္ဆီးမႈ အျမဲဆက္ျဖစ္ေနဦးမွာပဲ။
ျငိမ္းခ်မ္း
On 12/20/2011 12:48 AM, ko htike wrote:
2011/12/19 2012 <yinhtway@gmail.com>
မ်ားေသာအားျဖင့္ ဒီလိုေခါင္းစဥ္မ်ိဳးဟာ က်ဖမ္း စကားေျပာျပိဳင္ပြဲေတြမွာ မဲေပါက္တတ္တဲ့ ေခါင္းစဥ္မ်ိဳးပါ။ ဟုတ္တာ မဟုတ္တာအပထား စိတ္ထဲရွိတာ ေလ်ာက္ျပီး အခ်ိန္ မေစ့မခ်င္း ေျပာရေတာ့တာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ အခုကေတာ့ စိတ္ကူးတည့္ရာ မဟုတ္ဘဲ တကယ္ကို သန္းၾကြယ္ သူေဌး ျဖစ္ခဲ့တုန္းက အေၾကာင္းကို ေျပာမလို႕ပါ။
ပန္းခ်ီထိန္လင္း တေယာက္ သန္းၾကြယ္ သူေဌး ျဖစ္ခဲ့တုန္းက ဘ၀ ဆိုေတာ့ သစ္ကုန္ကူးတဲ့ အေၾကာင္းပဲ ေျပာျပမွာလား၊ ေက်ာက္ေအာင္ခဲ့တာပဲ ဖတ္ရမလားလို႔ စာဖတ္သူက ေတြးေကာင္း ေတြးမိႏိုင္ေပမယ့္ ကြ်န္ေတာ့္အေၾကာင္း သိၾကတဲ့ အမ်ားစုကေတာ့ ေပါက္တတ္ကရ၊ ကေမာက္ကမေတြ ျဖစ္ခဲ့တဲ့အထဲက တခုခုကို ဘာလုပ္ဇာတ္ ခင္းလာဦးမလဲ မသိဘူးလို႔ ႀကိဳတင္ ေတြးေနေလာက္ပါျပီ။ ဟုတ္ပါတယ္ ခုေျပာျပမယ့္ အေၾကာင္းကေတာ့ ပိုက္ဆံ သန္းခ်ီခ်မ္းသာတဲ့ သန္းၾကြယ္ သူေဌးတေယာက္ ဘ၀မဟုတ္ပဲ ကိုယ့္ခ်စ္ဦးေခါင္းမွာ သန္းေလးေတြေ၀ ဆိုတဲ့ ေနာက္တီးေနာက္ေတာက္ သီခ်င္းလို သန္းဂ်ီးမေတြ ၾကြယ္၀ခဲ့တဲ့ တခါက ဘ၀ေလး တခုကို ေရးျပမလို႔ပါ ခင္ဗ်။ ကြ်န္ေတာ္ကိုယ္က သန္းေတြအေၾကာင္း မေျပာခင္ သန္းရွာျခင္း ယဥ္ေက်းမွဳ အေၾကာင္း ပထမ ပြါးခ်င္ပါ သဗ်။
လြန္ခဲ့တဲ့ ေျခာက္လေလာက္က စာေရးဆရာမ ခက္မာေရးတဲ့ အက္ေဆးေလးတခုမွာ ေခါင္းမွာတြယ္တဲ့ သန္းေတြအေၾကာင္း ဖတ္ခဲ့ရကတည္းက ဒီစာေလးကို ေရးခ်င္ခဲ့တာပါ။ ေျပာရရင္ေတာ့ သူရဲ႕ သန္းေတြအေၾကာင္း ဖတ္ရင္း ကိုယ္ပါ ယားလာတယ္ ဆိုပါေတာ့ဗ်ာ။
ကမၻာကသိတဲ့ ျမန္မာပန္းခ်ီဆရာႀကီး ေပၚဦးသက္ရဲ႕ ေရေဆး ကာတြန္းပန္းခ်ီကားေလးေတြထဲမွာ ေရွ႕ေနာက္ တန္းစီၿပီး သန္းထိုင္ရွာေနတဲ့ မိန္းမေတြကို မၾကာခဏ ဆြဲျပခဲ့ဘူးတာ အမွတ္ရသဗ်။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ငယ္ငယ္ ရုပ္ရွင္ ဇာတ္ကားေတြထဲက အတင္းေျပာတဲ့ ဇာတ္၀င္ခန္းေတြမွာ မိန္းမေတြ (တခ်ိဳ႕လည္း ရင္ရွားနဲ႔) တန္းစီၿပီး သန္းရွာၾက၊ သန္းတုပ္ၾကရင္း၊ အတင္းပါ တုပ္ၾကတဲ့ျပကြက္မ်ိဳးေတြလည္း မၾကာခဏ ၾကည့္ခဲ့ဘူးၾကပါလိမ္႕မယ္။
ငယ္ငယ္က ရြာမွာ ေန႔လည္၊ ေန႔ခင္းဆိုရင္ အရိပ္ေကာင္းတဲ့ မန္က်ဥ္းပင္ႀကီးေအာက္မွာ မိန္းမႀကီးေတြဟာ သူတို႔ ဘီးဆံထံုးေတြ ေျဖခ်ၿပီး ဆံပင္ဖါးယားႀကီးေတြနဲ႔ တန္းစီထိုင္ၿပီး တေယာက္ေခါင္းကို တေယာက္ဖြၿပီး သန္းရွာ သန္းတုပ္ေနၾကတာ အၿမဲ ေတြ႕ရပါတယ္။ သန္းတုတ္ သန္းရွာေကာင္းတဲ့သူဟာ ရြာမွာ ေတာ္ေတာ္ေလး ေပၚျပဴလာ ျဖစ္တယ္ခင္ဗ်။ ေနာက္ၿပီး သန္းရွာေကာင္းတဲ့သူဆိုရင္ ရြာထဲမွာ ဟိုလူကေခၚရွာခိုင္း ဒီလူကေခၚရွာခိုင္းရင္းနဲ႔ လူတကာနဲ႔ ဆက္ဆံရတာမို႕ သတင္းကလည္း သူ႕ဆီမွာ စံုတတ္သဗ်။ ဒါေၾကာင့္ တခ်ိဳ႕ က သန္းရွာတဲ့ ေနရာကို သန္းမရွိေပမယ့္ သတင္းစံု အတင္းစံုၾကားခ်င္လို႔ လာၾကတာလဲ ရွိသဗ်။ အခုေခတ္ သတင္း သိခ်င္လို႔ အြန္လိုင္းေပၚ တက္ၾကသလိုေပါ့ခင္ဗ်ာ။ အဲဒီထဲမွွာမွ ေစာေစာက သန္းရွာေကာင္းတဲ့ သူေတြက်ေတာ့ ခုေခတ္ သတင္းေပါင္းခ်ဳပ္ ဘေလာ႕ဂ္ဂါ ေဒါက္တာလြဏ္းေဆြတို႔လို သိခ်င္တာ အားလံုး ရွိတတ္တာမို႔ သူရွိတဲ့ သန္းရွာ၀ိုင္းမွာ မိန္းမတန္းက ပိုရွည္တတ္ပါတယ္။
အရင္ေခတ္ေတြက အိမ္မွာ လူတေယာက္ အလုပ္လုပ္ရင္ မိသားစုတစုလံုး ထိုင္စားလို႔ ရေနတဲ့ေခတ္ကိုး။ ခုေခတ္မွာေတာ့ ရြာေတြမွာ သန္းတုပ္သန္းရွာတဲ့ ဓေလ့ မရွိသေလာက္ ျဖစ္သြားပါၿပီ။ ခက္တာက ျမန္မာ့ရိုးရာ သန္းရွာ၊ သန္းတုပ္တဲ့ ဓေလ့ မေပ်ာက္ပ်က္ေအာင္ သက္ဆိုင္ရာေတြက ထိမ္းသိမ္းၾကပါဘို႔ ခုေခတ္စားေနတဲ့ ေဖ့ဘြတ္တို႔၊ တြတ္တာတို႔ (တြတ္တီး၊ တြတ္တာ) ေပၚကေန ေအာ္ဂႏိုက္ဇ္ လုပ္ၾကည့္ဘို႔ စဥ္းစားေသးသဗ်။ ေနာက္ေတာ့ ကိုယ့္ေဖ့ဘြတ္ စာမ်က္နွာမွာ ဒီလို အေရးမပါတဲ့ စိတ္ကူးမ်ိဳး ေရးရေကာင္းလားဆိုၿပီး ပြက္ေလာထသြားႏိုင္တာမို႔ လက္ေလ်ာ့လိုက္ပါတယ္။
ေသခ်ာမွတ္မိတာက ကြ်န္ေတာ္ စတုတၳတန္းႏွစ္က ကြ်န္ေတာ့္ ေရွ႕ခံုမွာ ထိုင္တဲ့ ေဌးရီဆုိတဲ့ ကြ်န္ေတာ့္ သူငယ္ခ်င္းေခါင္းမွာ သန္းေတြ သန္းနဲ႕ခ်ီၿပီး ရွိေနတယ္လို႔ ထင္ရေလာက္ေအာင္ တရြရြနဲ႔ ေျပးလြား ေရြ႕ရွားေနသဗ်။ သူ႕ေခါင္းကိုၾကည္႕ရင္ တစိစိနဲ႔ စိတ္ထဲမွာ ယားလာေအာင္ မ်ားလွေပမယ့္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ သူငယ္ခ်င္း ေဌးရီကေတာ့ သူ႔ေခါင္းမွာ သန္းေတြကို ရွိတယ္လို႔ အမွဳမထားပါဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ေနာင္အခါ သန္းထူတဲ့ေခါင္း မယား ဆိုတဲ့ စကားပံုကို ၾကားဘူးတဲ့အခါ ငယ္ငယ္က သူငယ္ခ်င္း သန္းၾကြယ္သူေဌး ေဌးရီမ်က္နွာကို ျပန္သတိရမိၿပီး ဟုတ္ပါေပတယ္၊ မွန္ပါေပတယ္လို႔ လက္ခံရပါတယ္။
ေနာင္ ကြ်န္ေတာ္ အလယ္တန္း ေက်ာင္းသားဘ၀ေလာက္ ေရာက္တဲ့ အခ်ိန္မွာေတာ့ ကြ်န္ေတာ့္ ဆံပင္ထဲမွာ သန္းမ်ား ခုိေအာင္းေနသည္ကို သိရွိခဲ့ရၿပီး ေက်ာင္းအားရက္ေတြမွာ အေမရဲ႕ ညြန္ၾကားခ်က္နဲ႔ ဘီးစိပ္ တိုက္ရပါေတာ့တယ္။ ပထမ ဗလာစာအုပ္ (သို႔) သတင္းစာ အလယ္စာမ်က္ႏွာကို ျဖန္႕ခ်ထား ၿပီးေတာ့မွ ေခါင္းကို ငံု႔ၿပီး ၀ါးဘီးစိပ္နဲ႔ တိုက္ခ်ရပါတယ္။ အဲဒီမွာ သန္း သေကာင့္သားေတြ ခမ်ာ ဆံၾကားမွာ မေနသာဘဲ သတင္းစာေပၚကို တေဖါက္ေဖါက္ ျပဳတ္က် လာရပါေတာ့တယ္။ ေနာက္ေတာ့ ကြ်န္ေတာ့္ညီမနဲ႔ ကြ်န္ေတာ္တို႔ဟာ ဘယ္သူ႔ေခါင္းက ဘယ္ေလာက္ ရတယ္ဆိုတာကို ၿပိဳင္ပြဲလုပ္ၾကပါတယ္။ ၿပီးတဲ့အခါမွာေတာ့ လက္မနဲ႔ လိုက္တုပ္ေတာ့တာေပါ့ ခင္ဗ်ာ။ သန္းတုပ္တဲ့အခါ တေဖါက္ဖါက္နဲ႔ ျမည္တဲ့ အသံေၾကာင့္ ပိုပိုၿပီး တုပ္ခ်င္လာတတ္သဗ်။ အဲဒီ ေန႔မ်ိဳးဟာ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ေခါင္းေပၚက သန္းေတြအတြက္ကေတာ့ ကမၻာပ်က္တဲ့ ေန႔ေပါ့ခင္ဗ်ာ။ ေနာက္ ရြာဘုရားတန္ေဆာင္းတခုမွာ သန္းတုတ္သူမ်ား ခံစားရေသာ ငရဲ ဆိုတဲ့ ပန္းခ်ီကားေတြ႔လိုက္ေတာ့ နည္းနည္းေတာ့ ဖ်ား သြားသဗ်။ အဲဒီေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ က်လာတဲ့ သန္းေတြကို အိမ္ျပင္ဘက္သြားခါ ခ်ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီလို ဘီးစိပ္တိုက္လို႔ သန္းမႀကီးေတြ က်လာရင္ အားရ၀မ္းသာနဲ႔ အဖြါးလုပ္တဲ႕လူကို ျပေတာ႕့ ဂ်ပန္ေခတ္က ဆပ္ျပာေတြ ျပတ္လတ္ၿပီး လူေတြကိုယ္မွာ သန္းဂ်ီးမေတြ တြယ္ကပ္တဲ့ အေၾကာင္းေတြကို အဖြားက လြမ္းလြမ္းေမာေမာ ေျပာျပတတ္ပါတယ္။ အဲဒီလို ဂ်ပန္ေခတ္အေၾကာင္း ေျပာၿပီဆို ကြ်န္ေတာ္ဆိုတဲ့ေကာင္က အဲဒီေခတ္မ်ိဴး မရွိေတာ့လို႔ ၀မ္းသာရမယ့္အစား အဲဒီေခတ္ကို မမွီလိုက္တာပဲ နာသလိုလို ေတြးမိခဲ့သဗ်။ အဲဒီလို ေတြးခဲ့ဘူးလို႔လား မသိပါဘူးဗ်ာ အဲဒီ သန္းဂ်ီးမ ဆိုတာႀကီးနဲ႔ ဘ၀တေကြ႔မွာ တည့္တည့္ႀကီးကို သြားႀကံဳမိပါေတာ့တယ္။
ေနရာက ကခ်င္ျပည္နယ္နဲ႔ တရုတ္နယ္စပ္ KIA ဌာနခ်ဴပ္ လိုင္စင္နဲ႔ ကပ္လ်က္မွာ ABSDF (NB) ပါေဂ်ာင္ စခန္းရဲ႕ အက်ဥ္းစခန္းတခုမွာ ကြ်န္ေတာ္အပါအ၀င္ လူ ၇၀ ေလာက္ဟာ စစ္အစိုးရက လြတ္လိုက္တဲ့ သူလ်ိဴေတြဆိုၿပီး စြပ္စြဲကာ ဖမ္းဆီးႏွိပ္စက္ ညွင္းဆဲမွဳေတြနဲ႔ ႀကံဳေနရခ်ိန္မွာ ကိုေရႊသန္းဂ်ီးမနဲ႔ လာဆံု ေတြ႔ရပါေတာ့တယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ကို ဖမ္းဆီးထားတဲ့ ေထာင္ဆိုတဲ့ အေဆာက္အဦးက တကယ္ေတာ့ သာမာန္ ေျမစိုက္ ယင္ေပါင္ၾကမ္း (ကတၱရာျပားေတြ) မိုးၿပီး ၀ါးျခမ္းေသးေသးေလးေတြနဲ႔ ကာထားတဲ့ တဲႀကီးဗ်။
ဒါေၾကာင့္မို႔ ကြ်န္ေတာ္တို႔ကို ညပဲျဖစ္ျဖစ္ ေန႔ပဲျဖစ္ျဖစ္ ထိပ္တံုးရွည္ႀကီးေတြထဲေျခ ၂ ဖက္လံုးကို ထည့္ခတ္ထားပါတယ္ (သို႔မဟုတ္) သံႀကိဳးႀကီးေတြနဲ႔ ေျခက်င္း၀တ္ကို ခတ္ထားပါတယ္။ ညဘက္ လွဲခ် မအိပ္ခင္မွာေတာ့ လက္ေတြကို လက္ေကာက္၀တ္ကေန ႀကိဳးနဲ႔ ပူးတုပ္ထားပါတယ္။ ၿပီးေတာ့ မ်က္ႏွာကို ပိတ္စနဲ႔ တင္းၾကပ္ေနေအာင္ စည္းၿပီးမွ အိပ္ၾကရပါတယ္။ အိပ္ယာကေတာ့ ေျမႀကီးေပၚမွာ ကတၱာရာျပားစေတြ ခင္းထားတဲ့ ဘူမိ ကဗၺလာ ေျမေမြ႔ယာပါ။ မအိပ္ခင္မွာ လံုျခံဳေရး အဖြဲ႔ (သို႔) ကြ်န္ေတာ္တို႔ကို ဖမး္ဆီးထားတဲ့ အဖြဲ႔ရဲ႕ ေခါင္းေဆာင္ ပုဂၢိဳလ္ေတြကို သီခ်င္းေတြ ဘာေတြနဲ႔ ေဖ်ာ္ေျဖ တင္ဆက္ရေသး သဗ်။ ခိုင္းရင္ေပါ့ေလ။ ၿပီးလို႔ အိပ္ခ်ိန္ လွဲခ်ၿပီးၿပီ ဆိုရင္ေတာ့ လူးလြန္႔ လွဳပ္ရွားခြင့္ မရွိေတာ့ပါဘူး။
ညလယ္ေကာင္မွာ ဆီးသြားဘို႕ ႏိုးတဲ႕အခ်ိန္မွာ လွဲခ်ေနရာက ထ၊ ေျခရင္းမွာ ခ်ထားတဲ့ ဂလူးကို႕စ္ ပုလင္းလြတ္ေတြထဲကုိ ေသေသခ်ာခ်ာခ်ိန္ျပီး ရွဴရွဴးေပါက္ထည့္ ရပါတယ္။ ၿပီးျပန္အိပ္ေပါ႕ဗ်ာ။ အဲအိ္ပ္ခ်ိန္မွာ လူးလြန္႔တာမ်ားတဲ႕ သူေတြကိုေတာ႕ မနက္လင္းခ်ိန္ တန္းစီခ်ိန္ ဆီး ပုလင္းေတြ သြန္ၿပီးတာနဲ႔ နာမည္ေတြ ေခၚလိုက္ၿပီရင္ ေျမႀကီးေပၚ ၀မ္းယား တိုးေပးထားရပါတယ္။ အဲဒီမွာ ေထာင္မွုဴး ဆိုတဲ့လူ ဒါမွမဟုတ္ အရုိက္အႏွက္ အင္မတန္ ၾကမး္ပါေပတယ္လို႔ နာမည္ေကာင္း ထြက္ခ်င္တဲ့ လံုျခံဳေရးတာ၀န္က် ပုဂၢိဳလ္ေတြရဲ႕ မနက္ခင္း ေသြးပူေလ႔က်င္ခန္း စ ပါတယ္။ သံုးလက္မ ပတ္လည္နီးပါး တုတ္တဲ့ လက္ကိုင္တုတ္ရွည္ႀကီးဟာ ကြ်န္ေတာ္တို႕ရဲ႕ ေက်ာ (သို႔) ခါးရိုးေပၚကို စံုကိုင္ ရိုက္ခ်လိုက္သူရဲ႕ ေစစားရာအတိုင္း အလည္အပတ္က်ေရာက္ လာပါေတာ့တယ္။
သို႔ေပမယ့္ သို႔ကလို က်ေရာက္လာတဲ့ တုတ္ခ်က္ေတြဟာ ကြ်န္ေတာ္တို႕ အဖို႔ေတာ့ ထမင္းစား ေရေသာက္လိုပါပဲ။ အဲဒီမတိုင္ခင္က စစ္ေၾကာေရးလို႔ ေခၚတဲ့ ငရဲခန္းမွာ ကြ်န္ေတာ္တို႔ကို ဖမး္ဆီးစစ္ေဆးတဲ့ ေက်ာင္းသားတပ္ဖြဲ႕ ေထာက္လွမး္ေရးရဲ႕ တုတ္ခ်က္၊ ဓါးခ်က္ေတြ၊ မီးရွိဳ႕ခ်က္ေတြ၊ လ်ပ္စစ္တို႔ခ်က္ေတြ၊ ေရႏွစ္ခ်က္ေတြနဲ႔ ယွဥ္တဲ့အခါ ကေလးကစားသလို ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒီငရဲခန္းရဲ႕ ညွင္းပန္းမွုနဲ႔ ေရွ႕မွာ ဘ၀ဆံုးပါးသြားတဲ့ ကိုတင္ေမာင္ေအး (ကသာ) ႏိုင္ငံေရးတာ၀န္ခံ ပီကင္းျပန္ ဦးစိန္၊ စမ္းေခ်ာင္းက ကိုျပည့္စိုးႏုိုင္၊ ကိုစိုးႀကီးတို႔လို တုတ္ခ်က္နဲ႔ အသက္ထြက္ မခံလိုလို႔ ေတာ္လွန္ေရးသမားဘ၀ကေန မဆလလြတ္လိုက္တဲ့ စစ္ေထာက္လွမ္းေရး ေတြပါလို႔ ရင္နာနာထြက္ဆိုၿပီး အသက္ကို ဆက္ေမြးဘို႔ ႀကိဳးစားေနတဲ့ ဒီဇာတ္ထုပ္မွာေတာ့ ဒီလိုက်ေရာက္လာတဲ့ တုတ္ခ်က္ေတြဟာ သိပ္အဆန္း မဟုတ္ေတာ႕ပါဘူး။
ကြ်န္ေတာ္တို႔လို အသက္ကို ေမြးေပမယ့္ မိမိတို႔ ကိုယ္လက္အဂၤါ တခ်ိဳ႕ကို ေပးလိုက္ရသူေတြလည္း ရွိတာမို႔ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ေထာင္အိပ္ခန္းဟာ ေစ်းက အမဲသားတန္းထက္ေတာ႕ ပိုျပီး ေသြးညီွနံ႔ လႊမ္းပါတယ္။ လက္ေကာက္၀တ္က ျဖတ္ထားခံရတဲ့ ယူဂ်ီတာ၀န္ခံ ကိုခ်ိဳႀကီး (ေနာက္ေတာ့ ေခါင္းပါျဖတ္ေပး လုိက္ရ) လက္ေခ်ာင္းေတြ ခုတ္ထားခံရတဲ့ ကိုေအာင္ဖိုးတို႔ ေျခေထာက္ထဲကို ဖေနာင့္ကေန သံေခ်ာင္းကို မီးဖုတ္ၿပီး ရိွဳသြင္းခံထားရတဲ့ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ကိုထြန္းေအာင္ေက်ာ္တို႔ဆီက ေသြးညွီနံ႔ေတြအျပင္ ရံဖန္ရံခါ အကြဲအၿပဲ အျဖတ္အေတာက္ေတြၾကားမွာ ကြ်န္ေတာ္ ကိုယ္တိုင္လည္း ေခါင္းကိုမၾကာခဏ အစိမ္းခ်ဳပ္ခ်ဳပ္ ခံရတတ္တာမို႔ ကိုယ္ေပၚက အ၀တ္ေတြမွာ ေသြးနံ႔စြဲေနတာ အဆန္းမဟုတ္ေတာ႕ပါ။
ခက္တာက ေသြးေပလို႔မို႕လည္း အက်ႌကိုလဲမပစ္သာပါဘူး။ လဲစရာလည္း မေပးပါဘူး။ အဲဒီ ပါေဂ်ာင္ေဒသဆိုတာက တရုတ္ျမန္မာ နယ္စပ္ ေကအိုင္ေအ ဌာနခ်ဳပ္ လိုင္စင္ စခန္းနဲ႔ တဆက္တည္း အျမင့္ေပ ခုနွစ္ေထာင္ေက်ာ္ရွိတာမို႔ ေဆာင္းမွာ အရိုးကြဲေအာင္ ေအးစက္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္မို႔ ေစာင္မရွိပဲ (တခါတရံ ေစာင္ပါးေလး တထည္ ၂ေယာက္မွ်) ေျမေပၚ လွဲအိ္ပ္ရတဲ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔အဖို႔ ေသြးဘယ္လို ရြဲေနေပမယ့္ အဲဒီအက်ႌကို မပစ္နိုင္ပါဘူး။ အနည္းဆံုး ေလးထပ္ေလာက္ ထပ္၀တ္ထားတာေတာင္ အေဆာက္အဦး ထရံႀကဲႀကဲၾကားက တိုက္လာတဲ့ ေတာင္ေပၚေဆာင္းေလေၾကာင့္ ရိုက္ထားတဲ့ ဒဏ္ေတြက အရိုးကြဲေအာင္ ေအးျမလွပါတယ္။
ေနာက္ၿပီးေတာ့ စၿပီး ဖမ္းဆီးႏွိပ္စက္ၿပီး ခ်ဳပ္ထားကတည္းက တခါမွ ေရခ်ိဴးခြင့္လည္း မေပးသလို၊ ကြ်န္ေတာ္တို႔ဘက္ကလည္း ထပ္အသားနာခံျပီး ေရခ်ိဴးခြင့္ ေတာင္းဆိုဘို႔ဆိုတာ စိတ္ကူးထဲေတာင္ မရွိပါဘူ။ ဒါေၾကာင့္ အ၀တ္အစားေတြမွာ ေသြးေတြကေျခာက္ျပီး ခ်ပ္ေခါက္ႀကီး ျဖစ္တဲ႕ေနရာ၊ ဆီးနံ၊ ေသြးနံ႔နဲ႔ ဖုန္မွဳန္႔တို႔ လိမ္းက်ံေနခဲ႕တာ လနဲ႕ခ်ီၿပီး ၾကာလာတာတဲ့ေနာက္ ကြ်န္ေတာ္တို႔ကိုယ္ေပၚမွာ ဘယ္အခ်ိန္က စတင္ ေပါက္ဖြါးခဲ့တယ္လို႔ မသိႏိုင္တဲ့ သန္းဂ်ီးမလို႔ ေခၚတဲ့ ကိုယ္သန္းေတြနဲ႔ အေဆြခင္ပြန္း ဖြဲ႔မိၾကပါေတာ႕တယ္။
အမွန္ေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ကုိယ္မွာ ခုလို ကိုယ္သန္းေတြရွိေနတာကို ဘယ္အခ်ိန္က စ သတိထားမိ ဘယ္သူက စ သတိထားမိတယ္ဆိုတာ မွတ္မွတ္သားသား ရွိသင္႕ပါလ်က္ မရွိတာကေတာ့ အဲဒီအခ်ိန္က ဘယ္အခ်ိန္ ေခၚၿပီး ရိုက္စစ္ဦးမလဲ။ ေလွ်ာ႕ခ္တိုက္ၿပီး အစစ္ခံရ ဦးမလဲ။ မီးျမိဳက္ခံရဦးမလဲ ဆိုတာကို ေန႔ေန႔ညည လန္႔ေနရလို႔ပါ။ အစစ္ မခံရတဲ့ အခ်ိန္ေတြမွာလဲ သူတို႔ခိုင္းတဲ့ အလုပ္ၾကမ္းေတြကို ကြ်ဲလို ႏြားလို လုပ္ရတဲ့ ကြ်န္တပိုင္း ျဖစ္ေနတာမို႔ သတိမထားမိၾကတာပါ။
အဲေနာက္ေတာ့ တေယာက္ေသာသူက စၿပီး သူ႔ကိုယ္ေပၚမွာ သန္းေတြ ရွိေနတယ္လို႔ စေၾကညာလိုက္ၿပီးတဲ႔ ေနာက္မွာေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔ေတြ အလုပ္နားတဲ့ အခ်ိန္ အက်ႌေတြကို တလြာခ်င္း ခၽြတ္ၿပီး ေသခ်ာ စစ္ၾကည့္ေသာအခါမွာေတာ့ အက်ႌရဲ႕ ခ်ဴပ္ရိုးေၾကာင္းေတြ ၾကားမွ ခိုေအာင္းေနတဲ့ (အထူးသျဖင့္ ဂ်ိဴင္းနဲ႔ လက္ျပင္ အဆက္ ခ်ဳပ္ရိုးေတြၾကား) သန္းျဖဴျဖဴႀကီးေတြကို ေတြရပါတယ္။
လူ႕စိတ္ဟာ ေတာ္ေတာ္ေတာ့ ဆန္းတယ္ခင္ဗ်။ ဒီ ကိုယ္သန္းႀကီးေတြကို စေတြ႔ေတာ့ ဒါဟာအင္မတန္ လန္႔စရာ ေကာင္းတဲ့ကိစၥကို အႏၱရာယ္လို႔မျမင္ပဲ ငါ့အေမႀကီး (အဖြါး) ေျပာတဲ့ ဂ်ပန္ေခတ္လို ေခတ္ပ်က္ကာလမ်ိဳးမွာမွ ႀကံဳရတဲ့ သန္းဂ်ီးမႀကီးေတြ ကိုယ္တိုင္ ငါ့ခႏၶာကိုယ္ေပၚမွာ ကိုယ္ကပ္ေနပါေပါ့လား ဆိုၿပီး ႀကိတ္၀မ္းသာမိေနေသးဗ်။ ဒါေပမယ့္ ၾကာၾကာ မေစာင့္လိုက္ရပါဘူး ညလည္း ေရာက္ေရာ သတၱိျပေတာ့တယ္ဗ်ာ။ ခက္တာက ညဘက္ မခံမရပ္ နိုင္ေအာင္ ဒင္းတို႕က ကိုက္ေပမယ္႔ ေစာေစာက ေျပာခဲ႕သလို လက္ျပန္ႀကိဳးက တုပ္ထားတဲ့အျပင္ နည္းနည္းေလး လွဳပ္ခ်င္လြန္႔ၿပီဆိုရင္ ခြင့္ျပဳခ်က္ အရင္ေတာင္းရတာမို႕ စိုင္းထီးဆိုင္ သီခ်င္း အလိုက္နဲ႔ ေျပာရရင္ ယားေတာ့ယားတာေပါ့ ဒါေပမယ့္ မကုတ္နဲ႔ လို႔ပဲ ဆိုသလို ျဖစ္ေနတာေပါ့ဗ်ာ။
အမွန္ေတာ့ ညည ကြ်န္ေတာ္တို႔ အက်ဥ္းစံ ရဲေဘာ္တခ်ိဴ႕ဟာ ခြင့္ျပဳခ်က္ မေတာင္းဘဲ လူးတယ္ လြန္႔တယ္ဆိုတဲ႕ စြပ္စြဲခ်က္နဲ႔ မနက္မနက္ တုတ္ခ်က္ ထိခံေနရတာ ေတာ္တာ္ၾကာေနပါၿပီ။ အရိုက္သာ ခံေနရတယ္ ကိုယ္ဖာသာ လူးမိလြန္႔မိသလား မသိရဘဲ အသလြတ္ အႏြာခံေနရတာက ေတာ္ေတာ္ၾကာေနၿပီ ခင္ဗ်။ မနက္က် စာရင္းက ထြက္လာၿပီ လူးတယ္လြန္႔တယ္တဲ့။ ေနာက္မွ အေျဖက ေပၚေတာ့တာကိုးဗ်။ ဒီေကာင္ႀကီးေတြ အက်ႌ အတြင္းထဲမွာ ကိုက္ေနတာဆိုေတာ့ လူးေတာ့တာေပါ့ဗ်ာ။ လြန္႔ေတာ့တာေပါ့ဗ်ာ။
လူစိတ္ဟာ အင္မတန္ ဆန္းသဗ်။ ပထမဆုံး ကြ်န္ေတာ္တို႔ ကိုယ္ေပၚမွာ ဒီကိုယ္သန္းႀကီးေတြ ရွိေနတယ္ဆိုတာ စသိတဲ့ ညကိုမွာေတာ့ ညအိပ္ဘို႔ ေခါင္းခ်ၿပီး မိနစ္အတြင္းမွာပဲ အက်ႌအထပ္ထပ္ အတြင္းက ကိုယ္ခႏၶာမွာ မႀကံဳစဖူး ထူးထူးျခားျခား ယားလာပါေတာ႕တယ္။ သန္းဂ်ီးမ တပ္ဖြဲ႔ဟာ တညတာ စစ္ဆင္ေရး စတင္ဘို႔အတြက္ တပ္ခ်ီ တပ္ေျပာင္းေတြ လုပ္ေနပံု ရပါတယ္ဗ်။ သိတဲ့အတိုင္း ေျခေထာက္ ၂ ေခ်ာင္းကလည္း သံႀကိဳးကြင္းထဲမွာ။ လက္ ၂ ဖက္ကိို ေက်ာေနာက္ပို႔ၿပီး လက္ေကာက္၀တ္ကေန ပူးတုပ္ထားတာမို႔ လွဲခ်လိုက္ၿပီဆိုတာနဲ႔ လူက ပံုစံအရကို မလူးမလြန္႔ နိုင္ေတာ႕ပါဘူး။ ငယ္ငယ္က ဘူတာရံုမွာ ေျခေလးေခ်ာင္းလံုးကို ပူးတုပ္ထားတဲ့ ၀က္ေတြ ပံုစံပါပဲဗ်ာ။ မ်က္ေစ့ကိုလည္း ပိတ္စနဲ႔ အၿမဲတင္းေနေအာင္ ခ်ည္ထားတာဆိုေတာ့ နားကို အၿမဲစြင့္ထားတဲ့ အေလ့က ရွိေနသဗ်။ ဘယ္သူ႔ေခၚထုတ္ သြားၿပီလဲ။ ဘယ္သူ ၀င္လာျပန္ၿပီလဲ စသည္ျဖင့္ေပါ့။ ညဘက္ေတြမွာ ေခၚၿပီး စစ္ေဆးတာကိုးဗ်။ ဘယ္သူေတာ့ျဖင့္ စစ္ရင္း လက္လြန္သြားလို႔ ျပန္မလာနိုင္ေတာ့ဘူး စသည္ျဖင့္ေပါ့ … ဆိုေတာ့ နားကေတာ့ စြပ္စြင့္ထားရတယ္။ ဘ၀က။
ေျပာရင္ေတာ့ ပိုလြန္းတယ္ ေျပာၾကမွာပဲ။ တကယ္ပါဗ်ာ ေနာက္ အာရံုစိုက္ထားတဲ့ အခ်ိန္ဆိုရင္ အဲဒီ ကိုေရႊသန္းဂ်ီးမ တပ္ဖြဲ႕ အထဲမွာ ေျပးလြား လွဳပ္ရွားတဲ့ အသံကို နားထဲမွာ တခါတခါ ၾကားရသဗ်။ အေရျပားေပၚမွာ ေျပးေနရင္လည္း သိေနသဗ်။ ကိုက္တာကေတာ့ မေျပာပါနဲ႔ ေတာ့ဗ်ာ။
သူတို႔ေတြကလည္း သိပံုရတယ္ဗ်။ ခုငါတို႔ ေသြးစုတ္ေနတဲ့ လဒေတြဟာ ငါတို႔ကို ဘာမွ မတုံ႔ျပန္နိုင္တဲ့ ေကာင္ေတြလို႔ ေကာင္းေကာင္း သိေနပံုရတယ္ဗ်။ အဲဒီေတာ့ ညေရာက္တာနဲ႔ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ခႏၶာကိုယ္ႀကီးဟာ သူတို႔အတြက္ အေကာင္းဆံုး ေပ်ာ္ပြဲစားရံုႀကီးေတြ ျဖစ္သြားေတာ့တာမို႔ တညလံုး စိတ္ႀကိဳက္ ပြဲေတာ္ တည္ၾကပါေတာ့တယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႕ သန္းေတြကပ္ေနတာ စသိတဲ့ ညကေတာ့ ဘာေျပာေကာင္းမလဲဗ်ာ။ အရင္ကနဲ႔ မတူေအာင္ယား။ မတူေအာင္ နာေတာ့ကိုး။ အဲဒီေတာ့ လက္ျပန္ႀကိဳးတုပ္ထားေတာ့ ဘာမွလုပ္မရေပမယ့္ နည္းနည္းေလး သက္သာလို သက္သာျငား လူးၾကည့္ လြန္႔ၾကည့္ခ်င္တဲ့စိတ္က ဘယ္လိုမွ တားမရဘူး ခင္ဗ်။
ယားေနတာကို အာရံုစိုက္ၿပီး ေျမႀကီးနဲ႔ ႀကိတ္သတ္ဖို႔ လုပ္ၾကည့္တာေပါ့ဗ်။ ဘာေျပာေကာင္းမလဲဗ်ာ။ တညလံုးဟာ တေယာက္ၿပီး တေယာက္ နည္းနည္း လွဳပ္ပါရေစဗ် ဆိုတာခ်ည္း ျဖစ္ကုန္တာေပါ႕။ ခက္တာက အကုန္လံုးက ကုပ္ခ်င္ လွဳပ္ခ်င္တဲ့ လူေတြခ်ည္း ျဖစ္ေနသလို ကုပ္ဖို႔အေရး ခြင့္ျပဳခ်က္ ရဘို႔ကလည္း အလြန္ အေရးႀကီးတာကိုး ဗ်။ ကြ်န္ေတာ္ နည္းနည္း လွဳပ္ပါရေစဗ် လို႔ေျပာေပမယ့္ လွဳပ္လို႔ ခြင့္ျပဳခ်က္ က်ဘို႔ ေစာင့္ရတာက တခါ တခါ တကမၻာေလာက္ ၾကာေနသလိုပဲ။ ကိုယ့္အလွည့္ေတာင္ မေရာက္ေသးဘူး ေနာက္က တစ္ေယာက္က ကြ်န္ေတာ္လည္း ကုတ္ပါရေစ ျဖစ္လာျပန္ေရာ။ သိတဲ့အတိုင္းဗ်ာ တာ၀န္က်တဲ့ အေစာင့္ဆိုတာကလည္း အမ်ိဳးမ်ိဳးကိုး။ အဲဒီေတာ့ ေနာက္ဆံုးရလဒ္ကေတာ့ မနက္လင္းလို႔ ကြင္းထဲမွာလည္း တန္းစီေရာ ဘာမွ ေျပာမေနနဲ႔ အေစာင့္က်တဲ့ လူအားလံုးက တုတ္ကိုယ္စီနဲ႔ ေစာင္႕ေနေတာ့တာေပါ့။ ညက လွဳပ္တဲ့လူ မလွဳပ္တဲ့လူ ခြဲမေနေတာ့ဘူးေလ အားလံုးေျမႀကီးေပၚ ၀မ္းယားေမွာက္ထားေစ ဆိုတာမ်ိဳးနဲ႔ အ၀ စားရေတာ့တာေပါ့ ဗ်။
အဲဒီ ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ဘ၀မွာ ကြ်န္တာ္တို႔ကို ဖမ္းထားၿပီး မၾကာခဏ အႀကီးအက်ယ္ နွိပ္စက္ေနတဲ့ ငရဲသားေတြရဲ႕ ရန္ထက္၊ ေနာက္ ရန္သူေတာ္အသစ္ သန္းဂ်ီးမေတြကို ပိုၿပီး ထိန္႔လန္႔လာပါေတာ့တယ္။ ညတိုင္း ဘယ္လိုအခ်ိန္မွာ လူးခြင့္ ေတာင္းရပါ့မလဲ ဆိုတာမ်ိဳးကိုခ်ည္း ေခ်ာင္းေနရတာကိုး။ သန္းဂ်ီးမေတြကလည္း လည္တယ္ဗ်။ ညဆို သူတို႔ ပုန္းေအာင္းေနတဲ့ ေနရာကေန လက္ေမာင္းတေလ်ာက္ ဆင္းလာၿပီး လက္ျပန္ႀကိဳးတုပ္ ထားတဲ့ လက္ေကာက္၀တ္က ႀကိဳးခ်ည္ထားတဲ့ ေနရာတ၀ိုက္ကို ဆင္းလာၿပီး ကိုက္တတ္သဗ်။ တိုတိုေျပာရရင္ေတာ့ ညမလွဳပ္ပဲလည္း မေနနိုင္ မနက္က်ေတာ့မွ ရိုက္ပါေစေတာ့ ဆိုၿပီးလႈပ္ရာက အရိုက္ခံရတာ ၾကာလာေတာ့ ဒီသန္းဂ်ီးမေတြ ရန္က လြတ္ဘို႔အေရးဟာ တို႔တာ၀န္ အေရးတပါး ျဖစ္လာေတာ့တာေပါ့ ဗ်ာ။
ပထမဆံုး စစ္ဆင္ေရး ကေတာ့ အျပင္မွာ အလုပ္ေတြ ထြက္လုပ္ရာက အျပန္ ေထာင္ေရွ႕ကြင္းထဲ ခဏထိုင္ လူေရတြက္ခ်ိန္မွာ ခြင့္ေတာင္းၿပီး အက်ႌ အထပ္ထပ္ကို ခြ်တ္ၿပီး ေအာက္ဆံုးထပ္ကို ထားၿပီး က်န္အထပ္ေတြကို ျပန္၀တ္ၿပီး (ျပန္မ၀တ္လို႔ကလည္း မျဖစ္ဘူး တခါတေလဆို ေရခဲေအာင္ ေအးတဲ့ ေနရာကိုး) ေတာ့ ရတဲ့ အခ်ိန္အတြင္းမွာ အဲဒီအက်ႌရဲ႕ ခ်ဴပ္ရိုးေၾကာင္းေတြအတိုင္း ခိုေအာင္းေနတဲ့ ရန္သူေတာ္ သန္းဂ်ီးမေတြကို လက္စားေခ်ၾကပါေတာ႕တယ္။
ကြ်န္ေတာ္တို႔ရဲ႕ အက်ႌေတြက စစ္ေရာင္ေတြမို႔ စစ္စိမ္းေရာင္ အက်ႌခ်ဳပ္ရိုးၾကားမွာ ခိုေနတဲ့ ဒင္းတို႔ကိုရွာရတာ ဘယ္ခက္လိမ့္မလဲဗ်ာ။ ဒီျဖဴျဖဴေဖြးေဖြး ဆန္႔ေစ့ႀကီးေတြလို ကပ္ေနတဲ့ဟာ။ အမယ္ တကယ္လိုက္ရွာၿပီး ရွင္းေနၿပီဆိုတာ သိေတာ့ ဒင္းတို႔ကလည္း ေျပးခ်င္တယ္ဗ်။ ဒါေပမယ့္ ဘယ္ရလိမ့္မလဲဗ်ာ ညေပါင္းမ်ားစြာ အညိွဳးႀကီး ညိွဳးထားတဲ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔လက္က လြတ္ေအာင္ မေျပးနိုင္ၾကပါဘူး။ အတုံးအရုံးေပါ့ဗ်ာ။ ဒါေပမယ္႕ခက္တာက သူတို႔ကို ကုန္စင္သြားေအာင္ ရွာဘို႔ ကြ်န္ေတာ္တို႔မွာက လံုေလာက္တဲ့ အခ်ိန္ မရွိတာပဲဗ်။ ၿပီးေတာ့ ေန႔စဥ္ကလည္း မရွာနိုင္တာေတာ့ အရင္လိုပဲ ေန႔က် အေစာင့္နဲ႔ စစ္ေၾကာေရး ျပဳသမွ်ႏုၾကရၿပီး ညညမွာေတာ့ ဒင္းတို႔ျပဳသမွ် ႏုရတဲ့ ဘ၀မွာပဲ စင္းခံခဲ့ရသဗ်။
အဲဒီလို စင္းခံေနရတဲ့ ဘ၀ကေန တေယာက္ေသာသူက သူ႔ အေတြ႕အၾကံဳတခု ေ၀ငွလာသဗ်။ အဲဒါ ကေတာ့ ညအိပ္ယာ၀င္ခါနီး လက္ျပန္ႀကိဳး ခ်ည္ကာနီးမွာ အတြင္းဆုံးက အက်ႌကို ခြ်တ္ၿပီး အေပၚဆံုးကို ေျပာင္းၿပီး ၀တ္တဲ့နည္း ခင္ဗ်။ မ်ားေသာအားျဖင့္ ဒီသန္းဂ်ီးမေတြက ေအာက္ဆံုးက အက်ႌမွာ တြယ္ကပ္ ေနတတ္ထာဆိုေတာ့ ဒီဟာကို အေပၚဆံုးထပ္ကို ေျပာင္း၀တ္လိုက္ၿပီးေတာ့ မ်က္စိလည္ေအာင္ လုပ္တဲ့စိတ္ကူးျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္တမ္း လုပ္ၾကည့္တဲ့အခါ ဟုတ္သဗ်။ ညဦးပိုင္းမွာေတာ့ နည္းနညး္သက္သာသလိုလို ျဖစ္ၿပီး ေနာက္ပိုင္းမွာေတာ့ အတိုးခ်ၿပီး အျပတ္အသတ္ ႏႊာပါေတာ့တယ္။ ငါတို႔ကို မလိမ့္တပတ္နဲ႔ လုပ္တဲ့ ေကာင္ေတြဆိုၿပီး တကယ္ႏႊာတဲ့အခါ ေတာ္ေတာ္ခံစား ရသဗ်။ ဒီေတာ့ ေနႏွင့္ဦးေပါ့ကြာ ဆိုၿပီး ႀကိတ္ၿပီး ႀကိမ္း၀ါးေနခဲ့ရတာေပါ့ ခင္ဗ်ာ။
ဒီလိုနဲ႕ ေဆာင္းတြင္းႀကီး တတြင္းလံုးမွာ ေရခဲေတြ လႊမ္းတဲ့ေဆာင္း၊ အရိုက္ၾကမ္း အျဖတ္အေတာက္ ၾကမ္းတဲ့ စစ္ေၾကာေရးနဲ႔ ေသြးအစုပ္ၾကမ္းတဲ့ သန္းဂ်ီးမတို႔နဲ႔ လံုးေထြးရင္း ရက္စက္အမွဳအေပါင္း သရဖူေဆာင္းေတာ့သည္ ဆိုသလိုပဲ ကြ်န္ေတာ္တို႔ထဲက ရဲေဘာ္တခ်ိဳ႕ မေၾကြသင့္ဘဲ၊ ေၾကြလြင့္ခဲ့ရၿပီး ေဆာင္းအလြန္ ႏွင္းခဲေပ်ာ္ခိ်န္ ေရာက္လာပါတယ္။
ကြ်န္ေတာ္တို႔ေတြလည္း ငရဲမွာ နည္းနည္း အသားက်လာပါတယ္။ တရက္မွာေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔ အက်ဥ္းသားေတြထဲမွာ တန္းစီး တာ၀န္ယူထားရတဲ့ ကသာက ကိုျမင့္သိန္းက အရဲ႕စြန္႔ၿပီး အထူးအေရးႀကီးတဲ့ စီမံကိန္းတခုကို လံုျခံဳေရး ယူထားတဲ့ တာ၀န္ခံကတဆင့္ တင္ျပလိုက္ပါသဗ်။
အဲဒါကေတာ့ ခုလို ႏွင္းေတြေပ်ာ္လို႔ ေထာင္ကုန္းက ဆင္းတဲ့ ေတာင္ၾကား စမ္းေခ်ာင္းေလး ေပၚလာတဲ့ ေနရာမွာ ကြ်န္ေတာ္တို႕ကို ေရခ်ိဳးခြင့္ျပဳဘို႔နဲ႔ အ၀တ္ေတြကိုလည္း ေရေႏြးနဲ႔ စိမ္ၿပီး ျပဳတ္ေလ်ာ္ခြင့္ ေပးဘို႔ျဖစ္ပါတယ္။
အဲဒီခ်ိန္က ကြ်န္တာ္တို႕အားလံုး ေရမခ်ိဴးရတာ ေလးလ ေက်ာ္ေနပါၿပီ။ ေနာက္ဆံုးေတာ့ အေစာင့္အၾကပ္ စံုလင္စြာနဲ႔ သေဘာတူညီခ်က္ မ်ားစြာနဲ႔ ေရခ်ပြဲ အခမ္းအနား လုပ္ျဖစ္ပါေတာ႕တယ္။ အခ်ိန္က မနက္ ၁၀ နာရီေလာက္ ေနထြက္ခ်ိန္ေလာက္မွာ စျဖစ္ပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ေထာင္ကုန္းနဲ႔ အာသံကုန္း ႏွစ္ခုၾကားမွာ ႏွင္းေပ်ာ္ခ်ိန္ဆို ေျခက်င္း၀တ္ေလာက္ နက္ျပီး ေလးေပေလာက္ က်ယ္တဲ့ စမ္းေခ်ာင္းေလး ရွိသဗ်။ အာသံကုန္းလို႔ ေခၚရတာကေတာ့ ေကအိုင္ေအတပ္မွာ စစ္သင္တန္းလာယူတဲ့ အိႏၵိယနိုင္ငံ အာသံျပည္ကလာတဲ့ သူပုန္ေတြထဲက စစ္စည္းကမ္း မလိုက္နာတဲ့ စစ္သားတခ်ိဳ႕ကို ေခါင္းျဖတ္ သတ္ခဲ့ဘူးတဲ့ ကုန္းျဖစ္လို႕ပါ။
ေနာင္ အဲဒီ ေတာင္ကုန္းေပၚမွာပဲ ၁၉၉၂ ေဖေဖၚ၀ါရီလ ၁၂ရက္ ညေန ေလးနာရီေလာက္မွာ ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ကိုထြန္းေအာင္ေက်ာ္ အပါအ၀င္ ေတာ္လွန္ေရး ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ရဲေဘာ္ ၁၅ ဦးကို တခ်ိန္တည္း အမိန္႔ထုတ္ ေခါင္းျဖတ္ သတ္္ခံခဲ့ရတာလည္း အဲဒီကုန္းေပၚမွာ ျဖစ္ခဲ့တာပါ။
ပထမဦးစြာ ကြ်န္ေတာ္တို႔က အဲဒီစမး္ေခ်ာင္းေလးကို လူတေယာက္လွဲၿပီး စိမ္လို႔ရေအာင္ ျပဳျပင္ရပါတယ္။ တဖြဲ႔ကေတာ့ မိုးျဗဲဒယ္ႀကီး တလံုးထဲ ေရျဖည့္ၿပီးေတာ့ ေက်ာက္တံုးသံုးတံုးကို ဖိုခေနာက္ဆိုင္ၿပီး ထင္းမီးဖိုႀကီးတခု တည္ပါတယ္။ အဲဒီမိုးျဗဲဒယ္ႀကီး ပြက္လာတာကို ၾကည့္ၿပီး ကြ်န္တာ္တို႔အားလံုးဟာ ေတာ္ေတာ္ စိတ္လွဳပ္ရွားေနၾကပါတယ္။ ေရေတြ ကြ်က္ကြ်က္ဆူလာတဲ႕အခါမွာ ကြ်န္ေတာ္တို႔ရဲ႕ သန္း ႏွိမ္နင္းေရး စီမံကိန္းႀကီးကို စတင္ပါေတာ့တယ္။
ပထမဆံုး ေရခ်ိဳးမယ့္ တသုတ္ခြဲလိုက္ၿပီး သူတို႔ အားလံုးရဲ႕ အ၀တ္ေတြ အားလံုးကို ခြ်တ္ၿပီး အေငြ႕တေထာင္းေထာင္း ထေနတဲ့ ေရေတြထဲကို ပစ္ထည္႕လိုက္ၾကၿပီး ၀ါးလံုရွည္နဲ႔ ထိုးႏွစ္လိုက္ပါတယ္။ အားလံုးရဲ႕ မ်က္လံုးေတြကလည္း စိတ္၀င္စားစြာနဲ႔ ဒယ္အိုး ေရမ်က္နွာျပင္ကို စိုက္ၾကည္ေနလိုက္ပါတယ္ဗ်ာ။ တထည္ ပစ္လိုက္တာနဲ႕ ေရျပင္ေပၚကို တက္လာလိုက္တဲ့ သန္းဂ်ီးမေဖြးေဖြးႀကီးဗ်ာ။ ေဖြးကနဲ ေဖြးကနဲ ေရျပင္ေပၚ တက္လာလိုက္တာ။ ေနာက္ဆံုး ညစ္မဲေနတဲ႕ ဒယ္အိုး ေရမ်က္ႏွာျပင္တခုလံုးမွာ ေပါေလာေမ်ာေနတဲ့ သန္းဂ်ီးမေတြနဲ႔ အျပည့္ ဖံုးသြားလိုက္တာ ေရမဲညစ္ညစ္ေတြေတာင္ ေပ်ာက္သြားတဲ့ အထိပါပဲ။
ကြ်န္ေတာ္တို႔ အကုသိုလ္ကလည္း မေသးလွဘူး ခင္ဗ်။ ဒီေလာက္ ဘယ္ေန႔ ထုတ္ရိုက္လို႔ ေသမလဲဆိုတာကို တထိတ္ထိတ္ ျဖစ္ေနရတဲ့အထဲ ဒီသန္းဂ်ီးမေတြက အကုန္ၾကြသြားတာကို အားရပါးရ အရသာခံၿပီး ၾကည္႕ေနၾကေသး တယ္ခင္ဗ်။ ေျပာရရင္ေတာ့ သူတို႔ ေပးထားတဲ့ ဒုကၡကလည္း မေသးဘဲကိုးဗ်။ အဲဒီေန႔ ညမွာေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔ အားလံုးဟာ သန္းဂ်ီးမေတြရဲ႕ ေဘးရန္က လြတ္ေျမာက္ၿပီး ေအးေးအခ်မး္ခ်မ္း အိပ္စက္ရပါေတာ႕တယ္။
ဒါေပမယ့္ သိပ္ေတာ့ မၾကာပါဘူး ဒင္းတို႔ အတိုးခ် ႏွိပ္စက္တဲ့ ဒဏ္ကို ျပန္ခံရျပန္ပါတယ္။ အေၾကာင္းကေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ခႏၶာကိုယ္ကို ေရခ်ခြင့္ရတဲ့ေန႔က ႏွိပ္စက္ထားလို႔ မထနိုင္တဲ႕လူေတြ ေလာေလာလတ္လတ္ လက္ေျချပတ္ထားတဲ့ ဒဏ္နဲ႕ ေရလံုး၀ ထိလို မရတဲ့ ရဲေဘာ္တခ်ိဳ႕က ေထာင္တြင္းေဆာင္မွာ က်န္ခဲ႕တာမို႔ သူတို႔ အ၀တ္အစားေတြမွာနဲ႔ ကြ်န္ေတာ္တို႔ အိပ္တဲ့ ေနရာခင္းတို႔ ေစာင္တို႕မွာ အသက္ဆက္ရွင္သန္ေနတဲ႔ သန္းဂ်ီးမတို႔ဟာ သန္းဂ်ီးမမ်ိဳးႏြယ္ မတိမ္ေကာေရးအတြက္ သံ၀ါသအမွဳကို အရင္ကထက္ ႏွစ္ဆအတိုးခ်ၿပီး လုပ္အားျပၾကပံုရပါတယ္။ မၾကာခင္မွာပဲ မ်ဴိးဆက္ေတြ ျပန္႔ပြါးၿပီး ကုတ္ပါရေစ ဘ၀။ လူးပါလြန္႔ ပါရေစ ဘ၀ကို ျပန္က်ေရာက္ရျပန္ပါတယ္။
ဒီလိုနဲ႔ သန္းဂ်ီးမ စစ္ဆင္ေရးတခုကို ဆင္ႏြဲဘို႔ အခြင့္ ေလ်ာက္ရျပန္ပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ န၀တ ေခတ္ဦး ၿမိဳ႕ျပစီမံကိန္း ေတြမွာ စစ္တပ္နဲ႕ေပါင္းၿပီး သန္းၾကြယ္သူေဌးေတြ ျဖစ္ဘို႕ အလုအယက္ စီးပြါးရွာေနၾကတဲ့ ေခတ္ႀကီးထဲမွာ ကြ်န္ေတာ္ အပါအ၀င္ ကံထူးသူ ငမိုက္သား တသိုက္ကေတာ့ သန္းၾကြယ္ သူေဌးေတြ ဘ၀ကေန လြတ္ဘို႔ အသည္း အသန္ႀကိဳးစား ေနခဲ့ၾကရသဗ်။
မွတ္မွတ္ရရ သန္းဂ်ီးမေတြနဲ႔ အျပန္အလွန္ ခင္းခဲ့တဲ့ စစ္ပြဲကို ကြ်န္ေတာ္တို႔ ဘက္ကေန တဖက္သက္ ရပ္စဲလိုက္တဲ့ အခ်ိန္ကေတာ့ ေစာေစာကေျပာသလို ကြ်န္ေတာ္တို႔နဲ႔ ဘ၀တူ ရဲေဘာ္တခ်ိဳ႕ ကြက္ျမက္ ခံခဲ့ရၿပီးေနာက္ပို္င္းမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
ကြ်န္ေတာ္တုိ႔ ဇက္ေပၚကို တကယ္ဓါး၀ဲခဲ့တဲ့ အေတြ႔အၾကံဳအရ တိရိစၦာန္ပဲျဖစ္ျဖစ္ လူပဲျဖစ္ျဖစ္ ကိုယ္႕အသက္ ေသမွာေတာ ေၾကာက္ရွာမွာပဲလို႔ ကိုယ္ခ်င္းစာမိလာတာလည္း ပါသလို၊ ေန႔စဥ္အလုပ္ခြင္ ထင္းထမ္း၊ ထင္းျဖတ္၊ ေက်ာက္ထု၊ ေက်ာက္သယ္ လုပ္ၾကရတိုင္း ရဲေဘာ္ေတြ ကြက္ျမက္ခံခဲ့ရတဲ့ အာသံကုန္း (ေနာင္အခါ ကိုထြန္းေအာင္ေက်ာ္ကုန္း) ေဘးက ေန႔စဥ္ျဖတ္သြားလာရင္း စဥ္းစားမိတဲ့ အခ်က္တခုရွိပါတယ္။
ဗုဒၶ က်မ္းဂန္တခုမွာ ရဟန္းႀကီးတပါးဟာ ပ်ံလြန္ေတာ္မူခ်ိန္မွာ မိမိရဲ႕ သကၤန္းကို စြဲလန္းမိခဲ့လို႔ သကၤန္းမွာ ကပ္ညိျပီး သန္းဂ်ီမ ျဖစ္ရရွာတဲ့ ဇာတကရွိပါတယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ ရဲေဘာ္ေတြထဲက တခ်ိဳ႕ဟာ ကြ်န္ေတာ္တို႔ကို မ်ားေနာက္ဆံုး အခ်ိန္မွာ စိတ္မွာစြဲ သြားခဲ့ေသာ္ဆိုတဲ့ အေတြးတခု ရလာၿပီးတဲ့ေနာက္ ဒီလိုအေတြးကို အခ်င္းခ်င္း ေ၀ငွၿပီးတဲ့ေနာက္မွာေတာ့ ကြ်န္ေတာ္တို႔ရဲ႕ မိုးျဗဲဒယ္စစ္ဆင္ေရးကို တဖက္သတ္ရပ္ဆိုင္းၿပီး သန္းၾကြယ္သူေဌးေတြ ဘ၀မွာပဲ လူးရင္း လြန္႔ရင္း ၾကိတ္ခံၾကတာ ေႏြ .. တေႏြကုန္လို႔၊ မိုးကူးၿပီး မိုးသည္း ညတညမွာ ပါေဂ်ာင္စခန္းက စြန္႔ခြါ ထြက္ေျပးခဲ့တဲ့တိုင္ ေအာင္ပါပဲ။
ေနာက္ဆံုး အလင္း၀င္ဘ၀နဲ႔ ၾကက္ေျခနီအဖြဲ႕က ေပးတဲ႕ အ၀တ္အစားသစ္ေတြကို ေျပာင္းလဲခြင့္ ရခ်ိန္မွာ သန္းဂ်ီးမေတြနဲ႔ ကတၱီပါ လမ္းခြဲေပါ့ခင္ဗ်ာ။ အမွန္ေတာ့ ကိုခင္၀မ္းရဲ႕ ႏုတ္ဆက္ခဲ့ပါတယ္ ဆိုတဲ့ သီခ်င္းေလးနဲ႔ ႏုတ္ဆက္ခ်င္ေပမယ့္ သန္းဂ်ီးမဆိုတာ႕လည္း အနုပညာေတြဘာေတြ နားလည္ ခံစားနိုင္မွာမဟုတ္ေတာ့ မဆိုျပျဖစ္ခဲ့ ေတာ႕ပါဘူး။
တကယ္တြက္ၾကည့္ေတာ့ ဒီအိမ္မက္ဆိုးႀကီး မက္ခဲ့တဲ့ သန္းၾကြယ္ သူေဌးဘ၀ဟာ ခုဆိုရင္ ႏွစ္ေပါင္း ႏွစ္ဆယ္ တင္းတင္း ျပည့္ျမည္ခဲ့ပါၿပီ။ လာမယ့္ ၂၀၁၂ ေဖေဖၚ၀ါရီလ ၁၂ ရက္ေန႕မွာ ႏိုင္ငံေတာ္လွန္ေရး တခုအတြက္ မြန္ျမတ္တဲ့ စိတ္နဲ႔ စြန္႔လႊတ္ စြန္႔စားမယ္ဆိုၿပီး ထြက္လာခဲ့တဲ့ အထက္ဗမာျပည္က ေက်ာင္းသားေခါင္းေဆာင္ ကိုထြန္းေအာင္ေက်ာ္ အပါအ၀င္ ရဲေဘာ္ေတြ ကြက္ျမက္ခံခဲ႕ရတာ ႏွစ္ေပါင္း ႏွစ္ဆယ္တင္းျပည္႕ခဲ႕ပါၿပီ။
နိဒါန္းမွာ ေဖၚျပခဲ့သလို ဆရာမခက္မာရဲ႕ သန္းေတြအေၾကာင္း ဖတ္ရတဲ႕အခါ ႏွစ္ကာလမ်ားစြာက ကိုယ္ေပၚမွာ ညေပါင္းမ်ားစြာ သန္းဂ်ီးမေတြ တြားသြားခဲ႕တဲ့ ေနရာေတြက ယားလာပါတယ္။ အခုတခါ ယားလာတာကေတာ့ သန္းဂ်ီးမေတြေၾကာင့္ မဟုတ္ပါဘူး။
ႏိုင္ငံအတြက္ စြန္႔လႊတ္ရင္း အသက္ေပးခဲ့ရတဲ့ ကိုထြန္းေအာင္ေက်ာ္ အပါအ၀င္ ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္ ရဲေဘာ္ေပါင္း ၃၀ ေက်ာ္ရဲ႕ အျဖစ္အပ်က္ထဲမွာ ကိုယ္တိုင္လည္း သားေကာင္တစ္ဦးအျဖစ္ ပါ၀င္ခဲ့ပါလ်က္နဲ႕ ေနွာင္းလူတို႔ သိဘို႔ တစိုးတစိမွ မတို႔ မထိခဲ႕ပဲ၊ ေရငံုေနခဲ့တဲ့ မိမိကိုယ္ မိမိၾကည့္မိတဲ့ အခါ အျပစ္မကင္းသလို ခံစားရတဲ့ စိတ္က တရြရြ ကိုယ္ေပၚ ေျပးလြားေနတာမို႔ တခါက တရြရြ ေျပးလႊားခဲ့ဘူးတဲ့ သန္းဂ်ီးမေတြ အေၾကာင္းကို ခုလို ခ်ေရးမိတာ ျဖစ္ပါေၾကာင္း ၀န္ခံခ်က္ ေပးပါတယ္။
တကယ္ေတာ့လည္း အစ မထင္ သံသရာအစဥ္က ကြ်န္ေတာ္တို႔ ခႏၶာမွာ ကပ္ညွိ လိုက္ပါ တြားသြားေနတဲ့ သာမာန္မ်က္စိနဲ႔ မျမင္သာတဲ႕ သန္းဂ်ီးမေတြက အခ်ိန္တိုင္းမွာ လိုက္ပါ ေျပးလြား ကိုက္ဖဲ့ ေသြးစုတ္ေနခဲ့တာက …
ဘ၀မ်ားစြာ၊
ႏွစ္မ်ားစြာ၊
လမ်ားစြာ၊
ရက္မ်ားစြာ၊
နာရီမ်ားစြာ ။
မိနစ္မ်ားစြာ၊ စကၠန္႔မ်ားစြာ မဟုတ္ပါလားခင္ဗ်ာ။
(ပါေဂ်ာင္ေဒသတြင္ က်ဆံုးခဲ့ရေသာ ကိုထြန္းေအာင္ေက်ာ္ႏွင့္ ရဲေဘာ္မ်ားသို႔ ဦးညြတ္လ်က္)
ပန္းခ်ီထိန္လင္း
Havel, hero of anti-communist revolution, has died
By KAREL JANICEK and WILLIAM J. KOLE | AP
File - In this Oct. 15, 2009 file photo former Czech President Vaclav Havel is seen …
FILE - President Vaclav Havel and his wife Dagmar wave to the crowd of well-wishers …
FILE - U.S. President Barack Obama, left, meets former Czech President Vaclav Havel, …
FILE - in this Dec. 10 2011 file photo Tibetan spiritual leader the Dalai Lama, left, …
PRAGUE (AP) — Vaclav Havel wove theater into revolution, leading the charge to peacefully bring down communism in a regime he ridiculed as "Absurdistan" and proving the power of the people to overcome totalitarian rule.
Shy and bookish, with a wispy mustache and unkempt hair, the dissident playwright was an unlikely hero of Czechoslovakia's 1989 "Velvet Revolution" after four decades of suffocating repression — and of the epic struggle that ended the wider Cold War.
He was his country's first democratically elected president, leading it through the early challenges of democracy and its peaceful 1993 breakup into the Czech Republic and Slovakia, though his image suffered as his people discovered the difficulties of transforming their society.
A former chain-smoker who had a history of chronic respiratory problems dating back to his years in communist jails, Havel died Sunday morning at his weekend home in the northern Czech Republic, his assistant Sabina Tancevova said. His wife Dagmar and a nun who had been caring for him the last few months of his life were by his side, she said. He was 75.
"A great fighter for the freedom of nations and for democracy has died," said Lech Walesa, his fellow anti-communist activist who founded neighboring Poland's Solidarity movement. "His outstanding voice of wisdom will be missed."
Among his many honors were Sweden's prestigious Olof Palme Prize and the Presidential Medal of Freedom, the highest U.S. civilian award, bestowed on him by President George W. Bush for being "one of liberty's great heroes."
An avowed peacenik whose heroes included rockers such as Frank Zappa, he never quite shed his flower-child past and often signed his name with a small heart as a flourish.
"Truth and love must prevail over lies and hatred," Havel famously said. It became his revolutionary motto which he said he always strove to live by.
"It's interesting that I had an adventurous life, even though I am not an adventurer by nature. It was fate and history that caused my life to be adventurous rather than me as someone who seeks adventure," he once told Czech radio, in a typically modest comment.
Havel first made a name for himself after the 1968 Soviet-led invasion that crushed the Prague Spring reforms of Alexander Dubcek and other liberally minded communists in what was then Czechoslovakia.
Havel's plays were banned as hard-liners installed by Moscow snuffed out every whiff of rebellion. But he continued to write, producing a series of underground essays that stand with the work of Soviet dissident Andrei Sakharov as the most incisive and eloquent analyses of what communism did to society and the individual.
One of his best-known essays, "The Power of the Powerless" written in 1978, borrowed slyly from the immortal opening line of the mid-19th century Communist Manifesto, writing: "A specter is haunting eastern Europe: the specter of what in the West is called 'dissent.'"
In the essay, he dissected what he called the "dictatorship of ritual" — the ossified Soviet bloc system under Leonid Brezhnev — and imagined what happens when an ordinary greengrocer stops displaying communist slogans and begins "living in truth," rediscovering "his suppressed identity and dignity."
Havel knew that suppression firsthand.
Born Oct. 5, 1936, in Prague, the child of a wealthy family which lost extensive property to communist nationalization in 1948, Havel was denied a formal education, eventually earning a degree at night school and starting out in theater as a stagehand.
His political activism began in earnest in January 1977, when he co-authored the human rights manifesto Charter 77, and the cause drew widening attention in the West.
Havel was detained countless times and spent four years in communist jails. His letters from prison to his wife became one of his best-known works. "Letters to Olga" blended deep philosophy with a stream of stern advice to the spouse he saw as his mentor and best friend, and who tolerated his reputed philandering and other foibles.
The events of August 1988 — the 20th anniversary of the Warsaw Pact invasion — first suggested that Havel and his friends might one day replace the faceless apparatchiks who jailed them.
Thousands of mostly young people marched through central Prague, yelling Havel's name and that of the playwright's hero, Tomas Garrigue Masaryk, the philosopher who was Czechoslovakia's first president after it was founded in 1918.
Havel's arrest in January 1989 at another street protest and his subsequent trial generated anger at home and abroad. Pressure for change was so strong that the communists released him again in May.
That fall, communism began to collapse across Eastern Europe, and in November the Berlin Wall fell. Eight days later, communist police brutally broke up a demonstration by thousands of Prague students.
It was the signal that Havel and his country had awaited. Within 48 hours, a broad new opposition movement was founded, and a day later, hundreds of thousands of Czechs and Slovaks took to the streets.
In three heady weeks, communist rule was broken. Mick Jagger and the Rolling Stones arrived just as the Soviet army was leaving. Posters in Prague proclaimed: "The tanks are rolling out — the Stones are rolling in."
On Dec. 29, 1989, Havel was elected Czechoslovakia's president by the country's still-communist parliament. Three days later, he told the nation in a televised New Year's address: "Out of gifted and sovereign people, the regime made us little screws in a monstrously big, rattling and stinking machine."
Although he continued to be regarded a moral voice as he decried the shortcomings of his society under democracy, he eventually bent to the dictates of convention and power. His watchwords — "what the heart thinks, the tongue speaks" — had to be modified for day-to-day politics.
In July 1992, it became clear that the Czechoslovak federation was heading for a split. Considering it a personal failure, Havel resigned as president. But he remained popular and was elected president of the new Czech Republic uncontested.
He was small, but his presence and wit could fill a room. Even late in life, he retained a certain impishness and boyish grin, shifting easily from philosophy to jokes or plain old Prague gossip.
In December 1996, just 11 months after his first wife, Olga Havlova, died of cancer, he lost a third of his right lung during surgery to remove a 15-millimeter (half-inch) malignant tumor.
He gave up smoking and married Dagmar Veskrnova, a dashing actress almost 20 years his junior.
Holding a post of immense prestige but little power, Havel's attempts to reconcile rival politicians were considered by many as unconstitutional intrusions, and his pleas for political leaders to build a "civic society" based on respect, tolerance and individual responsibility went largely unanswered.
Media criticism, once unthinkable, became unrelenting. Serious newspapers questioned his political visions; tabloids focused mainly on his private life and his flashy second wife.
Havel left office in 2003, 10 years after Czechoslovakia broke up and just months before both nations joined the European Union. He was credited with laying the groundwork that brought his Czech Republic into the 27-nation bloc in 2004, and was president when it joined NATO in 1999.
Even out of office, the diminutive Havel remained a world figure. He was part of the "new Europe" — in the coinage of then-U.S. Defense Secretary Donald Rumsfeld — of ex-communist countries that stood up for the U.S. when the democracies of "old Europe" opposed the 2003 Iraq invasion.
Havel was nominated several times for the Nobel Peace Prize, and collected dozens of other accolades worldwide for his efforts as a global ambassador of conscience, defended the downtrodden from Darfur to Myanmar.
"He was among the hand full of true democratic champions, an artist more than a politician, but an ambassador of the human conscience above all," said former U.S. Secretary of State Madeleine Albright. "Amid the turbulence of modern Europe, his voice was the most consistent and compelling — endlessly searching for the best in himself and in each of us."
"I never imagined that I would have had the privilege of being his friend," she said.
In an October 2008 interview with The Associated Press, Havel rebuked Russia for invading Georgia two months earlier, and warned EU leaders against appeasing Moscow.
"We should not turn a blind eye ... It's a big test for the West," he said.
Havel also said he saw the global and European economic crisis as a warning not to abandon basic human values in the scramble to prosper.
"It's a warning against the idea that we understand the world, that we know how everything works," he told the AP in his office in Prague. The cramped work space was packed with his books, plays and rock memorabilia.
Havel himself acknowledged that his handling of domestic issues never matched his flair for foreign affairs. But when the Czech Republic joined NATO and the EU his dreams came true.
"I can't stop rejoicing that I live in this time and can participate in it," Havel exulted.
Early in 2008, Havel returned to his first love: the stage. He published a new play, "Leaving," about the struggles of a leader on his way out of office, and the work gained critical acclaim.
Theater, he told the AP, was once again his major interest.
"My return to the stage was not easy," he said. "It's not a common thing for someone to be involved in theater, become a president, and then go back."
(This version CORRECTS Corrects title of essay to "Power of the Powerless." Links video. This story is part of AP's general news and entertainment services. AP Video.)
"ကင္ဂ်ံဳအီးလ္ အလြန္ ျမန္မာ- ေျမာက္ကိုရီးယား ဆက္ဆံေရး"
By လင္းသန္႔ on December 19, 2011 6:36 pm in သတင္း
ေျမာက္ကိုရီးယား ေခါင္းေဆာင္ ကင္ဂ်ံဳအီးလ္ ကြယ္လြန္သြားသည့္ သတင္းကို ေျမာက္ကိုရီးယား အစိုးရ သတင္းဌာနက တရား ၀င္ ေၾကညာၿပီးေနာက္ပိုင္း ႏုိင္ငံတကာ တုံ႔ျပန္မႈမ်ား ရွိေနခဲ့သည္။
ေတာင္ကိုရီယား ဘတ္စ္ကား တစီးေပၚတြင္ ကင္ဂ်ံဳအီးလ္ ေသဆုံးသည့္ သတင္း တီဗီမွ ေၾကညာေနသည္ကို ေတြ႕ျမင္ရစဥ္ (ဓာတ္ပုံ - AP)အေမရိကန္ သမၼတ အိမ္ျဖဴေတာ္က ကိုရီးယား ကြ်န္းဆြယ္ တည္ၿငိမ္မႈႏွင့္ အေမရိကန္၏ မဟာမိတ္မ်ား လုံၿခံဳေရးအတြက္ အေလးေပး လုပ္ေဆာင္စရာမ်ားကို ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္သြားမည္ဟု ယေန႔ ေျပာဆိုလိုက္သည္။
တ႐ုတ္အစိုးရကလည္း ယခုကဲ့သို႔ အာဏာရွင္ ေျမာက္ကိုရီးယား ေခါင္းေဆာင္ ကြယ္လြန္သြားသည့္အတြက္ ၀မ္းနည္းေၾကာင္း ေျပာဆိုသည္။
ႏ်ဴကလီးယား လက္နက္ ပိုင္ဆိုင္ေသာ ေျမာက္ကိုရီးယားႏွင့္ သံတမန္ေရးရာ အဆက္အသြယ္ရွိသည့္ ျမန္မာျပည္တြင္း၌လည္း ကင္ဂ်ံဳအီးလ္ ေသဆုံးသည့္ သတင္းကို အမ်ိဳးမ်ိဳး တုံ႔ျပန္ ေျပာဆိုေနၾကသည္။
ကင္ဂ်ံဳအီးလ္ ကြယ္လြန္သြားျခင္းအတြက္ အာရွတုိက္၏လံုၿခံဳေရးကို ႐ိုက္ခတ္မႈျဖစ္လာႏုိင္သည္ဟု အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (NLD) ရံုးအဖြဲ႔မႉး ဗိုလ္ႀကီးေဟာင္း ဦး၀င္းထိန္က ေျပာၾကားသည္။
“အာရွရဲ႕လံုၿခံဳေရးအထိပါ ဂယက္႐ုိက္ႏုိင္တယ္လုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔က ယူဆတယ္”ဟု ဦး၀င္းထိန္က ဧရာ၀တီကိုေျပာသည္။
ယခင္စစ္အစုိးရက ေျမာက္ကိုရီးယားႏွင့္ စစ္ေရးအရ လွ်ိဳ႕၀ွက္ ဆက္ဆံမႈမ်ား ရွိခဲ့သည့္အေပၚ ႏိုင္ငံတကာက စိုးရိမ္မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚခဲ့ေသာ္လည္း ယခု အစုိးရအေနျဖင့္ ကင္ဂ်ံဳအီးလ္ လြန္ ေျမာက္ကိုရီးယားႏွင့္ ဆက္ဆံေရးကို ခန္႔မွန္းရ ခက္ခဲေၾကာင္းလည္း သူက ဆက္ေျပာသည္။
ျမန္မာႏို္င္ငံ၏ ပထမဆံုး ေျမာက္ကိုရီးယား သံအမတ္တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့သူ သခင္ခ်န္ထြန္းက ျမန္မာႏွင့္ ေျမာက္ ကိုရီးယား သည္ ယခင္က ႏုိင္ငံေရးအရ ဆက္ဆံမႈသာရွိေၾကာင္း၊ အာဇာနည္ကုန္း ဗံုးခြဲမႈ ေနာက္ပိုင္း ျမန္မာဘက္က ေျမာက္ ကိုရီးုယားႏွင့္ သံတမန္ျဖတ္ေတာက္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ေျမာက္ကိုရီးယားက ႏ်ဴကလီးယား ပိုင္ဆုိင္သည္ဟု သတင္းမ်ားေၾကာင့္ ျမန္မာ စစ္အစုိးရ လက္ထက္က ႏ်ဴကလီးယားႏွင့္ ဒံုးက်ည္ နည္းပညာရယူလုိ၍ တိတ္တဆိတ္ ျပန္လည္ဆက္သြယ္သည္ဟု သတင္းမ်ား ၾကား ရေၾကာင္း ေျပာဆုိသည္။
“ေနာက္ပိုင္းလည္း သံတမန္ဆက္ဆံေရးအေနနဲ႔ ျမန္မာက ရွိေနဦးမွာပါပဲ။ ျမန္မာက ဘက္မလုိက္ ႏုိင္ငံျခားေရးမူကို က်င့္သံုး ေတာ့ အေမရိကန္ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ တ႐ုတ္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ေျမာက္ကိုရီးယားပဲ ျဖစ္ျဖစ္ သံေရး တမန္ေရးဆက္ဆံမႈက ဒီ အတိုင္းဆက္ရွိေနပါလိမ့္မယ္”ဟု သခင္ခ်န္ထြန္းက ဆိုသည္။
ျမန္မာႏွင့္ ေျမာက္ကိုရီးယား ႏုိင္ငံတုိ႔သည္ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္တြင္ သံအမတ္ခန္႔အပ္၍ ၂ ႏုိင္ငံဆက္ဆံေရးကို စတင္ခဲ့သည္။
၁၉၈၃ ခုႏွစ္က ျမန္မာႏိုင္ငံသုိ႔ လာေရာက္ခဲ့ေသာ ေတာင္ကိုရီးယား သမၼတ ခ်န္ဒူး၀မ္နွင့္ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ကို ေျမာက္ ကိုရီး ယားမွ ေစလႊတ္သည့္ အထူးကြန္မန္ဒုိ ၃ ဦးက ဗံုးခြဲ လုပ္ႀကံတုိက္ခုိက္ရာတြင္ ေတာင္ကိုရီးယား ၀န္ႀကီး ၄ ဦး အပါအ၀င္ တာ၀န္ ရွိသူ ၁၇ ဦး ႏွင့္ ျမန္မာအစုိးရ အရာရွိမ်ား စုစုေပါင္း ၂၀ ေက်ာ္ေသဆံုးခဲ့ၿပီးေနာက္ သံတမန္ အဆက္အသြယ္ကို ျမန္မာဘက္က ျဖတ္ေတာက္ ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ထုိ အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္မႈတြင္ သမၼတ ခ်န္ဒူး၀မ္ အသက္ မေသဘဲ လြတ္ေျမာက္သြားခဲ့သည္။
ျမန္မာႏွင့္ ေျမာက္ကုိရီးယားသည္ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ မွ သံတမန္ ဆက္ဆံေရး ျပန္လည္ စတင္ကာ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ေျမာက္ ကိုရီးယား သံ႐ုံးကို ဖြင့္ခဲ့သည္။
သံတမန္ ဆက္ဆံေရး ျပတ္ေတာက္သည့္ ကာလအတြင္း ယခင္ စစ္အစိုးရ လက္ထက္တြင္ လွ်ိဳ႕၀ွက္ ဆက္သြယ္မႈမ်ား ရွိခဲ့ သည္။ ျမန္မာက ေျမာက္ကိုရီးယားထံမွ စစ္လက္နက္ ပစၥည္းအကူအညီႏွင့္ နည္းပညာရယူလိုေသာေၾကာင့္ ယင္းသို႔ ဆက္သြယ္ ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ ဇူလုိင္လ အတြင္း ေျမာက္ကိုရီးယား ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ပတ္ခ္ေ၀ခၽြန္းကလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔ လာေရာက္ လည္ပတ္ခဲ့ၿပီး သံတမန္ ဆက္ဆံေရး ပိုမုိ တုိးျမွင့္ဆက္ဆံခဲ့သည္။
၂၀၀၇ ခုႏွစ္ သံတမန္ဆက္ဆံေရး ျပန္လည္ စတင္ၿပီးေနာက္ပိုင္း ကင္ဂ်ံဳအီးလ္ ၏ ေမြးေန႔ အထူးသတင္းမ်ား၊ ေျမာက္ ကိုရီးယား သံ႐ုံး၏ သတင္းမ်ားကို ျမန္မာစစ္အစိုးရက သတင္းစာမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပခဲ့သည္။
၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာလအတြင္းက ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သူရေရႊမန္းေခါင္းေဆာင္ေသာ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔သည္ ေျမာက္ကိုရီးယားသုိ႔ လွ်ဳိ႕၀ွက္သြားေရာက္ခဲ့ေသာ္လည္း ေနာက္ပုိင္းတြင္ သတင္း ေပါက္ၾကားခဲ့သည္။
ခရီးစဥ္တြင္ ေျမာက္ကိုရီးယား စစ္ဦးစီးအရာရွိခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ကင္မ္က်ဳတ္ဆစ္ (Kim Kyok-sik)ႏွင့္ ႏွစ္ႏိုင္ငံနားလည္မႈ စာခၽြန္လႊာ ကို လက္မွတ္ ေရးထိုးခဲ့ၿပီး စစ္ေရးအရ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈျပဳလုပ္ရန္ သေဘာတူခဲ့ၾကေၾကာင္း သိရသည္။
ခရီးစဥ္အတြင္း ေရဒါႏွင့္ ၾကားျဖတ္ပိတ္ဆို႔မႈဌာနမ်ား၊ ေလေၾကာင္းရန္ ကာကြယ္ေရး တပ္မ်ား၊ ေလေၾကာင္းတပ္ဖြဲ႔မ်ား၊ ကြန္ပ်ဴတာျဖင့္ ထိန္းခ်ဳပ္အမိန္႔ေပး ဌာနမ်ားသို႔လည္း သြားေရာက္ ၾကည့္ရႈခဲ့သည့္အျပင္ ဥမင္လိုဏ္ေခါင္း အတြင္းရိွ အေဆာက္အဦးမ်ားတြင္ ထုတ္လုပ္ေနသည့္ ေျမျပင္မွ ေျမျပင္ပစ္ စကဒ္ (SCUD) ဒံုးက်ည္ စက္ရံုမ်ားသို႔ သြားေရာက္၍ ေလ့လာၾကေသးေၾကာင္း လည္း သတင္းမ်ား ထြက္ေပၚခဲ့သည္။
ျမန္မာ စစ္တပ္ေခါင္းေဆာင္ တဦးအေနျဖင့္ ေျမာက္ကိုရီးယားသုိ႔ သြားေရာက္ခဲ့ၿပီး ၂ ႏုိင္ငံ စစ္တပ္ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေရးမ်ား လုပ္ေဆာင္ရန္ နားလည္မႈစာခြ်န္လႊာ လက္မွတ္ေရးထုိးခဲ့ေၾကာင္း ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ဥကၠဌ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္း သူရ ဦးေရႊမန္း က မၾကာေသးခင္က ျပဳလုပ္သည့္ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲတြင္ ေျပာခဲ့သည္။
ျမန္မာစစ္အစုိးရလက္ထက္က ေျမာက္ကုိရီးယား သေဘၤာတခ်ိဳ႕ ရန္ကုန္ သီလ၀ါ ဆိပ္ကမ္းသို႔ကပ္ခဲ့ၿပီး ေျမာက္ကုိရီးယားမွ စစ္လက္နက္ပစၥည္းမ်ား တိတ္တဆိတ္ ၀ယ္ယူခဲ့သည္ဟူေသာ စြပ္စြဲခ်က္မ်ားလည္း ေပၚထြက္ခဲ့သည္။
မၾကာေသးမီ လမ်ားအတြင္းကလည္း တားျမစ္ထားသည့္ လက္နက္ႏွင့္ဆက္စပ္ပစၥည္းမ်ား သယ္ေဆာင္လာသည္ဟု သံသယ ျဖစ္ ဖြယ္ ေျမာက္ကိုရီးယား သေဘၤာ ၂ စီးကို အေမရိကန္ေရတပ္သေဘၤာမ်ားက ျပန္လွည့္သြားေစခဲ့သည္။
၂၀၀၉ ခုႏွစ္က ေျမာက္ကိုရီးယားသည္ ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ စမ္းသပ္ခ့ဲသည့္ အတြက္ ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရး ေကာင္စီက ဆုံးျဖတ္ခ်က္ အမွတ္ ၁၈၇၄ ကို ခ်မွတ္ၿပီး အေရးယူခဲ့သည္။
ထုိဆုံးျဖတ္ခ်က္အရ သံသယ ျဖစ္ဖြယ္ရွိေသာ ေျမာက္ကုိရီးယား၏ မည္သည့္ သေဘၤာ၊ ေလယာဥ္မ်ားကိုမဆို ႏိုင္ငံတကာက ၀င္ေရာက္ စစ္ေဆးပိုင္ခြင့္ ရွိမည္ ျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံ မေကြးတုိင္း အေနာက္ျခမ္း မလြန္ေဒသႏွင့္ အလယ္ပိုင္း သပိတ္က်င္းေဒသတုိ႔ရွိ အမည္မသိစက္႐ုံတြင္ ေျမာက္ ကုိရီးယား ပညာရွင္မ်ားႏွင့္ ျမန္မာ စစ္တပ္တုိ႔ လွ်ိဳ႕၀ွက္ စီမံကိန္းမ်ားလုပ္ေဆာင္ေနသည္ဟူ၍
ျမန္မာႏွင့္ ေျမာက္ကိုရီးယား ပူးေပါင္း လွ်ိဳ႕၀ွက္လုပ္ေဆာင္ေနသည့္ ႏ်ဴကလီးယား ရည္မွန္းခ်က္မ်ားကို ၂၀၀၉ ခုႏွစ္က ျမန္မာစစ္တပ္အရာရွိေဟာင္း ဗုိလ္မႉးေဟာင္း စိုိင္းသိန္း၀င္းကလည္း ဖြင့္ခ်ခဲ့သည္။
ယမန္ႏွစ္က ေပါက္ၾကားခဲ့ေသာ အေမရိကန္ သံတမန္ လွွ်ိဳ႕၀ွက္ဆက္သြယ္မႈဆိုင္ရာ ၀ီကီလိခ္ ေၾကးနန္းတြင္လည္း ျမန္မာ ေတာတြင္းရွိ စစ္တပ္အေျခစိုက္စခန္းမ်ားတြင္ ရာႏွင္ခ်ီေသာ ေျမာက္ကုိးရီးယား ႏုိင္ငံသားမ်ားလာေရာက္ လုပ္ကုိင္ေနသည္ကို အေမရိကန္ သံတမန္မ်ားက ေျပာဆုိထားမႈမ်ားပါ၀င္ခဲ့သည္။
ကင္ဂ်ံဳအီးလ္ အသက္ ၆၉ ႏွစ္ သည္ ၿပီးခဲ့သည့္ စေနေန႔ ကြယ္လြန္ခဲ့သည္။ ၎သည္ ၁၉၄၁ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၁၆ ရက္ေန႔ ေမြးဖြားခဲ့သည္။ ေျမာက္ ကိုရီးယား အမ်ိဳးသား ေခါင္းေဆာင္ႀကီး ကင္အီဆြန္း၏ သားျဖစ္ၿပီး ၁၉၉၄ ခုႏွစ္က ဖခင္ကြယ္လြန္ၿပီးေနာက္ ေျမာက္ကိုရီးယား ႏုိင္ငံတြင္ အာဏာ အရွိဆံုးျဖစ္ခဲ့သည္။ ကင္ဂ်ံဳအီးလ္သည္ သားျဖစ္သူ ကင္ယံုအန္း အား သူ၏ အရုိက္အရာကို ဆက္ခံရန္ မၾကာေသးမီႏွစ္ကတည္းက စီစဥ္ ထားခဲ့သည္။
ျမန္မာ အစိုးရကမူ ကင္ဂ်ံဳအီးလ္ ကြယ္လြန္ျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး မည္သို႔မွ် ထုတ္ျပန္ျခင္း မရွိေသးေပ။
L
"ျမန္မာ့ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈ ရွင္းတမ္း (အပိုင္း ၁)"
ေျမာက္ကိုရီးယား ေခါင္းေဆာင္ ကင္ဂ်ံဳအီးလ္ ကြယ္လြန္သြားသည့္ သတင္းကို ေျမာက္ကိုရီးယား အစိုးရ သတင္းဌာနက တရား ၀င္ ေၾကညာၿပီးေနာက္ပိုင္း ႏုိင္ငံတကာ တုံ႔ျပန္မႈမ်ား ရွိေနခဲ့သည္။
ေတာင္ကိုရီယား ဘတ္စ္ကား တစီးေပၚတြင္ ကင္ဂ်ံဳအီးလ္ ေသဆုံးသည့္ သတင္း တီဗီမွ ေၾကညာေနသည္ကို ေတြ႕ျမင္ရစဥ္ (ဓာတ္ပုံ - AP)အေမရိကန္ သမၼတ အိမ္ျဖဴေတာ္က ကိုရီးယား ကြ်န္းဆြယ္ တည္ၿငိမ္မႈႏွင့္ အေမရိကန္၏ မဟာမိတ္မ်ား လုံၿခံဳေရးအတြက္ အေလးေပး လုပ္ေဆာင္စရာမ်ားကို ဆက္လက္ လုပ္ေဆာင္သြားမည္ဟု ယေန႔ ေျပာဆိုလိုက္သည္။
တ႐ုတ္အစိုးရကလည္း ယခုကဲ့သို႔ အာဏာရွင္ ေျမာက္ကိုရီးယား ေခါင္းေဆာင္ ကြယ္လြန္သြားသည့္အတြက္ ၀မ္းနည္းေၾကာင္း ေျပာဆိုသည္။
ႏ်ဴကလီးယား လက္နက္ ပိုင္ဆိုင္ေသာ ေျမာက္ကိုရီးယားႏွင့္ သံတမန္ေရးရာ အဆက္အသြယ္ရွိသည့္ ျမန္မာျပည္တြင္း၌လည္း ကင္ဂ်ံဳအီးလ္ ေသဆုံးသည့္ သတင္းကို အမ်ိဳးမ်ိဳး တုံ႔ျပန္ ေျပာဆိုေနၾကသည္။
ကင္ဂ်ံဳအီးလ္ ကြယ္လြန္သြားျခင္းအတြက္ အာရွတုိက္၏လံုၿခံဳေရးကို ႐ိုက္ခတ္မႈျဖစ္လာႏုိင္သည္ဟု အမ်ိဳးသားဒီမုိကေရစီအဖြဲ႔ခ်ဳပ္ (NLD) ရံုးအဖြဲ႔မႉး ဗိုလ္ႀကီးေဟာင္း ဦး၀င္းထိန္က ေျပာၾကားသည္။
“အာရွရဲ႕လံုၿခံဳေရးအထိပါ ဂယက္႐ုိက္ႏုိင္တယ္လုိ႔ က်ေနာ္တုိ႔က ယူဆတယ္”ဟု ဦး၀င္းထိန္က ဧရာ၀တီကိုေျပာသည္။
ယခင္စစ္အစုိးရက ေျမာက္ကိုရီးယားႏွင့္ စစ္ေရးအရ လွ်ိဳ႕၀ွက္ ဆက္ဆံမႈမ်ား ရွိခဲ့သည့္အေပၚ ႏိုင္ငံတကာက စိုးရိမ္မႈမ်ား ျဖစ္ေပၚခဲ့ေသာ္လည္း ယခု အစုိးရအေနျဖင့္ ကင္ဂ်ံဳအီးလ္ လြန္ ေျမာက္ကိုရီးယားႏွင့္ ဆက္ဆံေရးကို ခန္႔မွန္းရ ခက္ခဲေၾကာင္းလည္း သူက ဆက္ေျပာသည္။
ျမန္မာႏို္င္ငံ၏ ပထမဆံုး ေျမာက္ကိုရီးယား သံအမတ္တာ၀န္ ထမ္းေဆာင္ခဲ့သူ သခင္ခ်န္ထြန္းက ျမန္မာႏွင့္ ေျမာက္ ကိုရီးယား သည္ ယခင္က ႏုိင္ငံေရးအရ ဆက္ဆံမႈသာရွိေၾကာင္း၊ အာဇာနည္ကုန္း ဗံုးခြဲမႈ ေနာက္ပိုင္း ျမန္မာဘက္က ေျမာက္ ကိုရီးုယားႏွင့္ သံတမန္ျဖတ္ေတာက္ခဲ့ေၾကာင္း၊ ေျမာက္ကိုရီးယားက ႏ်ဴကလီးယား ပိုင္ဆုိင္သည္ဟု သတင္းမ်ားေၾကာင့္ ျမန္မာ စစ္အစုိးရ လက္ထက္က ႏ်ဴကလီးယားႏွင့္ ဒံုးက်ည္ နည္းပညာရယူလုိ၍ တိတ္တဆိတ္ ျပန္လည္ဆက္သြယ္သည္ဟု သတင္းမ်ား ၾကား ရေၾကာင္း ေျပာဆုိသည္။
“ေနာက္ပိုင္းလည္း သံတမန္ဆက္ဆံေရးအေနနဲ႔ ျမန္မာက ရွိေနဦးမွာပါပဲ။ ျမန္မာက ဘက္မလုိက္ ႏုိင္ငံျခားေရးမူကို က်င့္သံုး ေတာ့ အေမရိကန္ပဲျဖစ္ျဖစ္၊ တ႐ုတ္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ေျမာက္ကိုရီးယားပဲ ျဖစ္ျဖစ္ သံေရး တမန္ေရးဆက္ဆံမႈက ဒီ အတိုင္းဆက္ရွိေနပါလိမ့္မယ္”ဟု သခင္ခ်န္ထြန္းက ဆိုသည္။
ျမန္မာႏွင့္ ေျမာက္ကိုရီးယား ႏုိင္ငံတုိ႔သည္ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္တြင္ သံအမတ္ခန္႔အပ္၍ ၂ ႏုိင္ငံဆက္ဆံေရးကို စတင္ခဲ့သည္။
၁၉၈၃ ခုႏွစ္က ျမန္မာႏိုင္ငံသုိ႔ လာေရာက္ခဲ့ေသာ ေတာင္ကိုရီးယား သမၼတ ခ်န္ဒူး၀မ္နွင့္ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔ကို ေျမာက္ ကိုရီး ယားမွ ေစလႊတ္သည့္ အထူးကြန္မန္ဒုိ ၃ ဦးက ဗံုးခြဲ လုပ္ႀကံတုိက္ခုိက္ရာတြင္ ေတာင္ကိုရီးယား ၀န္ႀကီး ၄ ဦး အပါအ၀င္ တာ၀န္ ရွိသူ ၁၇ ဦး ႏွင့္ ျမန္မာအစုိးရ အရာရွိမ်ား စုစုေပါင္း ၂၀ ေက်ာ္ေသဆံုးခဲ့ၿပီးေနာက္ သံတမန္ အဆက္အသြယ္ကို ျမန္မာဘက္က ျဖတ္ေတာက္ ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ထုိ အၾကမ္းဖက္ တိုက္ခိုက္မႈတြင္ သမၼတ ခ်န္ဒူး၀မ္ အသက္ မေသဘဲ လြတ္ေျမာက္သြားခဲ့သည္။
ျမန္မာႏွင့္ ေျမာက္ကုိရီးယားသည္ ၂၀၀၇ ခုႏွစ္ ဧၿပီလ မွ သံတမန္ ဆက္ဆံေရး ျပန္လည္ စတင္ကာ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ေျမာက္ ကိုရီးယား သံ႐ုံးကို ဖြင့္ခဲ့သည္။
သံတမန္ ဆက္ဆံေရး ျပတ္ေတာက္သည့္ ကာလအတြင္း ယခင္ စစ္အစိုးရ လက္ထက္တြင္ လွ်ိဳ႕၀ွက္ ဆက္သြယ္မႈမ်ား ရွိခဲ့ သည္။ ျမန္မာက ေျမာက္ကိုရီးယားထံမွ စစ္လက္နက္ ပစၥည္းအကူအညီႏွင့္ နည္းပညာရယူလိုေသာေၾကာင့္ ယင္းသို႔ ဆက္သြယ္ ခဲ့ျခင္း ျဖစ္သည္။
၂၀၁၀ ျပည့္ႏွစ္ ဇူလုိင္လ အတြင္း ေျမာက္ကိုရီးယား ႏိုင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ပတ္ခ္ေ၀ခၽြန္းကလည္း ျမန္မာႏုိင္ငံသုိ႔ လာေရာက္ လည္ပတ္ခဲ့ၿပီး သံတမန္ ဆက္ဆံေရး ပိုမုိ တုိးျမွင့္ဆက္ဆံခဲ့သည္။
၂၀၀၇ ခုႏွစ္ သံတမန္ဆက္ဆံေရး ျပန္လည္ စတင္ၿပီးေနာက္ပိုင္း ကင္ဂ်ံဳအီးလ္ ၏ ေမြးေန႔ အထူးသတင္းမ်ား၊ ေျမာက္ ကိုရီးယား သံ႐ုံး၏ သတင္းမ်ားကို ျမန္မာစစ္အစိုးရက သတင္းစာမ်ားတြင္ ေဖာ္ျပခဲ့သည္။
၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ႏို၀င္ဘာလအတြင္းက ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီး သူရေရႊမန္းေခါင္းေဆာင္ေသာ ကိုယ္စားလွယ္အဖြဲ႔သည္ ေျမာက္ကိုရီးယားသုိ႔ လွ်ဳိ႕၀ွက္သြားေရာက္ခဲ့ေသာ္လည္း ေနာက္ပုိင္းတြင္ သတင္း ေပါက္ၾကားခဲ့သည္။
ခရီးစဥ္တြင္ ေျမာက္ကိုရီးယား စစ္ဦးစီးအရာရွိခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ ကင္မ္က်ဳတ္ဆစ္ (Kim Kyok-sik)ႏွင့္ ႏွစ္ႏိုင္ငံနားလည္မႈ စာခၽြန္လႊာ ကို လက္မွတ္ ေရးထိုးခဲ့ၿပီး စစ္ေရးအရ ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္မႈျပဳလုပ္ရန္ သေဘာတူခဲ့ၾကေၾကာင္း သိရသည္။
ခရီးစဥ္အတြင္း ေရဒါႏွင့္ ၾကားျဖတ္ပိတ္ဆို႔မႈဌာနမ်ား၊ ေလေၾကာင္းရန္ ကာကြယ္ေရး တပ္မ်ား၊ ေလေၾကာင္းတပ္ဖြဲ႔မ်ား၊ ကြန္ပ်ဴတာျဖင့္ ထိန္းခ်ဳပ္အမိန္႔ေပး ဌာနမ်ားသို႔လည္း သြားေရာက္ ၾကည့္ရႈခဲ့သည့္အျပင္ ဥမင္လိုဏ္ေခါင္း အတြင္းရိွ အေဆာက္အဦးမ်ားတြင္ ထုတ္လုပ္ေနသည့္ ေျမျပင္မွ ေျမျပင္ပစ္ စကဒ္ (SCUD) ဒံုးက်ည္ စက္ရံုမ်ားသို႔ သြားေရာက္၍ ေလ့လာၾကေသးေၾကာင္း လည္း သတင္းမ်ား ထြက္ေပၚခဲ့သည္။
ျမန္မာ စစ္တပ္ေခါင္းေဆာင္ တဦးအေနျဖင့္ ေျမာက္ကိုရီးယားသုိ႔ သြားေရာက္ခဲ့ၿပီး ၂ ႏုိင္ငံ စစ္တပ္ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေရးမ်ား လုပ္ေဆာင္ရန္ နားလည္မႈစာခြ်န္လႊာ လက္မွတ္ေရးထုိးခဲ့ေၾကာင္း ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ ဥကၠဌ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ႀကီးေဟာင္း သူရ ဦးေရႊမန္း က မၾကာေသးခင္က ျပဳလုပ္သည့္ သတင္းစာ ရွင္းလင္းပြဲတြင္ ေျပာခဲ့သည္။
ျမန္မာစစ္အစုိးရလက္ထက္က ေျမာက္ကုိရီးယား သေဘၤာတခ်ိဳ႕ ရန္ကုန္ သီလ၀ါ ဆိပ္ကမ္းသို႔ကပ္ခဲ့ၿပီး ေျမာက္ကုိရီးယားမွ စစ္လက္နက္ပစၥည္းမ်ား တိတ္တဆိတ္ ၀ယ္ယူခဲ့သည္ဟူေသာ စြပ္စြဲခ်က္မ်ားလည္း ေပၚထြက္ခဲ့သည္။
မၾကာေသးမီ လမ်ားအတြင္းကလည္း တားျမစ္ထားသည့္ လက္နက္ႏွင့္ဆက္စပ္ပစၥည္းမ်ား သယ္ေဆာင္လာသည္ဟု သံသယ ျဖစ္ ဖြယ္ ေျမာက္ကိုရီးယား သေဘၤာ ၂ စီးကို အေမရိကန္ေရတပ္သေဘၤာမ်ားက ျပန္လွည့္သြားေစခဲ့သည္။
၂၀၀၉ ခုႏွစ္က ေျမာက္ကိုရီးယားသည္ ႏ်ဴကလီးယားလက္နက္ စမ္းသပ္ခ့ဲသည့္ အတြက္ ကုလသမဂၢ လံုၿခံဳေရး ေကာင္စီက ဆုံးျဖတ္ခ်က္ အမွတ္ ၁၈၇၄ ကို ခ်မွတ္ၿပီး အေရးယူခဲ့သည္။
ထုိဆုံးျဖတ္ခ်က္အရ သံသယ ျဖစ္ဖြယ္ရွိေသာ ေျမာက္ကုိရီးယား၏ မည္သည့္ သေဘၤာ၊ ေလယာဥ္မ်ားကိုမဆို ႏိုင္ငံတကာက ၀င္ေရာက္ စစ္ေဆးပိုင္ခြင့္ ရွိမည္ ျဖစ္သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံ မေကြးတုိင္း အေနာက္ျခမ္း မလြန္ေဒသႏွင့္ အလယ္ပိုင္း သပိတ္က်င္းေဒသတုိ႔ရွိ အမည္မသိစက္႐ုံတြင္ ေျမာက္ ကုိရီးယား ပညာရွင္မ်ားႏွင့္ ျမန္မာ စစ္တပ္တုိ႔ လွ်ိဳ႕၀ွက္ စီမံကိန္းမ်ားလုပ္ေဆာင္ေနသည္ဟူ၍
ျမန္မာႏွင့္ ေျမာက္ကိုရီးယား ပူးေပါင္း လွ်ိဳ႕၀ွက္လုပ္ေဆာင္ေနသည့္ ႏ်ဴကလီးယား ရည္မွန္းခ်က္မ်ားကို ၂၀၀၉ ခုႏွစ္က ျမန္မာစစ္တပ္အရာရွိေဟာင္း ဗုိလ္မႉးေဟာင္း စိုိင္းသိန္း၀င္းကလည္း ဖြင့္ခ်ခဲ့သည္။
ယမန္ႏွစ္က ေပါက္ၾကားခဲ့ေသာ အေမရိကန္ သံတမန္ လွွ်ိဳ႕၀ွက္ဆက္သြယ္မႈဆိုင္ရာ ၀ီကီလိခ္ ေၾကးနန္းတြင္လည္း ျမန္မာ ေတာတြင္းရွိ စစ္တပ္အေျခစိုက္စခန္းမ်ားတြင္ ရာႏွင္ခ်ီေသာ ေျမာက္ကုိးရီးယား ႏုိင္ငံသားမ်ားလာေရာက္ လုပ္ကုိင္ေနသည္ကို အေမရိကန္ သံတမန္မ်ားက ေျပာဆုိထားမႈမ်ားပါ၀င္ခဲ့သည္။
ကင္ဂ်ံဳအီးလ္ အသက္ ၆၉ ႏွစ္ သည္ ၿပီးခဲ့သည့္ စေနေန႔ ကြယ္လြန္ခဲ့သည္။ ၎သည္ ၁၉၄၁ ခုႏွစ္ ေဖေဖာ္၀ါရီလ ၁၆ ရက္ေန႔ ေမြးဖြားခဲ့သည္။ ေျမာက္ ကိုရီးယား အမ်ိဳးသား ေခါင္းေဆာင္ႀကီး ကင္အီဆြန္း၏ သားျဖစ္ၿပီး ၁၉၉၄ ခုႏွစ္က ဖခင္ကြယ္လြန္ၿပီးေနာက္ ေျမာက္ကိုရီးယား ႏုိင္ငံတြင္ အာဏာ အရွိဆံုးျဖစ္ခဲ့သည္။ ကင္ဂ်ံဳအီးလ္သည္ သားျဖစ္သူ ကင္ယံုအန္း အား သူ၏ အရုိက္အရာကို ဆက္ခံရန္ မၾကာေသးမီႏွစ္ကတည္းက စီစဥ္ ထားခဲ့သည္။
ျမန္မာ အစိုးရကမူ ကင္ဂ်ံဳအီးလ္ ကြယ္လြန္ျခင္းႏွင့္ ပတ္သက္ၿပီး မည္သို႔မွ် ထုတ္ျပန္ျခင္း မရွိေသးေပ။
L
"ျမန္မာ့ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈ ရွင္းတမ္း (အပိုင္း ၁)"
- By လွျမင့္ on December 19, 2011 4:30 pm in သူ႔အေတြး သူ႔အျမင္
အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈဆိုတာ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံရဲ႕ စီးပြားေရး၊ ႏိုင္ငံေရး အားနည္းၿပီး အလုပ္မျဖစ္တာေတြကို ျပေနတာလို႔ ဦးျမင့္ေျပာတာကို က်ေနာ္သေဘာတူပါတယ္။ ဒီလို အလုပ္မျဖစ္ရတာဟာ အစိုးရရဲ႕ စီးပြားေရးမူဝါဒေၾကာင့္လို႔ က်ေနာ္က ဆိုခ်င္တယ္။ တလက္စတည္း အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈ တိုက္ဖ်က္ေရးအဖြဲ႔ေတြ ဖြဲ႔ေပမယ့္ အေၾကာင္းရင္းကို ထုတ္ေဖာ္ကိုင္တြယ္မႈ မလုပ္ရင္ အက်ိဳးသက္ေရာက္မွာ မဟုတ္လို႔ သူေျပာတာကိုလည္း သေဘာတူပါတယ္။
ေဒါက္တာ ဦးျမင့္ႏွင့္ ေဒါက္တာ ဦးလွျမင့္ဒါ့ေၾကာင့္ မဖြံ႔ၿဖိဳးတဲ့ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံမွာ ျဖစ္တတ္တဲ့ ျခစားမႈ ၂ မ်ိဳး အေၾကာင္း ေျပာခ်င္ပါတယ္။ (၁) လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမႈ၊ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈေတြကို ျဖစ္ေစတဲ့ ခ်ိနဲ႔တဲ့တရားစီရင္ေရး၊ အစြမ္းမထက္တဲ့ အုပ္ခ်ဳပ္ေရး၊ မဖြံ႔ၿဖိဳးတဲ့ လူ႔ေဘာင္အုတ္ျမစ္ေတြက ေပါက္ဖြားလာသူေတြနဲ႔ (၂) အစိုးရေပၚလစီေၾကာင့္ ႏိုင္ငံစီးပြားေရးကို လက္ဝါးႀကီးအုပ္ခြင့္ေတြ ပိုရသြားသူေတြ အေၾကာင္းပါ။
ပထမ အမ်ိဳးအစားက လြယ္လြယ္နဲ႔မေပ်ာက္။ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူ လုပ္တတ္တဲ့ အက်င့္ဆိုးကို ေျပာင္းပစ္ဖို႔နဲ႔ ဝန္ထမ္းေတြ ဖူလုံဖို႔ အခ်ိန္ယူရမယ္။ လူ႔ေဘာင္အဖြဲ႔အစည္း ဖြံ႔ၿဖိဳးလာေအာင္ အေျခခံေကာင္းေတြ တည္ေဆာက္ရပါလိမ့္မယ္။ ဒုတိယ အမ်ိဳးအစားကေတာ့ ျမန္ျမန္ထက္ထက္နဲ႔ ကိုင္တြယ္ေျဖရွင္းႏိုင္ပါတယ္။ ႏိုင္ငံ့စီးပြားကို လက္ဝါးႀကီးအုပ္ထားတဲ့ ဗ်ဴ႐ိုကေရစီနဲ႔ ႀကိဳးနီစနစ္ကို ေလွ်ာ့ခ်ပစ္႐ုံပါပဲ။
သို႔ေသာ္ ျမန္မာျပည္လို ႏိုင္ငံမ်ိဳးမွာက စီးပြါးေရးမူဝါဒ ေျဖေလွ်ာ့ဖို႔၊ ခ်ဳပ္ကိုင္မႈ ေလွ်ာ့ခ်ဖို႔ ဆိုတာ မလြယ္လွဘူး။ ႏိုင္ငံ့စီးပြားေရးမွာ တင္ပို႔မႈစရိတ္ (Transaction cost) ေတြ ေလွ်ာ့ပစ္ဖို႔ဆိုတာ မလြယ္ဘူး။ ဆယ္စုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြလုပ္ဖို႔ အစိုးရက ဘာေၾကာင့္ ေႏွာင့္ေႏွးေနတာလဲဆိုတဲ့ ေမးခြန္းပဲ ေမးရေတာ့မယ္။
ႏိုင္ငံလြတ္လပ္ေရးရၿပီး အေစာပိုင္းႏွစ္ေတြတုန္းက ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈကို ေမွ်ာ္ကိုးတဲ့ လြတ္လပ္တဲ့ကုန္သြယ္ေရး (Free trade)၊ တံခါးဖြင့္ စီးပြားေရး (Open-door policy)၊ အစိုးရက ဝင္မစြက္တဲ့ Laissez-faire ကိုလိုနီစီးပြားေရးပံုစံကို ႏိုင္ငံျခားကုန္သြယ္ေရးနဲ႔ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈကို ႏိုင္ငံေတာ္က ထိန္းခ်ဳပ္မႈလုပ္၊ သြင္းကုန္ အစားထိုးဖို႔ ႏိုင္ငံပိုင္ စက္႐ုံေတြေထာင္ရင္ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈျမန္မယ္ဆိုတဲ့ ယုံၾကည္မႈက လႊမ္းမိုးခဲ့တာ လက္ခံႏိုင္စရာပါ။ အခုေခတ္မွာ အဲဒီပုံစံက အလုပ္သိပ္မျဖစ္တာ အိမ္နီးခ်င္းႏိုင္ငံေတြက နမူနာျပၿပီးပါၿပီ။ သူတို႔ဟာ ႏိုင္ငံျခားရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ ကို အားေပးတဲ့၊ ႏိုင္ငံျခားကို ထုတ္ကုန္ေတြ ပို႔ႏိုင္ေအာင္ ဦးစားေပးတဲ့ ေပၚလစီေနာက္ကိုပဲ လိုက္ခဲ့ၾကတယ္။
ဆိုေတာ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈ ဘာေၾကာင့္ အစိုးရက လက္ေႏွးေနရသလဲဆိုတာ ရွင္းျပဖို႔ လက္ခံႏိုင္စရာ အေၾကာင္းေတြရွိရမွာေပါ့။ က်ေနာ့္အျမင္ ျမန္မာလို သဘာဝ သယံဇာတ ခ်မ္းသာတဲ့ ႏိုင္ငံမ်ိဳးမွာ ေႏွးေကြးမႈဟာ သယံဇာတ ႂကြယ္ဝမႈေၾကာင့္လို႔ပဲ ထင္ပါတယ္။ လက္ခံႏိုင္စရာ မဟုတ္တဲ့ စီးပြားေရးေပၚလစီေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ႏိုင္ငံေတာ္ေငြစာရင္း ရွင္းတမ္းကြာဟခ်က္ ျပႆနာ (Balance of payments problems) ေတြကို ေရွာင္လႊဲဖို႔ ႏိုင္ငံဟာ သယံဇာတေတြ ေရာင္းလို႔ရတဲ့ ႏိုင္ငံျခားဝင္ေငြကို သုံးရေတာ့တယ္။ ေငြစာရင္းျပႆနာေပၚတိုင္း ျပဳျပင္ေရး ေရွး႐ႈေစမယ့္ ႏိုင္ငံတကာ ေငြေၾကးရန္ပံုေငြအဖြဲ႔ (IMF) သို႔မဟုတ္ ႏိုင္ငံျခားအစိုးရေတြဆီက တည္ၿငိမ္မႈထိန္း ေခ်းေငြကို ယူမယ့္အစား သယံဇာတ ေရာင္းရေငြကို အစားထိုးသုံးဖို႔ပဲ လုပ္လာေတာ့တယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံလို စစ္အရာရွိႀကီးေတြက ႏိုင္ငံရဲ႕ သယံဇာတေတြကို ကိုယ္ပိုင္သဖြယ္ အသုံးျပဳခြင့္ရွိတဲ့ ႏိုင္ငံမွာ ပိုေနၿမဲ ၾကားေနၿမဲ (Status quo) က သူတို႔အတြက္ အင္မတန္ကို အက်ိဳးအျမတ္ ျဖစ္ေစပါတယ္။ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲလို႔ ျပႆနာေတြကို ရင္ဆိုင္မယ့္အစား ၿငိမ္ၿငိမ္ေနတာ သူတို႔ပိုလိုလားပါတယ္။
ဒီေနရာမွာ သယံဇာတ ခ်မ္းသာႂကြယ္ဝမႈ (Rich endowment of natural resources)၊ စီးပြားေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြလုပ္ဖို႔ ႏိုင္ငံေရးစိတ္ဓာတ္ ကင္းမဲ့မႈ (Lack of political will to undertake economic reforms) နဲ႔ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈ (Corruption) တို႔ ဆက္စပ္ႏြယ္ငင္ေနတာကို က်ေနာ္တို႔ ေတြ႔ရပါၿပီ။ ျမန္မာ့လူ႔အဖြဲ႔အစည္းရဲ႕ ေနာက္ခံ Context ထဲ ဒီဆက္ႏြယ္မႈကို ဆက္ေျခရာခံဖို႔ ဦးျမင့္ အိုင္ဒီယာကို ဆက္သုံးၾကစို႔ရယ္။
သူ႔ရဲ႕ အထက္ (High level) က ျခစားမႈနဲ႔ ေအာက္ေျခ (Low level) က ျခစားမႈ ဆိုတာနဲ႔ စၾကတာေပါ့။ အထက္က ျခစားမႈဆိုတာ ဩဇာအာဏာေၾကာင့္ အခြင့္ထူးခံရၿပီး ႂကြယ္ဝေနတဲ့ ႏိုင္ငံေရး ထိပ္ဆုံးတန္းက သူေတြေၾကာင့္လို႔ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။ သူတို႔ရဲ႕ျခစားမႈဟာ လစာဝင္ေငြ နည္းတာေၾကာင့္ မဟုတ္ပါ။ လစာဝင္ေငြနည္းတဲ့ စာေရးစာခ်ီ အစိုးရဝန္ထမ္းေတြကေတာ့ ေငြေၾကးေဖာင္းပြမႈ (Inflation) ေၾကာင့္ လူေနမႈစရိတ္ မကာမိရာက အက်င့္ပ်က္ လာဘ္စားရတာလို႔ ေျဖေလ့ရွိပါတယ္။ အထက္က ျခစားမႈနဲ႔ ပတ္သတ္လို႔ ႏိုင္ငံေတာ္ဆိုင္ရာ စီးပြားေရး အငွားခ်ထားမႈ (Economic rent) သို႔မဟုတ္ ပါမစ္ခ်ေပး စီးပြားေရး (လက္မွတ္ထိုးရင္ ေငြျဖစ္တဲ့ စီးပြားေရး သေဘာမ်ဳိး၊ လူ႔ေဘာင္သစ္ ကိုေဇာ္မင္းကေတာ့ ေဘာပင္စီးပြားေရးလို႔ ေရးဖူး) တို႔ ဆက္စပ္ပုံ ေနာက္မွာေဆြးေႏြးပါမယ္။
အခုေတာ့ လစာတိုးေပးလို႔ ေအာက္ေျချခစားမႈ ေပ်ာက္သြားမွာမဟုတ္လို႔ ေျပာၾကတာကို ေထာက္ခံ ေဆြးေႏြးပါရေစ။ တကယ္ေတာ့ လစာအစစ္အမွန္ (Real wages) တိုးသြားတာ မဟုတ္ဘဲ ဂဏန္းေတြ ပံုပ်က္ ျမင့္တက္သြားတာပါ။ လစာ အစစ္အမွန္ တိုးသြားရင္ေတာင္ လာဘ္ယူလို႔ ရေသးတဲ့အထိ လာဘ္ယူၾကဦးမွာမို႔ ဒီဟာက ရပ္သြားမယ္လို႔ က်ေနာ္မထင္ပါ။ တကယ္က ေအာက္ေျချခစားမႈ ေလ်ာ့သြားဖို႔ဆို ေငြေဖာင္းပြမႈ ထိန္းဖို႔၊ လူေနမႈစရိတ္ႀကီးေစတဲ့ ကုန္ေတြ တင္သြင္းမႈ ေလွ်ာ့ခ်ဖို႔နဲ႔ လာဘ္ယူတာေတြ က်ဆင္းသြားေစမယ့္ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးဆိုင္ရာ ျပဳျပင္မႈေတြ တၿပိဳင္တည္း လုပ္ဖို႔လိုပါတယ္။
ဦးျမင့္ေဆြးေႏြးတဲ့ ျခစားပုံ ၃ မ်ိဳးကို ဆက္ေဆြးေႏြးပါ့မယ္။ (၁) အ႐ိုးစြဲေနတဲ့ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈ (“Systemic” corruption)။ ဒါက တိုင္းျပည္ရဲ႕ အဖြဲ႔အစည္းေတြ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးအပိုင္းေတြမွာသာမက လူေတြရဲ႕ အက်င့္စ႐ိုက္ထဲအထိ လိႈက္စားေနလို႔ ျခစားမႈဟာ ဘဝေနနည္းပါ ျဖစ္လာတယ္။ (၂) စနစ္တက် ႀကံစည္ထားတဲ့ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈ (Well-organized system of corruption)။ စီးပြားေရးသမားေတြက ဘယ္သူ႔ ဘယ္ေလာက္ေပးရင္ ဘာျပန္ရမယ္ဆိုတာ သိသလို အစိုးရအရာရွိေတြဘက္ကလည္း ေရရွည္ စို႔စို႔ပို႔ပို႔ စားရေအာင္ လုပ္တယ္။ ေရႊဥဥေနတဲ့ ငန္းကိုေမြးထားသလိုေပါ့။ (၃) က်ီးကန္းေတာင္းေမွာက္ ျခစားမႈ (Chaotic corruption)။ ေပးမယ့္သူက ဘယ္သူ႔ ဘယ္ေလာက္ေပးရမလဲ၊ ဘယ္ေလာက္ျပန္ရမလဲ မသိသလို ယူတဲ့သူကလည္း “ေနပူတုန္း ျမက္လွန္း” သိမ္းႀကဳံးယူပါတယ္။ အဲဒီအေျခအေနမွာ ငန္းဟာ စိတ္႐ႈပ္သြားၿပီး ေရႊဥ ပံုမွန္ဥဖို႔ ခက္သြားတယ္လို႔ ဦးျမင့္က ဆိုခဲ့တယ္။
စိတ္ဝင္စားစရာ ေမးခြန္းေတြ က်ေနာ့္ေခါင္းထဲ ေပၚလာတယ္။ အက်င့္ပ်က္ျခစားတာ ျမန္မာမွ မဟုတ္ပါ၊ အိမ္နီးခ်င္းေတြျဖစ္တဲ့ ထိုင္းတို႔၊ အိႏိၵယတို႔လည္း ထိုနည္းလည္းေကာင္းပါပဲ။ အိႏိၵယဆို တေလာေလးက အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈဆန္႔က်င္ေရး အစာငတ္ခံ ဆႏၵျပတာေတြေတာင္ ျဖစ္သြားေသး။ ဒါေပမယ့္ ဒီႏိုင္ငံေတြ တိုးတက္မႈႏႈန္း ေကာင္းေနၿပီး ကိုယ္ေတြႏိုင္ငံက ဘာေၾကာင့္ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈႏႈန္း နည္းရသတုန္း (အစိုးရရဲ႕ တရားဝင္ႏႈန္းကို စာရြက္ေပၚမွာပဲ ထားလိုက္ပါ)။
က်ေနာ့္အတြက္ေတာ့ ႏိုင္ငံတႏိုင္ငံဟာ စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးမႈအတြက္ မူဝါဒနဲ႔ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ေကာင္းေတြ ရွိေနရင္ စနစ္တက် ႀကံစည္ ျခစားမႈ (Organized corruption) ကို အတိုင္းအတာတခုအထိ သည္းခံႏိုင္တယ္လို႔ ျမင္တယ္။ သို႔ေသာ္ ဒီဟာက အလားအလာ အျပည့္ရွိတဲ့ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ (Full potential growth) ကို ပိတ္ဆို႔ထားသလိုျဖစ္ေနၿပီး ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈႏႈန္းကိုပါ ဆြဲခ်ေနတာက အမွန္ပါပဲ။ အလားအလာ အျပည့္ရွိတဲ့ ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈလမ္းေၾကာင္း (Full potential growth path) နဲ႔ နိမ့္က်ေနတဲ့ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈလမ္းေၾကာင္း (Lower growth path) ၾကားက ကြာဟခ်က္ဟာ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈတန္ဖိုး (Costs of corruption) ပါပဲ။ ဒီဟာက အၾကမ္းအားျဖင့္ ဥပမာျပရရင္ ထိုင္းႏိုင္ငံေပါ့။
စင္ကာပူကေတာ့ အင္မတန္ ထူးျခားတဲ့ ဥပမာျဖစ္တယ္။ အက်င့္ပ်က္မႈကို တိုက္ဖ်က္ရာမွာ နာမည္ေကာင္းရၿပီး ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈကိုလည္း အေရွ႕ေတာင္အာရွမွာ အျမင့္ဆုံးေရာက္ေအာင္ ထိန္းထားႏိုင္တယ္။ ႏိုင္ငံေသးေသာ္ျငား သယံဇာတမရွိဘဲ ေထာင္တက္လာႏိုင္ခဲ့တဲ့ သူ႔ေအာင္ျမင္မႈဟာ အတုယူစရာပါ။ သဘာဝသယံဇာတ ေခါင္းပါးေတာ့ အက်င့္ပ်က္မႈကို တိုက္ဖ်က္ရမွာ တာဝန္ျဖစ္လာတယ္။ ဒါမွ ႏိုင္ငံကို အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ကူးသန္းေရာင္းဝယ္ေရးနဲ႔ ကုန္သြယ္ေရးမွာ ကုန္တင္ကုန္ခ်လုပ္ေနတဲ့ သေဘၤာေတြ မၾကန္႔ၾကာရေအာင္၊ တင္ပို႔မႈစရိတ္ေတြ ေလွ်ာ့ခ်ႏိုင္တဲ့ အေကာက္ခြန္မဲ့ ဆိပ္ကမ္းႀကီး (Entrepôt) အျဖစ္ ခ်ဲ႕ထြင္တည္ေဆာက္ႏိုင္မွာ ျဖစ္လို႔ပဲ။ ျမန္မာျပည္ကေတာ့ ဒီဥပမာနဲ႔ ဆန္႔က်င္ဘက္ပဲ။
ျမန္မာျပည္မွာ က်ီးကန္းေတာင္းေမွာက္ ျခစားမႈ စတာ လြတ္လပ္ေရးရအၿပီး စီးပြားေရးကို ႏိုင္ငံေတာ္က စထိန္းခ်ဳပ္ကတည္းကပါ။ စီးပြားေရးထိန္းခ်ဳပ္မႈ ပိုၾကာလာ၊ ပိုတင္းက်ပ္လာတာနဲ႔အမွ် ျခစားမႈ ပိုက်ယ္ျပန္႔ နက္႐ိႈင္းလာပါတယ္။ လူေတြလည္း အက်င့္ပ်က္လာေတာ့တာပါပဲ။ ကိုလိုနီေခတ္မွာတုန္းက ျမန္မာ့ေရႊဥဟာ ဆန္ႏိုင္ငံျခားတင္ပို႔မႈက လာပါတယ္။ ဆန္တင္ပို႔မႈမွာ ျမန္မာဟာ ပထမ၊ ဆန္ႏိုင္ငံျခားတင္ပို႔မႈက တိုင္းျပည္ဖြံ႔ၿဖိဳးမႈရဲ႕ အဓိကေမာင္းႏွင္အားပါ။ လြတ္လပ္ေရးရအၿပီး ဆန္စပါးလုပ္ငန္း အစိုးရခ်ဳပ္ကိုင္မႈေအာက္ေရာက္၊ အဲဒီခ်ဳပ္ကိုင္မႈေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာတဲ့ ျခစားမႈေတြက ေရႊဥ ဥေပးေနတဲ့ငန္းရဲ႕ လည္မ်ိဳကို ညွစ္သတ္ခဲ့ပါေတာ့တယ္။
ေပၚျပဴလာျဖစ္ခဲ့တဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္က ႏိုင္ငံျခားသားပိုင္ ဆန္စက္ေတြက ကိုယ္စားလွယ္ပြဲစားေတြရဲ႕ လယ္သမားေတြအေပၚ အျမတ္ထုတ္တာ ကာကြယ္ဖို႔လို႔ဆိုတယ္။ တကယ့္အေၾကာင္းက အစိုးရဝင္ေငြ ျမႇင့္ဖို႔ပါ။ ဒီက႑က ဝင္ေငြဟာ အစိုးရအသုံးစရိတ္ကို ျပည့္မီ႐ံုမက စီးပြားဖြံ႔ၿဖိဳးမႈစီမံကိန္းေတြကို ေငြေၾကး မ တည္ႏိုင္တဲ့ထိပါ။ ဖြံ႔ၿဖိဳးေရးစီမံကိန္းေတြကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ရာမွာ စီးပြားေရး တိုးတက္မႈႏႈန္းျမႇင့္ဖို႔ စိုက္ပ်ိဳးေရးက႑ပိုေငြကို ႏႈတ္ (Extraction of the “agricultural surplus”)၊ ႏိုင္ငံပိုင္ စက္မႈထုတ္ကုန္ လုပ္ငန္းေတြကို ပံ့ပိုး (Subsidize the state-owned manufacturing industries) ဆိုတဲ့ သီအိုရီကို အေျခခံခဲ့ပါတယ္။ ဒီလိုနဲ႔ လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳးမႈ ေရာင္းဝယ္ေရး ဘုတ္အဖြဲ႔ရဲ႕လက္ထဲ ႏိုင္ငံတကာ ေပါက္ေစ်းထက္ လယ္သမားေတြကို ေစ်းႏွိမ္ေပးႏိုင္တဲ့ လက္ဝါးႀကီးအုပ္ အာဏာေရာက္လာခဲ့တယ္။
၁၉၆၃ မွာေတာ့ စိုက္ပ်ိဳးေရးကဏၰပိုေငြကို ထပ္ထြက္လာေအာင္ လုပ္ျပန္ပါတယ္။ အဲဒါက လယ္သမားေတြကို အစိုးရက တာဝန္ေက်စပါး သတ္မွတ္ၿပီး ျပည္တြင္းေပါက္ေစ်းထက္ ႏွိမ္ဝယ္တယ္ (ျပည္တြင္းေပါက္ေစ်းက ႏိုင္ငံတကာ ေပါက္ေစ်းထက္ နိမ့္ေအာင္ ေစ်းသတ္မွတ္ထားၿပီးသား)။ တာဝန္ေက်စပါးကို ဝန္ထမ္းေတြနဲ႔ စက္႐ုံအလုပ္႐ုံက အလုပ္သမားေတြအတြက္ ခြဲတမ္းေပးပါတယ္။ ဒါမွလည္း လူေနမႈစရိတ္ျမင့္မားမႈကို အလုပ္သမားေတြ ေထမိမယ္။ ဆႏၵျပမႈကို ေရွာင္ႏိုင္မယ္ မဟုတ္လား။
ဒီလုပ္ထုံးလုပ္နည္းေတြက အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈကို တသီႀကီးျဖစ္ေစေတာ့တယ္။ (၁) အစိုးရဟာ လက္ဝါးႀကီးအုပ္ ဝယ္သူျဖစ္တာမို႔ စပါးေပၚခ်ိန္မွာ ဒိုင္ေတြဖြင့္ၿပီး ဝယ္ရတယ္။ ဒိုင္ေတြမွာ ယာယီခန္႔ စာေရးေတြက ဆန္ကုန္သြယ္ေရးမွာ အေတြ႔အႀကံဳလည္းမရွိ၊ နားလည္းမလည္။ အဲဒီေတာ့ လယ္ထဲကေန အဝယ္ဒိုင္ထိေရာက္ေအာင္ တိုင္းတာခ်ိန္တြယ္ရာမွာ အေလအလြင့္နဲ႔ အခ်ိန္ၾကာတာေတြျဖစ္တဲ့အျပင္ လာဘ္ေပးလာဘ္ယူမူေတြကို ျဖစ္ပြားေစတယ္။ မ႐ိုးသားတဲ့ လယ္သမားေတြကလည္း စာေရးေတြရဲ႕ အားနည္းခ်က္ကို အခြင့္ေကာင္းယူၿပီး အထြက္ႏႈန္းပိုရေအာင္ ေရျဖန္းတာတို႔၊ သဲခဲေရာတာတို႔ လုပ္ၾကတယ္။ (၂) ယာယီဂိုေဒါင္ သိုေလွာင္မႈကလည္း သက္ကယ္မိုး၊ ဝါးထရံဆိုေတာ့ သူခိုးအားေပး ျဖစ္ေနျပန္ၿပီး မီးေလာင္လည္းလြယ္လို႔ အေပ်ာက္အဆုံးစာရင္းျပရ ေကာင္းပါတယ္။ (၃) တာဝန္ေက်စပါး ဝယ္ယူေရး၊ ဆန္ခြဲတမ္းျဖန္႔ျဖဴးေရးကို တာဝန္ယူၾကတဲ့ အရာရွိေတြ ျခစားမႈကလည္း က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ျဖစ္ေနေတာ့ သတိေပး အေရးယူတာေလာက္ အေပ်ာ့ေပါ့။
အဲဒီ ျခစားမႈေတြအျပင္ လယ္သမားေတြအတြက္ ဘာမက္လုံးမွ မေပးတဲ့ အစိုးရရဲ႕မူဝါဒေၾကာင့္ ျမန္မာ့ဆန္ ႏိုင္ငံျခားတင္ပို႔မႈဟာ ပံုမွန္က်ဆင္းေနရာက ၁၉၉၇-၉၈မွာ က်ပ္ေငြ ၃၈ သန္းပဲ ဝင္ေတာ့တဲ့ထိ အနိမ့္ဆုံး ထိုးဆင္းခဲ့တယ္လို႔ ျမတ္သိန္းက သူ႔ရဲ႕ ျမန္မာ့စီးပြားေရးဖြံ႔ၿဖိဳးမႈ (Economic Development of Myanmar) စာအုပ္မွာ ေရးခဲ့တယ္။ ဆန္တင္ပို႔မႈထိုးက်ေတာ့ ႏိုင္ငံျခားအရံေငြေတြ အလ်င္အျမန္ ခမ္းလာမယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားႏိုင္ပါတယ္။ The River of Lost Footsteps: A Personal History of Burma ကို ေရးတဲ့ သမိုင္းဆရာ သန္႔ျမင့္ဦးက “၁၉၈၈ ႏွစ္ ေႏွာင္းပိုင္းလမ်ားတြင္ ႏိုင္ငံျခားအရံေငြ မရွိသေလာက္ ခမ္းၿပီ။ စစ္တပ္ ဆက္ရပ္တည္ေရး ေလာင္စာ၊ အပိုပစၥည္းနဲ႔ လက္နက္ဝယ္ႏိုင္ေရး ေငြမာလိုသည္။ ႏိုင္ငံျခားအေႂကြး ၆ ဘီလီယံ ေဒၚလာ ဆပ္ရမည့္အျပင္ ႏိုင္ငံေတာ္ဝန္ေဆာင္စရိတ္ တႏွစ္ ေဒၚလာ ၂ သန္းေက်ာ္လိုသည္” လို႔ ေရးပါတယ္။
ဒီအေျခအေနမွာ တျခားႏိုင္ငံ တႏိုင္ငံဆို IMF မွာ တည္ၿငိမ္ေရးရန္ပံုေငြ ေခ်းမယ္။ ရန္ပံုေငြနဲ႔ တြဲပါလာတဲ့ ပံုမွန္ လုပ္စရာရွိတာေတြကို လုပ္မယ္။ လုပ္ရမွာေတြက ႏိုင္ငံျခားကုန္သြယ္မႈ ထိန္းခ်ဳပ္ထားတာ ဖယ္ပစ္၊ ေငြလဲလွယ္မႈႏႈန္း အဆမတန္ ျမႇင့္ထားတာ ျပင္၊ ေငြေဖာင္းပြမႈ ထိန္းခ်ဳပ္ဖို႔နဲ႔ အစိုးရဘတ္ဂ်က္ လိုေငြျပေနတာ ေလွ်ာ့ဖို႔ ေငြေၾကးနဲ႔ ဘ႑ာအခြန္ စည္းမ်ဥ္းစည္းကမ္းေတြ တင္းက်ပ္ဖို႔ပါပဲ။ ျမန္မာျပည္ အဲဒါေတြလုပ္ၿပီး စီးပြားေရးမူဝါဒ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲရင္၊ ထိန္းခ်ဳပ္မႈေတြ ေလွ်ာ့ပစ္ရင္ အက်င့္ပ်က္ ျခစားမႈနည္းလာမယ္။ ဆန္တင္ပို႔မႈလုပ္ငန္း ေခါင္းျပန္ေထာင္လာမယ္။
သို႔ေသာ္ ျမန္မာျပည္ဟာ သယံဇာတေတြကိုပဲ အားကိုးေနခဲ့တယ္။ ထိုင္းႏိုင္ငံေရးသမားတေယာက္နဲ႔ ညွိၿပီး သစ္ေတြကို ထိုင္းကုမၸဏီေတြဆီ ေရာင္းစားတယ္။ မတန္မရာေစ်းနဲ႔ ခုတ္သြားခဲ့တဲ့ သစ္ေတာႀကီးေတြရဲ့ တန္ဖိုးဟာ ႏိုင္ငံျခားအရံေငြ လိုေနတာကို ျဖည့္ေတာ့ေပးခဲ့တာေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ဒီ ကတိုက္က႐ိုက္တန္ဖိုးဟာ ႏိုင္ငံ့ဖြံ႔ၿဖိဳးတိုးတက္ေရး ဦးတည္တဲ့ တကယ္လိုအပ္တဲ့ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြကို ေရွာင္လႊဲဖို႔သာ ျဖစ္ခဲ့တယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံဟာ ေစ်းကြက္စီးပြားေရးစနစ္ဆီ မကူးေျပာင္းႏိုင္ခဲ့ဘဲ ျဖစ္သလို ေမ်ာေနခဲ့တယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္ေငြစာရင္း ျပႆနာကလည္း နာတာရွည္ျဖစ္ခဲ့တာ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ေတြ႔ၿပီး ႏိုင္ငံျခားပို႔ရလို႔ ခံသာသြားတယ္။ ၂၀၀၂-၂၀၀၃ မွာ ကုန္သြယ္မႈ ပိုေငြျပလာရာက ဆက္ထိန္းထားႏိုင္ေနပါၿပီ။
က်ေနာ့္ေဆာင္းပါး အဆုံးမွာ အက်င့္ပ်က္ျခစားမႈနဲ႔ စီးပြားေရး ပါမစ္ အငွားခ်မႈ ဆက္စပ္ပုံကို ေဆြးေႏြးတဲ့အခါ ႀကီးထြားလာတဲ့ သဘာဝဓာတ္ေငြ႔ ႏိုင္ငံျခားတင္ပို႔မႈက ျခစားမႈကို ပိုႀကီးလာေစေၾကာင္း ေျပာပါ့မယ္။ အခုေတာ့ ျမန္မာျပည္မွာ အလြန္အေရးပါတဲ့ ျခစားမႈတခုအေၾကာင္း ေဆြးေႏြးခ်င္ပါတယ္။ ဦးျမင့္ကလည္း ဒီအေၾကာင္း ေဆြးေႏြးထားပါတယ္။ ေမွာင္ခိုေစ်းကြက္ (Black market) နဲ႔ ယူဂ်ီစီးပြားေရး (Underground economy) တို႔ က်ယ္ျပန္႔လာတဲ့အေၾကာင္းပါ။
(ဆက္ရန္)
No comments:
Post a Comment