ဗမာ - ေမာ္ကင္း
------------
တုိင္းေဒသႀကီး ၇ ခုမွာ ဗမာလူမ်ဳိးေတြ အဓိကေနထိုင္ၾကပါတယ္။ တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီးမွာလည္း အျခားတုိင္းေဒသႀကီးေတြလို ဗမာေတြ အဓိကေနထုိင္ၾကပါတယ္။
အဲဒီဗမာေတြက ျပည္မကဗမာေတြမဟုတ္ဘဲ ေဒသခံ ထားဝယ္၊ ၿမိတ္၊ ေမာ္ကင္း(ဆလံု)
ဆိုတဲ့ ဗမာလူမ်ိဳးအုပ္စုမွာပါတဲ့လူမ်ဳိးေတြပါ။
က်န္တာေတြကဗမာအုပ္စုမွာမပါတဲ့ ကရင္၊ မြန္၊ ထိုင္း၊ မေလး(ပ႐ွဴး) နဲ႔
တ႐ုတ္လူမ်ဳိးေတြပါ။
ဒီေနရာမွာ မြန္ နဲ႔ ကရင္ေတြက ဗမာမဟုတ္တဲ့ တိုင္းရင္းသားေတြျဖစ္ၾကလို႔
တိုင္းရင္းသားအခြင့္အေရးေတြရၾကပါတယ္။ ထားဝယ္၊ ၿမိတ္ နဲ႔ ေမာ္ကင္း ေတြကေတာ့
ဗမာျပည္မက ဗမာေတြနည္းတူ သီျခားတိုင္းရင္းသားအခြင့္အေရးမရပါ။
ျပည္နယ္တစ္ခုခုမွာ ေနထိုင္ၾကတဲ့ ဗမာေတြကေတာ့
ဗမာတိုင္းရင္းသားအခြင့္အေရးရၾကပါတယ္။
ေမာ္ကင္း(Moken)လူမ်ဴိးကို
ထိုင္းက(Chao Ley = ပင္လယ္ေနလူမ်ဳိး)၊ (Chao Nam = ေရေနလူမ်ိဳး)၊ (Urak
Lawoi) စသည္ျဖင့္ေခၚၿပီး၊ ဗမာက ဆလံု( Salung, Salone, Chalone)
စသည္ျဖင့္အမ်ဳိးမ်ဳိးေခၚဆိုၾကေသာ္လည္း သူတို႔ကိုယ္သူတို႔ေတာ့ ေမာ္ကင္း
ဟုသာသိထားၾကပါသည္။
ေမာ္ကင္းလူမ်ဳိးသည္ Austroeian မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားျဖစ္ၾကပါသည္။
ေမာ္ကင္းဘာသာစကားမ်ားျဖစ္ေသာ Lawta ၊ Lbi ၊ Jait ၊ Dung
စကားမ်ားကိုေျဟဆိုၾကၿပီး ထိုင္းႏွင့္ ဘိတ္စကားမ်ားကိုကိုလည္း
နားလည္တတ္ကြ်မ္းၾကပါသည္။ Dung ဘာသာစကားမွာ
ေမာ္ကင္းတုိ႔၏မူရင္းဘာသာစကားျဖစ္ပါသည္။ ကိုးကြယ္ ယံုၾကည္မႈအေနျဖင့္
႐ိုးရာကိုးကြယ္မႈႏွင့္ ဗုဒၶဘာသာတို႔ကိုကိုးကြယ္ၾကပါသည္။
ယခုအခ်ိန္တြင္ ထိုင္းႏိုင္ငံအေနာက္ဖက္ကမ္းေျခတစ္ေလွ်ာက္ႏွင့္
ျမန္မာႏိုင္ငံၿမိတ္ကၽြန္းစုတစ္ေလွ်ာက္လွည့္လည္ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္ၾကေသာ
ေမာ္ကင္းလူမ်ိဳး သံုးေထာင္နီးပါးခန္႔ရွိပါသည္။ ၂၀၀၄ အိႏၵိယသမုဒၵရာ
စူနာမီဒဏ္ေၾကာင့္ ေမာ္ကင္းလူမ်ိဳးရာခိုင္ႏႈန္းမ်ားစြာဆံုး႐ံႈးခဲ့ပါသည္။
၁၉၉၇ ဝန္းက်င္က Unocal ႏွင့္ Petronas ကုမၸဏီတို႔၏
ကမ္းလြန္ေရနံရွာေဖြေရးလုပ္ငန္းမ်ားလံုၿခံဳေရးအတြက္ ျမန္မာတပ္မေတာ္အစိုးရ၏
ပင္လယ္ျပင္စိုးမိုးေရးစစ္ဆင္ေရးစစ္ေၾကာင္းမ်ားတြင္ ေမာ္ကင္းလူမ်ိဳး
အမ်ိဳးသား၊အမ်ိဳးသမီးမ်ား လူအခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈမ်ားစြာခံခဲ့ရပါသည္။
ပင္လယ္ျပင္တြင္ေရႊ႕ေျပာင္းေနထိုင္ၾကေသာ ေမာ္ကင္လူမ်ိဳးမ်ားကို
ကုန္ေပၚတြင္အတင္းအၾကပ္အေျခခ်ေနထိုင္ေစၿပီး
သတ္မွတ္နယ္ေျမျပင္ပတြင္ေတြ႔ရိွေသာသူမ်ားကို
သူပုန္ဟုသတ္မွတ္ေခ်မႈန္းေသာစစ္ဆင္ေရးမ်ားေၾကာင့္လည္း
ေမာ္ကင္လူမ်ဳိးအမ်ားအျပားဆံုး႐ံႈးခဲ့ရျပန္ပါသည္။
ျမန္ႏိုင္ငံတြင္ ေမာ္ကင္းလူမ်ဳိးမ်ားသည္ လန္းပိကၽြန္း မႀကံဳကလက္ေက်းရြာ
ႏွင့္ ေညာင္ဝိေက်းရြာ၊ ဇာဒက္ႀကီးကၽြန္း၊ ဇာဒက္ကေလးကၽြန္း၊ ဆလံုကြ်န္း၊
ဂ်လမ္းကၽြန္းတို႔တြင္အဓိကေနထို္င္ၾကၿပီး အခ်ိဳ႕မွာ
ၿမိတ္ကၽြန္းစုမ်ားတြင္လွည့္လည္ၿပီး ေလွေပၚတြင္ အိပ္ရန္ေနရာ၊
ခ်က္ျပဳတ္ရန္ေနရာ၊ လူေနရန္ေနရာမ်ားပါရွိေသာ သစ္ထြင္းေလွ(အိမ္)မ်ားျဖင့္
ေနထိုင္ၾကပါသည္။
ျမန္မာျပည္ရွိ ေမာ္ကင္းလူမ်ိဳးမ်ားသည္ လာမည့္ ၂၀၁၄ သန္းေခါင္းစာရင္းတြင္
တနသၤာရီတိုင္းေဒသႀကီး၏အဓိကလူမ်ိဳးမ်ားျဖစ္ေသာ
ဗမာမ်ားအျဖစ္မွတ္တမ္းတင္ခံရမည္ေလာ၊ ဗမာအႏြယ္
ဆလံုလူမ်ဳိးမ်ားအျဖစ္မွတ္တမ္းတင္ခံရမည္ေလာ၊
ေမာ္ကင္းလူမ်ဳိးမ်ားအျဖစ္မွတ္တမ္းတင္ခံရမည္ေလာ ဆိုသည္ကိုေတာ့ မသိရေသးပါ။
ေမာ္ကင္းလူမ်ဳိးမ်ားထဲကေသာ္လည္းေကာင္း၊
ေမာ္ကင္းကင္းလူမ်ိဳးမဟုတ္သူမ်ားထဲကေသာ္လည္းေကာင္း
ေမာ္ကင္းမ်ားတိုင္းရင္းသားအခြင့္အခြင့္အေရး ရရွိေရးအတြက္
ေဆာင္ရြက္ေပးမည္မဟုတ္တာေတာ့ေသျခာပါသည္။
မည္သို႔ပင္ျဖစ္ပါေစ ပင္လယ္ႀကီးႏွင့္ ၿမိတ္ကၽြန္းစုေတြရွိေနသေရႊ႕ ေမာ္ကင္း
ေတြရွိေနပါလိမ့္မည္။
ထုိင္းႏိုင္တြင္ ေမာ္ကင္းလူမ်ဳိးမ်ားသည္ Surin ကြ်န္းရွိ Mu Ku Surin
အမ်ဳိးသားဥယာဥ္၊ Phuket ကၽြန္းအေနာက္ေတာင္ကမ္းေျခ ႏွင့္ Phi Phi ကၽြန္း
Krabi ခ႐ိုင္၊ Satun ၊ Trang ၊ Phang Nga ၊ Rangong တို႔တြင္
အေျခခ်ေနထိုင္လ်က္ရွိၾကၿပီး (Thai Mai =
ထုိင္းလူမ်ဳိးစုသစ္)ဟုလူမ်ဳိးစုအမည္သတ္မွတ္ကာ
ထိုင္းလူမ်ဳိးစုဝင္မ်ားအျဖစ္သတ္မွတ္ထားၾကပါသည္။
ေမာ္ကင္းလူမ်ိဳးမ်ားသည္ ွSea Gypsy လူမ်ဳိးမ်ား၏အဓိကလူမ်ိဳးႀကီးျဖစ္ၿပီး
အျခား မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားမွာ ဆာဘား၊ မေလးရွားအေရွ႕ပိုင္း၊ ဘလူႏိုင္း၊
အင္ဒိုနီးရွား၊ ဖီလစ္ပိုင္ ႏွင့္ ဆာလဝပ္ တို႔တြင္ေနထိုင္းၾကေသာ Bajau
လူမ်ိဳးမ်ားျဖစ္ၿပီး Makasser ႏွင့္ Bugis စကားမ်ားကုိ
ေျဟဆိုသံုးစြဲၾကပါသည္။
မေလးရွာႏိုင္ငံတြင္ (Oran Lanta = Lanta လူမ်ဳိး) (Oran Sireh =
Betal-leaf People)ေခၚကာ မေလးအႏြယ္ဝင္လူမ်ဳိးမ်ားအျဖစ္သတ္မွတ္ထားပါသည္။
အင္ဒိုနီးရွားတြင္ Riau ကြ်န္းတြင္ေနထိုင္ၾကၿပီး မေလးအႏြယ္ဝင္(Oran Laut =
ပင္လယ္ေနလူမ်ဳိး/ ပင္လယ္ေနလူ႐ိုင္း) ဟုလူမ်ိဳးစုအမည္သတ္မွတ္ထားပါသည္။
တ႐ုတ္ႏိုင္ငံေတာင္ပိုင္းကမ္းေျခတစ္ေလွ်က္ေနထိုင္ၾကေသာ Sea Gypy
လူမ်ဳိးမ်ားကို Tanka လူမ်ိဳးမ်ားဟုေခၚၿပီး Han
မ်ဳိးႏြယ္စုဝင္မ်ားအျဖစ္သတ္မွတ္ထားပါသည္။
ေအာက္ပါ Link မ်ားမွ ကူးယူေဖၚျပပါသည္။
http://moethihaaung.blogspot.com/2013/03/blog-post_5699.html?m=1
http://theburmadiary.blogspot.com/search/label/People?m=1
Daweian Monk Favebook
https://www.facebook.com/photo.php?fbid=517721528291076&set=a.139587899437776.29869.100001597000611&type=1&ref=nf
http://www.en.wikipedia.org/wiki/Sea_Gypsies
http://www.en.wikipedia.org/wiki/Moken_people
No comments:
Post a Comment