တစ္ႏွစ္ျပည့္ ကခ်င္စစ္ပြဲႏွင့္ အမ်ိဳးသားျပန္လည္သင့္ျမတ္ေရး

7Day News Journal ·

ေရးသားသူ-ရဲမုိး
'စစ္ပြဲေတြကို ကြၽႏု္ပ္တို႔ အဆံုးမသတ္ရင္ စစ္ပြဲေတြက ကြၽႏု္ပ္တို႔ကို အဆံုးသတ္သြားလိမ့္မယ္'
အိပ္ခ်္ဂ်ီ၀ဲလ္စ္
'ဂ်ိန္း'ခနဲေပါက္ကြဲသည့္ အသံက အနီးကပ္မိုးႀကိဳးပစ္သံထက္ပင္ ပိုက်ယ္သည္။ ေျခဖ၀ါး ေအာက္
က ေျမႀကီးတုန္လႈပ္သြားၿပီး မတ္တတ္ရပ္ေနသူတစ္စု၏ ခႏၶာကိုယ္မ်ားယိမ္းထိုးသြားသည္။
အစိမ္းပုပ္ေရာင္ ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးတပ္မေတာ္ (ေကအိုင္ေအ)ယူနီေဖာင္းကို ၀တ္ထား
သည့္ ဗိုလ္မွဴးက မွတ္ခ်က္ခ်သည္။ 'ဒါ ၁၀၅မမ ေဟာင္၀စ္ဇာအေျမာက္သံေပါ့၊ ဒီက်ည္ဆန္တစ္လံုး
က သိန္းေလးဆယ္နီးနီးတန္တယ္'
ၿပီးခဲ့သည့္ႏွစ္ ဇြန္လ ၉ရက္ ေန႔က စတင္ခဲ့သည့္ ကခ်င္ျပည္ နယ္တြင္းစစ္ပဲြ ရက္ေပါင္း ၃၄၉ ရက္

ေျမာက္ေန႔ျဖစ္ပါသည္။ တစ္ ႏွစ္ျပည့္ဖို႔ ၁၈ ရက္အလို ေမလ ၂၂ ရက္တြင္ တပ္မေတာ္ဘက္မွ

ပစ္လိုက္ေသာ၁၀၅မမ အေျမာက္ဆန္က 'မဂၤလာပါ' ဟု ႏႈတ္ခြန္း ဆက္ထားေသာ လိုင္ဇာၿမိဳ႕အ၀င္ မုခ္ဦးႏွင့္

တစ္ဖာလံုခန္႔ အကြာမွာ က်ေရာက္ခဲ့ျခင္းျဖစ္သည္။ ထိုေန႔က အနည္းဆံုး အေျမာက္ဆန္သံုးလံုး

ထိုေနရာတစ္၀ိုက္တြင္ က်ေရာက္ခဲ့သည္။
ျမန္မာ့ႏိုင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈမ်ားကို ႏိုင္ငံတကာ က ေကာင္းခ်ီးေပးေနခ်ိန္၊ ေန ျပည္ေတာ္ႏွင့္

၀ါရွင္တန္ဒီစီအပါ အ၀င္ ႏိုင္ငံတကာၿမိဳ႕ေတာ္ႀကီး မ်ားအၾကား ဆက္ဆံေရးလမ္းေၾကာင္းမ်ား

ေခ်ာေမြ႕အရွိန္ရလာ စဥ္မွာ ျမန္မာျပည္ေျမာက္ပိုင္းက စစ္ပြဲက စိုးရိမ္စရာအေကာင္းဆံုး အေျခအေနကို

ေရာက္ရွိလာခဲ့ပါၿပီ။
ကခ်င္လြတ္လပ္ေရးအဖြဲ႕ (ေကအိုင္အို)၏ လက္နက္ကိုင္ အဖြဲ႕ျဖစ္သည့္ ေကအိုင္ေအ၏

စာရင္းဇယားမ်ားအရ ၁၁ လအ တြင္း ယခုႏွစ္ေမလ ၂၁ ရက္ေန႔ အထိ တုိက္ပြဲေပါင္း ၁ç၄၀၈ ခုျဖစ္
ပြားခဲ့ၿပီး ေန႔စဥ္ ပွ်မ္းမွ် တုိက္ပြဲေလးပြဲျဖစ္ပြားေနသည္။ ဧၿပီလကုန္မွာ ကုလသမဂၢအတြင္းေရးမွဴးခ်ဳပ္ မစၥတာ

ဘန္ကီမြန္း ျမန္မာႏိုင္ ငံကိုလာေရာက္စဥ္က ကခ်င္ျပည္ နယ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအတြက္ ေျပာ ဆိုခဲ့ၿပီးေနာက္ပိုင္း

အနည္းဆံုး တိုက္ပြဲ၁၄၀ခန္႔ တုိက္ခိုက္ခဲ့ၿပီး ျဖစ္သည္ဟု စာရင္းမ်ားကဆိုသည္။
အေရွ႕ေတာင္အာရွ၏ ေနာက္ဆံုးက်န္ရွိေသာ စစ္ပြဲျဖစ္ သည့္ ကခ်င္ျပည္နယ္တြင္း လက္

နက္ကိုင္ပဋိပကၡသည္ ျမန္မာ့ ျပည္တြင္းစစ္သမိုင္းတြင္ အေသ အေပ်ာက္အမ်ားဆံုးႏွင့္ ကုန္

က်စရိတ္အမ်ားဆံုး စစ္ပြဲတစ္ခု ျဖစ္ဖို႔ တစ္လွမ္းခ်င္း နီးစပ္လာေန ခဲ့ပါၿပီ။
'အခ်ိန္မီ မရပ္ႏုိင္ရင္ ေနာက္ျပန္လွည့္လို႔ရမွာ မဟုတ္ ေတာ့ဘူး။ လူမ်ိဳးေရးမုန္းတီးမႈကို

ဘယ္ေတာ့မွ ရပ္လို႔ရမွာ မဟုတ္ ေတာ့ဘူး"ဟု ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕ရွိ ေဒသခံ အင္န္ဂ်ီအို တစ္ခုမွာ အလုပ္
လုပ္ေနသည့္ ကခ်င္လူငယ္ အမ်ိဳးသားတစ္ဦးက မွတ္ခ်က္ခ်သည္။
၁၉၆၁ ခုႏွစ္က စတင္၍ လက္နက္ကိုင္ေတာ္လွန္ခဲ့ေသာ ေကအိုင္ေအတပ္ဖြဲ႕မ်ားသည္ ၁၉၉၄ တြင္

ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရႏွင့္ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ရယူခဲ့ သည္။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးရယူၿပီး ၁၇ ႏွစ္အၾကာ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္

ဇြန္လ အတြင္းက တ႐ုတ္-ျမန္မာ နယ္ စပ္အနီးရွိ တ႐ုတ္ႏိုင္ငံမွ ရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏွံမႈတစ္ခုျဖစ္သည့္ တာပိန္ ေရအား

လွ်ပ္စစ္စီမံကိန္းအနီး ရွိသည့္ ေကအိုင္ေအတပ္မ်ားကို တပ္မေတာ္က တုိက္ခိုက္ရာက စတင္ၿပီး တိုက္ပြဲမ်ား

ဆက္တိုက္ ျမႇင့္တက္လာခဲ့သည္။
ပဋိပကၡ၏ သားေကာင္မ်ား
'ခ်မ္းသာတဲ႔လူေတြက စစ္တိုက္တဲ႔အခါ ဆင္းရဲသားေတြက အသက္ေပးၾကရပါတယ္"
-ယန္းေပါဆာ႔ထ္
ျမစ္ႀကီးနားမွာရွိသည္႔ မိသားစုဆီကုိ ဦးေနာ္ဂ်ာ (၃၉ ႏွစ္) မျပန္ႏိုင္တာ တစ္ႏွစ္နီးနီးရွိၿပီ။ ၂၀၀၅

ခုႏွစ္မွာ ေရဆင္းတကၠ သိုလ္က စုိက္ပ်ိဳးေရးအဓိကနဲ႔ ဘြဲ႕ ရထားတဲ႔ ဦးေနာ္ဂ်ာတစ္ေယာက္ တပ္မေတာ္က

၀ိုင္း၀န္းပိတ္ဆို႔ ထားသည့္ ေကအိုင္ေအအေျခ စိုက္ရာ လိုင္ဇာၿမိဳ႕ျပင္က ေဂ် ယမ္းစစ္ေဘးဒုကၡသည္စခန္းမွာ

တာ၀န္ခံတစ္ဦးအျဖစ္ တာ၀န္ယူေနသည္။
၂၀၁၁ ဇြန္လကုန္မွာ ေဂ် ယမ္းစခန္းစတင္ဖြင္႔လွစ္ကတည္း က မိသားစုကုိ ျမစ္ႀကီးနားမွာ ထားခဲ့ၿပီး

စခန္းတာ၀န္ခံတစ္ဦး အျဖစ္ ေစတနာ့၀န္ထမ္းလုပ္ေန ခဲ့သည္။ ေမလ ၂၂ရက္ေန႔အထိ ေဂ်ယမ္းစခန္းမွာ

ဒုကၡသည္ ေပါင္း ၆၂၀၄ဦး ရွိေနပါသည္။
"'စစ္ဆိုရင္ ဘယ္အရပ္ ဘယ္ေဒသမွာမဆို ပိုခံစားရတာက ေက်းရြာသူ ရြာသားေတြပါပဲ။ နစ္
နာဆုံး႐ံႈးမႈ အမ်ားဆုံးက ျပည္ သူလူထုပဲ"ဟု ဦးေနာ္ဂ်ာက ဆိုသည္။
စတုရန္းမိုင္ေပါင္း ၃၄၃၀၀ ေက်ာ္က်ယ္၀န္းသည္႔ ကခ်င္ျပည္ နယ္အႏွံ႔အျပားမွာ ဒုကၡသည္

စခန္းေပါင္း ၅၀ ခန္႔ရွိၿပီး စစ္ေျပး ဒုကၡသည္ေပါင္း ၈၀၀၀၀ ၀န္း က်င္ရွိေနၿပီဟု လုိင္ဇာၿမိဳ႕အေျခ စုိက္

ကခ်င္ျပည္နယ္စစ္ေဘး ဒုကၡသည္ေစာင္႔ေရွာက္ေရးေကာ္ မတီ၏ ဥကၠ႒လည္းျဖစ္၊ ေကအုိင္ အုိဗဟုိေကာ္မတီ၀င္တစ္ဦးလည္း ျဖစ္သူ ဦးဒြဲပီဆက ေျပာသည္။
ပိုမိုျပင္းထန္လာသည့္ တိုက္ ပဲြအရွိန္ႏွင္႔ က်ယ္ျပန္လာသည္႔ စစ္မ်က္ႏွာမ်ားေၾကာင္႔ ဒုကၡသည္
အေရအတြက္ တုိးပြားလာသည္ ႏွင့္အမွ် အခက္အခဲမ်ားလည္း ရင္
ဆိုင္လာၾကရသည္။
'အဓိကကေတာ့ စားေရး ေသာက္ေရး ျပႆနာပဲ' ဟု ဦးဒြဲ ပီဆကေျပာသည္။
အျခားျပႆနာမ်ားက ေတာ့ မိခင္ႏွင့္ ကေလးမ်ား၏ က်န္းမာေရးျပႆနာ၊ မိုးက်လာသည့္အ
တြက္ ေနာက္ဆက္တြဲ က်န္းမာေရးျပႆနာမ်ား၊ ေက်ာင္းေနအရြယ္ ကေလးမ်ား၏ ပညာေရးႏွင့္အျခား
အေထြေထြစိန္ေခၚမႈမ်ားျဖစ္သည္ဟု စခန္းတာ၀န္ခံမ်ားက ေျပာျပသည္။
ခန္႔မွန္းေျခ ဒုကၡသည္ စုစု ေပါင္း ၈၀ç၀၀၀ ၀န္းက်င္အနက္ ၅၂ç၀၀၀ ခန္႔က ေကအိုင္အို ထိန္းခ်ဳပ္ထားသည့္ ေဒသမ်ားမွာရွိၿပီး က်န္ရွိသည့္သူမ်ားမွာ ၀ိုင္းေမာ္၊ျမစ္ႀကီးနားတစ္၀ိုက္မွာဟု ဦးဒြဲပီ
ဆက ခန္႔မွန္းသည္။
ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕ႏွင့္ ဧရာ၀တီျမစ္ တစ္ဖက္ကမ္းရွိ ၀ိုင္းေမာ္ ၿမိဳ႕၊ ၀ိုင္းေမာ္ဇုန္နယ္ ႏွစ္ျခင္းအ သင္းေတာ္စခန္းတြင္ ၿပီးခဲ့သည့္ ဧၿပီလအထိ ဒုကၡသည္ ၄၀၀ ေက်ာ္သာရွိရာက ေမလအတြင္း ၈၀၀ ေက်ာ္အထိ
ျမင့္တက္လာခဲ့သည္။
စစ္ေျပးဒုကၡသည္ အေရအ တြက္ မ်ားျပားလာသည္ႏွင့္ ျဖစ္ေပၚလာသည့္ စိန္ေခၚမႈ အသစ္မွာ လူကုန္ကူးမႈျပႆနာျဖစ္သည္။
ကယ္ဆယ္ေရးေကာ္မတီ ဥကၠ႒ ဦးဒြဲပီဆက ၎င္းတို႔ထံ တုိင္ ၾကားမႈ ငါးမႈခန္႔ရွိခဲ့ၿပီဟု ေျပာဆို သည္။
ယခုႏွစ္ ဧၿပီလအထိ ဒုကၡ သည္မ်ားအတြက္ေကအိုင္အိုကက်ပ္ေငြသိန္းေပါင္း ၄၆၀၀ ေက်ာ္
ႏွင့္ တ႐ုတ္ယြမ္ေငြ ၅၂ သိန္း သံုးစြဲခဲ့ၿပီးျဖစ္သည္ဟု ကယ္ဆယ္ေရး ေကာ္မတီ၏ စာရင္းမ်ားကဆို သည္။
'စစ္အသံုးစရိတ္ထက္ အ မ်ားႀကီး ပိုပါတယ္' ဟု ဦးဒြဲပီဆက ေျပာသည္။
တစ္ဖက္တြင္လည္း ႏိုင္ငံ ေတာ္အစိုးရ၏ နယ္စပ္ေဒသႏွင့္ တိုင္းရင္းသားလူမ်ိဳးမ်ား၏ ဖြံ႕ၿဖိဳး တိုးတက္မႈ အေကာင္အထည္ေဖာ္ေရးလုပ္ငန္းေကာ္မတီ၏ အတြင္းေရးမွဴး နယ္စပ္ေရးရာ ၀န္ႀကီးဌာန၏ ဒုတိယ၀န္ႀကီး ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဇာ္၀င္းက သက္ဆိုင္ရာ အစိုးရဌာန မ်ား၊ ကုလသမဂၢအဖြဲ႕ အစည္းမ်ား ျဖစ္သည့္
UNOCHA, WFP, UNICEF, UNHCR, UNDP , ICRC အပါအ၀င္ အျခားအဖြဲ႕မ်ား ႏွင့္ စစ္ေျပးဒုကၡသည္မ်ားအတြက္အကူအညီေပးေရးကို ပူးတြဲလုပ္ ေဆာင္ေနသည္ဟု ႏိုင္ငံေတာ္ပိုင္ ေန႔စဥ္သတင္းစာမ်ားကေဖာ္ျပ သည္။
ရန္ကုန္မွ ေပးပို႔ေသာ အကူ အညီမ်ားႏွင့္ ကုလသမဂၢ၏ အကူအညီမ်ားမွာ လိုင္ဇာေဒသရွိ စခန္း
မ်ားကို မေရာက္သေလာက္ပင္ ျဖစ္သည္ဟုလည္း ဦးဒြဲပီဆက ေျပာသည္။
ဒုကၡသည္ စခန္းမ်ားအတြင္း စစ္တိမ္းေရွာင္စဥ္မွာ ေမြးဖြားခဲ့ သည့္ ကေလးအေရအတြက္ပင္ စုစုေပါင္း ၁၀၀၄ ဦး ျပည့္ခဲ့ၿပီဟု သူက ထပ္ေလာင္းေျပာဆုိသည္။
စကား၀ိုင္းေဆြးေႏြးပြဲ
'စစ္ပြဲအားလံုးဟာ သံတမန္ နည္းလမ္းရဲ႕ က်ဆံုးမႈကို ကိုယ္စား ျပဳတယ္'
-တိုနီဘန္း
ေရွးျမန္မာဘုရင္မ်ား လက္ ထက္က ျမန္မာတပ္မ်ားႏွင့္ ကခ်င္တပ္မ်ား ပုခံုးခ်င္းယွဥ္ၿပီး ပူးတြဲစစ္ခ်ီခဲ့သည့္အခ်ိန္မ်ားအေၾကာင္းကို ဦးလဆီးေဘာက္ေနာ္ (၆၃ႏွစ္)ကေျပာျပသည္။
'ကခ်င္နဲ႔ ျမန္မာဘုရင္ေတြ ၾကားမွာ ျပႆနာမရွိခဲ့ဘူး}} ဟု ၁၉၉၄ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး သေဘာတူညီမႈေနာက္ကြယ္မွာ ပါ၀င္ခဲ့ၿပီး ယခု ကခ်င္ျပည္နယ္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ထိန္းသိမ္း ေစာင့္ေရွာက္ေရးလႈပ္ရွားမႈမ်ား ကို ဦးေဆာင္ေနသည့္ ဦးလဆီး ေဘာက္ေနာ္ကဆိုသည္။
'(လြပ္လပ္ေရးရၿပီးခါစ) ရန္ကုန္အစိုးရလုိ႔ ေခၚတဲ့အခ်ိန္၊ အင္းစိန္တိုက္ပြဲမွာ ကခ်င္ေတြလာခ်တာေပါ့'ဟု သူက ထပ္ေလာင္း ေျပာသည္။
ႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရႏွင့္ ေက အိုင္အိုအၾကား ေတြ႕ဆံုေဆြးေႏြး ေရးသိသာထင္ရွားစြာ မေအာင္ျမင္ရျခင္း အေၾကာင္းရင္းမွာ ဦးတည္ခ်က္ မတူညီျခင္းေၾကာင့္ဟုေကအိုင္အို၏ တြဲဖက္ အတြင္း ေရးမွဴးျဖစ္ၿပီး ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ လည္းျဖစ္သည့္ ဦးလနန္းကေျပာ ပါသည္။
ႏိုင္ငံေတာ္ အစိုးရဘက္မွ အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရးကို ဦးတည္ၿပီး ေကအိုင္အိုအေနျဖင့္ ႏိုင္ငံေရး ျပႆနာေၾကာင့္ျဖစ္လာေသာ စစ္ပြဲျဖစ္ေသာေၾကာင့္ ႏိုင္ငံေရးကို အရင္ေျဖရွင္းရမည္ဟု ခံယူထား ေၾကာင္း ဦးလနန္းကရွင္းျပသည္။
၁၉၉၄ ခုႏွစ္က စတင္ၿပီး ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရႏွင့္ အပစ္အ ခတ္ရပ္စဲေရး ရယူထားခ့ဲၿပီး အမ်ိဳး သားညီလာခံကို တက္ေရာက္ခဲ့ သည့္ ေကအိုင္အိုဘက္က ၁၇ႏွစ္ ၾကာျမင့္ေသာ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးကာလ ကို
အပစ္အခတ္ရပ္စဲထားသည့္ တိုင္ေအာင္အဓိကႏိုင္ငံေရးျပႆ နာကို မေျဖရွင္းႏုိင္သည့္ကာလဟု သံုးသပ္သည္။ ေရရွည္ ၿငိမ္းခ်မ္း ေရးအတြက္ ျပည္တြင္းစစ္၏ အဓိကက်ေသာ အေျခခံႏိုင္ငံေရး ျပႆနာမ်ားကို အရင္ေျဖရွင္း သင့္သည္ဟု ၎င္းတို႔ကဆိုသည္။
'စစ္ပြဲဆိုတာ ႏိုင္ငံေရးျပႆ နာေၾကာင့္ ျဖစ္လာရတဲ့ အက်ိဳး ဆက္ပဲ။ ျပႆနာရဲ႕ မူလအရင္း အျမစ္ျဖစ္တဲ့ ႏိုင္ငံေရးကို ေျဖရွင္း မွရမယ္'ဟု ဦးလနန္းကေျပာသည္။
ေကအိုင္အိုအေနျဖင့္ အမ်ိဳး သားညီလာခံကို တက္ခဲ့သည့္တိုင္ ေအာင္ ၂၀၀၈ ခုႏွစ္ ဖြဲ႕စည္းပံု အေျခခံဥပေဒက ျပ႒ာန္းသည့္ နယ္ျခားေစာင့္တပ္ဖြဲ႕ အသြင္ေျပာင္းလဲေရးကို လက္ခံႏိုင္ျခင္း မရွိခဲ့ေပ။ ၂၀၀၉ ခုႏွစ္ ဧၿပီလအ တြင္း ႏိုင္ငံေတာ္အစိုးရက နယ္ ျခားေစာင့္တပ္သို႔ အသြင္ေျပာင္း လဲရန္ ဖိအားေပးျခင္းအေပၚ ျငင္း ဆန္ခဲ့သည့္ေနာက္ပိုင္း အေျခ အေန ပိုမိုတင္းမာလာခဲ့သည္ဟု သူက ဆက္ရွင္းျပပါသည္။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ေဆြးေႏြးပြဲ မ်ားက သိသာထင္ရွားသည့္ ရလဒ္မ်ား မရခဲ့သည့္ေနာက္ပိုင္း ျပည္ေထာင္စုအစိုးရအဖြဲ႕က ၿငိမ္း ခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရးအဖြဲ႕အ သစ္ကို ေမလ ၃ရက္မွာ ျပန္လည္
ဖြဲ႕စည္းခဲ့သည္။ အသစ္ျပန္လည္ဖြဲ႕စည္းသည့္အဖြဲ႕ကို ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရး
ဗဟိုေကာ္မတီႏွင့္ ျပည္ေထာင္စုၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ေရး လုပ္ငန္းေကာ္မတီဟု ႏွစ္ဖြဲ႕ ဖြဲ႕ထားသည္။
ဗဟိုေကာ္မတီတြင္ ႏိုင္ငံ ေတာ္သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ကိုယ္တိုင္ ဥကၠ႒အျဖစ္ တာ၀န္ယူၿပီး အဖြဲ႕ ၀င္မ်ားထဲတြင္ ဒုသမၼတႏွစ္ဦးႏွင့္ တပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရး ဦးစီး ခ်ဳပ္ ဒုတိယဗိုလ္ခ်ဳပ္မွဴးႀကီး မင္း
ေအာင္လိႈင္တို႔လည္းပါ၀င္သည္။ လုပ္ငန္းေကာ္မတီတြင္မူ ဥကၠ႒ အျဖစ္ ဒုတိယသမၼတ ေဒါက္တာ စိုင္းေမာက္ခမ္းက တာ၀န္ယူၿပီး ဒုတိယတပ္မေတာ္ကာကြယ္ေရး ဦးစီးခ်ဳပ္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ႀကီး စိုး၀င္း၊ ျပည္
ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦးေအာင္မင္းႏွင့္ ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္ကိုယ္စားလွယ္ ဦးသိန္းေဇာ္က ဒုတိယဥကၠ႒မ်ား အျဖစ္ပါ၀င္ၾကသည္။
ႏုိင္ငံေတာ္သမၼတ ဦးသိန္း စိန္ ကိုယ္တုိင္လည္း ေမလ ၁၁ ရက္ေန႔က ေနျပည္ေတာ္၌ ျပဳလုပ္ေသာ ႏုိင္ငံေတာ္ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ ေရးဆိုင္ရာ လုပ္ငန္းညႇိႏိႈင္းအ စည္းအေ၀းတြင္ ကခ်င္ျပည္နယ္ၿငိမ္းခ်မ္းေရးႏွင့္ပတ္သက္၍ ဦး စားေပး ေျပာၾကားသြားခဲ့သည္။
ကခ်င္ျပည္နယ္ စစ္ပြဲကို မရပ္တန္႔ႏိုင္သည့္တိုင္ေအာင္ ႏုိင္ ငံေတာ္ကိုယ္စားျပဳ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအေနျဖင့္ ၂၀၁၁ ၾသဂုတ္လမွ စတင္ၿပီး တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကိုင္ ၁၁ ဖြဲ႕ အေနျဖင့္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဆြးေႏြးပြဲမ်ား ေအာင္ျမင္စြာ ျပဳလုပ္ႏိုင္ခဲ့သည္။
ၿငိမ္းခ်မ္းေရးေဖာ္ေဆာင္ ေရးေကာ္မတီတြင္ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတကိုယ္တုိင္ ဦးေဆာင္ပါ၀င္ လာသည့္အတြက္ ေမွ်ာ္လင့္ခ်က္ ပိုမိုအားေကာင္းလာသည္ဟု သံုးသပ္သူမ်ားရွိေနသည္။
သို႔တုိင္ေအာင္ အသစ္ျပန္ လည္ဖြဲ႕စည္းသည့္ ျငိမ္းခ်မ္းေရး ေဖာ္ေဆာင္ေရးေကာ္မတီႏွင့္ပတ္ သက္၍ လူေျပာင္းဖို႔ထက္ မူ ေျပာင္းဖို႔က ပိုအေရးႀကီးေၾကာင္း ဦးလနန္းကသံုးသပ္သည္။
'ဒီပံုစံအတိုင္း သြားမယ္ဆိုရင္ေတာ့ ႏိုင္ငံတကာေရွ႕မွာ ေကအိုင္ေအနဲ႔ ဘယ္ႏွႀကိမ္ေတြ႕ပါတယ္ဆိုတာပဲ မ်ားသြားမယ္။ အေျဖရလဒ္ေတာ့ ရလာမယ္ မထင္ဘူး'ဟု သူကဆိုပါသည္။
သို႔ေသာ္ ၿငိမ္းခ်မ္းေရးအဖြဲ႕ သစ္ႏွင့္ပတ္သက္၍ သူ႔မွာ အျပဳသေဘာေဆာင္သည့္အျမင္လည္း ရွိပါသည္။
'(အဖြဲ႕သစ္မွာ) ကာကြယ္ ေရးဦးစီးခ်ဳပ္ကိုယ္တုိင္ ပါလာ ေတာ့ အတိုင္းအတာတစ္ခုထိ ေတာ့ ပိုမွာေပါ့'စစ္ပြဲ၏ အက်အဆံုးႏွင့္အနာဂတ္
'မ်ိဳးခ်စ္ဆိုတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ ဟာ တိုင္းျပည္အတြက္ သူတို႔ အေသခံမယ့္ အေၾကာင္းပဲေျပာ တယ္၊ တိုင္းျပည္အတြက္ သူတုိ႔ ဘယ္ေလာက္သတ္တယ္ဆိုတာ ကိုေတာ့ ဘယ္ေတာ့မွ မေျပာၾကဘူး'
-ဘာထရန္ရပ္ဆဲလ္
၁၂ လနီးပါး ၾကာျမင့္ခဲ႔သည့္ စစ္ပြဲအတြင္းက်ဆုံးခဲ့မႈ အေရအ တြက္ကုိ ႏုိင္ငံေတာ္အစုိးရႏွင္႔ ေကအိုင္အို ႏွစ္ဖက္လုံးက တရား ၀င္ေၾကညာမႈ မရွိခဲ႔ပါ။ ကိန္း ဂဏန္းအတိအက် မသိရသည့္တိုင္ ႏွစ္ဖက္ အက်အဆံုးမ်ားမွာ မနည္းလွဟု ေစာင့္ၾကည့္သူမ်ား ခန္႔မွန္းၾကပါသည္။ တပ္မေတာ္ဘက္မွာ ေထာင္ ဂဏန္းခန္႔ က်ဆုံးခဲ့ၿပီဟု ေကအုိင္ ေအ သတင္းအရင္းအျမစ္အခ်ိဳ႕ က ေဒသတြင္း မီဒီယာအခ်ဳိ႕မွာ ေတာ့ ေျပာဆုိခဲ့သည္။
'ကြၽန္ေတာ္တို႔ဘက္က ေတာ့ အက်ရွိတယ္။ ဒါ ၀န္ခံတယ္။ ဒါေပမဲ့ အစိုးရစစ္တပ္မွာေတာ့ အက်အဆံုး ပိုမ်ားတယ္။ အဆနဲ႔ ပိုမ်ားတယ္'ဟု ေကအိုင္ေအ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရ ဦးလနန္းကေျပာ သည္။
ႏွစ္ဖက္အက်အဆံုး အဆ မတန္ မ်ားလာရင္ ႏွစ္ဖက္စလံုး ေနာက္ျပန္ဆုတ္ရမည္ကို အခက္ ေတြ႕လာႏိုင္ေၾကာင္း စိုးရိမ္သူမ်ား ရွိသလို တပ္မေတာ္ဘက္မွ အင္ အားႏွင့္ ဆက္တိုက္ဖိလာလွ်င္ ကခ်င္ႏွင့္ ဗမာမ်ားအၾကား လူမ်ိဳး ေရးမုန္းတီးမႈ ႀကီးထြားလာႏိုင္သည္ဟု စိုးရိမ္သူမ်ားလည္းရွိေန သည္။
'အေျခအေနကို မထိန္း သိမ္းႏိုင္ရင္ အၾကမ္းဖက္တုိက္ ခိုက္မႈေတြ ျဖစ္လာႏိုင္တယ္'ဟု ျမစ္ႀကီးနားအေျခစိုက္ ေဒသခံ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္တစ္ဦးက ေျပာပါသည္။
ျမစ္ႀကီးနားၿမိဳ႕ YMCA ၏ ဥကၠ႒အျဖစ္ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ လုပ္လာခဲ့ေသာ ဦးလဆီးေဘာက္ ေနာ္ကေတာ့ 'ကြၽန္ေတာ္က Racial issue (လူမ်ိဳးေရးျပႆနာ) ျဖစ္လာမွာကို ေၾကာက္တယ္'ဟု သံုးသပ္သည္။
မိုင္ဂ်ာယန္က စစ္ေဘးဒုကၡ သည္စခန္းကို ဗမာအလွဴရွင္တစ္ ဦးလာလွဴရာမွာ စခန္းထဲမွာ ဗမာ လို႔မေျပာပါနဲ႔ဟု စခန္းတာ၀န္ခံ က ႀကိဳမွာထားခဲ့ေၾကာင္း စခန္း ႏွင့္နီးစပ္သည့္ သတင္းအရင္းအျမစ္တစ္ခုကေျပာသည္။
ေရြ႕လ်ားေနေသာ နာရီ လက္တံမ်ားႏွင့္အတူ ကခ်င္စစ္ပြဲ သည္လည္း ေရွ႕ကို တိုး၍သြား ေနသည္။
လိုင္ဇာၿမိဳ႕ ေဂ်ယမ္းဒုကၡ သည္စခန္းမွာ ေစတနာ့၀န္ထမ္း အလုပ္လုပ္ေနၿပီး ျမစ္ႀကီးနားမွာ ရွိသည့္ မိသားစုဆီကို မျပန္ႏိုင္ ေသးသည့္ ဦးေနာ္ဂ်ာကေတာ့
'အခုလို ဆက္ျဖစ္ေနမယ္ဆိုရင္ လူမ်ိဳးေရးဘက္ကို ဦးတည္ေနတဲ့ သေဘာရွိတယ္'ဟုဆိုသည္။
ၿပီးေတာ့ သူက တုိးတိုးထပ္ ေျပာသည္။
'ကြၽန္ေတာ္တို႔လည္း ကြၽန္ေတာ္တို႔ ခံႏိုင္တဲ့ အတိုင္းအတာေပါ့'