ဦးခ်န္ထြန္း သို႔မဟုတ္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕႐ွိ ဆူးေလးေစတီေတာ္ျမတ္အား ကာကြယ္ခဲ့သူ......

ဦးခ်န္ထြန္း သို႔မဟုတ္ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕႐ွိ ဆူးေလးေစတီေတာ္ျမတ္အား ကာကြယ္ခဲ့သူ......
ဦးခ်န္ထြန္း ( ၁၈၅၉-၁၈၉၄) စစ္ေတြၿမိဳ႕မွ ေရႊစလြယ္ရ သူေဌးႀကီးဦးရဲေက်ာ္သူ ဆုိလွ်င္ ရခုိင္သားမ်ား ေလာကတြင္မသိသူမရွိသေလာက္ ပင္ ထင္ေပၚေက်ာ္ေဇာသည္။ သူ႔သားဦးခ်န္ထြန္း အေဖေျခရာကုိနင္း၍ထုိေခာတ္ထုိခ်ိန္က ျမန္မာႏိုင္ငံမက ဥေရာပႏူိင္ငံမ်ား အထိပင္ သူ႔အရွိန္အ၀ါ လႊမ္းမုိးခဲ့ေသာ နာမည္ႀကီး ဥပေဒ ပါရဂူတစ္ဦးျဖစ္သည္။ ဦးရဲေက်ာ္ သူ၊ ေဒၚသံဒါျဖဴတုိ႔ မိဘႏွစ္ပါးတြင္ သားသမီး(၁၀)ဦး ထြန္းကားခဲ့ရာ ဦးခ်န္ထြန္း အပါအ၀င္ သား(၆)ေယာက္စလုံးသည္ ထုိေခာတ္က အဂၤလန္ ေက်ာင္းတြင္ ေက်ာင္းေနခဲ့ၾက၍ စာတတ္ေပတတ္ ပုဂၢဳိလ္မ်ား ျဖစ္ၾကသည္။

ဦးခ်န္ထြန္းသည္ ဥပေဒဘြဲ႔ ေနာက္ဆုံးႏွစ္ ျဖစ္ေသာ ၁၈၈၁ခုႏွစ္တြင္ ေရာမ ဥပေဒဘာသာရပ္၊ ဥပေဒ အတတ္ပညာ ဘာသာရပ္၊ အဂၤလိပ္ လူမ်ဳိးတုိ႔၏ ေရွ႕ ေဟာင္းထုံးတမ္းစဥ္လာ ဘာသာရပ္ အားလုံးကုိ အမွတ္အမ်ားဆုံး ဂုဏ္ထူးႏွင့္ ေအာင္ျမင္ခဲ့သည္။ ၀ိတုိရိယ ဘုရင္မႀကီးက သူပုိင္စုိးေသာ ကုိလုိနီႏူိင္ငံမ်ားထဲမွ ဤမွ်ေလာက္ ပညာေတာ္ေသာ ကေလးမ်ဳိး ရွိသည္ကုိ တအံတၾသ ျဖစ္ခဲ့ရသည္ဟု သိရွိရသည္။ေတြ႔႔ခ်င္လြန္း၍ အေခၚခံရေသာအခါ ေတာသားေလးက ရခုိင္ရုိးရာ၀တ္စုံျဖစ္သည့္ ေတာင္ရွည္ပုဆုိး၊ ရင္ဖုံးအကၤ်ီ၀တ္ဆင္၍ ရခုိင္ရုိးရာ ေဖာ့လုံးေခါင္းေပါင္း ၀တ္ၿပီး သြားေရာက္ခဲ့သည္။ ဘုရင္မႀကီးက လက္ဆြဲ ႏႈတ္ဆက္ျပီး လက္ဖက္ရည္ပြဲႏွင့္ ေမာင္ခ်န္ထြန္းကုိ ဧည့္ခံခဲ့ သည္။ ၀ိတုိရိယ ဘုရင္မႀကီးဆုကုိ သူကုိယ္တုိင္ ခ်ီးျမွင့္ၿပီး ဘုရင္မႀကီး၊ သားေတာ္ႏွင့္ ေတာ္၀င္ ျမင္းရထား ကုိစီးခြင့္ရေသာ ဆုလည္းပါ၀င္သည့္အျပင္ နန္းေတာ္ထဲသုိ႔ အခ်ိန္မေရြး သြားလာႏုိင္ခြင့္ အခြင့္အေရးကုိပင္ ဘုရင္မႀကီးက ေပးအပ္ခဲ့သည္။
ဘာသာရပ္တုိင္းတြင္ ထူးခၽြန္ဆု ရရွိခဲ့၍ ဘာသာ ရပ္တခုလွ်င္ ထုိေခာတ္က စတာလင္ေပါင္ (၁၀၀)စီ ခ်ီးျမွင့္ခံခဲ့သူျဖစ္သည္။ ဦးခ်န္ထြန္းရရွိခဲ့ေသာ ဂုဏ္ထူးေဆာင္ အမွတ္မ်ဳိးကုိ ဒုတိယကမာၻစစ္ျဖစ္ေသာ အခ်ိန္အထိ ေနာက္ထပ္ ထုိ ဆုမ်ဳိးရရွိသူ လုံး၀မရွိေၾကာင္း သိရွိရသည္။ ရန္ကုန္ျပန္လာ၍ ၀ိတုိရိယ ဘုရင္မဆုကုိ ဆြဲ၍သြားလွ်င္ ဦးခ်န္ ထြန္းႏွင့္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆုိင္ ဆုံမိေသာ လူတုိင္းသူ႔ကုိ အေလးျပဳရသည္။ စက္ဘီးစီးလာသူ ၿဖစ္ေနလွ်င္ စက္ ဘီးမွ ဆင္းရပ္၍ အေလးျပဳရသည္။
၁၈၅၄ ခုႏွစ္တြင္ ၿဗိတိသွ် အစုိးရသည္ စီမံကိန္းခ်၍ ရန္ကုန္ၿမဳိ႕ကို ေခာတ္မီၿမဳိ႕ေတာ္ ျပဳလုပ္ခဲ့ရာ လမ္းမ်ား တုိးခ်ဲ႕ရာတြင္ လမ္းမလြတ္ဟု ဆုိၿပီး ဆူးေလဘုရားကုိ ယခုေနရာမွအျခားတေနရာ သုိ႔ ေရႊ႕ေျပာင္းရန္ ေဆြးေႏြးခဲ့ၾကသည္။ ၿဗိတိသွ် အရာရွိမ်ား တင္ျပခ်က္တြင္ ေနာက္အႏွစ္ ၅၀- ၁၀၀ အတြင္း ရန္ကုန္ၿမဳိ႕သည္ ကမာၻ႔အဆင့္မီွ ၿမဳိ႕ေတာ္ႀကီး တၿမိဳ႕ ျဖစ္လာမည္ျဖစ္ရာ ဆူးေလဘုရားသည္ မုိးထိေအာင္ ျမင့္မားသည့္ အေဆာက္ အအုံမ်ားေအာက္ ေရာက္ေနမည္ျဖစ္၍ မသင့္ေတာ္။ ထို႔ေျကာင့္သင့္ေတာ္သည့္ ေနရာ ေရႊ႕၍ ပုံတူေဆာက္ေပးရန္ အ ေၾကာင္းျပခဲ့သည္။ ယင္းကိစၥကုိ အဂၤလိပ္ အရာရွိမ်ား အပါအ၀င္ ျမန္မာအရာရွိမ်ားက ကန္႔ကြက္သူမရွိ သေဘာတူၾကသည္။
သို႔ေသာ္ဦးခ်န္ထြန္းကလက္မခံဘဲ ျမန္မာ လူမ်ဳိးမ်ား၏ ထုံးတမ္းစဥ္လာတြင္ ဘုရားတည္ၿပီးလွ်င္ ေရႊ႕ေျပာင္းျခင္း၊ ဖ်က္ျခင္း ျပဳလုပ္ရုိး ထုံးစဥ္မရွိေျကာင္း၊ လန္ဒန္ကုိ ေခာတ္မီျမဳိ႕ေတာ္ ေဆာက္လုပ္စဥ္က Square Building အ၀ုိင္းကုိ ေရွ႕ေဟာင္း အေဆာက္အအုံတစ္ခုအျဖစ္ အေနျဖင့္ ဘာေၾကာင့္ ခ်န္ထားခဲ့သလဲဟု အေရးဆုိခဲ့သည္။ဦးခ်န္ ထြန္း၏ ကန္႔ကြက္ခ်က္မ်ား လုံး၀ အရာမေရာက္ခဲ့၍ စေနေဒါင့္မွစ၍ ဆူးေလဘုရားကုိ ဖ်က္ပါေတာ့သည္။
ဦးခ်န္ထြန္းသည္ အာဂသတၱိရွင္တစ္ဦး ျဖစ္သည္။ လုပ္ရဲသည္။ လုပ္ရဲေသာသတၱိ ရွိသည္။ အလုပ္ျပဳတ္ခ်င္ ျပဳတ္ပါေစ လုံး၀ ေနာက္မဆုတ္ခဲ့ပါ။ သူ႔ကုိေရႊတံဆိပ္ဆု ေပးထားေသာ၀ိတုိရိယ ဘုရင္မကုိ ခ်က္ခ်င္း သတိ ရလာခဲ့သည္။ ေၾကးနန္းရုိက္ၿပီး စာတစ္ေစာင္ကုိလည္း ဘုရင္မႀကီးထံ အက်ဳိးအေၾကာင္း ေရးးသားေပးပုိ႔ လုိက္သည္။ ၀ီတို၇ိယဘု၇င္မျကီးကဆူးေလေစတီေတာ္ျကီးကိုမဖ်က္၇န္အမိန္႔ထုတ္လိုက္သည္။
ဦးခ်န္ထြန္၏ ေက်းဇူး၊ ၀ိတုိရိယ ဘုရင္မႀကီး၏အမိန္႔ေၾကာင့္ ယေန႔ျမန္မာလူမ်ဳိးတုိ႔ ဆူးေလေစ တီကုိ ရန္ကုန္ၿမဳိ႕လည္တြင္ ေတြ႔ေနရျခင္း ျဖစ္သည္။ ဦးခ်န္ထြန္းေက်းဇူးကား အလြန္ ႀကီးမားပါသည္။ ဆပ္ ၍ ကုန္ႏိုင္မည္ မဟုတ္ပါ။ ဆူးေလေစတီကုိ ဖူးေတြ႔ရတုိင္း ဦးခ်န္ထြန္းကုိ သတိရသင့္ေပသည္။
ဤမွ်ေလာက္ ႏိုင္ငံအတြက္ အဖုိးတန္ ရတနာသားေကာင္း တစ္ဦးသည္ အသက္(၃၅)ႏွစ္တြင္ ကြယ္လြန္ခဲ့ရသည္။ ေရတိမ္နစ္ခဲ့ရသည္။ ႏူိင္ငံအတြက္ဆုံးရွံဳးမႈ တစ္ရပ္အျဖစ္ ၀မ္းနည္းစြာျဖင့္ မွတ္တမ္းတင္ပါသည္။
ဦးခ်န္ထြန္းပံုကို၇ုပ္ထုလုပ္ျပီး ဆူးေလဘုရားတြင္ထား၇ိွသင့္ပါသည္။ ႏိုင္ငံေတာ္အတြက္အစြမ္းကုန္အက်ိဳးျပဳခဲ့ေသာ ရခိုင္ပညာရွင္တစ္ေယာက္ အသိအမွတ္ျပဳျခင္းမခံ၇သည္မွာ ၀မ္းနည္းစရာေကာင္းပါသည္။
အာရကန္ အ၇ွင္ဣေႏၵာဘာသေရးသားေသာ ဦးခ်န္ထြန္းအေျကာင္းကို ဆီေလ်ာ္ေအာင္ျပဳျပင္ေ၇းသားပါသည္။ ဦးခ်န္ထြန္းပံုရွာမရေသာေျကာင့္ ပံုမထည္႔လိုက္၇သည္ကိုနားလည္ေပးရန္ေတာင္းပန္အပ္ပါသည္။
ပံုရိွသူမ်ားအမ်ားသူငွာသိရိွေအာင္မွ်ေ၀ေပးရန္ေတာင္းဆိုပါသည္။
အာရကန္ေအာင္ေအာင္