Friday, March 17, 2017

ကေနဒါႏိုင္ငံရဲ ့ လူသားခ်င္းညွာတာ ေထာက္ထားမွဳ မရွိတဲ ့လုပ္ရပ္ကို ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ ျမန္မာေက်ာင္းသားတစ္ဦး ကိုရဲရင့္။

Myo Aye with Poe Ziwa.
ယခုအခါ ကေနဒါႏိုင္ငံရဲ ့ လူသားခ်င္းညွာတာ ေထာက္ထားမွဳ မရွိတဲ ့လုပ္ရပ္ကို ရင္ဆိုင္ေနရတဲ့ ျမန္မာေက်ာင္းသားတစ္ဦး ကိုရဲရင့္။
၂၀၀၇ ခုႏွစ္ကေန စတင္လုပ္ေဆာင္လာခဲ့တဲ့ ကေနဒါႏိုင္ငံ Immigration and Refugee Board ရယ္၊ President of the Canada Border Services Agency ရဲ ့ သနားညွာတာေထာက္ထားမွဳမရွိတဲ့ ေဆာင္ရြက္မွဳကို ကန္ ့ကြက္တဲ့အေနနဲ ့ ကိုရဲရင့္ဟာ ကေနဒါႏိုင္ငံရဲ ့ တရားရုံးမွာ တရား၀င္ ရင္ဆိုင္ေလွ်ာက္ထားခဲ့ပါတယ္။ ကိုရဲရင့္က သူဟာ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္က ျပန္ေပးဆြဲတဲ့လုပ္ရပ္ကို သူလုပ္ခဲ့ေပမယ့္ သူဟာ အၾကမ္းဘက္သမား မဟုတ္ဖူး၊ ေလယာဥ္ေပၚပါတဲ့သူ တစ္ဦးတစ္ေယာက္ကိုမွ လုံး၀ နာက်င္ထိခိုက္ေအာင္ ရည္လည္း မရည္ရြယ္ခဲ့ဖူး၊ လုပ္ေဆာင္ခဲ့တာလည္း မရွိဖူးလို ့ ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ သူဟာ ျမန္မာျပည္ ဒီမိုကေရစီစနစ္ ျပန္လည္ထြန္းကားေရးအတြက္ စစ္အာဏာရွင္ကို ဆန္ ့က်င္ေတာ္လွန္ေနတဲ့သူ တစ္ဦးသာ ျဖစ္ပါတယ္လို ့ ခုခံေခ်ပခဲ့ပါတယ္။
ကိုရဲရင့္နဲ ့ ကိုရဲသီဟတို ့ႏွစ္ဦးဟာ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္မွာ ျမန္မာေလေၾကာင္းလိုင္း ေလယာဥ္အမွတ္ (F 28) ကို ျပန္ေပးဆြဲ ေခၚေဆာင္ခဲ့ျပီး ထိုင္းႏိုင္ငံ နယ္ေျမအတြင္းကို ဆင္းသက္ေစခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါကို အေၾကာင္းျပျပီး ကေနဒါအစိုးရကေန ကုိရဲရင့္ကို ျပန္လည္ပို ့ေဆာင္ဖို ့ လုပ္တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ဒီကိစၥနဲ ့ ပတ္သက္လို ့ ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္ဆိုင္ရာ မဟာမင္းၾကီးရုံး (The United Nations High Commissioner for Refugees – UNHCR) ကလည္း ကေနဒါႏိုင္ငံအစိုးရအေနနဲ ့ ကိုရဲရင့္ကို ျမန္မာႏိုင္ငံကို ျပန္ပို ့ခဲ့မယ္ဆိုရင္ ဖမ္းဆီးညဥ္းပမ္းႏွိပ္စက္ခံရျခင္း၊ ႏွစ္ရွည္ေထာင္သြင္းအက်ဥ္းခ်ျခင္းနဲ ့ အသက္အႏၱရာယ္ပါ ရွိႏိုင္တာမို ့ အထူးစိုးရိမ္မိတယ္လို ့ ထုတ္ေဖာ္ေျပာဆိုခဲ့ပါတယ္။
ကိုရဲရင့္ဟာ ေလယာဥ္ျပန္ေပးဆြဲမွဳကို လုပ္ေဆာင္ခဲ့တာ မွန္ေပမယ့္ သူ ့ရဲ ့ အဓိက ရည္ရြယ္ခ်က္ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ ့ စစ္အာဏာရွင္လက္ေအာက္မွာ ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းခံေနၾကရတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ ခြ်င္းခ်က္မရွိ လြတ္ေျမာက္ေစဖို ့အတြက္ ဖိအားေပးတဲ့ လုပ္ရပ္တစ္ခုအေနနဲ ့ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ျခင္း ျဖစ္တယ္လို ့ ယုံၾကည္ေၾကာင္းလည္း ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
၁၉၈၉ ခုႏွစ္၊ ေအာက္တိုဘာလ ၂၈ ရက္ေန ့က ကိုရဲရင့္နဲ ့ ကိုရဲသီဟတို ့ ႏွစ္ဦးဟာ ျမန္မာ့ေလေၾကာင္းပိုင္ ေလယာဥ္အမွတ္ ၂၈ (Fokker 28) ကို ျပန္ေပးဆြဲခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီ ခရီးသည္ေလယာဥ္ဟာ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ ့ ျမိတ္ေလဆိပ္ကေန ျမဳိ ့ေတာ္ ရန္ကုန္ျမဳိ ့ကို ပ်ံသန္းမယ့္ ေလယာဥ္ ျဖစ္ပါတယ္။ ျမိတ္ေလယာဥ္ကြင္းကေန စတင္ပ်ံသန္းဖို ့ ထြက္ခြာခ်ိန္ မေႏွးမေႏွာင္းမွာဘဲ ကိုရဲရင့္နဲ ့ ကိုရဲသီဟတို ့ ႏွစ္ဦးရဲ ့ ျပန္ေပးဆြဲမွဳေအာက္ကေန ထိုင္းႏိုင္ငံဘက္ကို ဦးတည္ ပ်ံသန္းခဲ့ရျပီးေနာက္ မိုင္ ၈၀ သာ ေ၀းကြာတဲ့ ထိုင္းႏိုင္ငံ၊ စစ္ဘက္ဆိုင္ရာေလယာဥ္ကြင္းျဖစ္တဲ့ U-Tapao ေလယာဥ္ကြင္းမွာ ဆင္းသက္ခဲ့ရပါတယ္။
ထိုင္းႏိုင္ငံ၊ U-Tapao ေလယာဥ္ကြင္းမွာ ဆင္းသက္တာနဲ ့ ခ်က္ျခင္းဘဲ ကိုရဲရင့္နဲ ့ ကိုရဲသီဟတို ့ဟာ ေလယာဥ္ခရီးသည္ေတြထဲက အသက္အရြယ္ၾကီးသူနဲ ့ အသက္အရြယ္ ငယ္လြန္းသူ စုစုေပါင္း အေယာက္ ၃၀ ကို လႊတ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ က်န္ရွိေနေသးတဲ့ ခရီးသည္ အေယာက္ ၅၀ ကိုသာ ထိန္းသိမ္းထားခဲ့ျပီး ျမန္မာစစ္အစိုးရအေနနဲ ့ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားအားလုံးကို ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ ့ ေထာင္မ်ားအတြင္းကေန လႊတ္ေပးဖို ့ ေတာင္းဆိုခဲ့ပါတယ္။
ထိုင္းအစိုးရ၊ ထိုင္းျပည္သူျပည္သားေတြအပါအ၀င္ ကမၻာ့ျပည္သူျပည္သားေတြ ဒီေလယာဥ္ျပန္ေပးဆြဲမွဳသတင္းကို သိရွိသြားၾကျပီးေနာက္၊ ျမန္မာစစ္အစိုးရရဲ ့ မတရားဖမ္းဆီးထိ္န္းသိမ္းျခင္းကို ခံေနၾကရတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ အေရးဆိုျခင္းသာျဖစ္တဲ့အတြက္ ကိုရဲရင့္နဲ ့ ကိုရဲသီဟတို ့ ႏွစ္ဦးဟာ ေလယာဥ္ခရီးသည္အားလုံးကို လႊတ္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ေလယာဥ္ေမာင္းသူမ်ား၊ ေလယာဥ္၀န္ထမ္းမ်ားနဲ ့ ေလယာဥ္ခရီးသည္မ်ားအားလုံး လုံး၀ ထိခိုက္နာက်င္ ေဘးအႏၱရယ္ အလ်ဥ္းမရွိခဲ့ဘဲ၊ ျပန္ေပးဆြဲသူ ကိုရဲရင့္နဲ ့ ကိုရဲသီဟတို ့ ႏွစ္ဦးရဲ ့ လုပ္ရပ္ ရည္ရြယ္ခ်က္အစစ္အမွန္ကိုပါ သိရွိနားလည္ခဲ့ၾကပါတယ္။
ကိုရဲရင့္နဲ ့ ကိုရဲသီဟတို ့ရဲ ့ ေတာင္းဆိုခ်က္မ်ားကို ထိုင္းႏိုင္ငံ၊ ဘန္ေကာက္ျမဳိ ့မွာ အေျခစိုက္တဲ့ ျမန္မာသံရုံးမွတစ္ဆင့္ အသိေပးေတာင္းဆိုခဲ့ေပမယ့္ ဘယ္သူေသသေသ ငေတမာရင္ ျပီးေရာဆိုတဲ့ ျမန္မာစစ္အာဏာရွင္အစိုးရဟာ ေလယာဥ္ေပၚမွာ ပါရွိေနတဲ့ ျမန္မာခရီးသည္မ်ားအားလုံးရဲ ့ အသက္ကိုေတာင္ ငဲ့ညွာျခင္းမရွိဘဲ လစ္လ်ဴရွဳမွဳကို ေခါင္းမာစြာနဲ ့ တုန္ ့ျပန္ခဲ့ပါတယ္။
၉ နာရီၾကာျမင့္ေသာ ေလယာဥ္ျပန္ေပးဆြဲမွဳရဲ ့ ေနာက္ဆုံးမွာ ကိုရဲရင့္နဲ ့ ကိုရဲသီဟတို ့ ႏွစ္ဦးဟာ ထိုင္းအာဏာပိုင္ေတြထံမွာ အဖမ္းဆီး ခံခဲ့ၾကပါတယ္။ ထိုင္း ဒုတိယ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ Hon. Thienchai Sirisamphan ကိုယ္တိုင္ ဦးစီးျပီး ကိုရဲရင့္နဲ ့ ကိုရဲသီဟတို ့ကို ညွိႏွဳိင္းေဆာင္ရြက္ျပီး နားလည္မွဳအျပည့္နဲ ့ လိုအပ္သည္မ်ားကို အဆင္ေျပေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးခဲ့ပါတယ္။
ကိုရဲရင့္နဲ ့ ကိုရဲသီဟတို ့ ႏွစ္ဦးဟာ အသက္အရြယ္ ၂၁ ႏွစ္နဲ ့ ၂၅ ႏွစ္ အရြယ္သာ ရွိေသးတဲ့ ျမန္မာေက်ာင္းသားေတြ ျဖစ္ၾကျပီး၊ စစ္အာဏာရွင္လက္ေအာက္က ျမန္မာျပည္ရဲ ့ အေျခအေနကို ကမၻာက သိေအာင္သာ ရည္ရြယ္ျပီး လုပ္ေဆာင္ခဲ့တာျဖစ္ျပီး၊ ျမန္မာစစ္အာဏာရွင္အစိုးရထံ အခ်က္ ၇ ခ်က္ပါတဲ့ ေတာင္းဆိုခ်က္ေတြ ေတာင္းဆိုခဲ့ေၾကာင္း၊ အဓိကေတာင္းဆိုခ်က္မွာ ဖမ္းဆီးခံထားရတဲ့ ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြကုိ လႊတ္ေပးဖို ့ ေတာင္းဆိုတာျဖစ္ေၾကာင္း၊ ျပန္ပေးဆြဲေလယာဥ္ေပၚပါ ေလယာဥ္၀န္ထမ္း ၃ ဦးနဲ ့ ခရီးသည္ ၈၀ ေယာက္ကို လုံး၀ အႏၱရာယ္မေပးခဲ့ေၾကာင္း ထိုင္း ဒုတိယ၀န္ၾကီးခ်ဳပ္က သတင္းဌာနေတြကို ေျပာၾကားခဲ့ပါတယ္။
ကိုရဲရင့္နဲ ့ကိုရဲသီဟတို ့ႏွစ္ဦးဟာ ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္ဆိုင္ရာ မဟာမင္းၾကီးရုံး (The United Nations High Commissioner for Refugees – UNHCR) ရဲ ့ လက္ေအာက္ခံ ထိုင္းႏိုင္ငံ UNHCR က တရား၀င္ အသိအမွတ္ျပဳခံထားရသူေတြ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတို ့ႏွစ္ဦးစလုံးဟာ ျမန္မာျပည္ ၁၉၈၈ ခုႏွစ္ ရွစ္ေလးလုံးအေရးေတာ္ပုံၾကီးအတြင္းမွာ ပါ၀င္လွဳပ္ရွားခဲ့ၾကတဲ့ ျမန္မာေက်ာင္းသားေတြလည္း ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံကေန ျပန္ေပးဆြဲခဲ့တဲ့ ေလယာဥ္ျပန္ေပးဆြဲခဲ့တဲ့ ေလယာဥ္ကို ထိုင္းနယ္ေျမအတြင္း ဆင္းသက္ေစခဲ့တဲ့ ကိုရဲရင့္နဲ ့ ကိုရဲသီဟတို ့ ႏွစ္ဦးကို ထိုင္းႏိုင္ငံဥပေဒနဲ ့ ႏိုင္ငံတကာဥပေဒအရ အေရးယူအျပစ္ေပးခဲ့ေပမယ့္ ထိုင္းအစိုးရအေနနဲ ့ ကိုရဲရင့္နဲ ့ ကိုရဲသီဟတို ့ႏွစ္ဦးကို ျမန္မာႏိုင္ငံကို ျပန္ျပီး ပို ့ေဆာင္တာမ်ဳိး မလုပ္ဖူးလို ့ ကတိက၀တ္ျပဳခဲ့ပါတယ္။ ထို ့အတူဘဲ ထိုင္းႏို္င္ငံရဲ ့ တရားဥပေဒအရ ေလယာဥ္ျပန္ေပးဆြဲမွဳ က်ဴးလြန္သူ မည္သူကိုမဆို ေသဒဏ္ခ်မွတ္ရမယ္လို ့ ျပဌာန္းထားေပမယ့္ ျမန္မာေက်ာင္းသားေတြ ျဖစ္ၾကတဲ့ ကိုရဲရင့္နဲ ့ကိုရဲသီဟတို ့ရဲ ့ လုပ္ရပ္ မူရင္းရည္ရြယ္ခ်က္ကို သိရွိခ်က္အရနဲ ့ ေလယာဥ္နဲ ့ေလယာဥ္စီးခရီးသည္ေတြအားလုံးကို အၾကမ္းဘက္ အႏၱရယ္ေပးျခင္း လုံး၀မရွိခဲ့မွဳေၾကာင့္အရရယ္ ေထာင္ဒဏ္သာ သက္ညွာစြာ ခ်မွတ္ခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ထိုင္းႏိုင္ငံမွာ ႏိုင္ငံေရးခိုလွဳံခြင့္ေပးဖို ့ ေမတၱာရပ္ခံခဲ့ေပမယ့္ မရရွိခဲ့ပါ။ ထိုင္းႏိုင္ငံ တရားဥပေဒရဲ ့ စီမံမွဳေအာက္မွာ ကိုရဲရင့္နဲ ့ကိုရဲသီဟတို ့ဟာ ေထာင္ဒဏ္ ၆ ႏွစ္ ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ျခင္းကို ခံယူခဲ့ပါတယ္။ ေထာင္ဒဏ္ ၆ ႏွစ္မျပည့္ခင္မွာ ထိုင္းအစိုးရရဲ ့ သက္ညွာမွဳအရ ေထာင္သက္တမ္း ၂ ႏွစ္ခြဲျပည့္ေျမာက္တဲ့အခ်ိန္မွာ ေထာင္မွ လြတ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီေနာက္မွာ ကိုရဲရင့္ဟာ အေမရိကန္ႏိုင္ငံသို ့ ပညာသင္ေတာ္သင္အျဖစ္ သြားေရာက္ခဲ့ျပီး၊ ထိုမွတစ္ဆင့္ ကေနဒါႏိုင္ငံကို ေရာက္ရွိခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။
ကေနဒါႏိုင္ငံကို ၂၀၀၃ ခုႏွစ္မွာ ႏိုင္ငံေရးခိုလွဳံခြင့္ ရရွိဖို ့ေရာက္ရွိခဲ့ျပီး၊ ႏို္င္ငံေရးခိုလွဳံခြင့္ေတာင္းခံခဲ့တဲ့ ကိုရဲရင့္ကို ၂၀၀၇ ခုႏွစ္မွာ ကေနဒါ လူ၀င္မွဳၾကီးၾကပ္ေရးဌာနကေန မူရင္းေနရပ္ဌာေနကို ျပန္ပို ့ဖို ့အတြက္ လုပ္ေဆာင္ခဲ့ပါတယ္။
ကေနဒါႏိုင္ငံ ေရာက္ရွိခဲ့တဲ့အခ်ိန္မွာ ကေနဒါႏိုင္ငံရဲ ့ Immigration and Refugee Board ရယ္၊ President of the Canada Border Services Agency ရယ္က ကိုရဲရင့္ကို ျပန္ပို ့ဖို ့အတြက္ ကေနဒါ လူ၀င္မွဳၾကီးၾကပ္ေရးဌာနကို ဖိအားေပးခဲ့ပါတယ္။ ကိုရဲရင့္ကို ထိုင္းႏိုင္ငံသို ့ ျပန္ပို ့ဖို ့ ေျပာဆိုရာကေန အႏၱ႐ာယ္ရွိလွတဲ့ ျမန္မာျပည္ကို ျပန္ပို ့ဖို ့ လုပ္ေဆာင္လာသည္အထိ ျဖစ္ေပၚလာပါတယ္။
ကေနဒါႏိုင္ငံအစိုးရရဲ ့ လုပ္ရပ္ကို ကြ်န္ေတာ္တို ့ ျမန္မာေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူေတြအေနနဲ ့၊ ျမန္မာျပည္ ဒီမုိကေရစီအေရးကို ခ်စ္ျမတ္ႏို္းၾကတဲ့သူေတြအေနနဲ ့ ကိုရဲရင့္ကို ျမန္မာျပည္ အတင္းအက်ပ္ ျပန္ပို ့မယ့္ကိစၥကို ၀ိုင္း၀န္းကန္ ့ကြက္ေပးၾကဖို ့ေမတၱာရပ္ခံလိုပါတယ္။
ေလယာဥ္ျပန္ေပးဆြဲခဲ့မွဳကိစၥနဲ ့ ပတ္သက္တဲ့ အျဖစ္အပ်က္အေပၚ ေျပာၾကားခဲ့တဲ့ ျမန္မာေက်ာင္းသားႏွစ္ဦးျဖစ္တဲ့ ကိုရဲရင့္နဲ ့ ကိုရဲသီဟတို ့ရဲ ့ ေျပာၾကားခ်က္မ်ားနဲ ့ သူတို ့အေၾကာင္းအရာမ်ားကို ဆက္လက္ေဖာ္ျပေပးပါမယ္။
မ်ဳိးေအး။
မတ္လ ၄ ရက္ေန ့၊ ၂၀၁၇ ခုႏွစ္။

No comments: