ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ အေရးယူဒဏ္ခတ္မႈေတြကို ဆိုင္းငံ့ဖို႔ အခ်ိန္ေရာက္ၿပီလို႔ အေမရိကန္ႏို္င္ငံေရးမွာ ၾသဇာႀကီးမားတဲ့ ရီပတ္ပလင္ကန္ အထက္ လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဂြ်န္မက္ကိန္း က ေျပာလိုက္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ရင္းႏွီးျမဳပ္ႏွံမႈေတြ လုပ္တဲ့ေနရာမွာ အေမရိကန္ကုမၸဏီေတြအေနနဲ႔ လူမႈက်င့္၀တ္ သိကၡာေတြ ေစာင့္စည္းၿပီး တာ၀န္ယူမႈရိွတဲ့ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြ အျဖစ္ စံျပျဖစ္ဖို႔ လိုမယ္ လို႔ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဂြ်န္ မက္ကိန္းက ေျပာသြားပါတယ္။ ဒီအေၾကာင္းကိုေတာ့ ကိုသားညြန္႔ဦးက တင္ျပေပးထားပါတယ္။
ျမန္္မာႏို္င္ငံအတြင္း မၾကာခင္က သိသာထင္ရွားတဲ့ တိုးတက္ေျပာင္းလဲမႈေတြ ျဖစ္ခဲ့တာ၊ အထူးသျဖင့္ ၿပီးခဲ့တဲ့ေရြးေကာက္ပဲြအတြင္း ဒီမိုကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္နဲ႔ အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖဲြ႔ခ်ဳပ္တို႔ အႏိုင္ရၿပီး လႊတ္ေတာ္ထဲ ၀င္ေရာက္ႏိုင္တဲ့ အေျခအေနေတြေၾကာင့္ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈေတြကို ဆိုင္းငံ့ထားရေတာ့မယ့္ အခ်ိန္ေရာက္ေနၿပီလို႔ အထက္ လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဂြ်န္မက္ကိန္းက ေျပာသြားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း လက္နက္ တင္ပို႔ေရာင္းခ်မႈကိုပိတ္ပင္တာနဲ႔ ျမန္မာ့ ဒီမိုကေရစီေရးကို အေႏွာင့္အတား ျဖစ္ေစတဲ့ပုဂၢိဳလ္ေတြ၊ အဖဲြ႔အစည္းေတြကို ပစ္မွတ္ထားအေရးယူတာ မ်ိဳးေတာ့ ႁခြင္းခ်က္ဆက္ထားသင့္တယ္လို႔ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဂြ်န္မက္ကိန္းက ၀ါရွင္တန္ဒီစီက CSIS မဟာဗ်ဴဟာနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာေလ့လာေရးဌာနမွာ မေန႔က ေျပာဆိုသြားပါတယ္။
“ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈေတြ ဆိုင္းငံ့ဖို႔ အခ်ိန္က်ေနၿပီလို႔ ထင္ပါ တယ္။ လက္နက္ေရာင္းခ်မႈပိတ္ပင္တာနဲ႔၊ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီကို အေႏွာက္အယွက္ အဟန္႔အတားျဖစ္ေစ တဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မႈေတြ က်ဴးလြန္တဲ့၊ ႏိုင္ငံ့အရင္းအျမစ္ေတြကို မတရားယူထားတဲ့ ပုဂၢိဳလ္ေတြ၊ အဖဲြ႔အစည္းေတြအေပၚ ပစ္မွတ္ထားၿပီး အေရးယူထားတာေတြက လဲြလို႔ေပါ့။ ဒါေပမယ့္ ဒါဟာ အေရးယူ မႈေတြကို ႐ုပ္သိမ္းတာမဟုတ္ပါဘူး၊ ဆိုင္းင့ံထားဖို႔ပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြင္း တိုးတက္ မႈေတြ၊ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲ မႈေတြ ဆက္ျဖစ္ေနတဲ့ အေပၚမွာတည္ၿပီး ဒီ အေရးယူမႈေလွ်ာ့ေပးတာေတြကို လုပ္သြားပါ့မယ္။”
ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြအေနနဲ႔ ဒီမိုကေရစီနဲ႔ စီးပြားေရးျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လက္ေတြ႔ ေဆာင္ရြက္တဲ့ အေပၚမွာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုဘက္ကလည္း လုပ္ရပ္တခုခ်င္းကို တခုခ်င္းအလိုက္တုံ႔ျပန္သြားမယ္ လို႔ ေျပာထားတာပါ။ အခုလို မူ၀ါဒေျပာင္းလဲဖို႔ စဥ္းစားခ်က္ဟာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြကို အားျဖစ္ေစဖို႔၊ ျမန္မာျပည္သူေတြ အက်ိဳးခံစားခြင့္ရဖို႔နဲ႔ ႏွစ္ႏိုင္ငံ ဆက္ဆံေရးတိုးတက္ေကာင္းမြန္လာဖို႔ ရည္ရြယ္တယ္လို႔လည္း အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ မက္ကိန္းက ေျပာသြားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ ျမန္မာႏို္င္ငံတြင္း ရင္းႏွီးျမႇဳပ္နွံမႈေတြလုပ္တဲ့အခါမွာ ျမန္မာျပည္သူေတြ လက္ေတြ႔အက်ိဳးျဖစ္ဖို႔နဲ႔၊ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရးကို အားျဖစ္ေစဖို႔ စံႏႈန္းစံထား သတ္မွတ္ထားရိွဖို႔လိုမယ္လို႔ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ မက္ကိန္းက ေျပာပါတယ္။
“ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း အေမရိကန္စီးပြားေရးလုပ္ငန္းေတြအတြက္ လူမႈက်င့္၀တ္သိကၡာ ေစာင့္စည္းဖို႔ အေျခခံ စံႏႈန္းစံထားေတြ သတ္မွတ္ထားရပါမယ္။ မွန္ကန္တဲ့ရင္းနွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ိဳးနဲ႔ လက္ခံလုိ႔မရတဲ့ရင္းနွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ိဳး ကို ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က ပိုင္းျခားသတ္မွတ္ထားတာ ရိွပါတယ္။ မွန္ကန္တဲ့ရင္းနွီးျမဳပ္ႏွံမႈမ်ိဳး ဟာ ျမန္မာႏို္င္ငံရဲ႕ ပုဂၢလိကအခန္းက႑ကို အားျဖစ္ေစပါမယ္၊ ႏိုင္ငံသားေတြအတြက္ အက်ိဳး ျဖစ္ထြန္းေစ ပါတယ္၊ ေနာက္ဆံုးမွာ စီးပြားေရးနဲ႔ အရပ္ဘက္အုပ္ခ်ဳပ္မႈကို စစ္တပ္ကခ်ဳပ္ကိုင္ထားတာေတြ ေလွ်ာ့ သြားေစပါလိမ့္မယ္။ လက္ခံလို႔မရတဲ့ ရင္းနွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈမ်ိဳးကေတာ့ ဒါနဲ႔ ဆန္႔က်င္ဘက္ပါ။ စီးပြားေရးမွာ နီးစပ္ရာလက္တဆုပ္ကပဲ လက္၀ါးႀကီးအုပ္မႈကို အားျဖစ္ေစၿပီး ျမန္မာႏိုင္ငံဖံြ႔ၿဖိဳးမႈဟာလည္း ေနာက္ ဆယ္စုႏွစ္နဲ႔ခ်ီ ေနာက္က်သြားႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္လည္း စစ္တပ္က ခ်ဳပ္ကိုင္ထားတဲ့ ျမန္မာႏို္င္ငံထဲမွာ အေမရိကန္ကုမၸဏီေတြ၊ အစိုးရပိုင္လုပ္ငန္းေတြနဲ႔ စီးပြားေရးတဲြလုပ္တာမ်ိဳးကိုေတာ့ ခြင့္ျပဳသင့္တယ္လို႔ မထင္ပါဘူး။”
ျမန္မာႏို္င္ငံအတြင္း ရင္းနွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြဟာ လူမႈ၀တၱရားေတြအေပၚ တာ၀န္ယူလိုစိတ္ျဖစ္ဖို႔၊ အလုပ္သမား အခြင့္အေရးေတြကို ေလးစားလိုက္နာဖို႔နဲ႔ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းမႈ ရိွဖို႔ လိုမယ္လို႔ သူက ေထာက္ျပပါတယ္။ ဒါမွလည္း အေေမရိကန္ကုမၸဏီေတြဟာ အျခား ႏိုင္ငံျခားရင္းနွီးျမဳပ္ႏွံမႈေတြ အၾကား စံျပအျဖစ္နဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲ လူ႔က်င္၀တ္သိကၡာရိွတဲ့ ႏိုင္ငံျခားရင္းနွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြျဖစ္လာေစေရး ဦးေဆာင္ ဦးရြက္ ျပဳႏိုင္မယ္လို႔ မစၥတာမက္ကိန္းက ေျပာပါတယ္။
လက္ရိွ ျမန္မာႏိုင္ငံထဲက အေျခအေနကို အကဲျဖတ္ရာမွာေတာ့ ျမန္မာအစိုးရသမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ လုပ္ေဖာ္ ကိုင္ဘက္ေတြဟာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲလိုစိတ္ရိွသူေတြလို႔ သူယံုၾကည္တဲ့အေၾကာင္း ေျပာပါတယ္။ ေနာက္ သမၼတဦးသိန္းစိန္အစိုးရအဖဲြ႔အတြင္းမွာ ရွိေနသူတခ်ဳိ႕ဟာလည္း အရင္တုန္းက အေမရိကန္-ျမန္မာႏွစ္ဘက္ ဆက္ဆံေရးေကာင္းစဥ္က အေမရိကန္ စစ္ေက်ာင္းေတြမွာလာၿပီးေတာ့ သင္တန္းတက္ခဲ့ဖူးသူေတြ၊ သူတို႔ဟာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုနဲ႔ နီးစပ္လုိသူေတြျဖစ္တယ္လို႔ သူက ယူဆပါတယ္။
“ျမန္မာ့အေရးဟာ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုသံတမန္ေရးမွာ ေနာက္ထပ္အေရးပါတဲ့ စမ္းသပ္မႈျဖစ္ပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့နွစ္အတြင္း က်ေနာ္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ႏွစ္ႀကိမ္သြားေရာက္ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံမွာ လုပ္ေဆာင္ စရာေတြ အေတာ္က်န္ေနေသးတယ္၊ လုပ္ရဦးမယ္ဆိုတာကို ေသခ်ာေစခ်င္တာပါ။ အထူးသျဖင့္ေတာ့ အၾကမ္းဖက္မႈေတြ ရပ္တန္႔ဖို႔၊ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ တိုင္းရင္းသားလူနည္းစုေတြနဲ႔ စစ္မွန္တဲ့ အမ်ိဳးသား ရင္ၾကားေစ့ေရး လုပ္ငန္းေတြ လုပ္ေဆာင္ဖို႔ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္လည္း လက္ရိွ ျမန္မာသမၼတနဲ႔ အစိုးရအဖဲြ႔အတြင္းက သူ႔မဟာမိတ္ေတြဟာ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးအတြက္ တကယ့္စိတ္ရင္းမွန္ရိွတယ္လို႔ က်ေနာ္ ယူဆပါတယ္။ တကယ့္ကို တိုးတက္မႈေတြ အတြက္လည္း ေဆာင္ရြက္ေနၾကပါတယ္။”
မစၥတာမက္ကိန္းဟာ အရင္တုန္းကေတာ့ ျမန္မာႏို္င္ငံအေပၚ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ အေရးယူ ဒဏ္ခတ္မႈေတြကို တက္တက္ႂကြႂကြ ေထာက္ခံအားေပးသူတဦးျဖစ္ပါတယ္။ သူဟာ အေမရိကန္ႏို္င္ငံေရး နဲ႔ လႊတ္ေတာ္ထဲ ၾသဇာႀကီးမားသူတဦးျဖစ္တာေၾကာင့္လည္း အခုလို ျမန္မာအေပၚအေရးယူမႈေတြ ဆိုင္းငံ့ဖို႔ သူ႔သေဘာထား ထုတ္ေဖာ္ေျပာလိုက္တာဟာ မၾကာခင္ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ သေဘာထား ျဖစ္လာဖြယ္ ရိွတယ္လို႔ ယူဆရပါတယ္။ အခု ေမလ ၂၀ ရက္ေန႔မွာ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ အေရးယူမႈဥပေဒတရပ္ ကို သက္တမ္းတိုးေပးရမယ့္ အခ်ိန္ေရာက္ေတာ့မွာပါ။ ဒါေၾကာင့္ အခု မစၥတာမက္ကိန္း ေျပာဆိုခ်က္ဟာ ဒီဆံုးျဖတ္ခ်က္အေပၚမွာ သက္ေရာက္လာႏိုင္မယ္လို႔ ယူဆရပါတယ္။


ျမန္မာျပည္အေပၚ ပိတ္ဆုိ႔မႈေတြ ရပ္တန္႔ထားဖို႔ အေမရိကန္အမတ္ ေျပာဆုိ

2012-05-14
အေမရိကန္ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဂြ်န္မက္ကိန္းက အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုအေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံအေပၚ ခ်မွတ္ထားတဲ့ အေရးယူပိတ္ဆို႔မႈေတြကို လက္နက္ေရာင္း၀ယ္မႈကလဲြၿပီး အားလံုးကို ယာယီရပ္တန္႔ထားဖို႔ မေန႔က တိုက္တြန္း ေျပာဆိုလိုက္ပါတယ္။

AFP
၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ေမလ ၁၄ ရက္က ၀ါရွင္တန္ဒီစီၿမိဳ႕ေတာ္ မဟာဗ်ဴဟာႏွင့္ ႏိုင္ငံတကာေလ့လာေရးဌာန CSIS တြင္က်င္းပသည့္ ႏွီးေႏွာဖလွယ္ပဲြ၌ အေမရိကန္ အထက္လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဂြ်န္မက္ကိန္း မိန္႔ခြန္းေျပာေနစဥ္။
၀ါရွင္တန္ဒီစီၿမိဳ႕ေတာ္ မဟာဗ်ဴဟာနဲ႔ ႏိုင္ငံတကာေလ့လာေရးဌာန CSIS မွာက်င္းပတဲ့ ႏွီးေႏွာဖလွယ္ပဲြတစ္ခုမွာ မစၥတာမက္ကိန္းက ေျပာသြားတာပါ။
ျမန္မာႏိုင္ငံကို ၿပီးခဲ့တဲ့ႏွစ္အတြင္း ႏွစ္ႀကိမ္သြားေရာက္ခဲ့တဲ့ အေမရိကန္အမတ္ မစၥတာမက္ကိန္းက လက္ရွိ သမၼတဦးသိန္းစိန္နဲ႔ သူ႔ကို ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ေနသူေတြဟာ ျမန္မာျပည္ရဲ႕ အေျပာင္းအလဲအတြက္ အမွန္တကယ္ တိုးတက္ေအာင္ လုပ္ေနသူေတြျဖစ္တယ္။ ဒါေၾကာင့္ အေမရိကန္အေနနဲ႔ ျမန္မာအေပၚပိတ္ဆို႔ အေရးယူမႈေတြကို ဆိုင္းငံထားသင့္ေၾကာင္း ေျပာၾကားသြားပါတယ္။
ဒါဟာ ပိတ္ဆို႔မႈေတြကို ရုပ္သိမ္းတဲ့အဆင့္ မဟုတ္ပါဘူး။ ဆိုင္းငံ့ထားတာပါ။ ျမန္မာႏိုင္ငံက ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲတာေတြအေပၚ မူတည္ၿပီး အေရးယူပိတ္ဆို႔တာေတြကလည္း အေလွ်ာ့အတင္း ရွိသြားမွာပါလို႔ မစၥတာမက္ကိန္း ေျပာသြားတာပါ။
အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စုရဲ႕ စီးပြားရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈေတြမွာ လိုက္နာရမယ့္ က်င့္ဝတ္တာ၀န္ေတြလည္း ရွိတယ္လို႔ သူက တဆက္တည္း ေျပာသြားပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာလူထုရဲ႕ အက်ဳိးစီးပြားကို ျဖစ္ထြန္းေစတဲ့ မွန္ကန္တဲ့ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံမႈမ်ဳိး ျဖစ္ရမယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။
ဒီအေတာအတြင္းမွာပဲ ျမန္မာႏိုင္ငံက စီးပြားေရးကို စစ္တပ္က လႊမ္းမိုးထိန္းခ်ဳပ္ထားဆဲ ျဖစ္သလို လူ႕အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္တာေတြ ရွိေနတာေၾကာင့္ အေမရိကန္စီးပြားေရး ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံတဲ့ ကုမၸဏီေတြအေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံကို သြားေရာက္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံဖို႔ လံုၿခံဳစိတ္ခ်ရတဲ့ အေျခအေန မရွိေသးဘူးလို႔ အေမရိကန္ စီးပြားေရး ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူေတြ စုေပါင္း လက္မွတ္ေရးထိုးၿပီး အေမရိကန္ သမၼတ အိုးဘားမားကို ေသာၾကာေန႔က အိတ္ဖြင့္ေပးစာတစ္ေစာင္ ေပးပို႔လိုက္ပါတယ္။
အေမရိကန္ လုပ္ငန္းရွင္ေတြအေနနဲ႔ ျမန္မာႏိုင္ငံက လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြမွာ ပါ၀င္ပတ္သက္တာမ်ဳိး မျဖစ္ရေအာင္ အေမရိကန္အစိုးရကို ေတာင္းဆိုလိုက္တာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဒီအိတ္ဖြင့္ေပးစာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ CRN ေခၚ စီးပြားေရးနဲ႔ ဘ႑ာေရးအဖဲြ႕အစည္းမ်ား လူ႕အခြင့္အေရးကို ေလးစားလိုက္နာေအာင္ ႏွဳိးေဆာ္ေနတဲ့ ကြန္ယက္ရဲ႕ ညြန္ၾကားေရးမွဴး Kathy Mulvey ကေျပာပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံက လူ႕အခြင့္အေရးခ်ဳိးေဖာက္မႈ အေျခအေနနဲ႔ ပတ္သက္တဲ့ မၾကာေသးခင္က ထြက္လာတဲ့ အစီရင္ခံစာေတြ၊ မ်က္ျမင္သက္ေတြရဲ႕ထြက္ဆိုခ်က္ေတြဟာ ဒီအိတ္ဖြင့္ေပးစာမွာ ပါ၀င္လက္မွတ္ေရးထိုးတဲ့ အေမရိကန္ ရင္းႏွီးျမွဳပ္ႏွံသူေတြအတြက္ အေလးထား သတိျပဳစရာေတြ ျဖစ္ပါတယ္။
အထူးသျဖင့္ ကခ်င္ျပည္နယ္မွာ ျမန္မာစစ္တပ္ရဲ႕ ထိုးစစ္ဆင္ေနတဲ့ အရွိန္အဟုန္ျမင့္လာတဲ့ အခ်က္လည္း ပါ၀င္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာအစိုးရရဲ႕ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြကို ဂုဏ္ျပဳေနၾကေပမယ့္ တခ်ိန္တည္းမွာပဲ ျမန္မာ့စီးပြားေရးကို စစ္တပ္က ခ်ဳပ္ကိုင္လႊမ္းမိုးထားတဲ့အခ်က္ကို အေမရိကန္ စီးပြားေရးလုပ္ငန္းရွင္ေတြဘက္က စိုးရိမ္ေနတာပါလို႔ Ms.Kathy Mulvey ကေျပာသြားတာပါ။