U Win Tin presses Canada to support UN inquiry
Wednesday, August 18, 2010
Wednesday, 18 August 2010 16:52 Thomas Maung Shwe
Chiang Mai (Mizzima) – Win Tin, co-founder of Burma's National League for Democracy, in an interview last week called on the government of Canada and other nations to support the appeal for a UN commission of inquiry into human rights abuses committed by the Burmese regime.
Australia, Britain, the Czech Republic, Slovakia, and yesterday the United States, have pledged their support for such an investigation.
Win Tin told Mizzima: "In Burma human rights violations are very severe and this why we need such an investigation to document what has happened." The close ally of Aung San Suu Kyi, who has spent a total of 19 years in detention for his defiance of Burma's rulers, said the military regime's violence had also "taken a sharp toll on the country's ethnic people".
Noting that 63 elected Canadian members of Parliament and 12 Senators had signed a petition urging the Canadian government to push the UN for such an inquiry, Win Tin said: "I hope Canada takes this opportunity to advocate for a UN commission of inquiry because this is what Burma needs."
In March, the UN special rapporteur on the human rights situation in Burma, Tomas Ojea Quintana, issued a report to the UN Human Rights Council, which stated that in Burma there existed a pattern of "gross and systematic" human rights abuses that suggested the abuses were a state policy that involved authorities at all levels of the executive, military and judiciary. It also stated that the "possibility exists that some of these human rights violations may entail categories of crimes against humanity or war crimes under the terms of the Statute of the International Criminal Court".
Quintana urged the UN to further look into rights abuses committed by the Burmese regime and consider launching a "commission of inquiry with a specific fact-finding mandate to address the question of international crimes".
Tin Maung Htoo Executive director of the Canadian Friends of Burma (CFOB) told Mizzima that: "Quintana's thorough report strongly suggests that the UN further investigate the systematic human rights violations in Burma. His report shouldn't just be ignored; member states of the UN including Canada must push the UN to follow through on Quintana's recommendations and further investigate the human rights violations which have occurred."
Last week, the CFOB issued a joint statement with colleagues at the Burma Campaign UK to publicly ask Canadian foreign minister Lawrence Cannon to come out in favour of such an inquiry. The government of Prime Minister Stephen Harper, usually a strong advocate for Burma's opposition, has yet to respond to Quintana's recommendations.
Burma Campaign director Mark Farmaner was quoted in the statement as saying: "It is very surprising Canada has not publicly stated that it supports the recommendation of the special rapporteur for a commission of inquiry. We need as many countries as possible on the record with their support. Canada's silence will encourage the dictatorship that they can continue to get away with their crimes."
Laura Markle, a spokeswoman for Canada's Ministry of Foreign Affairs and International Trade, had indicated to Mizzima that Canada was going to release a statement regarding the issues raised by Win Tin, but no such statement has to date been forthcoming.
Win Tin also urges Canada to investigate Ivanhoe Mines
Win Tin also called on the Canadian government to investigate whether Vancouver-based Ivanhoe Mines had committed human rights abuses in Burma and violated Canada's targeted sanctions against the regime led by Senior General Than Shwe.
Mizzima reported in June that the secretive trust established to oversee Ivanhoe's Burmese holdings sold the firm's 50 per cent stake in the Myanmar Ivanhoe Copper Company Limited (MICCL), the joint venture that operated Burma's Monywa copper mine, to cronies of the Burmese regime acting as middle men for Chinese state-run weapon's firm Nornico and mining giant Chinalco.
Win Tin, said he was deeply concerned by reports that Ivanhoe used businessmen closely connected to Burma's despotic leader Than Shwe to sell its stake in Monywa in a manner that had violated Canadian sanctions. "While we don't know the details, we know that Ivanhoe sold their share to the Chinese and Canada should look into this" he said.
The internationally recognised former political prisoner said he agreed with calls from rights groups that Ivanhoe's senior executives should appear before the Canadian Parliament to answer questions about the firm's Burmese operations and its apparent departure from the country.
Last month, NLD MP-elect Khun Myint Tun wrote formally to foreign minister Cannon and asked the Canadian government to investigate the circumstances surrounding the arrest and subsequent jailing of Ivanhoe's Burmese driver Thet Lwin. He was detained after his boss Andrew Mitchell, a senior Ivanhoe geologist in Burma, demanded to be driven to the home of NLD general secretary Suu Kyi, who remains under house arrest.
After driving to the lakeside residence both Thet Lwin and Mitchell were detained by the soldiers who act as her jailers. Mitchell, a British national was quickly released, but Thet Lwin, according to his family, was sentenced to seven years in prison for doing what his superior had foolishly ordered him to do.
Rights activists such as Khun Myint Tun fear that Thet Lwin died in Insein Prison and want the Canadian government to force Ivanhoe to disclose all it knows about the incident that led to his arrest.
In his letter to the Canadian government, Khun Myint Tun condemned Ivanhoe and the firm's chairman, Robert Friedland, for taking more than five years to publicly acknowledge that they were familiar with the case. Khun Myint Tun, himself a political prisoner from 1996 to 2003, told Mizzima that "had Ivanhoe been more forthcoming with what happened to Ko Thet Lwin immediately following his arrest, it is very likely he and his family could have been spared great suffering, the way Ivanhoe has dealt with this case is criminal".
ကုလမွ စစ္အစိုးရအား ေကာ္မရွင္ဖြဲ႔ စစ္ေဆးေရးကုိ ေထာက္ခံရန္ ဦးဝင္းတင္မွ ကေနဒါကုိ တိုက္တြန္း
ေသာမတ္စ္ ေမာင္ေရႊ | ဗုဒၶဟူးေန႔၊ ၾသဂုတ္လ ၁၈ ရက္ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္ ၂၂ နာရီ ၂၁ မိနစ္
ခ်င္းမိုင္ (မဇၥ်ိမ)။ ။ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္၏ ေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္သူ ဦးဝင္းတင္သည္ ျပီးခဲ့သည့္ အပတ္က အင္တာဗ်ဴး တခုတြင္ ျမန္မာ စစ္အစိုးရက က်ဴးလြန္ခဲ့ေသာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မွႈမ်ား အတြက္ ကုလသမဂၢမွ ေကာ္မရွင္တရပ္ဖြဲ႕၍ စံုစမ္း စစ္ေဆးေပးရန္ အၾကံျပဳ ေျပာဆိုမွႈမ်ားအား ေထာက္ခံရန္ ကေနဒါ အစုိးရႏွင့္ အျခားႏုိင္ငံမ်ားအား ေတာင္းဆိုလိုက္သည္။
ျမန္မာႏုိင္ငံ၏ အဓိက အတိုက္အခံပါတီ အမ်ိဳးသား ဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႔ခ်ဳပ္သည္ မတ္လက ပါတီ၏ ႐ုံးခ်ဳပ္တြင္ လာမည့္ ေရြးေကာက္ပြဲသည္ လြတ္လပ္မွႈႏွင့္ တရားမွ်တမွႈ မရွိႏုိင္သျဖင့္ ပါဝင္ယွဥ္ျပိဳင္ျခင္း မျပဳရန္ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ ခ်မွတ္ျပီးေနာက္ ပါတီ၏ ေခါင္းေဆာင္တဦးျဖစ္သူ ဦးဝင္းတင္ကုိ ေတြ႔ရစဥ္။ ျပီးခဲ့သည့္ အပတ္က ဦးဝင္းတင္သည္ ျမန္မာစစ္အစိုးရက က်ဴးလြန္ခဲ့ေသာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မွႈမ်ားအတြက္ ကုလသမဂၢမွ ေကာ္မရွင္တရပ္ဖြဲ႔၍ စံုစမ္း စစ္ေဆးေပးရန္ အၾကံျပဳ ေျပာဆိုမွႈမ်ားအား ေထာက္ခံရန္ ကေနဒါ အစုိးရႏွင့္ အျခားႏုိင္ငံမ်ားအား ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။ (ဓာတ္ပံု - မဇၩိမ)
ၾသစေၾတးလ်၊ ျဗိတိန္၊ ခ်က္ျပည္ေထာင္စု၊ ဆလိုဗက္ကီးယားႏွင့္ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံတုိ႔သည္ ထုိကဲ့သုိ႔ ေကာ္မရွင္ တရပ္ဖြဲ႕၍ စံုစမ္း စစ္ေဆးေပးရန္အတြက္ ေထာက္ခံမည္ဟု ကတိကဝတ္ ျပဳခဲ့ၾကျပီး ျဖစ္သည္။
"ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္ေနမွႈေတြဟာ အရမ္း ဆိုးဝါး ျပင္းထန္ လြန္းတဲ့အတြက္ အခုလိုမ်ိဳး စံုစမ္းစစ္ေဆးျပီး ဘာေတြ ျဖစ္ခဲ့တယ္ ဆိုတာကုိ မွတ္တမ္းတင္ဖုိ႔ လိုပါတယ္။ စစ္အစုိးရရဲ႕ အၾကမ္းဖက္မွႈေတြဟာ တိုင္းရင္းသား လူနည္းစုေတြ အတြက္လည္း အခ်က္ေပး ေခါင္းေလာင္းထုိးသံ တခု ျဖစ္ပါတယ္" ဟု ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ အားထားရေသာ လုပ္ေဖာ္ကုိင္ဘက္ တဦးျဖစ္ျပီး စစ္အစုိးရကုိ ဆန္႔က်င္ခဲ့သည့္အတြက္ ေထာင္ဒဏ္ ၁၉ ႏွစ္ခန္႔ အက်ဥ္းခ်ျခင္း ခံခဲ့ရသူ ဦးဝင္းတင္ က မဇၥ်ိမသို႔ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ကေနဒါ အစုိးရထံသုိ႔ ကေနဒါ ပါလီမန္ အမတ္ ၆၃ ဦးႏွင့္ ဆီးနိတ္အမတ္ ၁၂ ဦးတို႔က ျမန္မာစစ္အစိုးရ၏ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မွႈမ်ားအား ကုလသမဂၢမွ ေကာ္မရွင္ဖြဲ႕ စစ္ေဆးေရးကုိ တိုက္တြန္းရန္ အတြက္ လက္မွတ္ေရးထုိးကာ ပန္ၾကားခဲ့သည္ကုိ ရည္ညႊန္း၍ ဦးဝင္းတင္က "ကေနဒါ ႏိုင္ငံဟာ ကုလသမဂၢရဲ႕ ေကာ္မရွင္ဖြဲ႕စစ္ေဆးေရးကို ေထာက္ခံလိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။ ဒီလို စစ္ေဆးဖုိ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြက္ အထူးလိုအပ္ေနပါတယ္" ဟု ေျပာဆိုခဲ့သည္။
ယခုႏွစ္ မတ္လက ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး သံတမန္ မစၥတာ ေသာမတ္(စ္) အုိေဂ် ကြင္တားနားက ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရးေကာင္စီထံသုိ႔ အစီရင္ခံစာတေစာင္ တင္ျပခဲ့ရာတြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မွႈမ်ားသည္ စနစ္တက် က်ဴးလြန္ေနသည့္ ပံုစံျဖစ္ေနျပီး အစိုးရအရာရွိမ်ား၊ စစ္အာဏာပုိင္မ်ားႏွင့္ တရားေရးရာဌာနမ်ားကပါ ပါဝင္က်ဴးလြန္ေနသည့္ ပံုစံမ်ိဳးျဖစ္ေနသည္ဟု ပါရွိသည္။ ျမန္မာ စစ္အစုိးရ၏ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မွႈ ျဖစ္စဥ္မ်ားအား ႏုိင္ငံတကာ ရာဇဝတ္ခံု႐ုံး၏ ဖြင့္ဆို သတ္မွတ္ခ်က္အရ လူသားခ်င္းစာနာေထာက္ထားမွႈႏွင့္ လူ႔အဖြဲ႕အစည္းတခုလံုးကုိ ဆန္႔က်င္သည့္ စစ္ရာဇဝတ္မွႈမ်ားအျဖစ္ သတ္မွတ္ႏုိင္ေၾကာင္းလည္း ထုိအစီရင္ခံစာထဲတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
ကြင္တားနားသည္ ထုိအစီရင္ခံစာထဲတြင္ ျမန္မာစစ္အစိုးရ က်ဴးလြန္ခဲ့သည့္ ႏုိင္ငံတကာ ရာဇဝတ္မွႈမ်ားအတြက္ ေကာ္မရွင္တခုဖြဲ႕စည္း၍ ထပ္မံအေသးစိတ္ စံုစမ္းစစ္ေဆးရန္ ကုလသမဂၢအား အၾကံျပဳ တုိက္တြန္းထားသည္။
ကေနဒါႏုိင္ငံ ျမန္မာ့မိတ္ေဆြမ်ားအဖြဲ႕ (CFOB) မွ အလုပ္အမွႈေဆာင္ ဒါ႐ုိက္တာ တင္ေမာင္ထူးက မဇၥ်ိမသို႔ "မစၥတာ ကြင္တားနားရဲ႕ အစီရင္ခံစာက ကုလသမဂၢ အေနနဲ႔ ျမန္မာစစ္အစုိးရရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖာက္မွႈေတြကုိ စနစ္တက် စံုစမ္း စစ္ေဆးဖုိ႔ ေလးေလးနက္နက္ အၾကံျပဳထားပါတယ္။ ဒါကုိ လ်စ္လ်ဴရွႈလိုက္ဖို႔ မသင့္ပါဘူး။ ကေနဒါ အပါအဝင္ ကုလသမဂၢ အဖြဲ႕ဝင္ ႏုိင္ငံေတြ အေနနဲ႔ ကုလသမဂၢက မစၥတာကြင္တားနားရဲ႕ အၾကံျပဳခ်က္ကုိ အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔၊ ျမန္မာႏုိင္ငံက လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မွႈေတြကုိ စစ္ေဆးေပးဖို႔ တိုက္တြန္းသင့္ပါတယ္" ဟု ေျပာၾကားခဲ့သည္။
ျပီးခဲ့သည့္အပတ္က CFOB အဖြဲ႕သည္ ဘားမားကမ္ပိန္း (ယူေက) အဖြဲ႔ႏွင့္ ပူးတြဲေၾကညာခ်က္ ထုတ္ျပန္ခဲ့ရာတြင္ ကေနဒါႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ၾကီး Lawrence Cannon အား ကြင္တားနား၏ အၾကံျပဳခ်က္ကုိ တြန္းအားေပးရန္ ေတာင္းဆိုခဲ့ျပီး ကေနဒါ ဝန္ၾကီးခ်ဳပ္ Stephen Harper ၏ အစုိးရ အဖြဲ႔သည္ ျမန္မာအတိုက္အခံမ်ားကုိ အစဥ္အျမဲေထာက္ခံေလ့ ရွိသျဖင့္ ယခုကြင္တားနား၏ အၾကံျပဳခ်က္ကုိလည္း ေထာက္ခံရန္ ေတာင္းဆိုထားသည္။
ဘားမားကမ္ပိန္း၏ ဒါ႐ုိက္တာ Mark Farmaner က အဖြဲ႕၏ ေၾကညာခ်က္ထဲတြင္ "ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး သံတမန္ရဲ႕ အၾကံျပဳခ်က္ျဖစ္တဲ့ ေကာ္မရွင္ဖြဲ႕စစ္ေဆးေရးကုိ ကေနဒါႏုိင္ငံက ေထာက္ခံေၾကာင္း တရားဝင္ မထုတ္ျပန္ေသးတဲ့အတြက္ အလြန္အံ့ၾသမိပါတယ္။ ႏုိင္ငံေပါင္း ေျမာက္မ်ားစြာရဲ႕ ေထာက္ခံမွႈကို က်ေနာ္တို႔လိုအပ္ ေနပါတယ္။ ကေနဒါ ႏုိင္ငံရဲ႕ ႏွႈတ္ဆိတ္ေနမွႈဟာ ျမန္မာစစ္အစုိးရကုိ လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မွႈေတြကို ဆက္လက္က်ဴးလြန္ေစဖို႔ အားေပးသလို ျဖစ္သြားေစႏုိင္ပါတယ္" ဟု တိုက္တြန္းထားေၾကာင္း ေျပာျပခဲ့သည္။
ကေနဒါႏုိင္ငံ ႏိုင္ငံျခားေရးႏွင့္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ကုန္သြယ္ေရးဝန္ၾကီးဌာန၏ ေျပာေရးဆိုခြင့္ရွိသူ Laura Markle က မဇၥ်ိမသုိ႔ ေျပာၾကားရာတြင္ ကေနဒါ ႏုိင္ငံသည္ ဦးဝင္းတင္ တိုက္တြန္းသည့္ ကိစၥနဲ႔ ပတ္သတ္၍ ေၾကညာခ်က္တေစာင္ ထုတ္ရန္ရွိေၾကာင္းေျပာၾကားခဲ့သည္။
ကေနဒါမွ အိုင္ဗင္ဟုိး သတၳဳတြင္း ကုမၸဏီအား စံုစမ္းစစ္ေဆးရန္ ဦးဝင္တင္က တိုက္တြန္း
ဦးဝင္တင္သည္ ကေနဒါအစိုးရက ဗန္ကူးဗား အေျခစုိက္ အိုင္ဗင္ဟုိး သတၳဳတြင္း ကုမၸဏီအား လူ႔အခြင့္အေရးခ်ိဳးေဖာက္မွႈမ်ား ရွိမရွိႏွင့္ ကေနဒါႏုိင္ငံမွ ျမန္မာစစ္အစိုးရအေပၚ ခ်မွတ္ထားသည့္ စီးပြါးေရး အေရးယူပိတ္ဆို႔မွႈမ်ားအား အိုင္ဗင္ဟိုးမွ ခ်ိဳးေဖာက္ေနမွႈမ်ားကုိ စံုစမ္းစစ္ေဆးရန္ကိုလည္း ေတာင္းဆိုခဲ့သည္။
မဇၥ်ိမသတင္းဌာန၏ ဇြန္လက သတင္းတပုဒ္တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ မံုရြာတြင္ ေၾကးနီသတၳဳမိုင္းလုပ္ငန္းကုိ ဖက္စပ္လုပ္ကုိင္ေနသည့္ ျမန္မာအုိင္ဗင္ဟုိး ေၾကးနီကုမၸဏီလီမိတက္ (MICCL)၏ အစုရွယ္ယာ ၅ဝ ရာခုိင္ႏွႈန္း ကို တ႐ုတ္လက္နက္ကုမၸဏီၾကီး ႏိုရင္ကို (Norinco) ႏွင့္ တ႐ုတ္သတၱဳကုမၸဏီၾကီး တခုျဖစ္ေသာ ခ်ဳိင္းနားကိုးလ္ (Chinacol) တုိ႔ႏွင့္ ပတ္သက္ဆက္ႏြယ္မႈရွိသည့္ ျမန္မာစစ္အစိုးရ၏ လက္ရင္းလူယံုမ်ားကို လွ်ဳိ႕ဝွက္စြာ ေရာင္းခ်ခဲ့ေၾကာင္း ယံုၾကည္စိတ္ခ်ရသည့္ လွ်ိဳ႕ဝွက္သတင္းရပ္ကြက္တခုက အတည္ျပဳေျပာၾကားေၾကာင္း ေဖာ္ျပခဲ့ဖူးသည္။
ဦးဝင္းတင္က အိုင္ဗင္ဟိုးအေနျဖင့္ ျမန္မာစစ္ေခါင္းေဆာင္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးၾကီး သန္းေရႊႏွင့္ ဆက္ႏြယ္ေနသည့္ လက္ရင္းလူယံုမ်ားအား မံုရြာရွိ ရွယ္ယာမ်ားအား ေရာင္းခ်လိုက္သည္ ဆိုေသာ သတင္းမ်ားေၾကာင့္ အထူးစိုးရိမ္မိေၾကာင္းႏွင့္ ထုိအျပဳအမူသည္ ကေနဒါႏုိင္ငံမွ ျမန္မာႏုိင္ငံအေပၚ ခ်မွတ္ျပဌာန္းထားေသာ အေရးယူပိတ္ဆို႔မွႈမ်ားကုိ ခ်ိဳးေဖာက္လုိက္ျခင္းျဖစ္ေၾကာင္း ေျပာၾကားခဲ့သည္။ "က်ေနာ္တုိ႔ အေသးစိတ္မသိရေပမယ့္ အိုင္ဗင္ဟုိး ကုမၸဏီဟာ သူတို႔ရဲ႕ အစုရွယ္ယာေတြကုိ တ႐ုတ္ကုမၸဏီေတြနဲ႔ ပတ္သတ္ေနတဲ့သူေတြကုိ ေရာင္းလိုက္တယ္လို႔ သိရပါတယ္။ ကေနဒါအေနနဲ႔ ဒီကိစၥကို စံုစမ္း စစ္ေဆးသင့္ပါတယ္" ဟု ဦးဝင္းတင္က ေျပာၾကားခဲ့သည္။
လူ႔အခြင့္အေရးအုပ္စုမ်ား ေတာင္းဆိုေနၾကေသာ အခ်က္ျဖစ္သည့္ 'အိုင္ဗင္ဟုိးအေနျဖင့္ ကေနဒါ ပါလီမန္တြင္ ကုမၸဏီ၏ ျမန္မာႏုိင္ငံတြင္ ပါဝင္ပတ္သတ္ လုပ္ကုိင္ေနသည့္ သတင္းအခ်က္အလက္မ်ားႏွင့္ ၄င္းျမန္မာႏုိင္ငံမွ ထြက္ခြာသြားရသည့္ အေၾကာင္းရင္းမ်ားကုိ ရွင္းလင္းေျပာဆိုသင့္သည္'ဟူေသာ အခ်က္အား ကမၻာသိ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသမားေဟာင္း တဦးျဖစ္သူ ဦးဝင္းတင္က သေဘာတူသည္ဟု ဆိုသည္။
ျပီးခဲ့သည့္လက အန္အယ္လ္ဒီ လႊတ္ေတာ္အမတ္ ဦးခြန္ျမင့္ထြန္းသည္ ကေနဒါ ႏုိင္ငံျခားေရး ဝန္ၾကီး Cannon ထံသုိ႔ ကေနဒါ အစိုးရအဖြဲ႕အေနျဖင့္ အိုင္ဗင္ဟုိး ကုမၸဏီ၏ ယာဥ္ေမာင္းျဖစ္သူ ဦးသက္လြင္ အဖမ္းခံခဲ့ရသည့္ ကိစၥႏွင့္ ပတ္သတ္၍ စံုစမ္းေျဖရွင္းေပးရန္ တရားဝင္တိုက္တြန္းစာတေစာင္ ပုိ႔ခဲ့သည္။ ဦးသက္လြင္သည္ ၄င္း၏ အထက္အရာရွိျဖစ္သူ အိုင္ဗင္ဟုိးကုမၸဏီမွ အဆင့္ျမင့္ဘူမိေဗဒ ပညာရွင္ Andrew Mitchellက အမ်ိဳးသားဒီမိုကေရစီ အဖြဲ႕ခ်ဳပ္၏ ေခါင္းေဆာင္ျဖစ္သူ ေနအိမ္အက်ယ္ခ်ဳပ္က်ေနသည့္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ေနအိမ္သို႔ သြားေရာက္လိုသျဖင့္ ပုိ႔ေဆာင္ေပးခ့ဲျပီးေနာက္ပုိင္းတြင္ အက်ဥ္းအခ်ခံခဲ့ရျခင္းျဖစ္သည္။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၏ ေနအိမ္သုိ႔ ေမာင္းႏွင္သြားျပီး ေနာက္ပုိင္းတြင္ ဦးသက္လြင္ႏွင့္ မစၥတာ Andrew Mitchell တို႔ ႏွစ္ဦးစလံုး ဖမ္းဆီးထိန္းသိမ္းျခင္း ခံခဲ့ရျပီး ျဗိတိသွ်ႏုိင္ငံသားျဖစ္သည့္ မစၥတာ Mitchell အား မၾကာခင္ ျပန္လႊတ္ေပးခဲ့ေသာ္လည္း ဦးသက္လြင္ကုိမူ ေထာင္ဒဏ္ ၇ႏွစ္ ခ်မွတ္ခဲ့သည္ဟု ဦးသက္လြင္၏ မိသားစုက ေျပာခဲ့သည္။
ဦးခြန္ျမင့္ထြန္းကဲ့သုိ႔ေသာ လူ႔အခြင့္အေရးလွႈပ္ရွားသူမ်ားသည္ ဦးသက္လြင္ အင္းစိန္ေထာင္ထဲတြင္ ဆံုးပါးသြားမည္ကုိ စုိးရိမ္သည့္အတြက္ ကေနဒါ အစိုးရအေနျဖင့္ အိုင္ဗင္ဟိုး ကုမၸဏီအား ထုိအမွႈကိစၥႏွင့္ ပတ္သတ္၍ စစ္ေဆးေပးရန္ အလိုရွိေနၾကသည္။
ဦးခြန္ျမင့္ထြန္း၏ ေပးစာထဲတြင္ အိုဗင္ဟုိး ကုမၸဏီႏွင့္ ကုမၸဏီ ဥကၠဌျဖစ္သူ Robert Friedland တို႔မွ ထိုကိစၥအား သိရွိေၾကာင္း ဝန္ခံေျပာဆိုရန္ အခ်ိန္ ၅ႏွစ္ေက်ာ္ ယူခဲ့သျဖင့္ ၄င္းတို႔ကုိ အျပစ္တင္ထားသည္ ဟုဆိုသည္။ ၁၉၉၆ ခုႏွစ္မွ ၂ဝဝ၃ ခုႏွစ္အတြင္း အက်ဥ္းခ်ျခင္း ခံခဲ့ရသည့္ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေဟာင္း ဦးခြန္ျမင့္ထြန္းက "ကုိသက္လြင္ အဖမ္းခံခဲ့ရျပီး ေနာက္ပုိင္းမွာ အိုင္ဗင္ဟိုး ကုမၸဏီ အေနနဲ႔ အေရးတယူ ဂ႐ုစုိက္မွႈ မရွိခဲ့ပါဘူး။ ကုိသက္လြင္နဲ႔ သူ႔ရဲ႕မိသားစုအေနနဲ႔ အရမ္းခံစားေနရမွာပါ။ အိုင္ဗင္ဟိုးက ကုိသက္လြင္ကုိ ျပဳမူတဲ့ပံုစံကေတာ့ တကယ့္ ရာဇဝတ္သားတေယာက္ကုိ ဆက္ဆံတဲ့ပံုစံမ်ိဳး ျဖစ္ေနတယ္" ဟု မဇၥ်ိမသုိ႔ ေျပာၾကားခဲ့သည္။
စစ္အစိုးရကို စုံစမ္းစစ္ေဆးမည့္ ေကာ္မရွင္ ဖြဲ႕စည္းေရး ေထာက္ခံမည့္ႏုိင္ငံ ထပ္တုိးဖုိ႔ USCB ေမွ်ာ္လင့္
By ဦးသားၫြန္႔ဦး ဗုဒၶဟူး, 18 ၾသဂုတ္ 2010
ထပ္ဆင့္ ျဖန္႔ေ၀ရန္
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း စစ္ရာဇ၀တ္မႈေတြ ရိွမရိွ ကုလသမဂၢ စံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္တရပ္ဖဲြ႕ဖို႔ အဆိုကို အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ေထာက္ခံလိုက္ပါၿပီ။ ဒါေၾကာင့္ ဒီအဆိုကို ေထာက္ခံတဲ့ ႏိုင္ငံေပါင္း ၅ ႏိုင္ငံ ျဖစ္သြားပါၿပီ။ အခုလို အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက ေထာက္ခံလိုက္တာေၾကာင့္ အျခားႏိုင္ငံေတြလည္း ပူးေပါင္း ပါ၀င္လာမယ္လို႔ ျမန္မာ့အေရး လႈပ္ရွားသူေတြက ေမွ်ာ္လင့္ေနပါတယ္။ အေၾကာင္းစံုကုိ ကိုသားၫြန္႕ဦးက တင္ျပေပးထားပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းက လူသားမ်ဳိးႏြယ္စုအေပၚ က်ဴးလြန္တဲ့ ရာဇ၀တ္မႈနဲ႔ စစ္ရာဇ၀တ္မႈေတြကို စံုစမ္းသြားဖို႔ ကုလသမဂၢ ေကာ္မရွင္ ဖဲြ႕စည္းေရး အဆိုကို အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု အေနနဲ႔ ေထာက္ခံဖို႔ သမၼတ အိမ္ျဖဴေတာ္မွာ အဂၤါေန႔ အမ်ဳိးသား လံုၿခံဳေရးေကာင္စီ အစည္းအေ၀းမွာ ဆံုးျဖတ္ခဲ့တယ္လို႔ အိမ္ျဖဴေတာ္ အႀကီးတန္း အရာရိွတဦးက ဗီြအိုေအကို အတည္ျပဳပါတယ္။ ဒါေပမဲ့လို႔ အေမရိကန္ အစိုးရရဲ႕ တရား၀င္ ထုတ္ျပန္ခ်က္ေတာ့ မထြက္ေသးပါဘူး။ ဒီဆံုးျဖတ္ခ်က္ဟာ ျမန္မာျပည္သူေတြထက္ စစ္ေခါင္းေဆာင္တစု၊ အထူးသျဖင့္ ဗိုလ္ခ်ဳပ္မႉးႀကီး သန္းေရႊကို ပစ္မွတ္ထား ဆံုးျဖတ္တာ ျဖစ္တယ္လို႔ ဆိုထားပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္း လူ႕အခြင့္အေရးဆိုင္ရာ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ကုလသမဂၢ ေကာ္မရွင္တရပ္ဖဲြ႕ဖို႔ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စုက အခုလို ေထာက္ခံလိုက္တာေၾကာင့္ လာမယ့္လ က်င္းပမယ့္ ကုလသမဂၢ လူ႕အခြင့္အေရးေကာင္စီ အစည္းအေ၀းမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံအတြက္ စံုစမ္းေရး ေကာ္မရွင္ဖဲြ႕ဖို႔ ေဆြးေႏြးမႈေတြ လမ္းပြင့္သြားတယ္လို႔ အေမရိကန္ အေျခစိုက္ Foreign Policy မဂၢဇင္းကေတာ့ သံုးသပ္ထားပါတယ္။
အေမရိကန္အေျခစိုက္ ျမန္မာ့ဒီမိုကေရစီေရး လႈပ္ရွားမႈအဖဲြ႕ USCB အမႈေဆာင္ ၫႊန္ၾကားေရးမႉး ဦးေအာင္ဒင္ကလည္း အေမရိကန္က အခုလို ေထာက္ခံလိုက္တာေၾကာင့္ ဒီအဆိုအေပၚ အျခား ေထာက္ခံမယ့္ႏိုင္ငံ အေတာ္မ်ားမ်ား ေပၚလာလိမ့္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ပါတယ္။
"လြန္ခဲ့တဲ့ ၃ ပတ္ေလာက္က အေမရိကန္ အထက္လႊတ္ေတာ္ ကုိယ္စားလွယ္ ၃၂ ေယာက္က ႏုိင္ငံျခားေရး၀န္ႀကီး ကလင္တန္ဆီကုိ လက္မွတ္ထုိးၿပီး စာတေစာင္ ပို႔ထားတာ ရွိပါတယ္။ အေမရိကန္ အစုိးရကေနၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ရာဇ၀တ္မႈ က်ဴးလြန္တာေတြကို စံုစမ္းစစ္ေဆးဖို႔ ကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေထာက္ခံဖို႔ ေတာင္းဆုိထားတဲ့ စာေပါ့။ အဲဒီစာကို သူတုိ႔ တုံ႔ျပန္ဖုိ႔ ေဆြးေႏြးၾကရင္းနဲ႔ပဲ ဆုံးျဖတ္ခ်က္ က်တယ္လို႔ က်ေနာ္တုိ႔ သိရပါတယ္။"
အခု ဒီေကာ္မရွင္ ဖြဲ႕စည္းေရးကို ေထာက္ခံတာ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု အပါအ၀င္ စုစုေပါင္း ၅ ႏုိင္ငံရွိၿပီ ထင္ပါတယ္။ အလားအလာက ေနာက္ပုိင္း ဘယ္လိုရွိလာမယ္လို႔ ယူဆလဲ၊ အခုလို အေမရိကန္က ေထာက္ခံလုိက္တဲ့အေပၚ။
"က်ေနာ္တုိ႔ ဒီဟာကိုစတာက မႏွစ္က ေမလေပါ့၊ ဟားဗတ္ဒ္ ယူနီဗာစတီက International Law Clinic ဆုိတာ၊ Human Right Law Clinic ဆုိတာ ရွိတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ရာဇ၀တ္မႈမ်ားဆုိတဲ့ အစီရင္ခံစာတေစာင္ ထုတ္တယ္။ ကုလသမဂၢရဲ႕ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး တင္သြင္းခဲ့တဲ့ အစီရင္ခံစာေတြကုိ သူတုိ႔ ျပန္သုံးသပ္တဲ့အခါ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ျဖစ္ေပၚေနတဲ့ ရာဇ၀တ္မႈေတြ၊ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြက ဆက္တုိက္၊ ဆက္တုိက္၊ ဆုိးဆုိး၀ါး၀ါး ျဖစ္ေပၚေနတာ ျဖစ္ၿပီးေတာ့ ႏုိင္ငံေတာ္အစိုးရ ကုိယ္တုိင္က မူ၀ါဒခ်ၿပီး က်ဴးလြန္ေနတဲ့ ရာဇ၀တ္မႈေတြ၊ တနည္းအားျဖင့္ေတာ့ Crime against Humanity ေပါ့ဗ်ာ၊ လူသားမ်ဳိးႏြယ္စုႀကီး တစုလုံးကို ပစ္မွတ္ထားၿပီး တုိက္ခုိက္ေနတဲ့ ရာဇ၀တ္မႈေတြ ျဖစ္တယ္။
"ဒါေတြကုိ ကုလသမဂၢရဲ႕ မွတ္တမ္းမွတ္ရာေတြထဲမွာ အေထာက္အထားေတြနဲ႔ မွတ္တမ္းတင္ထားေပမဲ့ လုံေလာက္တဲ့၊ တိက်တဲ့ အေရးယူမႈ မရွိခဲ့ဘူး ဆိုၿပီးေတာ့ အဲဒီလို အစီရင္ခံစာ ထုတ္လုိက္ႏုိင္ခဲ့တယ္။ အဲဒီ အစီရင္ခံစာကစၿပီး က်ေနာ္တုိ႔က တကမၻာလုံး အတုိင္းအတာနဲ႔ ႏုိင္ငံတကာ အစိုးရေတြကုိ အခုလိုမ်ဳိး ကုလသမဂၢကေနၿပီး စုံစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရွင္ဖြဲ႕ၿပီး အေရးယူဖုိ႔ ေတာင္းဆုိခဲ့တာပါ။
"သုိ႔ေသာ္လည္း အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု အစုိးရက ဘယ္လုိသေဘာထား ရွိမလဲဆုိတာ သူတို႔က ေစာင့္ၾကည့္ခ်င္ၾကေသးတယ္။ အခု အေမရိကန္ အစိုးရ ကုိယ္တိုင္က ပါ၀င္လုိက္ၿပီ၊ ေထာက္ခံလုိက္ၿပီ ဆုိေတာ့ အေမရိကန္ အစုိးရကုိ ေစာင့္ၾကည့္ေနတဲ့ ႏုိင္ငံေတြ အမ်ားစုလည္း ဒီအဆုိျပဳခ်က္ကို ေထာက္ခံၾကမယ္လို႔ က်ေနာ္တုိ႔ ယုံၾကည္ပါတယ္။"
USCB အမႈေဆာင္ ၫႊန္ၾကားေရးမႉး ဦးေအာင္ဒင္ ေျပာျပသြားတာ ျဖစ္ပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံတြင္းက အခုလို လူ႕အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္မႈေတြဟာ လူသားမ်ဳိးႏြယ္အေပၚ က်ဴးလြန္တဲ့ ရာဇ၀တ္မႈ၊ စစ္ရာဇ၀တ္မႈ စတဲ့ ႏိုင္ငံတကာ ဥပေဒေတြကို ခ်ဳိးေဖာက္မႈ ရိွမရိွ စံုစမ္းဖို႔ ကုလသမဂၢ ေကာ္မရွင္တရပ္ဖြဲ႕ဖို႔ ကုလသမဂၢရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံဆိုင္ရာ လူ႕အခြင့္အေရး ကိုယ္စားလွယ္ ေတာမတ္စ္ အိုေဟး ကင္တားနား (Tomas Ojea Quintana) က ၿပီးခဲ့တဲ့ မတ္လမွာ လူ႕အခြင့္အေရးေကာင္စီကို အဆိုျပဳ တင္ျပခဲ့ပါတယ္။
ဒီေနာက္ေတာ့ ၾသစေၾတးလ်ႏိုင္ငံ၊ ခ်က္သမၼတႏိုင္ငံ၊ စလိုဗက္ကီးယားႏိုင္ငံနဲ႔ ၿဗိတိန္ႏိုင္ငံတို႔က ေထာက္ခံခဲ့ၾကပါတယ္။ အခုအဆင့္ကေတာ့ ႏိုင္ငံတကာ ဥပေဒေတြကို ခ်ဳိးေဖာက္မႈ ရိွမရိွ စံုစမ္းစစ္ေဆးတဲ့ ကနဦးအဆင့္ ျဖစ္ပါတယ္။
No comments:
Post a Comment