မိုးထိေအာင္ ေလွခါးေထာင္မယ့္ တရုတ္စီးပြားေရး

အေနာက္ႏုိင္ငံမ်ားရဲ႕ စီးပြားေရး၊ အထူးသျဖင့္ အေမရိကန္ စီးပြားေရး ျပားခ်ပ္ေနခ်ိန္မွာ အနာဂတ္ တ႐ုတ္ စီးပြားေရးက မုိးထိေအာင္ ေလွကား ေထာင္ေတာ့မယ့္ အရိပ္လကၡဏာေတြ ေတြ႕ျမင္ေနၾကရတယ္။ ဒီလုိအခ်ိန္မွာ အေမရိကန္ႏုိင္ငံက သူတုိ႔ထုတ္လုပ္တဲ့ ပစၥည္းေတြ ဂလုိဘယ္ေစ်းကြက္မွာ အဝယ္မ လုိက္ျဖစ္ေနတာကို တ႐ုတ္က ယြမ္ေငြ Yuan တန္ဖုိး မတရား ေလွ်ာ့ခ်ထားလုိ႔ ျဖစ္ရတယ္ဆုိၿပီး မ်က္ေစာင္း တထုိးထုိးနဲ႔ ေဒါသူပုန္ထေနေလရဲ႕။ တ႐ုတ္က သူတုိ႔ ထုတ္လုပ္တဲ့ ကေလးကစားစရာေတြ၊ ဆြယ္တာ အက်ႌေတြနဲ႔ အီလက္ထရြန္းနစ္ ပစၥည္းေတြ ကမၻာ့ေစ်းကြက္ အထူး သျဖင့္ အေမရိကန္နဲ႔ ဥေရာပ ေစ်းကြက္ေတြမွာ ေစ်းေပါေပါနဲ႔ တင္ေရာင္းႏုိင္ေအာင္လုိ႔ ယြမ္ေငြေစ်းႏႈန္းကို ႏွိမ့္ခ်ထားတာကေတာ့ အမွန္ပဲ။ ဒါေပမယ့္ ဒါက တ႐ုတ္ပစၥည္းေစ်း ေပါရတဲ့ အေၾကာင္းအခ်က္မ်ား အနက္ တစ္ခုသာ ျဖစ္တယ္။ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံမွာက လုပ္ခသက္သာတယ္။ အေျခခံ အေဆာက္အအုံေတြ ေကာင္းမြန္တယ္။ စီးပြားေရး လုပ္ရတာ ပ်ဴပ်ဴငွာငွာ ရွိတယ္။ အလုပ္သမားေတြ အလုပ္ႀကိဳးစားၾကတယ္။ ဒီလုိ အခ်က္အလက္ေတြေၾကာင့္ တ႐ုတ္ျပည္မွာ ကုန္ပစၥည္းထုတ္လုပ္ရတာဟာ အေမရိကန္ႏုိင္ငံမွာ ကုန္ထုတ္လုပ္ရတာထက္ ၂၅ ရာခုိင္ႏႈန္းေလာက္ သက္သာတယ္။ ယြမ္ေငြကို တန္ဖုိးျမႇင့္တင္ Appreciation လုပ္႐ုံနဲ႔ေတာ့ အစစ အရာရာ မ်က္လွည့္ျပသလုိ ႐ုတ္တရက္ ေျပာင္းလဲသြားမွာေတာ့ မဟုတ္ဘူး။ ေျပာစရာ တစ္ခုေတာ့ရွိတယ္။ ယြမ္ေငြေၾကး ေစ်းကြက္မွာ တ႐ုတ္ အစုိးရက ဝင္ေရာက္စြက္ဖက္မႈ မျပဳ လုပ္ဘဲ လက္ပုိက္ၾကည့္ေနမယ္ဆုိ ရင္ေတာ့ ယြမ္ေငြဟာ အေမရိကန္ ေဒၚလာနဲ႔ယွဥ္ရင္ ခ်က္ခ်င္းလက္ငင္း ၂ဝ ရာခုိင္ႏႈန္းေလာက္ ေစ်းတက္သြားႏုိင္တယ္။ ဒီလုိျဖစ္လာရင္ေကာ အေမရိကန္ ပစၥည္းေတြ ေစ်းကြက္ထဲမွာ အေရာင္းသြက္ လာႏုိင္သလား။ မေသခ်ာဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲဆုိေတာ့ တ႐ုတ္ပစၥည္းေတြ ေစ်းတက္သြားရင္ အဲဒီအမ်ဳိးအစား ပစၥည္းေတြကို ဗီ ယက္နမ္၊ အိႏၵိယနဲ႔ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္ ႏုိ္င္ငံေတြက ေစ်းေပါေပါနဲ႔ ထုတ္လုပ္တင္ပုိ႔ လာႏုိ္င္တယ္။ တစ္နည္း ေျပာရရင္ေတာ့ အေမရိကန္ ကုန္ထုတ္လုပ္သူေတြဟာ သူတုိ႔ကုိ မယွဥ္ၿပဳိင္ႏုိင္ဘူး။ ၿပီးေတာ့ အာရွမွာ ေငြေၾကးတန္ဖုိး ႏွိမ့္ခ်ထားတဲ့ ႏုိင္ငံက တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ တစ္ႏုိင္ငံတည္း မဟုတ္ ဘူး။ က်န္အာရွႏုိင္ငံေတြကလဲ ေငြ ေၾကးတန္ဖုိး ေလွ်ာ့ခ်ထားၾကတယ္။ အာရွတစ္လႊားမွာ ေငြေၾကးတန္ဖုိး ျမင့္တက္လာရင္ေတာင္ အေမရိကန္ရဲ႕ ပစၥည္းေတြ ယွဥ္ေရာင္းႏုိင္ဖုိ႔ မလြယ္လွဘူး။ သာဓကေတြ ရွိတယ္။ အေမရိကန္ အစုိးရ ဖိအားေပးမႈေၾကာင့္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံဟာ ၂ဝဝ၅ ခုႏွစ္၊ ဇူလုိင္လကစၿပီး ၂ဝဝ၈ ခုႏွစ္ ဇူလုိင္လအထိ ယြမ္ေငြကုိ အေမရိကန္ ေဒၚလာနဲ႔ယွဥ္ရင္ ၂၁ ရာခိုင္ႏႈန္း ျမႇင့္ တင္ခဲ့ဖူးတယ္။ ဒီေလာက္အထိ ျမႇင့္တင္ေပးလုိ္က္ေပမယ့္ အေမရိကန္ ပစၥည္းေတြ အေရာင္းတက္မလာတဲ့ အျပင္ တ႐ုတ္ပစၥည္းေတြကပဲ ပုိေရာင္းေကာင္း ေနလုိက္ေသးတယ္။ ဒါမ်ဳိးအရင္ကလဲ အေတြ႕အႀကဳံ ရွိခဲ့ဖူးတယ္။ ၁၉၈၅ ခုႏွစ္က အေမရိကန္ရဲ႕ ၿခိမ္းေျခာက္မႈေၾကာင့္ ဂ်ပန္ ႏုိ္င္ငံဟာ Plaza Accord အစည္း အေဝးေတြမွာ ယန္းေငြကုိ ၅ဝ ရာခုိင္ ႏႈန္းေလာက္ ျမႇင့္တင္ေပးခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ အေမရိကန္ ကုန္ပစၥည္းေတြ ေရာင္းအားတက္မလာခဲ့ဘူး။ ဒုံရင္း ဒုံရင္းပဲ။ ေယးတကၠသုိလ္က Stephen Roach ေထာက္ျပခဲ့တာ တစ္ခုရွိတယ္။ အေမရိကန္ ေဒၚလာဟာ သူ႔ရဲ႕ကုန္သြယ္ဖက္ ႏုိင္ငံေတြနဲ႔ ယွဥ္ရင္ ၂ဝဝ၂ ခုႏွစ္ေလာက္ကစၿပီး တန္ဖုိး ၂၃ ရာခုိင္ႏႈန္း က်ဆင္းေနခဲ့တယ္။ ဒါေပမယ့္ အေမရိကန္ ပုိ႔ကုန္ေတြ ေထာင္တက္မလာခဲ့ဘူး။ အေမရိကန္ဟာ သူတုိ႔တင္ပုိ႔တာ ထက္ပုိၿပီး ကမၻာ့ႏုိင္ငံေပါင္း ၉ဝ မွ ကုန္ပစၥည္းေတြ တင္သြင္းခဲ့တယ္။ တကယ္ေတာ့ အေမရိကန္ရဲ႕ ျပႆနာဟာ အေမရိကန္ ျပည္တြင္းမွာပဲ ရွိတယ္။ တျခားႏုိင္ငံေတြဆီမွာ ရွိတာမဟုတ္ဘူး။ အေမရိကန္ႏုိင္ငံဟာ ျပည္တြင္းမွာ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈနဲ႔ ကုန္ပစၥည္း ထုတ္လုပ္မႈေတြကုိ ေဇာက္ခ်ၿပီး လုပ္ကုိင္ရမယ့္အစား စားသုံးမႈ -Consumption ကုိပဲ ဦးစားေပး ေရွ႕တန္းတင္လာခဲ့တာ ဆယ္စုႏွစ္ေတြ ေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာျမင့္ခဲ့ပါၿပီ။ ဒါေတြကုိ ျပဳျပင္သင့္တယ္။ ေနာင္တစ္ေခတ္ရဲ႕ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံသစ္ တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕ စစ္မွန္တဲ့ စိန္ေခၚမႈဟာ ကမၻာႀကီးကို တ႐ုတ္ပစၥည္း အေပါစားေတြနဲ႔ ဖုိ႔သတ္ဖုိ႔ မဟုတ္ဘူး။ ဒါနဲ႔ ေျပာင္းျပန္ျဖစ္တယ္။ အဆင့္ျမင့္ တန္ဖုိးႀကီး ပစၥည္းေတြ ထုတ္လုပ္ၿပီး အေမရိကန္ ႏုိင္ငံကို ယွဥ္ၿပဳိင္ေရးျဖစ္တယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ ဆယ္စုႏွစ္ သုံးခုေလာက္ကစၿပီး တ႐ုတ္ျပည္ဟာ ႐ုပ္ဝတၴဳ အေျခခံ အေဆာက္အအုံေတြကို တစုိက္မတ္မတ္ တည္ေဆာက္လာခဲ့တယ္။ တ႐ုတ္ျပည္သူေတြအေပၚ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ ဘာမွ လုပ္မေပးခဲ့ဘူး။ ဘာေၾကာင့္လဲ။ အဲဒီတုန္းက တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕ ရည္မွန္းခ်က္ ပန္းတုိင္ဟာ လုပ္သားေတြကုိ လုပ္ခနည္း နည္းေပးၿပီး တန္ဖုိးနည္း ပစၥည္းေတြ ေဖာျခင္း၊ ေသာျခင္း ထုတ္လုပ္ဖုိ႔ ျဖစ္ တယ္။ တ႐ုတ္အစုိးရအေနနဲ႔ လုပ္သားေတြ ေစ်းေပါၿပီး ႀကဳိးလဲ ႀကဳိး စားၾကမယ္ဆုိရင္ လုံေလာက္ၿပီ။ ဒါေပမယ့္ စက္႐ုံ အလုပ္႐ုံေတြ ေခတ္ မီေနရမယ္။ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးက ကမၻာ့အဆင့္မီရမယ္။ ဆိပ္ကမ္း ေတြဟာ က်ယ္ျပန္႔ႀကီးမား ရမယ္။ ေလဆိပ္ေတြကလဲ စြမ္းေဆာင္ရည္ ျမင့္မားေနေစရမယ္။ တ႐ုတ္အစုိးရဟာ ဒါေတြအားလုံးကို အခ်ိန္တုိ ကာလအတြင္းမွာ အလ်င္အျမန္ အရွိန္ အဟုန္ျပင္းျပင္းနဲ႔ လုပ္ေဆာင္ႏုိင္ခဲ့တယ္။ ကမၻာ့သမုိင္းမွာ ဘယ္တုန္းကမွ ဒါမ်ဳိးမရွိခဲ့ေသးဘူး။ ဒါေပမယ့္အခုေတာ့ တ႐ုတ္ရဲ႕ ရည္မွန္းခ်က္ ေျပာင္းလဲသြားခဲ့ပါၿပီ။ အရည္အေသြးျမင့္မားတဲ့ ကုန္ပစၥည္းေတြနဲ႔ ဝန္ေဆာင္မႈေတြ ထုတ္လုပ္ေတာ့မယ္။ စီးပြားေရး ဖြံ႕ၿဖဳိးမႈမွာ ေနာက္တစ္ဆင့္ တက္လွမ္းႏုိ္င္ဖုိ႔ အတြက္ လူသားအရင္းအႏွီးေတြ အေပၚ ျမႇဳပ္ႏွံမႈေတြ ျပဳလုပ္ဖုိ႔ လုိအပ္ လာၿပီ။ ဒီေတာ့တ႐ုတ္အစုိးရက ဘာလုပ္သလဲ။ ပညာေရးကုိ အႀကီးအက်ယ္ ခ်ဲ႕ကားလုိက္တယ္။ ပညာေရး က႑အတြက္ အရင္က သုံးစြဲ ခဲ့တဲ့ ေငြကုိ သုံးဆျမႇင့္တင္တယ္။ တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕ ေကာလိပ္အေရ အတြက္ကုိ ႏွစ္ဆတုိးျမႇင့္ပစ္တယ္။ ေက်ာင္းသားအေရအတြက္ ငါးဆ တုိးျမင့္သြားတယ္။ ၁၉၉၇ ခုႏွစ္မွာ ေက်ာင္းသား တစ္သန္းရွိခဲ့ရာမွ ၂ဝဝ၇ ခုႏွစ္မွာ ေက်ာင္းသားအေရအတြက္ ၅.၅ သန္းအထိ တုိးျမင့္သြားခဲ့တယ္။ တ႐ုတ္ျပည္မွာရွိတဲ့ တကၠသုိလ္ မ်ားထဲမွ ထိပ္တန္း တကၠသုိလ္ ကုိးခုကုိ ေရြးခ်ယ္ၿပီး အေမရိကန္ႏုိင္ငံက အဆင့္ျမင့္ နာမည္ႀကီး Ivy League လုိ႔ေခၚၾကတဲ့ ထိပ္တန္း တကၠသုိလ္ႀကီးေတြလုိ ျဖစ္လာေအာင္ စံခ်ိန္ျမႇင့္ဖုိ႔ ေဆာင္ရြက္ခဲ့တယ္။ ေလာ ေလာဆယ္ အေမရိကန္နဲ႔ ဥေရာပ ႏုိင္ငံေတြက တကၠသုိလ္ေတြဟာ ရန္ပုံေငြ မလုံေလာက္လုိ႔ ၿပဳိလဲေတာ့မလုိျဖစ္ေန ခ်ိန္မွာ တ႐ုတ္တကၠသုိလ္ႀကီးေတြက ေတာ့ ဟန္က်ပန္က် ျဖစ္ေနၾကတယ္။ ေယးတကၠသုိလ္ ဥကၠ႒- Richard Levin က ''အခုလုိ ပညာေရးမွာ တုိးခ်ဲ႕ႏုိင္စြမ္းရွိမႈမ်ဳိး ဘယ္တုန္းကမွ မေပၚခဲ့ေသးဘူး။ တ႐ုတ္ျပည္ဟာ ဆယ္စုႏွစ္တစ္ခုအတြင္း အခုလုိ အဆင့္ျမင့္ ပညာေရး က႑ကို အႀကီးအက်ယ္ တည္ေဆာက္ တုိးခ်ဲ႕ေနတာ ျဖစ္တယ္''လုိ႔ မွတ္ခ်က္ခ်ခဲ့တယ္။ တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕ ဦးေႏွာက္စြမ္းပကား ပညာေရး က႑မွာ မႀကဳံစဖူး ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏွံမႈ အထူးတလည္ ျပဳလုပ္လာမႈဟာ တ႐ုတ္ျပည္အတြက္ ဘာေကာင္းက်ဳိးမ်ား ျဖစ္ထြန္းလာႏုိင္သလဲ။ ခ်ီကာဂုိ တကၠသုိလ္မွ ႏုိဘယ္ဆုရွင္ ေဘာဂေဗဒ ပညာရွင္ Robert Fogel က ပညာတတ္ကြၽမ္း က်င္လုပ္သားေတြရဲ႕ စီးပြားေရး အေပၚ ႐ုိက္ခတ္မႈကုိ အခုလုိ တြက္ခ်က္ျပတယ္။ အေမရိကန္ႏုိင္ငံမွာ ကုိးတန္းပညာသာ တတ္ေျမာက္သူ တစ္ဦးထက္ အထက္တန္းပညာ သင္ၾကားဖူးသူတစ္ဦးက ၁.၈ ဆပုိၿပီး ထုတ္လုပ္ႏုိင္စြမ္းရွိၿပီး ေကာလိပ္ ေက်ာင္းသားတစ္ဦးက သုံးဆပုိၿပီး ထုတ္လုပ္ႏုိင္စြမ္းရွိတယ္လုိ႔ သူက ဆုိ တယ္။ ေလာေလာဆယ္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံဟာ အထက္တန္းနဲ႔ ေကာလိပ္ ေက်ာင္းသား အေျမာက္အျမားကုိ တုိးခ်ဲ႕ထုတ္လုပ္လ်က္ရွိတယ္။ ဝန္ေဆာင္မႈ က႑မွာ တ႐ုတ္အေနနဲ႔ အိႏၵိယကုိ လုိက္မမီေသးေပမယ့္ တ႐ုတ္ျပည္မွာ အဂၤလိပ္စကား တတ္ကြၽမ္းသူေတြ၊ နည္းပညာ ကြၽမ္းက်င္သူေတြ တုိးတက္လာေနတယ္။ မၾကာမီကာလမွာ တ႐ုတ္လူမ်ဳိးမ်ားဟာ ဒီေစ်းကြက္ကုိ ဝင္တုိးလာေတာ့မယ္။ ျမင့္ျမင့္မားမား ကြၽမ္းက်င္ လုပ္သားေတြ တုိးပြားလာမႈဟာ တုိင္းျပည္ရဲ႕ ႏွစ္စဥ္တုိးတက္မႈႏႈန္းကုိ မ်ဳိးဆက္တစ္ဆက္ေလာက္ အက်ဳိးေပးႏုိင္တယ္လုိ႔ Fogel က ေထာက္ ျပတယ္။ တ႐ုတ္ျပည္အေနနဲ႔ အခုလုိ ပညာေရးကို ဦးစားေပး ေရွ႕တန္း တင္လာတဲ့အတြက္ တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕ စုစုေပါင္း ျပည္တြင္းထြက္ကုန္ Gross Domestic Product - GDP ဟာ ၂ဝ၄ဝ ျပည့္ႏွစ္ေရာက္ရင္ မ်က္ လုံးျပဴး၊ မ်က္ဆန္ျပဴးေလာက္ေအာင္ အေမရိကန္ ေဒၚလာ ၁၂၃ ထရီလီယံအထိ ျမင့္မားလာႏုိင္တယ္လုိ႔ Fogel က ခန္႔မွန္းတယ္။ ဟုတ္ပါတယ္။ သူ႔ရဲ႕ ခန္႔မွန္းခ်က္အရဆုိရင္ ၂ဝ၄ဝ ျပည့္ႏွစ္မွာ တ႐ုတ္ျပည္ဟာ ကမၻာ့အႀကီးမားဆုံး စီးပြားေရးျဖစ္ေန ပါၿပီ။ Robert Fogel ရ႕ဲခန္႔မွန္းကိန္း ဂဏန္းေတြဟာ မွန္သလား၊ မွားသလားေျပာဖုိ႔ ခက္ေပမယ့္ တ႐ုတ္ျပည္က လာမယ့္ဆယ္စုႏွစ္ေတြမွာ အံ့မခန္း တုိးတက္လာေတာ့မယ္ဆုိတာ ေျမႀကီးလက္ခတ္မလြဲပါပဲ။ တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕ အဆင့္ျမင့္ ကုန္ပစၥည္းထုတ္ လုပ္မႈက တစ္စတစ္စ ျမင့္တက္လာၿပီး တစ္ခ်ိန္က အေနာက္ ႏုိင္ငံေတြကသာ ေမာင္ပုိင္စီး ထုတ္လုပ္ခဲ့တဲ့ အဆင့္ျမင့္ ေစ်းကြက္ႀကီးထဲကုိ တ႐ုတ္ေတြ ဝင္လာၾကေတာ့မွာျဖစ္တယ္။ အေမရိကန္တုိ႔အတြက္ သင္ခန္းစာ တကယ္လုိ႔ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံက အဆင့္ျမင့္ပစၥည္းေတြ ထုတ္လုပ္လာ ႏုိင္ခဲ့ၿပီဆုိရင္ ဒါဟာ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံကုိ အဓိက စိန္ေခၚမႈျဖစ္တယ္။ တ႐ုတ္တုိ႔ရဲ႕ ေငြေၾကးအေပၚ ႀကဳိးကုိင္ျခယ္လွယ္မႈေတြ Currency Manipulation နဲ႔ အစုိးရရဲ႕ ဖုံးကြယ္ ေထာက္ပံ့ေၾကး - Hidden Subsidies ေပးေနမႈေတြဟာ အမွန္တကယ္ စိန္ေခၚမႈေတြ မဟုတ္ဘူး။ တ႐ုတ္တုိ႔ရဲ႕ တကယ့္စိန္ေခၚမႈက မဟာဗ်ဴဟာ ေျမာက္ ရင္းႏွီးျမႇဳပ္ႏံွမႈနဲ႔ လုံ႔လဝီရိယ ရွိရွိနဲ႔ ႀကဳိးစားအားထုတ္မႈသာျဖစ္တယ္။ အေမရိကန္ အေနနဲ႔ တ႐ုတ္ကို ၿခိမ္းေျခာက္မႈေတြ လုပ္ၿပီး တ႐ုတ္ပစၥည္းေတြအေပၚ အခြန္အတုပ္ တုိးတက္ေကာက္ခံမယ္ဆုိရင္ ဒါဟာ လြဲမွားတဲ့ တုံ႔ျပန္မႈျဖစ္တယ္။ တကယ္ေတာ့ အေမရိကန္ စီးပြားေရး တက္တက္ၾကြၾကြ လႈပ္ရွားလာဖုိ႔နဲ႔ အေမရိကန္ လုပ္သားမ်ား ယွဥ္ၿပဳိင္ႏုိင္စြမ္း ရွိလာဖုိ႔အတြက္ လုပ္သင့္တာက အေဆာက္အအုံ အေနအထား ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး - Structural Reforms နဲ႔ ရင္းႏွီး ျမႇဳပ္ႏံွမႈသစ္ေတြ ျပဳလုပ္ဖုိ႔ ျဖစ္တယ္။ ဒါဟာ အေမရိကန္အတြက္ အေကာင္းဆုံး တုံ႔ျပန္ခ်က္ ျဖစ္ႏုိင္တယ္။ အေမရိကန္ေတြအေနနဲ႔ လုပ္သင့္တာေတြကုိ မလုပ္ဘဲ အလြယ္လုိက္ၿပီး ေငြစကၠဴေတြ ႐ုိက္ႏွိပ္ ထုတ္ေဝကာ ျပႆနာ ေျဖရွင္းေနလုိ႔ကေတာ့ အေမရိကန္ ေဒၚလာေတြ တန္ဖုိးက်သထက္က်ၿပီး တစ္ေန႔မွာ ဘယ္ႏုိင္ငံကမွ အေမရိကန္ေဒၚလာကုိ လက္မခံေတာ့တဲ့အထိ ဆုိက္ေရာက္ သြားႏုိင္တယ္။ အခုေတာင္ ႏုိင္ငံအခ်ဳိ႕ဟာ အရင္းအႏွီး အသြင္သဏၭာန္နဲ႔ အေမရိကန္ ေဒၚလာေတြ တုိင္းျပည္ထဲ လွိမ့္ဝင္လာတာကုိ အရင္းအႏွီး ထိန္းခ်ဳပ္မႈေတြ - Capital Control အခြန္အတုပ္ တုိးျမႇင့္စည္းၾကပ္ မႈေတြနဲ႔ ဟန္႔တားေနၾကပါၿပီ။ တ႐ုတ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ရဲ႕ အျမင္ အလ်ဥ္းသင့္လုိ႔ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဝမ္က်ားေပါင္ - Wen Jiabao ရဲ႕ ဒီကေန႔ျဖစ္ပ်က္ေနတဲ့ ျဖစ္ရပ္ေတြအေပၚ သူ႔ရဲ႕ ထင္ျမင္ခ်က္ အခ်ဳိ႕ကုိ ေဖာ္ျပလိုက္ပါတယ္။ အေမရိကန္ ႏုိ္င္ငံက ယြမ္ေငြ တန္ဖုိး သိသိသာသာ ျမႇင့္တင္ေပးဖုိ႔ ေျပာဆုိေနမႈဟာ ကုန္သြယ္ေရး ခ်ိန္ခြင့္ညႇာ မညီမွ်တဲ့ အတြက္ျဖစ္တယ္။ ဒီေနရာမွာ အခ်က္သုံးခ်က္ ရွိတယ္။ ၁။ ။ တ႐ုတ္ျပည္ဟာ ကုန္သြယ္ေရး ပုိေငြျပေအာင္ လုပ္ေနတာ မဟုတ္ဘူး။ ၂။ ။ တုိင္းျပည္တစ္ျပည္ရဲ႕ ကုန္သြယ္ေရးပုိေငြ တုိးပြားလာမႈဟာ အဲဒီ တုိင္းျပည္ရဲ႕ ေငြလဲႏႈန္းနဲ႔ ဆက္စပ္မႈ မရွိဘူး။ ၃။ ။ အေမရိကန္နဲ႔ တ႐ုတ္ျပည္ တုိ႔အၾကား ကုန္သြယ္မႈ ခ်ိန္ခြင္ညႇာ မညီမမွ် ျဖစ္ေနတာဟာ သေဘာ သဘာဝအားျဖင့္ စီးပြားေရး အေဆာက္အအုံ အေနအထားနဲ႔သာ သက္ဆုိင္တယ္။ တ႐ုတ္ျပည္က အေမရိကန္ ႏုိင္ငံသုိ႔ တင္ပုိ႔ေရာင္းခ်ေနတဲ့ ပစၥည္းေတြဟာ အေမရိကန္ႏုိင္ငံမွာ ထုတ္လုပ္ ျခင္း မရွိေတာ့တဲ့ပစၥည္းေတြ ျဖစ္တယ္။ ဒီပစၥည္းေတြဟာ တန္ဖုိးျမင့္ ကြင္းဆက္ - Value Added Chain ရဲ႕ ေစ်းႏႈန္းအနိမ့္ဆုံးပုိင္းမွာရွိတဲ့ ပစၥည္းေတြျဖစ္တယ္။ အေမရိကန္ ႏုိင္ငံဟာ ဒီပစၥည္းေတြကုိ ျပန္လည္ ထုတ္လုပ္မွာ မဟုတ္ေတာ့ဘူး။ တကယ္လု႔ိ ဒီကုန္ပစၥည္းေတြကို အေမရိကန္ႏုိင္ငံက တ႐ုတ္ျပည္က မဝယ္ရင္ အိႏၵိယ၊ သီရိလကၤာ ဒါမွ မဟုတ္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္က ဝယ္ယူဖုိ႔ ပဲရွိတယ္။ ဒီလုိလုပ္ရင္လဲ ႏွစ္ႏုိင္ငံ အၾကား ကုန္သြယ္မႈ ခ်ိန္ခြင္ညႇာ မညီ မွ်မႈဟာ ၿပီးျပတ္သြားမွာ မဟုတ္ဘူး။ တုိင္းေရးျပည္ရာ ကိစၥေတြကို စီမံခန္႔ခြဲတဲ့ေနရာမွာ စီးပြားေရး အေဆာက္အအုံ ျပႆနာဟာ အင္မတန္ အေရးႀကီးတယ္။ တ႐ုတ္ျပည္ဟာ အႀကီးအက်ယ္ တုိးတက္ခဲ့တာ မွန္ေပမယ့္ စီးပြားေရးနယ္ပယ္ထဲမွာ ခ်ိန္ခြင္ညႇာ မညီမွ်မႈေတြ ရွိေနဆဲျဖစ္တယ္။ တုိင္းျပည္ဖြံ႕ၿဖဳိး တုိးတက္ဖုိ႔ ဆုိရင္ လြတ္လပ္စြာ ေျပာဆုိခြင့္ ရွိရမယ္။ တ႐ုတ္ျပည္ရဲ႕ ဖြဲ႕စည္းပုံမွာလဲ ဒါကုိ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပထားတယ္။ တ႐ုတ္ျပည္မွာ လူဦးေရ ၁.၃ ဘီလီယံရွိတယ္။ အဲဒီအနက္ အင္တာ နက္သုံးစြဲသူ သန္း ၄ဝဝ ရွိၿပီး မုိဘုိင္းဖုန္း အသုံးျပဳသူေပါင္း သန္း ၈ဝဝ ေလာက္ရွိတယ္။ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ အသုံးျပဳႏုိင္တယ္။ အစုိးရရဲ႕ ေဆာင္ ရြက္မႈေတြကိုလဲ ေဝဖန္ႏုိင္တယ္။ ဒါေပမယ့္ ဖြဲ႕စည္းပုံအတြင္း ျဖစ္ရမယ္။ တုိင္းျပည္အတြက္လဲ အႏၲရာယ္ မျဖစ္ေစရဘူး။ တ႐ုတ္ျပည္မွာက ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရးေတြ အမ်ားႀကီး လုပ္ဖုိ႔ က်န္ရွိေနပါေသးတယ္။ အေမရိကန္ စီးပြားေရး မၾကာမီ ကာလအတြင္း နာလန္ထူလာ ႏုိင္မယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ရတယ္။ အေမရိကန္ စီးပြားေရးဟာ ကမၻာေပၚမွာ အႀကီးမားဆုံး စီးပြားေရး ျဖစ္တယ္။ အေမရိကန္ စီးပြားေရးဟာ အေျခခုိင္မာၿပီး ျဖစ္တယ္။ အေမရိကန္ႏုိင္ငံမွာ သိပၸံနဲ႔ နည္းပညာ ပင္ကုိစြမ္းရည္အျပင္ စီမံခန္႔ခြဲမႈဆုိင္ရာ အေတြ႕အႀကဳံေတြလဲ တစ္ပုံတစ္ပင္ရွိတယ္။ အခုေန အခါမွာ အေမရိကန္ အေနနဲ႔ ႐ုန္းကန္လႈပ္ရွား ေနရေပမယ့္ ျပႆနာကုိ ေက်ာ္လႊားသြားႏုိင္မွာ ျဖစ္တယ္။ တုိင္းျပည္တစ္ျပည္မွာ ျပည္သူနဲ႔ ျပည္သူေတြရဲ႕ စြမ္းပကားဟာ အဲဒီတုိင္းျပည္ရဲ႕ အနာဂတ္နဲ႔ သမုိင္းကုိ အဆုံးအျဖတ္ေပးတယ္။ ျပည္သူတစ္ရပ္လုံးရဲ႕ ဆႏၵနဲ႔ စိတ္ဓာတ္ကို ဘယ္သူကမွ ပိတ္ပင္တားဆီးလုိ႔ မရဘူး။ တ႐ုတ္ျပည္ အနာဂတ္အေပၚ ယုံၾကည္မႈ အျပည့္အဝ ရွိပါတယ္လုိ႔ တ႐ုတ္ဝန္ႀကီးခ်ဳပ္ ဝမ္က်ားေပါင္က သူ႔ရဲ႕ျပင္း ျပတဲ့ဆႏၵကိုထုတ္ျပခဲ့တယ္။ Ref: Fareed Zakaria:"The New Challenge from China" and his interview with Wen Jiabaq. TIME; Oct 18, 2010. မင္းေရႊေမာင္