လေပၚ ပထမဦးဆုံး ေျခခ်ႏိုင္ခဲ႕သူ အေမရိကန္ အာကာသယဥ္မႉး Neil Armstrong ကြယ္လြန္ျပီ

 

Zaw Win

လေပၚ ပထမဦးဆုံး ေျခခ်ႏိုင္ခဲ႕သူ အေမရိကန္ အာကာသယဥ္မႉး Neil Armstrong ကြယ္လြန္ျပီ

လြန္ခဲ႕ေလျပီးေသာ ၄၃ႏွစ္က ၁၉၆၉ ဂ်ဴလိုင္လ ၂၀ရက္ မွာ Apollo 11 ဆိုတဲ႕အေမရိကန္အာကာသယဥ္နဲ႕ လေပၚကိုလူသားတစ္ဦးစတင္ျပီး (၃) နာရီနိးပါးေလာက္ လမ္းေလွ်ာက္ႏိုင္ခဲ႕တယ္။ ဓတ္ပံု႐ိုက္ႏိုင္ခဲ႕တယ္။ ၂၀ရာစုအတြက္ သိပံၸဆိုင္ရာအခ်က္အလက္ေတြ လေပၚမွာစုေဆာင္းႏိုင္ခဲ႕တယ္။ အဲဒီလူသားဟာ ကမ႓ာလုံးဆိုင္ရာသူရဲေကာင္း Neil Armstrong ျဖစ္ပါတယ္။ သူဟာ အခုအသက္ ၈၂ႏွစ္အရြယ္မွာ ႏွလုံးေရာဂါနဲ႕ ဒီေန႕ကြယ္လြန္သြားရွာပါျပီ။ လ နဲ႕ လူ႕ကမ႓ာက မိုင္သန္းေပါင္း ေလးပံုတစ္ပံုေလာက္ေဝးကြာ ပါသတဲ့။ ဆိုဗီယက္ရဲ့ ဝါေဆာစစ္စာခ်ဳပ္အဖြဲ႕ဝင္ႏိုင္ငံေတြကို အေမရိကန္ရဲ့ေနတိုးစစ္စာခ်ဳပ္အဖြဲ႕ဝင္ႏိုင္ငံေတြက အလဲထိုးႏိုင္လိုက္တဲ့ အေမရိကန္အာကာသဆိုင္ရာ ဒီေအာင္ျမင္မႈအတြက္ တကယ္႕ခရီးေဝးကို လူသားေတြအတြက္ သူ႕အသက္ကိုရင္းျပီး လေပၚကို တက္ႏိုင္ခဲ႕သူပါ။ Neil Armstrong လေပၚေျခခ်ႏိုင္ခဲ႕အျပီးမွာ ၁၉၆၉ ကေန ၁၉၇၂ အတြင္း အေမရိကန္အာကာသယဥ္မႉး (၁၂) ဦးအေခ် ခ်ႏိုင္ခဲ႕ပါတယ္။ Neil Armstrong ကို ဩဂုတ္လ ၅ရက္ ၁၉၃၀မွာ အိုဟိုင္း႐ိုးျပည္နယ္ အေနာက္ပိုင္းေဒသမွာ ေမြးဖြားခဲ႕ပါတယ္။ အသက္ ၆ႏွစ္သားမွာ ေလပ်ံစီးတာကို ႐ူးသြတ္ေနျပီး ေလပ်ံေမာင္းလိုင္စင္ကို ၁၆ႏွစ္သားမွာရခဲသူပါ။ ေလပ်ံေမာင္းလိုင္စင္ကို သူ႕အသက္ ၁၆ႏွစ္သားမွာရတဲ့အခ်ိန္မွာ သူဟာ ကားလိုင္စင္ေတာင္ မရေသးဖူးပါဘူးတဲ့။

ေလပ်ံအင္ဂ်င္နီယာသင္တန္းကို Purdue University မွာသင္တယ္ ၁၉၄၉မွာ အေမရိကန္ေလတပ္မွာ အမႈထမ္းတယ္ ကိုရိးယားမွာတာဝန္က်စဥ္ ၇၈ၾကိမ္ ေလေၾကာင္းတိုက္ပြဲေတြဝင္ခဲ႕ဖူးသူျဖစ္ပါတယ္။ စစ္ျပီးမွ ေလပ်ံအင္ဂ်င္နီယာဘြဲ့ရတယ္။ျပီးေတာ့မွ မဟာသိပၸံဘြဲ့ကို ေတာင္ပိုင္းကယ္လီဖိုးနိးယားတကၠသိုလ္က ဘြဲ႕ထပ္ယူႏိုင္ခဲ႕ပါတယ္။ ေလပ်ံေမာင္းတာကေတာ့ ဂလိုက္ဒါ (gliders) ကေန ဂ်က္ေလယဥ္အထိ( jets) ေလယဥ္အမ်ိဳးေပါင္း ၂၀၀ေက်ာ္ကို အ႐ူးအမူးကို တက္ေမာင္းပါေတာ့တယ္တဲ့။

နာဆာက Neil Armstrong ကို အာကာသယဥ္မႉးအျဖစ္ ၁၉၆၂မွာ ေရြးခဲ႕တယ္။ အာကာသယဥ္မႉး Glennကို ၁၉၅၉မွာ ေရြးခဲ႕ေပမဲ႕ Neil Armstrong ဟာ Gemini မစ္ရွင္ကို ၁၉၆၆မွာ ဦးေဆာင္ခဲ႕ျပီး Pacific Ocean ထဲ အေရးေပၚထိုးဆင္းခဲ႕ရဖူးတယ္။ အာကာသခရီး Apollo 8 mission ကို ခရစ္စမတ္ကာလ ၁၉၆၈မွာ အေမရိကန္ေတြလႊတ္တင္တယ္။ Armstrong က backup commander အျဖစ္ပဲတာဝန္ယူခဲ႕ရျပီး ကြန္မန္ဒါ ေတြအျဖစ္ Frank Borman Jim Lovell နဲ႕ Bill Anders တို႕ပါသြားျပီး လ ကို ၁၀ ၾကိမ္ေတာင္ သူတို႕ ေသခ်ာေအာင္ ပတ္ေမာင္းျပီး ၾကည့္႐ႉ႕ခဲ႕ၾကတာပါ။ ၁၉၆၉ ဂ်ဴလိုင္လ ၂၀ရက္ မွာ Apollo 11 မစ္ရွင္မွာမွ လေပၚကိုလူသားတစ္ဦး ျဖစ္တဲ့ Neil Armstrong ေရာက္ရွိႏိုင္ခဲ႕တာျဖစ္ပါတယ္။

၁၉၇၀မွာ အာကာသယဥ္မႉး ဒုလက္ေထာက္ အျဖစ္နာဆာ (NASA) မွာလုပ္ခဲ႕တယ္။ ျပီးေတာ့ ေလေၾကာင္းအင္ဂ်င္နီယာ (aerospace engineering) ဆရာအျဖစ္ University of Cincinnati မွာ ၁၉၇၉ အထိ စာဝင္သင္တယ္။ လက္ဘႏြန္ နားမွာ ၃၁၀ ဧကရွိတဲ့ ေျမလြတ္ကိုဝယ္ယူျပီး ကြၽဲႏြားေမြးျမဴေရး လုပ္တယ္။ ဘယ္ မီဒီယာ နဲ႕မွ အင္တာဗ်ဴးမလုပ္ဘဲ လူေတြနဲ႕ ခပ္ေဝးေဝးေနခဲ႕တယ္တဲ့။ သကၠရာဇ္ ၂၀၀၀မွာ National Academy of Engineering က ကမ႓ာ႕အေတာ္ဆုံး အင္ဂ်င္နီယာ ၂၀ ကိုေရြးေတာ့ Neil Armstrong အေရြးခံရပါတယ္။ ၁၉၈၂ ကေန ၁၉၉၂ အထိ Charlottesville, Computing Technologies for Aviation Inc၊, ေလပ်ံေတြနဲ႕ပါတ္သက္တဲ့ ကြန္ျပဴတာသတင္းေတြဆိုင္ရာအုပ္ခ်ဳပ္ေရး ကုမၼဏီမွာ ဥကၠဌဝင္လုပ္တယ္။ ျပီးေတာ့ နယူေယာက္ရွိ Deer Park, က လွ်ပ္စစ္စနစ္ဆိုင္ရာကုမၼဏီ AIL Systems Inc., မွာဝင္လုပ္တယ္။ Carol Knight ဆိုသူ အမ်ိဳးသမီးနဲ႕ ၁၉၉၉မွာ လက္ထပ္ျပီး အိုဟိုင္း႐ိုးျပည္နယ္ Indian Hill, Cincinnati ထဲက ေတာနယ္ေလးမွာ အေခ်ခ်ေနထိုင္ယင္း ကြယ္လြန္သြားခဲ႕ပါတယ္။ကြယ္လြန္ခ်ိန္မွာ ပထမ အိမ္ေထာင္မွ သားႏွစ္ဦး က်န္ရစ္ခဲ႕ပါသတဲ့။

Neil Armstrong ေကာင္းရာသုဂတိ လားပါေစဗ်ာ။