ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္အတြက္ စာတစ္ေစာင္ (၁)

ေအာက္စ္ဖို႔ဒ္အိမ္မွာ ေတြ႔ရသည့္ ေဒၚေအာင္ဆန္း စုၾကည္ မိသားစု(၁၉၈ဝ)

အခန္း ၁။ ေအာက္စ္ဖို႕ဒ္က စု (၁၉၇၄-၁၉၈၄)
(၁) ေအာက္စ္ဖို႕ဒ္က စုနဲ႕မိုက္ကယ္
ကၽြန္မက မိုက္ကယ္အဲရစ္ကို လြန္ခဲ့တဲ့ ၃၇ ႏွစ္က စေတြ႔ခဲ့ပါတယ္။ ၁၉၇၄ ခုႏွစ္ ေႏြဦးမွာ ကၽြန္မက ၿဗိတိသွ်ျပတိုက္ႀကီး ေနာက္ ကပ္လွ်က္က အေရွ႕တိုင္းနဲ႕အာဖရိက ေလ့လာေရးဌာန (လန္ဒန္ တကၠသိုလ္)မွာ တိဘက္ဘာသာကို ေလ့လာခဲ့တဲ့အခ်ိန္ေပါ့။ အဲဒီအခ်ိန္က ကၽြန္မရဲ႕ က်န္ေနေသးတဲ့ ဘဝအခ်ိန္ေတြကို တိဘက္ေက်ာင္းေလးမွာပဲ ကုန္ဆံုးေနခ်င္ခဲ့တာပါ။ မိုက္ကယ္နဲ႕ ပထမဆံုး စတင္ေတြ႔ရတဲ့ အခိုက္အတန္႔ကေတာ့ ကၽြန္မတို႔ရဲ႕ စာသင္ခန္းထဲမွာပါပဲ။ တိဘက္ဘာသာကို ေကာင္းေကာင္း သင္ၾကားတတ္တဲ့ မိုက္ကယ့္ကို အဲဒီအခ်ိန္က သူ႔ႏိုင္ငံကို ပိုလြတ္လပ္ေခတ္မီဖို႔ တက္ႂကြေနတဲ့ အသက္ ၂၆ ႏွစ္ အရြယ္ ဘူတန္ဘုရင္ကေလးက သီးသန္႕ဆရာအျဖစ္ ဖိတ္ခံရတဲ့အထိ မိုက္ကယ္က တိဘက္စာ သင္တာ ေကာင္းလွပါတယ္။
ကၽြန္မက မိုက္ကယ့္ကို ျမင္ျမင္ခ်င္းမွာပဲ သေဘာက်ခဲ့ပါတယ္။ သူက ဆံပင္ရႈပ္ပြပြ၊ ခပ္ၾကမ္းၾကမ္းတမ္းတမ္းပံု ျဖစ္ေနတဲ့ ဟိမဝႏၲာက လူႀကီးတစ္ေယာက္နဲ႕ တူေနခဲ့ပါတယ္။ သူ႕ကို ေတြ႔ရင္ ဘယ္သူကမွ ရုပ္ရည္ေခ်ာေမာသူလို႔ မေျပာႏိုင္ၾကေပမယ့္ သူ႕ရဲ႕ သားငယ္ေလး ကေတာ့ “ဒယ္ဒီက ရုပ္ေခ်ာတယ္”လို႔ ေအာ္ေအာ္ၿပီး မိုက္ကယ့္ကို ကာကြယ္ေပးတတ္ပါရဲ႕။ တကယ္ေတာ့ သူက စိတ္ထားမက်ဥ္းေျမာင္းဘဲ ေမတၲာထားတတ္သူမို႕ လူေတြက သူနဲ႕ ဆက္ဆံရတာ သိပ္စိတ္ေအးခ်မ္းရပါတယ္။ သူဟာ ဝိနည္းကို လိုက္နာလြန္းတဲ့ လူျဖဴ ဗုဒၶဘာသာ ဘုန္းေတာ္ႀကီးတစ္ပါးနဲ႕ တူေနတာပါ။ သူက ေဘာင္းဘီမွာ ခ်ည္ေက်ာ္ အေပါက္ေလးျဖစ္ၿပီး ေပါင္သားအခ်ိဳ႕ေပၚကာ ေအးေနရင္ေတာင္ ဂရုမစိုက္တဲ့အထိ ရုပ္ဝတၳဳအေပၚ မခင္တြယ္သူေပါ့။ ကၽြန္မကို ေတြ႔ေတြ႔ခ်င္း ႏႈတ္ဆက္ေတာ့ “ကၽြန္ေတာ့္ဇနီးက ျမန္မာပါ”လို႔ မ်က္လံုးေတြ အေရာင္လက္စြာ ေျပာခဲ့ပါတယ္။ အဲဒီတိုေတာင္းတဲ့ ေတြ႕ဆံုမႈကေလး ဟာ ေနာင္ႏွစ္ေပါင္းသံုးဆယ္ေက်ာ္ အဓြန္႔ရွည္လိမ့္မယ္လို႔ေတာ့ ကၽြန္မ က မေမွ်ာ္လင့္ခဲ့ပါဘူး။
၁၉၇၅ ခုႏွစ္ ေႏြရာသီေရာက္ေတာ့ ကၽြန္မအမ်ိဳးသားက လန္ဒန္ စီးပြားေရးတကၠသိုလ္ရဲ႕ သုေတသနဌာနကေန ေအာက္စ္ဖို႕ဒ္က စိန္႕အန္ေထာ္နီေကာလိပ္ကို ေျပာင္းရတဲ့အတြက္ ကၽြန္မတို႔လည္း လန္ဒန္ကေန ေအာက္စ္ဖို႕ဒ္ကို ေျပာင္းေရႊ႕ခဲ့ၾကပါတယ္။ ကၽြန္မတို႕က ဝုဒ္ စေတာ့ခ္လမ္းမွာ ရွိတဲ့ အိမ္တစ္အိမ္ရဲ႕ အေပၚထပ္မွာ ငွားေနခဲ့ပါတယ္။ ကၽြန္မကေတာ့ လန္ဒန္ကို ေအာက္စ္ဖို႕ဒ္ကေန ရထားနဲ႕ ေျမေအာက္ရ ထားေတြ စီးၿပီး ေက်ာင္းတက္ဆဲပါပဲ။
ေအာက္စ္ဖို႔ဒ္က ေျပာင္းဖူးေစ်းလမ္းနဲ႕ သေဘာၤလမ္း ဆံုရာ ေထာင့္မွာ ပံုျပင္ထဲမွာ ေတြ႔ရတတ္တဲ့ သစ္သားအိမ္ကေလး တစ္လံုး ရွိပါတယ္။ အဲဒီအိမ္ကေလးက ေငြအေႂကြေစ့ သံုးရတဲ့ အဝတ္ေလွ်ာ္စက္ေတြ ရွိရာေနရာေပါ့။ အဲဒီကေန ေလွ်ာ္ၿပီးသားအဝတ္ထုပ္ႀကီး ပခံုးေပၚတင္ၿပီး ထြက္လာတတ္တာကေတာ့ မိုက္ကယ္ပါပဲ။ အဲဒီမွာ ကၽြန္မနဲ႕မိုက္ကယ္ ဒုတိယအႀကိမ္ ျပန္ေတြ႔တာပါ။ ခဏေလာက္ ႏႈတ္ဆက္ၿပီးေတာ့ ေနာင္မွာ ေတြ႔ၾကရေအာင္လို႔ဆိုကာ လမ္းခြဲခဲ့ၾကတာပါ။
ေနာက္အပတ္မွာေတာ့ ကၽြန္မတို႔ဇနီးေမာင္ႏွံက ဟာလီဖစ္စ္အိမ္ရွိရာ ကလပ္ကို လာဖို႔ မိုက္ကယ္နဲ႔သူ႔မိသားကို ဖိတ္ခဲ့ပါတယ္။ နက္ေမွာင္တဲ့ ဆံပင္အထူႀကီးကို စည္းေႏွာင္ထားတဲ့ အမ်ိဳးသမီးတစ္ေယာက္က ကေလးထိုင္ လက္တြန္းလွည္းေလးကို တြန္းၿပီး ကလပ္ထဲကို ဝင္လာပါတယ္။ သူ႕ရဲ႕အလွအပနဲ႕ စိန္ေခၚမႈေတြကို ရင္ဆိုင္ဖို႔ အသင့္ျဖစ္ေနတဲ့အသြင္ ခါးမတ္မတ္ကို သတိထားမိတဲ့ အဲဒီခဏ မွာပဲ ကၽြန္မက အသက္မရႈမိခဲ့ပါဘူး။ သူ႔ေနာက္မွာေတာ့ ကၽြန္မနဲ႕ ဆံုခဲ့ ဖူးတုန္းက ပါလာတဲ့ အဝတ္အိတ္ႀကီးကို အရင္ကလိုပဲ ပခံုးေပၚတင္ကာ ေလွ်ာက္လာတဲ့၊ ဂ်ပန္သူႂကြယ္ နတ္ဘုရားတစ္ပါးလို ၿပံဳးေနတဲ့ မိုက္ ကယ္ေပါ့။
ျဖစ္ခ်င္ေတာ့ မိုက္ကယ္ကလည္း သူ႔မိသားစုနဲ႕အတူ ေအာက္စ္ ဖို႕ဒ္ကို ေျပာင္းလာခဲ့ပါၿပီ။ သူတို႔က ေအာက္စ္္ဖို႕ဒ္ရဲ႕ အေရွ႕ေတာင္ပိုင္းက ဆန္းနင္းဝဲလ္ရြာေလးက လယ္ေတာအိမ္ေလးတစ္လံုးမွာ ငွားေနၾကပါ တယ္။ အဲဒီမွာ တျခားလယ္ေတာအိမ္ေလး နည္းနည္းပါးပါးနဲ႕ ဆိုင္ေလး တစ္ဆိုင္ ရွိပါတယ္။ ဒီေတာ့ သူတို႔က ေအာက္စ္ ဖို႕ဒ္ၿမိဳ႕လည္ကို ေစ်း ဝယ္ဖို႔နဲ႕ အဝတ္ေလွ်ာ္ဖို႔ သြားၾကရတာေပါ့။ သူတို႔ရဲ႕ အိမ္နီးနားခ်င္းေတြ မွာ ကားရွိၾကေပမယ့္ စုနဲ႕မိုက္ကယ္က သဘာဝ ပတ္ဝန္းက်င္ ထိမ္းသိမ္း လိုသူေတြ ျဖစ္ၾကသလို မိုက္ကယ္က စက္နဲ႕ ပတ္သက္ရင္ ဘာမွ မကၽြမ္းက်င္သူေလ။ ဒီေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ တစ္ခုတည္းေသာ အားကိုးရာ လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရးယာဥ္ကေတာ့ ေန႕စဥ္ေျပးဆြဲေပးေနတဲ့ ဘတ္စ္ကားေတြပါပဲ။
ေန႕စဥ္လိုသမွ်ေတြ ဝယ္ျခမ္းဖို႔အတြက္ ၿမိဳ႕လယ္ကို သြားရတာက ထံုးစံပါ။ ဒါေပမယ့္ ဘာလို႔ အဝတ္ေလွ်ာ္ဖို႔ ၿမိဳ႕လယ္အထိ သြားရမွာပါလိမ့္။ အဂၤလိပ္အိမ္ေတြဟာ ေဒသတစ္ခုလံုးအတြက္ စီမံကိန္းႀကီး ခ်ၿပီးမွ ေဆာက္ထားတာဆိုေတာ့ ေရွးေဟာင္းသမိုင္းဝင္အိမ္ေတြအျဖစ္ ၾကည့္လို႔ေတာ့ ေကာင္းပါရဲ႕။ ဒါေပမယ့္ ေနတဲ့လူေတြအတြက္ ကေတာ့ အဆင္မေျပလွပါဘူး။ အိမ္အမ်ားစုမွာ အိမ္သာနဲ႕ ေရခ်ိဳးခန္းဆိုတာ အေပၚထပ္မွာပဲ ရွိေနၿပီး ေရဆိုးထုတ္စနစ္ ျပသနာေၾကာင့္ မိသားစုသံုး အဝတ္ေလွ်ာ္စက္ေတြအတြက္ ထားစရာေနရာ ခက္ခဲပါတယ္။ အဲဒီအခ်ိန္က ကမၻာ့ႏိုင္ငံ အေတာ္မ်ားမ်ားမွာ မိသားစုသံုး အဝတ္ေလွ်ာ္စက္ေတြ က တြင္က်ယ္ေနၿပီးသားပါ။ အိမ္ရွင္မေတြအတြက္လည္း အဝတ္ေလွ်ာ္စက္ဆိုတာ အဖိုးတန္လြန္းတဲ့ ရတနာတစ္ပါးလို ျဖစ္ပါရဲ႕။ ခက္တာက ေငြအေႂကြသံုး အဝတ္ေလွ်ာ္စက္လုပ္ငန္းကိုလည္း ရည္ရြယ္ခ်က္ရွိရွိ ထူေထာင္ထားတာကိုး။ (အခုဆို ဒီလုပ္ငန္းက စီးပြားျဖစ္လုပ္ငန္းႀကီးကို ျဖစ္လို႔ပါပဲ) ဒီလိုနဲ႕ ၿမိဳ႕လယ္လမ္းေထာင့္ တစ္ေနရာရာမွာ ရွိေနမွာ ေသခ်ာတဲ့ ေငြအေႂကြသံုး အဝတ္ေလွ်ာ္စက္ေတြကို အားကိုးခဲ့ရပါတယ္။ အခုေတာ့ အဲဒီဆိုင္ေလးက မ်က္မွန္ဆိုင္ ျဖစ္ခဲ့သလို ေနာက္ဆံုးေတာ့ အိုင္ဖုန္းအေရာင္းဆိုင္ ျဖစ္ေနပါၿပီ။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ မိုက္ကယ္နဲ႕ ေတြ႔ဆံုျဖစ္တဲ့အတြက္ အဲဒီအဝတ္ေလွ်ာ္ဆိုင္ေလးက အမွတ္တရပါပဲ။ အဲဒီေတြ႔ဆံုမႈေလးကေန အခုအခ်ိန္ထိ မိုက္ကယ္၊ စုနဲ႕သားႏွစ္ေယာက္ကို စိတ္ဝိဥာဥ္ခ်င္း ထိေတြ႔ေနျဖစ္တာ မဟုတ္ပါလား။
မသီတာ(စမ္းေခ်ာင္း)