မစၥတာ ကင္တားနား ႏွင့္ ရခုိင္ျပည္နယ္ပဋိပကၡ

OIC ထိပ္သီး အစည္းအေဝးတြင္ ရခုိင္ျပည္နယ္ပဋိပကၡ ေဆြးေႏြးမည္

2012-07-31

ျမန္မာႏုိင္ငံ ရခုိင္ျပည္နယ္မွာ ျဖစ္ပြားတဲ့ ရခုိင္ ဗုဒၶဘာသာဝင္မ်ားနဲ႔ ရုိဟင္ဂ်ာ မြတ္စလင္ ဘာသာဝင္မ်ားၾကား အၾကမ္းဖက္မႈေတြကို ေဆာ္ဒီအာေရးဗီးယားႏိုင္ငံ မကၠာၿမိဳ ့မွာ ၾသဂုတ္လအတြင္း က်င္းပမဲ့ OIC ေခၚ အစၥလာမ္ ဘာသာဝင္ ႏုိင္ငံမ်ား ပူးေပါင္း ေဆာင္ရြက္ေရးအဖြဲ႕ ထိပ္သီး အစည္းအေဝးမွာ ေဆြးေႏြး သြားမယ္လို ့အင္ဒုိနီးရွားႏုိင္ငံ ႏုိင္ငံျခားေရး ဝန္ႀကီး မာတီ နာတာလီဂါဝါက ေျပာဆုိလုိက္ပါတယ္။
အင္ဒုိနီးရွားႏိုင္ငံ အေနနဲ႔ လူမ်ိဳးေရးကိုျဖစ္ေစ၊ ဘာသာေရးကုိျဖစ္ေစ တျခားဘာအေၾကာင္းကုိပဲ ျဖစ္ေစ အေျခခံၿပီး ခြဲျခားဆက္ဆံမႈကုိ ဆန္႔က်င္ေၾကာင္း ရုိဟင္ဂ်ာေတြအေပၚ အၾကမ္းဖက္မႈေတြနဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔လည္း မိမိတို႔ရဲ႕ ရပ္တည္ခ်က္ဟာ တစ္သေဘာတည္းရွိေၾကာင္း သူက သတင္းေထာက္ေတြကို ေျပာပါတယ္။
ဒါ့အျပင္ အင္ဒုိနီးရွားႏုိင္ငံဟာ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္တုန္းက ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နဲ႔ ျမန္မာႏုိင္ငံတုိ႔ကုိ အထူး သံကုိယ္စားလွယ္ ေစလႊတ္ၿပီး ရခုိင္ျပည္နယ္ရွိ ပဋိပကၡနဲ႔ ပတ္သက္လို ့ စုံစမ္းေလ့လာခဲ့ေၾကာင္း၊ မိမိတုိ ့ဟာ ဒီကိစၥနဲ႕ပတ္သက္ၿပီး ျမန္မာႏုိင္ငံနဲ႔ တစ္ႏုိင္ငံခ်င္း အေနနဲ႔လည္းေကာင္း၊ ႏုိင္ငံအမ်ားနဲ႔ ေသာ္လည္းေကာင္း ေဆြးေႏြးခဲ့ေၾကာင္းနဲ႔ အင္ဒုိနီးရွားႏုိင္ငံဟာ ရခုိင္ျပည္နယ္က ရုိဟင္ဂ်ာေတြ အေရးကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဂရုမစုိက္ဘူး ဆုိတာ မဟုတ္ပါေၾကာင္း စသျဖင့္ အင္ဒုိနီးရွား ႏုိင္ငံျခားေရးဝန္ႀကီးက ေျပာဆိုတယ္လုိ႔ ဇူလုိင္ ၃၁ ရက္ေန႔စြဲနဲ႔  အင္ဒုိနီးရွားႏုိင္ငံထုတ္ The Jakarta Post သတင္းစာမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ဘာသာေရးဖိႏွိပ္မႈေတြ ရွိေနေသး

2012-07-30

ျမန္မာႏုိင္ငံ တစ္ဝွန္းမွာ ဘာသာေရးအရ ဖိႏွိပ္မႈေတြ ရွိေနေသးေၾကာင္း မေန႔က ထုတ္ျပန္လုိက္တဲ့ အေမရိကန္ အစုိးရရဲ႕ ႏိုင္ငံတကာ ဘာသာေရးဆုိင္ရာ အစီရင္ခံစာထဲမွာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။
အခုအခါ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ႏုိင္ငံေရး ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲမႈေတြ လုပ္ေဆာင္ေနျပီ ဆိုေပမယ့္လည္း ဘာသာေရးဆုိင္ရာ လြတ္လပ္ခြင့္နဲ႔ ပတ္သက္လုိ႔ အေျခအေနေတြ တုိးတက္ေကာင္းမြန္လာေအာင္ ဦးတည္ ေဆာင္ရြက္ႏိုင္တာေတြ မေတြ႕ရေသးဘူးလုိ႔ အစီရင္ခံစာက ဆုိပါတယ္။
ျမန္မာႏိုင္ငံနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး ဒီအစီရင္ခံစာပါ အခ်က္အလက္တခ်ိဳ႕ကုိ ဦးေဇာ္မုိးေက်ာ္က ေကာက္ႏုတ္ တင္ျပထားပါတယ္။

	ေကာက္ႏုတ္တင္ျပခ်က္။
	အသံဖိုင္ယူရန္။

မစၥတာ ကင္တားနား လူ႕အခြင့္အေရး အေျခအေနေလ့လာ

2012-07-30

မေန႔ညက ရန္ကုန္ျမိဳ႕ကို ေရာက္လာတဲ့ ကုလသမဂၢ လူ႕အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ ေသာမတ္ ကင္တားနားဟာ ဒီကေန႔ မနက္က အင္းစိန္ေထာင္ကုိ သြားေရာက္ျပီး ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အက်ဥ္းက်ခံေနရသူေတြကုိ ေတြ႔ဆံု ေမးျမန္းခဲ့ပါတယ္။

Photo: 88 Generation Students

၂၀၁၂ ခုႏွစ္ ဇူလိုင္လ ၃၀ ရက္က ရန္ကုန္ၿမိဳ႕၊ ကန္ေတာ္ႀကီးပတ္လမ္းရွိ UNDP ရံုး၊ ဦးသန္႔ခန္းမ၌ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကမာၻ႕ကုလသမဂၢ လူ႕အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ ေသာမတ္စ္ အိုေဂ် ကင္တာနာႏွင့္ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္းသားမ်ား ေတြ႕ဆံုစဥ္။

အင္းစိန္ျမိဳ႕နယ္ ေဆးရံုမွာ ကင္ဆာေရာဂါ ကုသခံေနရတဲ့ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသား ကိုျဖိဳးေဝေအာင္ကို ဒီေန႔ ေန႔လည္ပုိင္းက သြားေရာက္ေတြ႕ဆံုခဲ့ရာမွာ ခႏၶာကိုယ္ ေအာက္ပိုင္း ေသေနတဲ့ ကိုျဖိဳးေဝေအာင္ကို ေျခေထာက္နဲ႔ သံကုတင္တြဲၿပီး ေျခထိပ္ ခတ္ထားတာ ျမင္ေတြ႔သြားခဲ့တဲ့ မစၥတာ ကင္တားနားက ဒီကိစၥနဲ႔ ပတ္သက္ျပီး တာဝန္ရွိသူေတြကို ေျပာမယ့္အေၾကာင္း အားေပးစကား ေျပာသြားတယ္လို႔ ကိုျဖိဳးေဝေအာင္ရဲ႕ ဇနီး မေဌးေဌးက RFA ကိုေျပာပါတယ္။

"လံုျခံဳေရးတာဝန္ ယူထားတဲ့ ရဲေတြက ေနျပီးေတာ့ ေျခေထာက္မွာ ခတ္ထားတဲ့ ေျခခ်င္းကို လာျဖဳတ္တဲ့ အခ်ိန္မွာ ကြ်န္မကေမးတယ္။ ဘာလုပ္ဖို႔တုန္းလို႔ဆိုေတာ့ ဒီဟာကို ျဖဳတ္ေပးဖို႔တဲ့ ဆိုေတာ့ မျဖဳတ္နဲ႔လို႔ ဒီအတိုင္းပဲထားလို႔၊ မစၥတာ ကင္တားနား လာလို႔ သူတို႔က ခဏျဖဳတ္ထားတယ္ေပါ့။ ျဖဳတ္ထားျပီးရင္ ျပန္တပ္မွာပဲ။ အမွန္တကယ္ဆို ကြ်န္မ အမ်ဳိးသား ေအာက္ပိုင္းေသေနျပီ။ ဘာမွ သူမ်ား အကူအညီ မပါပဲနဲ႔ တစ္လက္မေတာင္ မေရြ႕ႏိုင္ေတာ့တဲ့ လူတစ္ေယာက္ေလ။ ဒါကို ေျခခ်င္းမွာ သံၾကိဳးနဲ႔ ေသာ့ခေလာက္နဲ႔ ခတ္ထားတယ္။ မစၥတာ ကင္တားနား ေတြ႔သြားတယ္။ ေတြ႔သြားတဲ့ အခ်ိန္မွာ သူခ်က္ျခင္းပဲ အက်ဥ္းဦးစီးက ညြန္ၾကားေရးမွဴးကို သူေခၚျပီးေျပာတယ္။ ဒီဟာကို ျဖဳတ္ေပးဖို႔ေပါ့။ ညြန္ၾကားေရးမွဴးက သူ႔အပိုင္း မဟုတ္ဘူးေပါ့။ လံုျခံဳေရးတာဝန္ယူထားတဲ့ ရဲေတြရဲ႕အပိုင္းလို႔ သူေျပာတယ္ေပါ့။ အဲတာကို မစၥတာ ကင္တာနားက သူလိုအပ္သလို ဆက္ေျပာမယ္ဆိုျပီး ေျပာသြားတယ္ရွင့္"

ဒါ့အျပင္ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး က်န္းမာေရး ေစာင့္ေရွာက္မႈ အေျခအေနေတြကိုလည္း ကုလသမဂၢကို အစီရင္ခံတဲ့အခါ ထည့္သြင္း ေရးသားမယ့္အေၾကာင္း မစၥတာ ကင္တားနားက ေျပာသြားတယ္လို႔ မေဌးေဌးက ေျပာပါတယ္။
မစၥတာ ကင္တားနားနဲ႔ ၈၈ မ်ိဳးဆက္ ေက်ာင္းသား ေခါင္းေဆာင္ ကိုမင္းကိုႏိုင္ ဦးေဆာင္တဲ့အဖြဲ႕နဲ႔ ေတြ႕ဆံုခဲ့တဲ့ ကိစၥကိုေတာ့ ေတြ႕ဆံုရာမွာ ပါဝင္ခဲ့တဲ့ ကိုျပံဳးခ်ိဳက RFA ကို အခုလို ေျပာပါတယ္။

"ျငိမ္းခ်မ္းေရးနဲ႔ ပြင့္လင္းလူ႕အဖြဲ႔အစည္း ေဖာ္ေဆာင္ေရး ခရီးစဥ္ေတြကို သြားတဲ့အခါမွာ ၾကံဳေတြ႕ရတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရး ခ်ဳိးေဖာက္ခံရတဲ့ အခ်က္ေတြ အားနည္းခ်က္ေတြ ရိွေနတယ္။ ေက်နပ္ေလာက္စရာ မရိွဘူးဆိုတဲ့ အေနအထားေတြ သူ႔ကို ေျပာျပတယ္။ အဲတာေၾကာင့္ မို႔လို႔လည္း သူက ကြ်န္ေတာ္တို႔ဆီက တကယ့္ကို ျပည္သူလူထုနဲ႔ ေတြ႔တဲ့ အခ်ိန္မွာ ရရိွခဲ့တဲ့ သတင္း အခ်က္အလက္ေတြကို သူနားေထာင္တယ္။ နားေထာင္တဲ့ အခ်က္အလက္ေတြနဲ႔ ပတ္သက္ျပီးေတာ့ သူက ဒါေတြကို ေလးေလးနက္နက္ ဆက္ေဆြးေႏြးမယ္။ ကြ်န္ေတာ္တို႔ႏိုင္ငံမွာ လူ႔အခြင္ကအေရး ခ်ိဳးေဖာက္မႈ နည္းႏိုင္သမွ် နည္းေအာင္ သူလည္း ဒီခရီးစဥ္ကို ထပ္ခါတလဲလဲ ၾကိဳးပမ္းမယ္ဆိုတာ ေျပာျပပါတယ္"

ဒါ့အျပင္ ဗကသမ်ား အဖြဲ႕ခ်ဳပ္ ဒု ဥကၠ႒ ကိုလင္းထက္ႏိုင္၊ အေထြေထြ အတြင္းေရးမွဴး မျဖိဳးျဖိဳးေအာင္၊ Generation Wave အဖြဲ႕က ကိုမိုးေသြးတို႔နဲ႕ မစၥတာ ကင္တားနား ေတြ႕ဆံုခဲ့ပါတယ္။ ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ လူ႕အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ ကင္တားနားအေနနဲ႔ ရခိုင္ျပည္နယ္ကို ကိုယ္တိုင္ သြားေရာက္ ေလ့လာတဲ့အခါမွာ အေျခအေနေတြကို မွန္မွန္ကန္ကန္ သံုးသပ္ႏိုင္မယ္လို႔ ေမွ်ာ္လင့္ေၾကာင္း ဒီကေန႔ ညေနပိုင္းမွာ ေတြ႕ဆံု ေဆြးေႏြးခဲ့တဲ့ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္းသားအဖဲြ႕၀င္ မနီလာသိန္းက ေျပာပါတယ္။

"အခု သူလာတဲ့အခါမွာ ကြ်န္မတို႔ႏိုင္ငံမွာ အခု လက္ရိွျဖစ္ေနတဲ့ ရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြ အေရးကို စိတ္ဝင္စားလို႔ နံပတ္တစ္ လာတယ္ေပါ့ေနာ္။ ျပီးေတာ့ နံပတ္ႏွစ္ ဒုကၡသည္ေတြရဲ႕ အေနအထား သူတို႔ႏိုင္ငံရဲ႕ ကူညီေထာက္ပံ့မႈေတြလည္း အရင္ကတည္းက ေပးေနတယ္ေပါ့ေနာ္။ အဲဒီအေနအထားေတြ အားလံုးကို ကိုယ္တိုင္လာေရာက္ ၾကည့္ရႈတဲ့အခါမွာ အရင္ကထက္ ပိုမိုျပီးေတာ့မွ တရားမွ်တမႈ၊ မွ်မွ်တတနဲ႔ေပါ့ေနာ္။ ဒီမွာရိွတဲ့ လူေတြအားလံုးေပါ့ေနာ္၊ ရခိုင္ တိုင္းရင္းသားေတြေရာ၊ ဒုကၡသည္ေတြ အားလုံး သူတို႔ရဲ႕ လူသားတန္ဖိုးတစ္ခုနဲ႔ ရရိွမဲ့ အခြင့္အေရးေတြ အားလံုး အရင္ထက္ ပိုျပီးေတာ့ ပိုမိုေကာင္းမြန္ လာလိမ့္မယ္လို႔ ကြ်န္မကယံုၾကည္ ေမွ်ာ္လင့္ေနပါတယ္"

တပတ္ၾကာ ခရီးစဥ္အျဖစ္ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ေရာက္ရွိေနတဲ့ ကုလသမဂၢ လူ႕အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ ကင္တားနားဟာ ရခိုင္ျပည္နယ္က ဒုကၡသည္ေတြကို သြားေရာက္ ေတြ႕ဆံုခဲ့တဲ့ ၈၈ မ်ဳိးဆက္ ေက်ာင္းသားအဖဲြ႕၀င္ မနီလာသိန္းနဲ႔ မမီးမီးတို႔ကို ဒီကေန႔ ညေနမွာ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ ကုလသမဂၢရံုးမွာ ေတြ႕ဆံုခဲ့ပါတယ္။
မစၥတာ ကင္တားနားဟာ ဒီခရီးစဥ္မွာ ျမန္မာ့ ဒီမိုကေရစီ ေခါင္းေဆာင္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္၊ သမၼတ ဦးသိန္းစိန္နဲ႔ ေတြ႕ဖို႔ စီစဥ္ထားသလို လူထုအဖြဲ႕အစည္းေတြနဲ႔လည္း ေတြ႕ဆံုမွာ ျဖစ္ၿပီး မနက္ျဖန္ မနက္ပုိင္းမွာ ရခိုင္ျပည္နယ္က အေျခအေန ေတြကိုလည္း သြားေရာက္ေလ့လာမွာ ျဖစ္ပါတယ္။
သမၼတ ဦးသိန္းစိန္ တာဝန္ယူလာတဲ့ကာလမွာ ျမန္မာႏိုင္ငံ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲေရး တိုးတက္တာေတြ ေတြ႕ရေပမယ့္ လူ႕အခြင့္အေရး ခ်ိဳးေဖါက္မႈေတြ ဆက္ျဖစ္ေနတာနဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ေျဖရွင္းရဦးမယ့္ စိမ္ေခၚမႈေတြ အမ်ားအျပား ရွိေနေသးတယ္လို႔ မစၥတာ ကင္တားနားက ျပီးခဲ့တဲ့ ရက္ပုိင္းအတြင္း ေျပာခဲ့ပါတယ္။
ရခိုင္ျပည္နယ္တြင္း အေျခအေနေတြကို စံုစမ္းေလ့လာဖို႔ ျမန္မာႏိုင္ငံကို ေရာက္ရွိလာတဲ့ ကုလသမဂၢ အထူးကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ ကင္တားနားရဲ႕ ခရီးစဥ္နဲ႔ ပတ္သက္လို႔ ျပည္တြင္းက ႏုိင္ငံေရး လႈပ္ရွားသူ တခ်ဳိ႕ရဲ႕ သေဘာထား အျမင္ေတြကို မအင္ၾကင္းႏုိင္က စုစည္း တင္ျပထားပါတယ္။

	စုစည္းတင္ျပခ်က္။
	အသံဖိုင္ယူရန္။

ကင္တားနား ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြနဲ႔ေတြ႔

ျမန္မာႏိုင္ငံဆိုင္ရာ ကုလသမဂၢ အထူးကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ Tomas Ojea Quintana

မီဒီယာ

အသံ

• ကင္တားနား
  
  • နားဆင္ရန္
  • Playlist

TEXT SIZE

မေအးေအးမာ

30.07.2012

ကုလသမဂၢရဲ႕ ျမန္မာႏုိင္ငံဆုိင္ရာ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကုိယ္စားလွယ္ ေတာမတ္စ္ အုိေဟး ကင္တားနားဟာ သူ႔ရဲ႕ခရီးစဥ္ အစအျဖစ္ တနလၤာေန႔မွာပဲ ႏုိင္္ငံေရး အက်ဥ္းသား တခ်ဳိ႕နဲ႔ ေတြ႔ဆုံ ပါတယ္။ ရန္ကုန္၊ အင္းစိန္ေထာင္မွာ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြနဲ႔ ေတြ႔ဆုံရာမွာေတာ့ က်န္းမာေရး ဆုိးရြားေနသူေတြလည္း ပါ၀င္ခဲ့တယ္လုိ႔ မိသားစု၀င္ေတြက ေျပာပါတယ္။ အျပည့္အစုံကုိေတာ့ ဗြီအုိေအ ျမန္မာပုိင္း ထုိင္းအေျခစုိက္ သတင္းေထာက္ မေအးေအးမာ ကေျပာျပေပးမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ဇူလိုင္လ ၃၀ ရက္ေန႔၊  ေနလည္ပိုင္းမွာ ကုလသမဂၢ လူ႔အခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာ ေတာမတ္စ္၊ အိုေဟးကင္တားနားက အင္းစိန္ေထာင္က ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ နဲ႔ ေတြဆံုခဲ့တာပါ။ မစၥတာကင္တာနားနဲ႔ ေတြ႔ဆံုခြင့္ရလိုက္တဲ့အထဲမွာ ခႏၶာကိုယ္ေအာက္ပိုင္း လႈပ္ရွားလုိ႔မရတဲ့ ေ၀ဒနာနဲ႔အသည္းကင္ဆာ ေနာက္ဆံုးအဆင့္ ျဖစ္ေနတဲ့ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ကိုၿဖိဳးေ၀ေအာင္လည္း ပါဝင္ခဲ့ပါ တယ္။ အင္စိန္းေဆး႐ံုမွာ ကိုၿဖိဳးေ၀ေအာင္နဲ႔ ေတြ႔ဆံုခ်ိန္မွာ မစၥတာကင္တားနားကို က်န္းမာေရး အေျခအေန အေၾကာင္း ေျပာခြင့္ရခဲ့တယ္လို႔ ကိုၿဖိဳးေဝေအာင္ရဲ႕ ဇနီး မေဌးေဌးက ေျပာပါတယ္။

“က်န္းမာေရးအေၾကာင္းကေတာ့ သူ ဘာေျပာလဲ ဆိုေတာ့ - စျဖစ္တာက ဘယ္ႏွစ္လပိုင္း ကတည္း က စျဖစ္တယ္၊ ၿပီးေတာ့ အသည္းမွာ အႀကိတ္ေတြ ေတြ႔တယ္ဆိုတာ ၃ လပိုင္းမွာ သိၿပီေပါ့ေနာ္။ သိၿပီးတဲ့အခ်ိန္မွာလည္း ေထာင္ကေနၿပီးေတာ့ အသည္းအထူးကုနဲ႔ မျပေပးဘူး၊ အျပင္ေဆး႐ံု ထုတ္မျပဘူးေပါ့။ မျပေပးဘဲနဲ႔ ၂ လေက်ာ္ၾကာၿပီးေတာ့မွ ထုတ္ျပတဲ့အခ်ိန္မွာ အသည္းမွာ အႀကိတ္ေတြ အမ်ားႀကီး ျဖစ္သြားၿပီေပါ့။ ၿပီးေတာ့ ေအာက္ပိုင္း ေသသြားတယ္ေပါ့။ အဲဒါနဲ႔ပတ္သက္ လုိ႔ သူေျပာတာကေတာ့ အသည္းကင္ဆာဆိုတာေတာ့ သူ႔ကုသိုလ္ကံအရ ျဖစ္တာ သူ ဘာမွ မေျပာလိုဘူးေပါ့။ ေအာက္ပိုင္းေသတဲ့ ကိစၥကေတာ့ ေဆးကုေပးတာ ေနာက္က်တဲ့အတြက္ ကင္ဆာဆဲလ္က ေက်ာ႐ုိးကိုျပန္႔ၿပီး ေသသြားတာကို၊ အဲဒါ သူ႔ဘဝတခုလံုး ေပးလုိက္ရတယ္ေပါ့။ က်မ အမ်ဳိးသားက အဲလိုမ်ဳိး ေျပာတယ္ရွင့္။”

ကုလသမဂၢရဲ႕ လူအခြင့္အေရး ကိုယ္စားလွယ္ဟာ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားေတြ လြတ္ေျမာက္ေရး အတြက္ ျမန္မာအာဏာပိုင္ေတြကို ထပ္မံ ဖိအားေပးေျပာဆုိသြားအုံးမွာ ျဖစ္တဲ့အေၾကာင္း ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသာေးတြရဲ႕ က်န္းမာေရးအေျခအေနကို ႏုိင္ငံတကာသိေအာင္ ေျပာျပေပးသြားမယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။

“သူကေတာ့ ဘာေျပာလဲဆိုေတာ့ေပါ့ေနာ္။ သူ အပါအဝင္ ႏုိင္ငံတကာက အဖဲြ႔အစည္းေတြ ကေနၿပီးေတာ့ လူသားခ်င္း စာနာမႈအရ လႊတ္ေပးဖို႔ ဆိုၿပီးေတာ့ ဒီက အာဏာပိုင္ေတြကို ေတာင္းဆိုထားတာကို သိလား၊ ျပဳလား၊ က်မေယာက်္ားကို ေမးတယ္ေပါ့ေနာ္။ က်မတို႔ကလည္း သိပါတယ္။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္ေပါ့ေနာ္။ ဒါေပမဲ့ အခုထိ မလႊတ္ဘူးေပါ့။ မလႊတ္တဲ့ အေပၚမွာ အဲဒီကိစၥကို သူထပ္ၿပီး လုပ္ေနတယ္၊ ၿပီးေတာ့ က်မ အမ်ဳိးသားက လိုအပ္တဲ့ ေဆးကုသမႈ မရလို႔ အခုလို ေအာက္ပိုင္းေသတယ္၊ အသည္းကင္ဆာ ဆဲလ္ ျပန္႔သြားတဲ့ အေပၚမွာ ႏိုင္ငံတကာ သိေအာင္ သူလုပ္ေပးပါ့မယ္၊ ဆက္ၿပီးေတာ့လည္း သူ လုပ္သင့္တာ လုပ္မယ္၊ ၿပီးေတာ့ လတ္တေလာ ဘာလုပ္ေပးဖို႔လိုလဲ၊ လိုအပ္တာရွိရင္ လုပ္ေပးမယ္ေျပာပါတယ္။ က်မတုိ႔အေနနဲ႔ ကေတာ့ လတ္တေလာကေတာ့ ဘာမွ လုပ္လို႔ မရဘူးေပါ့ေနာ္။ ေဆးေတြနဲ႔ပဲ သူ အဲလိုမ်ဳိး ထိန္းၿပီးေတာ့ ေနရတဲ့ကာလဆိုေတာ့ အခု ဒီ ေျခေထာက္ႀကီး ေအာက္ပိုင္း ေသသြားတာကလည္း ခဲြလို႔လည္း ျပန္မွ မေကာင္းေတာ့တာ။ အသည္းမွာ အႀကိတ္ေတြ ျပန္႔ေနတာလည္း မေပ်ာက္ေတာ့ တဲ့ဟာ - အဲဒီေတာ့ အခု လတ္တေလာေတာ့ မလုိပါဘူးေပါ့ေနာ္။ ေက်းဇူးတင္ပါတယ္။ က်ေနာ္ ဒီအတိုင္းေလးပဲ ေနပါ့မယ္လို႔ သူက ေျပာလုိက္တယ္။”

မစၥတာကင္တာနားဟာ ကိုၿဖိဳးေ၀ေအာင္အျပင္ အင္းစိန္ေထာင္က ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ၂ ဦးကိုလည္း ေတြ႔ဆံုခဲ့တယ္လို႔ ဆိုပါတယ္။

ႏိုင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရးအသင္း ျမန္မာႏုိင္ငံကေတာ့ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ ႏုိင္ငံေရး ယံုၾကည္ခ်က္ေၾကာင့္ အက်ဥ္းက်သူေပါင္း ၄၄၀ ေက်ာ္ ရွိေနေသးတယ္လုိ႔ ဆိုပါတယ္။ ဒီအထဲက က်န္းမာေရးဆုိးေနသူေတြ အမ်ားအျပားရွိေနေသးေၾကာင္း၊  အင္းစိန္ေထာင္တြင္းက က်န္းမာေရး ဆုိး၀ါးေနတဲ့ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသား ၅ ဦးခန္႔နဲ႔ ေတြဆံုဖုိ႔ကိုေတာ့ မစၥတာကင္တာနားကို စာေရးသား ေမတၱာရပ္ခံခဲ့တယ္လို႔ ဆုိပါတယ္။ ႏုိင္ငံေရးအက်ဥ္းသားမ်ား ကူညီေစာင့္ေရွာက္ေရး အသင္းရဲ႕ အေထြေထြအတြင္းေရးမႉး ကိုတိတ္ႏိုင္ ေျပာျပတာက -

“ကိုၿဖိဳးေဝေအာင္၊ ကိုစံရွား၊ ကိုေအာင္ေက်ာ္မင္းတို႔ ဆိုလို႔ရွိရင္ က်န္းမာေရး ေတာ္ေတာ္ကို မေကာင္းတဲ့ အထဲမွာ ပါပါတယ္။ ေဆး႐ံု ခဏ ခဏ တက္ေနရတဲ့ အေနအထားမ်ဳိး ရွိပါတယ္။ အဲဒီလူေတြကိုေတာ့ အဓိကထား ေတြ႔ဖို႔ေပါ့ေလ။ က်န္ရွိေနတဲ့ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသား လြတ္ေျမာက္ေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီးေတာ့ မစၥတာကင္တားနားအေနနဲ႔ လက္ရွိအစိုးရကို ျပတ္ျပတ္သားသားလုပ္ဖုိ႔ ေျပာျပခဲ့ပါတယ္။”

မစၥတာကင္တားနားရဲ႕ခရိးစဥ္အတြင္းမွာ ႏုိင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြ လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ႀကိဳစား ေဆာင္ရြက္မႈေတြအေပၚမွာ ႏိုင္ငံေရး အက်ဥ္းသားေတြရဲ႕ မိသားစုေတြက အက်ဥ္းသားေတြ ျပန္လြတ္ေျမာက္ေရးအတြက္ ေမ်ွာ္လင့္ေနၾကတာလည္း ျဖစ္ပါတယ္ရွင္။

ကင္တားနားေရွ႕ ဒုကၡသည္တခ်ိဳ႕ ဆႏၵျပ

quintana met media in rakhine state

31.07.2012

ျမန္မာနိဳင္ငံဆုိင္ရာ ကုလသမဂၢ လူအခြင့္အေရး အထူးကိုယ္စားလွယ္ ေတာမတ္စ္အုိေဟး ကင္တားနား နဲ႔ အဖဲြ႔ ဟာ ဒီကေန႔ ေန႔ခင္းပိုင္းက ရခုိင္ျပည္နယ္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ကို ေရာက္ရိွ ခဲ့ၿပီး ေမာင္ေတာၿမိဳ႕က ေဒသခံ ရခိုင္နဲ႔ ျမန္မာတုိင္းရင္းသားေတြက ျမန္မာနိဳင္ငံရဲ့ အခ်ဳပ္အျခာ အာဏာကို ေလးစားပါ၊ မွ်မွ်တတ ဆက္ဆံပါ ဆိုတဲ့ စာတမ္းေတြ ကိုင္ေဆာင္ၿပီး ဆႏၵျပခဲ့ၾကပါတယ္။ မစၥတာကင္တာနားနဲ႔ အဖဲြ႔ဟာ ဒီကေန႔ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕နဲ႔ အနီး အနားမွာရိွတဲ့ ဒုကၡသည္စခန္းေတြကို သြားေရာက္ေလ့လာၿပီး ေနာက္ရက္ေတြမွာ စစ္ေတြၿမိဳ႕ဘက္ကို ေလ့လာ မွာျဖစ္ပါတယ္။ သတင္း အျပည့္အစံုကိုေတာ့ ဆက္သြယ္စံုစမ္းထားတဲ့ ထုိင္းအေျခစိုက္သတင္းေထာက္ ကိုမုိးေဇာ္က တင္ျပမွာ ျဖစ္ပါတယ္။

ျမန္မာနိဳင္ငံကို ေရာက္ရိွေနတဲ့ လူ႔အခြင့္အေရးအထူးကိုယ္စားလွယ္ မစၥတာကင္းတာနားနဲ႔ အဖဲြ႔ဟာ ဒီကေန႔ မနက္ ၉နာရီေက်ာ္ေလာက္က စစ္ေတြၿမိဳ႔ကို ေရာက္ရိွၿပီး အဲဒီကေန တဆင့္ ေမာင္ေတာ ၿမိဳ႕ကို ရဟတ္ယာဥ္ ၃စီးနဲ႔ ဆက္လက္ထြက္ခြာခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ ေန႔ခင္း ၁နာရီaလာက္ က ေမာင္ေတာ ၿမိဳ႔ကို ေရာက္ရိွၿပီး ဒုကၡသည္စခန္းေတြကို သြားေရာက္ ေလ့လာေၾကာင္း ေမာင္ေတာ ၿမိဳ႕ ဗဟိုဘုန္းေတာ္ၾကီးေက်ာင္း ကယ္ဆယ္ေရးစခန္းက ဆရာေတာ္ဦးအာစရက  မိန္႔ၾကားပါတယ္။

“၁ နာရီမွာ ေလယာဥ္ဆိုက္တယ္၊ ေလယာဥ္ဆိုက္ျပီးေတာ့ ဘုတ္ဆိပ္နားက ေဒ၀ါနဒီ ခန္းမ မွာ ေန႔လယ္စာ စားပါတယ္၊ စားျပီးေတာ့ ခရိုင္အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမႉးရံုးကို ၀င္ပါတယ္၊ ျပီးေတာ့ အ ထ က (၁) ၊ ျပီးေတာ့ ေစ်းစခန္း ရယ္၊ အလိုေတာ္ျပည့္ေက်ာင္း ရယ္ သူတို႔ ၀င္ပါတယ္၊ ေနာက္ ေ၀သာလီ ၄မိုင္ ကယ္ဆယ္ေရး စခန္းရယ္၊ သြားမယ္။ ျပီးေတာ့ ဒီေန႔ ညေနမွာ ဘူးသီးေတာင္ ဆက္သြားမယ္ လို႔ သိရတယ္။ သူတို႔ လာမယ့္စာရင္းထဲမွာ ဦးဇင္းတို႔ေက်ာင္း မပါပါဘူး”

ေလာေလာဆည္ ေမာင္ေတာၿမိဳ႕ေပၚမွာ ကယ္ဆယ္ေရးစခန္း ၅ခုနဲ႔ အလယ္ သံေက်ာ္ရြာမွာ ကယ္ဆယ္ေရးစခန္း ၁ခု၊  စုစုေပါင္း ကယ္ဆယ္ေရးစခန္း ၆ခုရိွၿပီး လူဦးေရ ၄၀၀၀နီးပါးေလာက္ ရိွေနတာျဖစ္ပါတယ္။ မစၥတာကင္တာနားနဲ႔ အဖဲြ႔ ေန႔စာစားၿပီး ထြက္လာခ်ိန္္မွာေတာ့ ေမာေတာၿမိဳ႕ေပၚ က ေဒသခံ ရခိုင္နဲ႔ ျမန္မာ တုိင္းရင္းသားေတြက ကုလသမဂၢအလုိမရိွေၾကာင္း တီရွပ္ေတြ ၀တ္ဆင္ ၿပီး ဆႏၵျပခဲ့တယ္လုိ႔ ေမာင္ေတာ ျမိဳ႔ခံ တေယာက္  က ေျပာပါတယ္။

“မစၥတာ ကင္တားနား ေရာက္တဲ့အခ်ိန္မွာ ဒီေမာင္ေတာျမိဳ႕ေပၚက ေဒသခံတိုင္းရင္းသားေတြက UN အလိုမရွိ ဆိုတဲ့ အက်ၤ ီေတြ ၀တ္ျပီးေတာ့ သဇင္တည္းခုိခန္းေရွ႔မွာ ဆႏၵ ထုတ္ေဖာ္ၾက တာ ေတြ႔ရ ပါတယ္။ လူအင္အား ကေတာ့ ၾကည့္ရသေလာက္ ဆိုရင္ ၁၀၀ ၀န္းက်င္ေလာက္ ရွိမယ္ ထင္ပါတယ္။ သူတို႔ ကိုင္ထားတာကေတာ့ ႏိုင္ငံေတာ္ သမၼတရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္ကို ေလးစားပါ၊ ျမန္မာႏိုင္ငံရဲ႕ အခ်ဳပ္ အျခာအာဏာကို ေလးစားပါ၊ တိုင္းရင္း သားေတြရဲ႕ လူ႔အခြင့္အေရးကို ေလးစားပါ၊ မွ်မွ်တတ ဆက္ဆံပါ။ အဲဒါ ေတာင္းဆိုတာ ေတြ႔ရပါတယ္”

ဒီလိုေတာင္းဆုိတာကေတာ့ ကုလသမဂၢလက္ေအာက္ခံ အဖဲြ႔အစည္းေတြက ေဒသခံ တုိင္းရင္းသားေတြအေပၚ အေလးမထားဘူးလုိ႔ ေဒသခံေတြက ယူဆတာေၾကာင့္ ျဖစ္တယ္လုိ႔ သူက ဆက္ေျပာပါတယ္။

“အဓိက ေတာင္းဆိုတာကေတာ့ UNHCR က အရင္တုန္းက ဆိုလို႔ရွိရင္ မူစလင္ေတြကိုပဲ အဓိက ထားျပီးေတာ့ ပံ့ပိုးေနတယ္၊ ေဒသခံရခိုင္တိုင္းရင္းသားေတြရဲ႕ အခြင့္အေရးေတြကို သိပ္ဂရုမထား တဲ့အတြက္ UN ကို သိပ္ အလို မရွိတဲ့သေဘာ ေတြ႔ရပါတယ္”

ဒီလုိ ဆႏၵျပၾကတဲ့ သူေတြကိုေတာ့ ကုလသမဂၢယာဥ္တန္းေပၚကေန ဓါတ္ပံုႏွင့္ ဗီဒီယို ရိုက္ယူသြား တာေတြ ရိွေၾကာင္း။ ဆႏၵျပသူေတြဟာ ၿငိမ္းခ်မ္းစြာ အသံတိတ္ ဆႏၵျပၾကၿပီး ေအးေအး ခ်မ္းခ်မ္း ၿပီးဆံုးသြားေၾကာင္း ေဒသခံေတြက ေျပာပါတယ္။

မစၥတာကင္တာနားနဲ႔ အဖဲြ႔ဟာ ဒီကေန႔ညေနပိုင္းမွာ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႕ဘက္ကို ေလ့လာၿပီး မနက္ျဖန္ မွာေတာ့ စစ္ေတြၿမိဳ႔ကို ဆက္လက္ေလ့လာဖြယ္ရိွေၾကာင္း စစ္ေတြၿမိဳ႔က ရခုိင္တုိင္းရင္းသားမ်ား တုိးတက္ေရးပါတီက တာ၀န္ ရိွသူတေယာက္ ခန္႔မွန္းပါတယ္။

ဒီခရီးစဥ္နဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ကုလသမဂၢနဲ႔ ျပည္နယ္အစိုးရရဲ႕ တာ၀န္ ရိွသူ ေတြကို ဆက္သြယ္ေပမဲ့ ဆက္သြယ္လုိ႔ မရခဲ့ပါဘူး။ ရခိုင္ျပည္နယ္အတြင္းမွာ ၿပီးခဲ့တဲ့လအတြင္းက ေဒသခံ ရခုိင္ တုိင္းရင္းသားေတြ နဲ႔ အစၥလာမ္ဘာသာ၀င္ ဘဂၤလီ အမ်ိဳးသားေတြအၾကားမွာ အဓိကရုဏ္း ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီး အနည္းဆံုး လူ ၇၇ေယာက္ေသဆံုးခဲ့ပါတယ္။

ဒီ အဓိကရုဏ္း ေတြဟာ  စစ္ေတြ၊ ေမာင္းေတာနဲ႔ ဘူးသီးေတာင္ၿမိဳ႔ေတြမွာ အဓိက ျဖစ္ပ်က္ခဲ့ၿပီး စုစုေပါင္းေနအိမ္ ၄၈၀၀ေက်ာ္၊ ဗလီ၁၇လံုး၊ ဘုန္းၾကီးေက်ာင္း ၁၅ေက်ာင္းနဲ႔ စာသင္ေက်ာင္း ၃ေက်ာင္း မီးေလာင္ ပ်က္စီးခဲ့ပါ တယ္။