ျပည္သူ ပါ၀င္မွ ေအာင္ ျမင္မည့္ “မ” သုံးလုံး ပညာေရး

  (ေဒါက္တာေမာင္သင္း)-

“မ”သုံးလုံး ပညာေရးဆုိတာ “မ” သင္ “မ” ေနရ “မူ” လတန္း ပညာေရးပါ၊ ႏိုင္ငံေတာ္ရဲ႕ အမ်ိဳးသား ပညာေရး ရည္မွန္းခ်က္ ပါ။ ေက်ာင္းအပ္ႏွံေရး သီတင္းပတ္ လႈပ္ရွားမႈ ၿပီးသြားပါၿပီ။ သတင္းစာနဲ႔ မီဒီယာမ်ိဳးစံုမွာ ေက်ာင္းအပ္ႏွံတဲ့ သတင္းေတြ အျပည့္ပါ။ ထို႔အတူ ေက်ာင္းေနအရြယ္ကေလးေတြ (အသက္ ၅ ႏွစ္ ျပည့္ၿပီးသူ) ေက်ာင္းကို လာၿပီး စအပ္တဲ့ ႏႈန္းဟာလည္း အားရစရာပါ၊ ၀မ္းသာမိပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီအလုပ္ဟာ “စ” (ေက်ာင္းအပ္ႏွံျခင္း)၊ “လယ္” (ေက်ာင္းတက္မွန္၍ ေက်ာင္းၿမဲႏႈန္း ျမင့္မားျခင္း)၊ “အဆံုး” (စာတတ္ေျမာက္ၿပီး လူသားရဲ႕ အေျခခံ စြမ္းရည္မ်ား ပိုင္ဆုိင္ေအာင္ ေလ့က်င့္ေမြးထုတ္ျခင္း) ေအာင္ျမင္ ေအာင္ လုပ္ရမယ့္ အလုပ္ပါ။ ေက်ာင္းအပ္တာဟာ မသုံးလုံး ပညာေရးရဲ႕ ပထမေျခလွမ္းသာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေက်ာင္းသား တစ္ႏွစ္လံုး ေက်ာင္းၿမဲၿပီး သင္တန္းၿပီးဖို႔ လိုပါတယ္။ အဲဒီကိစၥဟာ ဆရာ၊ ဆရာမေတြရဲ႕ လုပ္ငန္းလို႔သာ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ယူဆခဲ့ၾကပါတယ္။ သူတို႔နဲ႔တင္ ၿပီးမည့္ လုပ္ငန္း မဟုတ္ပါ။ ပညာေရး ၀န္ႀကီးဌာန တစ္ခုတည္း အေနျဖင့္လည္း စြမ္းေဆာင္ႏိုင္ျခင္း မရွိပါ။ ျပည္သူအားလံုး ပါ၀င္ပါမွ ေအာင္ျမင္မည့္ အမ်ိဳးသားေရး လုပ္ငန္းပါ။ ႏွစ္စဥ္ ေက်ာင္းအပ္ရာသီမွာ ေက်ာင္းေနအရြယ္ ကေလးေတြ ေက်ာင္း လာအပ္ေပမယ့္ (၂၀၁၁-၁၂ ပညာသင္ႏွစ္မွာ သူငယ္တန္းကို ၉၈.၄၇ ရာခိုင္ႏႈန္း လာအပ္ခဲ့ပါသည္) အေၾကာင္းအမ်ိဳးမ်ိဳးေၾကာင့္ စာသင္ႏွစ္မကုန္မီ ေက်ာင္းထြက္ရတဲ့ ကေလးတြ အေတာ္မ်ားပါတယ္။ ပညာေရ ယိုေပါက္ (ပညာေရး အေဟာသိကံ) လို႔ ေခၚပါတယ္။ မိဘေတြ စီးပြားေရး မေျပလည္လို႔ တစ္ဖက္ တစ္လမ္းက ၀င္ေငြ ရွာရတာမို႔၊ ေကာက္ရိတ္သိမ္းခ်ိန္မို႔၊ မိဘကူရတာတို႔၊ အိမ္မွာ ကေလး၀ိုင္းထိန္းမယ့္သူ မရွိတာတို႔.... စတဲ့ အခက္အခဲေတြေၾကာင့္ ကေလးေတြ ပညာသင္ႏွစ္ဆုံးေအာင္ မတက္ႏိုင္ဘဲ ေက်ာင္းထြက္ခဲ့ၾကရပါတယ္။ ဒီပညာေရး အေဟာသိကံျဖစ္စဥ္ အျမစ္တြယ္ေနတာ ႏွစ္ေတြ ၾကာခဲ့ပါၿပီ။ မိဘျပည္သူမ်ား သတိမထားမိၾကပါ။ ေက်ာင္းၿမဲၿပီး မူလတန္း ေအာင္ျမင္တဲ့ ကေလးတစ္ေယာက္အေနႏွင့္ လူသား တစ္ဦးရဲ႕ အေျခခံ အရည္အေသြးေတြကို ပိုင္ဆိုင္ပါတယ္။ အဲဒီ အရည္အေသြးေတြ ပိုင္ဆုိင္ဖုိ႔ မူလတန္း ပညာေရးကုိ အဓိက ရည္မွန္းခ်က္ ၂ ခ်က္ထားၿပီး ကမၻာ့ႏိုင္ငံ အသီးသီးမွာ ေဆာင္ရြက္ေနၾကပါတယ္။ အဲဒီ ရည္မွန္းခ်က္ ၂ ခ်က္ကေတာ့- ၁။ မိသားစု၊ မိမိ ပတ္၀န္းက်င္ႏွင့္ အလုပ္ခြင္တို႔တြင္ ရင္ဆိုင္ႀကံဳေတြ႕ရသည့္ ျပႆနာမ်ားကို စနစ္တက် ရင္ဆိုင္ ေျဖရွင္းေပးႏိုင္မည့္ စာေပတတ္ေျမာက္မႈ (အေရး၊ အဖတ္၊ အတြက္ႏွင့္ အေျခခံ ၀ိဇ္ၨာ၊ သိပ္ၸံပညာရပ္မ်ား) ႏွင့္ လုပ္ငန္း စြမ္းေဆာင္ရည္ ျမင့္မားသည့္ ျပည္သူ ျပည္သားေကာင္းမ်ား ေမြးထုတ္ေပးရန္။ ၂။ စဥ္ဆက္ေလ့လာ ပညာသင္ယူႏိုင္ေရးအတြက္ အေျခခံ အုတ္ျမစ္ခ် ေပးရန္ ... တို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ အထက္ပါ အရည္အေသြးေတြကို ပိုင္ဆုိင္ၿပီဆိုလွ်င္ လူသား တစ္ဦးစီမွာ (က) လူေနမႈ အဆင့္အတန္း ပိုမိုျမင့္မားလာေစရန္ လက္ရွိ အေျခအေနမွန္မ်ားႏွင့္ ေလ်ာ္ညီစြာ ႀကိဳးပမ္း အားထုတ္ႏိုင္စြမ္း ရွိေစျခင္း၊ (ခ) အသိပညာႏွင့္ နားလည္ သေဘာေပါက္မႈ ျမင့္မားေစျခင္း (ဂ) စိတ္ဓာတ္ႏွင့္ အေလ့အက်င့္ေကာင္းမ်ား ျဖစ္ထြန္းေစျခင္း


၁။ စူးစမ္းေလ့လာလို စိတ္ပြားမ်ားျခင္း ၂။ ကိုယ္က်င့္တရား ခိုင္မာမႈကို တန္ဖိုးထားျခင္း ၃။ အျမင္က်ယ္ျခင္းႏွင့္ ေရွ႕ေရးကို ႀကိဳတင္ ေျမာ္ျမင္တတ္ျခင္း၊ ၄။ အစပ်ိဳး တီထြင္ ေဆာင္ရြက္တတ္ျခင္း - (Initiative ability) ဥပမာ - ေဒသတြင္း အျခားသူမ်ား လူမႈစီးပြား ဆုတ္ယုတ္ေနခ်ိန္တြင္ သမား႐ိုးက် လမ္းေဟာင္းမွ ဖည္ခြာ၍ သမၼာအာဇီ၀ က်စြာ နည္းလမ္းသစ္မ်ား ရွာႀကံ စီးပြားရွာႏိုင္ျခင္း၊ ၅။ လိုအပ္လွ်င္ အလုပ္ကို ျပင္းျပင္းထန္ထန္ လုပ္ရန္ အစြမ္းရွိျခင္း၊ ၆။ အျခား အဖြဲ႕အစည္းမ်ားႏွင့္ ပူးေပါင္း၍ ဘံုရည္မွန္းခ်က္အတြက္ ရပ္ရြာအက်ိဳး ေဆာင္ရြက္ႏိုင္စြမ္းရွိျခင္းတို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ မူလတန္း ပညာေရးဆိုတာ စာ သက္သက္ သင္ဖို႔မဟုတ္ပါ၊ စာေပ တတ္ေျမာက္တာႏွင့္အၿပိဳင္ အထက္ ရည္ညႊန္းပါ လူသားတိုင္းမွာ ပိုင္ဆိုင္ရမယ့္ အနိမ့္ ဆံုး ဥာဏ္ပညာ အရည္အေသြးေတြကို ပိုင္ဆုိင္သြားေအာင္ ေလ့က်င့္ျခင္းပါ။ အဲဒီ တန္ဖိုးေတြ ျဖည့္ဆည္းႏိုင္တာေၾကာင့္ လူ႔အရည္အေသြး ဖြံ႕ၿဖိဳးတုိးတက္မႈရဲ႕ မူလအစ မူလတန္းပညာေရး ဆိုတာကို သိျမင္လာၾကၿပီး ျမန္မာႏွင့္ ကမၻာ့ကုလ သမဂၢ အဖြဲ႕ႀကီးက မသင္မေနရဆိုၿပီး ခ်မွတ္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေနၾကတာပါ။ **အားလံုး ပါ၀င္ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ၾကစို႔** ၁။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ေက်ာင္းဆရာ၊ ဆရာမမ်ား အစဥ္အလာအားျဖင့္ ေက်းလက္ႏွင့္ ဆင္ေျခဖုံးမွာရွိတဲ့ မူလတန္း ေက်ာင္းေတြက ဆရာ၊ ဆရာမေတြဟာ ကေလးေတြ ေက်ာင္းမတက္ရင္ ေနမေကာင္းလို႔လား၊ ဘာအဆင္မေျပလို႔လဲ ဆိုၿပီး အိမ္တုိင္ရာေရာက္ လိုက္ေမးတယ္၊ ေဆြးေႏြးတယ္၊ မိဘေတြကို ႏွစ္သိမ့္တယ္၊ ကေလးထိန္းဖို႔ဆိုရင္ ေက်ာင္းေခၚလာလို႔ ရတဲ့ အရြယ္ဆို ေခၚလာေစတယ္၊ အလုပ္ကူလုပ္ဖို႔ (ႏြားေက်ာင္း၊ ကၽြဲေက်ာင္း၊ ထမင္းပို႔)၊ ၀င္ေငြ အဆင္မေျပလို႔ ပိုက္ဆံရွာရတာတို႔က်ေတာ့လည္း ဆရာ၊ ဆရာမတို႔ မတတ္ႏိုင္ခဲ့ပါ။ ရြာေတြမွာေတာ့ အဲဒီကေလးေတြကို ညဘက္အိမ္ေခၚၿပီး သင္ေပးတယ္ (ေငြေပးရတဲ့ က်ဴရွင္မ်ိဳး လုံး၀ မဟုတ္ပါ)။ ရြာျပင္လယ္တဲေနသူအတြက္ေတာ့ မတတ္ႏိုင္ရွာခဲ့ပါ။ ေက်ာင္းဆရာဆုိတာ မိမိ ေက်ာင္းသားေတြကို ပညာမ်က္စိ ဖြင့္ေပးေရးမွာသာ တာ၀န္ ရွိတာ မဟုတ္ပါ။ ေက်ာင္းတည္ရွိရာ ၀န္းက်င္မွာရွိတ့ဲ လူ႔အဖြဲ႕အစည္း ဥာဏ္ပညာ ထြန္းေတာက္ေရးကိုပါ ေဆာင္ရြက္ေပးရမွာမို႔ မိဘမ်ား၏ ပညာေရးအျမင္ က်ယ္ေအာင္လည္း ေက်ာင္းအက်ိဳးေတာ္ေဆာင္အဖြဲ႕၊ ရပ္မိရပ္ဖ၊ ေက်းရြာ အာဏာ ပိုင္ေတြနဲ႔ ပူးေပါင္း အသိဥာဏ္ ဖြင့္ေပးႏိုင္ပါမွသာ ပညာေရး ယိုေပါက္ကို ပိတ္ႏိုင္မွာ။ ၂။ ေက်ာင္းအက်ိဳးေတာ္ေဆာင္ အဖြဲ႕ ေက်ာင္းအက်ိဳးေတာ္ေဆာင္အဖြဲ႕ ဆိုတာ “မိဘဆရာ ပူးေပါင္း ကေလးပညာ ေကာင္း” ေဆာင္ပုဒ္ကို လက္ကိုင္ထားၿပီး ေအာင္ျမင္ေအာင္ ႀကိဳးပမ္း ေဆာင္ရြက္ေနၾက သူေတြပါ။ ေက်ာင္းမွာ လိုအပ္တဲ့ သင္ေထာက္ကူ ပစၥည္း၊ ေသာက္ေရ၊ အေဆာက္အဦ၊ လမ္းေတြတုိးဖို႔ ျပင္ဖုိ႔သာ အစဥ္အလာအားျဖင့္ ေဆာင္ရြက္ခဲ့ပါတယ္။ အဓိက အလုပ္က ကေလးေတြရဲ႕ ပညာေရးေကာင္းဖို႔ ၀ိုင္း၀န္း ကူညီရမွာပါ။ အဲဒါကို သတိျပဳၿပီး ကိုယ့္ေက်ာင္းက ေက်ာင္းသားေတြ ေက်ာင္းထြက္တဲ့ ယိုေပါက္ကိုလည္းကို ဂ႐ုျပဳရပါလိမ့္မယ္။ ပညာေရး ၿခံစည္း႐ိုးရဲ႕ အေပါက္ကို ပိတ္ႏိုင္စြမ္းရွိရပါလိမ့္မယ္။ ၿပီးေတာ့ ကေလးေတြ မျဖစ္မေန ေက်ာင္းျပန္တက္ႏိုင္ေအာင္ မိဘေတြနဲ႔ ေဆြးေႏြး၊ ႏွစ္သိမ့္၊အႀကံျပဳ၊ လိုတာကူညီ ျဖည့္ဆည္းေပးၿပီး ေက်ာင္းကို မေရာက္ေရာက္ေအာင္ ျပန္ပို႔တဲ့အလုပ္ကိုလည္း လုပ္သင့္ပါတယ္။ ေက်ာင္းအက်ိဳးေတာ္ေဆာင္ အဖြဲ႕၀င္ ေတြဟာ ရပ္ရြာအေပၚမွာ ေစတနာ အလြန္ႀကီးမားၾကသူေတြပါ။ လူမႈေရး ေဆာင္ရြက္ တတ္ၿပီး ရပ္ရြာအေပၚမွာ ၾသဇာတိကၠမ ႀကီးသူမ်ားမုိ႔ ပညာေရး ယိုေပါက္ကို ပိတ္ႏိုင္ၾကပါတယ္။ ကေလးပညာေကာင္းဖို႔ တို႔တာ၀န္ဆိုတာရယ္၊ ကေလး တစ္ေယာက္ ေက်ာင္းထြက္တာဟာ တုိ႔ရပ္၊ တို႔ရြာမွာ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈႏႈန္း ျမင့္ေစတာမို႔ တုိ႔ရပ္၊ တုိ႔ရြာဖြံ႕ၿဖိဳးေစရန္ ကေလး အားလုံး ေက်ာင္းတက္ကာ မူလတန္းၿပီးဖို႔ လိုပါတယ္ဆိုတဲ့ သတိအၿမဲခ်ပ္ၿပီး ေဆာင္ရြက္ေနရပါမယ္။


၃။ ရပ္မိ၊ ရပ္ဖမ်ား တိုင္းျပည္ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈရဲ႕ တရားခံဟာ ႐ုပ္၀တၳဳ ရွားပါးျခင္းမဟုတ္ပါ။ ျပည္သူ ေတြရဲ႕ အသိဥာဏ္ပညာ ဆင္းရဲမြဲေတမႈပါ။ ဆင္းရဲမႈ သံသရာကို ယေန႔ ကေလးငယ္ေတြဆီကေန သူတို႔ရဲ႕ ေနာက္မ်ိဳးဆက္ဆီ မေရာက္ေအာင္ အၿပီးတိုင္ အျမစ္ျဖတ္ရပါလိမ့္မယ္။ ျဖတ္ဖို႔နည္းကေတာ့ သူတို႔တစ္ေတြ မူလတန္းပညာ ဆံုးခန္းတိုင္ေအာင္ အနည္းဆုံး သင္ၾကားေပးရဖို႔ပါပဲ။ ေရွး႐ိုးစြဲ ေက်ာင္းအပ္ ၿပီးရင္ၿပီးေရာ၊ ေက်ာင္းေရာက္ရင္ စာတတ္ဖို႔က ဆရာ ဆရာမေတြ တာ၀န္၊ မိဘနဲ႔ မဆိုင္၊ ရပ္ရြာနဲ႔ မဆိုင္၊ ေက်းရြာ၊ ရပ္ကြက္ အာဏာပိုင္ေတြနဲ႔ မဆုိင္ဆိုတဲ့ အစြဲေပ်ာက္ဖို႔ပါ။ ၿပီးေတာ့ တို႔ရပ္၊ တို႔ရြာ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးဟာ ကေလးေတြရဲ႕ ပညာဥာဏ္ ျမင့္မားမႈ တစ္နည္းအားျဖင့္ အေျခခံပညာ မူလတန္း ၿပီးေျမာက္မႈေပၚ မူတည္ေနတယ္ ဆိုတာ ပါပဲ။ တစ္ေယာက္၊ ႏွစ္ေယာက္ တတ္႐ံုႏွင့္ မၿပီးေသးပါ၊ တစ္ရပ္ကြက္လံုး၊ တစ္ရြာလံုးမွသည္ တစ္ႏိုင္ငံလုံး မူလတန္းပညာ ေရးၿပီးမွ ျဖစ္မွာမို႔ပါ။ ဒါ့ေၾကာင့္ တို႔၀ိုင္းကူရမယ္ဆိုတဲ့ သေဘာထားက ရပ္မိရပ္ဖေတြ ေက်းရြာ ရပ္ကြက္ အာဏာပိုင္ အဖြဲ႕အစည္း အားလုံးမွာ ရွိဖို႔ လိုပါတယ္။ မိတ္ၳီလာနားက တပည့္တစ္ဦး ရွင္ျပဳပြဲ အတြက္ အနီးဆုံးၿမိဳ႕က ဆိုင္းငွားရင္ ၂ သိန္းခြဲေလာက္သာ ကုန္မွာပါ၊ ဒါေပမဲ့ ရပ္ရြာ (တစ္ရြာလုံးက သူ႔အမ်ိဳးေတြ) က မႏၱေလးက ဆုိင္းမွဆိုင္းဆိုေတာ့ ႀကိဳပို႔တာ အပါအ၀င္ ၁၇ သိန္း ကုန္ပါတယ္၊ မ႑ပ္နဲ႔ ျပင္ဆင္စရိတ္ ၈ သိန္း ေပါင္းလိုက္ေတာ့ ၂၅ သိန္း ပါတဲ့၊ ၂၅ သိန္း ေရထဲက်သလိုပါပဲ။ ပန္ၾကားခ်င္တာကေတာ့ မိမိရပ္႐ြာမွာ လွဴတဲ့တန္းတဲ့ ေနရာမွာ ဆုိင္း၊ မ႑ပ္ စတဲ့ ပကာသနေတြအတြက္ ကုန္က်မယ့္ ခုနလို ၂၅ သိန္းမ်ိဳးကို ေက်ာင္းမေနႏိုင္တဲ့ ရြာကေလးေတြ ေက်ာင္းေနႏိုင္ေအာင္ ၀ုိင္း၀န္း ပံ့ပိုးတဲ့ ေနရာမ်ိဳးမွာ ပညာဒါနအျဖစ္ လွဴဒါန္းၾကဖို႔ ရပ္မိရပ္ဖမ်ားက ၀ိုင္း၀န္း တုိက္တြန္း ေပးေစခ်င္ပါတယ္။ ၄။ NGO အဖြဲ႕မ်ား ျမန္မာ့ပညာေရး ေကာင္းမြန္ဖို႔ ျပည္တြင္း အင္န္ဂ်ီအို အဖြဲ႕ေပါင္းစုံက မိမိတုိ႔ႏိုင္သမွ် အားနဲ႔ေဟာၾက၊ ေျပာၾက၊ ေဆာ္ၾသၾကၿပီး မ်ိဳးစုံ ၀ိုင္း၀န္း ေထာက္ပံ့ၾကပါတယ္။ ေက်ာင္း အေဆာက္အဦ၊ သင္ေထာက္ကူ ပစၥည္း၊ စာေရးကိရိယာ အစုံပါ။ တခ်ိဳ႕ဆို ရန္ပုံေငြအဖြဲ႕ ေထာင္ၿပီး ေရရွည္ျဖစ္ဖို႔ ႀကိဳးပမ္းေနပါတယ္၊ ဘုန္းေတာ္ႀကီးႏွင့္ သီလရွင္ မူလတန္းေက်ာင္းေတြအတြက္ဆိုရင္ ဆရာ/မ လစာေတြပါ ၀ိုင္း၀န္း ေထာက္ပံ့ ေပးပါတယ္။ ေက်ာင္းသားတစ္ဦးခ်င္း တစ္ႏွစ္စာ ေထာက္ပံ့တာလည္း ရွိပါတယ္၊ အစုံစုံပါ၊ ဘုန္းေတာ္ႀကီး၊ သီလရွင္ေတြ ဦးစီးတဲ့ မူလတန္းေက်ာင္းေတြဆုိရင္ ေက်ာင္းသားေတြကို အစားအစာပါ ႀကိဳးစားၿပီး ေကၽြးပါတယ္၊ အားရစရာပါ၊ အင္န္ဂ်ီအို အဖြဲ႕မ်ိဳးစုံက ေထာက္ပံ့ကူညီတဲ့ အထဲမွာ ေက်ာင္းအပ္ၿပီး ေက်ာင္းထြက္သြား၊ အလုပ္လိုက္လုပ္ေနသူ မိဘကူေနသူ စတဲ့ “ပညာေရး ယိုေပါက္” ကေန စာသင္ေက်ာင္းအျပင္ ေရာက္ေနသူေတြ အားလုံးကို ေက်ာင္းဆရာမ်ား၊ မိဘမ်ား၊ ေက်ာင္းအက်ိဳးေတာ္ေဆာင္၊ ရပ္မိရပ္ဖ၊ ေက်းရြာအာဏာပိုင္၊ ဆရာေတာ္၊ သံဃာေတာ္၊ သီလရွင္ဆရာႀကီး၊ ဆရာေလးတုိ႔ႏွင့္ ပူးေပါင္း ညိႇႏိႈင္း ကူညီ ျဖည့္ဆည္းေပးၿပီး ေက်ာင္းအတြင္း ျပန္လည္ ေရာက္ရွိကာ ေက်ာင္းၿမဲတဲ့ ကေလးေတြ ျဖစ္ေအာင္ ကူညီပံ့ပိုးေပးဖုိ႔ကိုလည္း ေမတၱာရပ္ခံလိုပါတယ္။ ၅။ မီဒီယာ သမားမ်ား၊ စာေရးဆရာမ်ား၊ အႏုပညာရွင္မ်ား မီဒီယာ သမားမ်ားသည္ လူထု၏ အသိဥာဏ္ ပြင့္လင္းေရးကို ႐ႈေထာင့္ မ်ိဳးစံုမွ တာ၀န္ယူေနၾကသူမ်ားပါ။ ယေန႔ ျမန္မာ့လူ႔ေဘာင္ ဖြံ႕ၿဖိဳးဖို႔၊ တုိးတက္ဖို႔ ေရးသားခ်က္၊ ထုတ္လႊင့္ခ်က္ေတြ အားလုံးဟာ လွည္းေန ေလွေအာင္း ျမင္းေဇာင္းမွာရွိတဲ့ လူေတြဆီ ေရာက္ရမွာပါ။ ဒါေပမဲ့ မနက္စာ၊ ညစာအတြက္ လက္လႈပ္မွ ပါးစပ္လႈပ္ႏိုင္တဲ့ “ဘ၀ သမား” ေတြဆီကို ယေန႔ ထုတ္ေနတဲ့ “အသိဥာဏ္ ပြင့္လင္းေရး” သတင္းစာ၊ ပညာေပးဂ်ာနယ္၊ မဂၢဇင္းေတြ မေရာက္ပါ။ ဟိုေ၀းလံတဲ့ အရပ္ေတြ မေျပာပါႏွင့္၊ ရန္ကုန္ၿမိဳ႕ အစြန္က ေရႊျပည္သာ၊ လိႈင္သာယာတို႔ပဲ ဆင္းေလ့လာရင္ေတာင္ ဒီစာေတြ မဖတ္ၾကတာကို ေတြ႕ရပါလိမ့္မယ္။ ၿပီးေတာ့ ၀ယ္ဖတ္ႏိုင္စြမ္းလည္း မရွိပါ။ “မသံုးလံုး”ပညာေရးၿပီးေအာင္ သင္ခဲ့ရင္ သူတို႔ ကေလးေတြရမယ့္ ေကာင္းက်ိဳးနဲ႔ မသင္ခဲ့ရရင္ ေတြ႕ႀကဳံရမယ့္ ဆုိးက်ိဳးေတြလည္း သူတို႔မသိပါ။ အဲဒါထက္ သူတို႔ကေလး ေတြရဲ႕ ၀မ္းတစ္ထြာျပည့္ေရးက အေရးႀကီးေနပါတယ္၊ သူတို႔မွာ ဆရာႀကီးၿမိဳ႕မၿငိမ္းရဲ႕ “ကမၻာၾကည့္ ၾကည့္ျမင္” ႏိုင္ဖို႔ ေနေနသာသာ “ရြာၾကည့္ၾကည့္ျမင္” ႏိုင္ေအာင္ေတာင္ မနည္း ႀကိဳးပမ္းရပါတယ္။ မိသားစု စား၀တ္ေနေရးက ခက္ခဲတာကိုး။ စာေရး ဆရာမ်ားႏွင့္ မီဒီယာသမားမ်ားအေနျဖင့္ ဘ၀မွာ ဓနေရာ၊ အသိေရာ ခ်ဳိ႕တဲ့ မိဘေတြကို မူလတန္း ပညာေရးရဲ႕ အႏွစ္သာရကိုသိၿပီး သားသမီးေတြကို ေက်ာင္းထားႏိုင္ေအာင္ ေက်းရြာ၊ ရပ္ကြက္ေတြအထိ ဆင္းၿပီး ရပ္မိရပ္ဖ၊ ေက်းရြာ ဆရာေတာ္မ်ား၊ ေက်းရြာအာဏာပိုင္မ်ားႏွင့္ တုိင္ပင္ကာ ေဟာေျပာေပးၾကပါလို႔ ေမတၱာရပ္ခံအပ္ပါတယ္။ ဇာတ္သဘင္၊ ႐ုပ္ရွင္၊ ဂီတ အႏုပညာရွင္မ်ား အေနျဖင့္လည္း ဆရာႀကီး ဦးသုခရဲ႕ “ဘယ္သူၿပိဳင္လုိ႔ လွပါေတာ့ႏိုင္” လို အ သုံးလုံးပညာေပး ႐ုပ္ရွင္လိုမ်ိဳး “မသုံးလုံး ပညာေရး” ေအာင္ျမင္ေရးအတြက္ လႈံ႔ေဆာ္ေရး ဇာတ္ကား၊ ဇာတ္လမ္း၊ သီခ်င္းေတြ ျပည္သူေတြဆီ ေရာက္မယ့္ မီဒီယာ အမ်ိဳးမ်ိဳးကေနတစ္ဆင့္ ထုတ္လႊင့္ေပးႏိုင္ေအာင္လည္း ၀ိုင္း၀န္း ႀကိဳးပမ္းေပးၾကပါလို႔ ေမတၱာရပ္ခံလိုပါတယ္။ ၆။ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ား လႊတ္ေတာ္ အသီးသီး (ျပည္သူ႔လႊတ္ေတာ္၊ အမ်ိဳးသား လႊတ္ေတာ္၊ ျပည္နယ္ႏွင့္ တိုင္းေဒသႀကီး လႊတ္ေတာ္) ကို တက္ေရာက္ရန္ ျပည္သူက ေရြးခ်ယ္ေပးလိုက္ၾကတဲ့ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စား လွယ္မ်ားကို အထူး ပန္ၾကားလိုပါတယ္။ မိမိအရပ္ေဒသ ဖြံ႕ၿဖိဳး တုိးတက္ေရးအတြက္ ထင္သာျမင္သာတ့ဲ လမ္း၊ တံတား၊ ေက်ာင္း၊ ဆည္ေျမာင္း၊ ေဆးေပးခန္းစတဲ့ အေျခခံ အေဆာက္အအုံေတြ ျပည့္ေအာင္ စြမ္းေဆာင္ေပးေနတာ ေတြ႕ရလို႔ ၀မ္းသာပါတယ္။ အဲဒါေတြကို ထိန္းသိမ္းႏိုင္စြမ္းရွိၿပီး မိမိ ရပ္ရြာေဒသကို ပိုမို ဖြံ႕ၿဖိဳးေအာင္ စြမ္းေဆာင္ႏိုင္တ့ဲ လူ႔စြမ္းအား အရင္းအျမစ္ေတြကိုလည္း ဖြံ႕ၿဖိဳးၿပီး ပြားမ်ား စည္ပင္ေအာင္ အားႀကိဳး မာန္တက္ ေဆာင္ရြက္ေပးၾကပါ။ စြမ္းအားျမင့္ ျပည္သူေတြေပါမွ လူႀကီးမင္းတို႔ ေဆာင္ရြက္ေနတဲ့ ႏိုင္ငံဖြံ႕ၿဖိဳးမႈ အရွိန္ႏႈန္းလည္း ျမင့္တက္လာမွာမို႔ပါ။ ထုိသို႔ ေဆာင္ရြက္ရာမွာ အေျခခံ ပညာေက်ာင္းေတြမွာ ေက်ာင္းၿမဲႏႈန္း ျမင့္မားေအာင္ ပညာေရး ယိုေပါက္ေတြကို ၀ိုင္းပိတ္ျခင္းက အဓိကလို႔ ထင္ပါတယ္။ သုိ႔ပါ၍ ျပည္သူ႔ လႊတ္ေတာ္ ကိုယ္စားလွယ္မ်ားအေနျဖင့္ မိဘ၊ ဆရာ၊ ေက်ာင္း အက်ိဳးေတာ္ေဆာင္အဖြဲ႕မ်ား၊ ဆရာေတာ္ သံဃာေတာ္မ်ား၊ အင္န္ဂ်ီအုိ အဖြဲ႕မ်ား၊ မီဒီယာသမားမ်ားႏွင့္ ပညာေရးဌာနမွ တာ၀န္ရွိသူမ်ား၊ ေက်းရြာ၊ ရပ္ကြက္ အာဏာပိုင္မ်ားႏွင့္ ညိႇႏိႈင္း ေဆာင္ရြက္ၿပီး လူသား အရင္းအျမစ္ ညံ့သြားေစမယ့္ အေျခခံပညာေရး ယိုေပါက္ကိုပိတ္ၿပီး ေက်ာင္းၿမဲႏႈန္း ျမင့္မားၿပီး ဥာဏ္ပညာ ျမင့္မားသူ ပြားမ်ားလာေအာင္ မိမိတုိ႔ရပ္ရြာ၊ ေဒသေတြမွာ စြမ္းေဆာင္ေပးၾကပါရန္ ေမတၱာရပ္ခံ လိုပါတယ္။ အားလုံးကို ၿခဳံေျပာရလ်င္ ႏိုင္ငံေတာ္ က ေမွ်ာ္မွန္းတဲ့ “မသင္မေနရ မူလတန္း ပညာေရး” (“မ” သုံးလုံးပညာေရး) ဟာ “စ” (ေက်ာင္းအပ္ႏွံျခင္း) “လယ္” (ေက်ာင္းမွန္မွန္တက္ကာ ေက်ာင္းၿမဲႏႈန္း ျမင့္မားျခင္း) “အဆုံး” (စာေပ တတ္ေျမာက္ကာ လူသားရဲ႕ အေျခခံစြမ္းရည္ ပိုင္ဆုိင္သူမ်ား ေလ့က်င့္ ေမြးထုတ္ျခင္း) ဆိုတဲ့ သုံးပါးစလုံး ေကာင္းမြန္ဖုိ႔ေတာ့ ျပည္သူ႔အားနဲ႔ ၀ိုင္း၀န္း အေကာင္အထည္ေဖာ္မွ ေအာင္ျမင္မွာပါ။ ေက်ာင္းအပ္ၿပီးရင္ ၿပီးေရာဆိုတဲ့ ေခတ္ေဟာင္း အျမင္ကို ကၽြန္ေတာ္တို႔ အားလံုး ပစ္ပယ္ရပါလိမ့္မယ္။ ေက်ာင္းေနအရြယ္ ကေလးေတြ ေက်ာင္းၿမဲၿပီး အေျခခံပညာ မူလတန္း ၿပီးေျမာက္ႏႈန္း ျမင့္မားေစရန္ ဆက္လက္ ၀ိုင္း၀န္း ပံ့ပိုးမႈေတြ လုပ္ရပါမယ္။ ဒါမွသာ သူတို႔ မိဘေတြရဲ႕ “ရြာၾကည့္ၾကည့္ျမင္” ဘ၀ထက္သာတဲ့ “ေခတ္မီ ကမၻာ ၾကည့္ၾကည့္ျမင္” ႏိုင္စြမ္းရွိတဲ့ မ်ိဳးဆက္သစ္ေတြဘ၀ ေရာက္ၾကကာ ဆင္းရဲႏြမ္းပါးမႈ သံသရာ (အသိဥာဏ္ အပါအ၀င္) ကို သူတို႔တစ္ေတြရဲ႕ ေနာက္မ်ိဳးဆက္ထိ မေရာက္ေအာင္ အျမစ္ျဖတ္ သုတ္သင္ႏိုင္မွာ။

**ေဒါက္တာေမာင္သင္း**
(ျပည္သူ႔ေခတ္ဂ်ာနယ္၊ အတြဲ-၂၊ အမွတ္-၁၀၂၊ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္၊ ဇူလုိင္ ၁၂) -