by Bo K Nyein on Friday, November 16, 2012 at 2:37am ·
(၁)
သခၤန္းစာဆိုတာ
(၅) ဆက္ေျမာက္ တရုတ္ေခါင္းေဆာင္ေတြ ေနာက္ (၁၀) ႏွစ္ အုပ္ခ်ဳပ္ဖို႔ ကြန္ျမဴနစ္ ေခါင္းေဆာင္ သစ္ေတြ တက္လာတာေၾကာင္႔ ကမၻာ နဲ႔ တ၀ွမ္း တရုတ္ကို စိတ္၀င္စားေနၾကတယ္။
ဗမာ နဲ႔ တရုတ္ မိုင္ေပါင္းမ်ားစြာ နယ္ခ်င္း ကပ္ေနၾကတာမို႔ တရုတ္ ဗမာ ဆက္ဆံေရး ဟာ ဗမာ အစိုးရ အဆက္ဆက္ အေရးပါခဲ႔တယ္။ ေနာင္လည္း အေရးထားရဦးမွပဲ
တရုတ္-ဗမာ ဆက္ဆံေရး ..တေဂြ႔မွာ အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္ခဲ႔ရတယ္…
အဲဒီ တေဂြ႔ ကို ဘယ္သူကမွ သတိထားမိၾကပံုမေပၚဖူး
သို႔ေပမဲ႔လည္း ဒီ အေဂြ႔ ရဲ႔ ရလဒ္က ခုထိ အက်ိဳး သက္ေရာက္လွ်က္ရွိတယ္
တိမ္ေတာင္သဖြယ္ မင္းေရးက်ယ္ ဆိုသလို … ႏုိင္ငံေရး ..အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ..တို႔မွာ လွည္႔ကြက္ ေတြ အမ်ားၾကီးရွိပါတယ္။
စီးပြားေရး တို႔ .. ႏုိင္ငံတကာ ဆက္ဆံေရး ဆိုတာေတြဟာ ႏုိင္ငံေရးေအာက္ မွာပဲ ရွိၾကတာပါ။
ႏိုင္ငံေရး ဆိုတာလည္း တလမ္းသြား ေျဖာင္႔ေျဖာင္႔ မဟုတ္ဖူးဆိုတာကို သိၾကဖို႔ လိုပါတယ္
တိန္ေလွ်ာက္ပိန္လို ႏွစ္ခါ နန္းက် ျပီးမွ ပုလႅင္အေပၚ ျပန္ေရာက္တဲ႔ သူကလည္းရွားသား
ႏုိင္ငံေရးမွာ ျမွဳပ္ကြက္ေလးေတြ ရွိတတ္သလို ၊ ေျခတလွမ္း မွား တာနဲ႔ အသူရာေဂ်ာက္ထဲ က်ခဲ႔ရသူေတြလည္း ရွိခဲ႔ဖူးတာ အေျမာက္အျမားပဲ
ဗမာႏုိင္ငံေရးက ပုဂၢိဳလ္ေရးၾကည႔္တာမ်ားၾကတယ္။ ဒီလူ ၊ ဒီပါတီကိုေထာက္ခံရင္ ၊ ဒီလူေတြ ဘာလုပ္လုပ္ အမွန္လို႔ (ျမင္) တတ္ၾတတယ္။ ၀ါဒ အရ ၾကည္႔တာ ၊ (မူ) ကိုၾကည္႔တာ ၊ ႏုိင္ငံေရးအကြက္ ၊ ေတြကို မၾကည္႔ခ်င္ ၊ မျမင္ခ်င္ၾကဖူး။ (မသိ) ခ်င္ၾကေတာ႔ဖူး။ သခၤန္းစာဆိုတာကေတာ႔ ေ၀လာေ၀း။
ဒါေၾကာင္႔ တခ်ိဳ႔ ကႏုိင္ငံေရး ကို ကေလးကစား သလို ျမင္ၾကျပီး ဟိုုဟာေလး လုပ္လိုက္ပါလား ၊ ဒီဟာေလး ေရြ႔လိုက္ပါလား ဆိုျပီး ထြက္ထြက္ ေၾကြးေက်ာ္ၾကတာ လူရီစရာ။ မသိတဲ႔ သူေတြကလည္း ၊ ဟုတ္တာေပါ႔ ၊ မလုပ္ေသးဖူးလား ၊ မိုက္လိုက္တာ ၊ စသည္ျဖင္႔ အမ်ိဳးစံု ေအာဘာေပး ၊ ၀ိုင္းလက္ခုပ္တီးၾကေပါ႔
ဒီအျဖစ္အပ်က္ ေတြကို ျမင္ေနရတာမို႔ … ႏုိင္ငံေရးမွာ လွည္႔ကြက္ ေတြရွိတယ္ ၊ ျမွဳပ္ကြက္ေတြရွိတယ္ ၊ အထူးသျဖင္႔ ႏုိင္ငံ တႏိုင္ငံ နဲ႔ တႏုိ္င္ငံ ဆက္ဆံေရး မွာ ဆို ပို သတိရွိရတယ္ ၊ သိမ္ေမြ႔တယ္ဆိုတာကို လူငယ္ေလးေတြ ကို သိေစခ်င္ တာမို႔ ဒီေဆာင္းပါးကိုေရးရတာပါ။
ေနာက္တစ္ခုက ေခါင္းေဆာင္ေတြ (တကြက္) မွားရင္ တသက္ခံ ရတယ္ဆိုတာကုိ သိ ေစခ်င္လို႔ပါ။
လူငယ္ေလးေတြကို သခၤန္းစာ ယူတတ္ေစခ်င္တဲ႔ ေစတနာပါ
(၂)
၁၉၆၇ တရုတ္ဗမာ အေရးအခင္းအျပီး
၁၉၆၇ ခုႏွစ္မွာ တရုတ္-ဗမာ အေရးအခင္း ျဖစ္တယ္။
အဲဒီ အခ်ိန္က တရုတ္ျပည္ၾကီးမွာ ယဥ္ေက်းမႈေတာ္လွန္ေရးၾကီး က်င္းပျပီး ျဖဳတ္-ထုတ္-သတ္ လုပ္ေနတဲ႔အခ်ိန္။
တိန္ေလွ်ာက္ပိန္ တို႔ အခ်ခံ ရတဲ႔ အခ်ိန္။
ေမာ္စီတံုးကိုဖါးထားတဲ႔ (စာအုပ္နီ) ကေလးေတြကို တပ္နီေတြ Bible လိုကိုးကြယ္ေနၾကတဲ႔ အခ်ိန္
ရန္ကုန္ နန္ယန္တရုတ္ေက်ာင္း က ေက်ာင္းသားေတြ ေမာ္စီတံုး တံဆိပ္တပ္ျပီး စာအုပ္နီေလးေတြ ကိုင္ျပီး ေသြးၾကြ ဆႏၵျပေနၾကတဲ႔ အခ်ိန္
ဗိုလ္ၾကီးေဟာင္းတင္ဦး က တရုတ္သံရံုးထဲ ၀င္ရိုက္တဲ႔ အခ်ိန္ (မွတ္ခ်က္၊ ဗိုလ္ၾကီးတင္ဦးနဲ႔ ေထာင္ထဲ မွာ တခန္းထဲေနခဲ႔ဖူးတယ္။ ဗိုလ္ၾကီးတင္ဦးကေန ေနာင္ ဘိုးေတာ္တင္ဦးဆိုျပီး နံမည္ၾကီးသူပါ။)
တရုတ္-ဗမာ အေရးအခင္းမွာ တရုတ္ေတြ အေတာ္ ေသသြားတယ္
တရုတ္ေတြ ဦးေန၀င္း ကို အေတာ္စိတ္ဆိုးၾကတယ္။
တရုတ္သံအမတ္ ကို ျပန္ေခၚခံရတဲ႔ အထိ ျဖစ္ခဲ႔ၾကတယ္။
ဒါေၾကာင္႔ ပီကင္းေရဒီယိုက ဦးေန၀င္း ကို ပက္ပက္စက္စက္္ ဆဲ ၾကတယ္။
(၃)
ဗကပ ကိုေျမွာက္ေပးျပီ။
ပီကင္းက တရုတျ္ပည္ ထဲရွိ စက္ရံုမွာ အလုပ္လုပ္ေနတဲ႔ ကခ်င္ (ေနာ္ဆိုင္း) ကို ဆြဲထုတ္လာတယ္
ေနာ္ဆိုင္း ဆိုတာ က ျပည္တြင္းစစ္ ျဖစ္ကာစ မွာ ဗမာ႔တပ္မေတာ္က ကခ်င္တပ္ ရဲ႔ တပ္ရင္းမွဴး
အဂၤလိပ္ က ကခ်င္တပ္ရင္း ၊ ခ်င္းတပ္ရင္း ၊ ကရင္တပ္ရင္း ဆိုျပီး ဖြဲ႔ေပးခ႔ဲတယ္။
ကရင္ ကိုတိုက္ခိုင္းလို႔ ဆိုျပီး ေတာ္ခိုသြားရင္း ၊ ေနာက္ဆံုး တရုတ္ျပည္ထဲ ၀င္ေျပးသြားျပီး
အားလံုး တရုတ္ျပည္မွာ အေျခခ် ေနၾကတယ္။
ေနာ္ဆိုင္း က စစ္တိုက္ေတာ္တယ္ဆိုျပီး နံမည္ၾကီးတယ္။
တရုတ္က စစ္တိိုက္အေတြ႔အၾကံဳရွိတဲ႔ ေနာ္ဆိုင္းကို ဆြဲထုတ္လာျပီး ဗကပ ကို စစ္လက္နက္ ပစၥည္းေရာ ၊ ေငြေရာ ၊ ေနာက္ဆံုး တရုတ္တပ္နီကေလးေတြကို ဗကပ ယူနီေဖါင္း ေျပာင္း၀တ္ခိုင္းျပီး ၊ ဗကပ အေနနဲ႔ ၀င္တိုက္္ခိုင္းတာေပ႔ါ။
အမွန္က ေတာ႔ ဒါ တရုတ္က ၀င္သိမ္းတာပဲ။ Invasion by proxy သက္သက္ပဲ။
တရုတ္က all out support ေပးတာပဲ။
ဒီအေၾကာင္းကို Bertil Linter ရဲ႔ Burma in Revolt မွာ အေသးစိပ္ပါ ပါတယ္။
(၄)
ယဥ္ေက်းမႈ ေတာ္လွန္ေရး
ေမာစီတံုးက ၁၉၅၈ ကေန ၁၉၆၁ ခုႏွစ္ အထိ ေခတ္ေနာက္က်တဲ႔ စိုက္ပ်ိဳးေရးႏိုင္ငံကေနရ ေခတ္မွီတိုး တက္တ႔ဲ ကြန္ျမဴနစ္ ႏိုင္ငံဘ၀သို႔ ေရာက္ရွိေရးအတြက္ (ေမာ္) က Great Leap Forward ခံုပ်ံေက်ာ္လႊား အစီအမံၾကီး ကို ဆြဲထုတ္လာတယ္။ လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳးေရးမွာ ပုဂၢိဳလိက စိုးက္ပ်ိဳးေရးမရွိေစရ ၊ communes မွာ အမ်ားစုေန ၾကရျပီး၊ collectivization လို႔ေခၚတဲ႔ (ဘံု) စိုက္ပ်ိဴးေရး စနစ္ကို ေဖၚထုတ္ခဲ႔တယ္။
စက္မႈလက္မႈမွာလည္း ၁၅ ႏွစ္အတြင္း အဂၤလိပ္ကို ေက်ာ္ရမယ္ဆိုျပီး ေၾကြးေက်ာ္ကာ metallurgy ကိုနားမလည္ပဲ အိမ္ေနာက္ေဖးသံမဏိ စက္ရံုေတြေထာင္ရမယ္ဆိုျပီး ရပ္ကြက္တိုင္း ၊ commune တိုင္းမွာ သံမဏိ စက္ရံုအေသးေလးေတြ ေထာင္ေစတယ္။ အိုးခြက္ကမက်န္ အားလံုး သံေရၾကိဳပစ္လိုက္တာ ၊ ခ်က္စရာမရွိသာ ျဖစ္ကုန္ရတယ္ ၊ သံုးေလာက္တဲ႔ သံမဏိ ထြက္မလာဖူး။
ေမာ္စီတံုး ေရႊဥါဏ္ေတာ္ ဆူးေရာက္ လိုက္တာ လူေတြ သန္း နဲ႔ခ်ည္ျပီး ငတ္ျပီး ေသကုန္ၾကတယ္။ ဒါေၾကာင္႔ (လူဆန္း) အစည္းအေ၀း Lushan Conference (1959) (ဇူလိုင္-ၾသဂုတ္) မွာ ေဆြးေႏြး ၾကရာမွာ ေမာ္ရဲ႔ အရွိန္ နဲ႔ သိကၡာ က် ခဲ႔ရတယ္။ မာရွယ္ပင္ဒူး၀ါ (Marshall Peng Dehuai) ကျပတ္ျပတ္ သားသား ေမာ္ ကိုေ၀ဖန္ခဲ႔တာမို႔ ၊ ကာကြယ္ေရး၀န္ၾကီး က အျဖဳတ္ခံရရွာတယ္။
ပါတီကို ျပန္အဖတ္ဆယ္ ခဲ႔တာက လ်ဴေလွ်ာက္ခ်ီ နဲ႔ တိန္ေလွ်ာက္ပိန္။ လ်ဴေလွ်ာက္ခ်ီ က တကဲ႔ လူေတာ္။ ၀ါဒေရးရာ မွာေရာ္ ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွာပါေတာ္တာ။ ဒါေၾကာင္႔ ေမာ္ က သူ႔အရိုက္အရာက ကိုခံယူဖို႔ ေရြးခဲ႔ျပီး သမၼတရာထူး ေပးခဲ႔တာ။ လူေတာ္ေတြ ဆိုေတာ႔ ပါတီဗ်ဴရိုကေရစီ ယႏၱရားဟာ လူ နဲ႔ တိန္ တို႔လက္ထဲ ေရာက္သြားတယ္။ တိန္ေလွ်ာက္ပိန္က အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး
ေမာ္စီတံုးက အာဏါရွင္ စစ္စစ္။
အစိုးရကို ေခ်ာင္အင္လိုင္း ကိုလႊဲထားျပီး ပါတီဥကၠ႒ ရာထူးယူထားျပီး ဘာ တာ၀န္ မွ မယူ။
အားလံုးရဲ႔ လႈပ္ရွားမႈ ေတြကို အေပၚက သိန္းငွက္လို ၾကည္႔ေနျပီး ႏုိ္င္ငံေရး အကြက္ ေတြပဲ ၾကည္႔ျပီး မိမိ အာဏါတည္ျမဲေရး အတြက္ပဲ ၾကံစည္လႈပ္ရွားေနတာ။
ဒါေၾကာင္႔ စစ္တပ္မွာ မာရွယ္ပင္ဒူး၀ါ ကိုဖယ္၊ လင္ေျပာင္ကို တင္ ၊ ပါတီကို ျပန္ကိုင္ဖို႔ ေက်ာင္းသားေလး ေတြကို ေျမွာက္ေပးျပီး ဌါနခ်ဳပ္ကို အေျမွာက္နဲ႔ထု ဆိုျပီး ေၾကြးေက်ာ္လာတာ။ တဖက္က ဥါဏ္နဲ ျပီး အလြန္ အာဏါမက္တဲ႔ သူ႔ရဲ႔ မိန္းမ ခ်န္ခ်င္းကို ေျမွာက္ေပးျပီး (၄) ဦးဂိုဏ္းကို ေရွ႔မွာတင္ထားတာ။ ဒါေၾကာင္႔ ခ်န္ခ်င္းက ငါဟာ ေမာ္ရဲ႔ ျခံေစာင္႔ေခြးပါ။ သူကိုက္ခိုင္းသမွ် ငါကိုက္ရတာပါလို႔ သူ႔ရဲ႔ trial မွာထြက္ဆို သြားတာပါ။
ေမာ္စီတံုး လွ်င္တာက သူဘာလုပ္ေနတယ္ ၊ ဘယ္သူ႔ကို ဦးတည္ေတာ႔မယ္ ဆိုတာ ဘယ္သူမွ မွန္းလို႔ မရဖူး။ တခါတရံ ၊ မျဖဳတ္ခင္ ေမာ္က ေခၚျပီး မင္းဘယ္လို ထင္သလဲ လို႔ ေမးလိုက္ေသးတယ္။ မသိေတာ႔ ငါ႔ ဥကၠ႒ၾကီး ငါ႔ ကို ယံုေသးတယ္ ထင္ျပီး ေျပာေတာ႔မွ ေမာ္က ေကာင္းေလစြ ဆိုျပီး ေထာင္ထဲ တန္းထဲ႔ လုိက္တာပဲ။
(၅)
ႏုိင္ငံေရး ဆိုတာ လွ်င္သူစားတာပဲ
ေမာ္က တကြက္ ေစာ ေနေတာ႔ လူ ေရာ တိန္ ပါ ျပဳတ္ပါေရာ
လူေလွ်ာက္ခ်ီ ချမာ က ေထာင္ထဲမွာ ပဲ (ေသ) သြားရွာတယ္
တိန္ က မဲဇာ အပို႔ခံရရွာတယ္။
တိန္႔ သမီး ေရးတဲ႔ စာအုပ္ ႏွစ္အုပ္ရွိတယ္။ ဖတ္ၾကည္႔ေစခ်င္တယ္။ တိန္ မဲဇာ အပို႔ ခံရေတာ႔ ေမာ္ က တိန္ကို ပါတီက မထုတ္တာပဲ ၀မ္းသာ မဆံုးဖူး
ပါတီကို သံေယာဇဥ္ ရွိတာလည္း ပါ သလို ၊ အထုတ္ မခံရရင္ ၊ အသက္ရွင္ ႏုိင္ေသးတာကိုး
တိန္ က ထူးထူးဆန္းဆန္း (၂) ခါ အျဖဳတ္ ခံရရွာတယ္
ပါတီေပၚလစီ
တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ ပါတီမွာ ပါတီ ပါတီခ်င္း ၊ အစိုးရ အစိုးရ ခ်င္း ဆက္ဆံတယ္ဆိုတဲ႔ ေပၚလစီ ရွိတယ္။
ဒါေၾကာင္႔ တရုတ္ၾကီးဟာ ဦးႏု နဲ႔ ေထာက္ေလွ်ာက္ တဲ႔ေပမဲ႔ ဗကပ နဲ႔ ၾကေတာ႔ ပါတီ ပါတီ ခ်င္း ဆက္ဆံ တာ ျဖစ္သြားေရာ။
ဒီေပၚလစီ နဲ႔ တရုတ္ က လူလည္ လုပ္လာတာ။
လီကြမ္ယူးက တိန္ေလွ်ာက္ပိန္ ကို ကန္႔ကြက္ေတာ႔ တိန္ေလွ်ာက္ပိန္က ဒီေပၚလစီကို ဖ်က္ဖို႔ၾကိဴးစားရတာ (၅) ႏွစ္ေက်ာ္ေက်ာ္ ၾကာသြားတယ္။
တရုတ္ ပါတီထဲမွာ တျခားသူေတြ ရွိေသးတာကိုး
ေပၚလစီ ေျပာင္းတာ မလြယ္ဖူး ဆိုတာကို လူငယ္ေလး ေတြကို (သိ) ေသခ်င္လို႔ပါ။
ပထမဦးဆံုး လီကြမ္ယူး ရဲ႔ကိုယ္ေရးမွတ္တမ္း စာအုပ္ကို ဖတ္ၾကည္႔ပါ။
(၆)
ဗကပ ေတြ ႏုိင္ငံေရး နားမလည္တာ
လူေတြအမ်ားက ဗကပ ဆိုလိုက္တာနဲ႔ ႏိုင္ငံေရး ၀ါရင္႔ သမားၾကီး ေတြလို႔ ထင္ၾကလိမ္႔မယ္။
ဗကပ ေတြသာ ႏိုင္ငံေရး တကယ္ နားလည္ရင္ ၊ ဗမာႏုိင္ငံ ဟာ အေစာၾကီး ကြန္ျမဴနစ္ ႏုိင္ငံျဖစ္ေနျပီ
ဗကပ ေတြက သူတို႔သာ ႏိုင္ငံေရး လုပ္လာတဲ႔ ပံု ၀ါဒ ျဖန္႔ၾကလြန္းလို႔ ၊
မသိတဲ႔သူေတြက အထင္ၾကီးၾကတာ
တရုတ္ ကို ကိုင္တြယ္တဲ႔ ေနရာမွာ ဗကပ ဇာတိ ေပၚလာတာပဲ
တိန္ေလွ်ာက္ပိန္ ကို ေမာ္စီတံုး ကိုယ္တိုင္ ျပန္ျပီး ပြဲထုတ္လာ ၊ ဆြဲထုတ္လာတာပါ။
ယဥ္ေက်းမႈ ေတာ္လွန္ေရးဆိုတဲ႔ အာဏါ လု ပြဲေၾကာင္႔ တိုင္းျပည္ အေတာ္ နစ္နာတယ္။
ပါတီယႏၱရား ကို ဖ်ိဳခြဲရတာေၾကာင္႔ အာလံုးဖရိုဖရဲပဲ
အစိုးရ ယႏၱရား ပါထိခိုက္လာာရတယ္။
ေမာ္စီတံုး က အာဏါ အေၾကာင္း ေကာင္းေကာင္း နားလည္တဲ႔ အာဏါရွင္ စစ္စစ္
တပ္နီေလးေတြ လည္း အခ်င္းခ်င္း ခ်ကုန္ ၾကျပီ
ဒါေၾကာင္႔ တပ္နီ ေတြ ကို စစ္တပ္ နဲ႔ ျပန္ကိုင္ ခိုင္းျပီး အစိုးရကို ျပန္ကိုင္ ဖို႔ တိန္ေလွ်ာက္ပိန္ကို ျပန္ဆြဲထုတ္လာတာ။
(ငါ) စီမံတာကြ ဆိုတာ လူသိ ေအာင္ တိန္ေလွ်ာက္ပိန္ကို UN ကိုအဖြဲ႔ ေခါငးေဆာင္ အေနနဲ႔ လႊတ္လိုက္ေသးတယ္။
တိန္ေလွ်ာက္ပိန္ အေၾကာင္းလည္းေကာင္းေကာင္း (သိ) တယ္။
စစခ်င္း ပြဲထုတ္တဲ႔ ပြဲမွာ တိန္ က ကုပ္ကုပ္ေလး ျငိမ္ေနတုန္း အဲဒါ တိန္ ၊ ေကာင္းေကာင္းၾကည္႔ထားၾက ၊ ေခါင္းထဲမွာ (ဥါဏ္) ၾကီးပဲ လို႔ မွတ္ခ်က္ခ်ခဲ႔ဖူးတယ္။
ဒါေပမဲ႔ တိန္ကလည္း ေခါင္းမာတယ္။
ေမာ္စီတံုး က သူ႔ရဲ႔ Legacy ရာဇ၀င္ အတြက္ ယဥ္ေက်းမႈေတာ္လွန္ေရး ဟာ မွန္ပါတယ္ဆိုတာ ကို ၀န္ခံ ေထာက္ခံ ခိုင္းတယ္။
ေခ်ာင္အင္လိုင္း က မဟုတ္ေပမဲ႔ လိုက္ေလ်ာ္ညီေတြ ေမာ္႔အၾကိဳက္ လိုက္ေျပာ ေပမဲ႔ တိန္က မရဖူး
တရုတ္ ႏုိ္င္ငံေရးက လည္း ေတာ္ေတာ္ ရႈပ္တယ္။
တရုတ္၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ ေခ်ာင္အင္လိုင္း ဟာ ၁၉၇၆ ခု ဇႏၷ၀ါရီ (၈)ရက္မွာ Bladder cancer နဲ႔ ကြယ္လြန္ သြားတယ္။ ဒိအရင္ တလ ဒီဇင္ဘာလ (၁၆) ရက္မွာ လက္၀ဲစြန္း အမာဂိုဏ္းက Kang Sheng က အသက္ (၇၇) ႏွစ္မွာ ကြယ္လြန္သြားတယ္။ ညီေနာင္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ေတြကို ၾကိဳးကိုင္တာ ၊ ဗကပ ရဲ႔ ဆရာ က Kang Sheng ။
ေခ်ာင္အင္လိုင္း ေသသြားေတာ႔ (၄) ဦးဂိုဏ္း က တိန္ကိုဦးတည္ျပီး က်န္တဲ႔ ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးသမား reformers ေတြကို တိုက္ခိုက္ပါေလေရာ။ ႏုိင္ငံေရးတိုက္ပြဲ ဟာ ဧျပီ လ (၁ရ) ရက္ ၁၉၇၆ ခုႏွစ္မွာ (တိန္) ဒုတိယ အၾကိမ္ ျပဳတ္မွ ျငိမ္သြားတယ္။ အင္ဒိုနီးရွား ၊ ထိိုင္း ၊ မေလးရွား စတဲ႔ က်န္တဲ႔ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ေတြက တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ ပါတီတြင္း ႏုိင္ငံေရး တိုက္ပြဲေတြမွာ ၀င္မပါၾကဖူး။ျငိမ္ေနၾကတယ္။ သူတို႔ အားလံုး ရဲ႔ ဆရာၾကီး Kang Sheng က လည္းမရွိေတာ႔ ဖူးေလ။ ႏုိင္ငံေရး ကလည္း အာဏါလုပြဲ ေတြနဲ႔ ရႈပ္ေထြးေနတယ္။
ဒီအခ်ိန္မွာ ဦးေဏွာက္နဲ တဲ႔ သခင္ဗသိန္းတင္ နဲ႔ ဗကပ ေတြက ၁၉၇၆ခု တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ တည္ေထာင္မႈ (၅၅) ၾကိမ္ေျမာက္ ခ်ီးက်ဴးသ၀န္လႊာ ပို႔ရာမွာ “လ်ဴေရွာင္ခ်ီ ဦးေဆာင္ေသာ ျပန္လည္ျပင္ ဆင္ေရး အုပ္စု သည္ အေခ်မႈန္း ခံလိုက္ရပါျပီ”။ ထပ္ကြန္႔ျပီးေတာ႔ ….
“လက်္ာေသြဖီေရး ၾကိဳးစားမႈကို ျပန္လည္တဲ႔မတ္ေပးေသာ လႈပ္ရွားမႈ ႏွင္႔ လက်ာ္ဂိုဏ္း
ေခါင္းေဆာင္တိန္ေလွ်ာက္ပိန္ ကို အေရးယူခဲ႕ေသာ တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ဗဟို ေကာ္
မီတီ ၏လုပ္ရပ္မ်ားသည္မာ႔က္လီနင္မူ၀ါဒ ႏွင္႔ ေမာ္စီတုံုး အေတြးအေခၚတို႔ႏွင္႔ကိုက္ညီပါ
သည္ ”
ဟု မေနႏုိင္မထိုင္ႏုိင္ လွ်ာရွည္ျပီး အမာဂိုဏ္းကို ေထာက္ခံခ်ီးက်ဴးေနေေလရဲ႔။
(မွတ္ခ်က္။ Bertil Linter ၏ Burma in Revolt စာမ်က္ႏွာ ၂၈၈ - ၈၉။)
ထိုႏွစ္ စက္တင္ဘာ (၉) ရက္ေန႔မွာ ေမာ္စီတံုး ေသပါေလေရာ။
ဗကပ က ၀မ္းနဲ သ၀န္လႊာ ပို႔ရာမွာ ေမာ္ ကို ခ်ီးမြမ္းရင္း တိန္ေလွ်ာက္ပိန္ နဲ႔ လူေလွ်ာက္ခ်ီ တို႔ကို ေစာ္ကား လိုက္ ျပန္ေသးတယ္။
ဗကပ ေတြနားမလည္တာက တိန္ေလွ်ာက္ပိန္က ပါတီဗ်ဴရိုကေရစီ ကိုကိုင္လာတဲ႔ အေထြေထြ အတြင္းေရမွဴးေဟာင္း။ ေတာ္လွန္ေရး မွာရာဇ၀င္ ရွိခဲ႔တဲ႔ ၀ါရင္႔ႏုိင္ငံေရး အေက်ာ္အေမာ္။ 4th Route Army ၊ အမွတ္ (၄) တပ္မေတာ္ ရဲ႔ ႏုိင္ငံေရးမွဴး။ (၄)ဦးဂိုဏ္းက ေမာ္ ေျမွာက္စားလို႔ (လူ) ျဖစ္ရတဲ႔ သူေတြ။ ဘာ ရာဇ၀င္မွ မရွိၾက။ ဒါေၾကာင္႔ စစ္တပ္က တိန္ေလွ်ာက္ပိန္ ဖက္မွာ ရွိတယ္။ (၄) ဦးဂိုဏ္းကို စစ္တပ္ကပဲ ဖမ္းေပးလိုက္တယ္။ ဇူလိုင္လ ၁၉၇၇ ဗဟိုေကာ္မီတီ အစည္းအေ၀းမွာ (တိန္) ျပန္ေခါင္းေထာင္လာေတာ႔ ဗကပ ေတြ အသံထိပ္ ကုန္ၾကတယ္။ ေမာ္ ေရာ ဗကပ ရ႔ဲ အေဖ Kang Sheng လည္း မရွိေတာ႔ဖူး။
ဗကပ ရဲ႔ တိုက္ပြဲသတင္းေတြနဲ႔ စာတန္းေတြကို Beijing Review နဲ႔ တျခား တရုတ္အစိုးရ စာေဆာင္ေတြ မွာ ထဲ႔ေပးေနၾက။ ဗကပ ေတြရဲ႔ “ဗမာ႔ေတာ္လွန္ေရး” သတင္းေတြဟာ တခါထဲ တရုတ္ဂ်ာနယ္ ေတြမွ ထိမ္ျမဳပ္္ေပ်ာက္ကြယ္ သြားရတယ္။
(၇)
ဗကပ နဲ႔ တရုတ္အကြဲမွာ ဦးေန၀င္း တို႔ ၀င္အျမတ္ထုတ္ျပီ
ဒါကေတာ႔ ႏုိ္င္ငံေရးမွာ လုပ္ေနၾကပဲ
ခမာနီလို႔ေခၚတဲ႔ ေပါလ္ေပါ႔တို႔ အာဏါရလာေတာ႔ ႏုိင္ငံတိုင္းက ၀ိုင္းက်င္ ထားၾကတယ္။ တရုတ္ၾကီးက ခမာနီ ေတြကိုေထာက္ခံတယ္။ ဒီေတာ႔ ၁၉၇၇ ႏုိ၀င္ဘာလ ၂၆ ရက္မွာ ဦးေန၀င္းဟာ ခမာနီ ေတြအာဏါ ရလာျပီး အလည္လာတဲ႔ ပထမဦး ဆံုးေသာ ႏုိင္ငံအၾကီးအကဲ လာျဖစ္တယ္။ ဒါတရုတ္ကို မ်က္ႏွာလုပ္တာ။
ဘတ္တာလ္လစ္နာ က ဗကပ ေတြ ရဲ႔ ဌါနခ်ဳပ္ ပန္ေဆာင္ မွာ သက္စြန္႔စံဖ်ား သြားေရာက္ခဲ႔ျပီး ေတြ႔ၾကံဳရတာကို ျပန္ေရးျပထားတာ။ Bertil စာအုပ္ဟာ အင္မတန္ တိက်တယ္။
ဒါကိုဖတ္ျပီး ဦးေန၀င္း ဘယ္လို တရုတ္ၾကီးကို ရန္သူဘ၀ ကေန မိတ္ေဆြ ျဖစ္ေအာင္ လွည္႔လိုက္ႏို္င္ သလဲ ဆိုတာကို စာေရးသူ သိပ္စိတ္၀င္စားခဲ႔တယ္။
အေၾကာင္းက ၁၉၈၈ ေနာက္ပိုင္း ဗမာစစ္တပ္ က ဒုတိယ အာဏါသိမ္းျပီး တဲ႔ေနာက္ပိုင္းမွာ တရုတ္ ရဲ႔ အားေပးမႈေၾကာင္႔သာ နအဖ ၊ န၀တ ဘ၀ အျဖစ္ ရပ္တည္ ႏုိင္ခဲ႔တာ ျဖစ္တယ္။
ဒါေၾကာင္႔ Bertil နဲ႔ ေတြ႔ေတာ႔ ဒီအေၾကာင္းကို ေမးမိတယ္။ ေဆြးေႏြး မိတယ္။
Bertil ၊ Cambodia ေရာက္ေတာ႔ ဦးေန၀င္း ပံုၾကီးကို ေတြ႔တယ္တဲ႔။ Cambodians ေတြက ဘယ္သူမွန္း လည္း မသိၾကဖူး။ တရုတ္ၾကီးလို႔ ထင္ေနတာတဲ႔။ ဒါနဲ႔ အဲဒါ ဗမာႏုိင္ငံက စစ္အာဏါရွင္ဗိ္ုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း လ႔ိုေျပာျပရတယ္တဲ႔။
Reference မရွိလို႕သာ သူ႔စာအုပ္မွာ ထဲ႔ မေရးခဲ႔တာလို႔ထင္မိတယ္။ ဗီယက္နမ္ ေတြ Pol Pot တို႔ကို ကန္ထုတ္အျပီးမွာ တရုတ္က ခမာနီ ေတြကို စစ္လက္နက္ ပစၥည္း ေထာက္ပံ႔ခဲ႕တယ္။ စစ္ေလယဥ္ေတြ ဗမာျပည္ မွာ ဦးေန၀င္း က ရပ္နားခြင္႔ ေပးတယ္လို႔ ဆိုတယ္။
၁၉၇၈ ခုႏွစ္ မွာ ဗကပ ေတြရဲ႔ ဗဟို ဌါနခ်ဳပ္ကို တရုတ္ျပည္ကေန အႏွင္ထုတ္ခံရျပီး ပန္ေဆာင္ ကိုေျပာင္း ခဲ႔ရတယ္။ ဗကပ ေတြရဲ႔ “ျပည္သူ႔အသံ” ေရဒီယို အဖြဲ႔ လည္း ပန္ေဆာင္ကို ေရႊ႔ခဲ႔ရတယ္။ မၾကာဖူး တရုတ္ ေဘာ္လန္တီရာ ေတြကို တရုတ္က ျပန္ရုတ္သိမ္း သြားေတာ႔တယ္။
ဒီလို အက်င္းအက်ပ္ ထဲေရာက္လာတဲ႔ အခါမွာမွ ဗကပ ဗဟို ဟာ မာရသြန္ ေဆြးေႏြးပြဲကို ၁၉၇၈ ႏို၀င္ဘာ လ ကေန ၁၉၇၉ခု ဇြန္လအထိ က်င္းပခဲ႔ျပီး ၾသဂုတ္လ ၁၅ရက္ ပါတီထူေထာင္ျခင္း အႏွစ္ (၄၀) ေျမာက္ အခံအနားမွာ မ်က္ႏွာသုန္မႈန္ေနတဲ႔ ရဲေဘာ္ေတြကို သခင္ဗသိန္းတင္ က ပါတီဟာ ကိုယ္အားကိုယ္ကိုး ရေတာ႔မယ္။ ဘာရယ္လို႔ အေသးစိပ္ မေဖၚျပပဲ အႏွစ္ (၄၀) ဗကပ သက္တမ္းမွာ ပါတီဟာ ‘အမွားေတြအမ်ားၾကီးလုပ္ခဲ႔ၾကတယ္” လို႔ ၀န္ခံသြားတယ္တဲ႔ ။ (မွွတ္ခ်က္။ Bertil ၊ စာမ်က္ႏွာ ၂၉၀။)
ဦးေန၀င္းရဲ႔ ေအာင္ျမင္မႈကေတာ႔ ၁၉၇၈ ခု ၊ ဇႏၷ၀ါရီလ ၂၆ ရက္ေန႔မွာ တရုတ္ေခါင္းေဆာင္ တိန္ေလွ်ာက္ ပိန္ ကိုယ္တိုင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ကိုၾကြျမန္းလာေလရဲ႔။ ဦးေန၀င္း က ေက်နပ္ေအာင္ ျပဳစုခြင္႔ ရခဲ႔တယ္။
(၈)
စစ္တပ္ဖက္က ၾကားရတာက။
စစ္တပ္အသိုင္းအ၀ိုင္း နဲ႔ ခင္တဲ႔ ပညာရွင္ တစ္ေယာက္ က အဂၤလန္ႏိုင္ငံ သံအမတ္ နဲ႔ ဦးေန၀င္းရဲ႔ သမားေတာ္ ေဟာင္း ေဒါက္တာေက်ာ္၀င္း ကဆင္႔ ျပန္ေျပာတာကို ေျပာတာကေတာ႔ … ဦးေန၀င္း နဲ႔ တိန္ေလွ်ာက္ပိန္ တို႔ ေတြ႔ဆံုပြဲ အျပီးမွာ တရုတ္သံအမတ္ က ေက်နပ္ရဲ႔လားလို႔ ေမးတယ္တဲ႔။ ဦးေန၀င္းက ဘာမွ တိတိက်က် ရယ္ မရွိလွဖူး ၊ မရွင္းဖူး လို႔လည္းေျပာေရာ တရုတ္ သံအမတ္ က ခ်က္ခ်င္း တိန္ကို သေတာ္ဦးတင္ျပီး ဗမာေတြ ေက်နပ္တဲ႔ အထိ ေဆြးေႏြးေပးတယ္တဲ႔။
စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္း တဦးရဲ႔ အဆိုရေတာ႔ … တိန္ေလွ်ာက္ပိန္ အိမ္နိမ္႔စံဘ၀ နဲ႔ နယ္ႏွင္ ခံေနရတုန္း ၊ ဦးေန၀င္း က သိလွ်က္နဲ႔ တိန္ေလွ်ာက္ပိန္ နဲ႔ ေတြ႔ပါရေစ ဆိုျပီး ခြင္႔ေတာင္းတယ္တဲ႔။ တရုတ္ေတြက ခရီးလြန္ေနပါတယ္လို႔ အေၾကာင္းျပန္တယ္။ ဒီမွာ ဦးေန၀င္း က ေခ်ာင္အင္လိုင္း ရဲ႔ မိန္းမ မဒန္တိန္႔ရင္ ေခ်ာင္း ကို တိန္ေလွ်ာက္ပိန္ကို သတိရေၾကာင္းေျပာေပးပါ ဆိုျပီး ၊ စာေရးေပးတာ ကို မဒန္ က ရေအာင္ တိန႔္ေလွ်ာက္ပိန္ စီကို ပို႔ေပးတယ္လို႔ ဆိုတယ္။ (မွတ္ခ်က္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း က ၁၉၇၁ခု ၾသဂုတ္လ ၆ ရက္မွ ၁၂ ရက္ အထိ ေဖဂ်င္းကို တရုတ္ ေတြ နဲ႔ ေျပရာေျပေၾကာင္းဖို႔ အလည္အပတ္ သြားခဲ႔တယ္။)
တဆင္႔စကား ဆိုေပမဲ႔ ဦးေန၀င္း ရဲ႔ ႏုိင္ငံေရး အကြက္ ေတြကို ေလ႔လာသူ တဦးအေနနဲ႔ ဒါ ဦးေန၀င္း လုပ္ေနက် (အကြက္) ေတြပဲ။
ဦးေန၀င္း ဟာ တသက္လံုး အာဏါ ရွိလာျပီး Power Manupilation လို႔ေခၚတဲ႔ အာဏါကိုအသံုးခ် တဲ႔ အတတ္ပညာ ကိုေကာင္းေကာင္းတတ္တယ္။ တတ္ရံုကမ (ကၽြမ္းက်င္) လိမၼာတယ္ လို႔ေျပာလို႔ရတယ္။
အာဏါ အေၾကာင္းနားမလည္တဲ႔ သူေတြက အေပၚယံ ကိုသာ ၾကည္႔ျပီး ဦးေန၀င္း အာဏါသိမ္းႏိုင္တာ ဦးေက်ာ္ျငိမ္း ေျမေထာင္ေျမွာက္ေပးခဲ႔တာေၾကာင္႔ လို႔ ၾကံဖန္ အပစ္တင္ခ်င္ၾကတဲ႕သူေတြက ရွိေသးတယ္။
ဦးေန၀င္း က ႏုိင္ငံေရး မွာ (ဖ်ံ) ထက္ လွ်င္တဲ႔ အလယ္သားစားတဲ႔ (ေျမေခြး)
(၁) ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းတို႔ လုပ္ၾကံခံရျပီး ပ်ဥ္းမနားက ဆင္းလာေတာ႔ သခင္သန္းထြန္း စီ တန္း
သြား ျပီး ၊ ခင္ဗ်ားတို႔ကို အားကိုးပါတယ္ ၊ ယံုပါတယ္ ဆိုျပီး အသာေလး ေျမွာက္ျပီး အပင္း
(ထဲ႔) သြားတယ္
(၂) ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေမာင္ေမာင္ ဦးႏု ေရွ႔ က ထြက္သြားမွ ဒီေကာင္ေတြ မသိေသးဖူး ကိုၾကီးႏု ၊ က်ေနာ္
ကိုင္ျပမယ္ ေျပာျပီး ဆိုရွယ္လစ္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေတြကို မင္းတို႔ထြက္မလား ၊ ငါထြက္ရမလား ဆိုျပီး
ထုတ္ျပီး ဦးႏု ကို အယံု သြင္းခဲ႔တယ္။ ဦးႏု က ယံုျပီး အာဏါသိမ္းတဲ႔ ေန႔မွာ ဗိုလ္ေန၀င္းသိရဲ႔
လားလို႔ေမးတယ္။ ဗုိလ္ေန၀င္း သိရင္ အားလံုး ေျပလည္သြားမယ္လို႔ထင္ျပီး အိပ္သြားတယ္။
အာဏါသိမ္း တာက ဗုိ္လ္ေန၀င္း (မွတ္ခ်က္။ဦးတင္ေမာင္၀င္းစာအုပ္မွ)
(၃) အာဏါသိမ္း မဲ႔ ည မွာ တရုတ္ယဥ္ေက်းမႈ ကပြဲ သြားတက္ၾကည္႔ေနတာ။
(၄) ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးေခၚေတာ႔ ဗကပ ေတြက ျပည္ပ နဲ႔ ျပည္တြင္း ျပန္အဆက္အသြယ္ရ
တာကိုပဲ အဟုတ္ထင္ေနၾကတယ္။ ဗိုလ္ေန၀င္း က (ေမွ်ာ္လင္႔ခ်က္) ပစ္ေကၽြးျပီး ခြဲထုတ္
လိုက္တာ။ ေနာက္ဆံုး ျဖတ္-ထုတ္-သတ္ ေတြျဖစ္ကုန္ေရာ
(၅) ကြန္ျမဴနစ္ ေတြနဲ႔ ကင္းေ၀းေနတဲ႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေက်ာ္ေဇာ္ အတြက္ ေတာ္လွန္ေရး ရဲေဘာ္ ေဟာင္း
ကြန္ျမဴနစ္ ဦးၾကည္းျမင္႔ ကို အင္စိန္ေထာင္ ကထုတ္ေပးျပီး အဆင္းတြန္းေပးလိုက္တာ
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း က ႏုိင္ငံေရး အေၾကာင္းကို ႏုိင္ငံေရးသမား ထက္ နားလည္တဲ႔ (စစ္သား) စစ္စစ္။
စစ္တပ္ကို အားယူဖို႔ ဖဆပလ ကေရာ ၊ ဆိုရွယ္လစ္ ပါတီကပါ ထြက္လာတာ။ အေစာၾကီး ၾကိဳတင္
ျပင္ဆင္တတ္သူ။ အာဏါ မသိမ္းခင္ အေစာၾကီး ဦးကိုကိုေမာင္ၾကီး (ခ) ဦးခ်စ္လႈိင္ ကိုေမြးထားျပီးသား။
လူတစ္ေယာက္ ကို အာဏါ ရွိစဥ္မွာ ေပါင္းတာထက္ အာဏါမဲ႔တဲ႔ အခ်ိန္မွာ (သတိ) ရတာေလာက္
တာသြားတာမရွိဖူး။ မိတ္ေဆြေကာင္း ဆိုတာ ကိုျပတာ။ တိန္ေလွ်ာက္ပိန္ (ဟတ္) ထိသြားႏုိင္တာေပါ႔။
ယွဥ္ၾကည႔္ ၾကေစခ်င္တယ္
ဦးေန၀င္း ဥါဏ္သြား တာ နဲ႔ သခင္ဗသိန္းတင္တို႔ ေတြ ဥါဏ္နဲ တာ ယွဥ္ၾကည္႔ ရင္ ဘာေၾကာင္႔ စစ္တပ္ က ဗကပ ဆို ငယ္ႏုိင္ ျဖစ္ရသလဲ ဆိုတာ လူငယ္ေလးေတြကို (ျမင္) ေစခ်င္တယ္။
ဗကပ ေတြကို ေလ႔လာရင္ ခုထိ (ဗကပကြ) (ဗကပကြ) ဆိုျပီး ေအာ္ေနၾကတုန္း
လက္၀ဲ စာေပသမားေတြက လည္း ေဘးကေန ၊ ေဘးတီးေပးတယ္
ေသေသျခာျခာ ေလ႔လာရင္ ဗကပ ဆိုတာ (အသံ) ပဲ ရွိခဲ႔တာ ၊ (အဆံ) မရွိပါ။
ဒီထံုး ေနာက္လိုက္ ၾကေတာ႔ ဗကပ ေခါင္းေဆာင္ေတြ မ်ိဳးဆက္ တစ္ခုျပီး ၊ တစ္ခု ၊ ျခာသထက္ ျခာလာ
ၾကတယ္။ ဖိုးသံေခ်ာင္းတို႔ လက္ထက္ၾကေတာ႔ ၊ ထာ၀ရ တြင္းေအာင္းေနရတဲ႔ (ေျမၾကြက္) ၾကီးေတြ ဘ၀
ေရာက္ကုန္ရျပီ .. (သံုး) မရ ေတာ႔ပါ။
သံေခ်ာင္းတို႔ ရဲ႔ rhetoric ေတြ နားေထာင္ျပီး ၊ ႏုိင္ငံေရး နားမလည္ ပဲ ၊ သံေယာင္ဟစ္ ေနတဲ႔ သူေတြက
တပံုတေခါင္း
ဖိုးသံေခ်ာင္း နဲ႔ ဗုိလ္က်င္ေမာင္ တို႔အဆင္႔ က ေသခါနီး အဖိုးၾကီး မေသခင္ ေရႊတိဂံု ဖူးခ်င္တယ္ဆိုတာ ကို အျမတ္ထုတ္ ၊ ေနာက္ကလိုက္ျပီး ကြန္ျမဴနစ္ေတြကို အေရာင္တင္ခ်င္ တဲ႔ အဆင္႔ပဲ ရွိတာပါ။ အစိုးရ က ရဲေဘာ္ (၃) က်ိပ္၀င္ အျဖစ္ ျပန္လာခြင္႔ ျပဳတာကို အတင္း ကြန္ျမဴနစ္ အေန နဲ႔မွ ဆိုျပီး (မူ) လိုက္တာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေက်ာ္ေဇာ္ ချမာ ေရႊတိဂံု မဖူးရပဲ ေသခဲ႔ရတယ္။ စိတ္ဓါတ္အေတာ္ ေအာက္တန္းက် တဲ႔သူေတြပါ။
(၉)
သခၤန္းစာယူေစခ်င္တာက
လူငယ္ေလးေတြကို သခၤန္းစာ ယူေစခ်င္တာက ႏုိင္ငံေရး ဆိုတာ စိတ္ကူးယဥ္ သက္သက္ မဟုတ္ပါ။
ရုပ္ရွင္ထဲမွာ လို စိတ္ကူးယဥ္ျပီး ျဖစ္ေစခ်င္တာကို ျဖစ္၍ မရပါ။
ေပးလာတဲ႔ အေျခအေန အရ ၊ မိမိပန္းတိုင္ ကိုေရာက္ေအာင္ ၊ (လက္ေတြ႔က်) ဖို႔လိုပါတယ္။
စိတ္ကူးယဥ္ သမား က Why? Why? Why? ဆိုျပီး (ငို) ျပ ေနတာ
လက္ေတြ႔ သမား က How? How? How? ဆိုျပီး (ျဖစ္) ေအာင္ လုပ္သြားၾကတာ။
လူငယ္ေလးေတြ ၊ လက္ေတြ႕ သမားျဖစ္ဖို႔ (လူၾကီး) ေတြရဲ (အမွား) ကို (ျမင္) ျပီး ေရွာင္ႏုိင္ ေစဖို႔ပါ
ဒီေဆာင္းပါး ကို ဖတ္ျပီး Bertil စာအုပ္ ကို ထပ္ဖတ္ၾကည္႔ၾကပါ။
၀င္႔တင္ထြန္း လို ေပါ႔ေပါ႔ေရးတဲ႔ ကြန္ျမဴနစ္ စာေပ နဲ႔ Bertil တုိ႔လို research လုပ္ျပီး ၊ လက္ေတြ႕ အျမင္ နဲ႔ ေရးတဲ႔ အဆင္႔ျမင္႔ စာေပေတြ ကိုလည္း ၊ ႏႈိုင္းယွဥ္ၾကည္႔ေစခ်င္ပါတယ္။
လူငယ္ေလးေတြ အသိဥါဏ္ ျမင္႔မား လက္ေတြ႔ က် ႏုိင္ၾကပါေစ။
ဘိုဘိုေက်ာ္ျငိမ္း
ႏုိ၀င္ဘာလ ၁၆ရက္
ေခတၱ ခ်င္းမိုင္
သခၤန္းစာဆိုတာ
(၅) ဆက္ေျမာက္ တရုတ္ေခါင္းေဆာင္ေတြ ေနာက္ (၁၀) ႏွစ္ အုပ္ခ်ဳပ္ဖို႔ ကြန္ျမဴနစ္ ေခါင္းေဆာင္ သစ္ေတြ တက္လာတာေၾကာင္႔ ကမၻာ နဲ႔ တ၀ွမ္း တရုတ္ကို စိတ္၀င္စားေနၾကတယ္။
ဗမာ နဲ႔ တရုတ္ မိုင္ေပါင္းမ်ားစြာ နယ္ခ်င္း ကပ္ေနၾကတာမို႔ တရုတ္ ဗမာ ဆက္ဆံေရး ဟာ ဗမာ အစိုးရ အဆက္ဆက္ အေရးပါခဲ႔တယ္။ ေနာင္လည္း အေရးထားရဦးမွပဲ
တရုတ္-ဗမာ ဆက္ဆံေရး ..တေဂြ႔မွာ အေျပာင္းအလဲ ျဖစ္ခဲ႔ရတယ္…
အဲဒီ တေဂြ႔ ကို ဘယ္သူကမွ သတိထားမိၾကပံုမေပၚဖူး
သို႔ေပမဲ႔လည္း ဒီ အေဂြ႔ ရဲ႔ ရလဒ္က ခုထိ အက်ိဳး သက္ေရာက္လွ်က္ရွိတယ္
တိမ္ေတာင္သဖြယ္ မင္းေရးက်ယ္ ဆိုသလို … ႏုိင္ငံေရး ..အုပ္ခ်ဳပ္ေရး ..တို႔မွာ လွည္႔ကြက္ ေတြ အမ်ားၾကီးရွိပါတယ္။
စီးပြားေရး တို႔ .. ႏုိင္ငံတကာ ဆက္ဆံေရး ဆိုတာေတြဟာ ႏုိင္ငံေရးေအာက္ မွာပဲ ရွိၾကတာပါ။
ႏိုင္ငံေရး ဆိုတာလည္း တလမ္းသြား ေျဖာင္႔ေျဖာင္႔ မဟုတ္ဖူးဆိုတာကို သိၾကဖို႔ လိုပါတယ္
တိန္ေလွ်ာက္ပိန္လို ႏွစ္ခါ နန္းက် ျပီးမွ ပုလႅင္အေပၚ ျပန္ေရာက္တဲ႔ သူကလည္းရွားသား
ႏုိင္ငံေရးမွာ ျမွဳပ္ကြက္ေလးေတြ ရွိတတ္သလို ၊ ေျခတလွမ္း မွား တာနဲ႔ အသူရာေဂ်ာက္ထဲ က်ခဲ႔ရသူေတြလည္း ရွိခဲ႔ဖူးတာ အေျမာက္အျမားပဲ
ဗမာႏုိင္ငံေရးက ပုဂၢိဳလ္ေရးၾကည႔္တာမ်ားၾကတယ္။ ဒီလူ ၊ ဒီပါတီကိုေထာက္ခံရင္ ၊ ဒီလူေတြ ဘာလုပ္လုပ္ အမွန္လို႔ (ျမင္) တတ္ၾတတယ္။ ၀ါဒ အရ ၾကည္႔တာ ၊ (မူ) ကိုၾကည္႔တာ ၊ ႏုိင္ငံေရးအကြက္ ၊ ေတြကို မၾကည္႔ခ်င္ ၊ မျမင္ခ်င္ၾကဖူး။ (မသိ) ခ်င္ၾကေတာ႔ဖူး။ သခၤန္းစာဆိုတာကေတာ႔ ေ၀လာေ၀း။
ဒါေၾကာင္႔ တခ်ိဳ႔ ကႏုိင္ငံေရး ကို ကေလးကစား သလို ျမင္ၾကျပီး ဟိုုဟာေလး လုပ္လိုက္ပါလား ၊ ဒီဟာေလး ေရြ႔လိုက္ပါလား ဆိုျပီး ထြက္ထြက္ ေၾကြးေက်ာ္ၾကတာ လူရီစရာ။ မသိတဲ႔ သူေတြကလည္း ၊ ဟုတ္တာေပါ႔ ၊ မလုပ္ေသးဖူးလား ၊ မိုက္လိုက္တာ ၊ စသည္ျဖင္႔ အမ်ိဳးစံု ေအာဘာေပး ၊ ၀ိုင္းလက္ခုပ္တီးၾကေပါ႔
ဒီအျဖစ္အပ်က္ ေတြကို ျမင္ေနရတာမို႔ … ႏုိင္ငံေရးမွာ လွည္႔ကြက္ ေတြရွိတယ္ ၊ ျမွဳပ္ကြက္ေတြရွိတယ္ ၊ အထူးသျဖင္႔ ႏုိင္ငံ တႏိုင္ငံ နဲ႔ တႏုိ္င္ငံ ဆက္ဆံေရး မွာ ဆို ပို သတိရွိရတယ္ ၊ သိမ္ေမြ႔တယ္ဆိုတာကို လူငယ္ေလးေတြ ကို သိေစခ်င္ တာမို႔ ဒီေဆာင္းပါးကိုေရးရတာပါ။
ေနာက္တစ္ခုက ေခါင္းေဆာင္ေတြ (တကြက္) မွားရင္ တသက္ခံ ရတယ္ဆိုတာကုိ သိ ေစခ်င္လို႔ပါ။
လူငယ္ေလးေတြကို သခၤန္းစာ ယူတတ္ေစခ်င္တဲ႔ ေစတနာပါ
(၂)
၁၉၆၇ တရုတ္ဗမာ အေရးအခင္းအျပီး
၁၉၆၇ ခုႏွစ္မွာ တရုတ္-ဗမာ အေရးအခင္း ျဖစ္တယ္။
အဲဒီ အခ်ိန္က တရုတ္ျပည္ၾကီးမွာ ယဥ္ေက်းမႈေတာ္လွန္ေရးၾကီး က်င္းပျပီး ျဖဳတ္-ထုတ္-သတ္ လုပ္ေနတဲ႔အခ်ိန္။
တိန္ေလွ်ာက္ပိန္ တို႔ အခ်ခံ ရတဲ႔ အခ်ိန္။
ေမာ္စီတံုးကိုဖါးထားတဲ႔ (စာအုပ္နီ) ကေလးေတြကို တပ္နီေတြ Bible လိုကိုးကြယ္ေနၾကတဲ႔ အခ်ိန္
ရန္ကုန္ နန္ယန္တရုတ္ေက်ာင္း က ေက်ာင္းသားေတြ ေမာ္စီတံုး တံဆိပ္တပ္ျပီး စာအုပ္နီေလးေတြ ကိုင္ျပီး ေသြးၾကြ ဆႏၵျပေနၾကတဲ႔ အခ်ိန္
ဗိုလ္ၾကီးေဟာင္းတင္ဦး က တရုတ္သံရံုးထဲ ၀င္ရိုက္တဲ႔ အခ်ိန္ (မွတ္ခ်က္၊ ဗိုလ္ၾကီးတင္ဦးနဲ႔ ေထာင္ထဲ မွာ တခန္းထဲေနခဲ႔ဖူးတယ္။ ဗိုလ္ၾကီးတင္ဦးကေန ေနာင္ ဘိုးေတာ္တင္ဦးဆိုျပီး နံမည္ၾကီးသူပါ။)
တရုတ္-ဗမာ အေရးအခင္းမွာ တရုတ္ေတြ အေတာ္ ေသသြားတယ္
တရုတ္ေတြ ဦးေန၀င္း ကို အေတာ္စိတ္ဆိုးၾကတယ္။
တရုတ္သံအမတ္ ကို ျပန္ေခၚခံရတဲ႔ အထိ ျဖစ္ခဲ႔ၾကတယ္။
ဒါေၾကာင္႔ ပီကင္းေရဒီယိုက ဦးေန၀င္း ကို ပက္ပက္စက္စက္္ ဆဲ ၾကတယ္။
(၃)
ဗကပ ကိုေျမွာက္ေပးျပီ။
ပီကင္းက တရုတျ္ပည္ ထဲရွိ စက္ရံုမွာ အလုပ္လုပ္ေနတဲ႔ ကခ်င္ (ေနာ္ဆိုင္း) ကို ဆြဲထုတ္လာတယ္
ေနာ္ဆိုင္း ဆိုတာ က ျပည္တြင္းစစ္ ျဖစ္ကာစ မွာ ဗမာ႔တပ္မေတာ္က ကခ်င္တပ္ ရဲ႔ တပ္ရင္းမွဴး
အဂၤလိပ္ က ကခ်င္တပ္ရင္း ၊ ခ်င္းတပ္ရင္း ၊ ကရင္တပ္ရင္း ဆိုျပီး ဖြဲ႔ေပးခ႔ဲတယ္။
ကရင္ ကိုတိုက္ခိုင္းလို႔ ဆိုျပီး ေတာ္ခိုသြားရင္း ၊ ေနာက္ဆံုး တရုတ္ျပည္ထဲ ၀င္ေျပးသြားျပီး
အားလံုး တရုတ္ျပည္မွာ အေျခခ် ေနၾကတယ္။
ေနာ္ဆိုင္း က စစ္တိုက္ေတာ္တယ္ဆိုျပီး နံမည္ၾကီးတယ္။
တရုတ္က စစ္တိိုက္အေတြ႔အၾကံဳရွိတဲ႔ ေနာ္ဆိုင္းကို ဆြဲထုတ္လာျပီး ဗကပ ကို စစ္လက္နက္ ပစၥည္းေရာ ၊ ေငြေရာ ၊ ေနာက္ဆံုး တရုတ္တပ္နီကေလးေတြကို ဗကပ ယူနီေဖါင္း ေျပာင္း၀တ္ခိုင္းျပီး ၊ ဗကပ အေနနဲ႔ ၀င္တိုက္္ခိုင္းတာေပ႔ါ။
အမွန္က ေတာ႔ ဒါ တရုတ္က ၀င္သိမ္းတာပဲ။ Invasion by proxy သက္သက္ပဲ။
တရုတ္က all out support ေပးတာပဲ။
ဒီအေၾကာင္းကို Bertil Linter ရဲ႔ Burma in Revolt မွာ အေသးစိပ္ပါ ပါတယ္။
(၄)
ယဥ္ေက်းမႈ ေတာ္လွန္ေရး
ေမာစီတံုးက ၁၉၅၈ ကေန ၁၉၆၁ ခုႏွစ္ အထိ ေခတ္ေနာက္က်တဲ႔ စိုက္ပ်ိဳးေရးႏိုင္ငံကေနရ ေခတ္မွီတိုး တက္တ႔ဲ ကြန္ျမဴနစ္ ႏိုင္ငံဘ၀သို႔ ေရာက္ရွိေရးအတြက္ (ေမာ္) က Great Leap Forward ခံုပ်ံေက်ာ္လႊား အစီအမံၾကီး ကို ဆြဲထုတ္လာတယ္။ လယ္ယာစိုက္ပ်ိဳးေရးမွာ ပုဂၢိဳလိက စိုးက္ပ်ိဳးေရးမရွိေစရ ၊ communes မွာ အမ်ားစုေန ၾကရျပီး၊ collectivization လို႔ေခၚတဲ႔ (ဘံု) စိုက္ပ်ိဴးေရး စနစ္ကို ေဖၚထုတ္ခဲ႔တယ္။
စက္မႈလက္မႈမွာလည္း ၁၅ ႏွစ္အတြင္း အဂၤလိပ္ကို ေက်ာ္ရမယ္ဆိုျပီး ေၾကြးေက်ာ္ကာ metallurgy ကိုနားမလည္ပဲ အိမ္ေနာက္ေဖးသံမဏိ စက္ရံုေတြေထာင္ရမယ္ဆိုျပီး ရပ္ကြက္တိုင္း ၊ commune တိုင္းမွာ သံမဏိ စက္ရံုအေသးေလးေတြ ေထာင္ေစတယ္။ အိုးခြက္ကမက်န္ အားလံုး သံေရၾကိဳပစ္လိုက္တာ ၊ ခ်က္စရာမရွိသာ ျဖစ္ကုန္ရတယ္ ၊ သံုးေလာက္တဲ႔ သံမဏိ ထြက္မလာဖူး။
ေမာ္စီတံုး ေရႊဥါဏ္ေတာ္ ဆူးေရာက္ လိုက္တာ လူေတြ သန္း နဲ႔ခ်ည္ျပီး ငတ္ျပီး ေသကုန္ၾကတယ္။ ဒါေၾကာင္႔ (လူဆန္း) အစည္းအေ၀း Lushan Conference (1959) (ဇူလိုင္-ၾသဂုတ္) မွာ ေဆြးေႏြး ၾကရာမွာ ေမာ္ရဲ႔ အရွိန္ နဲ႔ သိကၡာ က် ခဲ႔ရတယ္။ မာရွယ္ပင္ဒူး၀ါ (Marshall Peng Dehuai) ကျပတ္ျပတ္ သားသား ေမာ္ ကိုေ၀ဖန္ခဲ႔တာမို႔ ၊ ကာကြယ္ေရး၀န္ၾကီး က အျဖဳတ္ခံရရွာတယ္။
ပါတီကို ျပန္အဖတ္ဆယ္ ခဲ႔တာက လ်ဴေလွ်ာက္ခ်ီ နဲ႔ တိန္ေလွ်ာက္ပိန္။ လ်ဴေလွ်ာက္ခ်ီ က တကဲ႔ လူေတာ္။ ၀ါဒေရးရာ မွာေရာ္ ၊ အုပ္ခ်ဳပ္ေရးမွာပါေတာ္တာ။ ဒါေၾကာင္႔ ေမာ္ က သူ႔အရိုက္အရာက ကိုခံယူဖို႔ ေရြးခဲ႔ျပီး သမၼတရာထူး ေပးခဲ႔တာ။ လူေတာ္ေတြ ဆိုေတာ႔ ပါတီဗ်ဴရိုကေရစီ ယႏၱရားဟာ လူ နဲ႔ တိန္ တို႔လက္ထဲ ေရာက္သြားတယ္။ တိန္ေလွ်ာက္ပိန္က အေထြေထြအတြင္းေရးမွဴး
ေမာ္စီတံုးက အာဏါရွင္ စစ္စစ္။
အစိုးရကို ေခ်ာင္အင္လိုင္း ကိုလႊဲထားျပီး ပါတီဥကၠ႒ ရာထူးယူထားျပီး ဘာ တာ၀န္ မွ မယူ။
အားလံုးရဲ႔ လႈပ္ရွားမႈ ေတြကို အေပၚက သိန္းငွက္လို ၾကည္႔ေနျပီး ႏုိ္င္ငံေရး အကြက္ ေတြပဲ ၾကည္႔ျပီး မိမိ အာဏါတည္ျမဲေရး အတြက္ပဲ ၾကံစည္လႈပ္ရွားေနတာ။
ဒါေၾကာင္႔ စစ္တပ္မွာ မာရွယ္ပင္ဒူး၀ါ ကိုဖယ္၊ လင္ေျပာင္ကို တင္ ၊ ပါတီကို ျပန္ကိုင္ဖို႔ ေက်ာင္းသားေလး ေတြကို ေျမွာက္ေပးျပီး ဌါနခ်ဳပ္ကို အေျမွာက္နဲ႔ထု ဆိုျပီး ေၾကြးေက်ာ္လာတာ။ တဖက္က ဥါဏ္နဲ ျပီး အလြန္ အာဏါမက္တဲ႔ သူ႔ရဲ႔ မိန္းမ ခ်န္ခ်င္းကို ေျမွာက္ေပးျပီး (၄) ဦးဂိုဏ္းကို ေရွ႔မွာတင္ထားတာ။ ဒါေၾကာင္႔ ခ်န္ခ်င္းက ငါဟာ ေမာ္ရဲ႔ ျခံေစာင္႔ေခြးပါ။ သူကိုက္ခိုင္းသမွ် ငါကိုက္ရတာပါလို႔ သူ႔ရဲ႔ trial မွာထြက္ဆို သြားတာပါ။
ေမာ္စီတံုး လွ်င္တာက သူဘာလုပ္ေနတယ္ ၊ ဘယ္သူ႔ကို ဦးတည္ေတာ႔မယ္ ဆိုတာ ဘယ္သူမွ မွန္းလို႔ မရဖူး။ တခါတရံ ၊ မျဖဳတ္ခင္ ေမာ္က ေခၚျပီး မင္းဘယ္လို ထင္သလဲ လို႔ ေမးလိုက္ေသးတယ္။ မသိေတာ႔ ငါ႔ ဥကၠ႒ၾကီး ငါ႔ ကို ယံုေသးတယ္ ထင္ျပီး ေျပာေတာ႔မွ ေမာ္က ေကာင္းေလစြ ဆိုျပီး ေထာင္ထဲ တန္းထဲ႔ လုိက္တာပဲ။
(၅)
ႏုိင္ငံေရး ဆိုတာ လွ်င္သူစားတာပဲ
ေမာ္က တကြက္ ေစာ ေနေတာ႔ လူ ေရာ တိန္ ပါ ျပဳတ္ပါေရာ
လူေလွ်ာက္ခ်ီ ချမာ က ေထာင္ထဲမွာ ပဲ (ေသ) သြားရွာတယ္
တိန္ က မဲဇာ အပို႔ခံရရွာတယ္။
တိန္႔ သမီး ေရးတဲ႔ စာအုပ္ ႏွစ္အုပ္ရွိတယ္။ ဖတ္ၾကည္႔ေစခ်င္တယ္။ တိန္ မဲဇာ အပို႔ ခံရေတာ႔ ေမာ္ က တိန္ကို ပါတီက မထုတ္တာပဲ ၀မ္းသာ မဆံုးဖူး
ပါတီကို သံေယာဇဥ္ ရွိတာလည္း ပါ သလို ၊ အထုတ္ မခံရရင္ ၊ အသက္ရွင္ ႏုိင္ေသးတာကိုး
တိန္ က ထူးထူးဆန္းဆန္း (၂) ခါ အျဖဳတ္ ခံရရွာတယ္
ပါတီေပၚလစီ
တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ ပါတီမွာ ပါတီ ပါတီခ်င္း ၊ အစိုးရ အစိုးရ ခ်င္း ဆက္ဆံတယ္ဆိုတဲ႔ ေပၚလစီ ရွိတယ္။
ဒါေၾကာင္႔ တရုတ္ၾကီးဟာ ဦးႏု နဲ႔ ေထာက္ေလွ်ာက္ တဲ႔ေပမဲ႔ ဗကပ နဲ႔ ၾကေတာ႔ ပါတီ ပါတီ ခ်င္း ဆက္ဆံ တာ ျဖစ္သြားေရာ။
ဒီေပၚလစီ နဲ႔ တရုတ္ က လူလည္ လုပ္လာတာ။
လီကြမ္ယူးက တိန္ေလွ်ာက္ပိန္ ကို ကန္႔ကြက္ေတာ႔ တိန္ေလွ်ာက္ပိန္က ဒီေပၚလစီကို ဖ်က္ဖို႔ၾကိဴးစားရတာ (၅) ႏွစ္ေက်ာ္ေက်ာ္ ၾကာသြားတယ္။
တရုတ္ ပါတီထဲမွာ တျခားသူေတြ ရွိေသးတာကိုး
ေပၚလစီ ေျပာင္းတာ မလြယ္ဖူး ဆိုတာကို လူငယ္ေလး ေတြကို (သိ) ေသခ်င္လို႔ပါ။
ပထမဦးဆံုး လီကြမ္ယူး ရဲ႔ကိုယ္ေရးမွတ္တမ္း စာအုပ္ကို ဖတ္ၾကည္႔ပါ။
(၆)
ဗကပ ေတြ ႏုိင္ငံေရး နားမလည္တာ
လူေတြအမ်ားက ဗကပ ဆိုလိုက္တာနဲ႔ ႏိုင္ငံေရး ၀ါရင္႔ သမားၾကီး ေတြလို႔ ထင္ၾကလိမ္႔မယ္။
ဗကပ ေတြသာ ႏိုင္ငံေရး တကယ္ နားလည္ရင္ ၊ ဗမာႏုိင္ငံ ဟာ အေစာၾကီး ကြန္ျမဴနစ္ ႏုိင္ငံျဖစ္ေနျပီ
ဗကပ ေတြက သူတို႔သာ ႏိုင္ငံေရး လုပ္လာတဲ႔ ပံု ၀ါဒ ျဖန္႔ၾကလြန္းလို႔ ၊
မသိတဲ႔သူေတြက အထင္ၾကီးၾကတာ
တရုတ္ ကို ကိုင္တြယ္တဲ႔ ေနရာမွာ ဗကပ ဇာတိ ေပၚလာတာပဲ
တိန္ေလွ်ာက္ပိန္ ကို ေမာ္စီတံုး ကိုယ္တိုင္ ျပန္ျပီး ပြဲထုတ္လာ ၊ ဆြဲထုတ္လာတာပါ။
ယဥ္ေက်းမႈ ေတာ္လွန္ေရးဆိုတဲ႔ အာဏါ လု ပြဲေၾကာင္႔ တိုင္းျပည္ အေတာ္ နစ္နာတယ္။
ပါတီယႏၱရား ကို ဖ်ိဳခြဲရတာေၾကာင္႔ အာလံုးဖရိုဖရဲပဲ
အစိုးရ ယႏၱရား ပါထိခိုက္လာာရတယ္။
ေမာ္စီတံုး က အာဏါ အေၾကာင္း ေကာင္းေကာင္း နားလည္တဲ႔ အာဏါရွင္ စစ္စစ္
တပ္နီေလးေတြ လည္း အခ်င္းခ်င္း ခ်ကုန္ ၾကျပီ
ဒါေၾကာင္႔ တပ္နီ ေတြ ကို စစ္တပ္ နဲ႔ ျပန္ကိုင္ ခိုင္းျပီး အစိုးရကို ျပန္ကိုင္ ဖို႔ တိန္ေလွ်ာက္ပိန္ကို ျပန္ဆြဲထုတ္လာတာ။
(ငါ) စီမံတာကြ ဆိုတာ လူသိ ေအာင္ တိန္ေလွ်ာက္ပိန္ကို UN ကိုအဖြဲ႔ ေခါငးေဆာင္ အေနနဲ႔ လႊတ္လိုက္ေသးတယ္။
တိန္ေလွ်ာက္ပိန္ အေၾကာင္းလည္းေကာင္းေကာင္း (သိ) တယ္။
စစခ်င္း ပြဲထုတ္တဲ႔ ပြဲမွာ တိန္ က ကုပ္ကုပ္ေလး ျငိမ္ေနတုန္း အဲဒါ တိန္ ၊ ေကာင္းေကာင္းၾကည္႔ထားၾက ၊ ေခါင္းထဲမွာ (ဥါဏ္) ၾကီးပဲ လို႔ မွတ္ခ်က္ခ်ခဲ႔ဖူးတယ္။
ဒါေပမဲ႔ တိန္ကလည္း ေခါင္းမာတယ္။
ေမာ္စီတံုး က သူ႔ရဲ႔ Legacy ရာဇ၀င္ အတြက္ ယဥ္ေက်းမႈေတာ္လွန္ေရး ဟာ မွန္ပါတယ္ဆိုတာ ကို ၀န္ခံ ေထာက္ခံ ခိုင္းတယ္။
ေခ်ာင္အင္လိုင္း က မဟုတ္ေပမဲ႔ လိုက္ေလ်ာ္ညီေတြ ေမာ္႔အၾကိဳက္ လိုက္ေျပာ ေပမဲ႔ တိန္က မရဖူး
တရုတ္ ႏုိ္င္ငံေရးက လည္း ေတာ္ေတာ္ ရႈပ္တယ္။
တရုတ္၀န္ၾကီးခ်ဳပ္ ေခ်ာင္အင္လိုင္း ဟာ ၁၉၇၆ ခု ဇႏၷ၀ါရီ (၈)ရက္မွာ Bladder cancer နဲ႔ ကြယ္လြန္ သြားတယ္။ ဒိအရင္ တလ ဒီဇင္ဘာလ (၁၆) ရက္မွာ လက္၀ဲစြန္း အမာဂိုဏ္းက Kang Sheng က အသက္ (၇၇) ႏွစ္မွာ ကြယ္လြန္သြားတယ္။ ညီေနာင္ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ေတြကို ၾကိဳးကိုင္တာ ၊ ဗကပ ရဲ႔ ဆရာ က Kang Sheng ။
ေခ်ာင္အင္လိုင္း ေသသြားေတာ႔ (၄) ဦးဂိုဏ္း က တိန္ကိုဦးတည္ျပီး က်န္တဲ႔ ျပန္လည္ျပင္ဆင္ေရးသမား reformers ေတြကို တိုက္ခိုက္ပါေလေရာ။ ႏုိင္ငံေရးတိုက္ပြဲ ဟာ ဧျပီ လ (၁ရ) ရက္ ၁၉၇၆ ခုႏွစ္မွာ (တိန္) ဒုတိယ အၾကိမ္ ျပဳတ္မွ ျငိမ္သြားတယ္။ အင္ဒိုနီးရွား ၊ ထိိုင္း ၊ မေလးရွား စတဲ႔ က်န္တဲ႔ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ေတြက တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ ပါတီတြင္း ႏုိင္ငံေရး တိုက္ပြဲေတြမွာ ၀င္မပါၾကဖူး။ျငိမ္ေနၾကတယ္။ သူတို႔ အားလံုး ရဲ႔ ဆရာၾကီး Kang Sheng က လည္းမရွိေတာ႔ ဖူးေလ။ ႏုိင္ငံေရး ကလည္း အာဏါလုပြဲ ေတြနဲ႔ ရႈပ္ေထြးေနတယ္။
ဒီအခ်ိန္မွာ ဦးေဏွာက္နဲ တဲ႔ သခင္ဗသိန္းတင္ နဲ႔ ဗကပ ေတြက ၁၉၇၆ခု တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ တည္ေထာင္မႈ (၅၅) ၾကိမ္ေျမာက္ ခ်ီးက်ဴးသ၀န္လႊာ ပို႔ရာမွာ “လ်ဴေရွာင္ခ်ီ ဦးေဆာင္ေသာ ျပန္လည္ျပင္ ဆင္ေရး အုပ္စု သည္ အေခ်မႈန္း ခံလိုက္ရပါျပီ”။ ထပ္ကြန္႔ျပီးေတာ႔ ….
“လက်္ာေသြဖီေရး ၾကိဳးစားမႈကို ျပန္လည္တဲ႔မတ္ေပးေသာ လႈပ္ရွားမႈ ႏွင္႔ လက်ာ္ဂိုဏ္း
ေခါင္းေဆာင္တိန္ေလွ်ာက္ပိန္ ကို အေရးယူခဲ႕ေသာ တရုတ္ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ ဗဟို ေကာ္
မီတီ ၏လုပ္ရပ္မ်ားသည္မာ႔က္လီနင္မူ၀ါဒ ႏွင္႔ ေမာ္စီတုံုး အေတြးအေခၚတို႔ႏွင္႔ကိုက္ညီပါ
သည္ ”
ဟု မေနႏုိင္မထိုင္ႏုိင္ လွ်ာရွည္ျပီး အမာဂိုဏ္းကို ေထာက္ခံခ်ီးက်ဴးေနေေလရဲ႔။
(မွတ္ခ်က္။ Bertil Linter ၏ Burma in Revolt စာမ်က္ႏွာ ၂၈၈ - ၈၉။)
ထိုႏွစ္ စက္တင္ဘာ (၉) ရက္ေန႔မွာ ေမာ္စီတံုး ေသပါေလေရာ။
ဗကပ က ၀မ္းနဲ သ၀န္လႊာ ပို႔ရာမွာ ေမာ္ ကို ခ်ီးမြမ္းရင္း တိန္ေလွ်ာက္ပိန္ နဲ႔ လူေလွ်ာက္ခ်ီ တို႔ကို ေစာ္ကား လိုက္ ျပန္ေသးတယ္။
ဗကပ ေတြနားမလည္တာက တိန္ေလွ်ာက္ပိန္က ပါတီဗ်ဴရိုကေရစီ ကိုကိုင္လာတဲ႔ အေထြေထြ အတြင္းေရမွဴးေဟာင္း။ ေတာ္လွန္ေရး မွာရာဇ၀င္ ရွိခဲ႔တဲ႔ ၀ါရင္႔ႏုိင္ငံေရး အေက်ာ္အေမာ္။ 4th Route Army ၊ အမွတ္ (၄) တပ္မေတာ္ ရဲ႔ ႏုိင္ငံေရးမွဴး။ (၄)ဦးဂိုဏ္းက ေမာ္ ေျမွာက္စားလို႔ (လူ) ျဖစ္ရတဲ႔ သူေတြ။ ဘာ ရာဇ၀င္မွ မရွိၾက။ ဒါေၾကာင္႔ စစ္တပ္က တိန္ေလွ်ာက္ပိန္ ဖက္မွာ ရွိတယ္။ (၄) ဦးဂိုဏ္းကို စစ္တပ္ကပဲ ဖမ္းေပးလိုက္တယ္။ ဇူလိုင္လ ၁၉၇၇ ဗဟိုေကာ္မီတီ အစည္းအေ၀းမွာ (တိန္) ျပန္ေခါင္းေထာင္လာေတာ႔ ဗကပ ေတြ အသံထိပ္ ကုန္ၾကတယ္။ ေမာ္ ေရာ ဗကပ ရ႔ဲ အေဖ Kang Sheng လည္း မရွိေတာ႔ဖူး။
ဗကပ ရဲ႔ တိုက္ပြဲသတင္းေတြနဲ႔ စာတန္းေတြကို Beijing Review နဲ႔ တျခား တရုတ္အစိုးရ စာေဆာင္ေတြ မွာ ထဲ႔ေပးေနၾက။ ဗကပ ေတြရဲ႔ “ဗမာ႔ေတာ္လွန္ေရး” သတင္းေတြဟာ တခါထဲ တရုတ္ဂ်ာနယ္ ေတြမွ ထိမ္ျမဳပ္္ေပ်ာက္ကြယ္ သြားရတယ္။
(၇)
ဗကပ နဲ႔ တရုတ္အကြဲမွာ ဦးေန၀င္း တို႔ ၀င္အျမတ္ထုတ္ျပီ
ဒါကေတာ႔ ႏုိ္င္ငံေရးမွာ လုပ္ေနၾကပဲ
ခမာနီလို႔ေခၚတဲ႔ ေပါလ္ေပါ႔တို႔ အာဏါရလာေတာ႔ ႏုိင္ငံတိုင္းက ၀ိုင္းက်င္ ထားၾကတယ္။ တရုတ္ၾကီးက ခမာနီ ေတြကိုေထာက္ခံတယ္။ ဒီေတာ႔ ၁၉၇၇ ႏုိ၀င္ဘာလ ၂၆ ရက္မွာ ဦးေန၀င္းဟာ ခမာနီ ေတြအာဏါ ရလာျပီး အလည္လာတဲ႔ ပထမဦး ဆံုးေသာ ႏုိင္ငံအၾကီးအကဲ လာျဖစ္တယ္။ ဒါတရုတ္ကို မ်က္ႏွာလုပ္တာ။
ဘတ္တာလ္လစ္နာ က ဗကပ ေတြ ရဲ႔ ဌါနခ်ဳပ္ ပန္ေဆာင္ မွာ သက္စြန္႔စံဖ်ား သြားေရာက္ခဲ႔ျပီး ေတြ႔ၾကံဳရတာကို ျပန္ေရးျပထားတာ။ Bertil စာအုပ္ဟာ အင္မတန္ တိက်တယ္။
ဒါကိုဖတ္ျပီး ဦးေန၀င္း ဘယ္လို တရုတ္ၾကီးကို ရန္သူဘ၀ ကေန မိတ္ေဆြ ျဖစ္ေအာင္ လွည္႔လိုက္ႏို္င္ သလဲ ဆိုတာကို စာေရးသူ သိပ္စိတ္၀င္စားခဲ႔တယ္။
အေၾကာင္းက ၁၉၈၈ ေနာက္ပိုင္း ဗမာစစ္တပ္ က ဒုတိယ အာဏါသိမ္းျပီး တဲ႔ေနာက္ပိုင္းမွာ တရုတ္ ရဲ႔ အားေပးမႈေၾကာင္႔သာ နအဖ ၊ န၀တ ဘ၀ အျဖစ္ ရပ္တည္ ႏုိင္ခဲ႔တာ ျဖစ္တယ္။
ဒါေၾကာင္႔ Bertil နဲ႔ ေတြ႔ေတာ႔ ဒီအေၾကာင္းကို ေမးမိတယ္။ ေဆြးေႏြး မိတယ္။
Bertil ၊ Cambodia ေရာက္ေတာ႔ ဦးေန၀င္း ပံုၾကီးကို ေတြ႔တယ္တဲ႔။ Cambodians ေတြက ဘယ္သူမွန္း လည္း မသိၾကဖူး။ တရုတ္ၾကီးလို႔ ထင္ေနတာတဲ႔။ ဒါနဲ႔ အဲဒါ ဗမာႏုိင္ငံက စစ္အာဏါရွင္ဗိ္ုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း လ႔ိုေျပာျပရတယ္တဲ႔။
Reference မရွိလို႕သာ သူ႔စာအုပ္မွာ ထဲ႔ မေရးခဲ႔တာလို႔ထင္မိတယ္။ ဗီယက္နမ္ ေတြ Pol Pot တို႔ကို ကန္ထုတ္အျပီးမွာ တရုတ္က ခမာနီ ေတြကို စစ္လက္နက္ ပစၥည္း ေထာက္ပံ႔ခဲ႕တယ္။ စစ္ေလယဥ္ေတြ ဗမာျပည္ မွာ ဦးေန၀င္း က ရပ္နားခြင္႔ ေပးတယ္လို႔ ဆိုတယ္။
၁၉၇၈ ခုႏွစ္ မွာ ဗကပ ေတြရဲ႔ ဗဟို ဌါနခ်ဳပ္ကို တရုတ္ျပည္ကေန အႏွင္ထုတ္ခံရျပီး ပန္ေဆာင္ ကိုေျပာင္း ခဲ႔ရတယ္။ ဗကပ ေတြရဲ႔ “ျပည္သူ႔အသံ” ေရဒီယို အဖြဲ႔ လည္း ပန္ေဆာင္ကို ေရႊ႔ခဲ႔ရတယ္။ မၾကာဖူး တရုတ္ ေဘာ္လန္တီရာ ေတြကို တရုတ္က ျပန္ရုတ္သိမ္း သြားေတာ႔တယ္။
ဒီလို အက်င္းအက်ပ္ ထဲေရာက္လာတဲ႔ အခါမွာမွ ဗကပ ဗဟို ဟာ မာရသြန္ ေဆြးေႏြးပြဲကို ၁၉၇၈ ႏို၀င္ဘာ လ ကေန ၁၉၇၉ခု ဇြန္လအထိ က်င္းပခဲ႔ျပီး ၾသဂုတ္လ ၁၅ရက္ ပါတီထူေထာင္ျခင္း အႏွစ္ (၄၀) ေျမာက္ အခံအနားမွာ မ်က္ႏွာသုန္မႈန္ေနတဲ႔ ရဲေဘာ္ေတြကို သခင္ဗသိန္းတင္ က ပါတီဟာ ကိုယ္အားကိုယ္ကိုး ရေတာ႔မယ္။ ဘာရယ္လို႔ အေသးစိပ္ မေဖၚျပပဲ အႏွစ္ (၄၀) ဗကပ သက္တမ္းမွာ ပါတီဟာ ‘အမွားေတြအမ်ားၾကီးလုပ္ခဲ႔ၾကတယ္” လို႔ ၀န္ခံသြားတယ္တဲ႔ ။ (မွွတ္ခ်က္။ Bertil ၊ စာမ်က္ႏွာ ၂၉၀။)
ဦးေန၀င္းရဲ႔ ေအာင္ျမင္မႈကေတာ႔ ၁၉၇၈ ခု ၊ ဇႏၷ၀ါရီလ ၂၆ ရက္ေန႔မွာ တရုတ္ေခါင္းေဆာင္ တိန္ေလွ်ာက္ ပိန္ ကိုယ္တိုင္ ျမန္မာႏုိင္ငံ ကိုၾကြျမန္းလာေလရဲ႔။ ဦးေန၀င္း က ေက်နပ္ေအာင္ ျပဳစုခြင္႔ ရခဲ႔တယ္။
(၈)
စစ္တပ္ဖက္က ၾကားရတာက။
စစ္တပ္အသိုင္းအ၀ိုင္း နဲ႔ ခင္တဲ႔ ပညာရွင္ တစ္ေယာက္ က အဂၤလန္ႏိုင္ငံ သံအမတ္ နဲ႔ ဦးေန၀င္းရဲ႔ သမားေတာ္ ေဟာင္း ေဒါက္တာေက်ာ္၀င္း ကဆင္႔ ျပန္ေျပာတာကို ေျပာတာကေတာ႔ … ဦးေန၀င္း နဲ႔ တိန္ေလွ်ာက္ပိန္ တို႔ ေတြ႔ဆံုပြဲ အျပီးမွာ တရုတ္သံအမတ္ က ေက်နပ္ရဲ႔လားလို႔ ေမးတယ္တဲ႔။ ဦးေန၀င္းက ဘာမွ တိတိက်က် ရယ္ မရွိလွဖူး ၊ မရွင္းဖူး လို႔လည္းေျပာေရာ တရုတ္ သံအမတ္ က ခ်က္ခ်င္း တိန္ကို သေတာ္ဦးတင္ျပီး ဗမာေတြ ေက်နပ္တဲ႔ အထိ ေဆြးေႏြးေပးတယ္တဲ႔။
စစ္ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေဟာင္း တဦးရဲ႔ အဆိုရေတာ႔ … တိန္ေလွ်ာက္ပိန္ အိမ္နိမ္႔စံဘ၀ နဲ႔ နယ္ႏွင္ ခံေနရတုန္း ၊ ဦးေန၀င္း က သိလွ်က္နဲ႔ တိန္ေလွ်ာက္ပိန္ နဲ႔ ေတြ႔ပါရေစ ဆိုျပီး ခြင္႔ေတာင္းတယ္တဲ႔။ တရုတ္ေတြက ခရီးလြန္ေနပါတယ္လို႔ အေၾကာင္းျပန္တယ္။ ဒီမွာ ဦးေန၀င္း က ေခ်ာင္အင္လိုင္း ရဲ႔ မိန္းမ မဒန္တိန္႔ရင္ ေခ်ာင္း ကို တိန္ေလွ်ာက္ပိန္ကို သတိရေၾကာင္းေျပာေပးပါ ဆိုျပီး ၊ စာေရးေပးတာ ကို မဒန္ က ရေအာင္ တိန႔္ေလွ်ာက္ပိန္ စီကို ပို႔ေပးတယ္လို႔ ဆိုတယ္။ (မွတ္ခ်က္။ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း က ၁၉၇၁ခု ၾသဂုတ္လ ၆ ရက္မွ ၁၂ ရက္ အထိ ေဖဂ်င္းကို တရုတ္ ေတြ နဲ႔ ေျပရာေျပေၾကာင္းဖို႔ အလည္အပတ္ သြားခဲ႔တယ္။)
တဆင္႔စကား ဆိုေပမဲ႔ ဦးေန၀င္း ရဲ႔ ႏုိင္ငံေရး အကြက္ ေတြကို ေလ႔လာသူ တဦးအေနနဲ႔ ဒါ ဦးေန၀င္း လုပ္ေနက် (အကြက္) ေတြပဲ။
ဦးေန၀င္း ဟာ တသက္လံုး အာဏါ ရွိလာျပီး Power Manupilation လို႔ေခၚတဲ႔ အာဏါကိုအသံုးခ် တဲ႔ အတတ္ပညာ ကိုေကာင္းေကာင္းတတ္တယ္။ တတ္ရံုကမ (ကၽြမ္းက်င္) လိမၼာတယ္ လို႔ေျပာလို႔ရတယ္။
အာဏါ အေၾကာင္းနားမလည္တဲ႔ သူေတြက အေပၚယံ ကိုသာ ၾကည္႔ျပီး ဦးေန၀င္း အာဏါသိမ္းႏိုင္တာ ဦးေက်ာ္ျငိမ္း ေျမေထာင္ေျမွာက္ေပးခဲ႔တာေၾကာင္႔ လို႔ ၾကံဖန္ အပစ္တင္ခ်င္ၾကတဲ႕သူေတြက ရွိေသးတယ္။
ဦးေန၀င္း က ႏုိင္ငံေရး မွာ (ဖ်ံ) ထက္ လွ်င္တဲ႔ အလယ္သားစားတဲ႔ (ေျမေခြး)
(၁) ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေအာင္ဆန္းတို႔ လုပ္ၾကံခံရျပီး ပ်ဥ္းမနားက ဆင္းလာေတာ႔ သခင္သန္းထြန္း စီ တန္း
သြား ျပီး ၊ ခင္ဗ်ားတို႔ကို အားကိုးပါတယ္ ၊ ယံုပါတယ္ ဆိုျပီး အသာေလး ေျမွာက္ျပီး အပင္း
(ထဲ႔) သြားတယ္
(၂) ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေမာင္ေမာင္ ဦးႏု ေရွ႔ က ထြက္သြားမွ ဒီေကာင္ေတြ မသိေသးဖူး ကိုၾကီးႏု ၊ က်ေနာ္
ကိုင္ျပမယ္ ေျပာျပီး ဆိုရွယ္လစ္ ဗုိလ္ခ်ဳပ္ေတြကို မင္းတို႔ထြက္မလား ၊ ငါထြက္ရမလား ဆိုျပီး
ထုတ္ျပီး ဦးႏု ကို အယံု သြင္းခဲ႔တယ္။ ဦးႏု က ယံုျပီး အာဏါသိမ္းတဲ႔ ေန႔မွာ ဗိုလ္ေန၀င္းသိရဲ႔
လားလို႔ေမးတယ္။ ဗုိလ္ေန၀င္း သိရင္ အားလံုး ေျပလည္သြားမယ္လို႔ထင္ျပီး အိပ္သြားတယ္။
အာဏါသိမ္း တာက ဗုိ္လ္ေန၀င္း (မွတ္ခ်က္။ဦးတင္ေမာင္၀င္းစာအုပ္မွ)
(၃) အာဏါသိမ္း မဲ႔ ည မွာ တရုတ္ယဥ္ေက်းမႈ ကပြဲ သြားတက္ၾကည္႔ေနတာ။
(၄) ျပည္တြင္းျငိမ္းခ်မ္းေရးေခၚေတာ႔ ဗကပ ေတြက ျပည္ပ နဲ႔ ျပည္တြင္း ျပန္အဆက္အသြယ္ရ
တာကိုပဲ အဟုတ္ထင္ေနၾကတယ္။ ဗိုလ္ေန၀င္း က (ေမွ်ာ္လင္႔ခ်က္) ပစ္ေကၽြးျပီး ခြဲထုတ္
လိုက္တာ။ ေနာက္ဆံုး ျဖတ္-ထုတ္-သတ္ ေတြျဖစ္ကုန္ေရာ
(၅) ကြန္ျမဴနစ္ ေတြနဲ႔ ကင္းေ၀းေနတဲ႔ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေက်ာ္ေဇာ္ အတြက္ ေတာ္လွန္ေရး ရဲေဘာ္ ေဟာင္း
ကြန္ျမဴနစ္ ဦးၾကည္းျမင္႔ ကို အင္စိန္ေထာင္ ကထုတ္ေပးျပီး အဆင္းတြန္းေပးလိုက္တာ
ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေန၀င္း က ႏုိင္ငံေရး အေၾကာင္းကို ႏုိင္ငံေရးသမား ထက္ နားလည္တဲ႔ (စစ္သား) စစ္စစ္။
စစ္တပ္ကို အားယူဖို႔ ဖဆပလ ကေရာ ၊ ဆိုရွယ္လစ္ ပါတီကပါ ထြက္လာတာ။ အေစာၾကီး ၾကိဳတင္
ျပင္ဆင္တတ္သူ။ အာဏါ မသိမ္းခင္ အေစာၾကီး ဦးကိုကိုေမာင္ၾကီး (ခ) ဦးခ်စ္လႈိင္ ကိုေမြးထားျပီးသား။
လူတစ္ေယာက္ ကို အာဏါ ရွိစဥ္မွာ ေပါင္းတာထက္ အာဏါမဲ႔တဲ႔ အခ်ိန္မွာ (သတိ) ရတာေလာက္
တာသြားတာမရွိဖူး။ မိတ္ေဆြေကာင္း ဆိုတာ ကိုျပတာ။ တိန္ေလွ်ာက္ပိန္ (ဟတ္) ထိသြားႏုိင္တာေပါ႔။
ယွဥ္ၾကည႔္ ၾကေစခ်င္တယ္
ဦးေန၀င္း ဥါဏ္သြား တာ နဲ႔ သခင္ဗသိန္းတင္တို႔ ေတြ ဥါဏ္နဲ တာ ယွဥ္ၾကည္႔ ရင္ ဘာေၾကာင္႔ စစ္တပ္ က ဗကပ ဆို ငယ္ႏုိင္ ျဖစ္ရသလဲ ဆိုတာ လူငယ္ေလးေတြကို (ျမင္) ေစခ်င္တယ္။
ဗကပ ေတြကို ေလ႔လာရင္ ခုထိ (ဗကပကြ) (ဗကပကြ) ဆိုျပီး ေအာ္ေနၾကတုန္း
လက္၀ဲ စာေပသမားေတြက လည္း ေဘးကေန ၊ ေဘးတီးေပးတယ္
ေသေသျခာျခာ ေလ႔လာရင္ ဗကပ ဆိုတာ (အသံ) ပဲ ရွိခဲ႔တာ ၊ (အဆံ) မရွိပါ။
ဒီထံုး ေနာက္လိုက္ ၾကေတာ႔ ဗကပ ေခါင္းေဆာင္ေတြ မ်ိဳးဆက္ တစ္ခုျပီး ၊ တစ္ခု ၊ ျခာသထက္ ျခာလာ
ၾကတယ္။ ဖိုးသံေခ်ာင္းတို႔ လက္ထက္ၾကေတာ႔ ၊ ထာ၀ရ တြင္းေအာင္းေနရတဲ႔ (ေျမၾကြက္) ၾကီးေတြ ဘ၀
ေရာက္ကုန္ရျပီ .. (သံုး) မရ ေတာ႔ပါ။
သံေခ်ာင္းတို႔ ရဲ႔ rhetoric ေတြ နားေထာင္ျပီး ၊ ႏုိင္ငံေရး နားမလည္ ပဲ ၊ သံေယာင္ဟစ္ ေနတဲ႔ သူေတြက
တပံုတေခါင္း
ဖိုးသံေခ်ာင္း နဲ႔ ဗုိလ္က်င္ေမာင္ တို႔အဆင္႔ က ေသခါနီး အဖိုးၾကီး မေသခင္ ေရႊတိဂံု ဖူးခ်င္တယ္ဆိုတာ ကို အျမတ္ထုတ္ ၊ ေနာက္ကလိုက္ျပီး ကြန္ျမဴနစ္ေတြကို အေရာင္တင္ခ်င္ တဲ႔ အဆင္႔ပဲ ရွိတာပါ။ အစိုးရ က ရဲေဘာ္ (၃) က်ိပ္၀င္ အျဖစ္ ျပန္လာခြင္႔ ျပဳတာကို အတင္း ကြန္ျမဴနစ္ အေန နဲ႔မွ ဆိုျပီး (မူ) လိုက္တာ ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေက်ာ္ေဇာ္ ချမာ ေရႊတိဂံု မဖူးရပဲ ေသခဲ႔ရတယ္။ စိတ္ဓါတ္အေတာ္ ေအာက္တန္းက် တဲ႔သူေတြပါ။
(၉)
သခၤန္းစာယူေစခ်င္တာက
လူငယ္ေလးေတြကို သခၤန္းစာ ယူေစခ်င္တာက ႏုိင္ငံေရး ဆိုတာ စိတ္ကူးယဥ္ သက္သက္ မဟုတ္ပါ။
ရုပ္ရွင္ထဲမွာ လို စိတ္ကူးယဥ္ျပီး ျဖစ္ေစခ်င္တာကို ျဖစ္၍ မရပါ။
ေပးလာတဲ႔ အေျခအေန အရ ၊ မိမိပန္းတိုင္ ကိုေရာက္ေအာင္ ၊ (လက္ေတြ႔က်) ဖို႔လိုပါတယ္။
စိတ္ကူးယဥ္ သမား က Why? Why? Why? ဆိုျပီး (ငို) ျပ ေနတာ
လက္ေတြ႔ သမား က How? How? How? ဆိုျပီး (ျဖစ္) ေအာင္ လုပ္သြားၾကတာ။
လူငယ္ေလးေတြ ၊ လက္ေတြ႕ သမားျဖစ္ဖို႔ (လူၾကီး) ေတြရဲ (အမွား) ကို (ျမင္) ျပီး ေရွာင္ႏုိင္ ေစဖို႔ပါ
ဒီေဆာင္းပါး ကို ဖတ္ျပီး Bertil စာအုပ္ ကို ထပ္ဖတ္ၾကည္႔ၾကပါ။
၀င္႔တင္ထြန္း လို ေပါ႔ေပါ႔ေရးတဲ႔ ကြန္ျမဴနစ္ စာေပ နဲ႔ Bertil တုိ႔လို research လုပ္ျပီး ၊ လက္ေတြ႕ အျမင္ နဲ႔ ေရးတဲ႔ အဆင္႔ျမင္႔ စာေပေတြ ကိုလည္း ၊ ႏႈိုင္းယွဥ္ၾကည္႔ေစခ်င္ပါတယ္။
လူငယ္ေလးေတြ အသိဥါဏ္ ျမင္႔မား လက္ေတြ႔ က် ႏုိင္ၾကပါေစ။
ဘိုဘိုေက်ာ္ျငိမ္း
ႏုိ၀င္ဘာလ ၁၆ရက္
ေခတၱ ခ်င္းမိုင္
No comments:
Post a Comment