လိႈင္းၾကမ္းေတြ … ေလျပင္းေတြ… ေက်ာက္ေဆာင္ေတြ

Published By Myat Shu On Tuesday, June 25th 2013.

(၁)
လူသတၱ၀ါဆိုတာ တစ္ေန႔ တစ္ေန႔ ေျပာတဲ့စကားေတြ မ်ားခ်င္မွ မ်ားမယ္၊ လုပ္တဲ့အလုပ္ေတြ မ်ားခ်င္မွ မ်ားမယ္။ ဒါေပမယ့္ ေတြးတဲ့အေတြးကေတာ့ မုိးလင္းအိပ္ရာထကေန ညအိပ္ရာ၀င္အထိ မဆံုးႏိုင္ေအာင္ကို တရစပ္ေတြးမိေနတတ္တယ္။ ျမင္ရင္ျမင္တယ္လို႔ မွတ္၊ ၾကားရင္ၾကားတယ္လို႔ မွတ္ဆိုသလို ဆရာေတာ္ဘုရားၾကီးေတြရဲ႕ ၾသ၀ါဒကုိ အပၸမာေဒန သမၼာေဒထ မလုပ္ႏိုင္ေတာ့လည္း အေတြးေနာက္မွာ ေဇာေတြ၊ ေစတသိတ္ေတြ ကပ္ပါကုန္ေရာ။ ေတြးတဲ့အထဲမွာ ပုဂၢိဳလ္ဆန္တဲ့အေတြးပါသလို ဥာဏ္ပိစိနဲ႔ အဆာက်ယ္ခ်င္တ့ဲ တုိင္းေရးျပည္ေရးအေၾကာင္းေတြလည္း ပါတယ္။

(၂)
ပထမဆံုးေတြးမိတာက စာေရးသူ မနက္တိုင္း ရန္ကုန္ျမိဳ႕၊ ျပည္လမ္းေပၚက ျဖတ္တိုင္း ေတြးမိတဲ့အေတြးပါ။ ရန္ကုန္ျမိဳ႕ေတာ္ စည္ပင္သာယာရဲ႕ ေက်းဇူးေၾကာင့္ မနက္ (၈) နာရီ၀န္းက်င္ဆိုရင္ ျပည္လမ္းတေလွ်ာက္ ၀ဲယာ ဘယ္ဘက္ၾကည့္ၾကည့္ အမိႈက္တစ္စမရွိ သာသာယာယာအတိ ျဖစ္ေနတယ္။ ဒါေပမယ့္ စာေရးသူ ဒီလမ္းကေန ျပန္လာတဲ့အခ်ိန္ ညေန (၅) နာရီေလာက္ဆိုရင္ လမ္းေဘးမွာ အမိႈက္ေတြ ပြထေနပါၿပီ။ တေလာကေတာ့ နာေရးကူညီမႈအသင္းက ရန္ကုန္ျမိဳ႕ေတာ္ သန္႔ရွင္းသာယာေရးအတြက္ ကုိယ္ထူကုိယ္ထ အမိႈက္ေကာက္ဖို႔ စီစဥ္တယ္ဆိုတာ ၾကားလိုက္ရေသးတယ္။ ေနာက္ေတာ့လည္း ခြင့္ျပဳခ်က္မရဘူးတဲ့။ အမိႈက္ေတြကို ေတြ႕တုိင္း ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေျပာတတ္တာက “ဟယ္ လူေတြ စည္းကမ္းမရွိလိုက္တာ” ဆိုတာပဲ။ ဒါဟာလည္း တစိတ္တပိုင္းေတာ့ မွန္တာပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ သူမ်ားကိုသာ စည္းကမ္းမရွိဘူးေျပာေနတာ။ ကိုယ္ကုိယ္တုိင္ကက်ေတာ့ လစ္ရင္လစ္သလို ေနာက္ေဖးလမ္းၾကား အမိႈက္ခ်သူေတြျဖစ္ခ်င္ျဖစ္ေနတတ္တာ။ ဒီစည္းကမ္းမရွိဘူးဆိုတဲ့ ေ၀ဖန္ခ်က္ရဲ႕ ဇစ္ျမစ္ကို ျပန္လွန္ၾကည့္မယ္ဆိုရင္ အစိုးရကေရာ ျပည္သူေတြ အမိႈက္ကုိ အလြယ္တကူ ပစ္ႏုိင္ေအာင္ အမိႈက္ပံုးေတြကုိ လမ္းလွမ္းမွီတဲ့ ေနရာတိုင္းမွာ ထားေပးရဲ႕လားဆိုတာပဲ။ ဘယ္ႏွကိုက္အကြာမွာ အမိႈက္ပံုးတလံုးဆိုတာမ်ဳိး သတ္မွတ္ၿပီး ထားေပးသလားလို႔ ေမးစရာရွိတယ္။ အဲဒီေနာက္ တဆင့္တက္ၿပီး ေတြးၾကည့္မိပါတယ္။ ကဲ.. အစိုးရက အမိႈက္ပံုးေတြ ေနရာတကာမွာ လံုေလာက္ေအာင္ ထားေပးတယ္ပဲ ထားဦး။ မႏွစ္က ရန္ကုန္စည္ပင္ရဲ႕ အမိႈက္ပံုး ေပ်ာက္သြားလို႔ဆိုတဲ့ သတင္းေတြ ဂ်ာနယ္ေတြထဲမွာ ဖတ္မိေသးတယ္။ အမိႈက္ပံုးကအစ ခိုးရတယ္လုိ႔လည္း အျပစ္တင္မေစာနဲ႔ဦး။ ငတ္ေနတဲ့သူအဖို႔ အမိႈက္ပံုးလည္း ခိုးမွာပဲ။ ေသာက္ေရအိုးစင္က ခြက္လည္း ယူမွာပဲ။ ေျမာင္းဖံုးကိုလည္း ထင္းစိုက္ဖို႔ မ သြားမွာပဲေလ။ ဆင္းရဲျခင္းေရာဂါ၀င္ရင္ ပညာေရးနိမ့္က်ျခင္း၊ က်န္းမာေရးစံမမီျခင္း၊ စာရိတၱခၽြတ္ေခ်ာ္ျခင္း အစရွိတဲ့ ေနာက္ဆက္တြဲ ေရာဂါေတြက တသီၾကီး ကပ္ပါလာမွာကိုး။ ဒီလိုေတြးမိျပန္ေတာ့ ယေန႔အထိ ႏုိင္ငံ ဆင္းရဲတြင္းကေန ရုန္းမတက္ႏုိင္ေအာင္ မူ၀ါဒေတြ ျပဳျပင္ေျပာင္းလဲဖုိ႔ရာ ေႏွာင့္ေႏွးေနတဲ့ အစိုးရကသာ အရာခပ္သိမ္းအတြက္ အျပစ္ရွိသူၾကီး ျဖစ္ေနျပန္ေရာ။ တခုရွိတာက စည္းကမ္းတက် အမိႈက္မစြန္႔ပစ္ျခင္းကိစၥမွာ အက်ယ္ခ်ဲ႕ေတြးရင္ ေတြးသလို အေၾကာင္းရင္းမ်ိဳးစံုပါႏုိင္သလို အဓိကတာ၀န္ရွိသူ သူျဖစ္တယ္၊ ငါျဖစ္တယ္ဆုိတာမ်ိဳး တရားခံရွာခ်င္လည္း ရွာလို႔ရႏုိင္ေပမယ့္ “စည္းကမ္းတက်” ဆိုတဲ့ ေ၀ါဟာရေၾကာင့္ လူမႈေရးရႈေထာင့္က ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ ဒါဟာ က်င့္၀တ္ေစာင့္ထိန္းရမယ့္အပိုင္း လိုအပ္ခ်က္ရွိေနလို႔ဆိုတာ ျငင္းလုိ႔မရပါဘူး။ တကယ္ေတာ့ ျမန္မာေတြဟာ စည္းကမ္းမရွိတာ၊ စည္းကမ္းမလုိက္္နာႏုိင္တာ မဟုတ္ပါဘူး။ စည္းကမ္း ေဖာက္ဖ်က္ခြင့္ရွိေနလို႔ ေဖာက္ဖ်က္ေနတာပါ။ တေလာက စာေရးသူ နယ္စပ္ျမိဳ႕ေတြျဖစ္တဲ့ ထိုင္းႏုိင္ငံဘက္အျခမ္း ရေနာင္းနဲ႔ တရုတ္ႏုိင္ငံ ေရႊလီကို ေရာက္ခဲ့ေသးတယ္။ မူဆယ္မွာပဲျဖစ္ျဖစ္၊ ေကာ့ေသာင္းမွာပဲျဖစ္ျဖစ္ ျမန္မာေတြဟာ အမိႈက္ပစ္ခ်င္သလိုပစ္တယ္။ ကြမ္းေသြး ေထြးခ်င္သလို ေထြးတယ္။ ဒါေပမယ့္ ျမစ္ေလး၊ တံတုိင္းေလးျခားလုိ႔ ဟိုဘက္ႏုိင္ငံကုိ ေရာက္သြားၿပီဆိုတာနဲ႔ သူတို႔စည္းကမ္းအတုိင္း ေနထုိင္တယ္။ အမိႈက္တစမခ်ဘူး။ ေတာ္သလို ကြမ္းေသြးေထြးတာ မရွိဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာလူမ်ိဳးဟာ စည္းကမ္းမလိုက္နာႏုိင္တဲ့သူမ်ိဳး ဟုတ္ကုိ မဟုတ္ဘူး။ အခြင့္အေရးရလို႔ ေဖာက္ဖ်က္ေနတဲ့သူမ်ိဳးသာျဖစ္တယ္။ ႏုိင္ငံျခားမွာ အဆင့္ျမင့္ပညာေတြ သင္လာပါတယ္ဆိုတဲ့ စာေရးသူရဲ႕ မိတ္ေဆြတခ်ိဳ႕ေတာင္ ျမန္မာႏုိင္ငံျပန္ေရာက္လို႔ လပိုင္းေလာက္ၾကာရင္ ဒီကအက်င့္စရိုက္အတိုင္း အမိႈက္ကို ပစ္ခ်င္သလိုပစ္လာၾကတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဒါဟာ အမိႈက္ ဘယ္လိုပစ္ရမလဲဆိုတာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး လိုက္နာရမယ့္ စည္းကမ္းကို သူတုိိ႔ေတြရဲ႕ ရင္ထဲ အသည္းထဲကို ရိုက္သြင္းေပးႏုိင္မႈ အားနည္းေနလို႔ပါပဲ။ ဒဏ္ေငြေဆာင္ရမွ စည္းကမ္းလိုက္နာမယ္ဆိုတာ ဒီသတ္မွတ္တားျမစ္ခ်က္အေပၚ တဖက္လူ ဆႏၵအေလ်ာက္အလိုအေလ်ာက္ လိုက္ပါလာေအာင္ မဆြဲေဆာင္ႏုိင္လုိ႔၊ မစည္းရံုးႏုိင္လို႔ ဒဏ္ေၾကးနဲ႔ ျခိမ္းေျခာက္ရတာပါပဲ။ ေနာက္တခု ဥပမာ ေျပာရရင္ ရန္ကုန္မွာ လူကူးမ်ဥ္းၾကားက မကူးရင္ တခါတရံမွာ ရဲက စီမံခ်က္ခ်ၿပီး ဖမ္းတယ္။ အဲ့လို ဖမ္းတဲ့အခါက်ရင္ တေယာက္နဲ႔ တေယာက္ “ကေလးမေလး.. ဟိုဘက္က ရဲမရွိဘူး။ အဲဒီဘက္မွာ ရဲရွိတယ္။ ဟိုဘက္ကေန သြားကူးေနာ္” ဆုိတာမ်ိဳး ရဲမဖမ္းတဲ့ဘက္ကေန သြားဖို႔ ေစတနာထားၿပီး လမ္းညႊန္ၾကတယ္။ ဟိုမွာ လူကူးမ်ဥ္းၾကားရွိတယ္၊ အဲဒီကပဲ ကူးေနာ္လို႔ ဘယ္သူမွ မေျပာၾကဘူး။ ရဲမဖမ္းေအာင္ စည္းကမ္းဘယ္လို ေဖာက္ဖ်က္ရမလဲဆိုတာက အရင္စဥ္းစားတယ္။ ဒီေတာ့ ရဲက ဖမ္းတုန္းေတာ့ ခဏျငိမ္သြားၿပီး ရဲမရွိရင္ ေၾကာင္မရွိေတာ့ ၾကြက္ေသာင္းက်န္းဆိုသလို ျဖစ္ေနတာမ်ိဳး ေရရွည္ဆိုရင္ မေကာင္းဘူး။ အဲဒီ လူကူးမ်ဥ္းၾကားကိစၥမွာလည္း တျခားႏုိင္ငံမွာလို လူေတြ ျဖတ္ကူးလို႔ရေအာင္ အခ်ိန္ေပးထား၊ လူကူးမ်ဥ္းၾကားေနရာမွာ မီးပြိဳင့္ထားေပးထားတာမ်ိဳး မရွိဘူး။ ဘယ္ကားကမွလည္း အလိုက္တသိ မရပ္ေပးဘူး။ ကိုယ္ေတြကလည္း သူတုိ႔မရပ္ေပးေတာ့ ဘယ္အခ်ိန္ ကူးရမယ္မွန္းမသိဘူး။ ဒီေတာ့ သင့္ေတာ္တဲ့ေနရာကေန သင့္ေတာ္သလို ကူးလိုက္ၾကတာပဲ။ ေျပာရရင္ ဒီဘူတာပဲ ဆိုက္တယ္လို႔ ဆိုခ်င္ဆို။ အစိုးရဘက္ကေန မူ၀ါဒတခု အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ဆိုတာ စာရြက္ထဲမွာသာ ဗ်ဴဟာေတြ အမ်ိဳးမ်ိဳးရွိၿပီး လက္ေတြ႕မွာ ဘာမွျပည့္စံုေအာင္ မလုပ္ႏုိင္တာပဲ။ ျပည္သူလိုက္နာႏုိင္တဲ့ အေနအထားတခု၊ အေစာကေျပာသလုိ စည္းကမ္းရိုေသေလးစားတတ္တဲ့စိတ္ဓာတ္မ်ိဳး ႏုိင္ငံသားရဲ႕ ႏွလံုးသားထဲ ကိန္းေအာင္းေနေအာင္ ငယ္စဥ္ကတည္းက ေက်ာင္းေတြမွာ သင္ၾကားတာမ်ိဳး၊ လိုက္ပါလုပ္ေဆာင္ႏုိင္ေစမယ့္ အေျခအေနဖန္တီးေပးတာမ်ိဳး မလုပ္ဘဲ ဖမ္းမယ္၊ ဆီးမယ္ လုပ္ေနလို႔ကေတာ့ ဘာမွ အက်ိဳးထူးလာစရာမရွိပါဘူး။ ဘယ္သူမဆို ကုိယ္ယံုၾကည္ရာ၊ ကိုယ္ျမတ္ႏုိုးတဲ့အရာမွန္ကန္ရင္ စိတ္ေရာကိုယ္ပါ လုပ္ေဆာင္တတ္ပါတယ္။ အမိႈက္အေၾကာင္း ဋီကာခ်ဲ႕တာမဟုတ္ေပမယ့္ အမိႈက္ကအစ ျပသာဒ္မီးေလာင္တတ္တာမ်ိဳးလည္း ရွိေတာ့ ႏုိင္ငံသားတဦးခ်င္းစီရဲ႕ အမႈမဲ့ အမွတ္မဲ့ ျပဳလိုက္တဲ့အျပဳအမူဟာ ႏုိင္ငံရဲ႕ပံုရိပ္ဆိုတာမ်ိဳး တုိင္းတပါးသားကသာ ေကာက္ခ်က္ခ်သြားမယ္ဆိုရင္ ႏုိင္ငံအတြက္ နစ္နာတာပါပဲ။

(၃)
အမိႈက္ကိစၥနဲ႔ပတ္သက္ၿပီး ဆက္စပ္သြားတဲ့ အေတြးက ျမန္မာႏုိင္ငံသားအမ်ားစု ယဥ္ေက်းမႈမရွိတဲ့အေၾကာင္းပါပဲ။ ယဥ္ေက်းမႈလုိ႔ ေျပာလိုက္ရင္ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ား ေတြးတတ္တာက Culture ကုိပဲ ျမင္တတ္တယ္။ တကယ္က Civilized ျဖစ္၊ မျဖစ္ကို ေျပာခ်င္တာပါ။ Civilized ကုိ ယဥ္ေက်းသိမ္ေမြ႕တိုးတက္ေသာ လို႔ ဘာသာျပန္ဆုိတာထက္ ဒီေနရာမွာ လူအခ်င္းခ်င္း ေလးစားမႈ၊ ဦးစားေပးမႈ၊ ယဥ္ေက်းစြာျပဳမူေနထိုင္မႈလို႔ ညႊန္းဆိုရင္ ပိုၿပီးနားရွင္းလိမ့္မယ္ထင္ပါတယ္။ ျမန္မာေတြ ယဥ္ေက်းတယ္လုိ႔ သတ္မွတ္ထားတ့ဲ ကိစၥတခုနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး စာေရးသူရဲ႕ အေတြ႕အၾကံဳကို ေျပာခ်င္ပါတယ္။ လြန္ခဲ့တဲ့ သံုးႏွစ္ေလာက္က အညာေဒသ ေက်းရြာတရြာကို စာေရးသူ သြားေတာ့ အျပန္မွာ ရြာက ကေလးေတြရဲ႕ မူလတန္းေက်ာင္းေရွ႕ကေန ျဖတ္သြားရတယ္။ စာေရးသူက ဂ်စ္ကားေရွ႕ခန္းမွာ ထိုင္လုိ႔ေပါ့။ တကယ္က ဂ်စ္ကားကလည္း ခပ္စုတ္စုတ္ပါ။ အခ်ိန္က ကေလးေတြ ေက်ာင္းဆင္းခ်ိန္။ ကေလးေတြက စာေရးသူတုိ႔ကားကုိလည္း ျမင္ေရာ လက္ပိုက္ၿပီး (ေခါင္းငံု႕တာထက္ေတာင္ပိုၿပီး) ကုိးဆယ္ဒီဂရီ ခါးေတြ ကိုင္းၿပီး အရိုအေသေပးၾကတယ္။ လမ္းတေလွ်ာက္ ျမင္ျမင္သမွ် ကေလးေတြ အဲ့သလုိခ်ည္းပဲ။ ကိုယ့္မွာ “သူတို႔က ဘာလို႔အဲ့လို လုပ္ၾကတာလဲ” လို႔ ကားေမာင္းသူကုိ ေမးေတာ့ ဆရာမက ရြာဖြံ႕ျဖိဳးေရးကို လာလုပ္တဲ့ဧည့္သည္ဆိုတာ သူတို႔သိလို႔ အရိုအေသေပးတာပါတဲ့။ စာေရးသူမွာေတာ့ အေတာ္ေလး စိတ္မသက္မသာ ျဖစ္ရတယ္။ ဒီအေၾကာင္း စာေရးသူ အေဖနဲ႔ စကားစပ္မိေတာ့ သူက “သိပ္ခ်စ္စရာေကာင္းတဲ့ အျပဳအမူပဲ။ ယဥ္ေက်းလိုက္ၾကတာ” ဆိုၿပီး မွတ္ခ်က္ခ်တယ္။ ဒီမွာ စာေရးသူနဲ႔ သူနဲ႔ ၀ိ၀ါဒကြဲျပားေတာ့တာပဲ။ လူၾကီးသူမေရွ႕ကေန သြားရင္ ေခါင္းငံု႕သြားရမယ္၊ ထမင္းစားရင္ ၾကီးသူကုိ ဦးခ်ရမယ္ စသျဖင့္ စာေရးသူတုိ႔ ငယ္စဥ္က ဘိုးဘြားမိဘ သင္ၾကားတာေတြဟာ ကိုယ့္ထက္အသက္ၾကီး ၀ါၾကီးသူကုိ ဘယ္လုိေလးစားရမယ္ဆိုၿပီး ညႊန္ျပခဲ့တာမို႔ မလိုက္နာစရာ၊ မေကာင္းဘူးလို႔ ျမင္စရာ ဘာမွမရွိပါဘူး။ တဘက္လူကုိ ဦးစာေပးတာဟာ လူယဥ္ေက်းရဲ႕ အျပဳအမူပဲေလ။ ဒါေပမယ့္ ၀ူးကနဲ ျဖတ္သြားတဲ့ ကားေပၚပါလာသူကိုေတာင္ အေ၀းက ျမင္ရံုနဲ႔ မ်က္ႏွာေမာ့မၾကည့္ရဲေလာက္ေအာင္ အရိုအေသေပးတာဟာ ကေလးေတြကို အငံု႔စိတ္သြင္းေပးထားတာနဲ႔ တူပါတယ္။ ယဥ္ေက်းတယ္ဆိုတဲ့ ေဘာင္ကို ေက်ာ္လြန္သြားၿပီ။ ပေဒသရာဇ္ေခတ္မွာသာ က်န္ေနခဲ့သင့္တဲ့ အရာမ်ိဳးပါ။ အဲသလုိ အလြန္အကၽြံ ရိုးတာေတြ မ်ားေတာ့ အ ၿပီး၊ တံုးကုန္တယ္။ မိမိထက္ အေျခအေန တပန္းသာသူနဲ႔ ယွဥ္ရမယ္ဆုိရင္ မေျပာရဲ မဆိုရဲ မလုပ္ရဲတဲ့ စိတ္ေတြ၀င္ကုန္တယ္။ ခက္တာက ျမန္မာေတြဟာ ဒါကိုပဲ ဂုဏ္တခုအေနနဲ႔ ျမင္ၾကတာပဲ။ ငါတုိ႔ သာကီ၀င္လူမ်ိဳး ဘယ္လုိဘယ္၀ါ ယဥ္ေက်းတယ္ဆိုၿပီး ဒီလိုကိစၥရပ္ေတြနဲ႔ သာဓကေဆာင္ေနၾကတာ အေတာ္ရင္ေမာစရာေကာင္းတယ္။ ဒါမ်ိဳးကိုေတာ့ ယဥ္ေက်းတယ္လို႔သာ ေတြးၾကတာ။ တဘက္လူ စားေသာက္ေနတဲ့ ေဘးကိုလာၿပီး သလိပ္ဟန္႔တာ၊ ထီြ.. ထြမ္.. ဂူး.. ဂဲ လုပ္ေနတာ၊ အားပါးတရ ႏွပ္ေခ်းကေလာ္ေနတာ၊ စနစ္တက်တန္းစီပါလို႔ စာကပ္ထားတာေတာင္ ေက်ာ္ခြၿပီး ကိုယ္လုိရာအတြက္ပဲ ၾကည့္ၾကတာ၊ လမ္းေဘးေရအိုင္ျဖစ္ေနရင္ တဘက္လူ ေရမစင္ေအာင္ ကားဘယ္လုိေမာင္းရမလဲဆိုတာမ်ိဳး အသိစိတ္မရွိတာေတြဟာ ယဥ္ေက်းသတဲ့လား။ ယဥ္ေက်းတဲ့အျပဳအမူဆိုတာ ရုပ္၀တၳဳအားျဖင့္ ၾကြယ္၀ျခင္း၊ နိမ့္ပါးျခင္းနဲ႔ မသက္ဆုိင္ပါဘူး။ စိတ္ဓာတ္ပိုင္းစြမ္းရည္ တနည္းအားျဖင့္ ႏွလံုးရည္ျမင့္မားတယ္၊ မျမင့္မားဘူးဆိုတာနဲ႔ပဲ သက္ဆိုင္ပါတယ္။ ၾကီးသူကုိ ရိုေသ၊ ရြယ္တူကို ေလးစား၊ ငယ္သူကုိ သနားဖို႔ ေလာကနီတိမွာ ဘယ္လိုပဲ ညႊန္းဆို ညႊန္းဆို လက္ေတြ႕မွာေတာ့ တဦးနဲ႔တဦး အျပန္အလွန္ ေလးစားမႈ၊ အသိအမွတ္ျပဳမႈ အေလ့အထေတြ ျမန္မာေတြမွာ နည္းပါးပါေသးတယ္။  ဒီေတာ့လည္း ျမန္မာေတြ ႏွလံုးရည္နိမ့္ပါးတယ္လုိ႔ ေျပာရင္ တေကာင္း အဘိရာဇာ ရာဇ၀င္နဲ႔အစခ်ီၿပီး ေသြးၾကီးေနသူမ်ားအဖို႔ နာစရာခ်ည္းပဲေပါ့။

(၄)
ဒီႏွစ္ တကၠသိုလ္၀င္တန္းေအာင္ျမင္တဲ့ ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားေတြကို ႏုိင္ငံေရးသိပၸံဘာသာေလွ်ာက္ထားလိုရင္ စုစုေပါင္းအမွတ္ ၄၇၀ ရွိရမယ္လို႔ အရပ္ေျပာစကားေတြ ၾကားေနရတယ္။ စာေရးသူအေနနဲ႔ စိတ္၀င္စားတာက ဒီဘာသာရပ္ကို ဘယ္သူေတြက ဘယ္လိုသင္မွာလဲဆုိတာကိုပါ။ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္မွာ ႏုိင္ငံတကာဆက္ဆံေရးပညာ ဒစ္ပလိုမာ တႏွစ္သင္တန္းကို လက္ရွိတက္ေရာက္ေနတဲ့ စာေရးသူရဲ႕ မိတ္ေဆြတေယာက္ကေတာ့ စာသင္ေနတဲ့ ဆရာမေတြက အဂၤလိပ္လို ေရးထားတဲ့ သမိုင္းကို တေၾကာင္းခ်င္းစီ ဖတ္ျပၿပီး ဘာသာျပန္ေနတယ္လို႔ ေ၀ဖန္ပါတယ္။ သူ သိလိုတာက ႏုိင္ငံတႏုိင္ငံနဲ႔ တႏုိင္ငံ သမိုင္းေၾကာင္းအရ ဘယ္လိုဆက္စပ္တယ္၊ အေတြးအေခၚေတြ ဘယ္လိုဂယက္ရိုက္ခဲ့တယ္၊ ဘယ္လိုျဖတ္သန္းခဲ့ၾကတယ္၊ ဘယ္လိုအသံုးခ်ခဲ့တယ္ဆိုတာ ေပထက္အကၡရာတင္ထားတဲ့ သမိုင္းအျပင္ ဆရာနဲ႔ ေက်ာင္းသား အျပန္အလွန္ေဆြးေႏြးၾက၊ သံုးသပ္ ေ၀ဖန္ၾကတာမ်ိဳးကုိ လိုတာပါတဲ့။ ခုေတာ့ စာေတာ္ဖတ္ေတြနဲ႔ သင္ေနရတဲ့ အိုင္အာရ္ ဘာသာရပ္က အေတာ္ကို ပ်င္းရိစရာေကာင္းတယ္ဆိုပဲ။ စာေရးသူကိုယ္ေတြ႕အရေတာ့ အဆင့္ျမင့္ပညာေရးအတြက္ မဟာတန္းနဲ႔ ဘြဲ႕လြန္ဒစ္ပလိုမာတန္းေတြ ဖြင့္ထားတဲ့ MPA ၊ MBA၊ MDev ၊ ေနာက္ၿပီး ခုလို အိုင္အာရ္တန္းေတြမွာ သင္ရိုးအားျဖင့္ ေကာင္းေပမယ့္ သင္ၾကားနည္းစနစ္ကေတာ့ အေတာ္လိုပါေသးတယ္။ ရန္ကုန္စီးပြားေရးတကၠသိုလ္က ဖြင့္တဲ့ MPA ေန႔သင္တန္းကို သြားတက္တုန္းက ၾကံဳရတာက ဆရာ၊ ဆရာမကပဲ ေျပာဆုိသင္ၾကားရတဲ့ပံုစံ၊ ေက်ာင္းသားနဲ႔ဆရာ အျပန္အလွန္ေဆြးေႏြးတဲ့ပံုစံ လံုး၀မရွိတာပါပဲ။ ေနာက္ၿပီး ေက်ာင္းသူ၊ ေက်ာင္းသားအမ်ားစုကလည္း စာၾကည့္တိုက္ကို အသံုးခ်မႈ ေတာ္ေတာ္နည္းတယ္။ ေက်ာင္းစာအျပင္ အျပင္စာကေန ဗဟုသုတရွာမွီးတယ္ဆိုတာလည္း မရွိသေလာက္ပဲ။ စာေမးပြဲမွာ ေမးတဲ့ ေမးခြန္းကို ေျဖရာမွာ သင္ထားတဲ့အတိုင္းပဲ ႏႈတ္တုိက္က်က္ၿပီး ေျဖေနၾကဆဲပဲ။ သူတုိ႔ ေက်ာင္းၿပီးလို႔ ေရးလိုက္တဲ့ စာတမ္းေတြကလည္း တေယာက္နဲ႔ တေယာက္ ခပ္ဆင္ဆင္ ထူးမျခားပဲ။ သူတုိ႔စာတမ္းေတြကေန အေတြးသစ္၊ အျမင္သစ္ ျမင္ရ၊ ေတြ႕ရဖုိ႔ နည္းပါတယ္။ ဒီစာတမ္းေတြ ၿပီးေျမာက္ဖို႔ ဆုိင္ရာပိုင္ရာကို အာစရိယဂုေဏာ အနေႏၱာဆိုၿပီး ပူေဇာ္ပသရတဲ့ အေလ့အထၾကီးလည္း ရွင္သန္ဆဲပါပဲ။ ဒါဟာ ပညာေရးပိုင္းအျပင္ လူမႈစည္းေဘာင္ မေစာင့္ထိန္းတာေတြေၾကာင့္လည္း ပါတယ္။ စိတ္ပ်က္စရာေကာင္းတာက  MPA ၊ MBA၊ MDev အတန္းေတြမွာ ဆရာ၊ ဆရာမကို ဘယ္လိုကန္ေတာ့ရမယ္ဆုိတာမ်ိဳး ဆရာမေတြရဲ႕ ႏႈတ္ကကို ေပၚတင္ လာဘ္ေခၚ လာဘ္ေမွ်ာ္ျပတာပါပဲ။ မႏွစ္က အတန္းတုန္းက ဘယ္လိုကန္ေတာ့တာ၊ အစဥ္အလာေတာ့ မဖ်က္ၾကနဲ႔ဆိုတာမ်ိဳး ကိုယ္တုိင္ နားနဲ႔ဆတ္ဆတ္ ၾကားရတဲ့အခါ ေပါင္ခ်ိန္တရားသူၾကီးလိုပဲ “ေၾသာ္.. ေလာကၾကီးမွာ ဒါမ်ိဳးေတြလည္း ရွိေသးသားပဲ” လို႔ ကိုယ့္ဟာကုိယ္ ညည္းရံုေပါ့ေလ။ ပကာသနေတြ သိပ္မ်ားလြန္းတာကိုေတာင္ တကၠသိုလ္ေက်ာင္းသူ ေက်ာင္းသားဘ၀ဟာ ဒါမ်ိဳးျဖစ္ရမွာဆုိၿပီးလည္း မေယာင္ရာ ဆီလူးၾကျပန္ေသးတယ္။ ႏွစ္စဥ္ ဆရာကန္ေတာ့ပြဲအျပင္ သံုးလတခါ ကြာတားအလုိက္ စာေမးပြဲတခါၿပီးတုိင္း တခါကန္ေတာ့ရတဲ့ အေလ့အထၾကီး ဒီေန႔အထိ ရွိပါေသးတယ္။ ဆရာ၊ ဆရာမကို ရိုေသေလးစားဖို႔ ငယ္စဥ္ကတည္းက သင္ၾကားခံထားရတဲ့ ျမန္မာလူမႈ၀န္းက်င္မွာ ဆရာကန္ေတာ့ပြဲေတြ ႏွစ္စဥ္က်င္းပတာဟာ ကိုယ့္အသိစိတ္နဲ႔ကုိယ္ပါ။ ဘယ္သူမွ တိုက္တြန္းစရာမလိုပါဘူး။ ဒါေပမယ့္ ခုေတာ့ တႏွစ္တခါအျပင္ သံုးလတခါႏႈန္းနဲ႔က  ေလးခါ၊ စုစုေပါင္း ငါးခါ ကန္ေတာ့ဖို႔ ဆရာမမ်ားကုိယ္တုိင္က ေလာေဆာ္ေနေတာ့ အံ့ၾသစရာေကာင္းပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ေငြေၾကးမတတ္ႏုိင္သူေတြ သင္ရိုးစာအုပ္ကို အျပင္မွာ မိတၱဴဆြဲတာေတာင္ ခြင့္မျပဳဘဲ “ဌာနကပဲ ၀ယ္ရမယ္။ ဒါမွ ဌာနပိုက္ဆံရမွာ” မ်ိဳးအထိေတာင္ ရွိေတာ့ နားလည္ရ ခပ္ခက္ခက္ပဲ။ စီးပြားေရးသမားနဲ႔ မန္ေနဂ်ာအဆင့္ အနည္းဆံုးရွိတဲ့သူေတြ အတက္မ်ားတ့ဲ ညေနပိုင္း MBA အတန္းေတြနဲ႔အျပိဳင္ က်န္အတန္းက ေက်ာင္းသူ၊ ေက်ာင္းသားေတြခမ်ာ ဆရာ၊ ဆရာမေတြဆီမွာ မ်က္ႏွာမငယ္ဖုိ႔အေရး ဂုဏ္ဖို႔ရေတာ့တာပါပဲ။ ေလးစားစရာေကာင္းတဲ့ ဆရာ၊ ဆရာမေတြလည္း ရွိပါတယ္။ သူတုိ႔ေတြမွာေတာ့ အမွန္တကယ္ကို ပင္ပန္းရပါတယ္။ ဘြဲ႕လြန္အတန္းေတြအတြက္ ည (၈) နာရီအထိ တေနကုန္ အတန္းဆက္တုိက္ ပင္ပင္ပန္းပန္း သင္ၾကားေနရတာမ်ိဳးလည္း ရွိတယ္။ ေစတနာထားၿပီး သူတို႔က ေက်ာင္းသားနဲ႔ ေဆြးေႏြးဖို႔ ဖိတ္ေခၚတဲ့ အခါမ်ိဳးက်ေတာ့ နဂိုကတည္းက ကိုယ္သင္တဲ့ဘာသာရပ္မွာ ဗဟုသုတ အေျခခံမရွိတဲ့ေက်ာင္းသားေတြအဖို႔ နေ၀တိမ္ေတာင္ျဖစ္ၿပီး ဘာမွ ျပန္မေဆြးေႏြးႏုိင္တာမ်ိဳးလည္း ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အခုအခ်ိန္အထိ အဲဒီ MPA ၊ MBA၊ MDev အတန္းေတြမွာ ဆရာ၊ ဆရာမ အင္အားလိုေနေသးသလို ဆရာ၊ ဆရာမအဆင့္အတန္းနဲ႔ ေလ်ာ္ညီေအာင္ ႏို္င္ငံေတာ္က ပံ့ပုိးေပးမႈမွာလည္း အားနည္းပါေသးတယ္။ တကၠသိုလ္ဆရာ၊ ဆရာမဆိုတာ ႏုိ္င္ငံရဲ႕ အသိဥာဏ္ျမင့္မားသူအဆင့္အတန္းေတြထဲမွာ ထိပ္ဆံုးက  ပါပါတယ္။ တကယ္ဆုိ သူတုိ႔ဟာ မိမိတို႔ ဘ၀ရွင္သန္ေရးအတြက္ သူတပါးကုိ မွီခိုရပ္တည္ေနဖို႔ကို မလိုဘူး။ ကိုယ္တတ္ေျမာက္ထားတဲ့ ပညာအေပၚ အျမဲဂုဏ္ယူျမတ္ႏုိးၿပီး အရည္အေသြး တိုးတက္ျမင့္မားေနေအာင္၊ ပေရာ္ဖက္ရွင္နယ္ ပီသေအာင္ပဲ ေနဖို႔လိုပါတယ္။ ပညာရွင္ကုိ ပညာရွင္လို မသတ္မွတ္တာ၊ သူ႕အဆင့္အတန္းနဲ႔ ေလ်ာ္ညီေအာင္ မထားတာ၊ ပညာရွင္ပိုင္းကလည္း ႏွလံုးရည္အားနည္းတာေတြသာ တကၠသိုလ္၀န္းက်င္မွာပါ ရွင္သန္ေနရင္ ဒီႏုိင္ငံရဲ႕ အနာဂတ္အလားအလာဟာ ေကာင္းဖို႔ ဘယ္လိုျဖစ္ႏိုင္ေတာ့မွာလဲ။ ဒီေတာ့လည္း တႏွစ္ၿပီး တႏွစ္ မဟာတန္းဆင္းေတြ အေရအတြက္သာ မ်ားျပားလာတယ္၊ အရည္အေသြးက တုိးတက္မလာဘူး။ ႏိုင္ငံတကာ အဆင့္မီေအာင္ ဆိုရာမွာ ျပည္တြင္း ဆရာ၊ ဆရာမတင္မဟုတ္ဘဲ ျပည္ပတကၠသိုလ္မွာ နာမည္ရေနတဲ့ ပါေမာကၡေတြပါ ေခၚယူသင္ၾကားသင့္တယ္။ ဒါမွသာ ျပည္တြင္း ဆရာ၊ ဆရာမေတြအေနနဲ႔လည္း အခ်င္းခ်င္းသင္ယူေလ့လာမႈရွိလာမွာ။ ေရွးရိုးစြဲလာတဲ့ အမူအက်င့္ေတြ ပယ္ဖ်က္ႏုိင္မွာ။ အဂၤလိပ္ေခတ္က ကၽြန္ပညာေရးစနစ္ၾကီး ဘာျဖစ္တယ္၊ ညာျဖစ္တယ္လို႔ ၀ံသာႏုစိတ္ေတြ လြန္ကဲၿပီး ဘယ္လိုပဲဆုိဆို အဲဒီပညာေရးစနစ္ကေန ေပါက္ဖြားလာတဲ့ ျမန္မာပညာရွိေတြ ျမန္မာစာေပကုိ ကမၻာသိေအာင္၊ ဗုဒၶတရားေတာ္ေတြ ကမၻာသိေအာင္ သူတုိ႔ တတ္ေျမာက္လာတဲ့ ပညာေတြနဲ႔ပဲ ၾကံေဆာင္ခဲ့ၾကတာ ဒုနဲ႔ေဒးပဲ။ ဒါဟာ ျငင္းမရတဲ့ အခ်က္ပါ။ ႏုိင္ငံျခားကုိ ေၾကာက္တတ္တဲ့ေရာဂါ အရိုးစြဲစရာမလိုဘူး။ ကိုယ္တြင္းစိတ္ဓာတ္အင္အား ခိုင္မာဖို႔ပဲ လိုပါတယ္။ ရန္ကုန္တကၠသိုလ္ၾကီး တေခတ္တခါကလို ျပန္လည္ေ၀စည္ဖို႔ဆုိရင္ ျပည္ပပညာေရးနယ္ပယ္က ကၽြမ္းက်င္သူေတြကို ဖိတ္ေခၚဖုိ႔ အေရးၾကီးပါတယ္။ ဒီေတာ့လည္း ေတြးရျပန္တယ္။ ဘာသာစကားအခက္အခဲေၾကာင့္ တို႔ေက်ာင္းသားေတြ လိုက္ႏိုင္ပါ့မလားေပါ့။ ကိုလိုနီေခတ္တုန္းက ေက်ာင္းသားေတြဟာ ငယ္ငယ္က သာသနာျပဳေက်ာင္းမွာ ေနခ်င္ေန၊ ဒါမွမဟုတ္ အမ်ိဳးသားေက်ာင္းေတြမွာ ေနခ်င္ေနတယ္။ ဒါေပမယ့္ တဘက္က ဘာသာတရားအေျခခံ သင္ၾကားတဲ့ ဘုန္းေတာ္ၾကီးေက်ာင္းေတြနဲ႔လည္း မကင္းမကြာ ရွိၾကတယ္။ အေျခခံပညာေရးမွာကတည္းက အဂၤလိပ္စာနဲ႔ အကၽြမ္းတ၀င္ရွိၾကတယ္။ တကၠသုိလ္ေရာက္ေတာ့လည္း ႏုိင္ငံျခားသား ဆရာ၊ ဆရာမနဲ႔ပဲ သင္ၾကားရတယ္ဆုိေတာ့ ပါဠိလည္း ရတယ္။ ျမန္မာစာလည္း ပိုင္တယ္။ အဂၤလိပ္စာလည္း ကၽြမ္းတယ္။ ဘာသာစကားပိုင္ႏုိင္တာ ပိုင္ႏုိင္သလို ကိုယ္ပိုင္အေတြးအေခၚနဲ႔လည္း ခ်င့္ခ်ိန္ႏုိင္စြမ္းရွိလို႔ ကိုယ့္အမ်ိဳး၊ ဘာသာ၊ စာေပကို ဘယ္ေတာ့မွ မပစ္ပယ္ပဲ တုိးတက္ေအာင္ပဲ အားထုတ္ခဲ့ၾကတယ္။ ခုက်ေတာ့ ပါဠိလည္းမသိ၊ ျမန္မာလည္း မရ၊ အဂၤလိပ္လည္း မတတ္ဆုိေတာ့ကာ ပညာေရးနဲ႔ ပတ္သက္ရင္ မာမီၾကီးေဒါက္တာေဒၚျမင့္ျမင့္ခင္ ေျပာတာကိုပဲ သြားသတိရမိတယ္။ “ပညာေရးမွာ ဟိုနားနည္းနည္း ဒီနားနည္းနည္း ျပင္လို႔မရဘူး။ အျမစ္ကလွန္ပစ္ရမယ္” ဆုိတဲ့စကားကိုေပါ့။

(၅)
ျပည္သူ၊ ျပည္သားေတြ အသိဥာဏ္ ရင့္သန္ဖို႔၊ ေ၀ဖန္ပိုင္းျခားႏုိင္စြမ္းရွိတဲ့ ဥာဏ္ပညာရႏုိင္ဖုိ႔ ပညာေရးစနစ္ကို အျမစ္ကေနလွန္ၿပီး အခုေနျပဳျပင္ရင္ေတာင္ ေနာက္မ်ိဳးဆက္တခုစာ ႏွစ္ႏွစ္ဆယ္ေလာက္ေတာ့ အနည္းဆံုး အခ်ိန္ယူရဦးမွာပဲ။ အဲဒီအေျခအေနေတာင္ ေရာက္လိုက္ပါ့မလားပဲ။ ခုေတာင္ ဘာတဲ့.. ဂယက္ထေနတဲ့ မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒ။ အဲဒီ မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒအေၾကာင္းေျပာရရင္ လူ႕အခြင့္အေရးပါလာမယ္။ ဘာသာေရးပါလာမယ္။ ႏုိင္ငံေရးပါလာမယ္။

မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒကုိ မေထာက္ခံရင္ အမ်ိဳးဖ်က္တဲ့။ အထူးသျဖင့္ ကန္႔ကြက္ပါတယ္လို႔ ေျပာလိုက္တဲ့သူဟာ အမ်ိဳးသမီးျဖစ္ေနရင္ အမ်ိဳးသစၥာေဖာက္လို႔ တန္းၿပီး တံဆိပ္ကပ္လုိက္ေတာ့တာပဲ။ ေမးစရာရွိတာက ဒီမ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒဟာ လူမ်ိဳးကုိ ကာကြယ္ခ်င္တာလား။ ဘာသာကုိ ကာကြယ္ခ်င္တာလား။ အမ်ိဳးသမီးေတြကို ကာကြယ္ခ်င္တာလား။ ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ တိုင္းရင္းသားမ်ိဳးစံုေနထုိင္ပါတယ္။ ဗုဒၶဘာသာကိုးကြယ္တဲ့ ျမန္မာအမ်ားစုနဲ႔ အခ်ိဳ႕ေသာ တိုင္းရင္းသားေတြ ရွိတယ္။ ခရစ္ယာန္ဘာသာ ကိုးကြယ္တဲ့ တုိင္းရင္းသားေတြရွိတယ္။ မြတ္ဆလင္၊ ဟိႏၵဴ ဘာသာ၀င္ေတြရွိတယ္။ ငါတု႔ိ ဗုဒၶဘာသာ အမ်ိဳးသမီးေတြကို ကာကြယ္ဖုိ႔၊ ဗုဒၶဘာသာၾကီး အဓြန္႔ရွည္တည္တံ့ဖို႔ဆိုရင္ တရားျပလို႔ရတယ္။ စည္းရံုးလို႔ရပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဘာမွ ဥပေဒအျဖစ္ တင္သြင္းစရာ၊ လက္ခံစဥ္းစားစရာအေၾကာင္းမရွိဘူး။ တိုင္းရင္းသားေတြနဲ႔ လက္နက္ကိုင္ပဋိပကၡေတြ ရပ္စဲဖုိ႔ ေျပာဆုိေနၾကခ်ိန္၊ ဗမာလူမ်ိဳးၾကီး၀ါဒ လႊမ္းမိုးလြန္းတယ္လို႔ တုိင္းရင္းသားေတြရဲ႕ စိတ္ထဲမွာ ခံစားေနရခ်ိန္မွာ ဒီမ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒၾကီးဟာ အမ်ိဳးသားစည္းလံုးညီညြတ္ေရး၊ ေပါင္းစည္းေရးအတြက္ ဘယ္လိုမွ မေဆာင္ၾကဥ္းေပးတဲ့အျပင္ အခ်င္းခ်င္း စိတ္၀မ္းကြဲမႈကုိ ပိုတိုးေစတယ္။ ဘာသာေရးရႈေထာင့္က ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ ဗုဒၶဘာသာဟာ ျခိမ္းေျခာက္ခံေနရတဲ့ အေနအထားမို႔လို႔ ကာကြယ္ရပါတယ္ပဲ ဆိုပါစို႔။ ဒီ့အတြက္ဆုိရင္ေတာ့ ဘာဥပေဒမွ ျပဌာန္းစရာမလိုပါဘူး။ လူသတ္မႈျဖစ္ရင္ ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ဖုိ႔၊ မုဒိန္းမႈျဖစ္ရင္ ျပစ္ဒဏ္ခ်မွတ္ အေရးယူဖို႔ ဘယ္လုိပဲ ဥပေဒနဲ႔ တားဆီးတားဆီး လူသတ္မႈေတြ၊ မုဒိန္းမႈေတြ ေလ်ာ့က်မသြားပါဘူး။ လူဆိုတာ ကိုယ္ျမတ္ႏုိးရင္၊ စူးနစ္စြာ ယံုၾကည္သက္၀င္ရင္ ဒီလမ္းေၾကာင္းအတုိင္းလိုက္တယ္၊ က်င့္သံုးတယ္၊ ေစာင့္ထိန္းတယ္။ ဥပေဒဆုိတဲ့ ဘယ္လုိသတ္မွတ္ခ်က္နဲ႔မွ တားဆီးထားလို႔မရဘူး။ ဗုဒၶဘာသာမွာ ဘုရားရွင္ေဟာၾကားထားတဲ့အတုိင္း လိုက္နာက်င့္သံုးသူ ဘယ္ႏွဦးရွိလို႔လဲ။ ဘုရားေက်ာင္းကန္ေတြကို သြားတဲ့သူ လူတစ္ရာမွာ ၉၅ ေယာက္ေလာက္က ယၾတာလာေခ်တာ။ ျပင္းျပင္းထန္ထန္ေျပာရရင္ ဘုရားနဲ႔ အေပးအယူလာလုပ္တာ။ အရွင္ဘုရားကုိ ဒါ ဒါ ကပ္လွဴပူေဇာ္တယ္။ တပည့္ေတာ္ ဘာေလး ေအာင္ျမင္ရပါလုိ၏ ဆိုၿပီး လာဘ္ထိုးတာ။ ဘုရားရွင္လည္း ပရိနိဗၺာန္ျပဳသြားတာ ၾကာၿပီ။ သူ႕ကုိ ကိုးကြယ္ဖုိ႔ မလိုဘူး။ သူေဟာၾကားတဲ့ တရားေတာ္ေတြကိုပဲ လိုက္နာက်င့္သံုးဖို႔ ေဟာခဲ့ေပမယ့္ နား၀င္တဲ့သူနည္းပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဒီသာသနာႏွစ္ငါးေထာင္ပဲ တည္တံ့မယ္လို႔ ဆိုၾကတယ္။ ႏွစ္ငါးေထာင္ျဖစ္ျဖစ္ ႏွစ္တေသာင္းျဖစ္ျဖစ္ အေရးမၾကီးပါဘူး။ အေရးၾကီးတာက သံကုိ ဖ်က္တာ သံပဲဆုိတာကို သိထားဖို႔ပါပဲ။ ဒီဘာသာတရားနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေသခ်ာမသိ၊ ေသခ်ာမေလ့လာ၊ စိတ္ဓာတ္ခြန္အားနည္းေနရင္၊ ေနာက္ၿပီး ေရလိုက္လြဲေနရင္ တျဖည္းျဖည္း ေပ်ာက္ကြယ္သြားမွာပဲ။ ဗုဒၶသာသနာကို အဓြန္႔ရွည္တည္တံ့ေအာင္ ၾကံေဆာင္တဲ့ သံဃာေတာ္ေတြရဲ႕ အခန္းက႑အလြန္အေရးၾကီးပါတယ္။ ဒီေနရာမွာ ၀ိနည္းနဲ႔ မေလ်ာ္ကန္တဲ့ အျပဳအမူေတြ၊ မာတုဂါမေတြနဲ႔ ေဒြးေရာယွက္တင္ေနတာေတြ၊ ေဗဒင္၊ အင္း၊ ၀ိဇၨာေတြဘက္လုိက္ၿပီး ဘုရားေဟာ အစစ္အမွန္ အႏွစ္သာရကုိေတာင္ မရယူႏုိင္သူ တက္ဘုန္းၾကီးေတြ ရွိေနရင္ အဲဒီ တက္ဘုန္းၾကီးေတြကသာ သာသနာညိွဳးႏြမ္းဖို႔ အဓိကဖ်က္ဆီးသူ အဖ်က္သမားေတြပဲ။ သံဃာမ်ားအေနနဲ႔ မိမိ စည္းကုိ မိမိ လံုေအာင္ အရင္ထိန္းသိမ္းရင္ ဒီဘာသာတရားအေပၚ သက္၀င္ယုံၾကည္ေနသူေတြအဖို႔ စိတ္ခ်မ္းသာစရာလည္းရတယ္။ ဒီအေပၚမွာ ပိုၿပီး တန္ဖိုးထားခ်င္စိတ္လည္း ေပၚပါလိမ့္မယ္။ ႏုိ႔မဟုတ္ရင္ ဘုရားသားေတာ္ကိုယ္တိုင္က အက်င့္သီလ မခိုင္မာေလျခင္းဆုိၿပီး ကိုယ့္ေခၽြးနည္းစာနဲ႔ ေန႔စဥ္ ဆြမ္းေလာင္းကုသိုလ္ယူေနရတဲ့ ဗုဒၶဘာသာ၀င္ေတြရဲ႕ မခ်မ္းေျမ႕မႈက ဗုဒၶဘာသာျပိဳလဲယိုင္နဲ႔ဖို႔ ပိုၿပီးျခိမ္းေျခာက္ႏုိင္စြမ္းရွိပါတယ္။ ေနာက္တခု တရားေတာ္ ျပန္႔ပြားေရးနဲ႔ သာသနာမျပဳဘဲ၊ သာသနာကို မထိန္းသိမ္းဘဲ သကၤန္းတလႊားလႊားနဲ႔ အစြန္းေရာက္၀ါဒီျဖစ္ျပေနတာဟာ ဗုဒၶတရားေတာ္နဲ႔ ဆန္႔က်င္ရာေရာက္တ့ဲအျပင္ ဘုန္းၾကီးဆိုတာ ဒီဘာသာရဲ႕ သက္ရွိျပယုဂ္ျဖစ္တဲ့အတြက္ ဗုဒၶဘာသာအေပၚ တျခားလူမ်ိဳးေတြ၊ ဘာသာျခားေတြက အျမင္လြဲစရာ ျဖစ္ႏုိင္ပါတယ္။ ဒါေတာင္ အရွင္၀ီရသူကုိ ဦးတည္ၿပီး ကိုယ့္ဘာသာကုိ ေစာ္ကားတယ္လုိ႔ ယူဆခ်က္ေတြနဲ႔ တုိင္းမ္မဂၢဇင္းကို ကန္႔ကြက္ေနတာကို လူမႈကြန္ယက္စာမ်က္ႏွာေတြမွာ ေတြ႕ေနရေသးတယ္။ မီဒီယာကေတာ့ မီဒီယာအလုုပ္ လုပ္မွာပဲ။ တဘက္ကို လက္ညွိဳးထိုးမယ့္အစား ကိုယ့္တာကို အရင္လံုေအာင္ အခ်င္းခ်င္း ေစာင့္စည္းၾက၊ ထိန္းေက်ာင္းၾကတာမ်ိဳးက ပုိၿပီး သင့္ေတာ္ပါလိမ့္မယ္။

အမ်ိဳးသမီးကာကြယ္ေရးအတြက္၊ တနည္း ျမန္မာအမ်ိဳးသမီးေတြကို ဘာသာျခားေတြကယူၿပီး သူတို႔ဘာသာ အတင္းသြတ္သြင္းေနလို႔ ဒီလိုဥပေဒထုတ္ဖို႔လိုတယ္လို႔ ေျပာရေအာင္လည္း ခိုင္မာတဲ့ အေၾကာင္းတရပ္မဟုတ္ဘူး။ အမ်ိဳးဘာသာ ထိန္းသိမ္းဖုိ႔ အမ်ိဳးသမီးကပဲ တာ၀န္ရွိတယ္ဆိုတယ္ဆိုတဲ့ စကားရဲ႕ အဓိပၸါယ္ဟာ အမ်ိဳးသမီးကို ကာကြယ္ဖုိ႔ထက္ ခြဲျခားဖိႏွိပ္ဖို႔ ပိုၿပီးသက္ေရာက္ပါတယ္။ ကုိလုိနီေခတ္မွာ အမ်ိဳးသမီးေတြ ပိတ္ပါးအက်ႌ၀တ္ရင္ ဘုန္းၾကီးေတြကေတာင္ တုတ္နဲ႔ရုိက္တာ၊ ကာတြန္းဆရာ၊ စာေရးဆရာေတြက သူတုိ႔စာေပလက္ရာေတြနဲ႔ ပညာေပးတာတို႔ဟာ တကယ္ေတာ့ အမ်ိဳးသမီး အဆင့္အတန္းကို ႏွိမ့္ခ်ထားတာပဲ။ အမ်ိဳးသားေတြ ဘိုေကဆံေတာက္ထားတာ၊ ရွဴးဖိနပ္စီးတာမ်ိဳးကိုက်ေတာ့ အမ်ိဳးသားေရးလကၡဏာကို ျခိမ္းေျခာက္တယ္လို႔ မယူဆၾကဘူး။ ခႏၶာကိုယ္ဖြဲ႕စည္းပံု အခ်ိဳးအစားခ်င္းမတူလုိ႔ အမ်ိဳးသမီးေတြ ပိတ္ပါးအက်ႌ၀တ္တာ မသင့္ေတာ္လို႔ ကန္႔ကြက္တယ္ဆိုရေအာင္လည္း ဟီရိၾသတၱပၸမရွိသူဟာ မရွိသလိုဘဲ သြားမွာပဲ။ ဒါကို တဦးခ်င္းသီးျခားစီျဖစ္တဲ့ အမႈမ်ိဳးအေနနဲ႔ ဆြဲေဆာင္စည္းရံုး တရားျပလို႔ရတယ္။ ဒါေပမယ့္ အမ်ိဳးသားေရးအေနနဲ႔ ေခါင္းစဥ္တပ္စရာမလိုဘူး။ ဘာအေၾကာင္းအရာပဲျဖစ္လာ ျဖစ္လာ အမ်ိဳးသားေရးလကၡဏာ မေပ်ာက္ပ်က္ေရးအတြက္ ေျပာၾကမယ္ဆုိရင္ အမ်ိဳးသမီးကိစၥကိုခ်ည္းပဲ ေရွ႕တန္းတင္တာဟာ မ ေတြကို ပ်ားရည္နဲ႔ ၀မ္းခ်တာပဲ။ အေရးပါသေယာင္ ျမင့္ျမတ္သေယာင္ ဟန္ျပၿပီး သူ႕အခြင့္အေရးကုိ ကန္႔သတ္တာပဲ။ စစ္အစိုးရလက္ေအာက္မွာ ႏွစ္ေပါင္းၾကာရွည္စြာ ေနလာတဲ့ လူထုက အျမဲတေစ လူ႕အခြင့္အေရး လူ႕အခြင့္အေရး ေျပာေနခဲ့ၾကတာဟာ အေျပာသက္သက္ပဲလား။ လူ႕အခြင့္အေရးဆိုတာကို တကယ္သက္၀င္ယုံၾကည္တာလား ဆိုတာလည္း ဆန္းစစ္ၾကည့္မိတယ္။ အမ်ိဳးသမီးအခြင့္အေရးနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး အခြင့္သင့္လို႔ ျမန္မာျပည္က လူ႕အခြင့္အေရးလို႔ ဟစ္ေၾကြးေနသူေတြရဲ႕ ယံုၾကည္ခ်က္ေတြကို တကယ္တမ္း ဆန္းစစ္ၾကည့္မိတဲ့အခါ နည္းနည္းေတာ့ အူေၾကာင္ေၾကာင္ ႏိုင္ပါတယ္။ က်ား၊ မ တန္းတူညီမွ်မႈ ဂ်ဲန္ဒါ လုပ္ေနသူတခ်ိဳ႕ရဲ႕ စိတ္ထဲမွာ ဂ်ဲန္ဒါဆုိတာ အမ်ိဳးသမီးဘ၀ ျမွင့္တင္ေရး၊ အမ်ိဳးသမီး ဦးစားေပးေရးလုိ႔ပဲ စြဲမွတ္ေနၾကတယ္။ အမ်ိဳးသမီးေတြဟာ ႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ ဖိႏွိပ္ခြဲျခားခံရလို႔ သူတုိ႔ဘ၀ကို ျမွင့္တင္ေရးက အေရးၾကီးတာ မွန္ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဂ်ဲန္ဒါညီမွ်ေရးဆိုတဲ့ ေ၀ါဟာရဟာ က်ားျဖစ္ေစ၊ မ ျဖစ္ေစ၊ က်ားမဟုတ္၊ မ မဟုတ္ လိင္တူခ်စ္သူျဖစ္ေစ လူသားတိုင္း လူသားဂုဏ္ရည္ အျပည့္အ၀ရွိဖုိ႔၊ ခြဲျခားမႈေတြ ပေပ်ာက္ဖုိ႔ လုပ္ေနတဲ့ ေဆာင္ရြက္ခ်က္ပါ။ အဲဒါကို ျမန္မာျပည္က ဂ်ဲန္ဒါအေရး ေရွ႕ကေန ေဆာင္ရြက္သူေတြကို ေဂးအေၾကာင္း ေျပာရင္ သူတုိ႔အလုပ္နဲ႔ မသက္ဆုိင္ဘူး ထင္ေနၾကတယ္။ ဒီေတာ့ လူ႕အခြင့္အေရးသမားဆုိတာေတြဟာ အေရးၾကံဳရင္ သူ႕အခြင့္အေရး၊ ငါ့အခြင့္အေရး ခြဲတတ္သူေတြလားလုိ႔ ထင္စရာေပါ့။ အဲဒီလိုပဲ ဗမာလူမ်ိဳးၾကီး၀ါဒကို ရြံမုန္းၿပီး တိုင္းရင္းသားမ်ားနဲ႔ တန္းတူညီမွ် အခြင့္အေရးရဖုိ႔ ေတာင္းဆိုေနတဲ့သူေတြမွာလည္း သူတု႔ိျပည္နယ္ေတြမွာ အင္အားအၾကီးဆံုး သူတုိ႔လူမ်ိဳးေတြပဲ အုပ္စိုးခ်င္တဲ့ စိတ္မ်ိဳးရွိေနတတ္တယ္။ တျခားမ်ိဳးႏြယ္စုေလးေတြရဲ႕ အေရးကိစၥကို လ်စ္လ်ဴရႈတာမ်ိဳး ရွိေနပါတယ္။ မတရားမႈကုိ တကယ္လက္မခံခ်င္တာ၊ တန္းတူညီမွ်မႈကုိ တကယ္ျမတ္ႏုိးတာဆိုရင္ ဘယ္လို ခြဲျခားမႈမ်ိဳးျဖစ္လာပါေစ အဖိႏွိပ္ခံဘက္ကေနပဲ ရပ္တည္ေပးသင့္ပါတယ္။ သူတုိ႔ေတြ ေၾကြးေၾကာ္ခဲ့တဲ့ လူ႕အခြင့္အေရး၊ လူသားတိုင္း တန္းတူညီမွ် ရွိမႈဆိုတာ ဘာအတြက္ပါလဲ။ အခု ျမန္မာႏုိင္ငံမွာ အမ်ိဳးသမီးေတြမွာ အမ်ိဳး၊ ဘာသာ အေၾကာင္းျပၿပီး အဖိႏွိပ္ခံေနရပါတယ္။

ဒါေပမယ့္ လူ႕အခြင့္အေရးဘိုးေအႏုိင္ငံၾကီးေတြေတာင္ အမ်ိဳးသားေရးနဲ႔ပတ္သက္ရင္ သူတုိ႔လူမ်ိဳး၊ သူတို႔ႏုိင္ငံကို သိပ္ျခိမ္းေျခာက္လာၿပီဆုိရင္ ျပတ္ျပတ္သားသား ေခ်မႈန္းပါတယ္။ သို႔ေသာ္ျငားလည္း ထုိထိုေသာ ႏုိင္ငံၾကီးေတြဟာ ဥပေဒေဘာင္အတြင္းက လုပ္တယ္။ က်ိဳးေၾကာင္းဆီေလ်ာ္တယ္လို႔ ယူဆလုိ႔ရတဲ့ ဆင္ေျခေတြ ဖန္တီးထားတယ္။ ေနာက္ၿပီး အင္အားၾကီးမားတယ္။ ျမန္မာႏုိင္ငံက ဒီလမ္းေၾကာင္းကုိ လိုက္လို႔မရဘူး။ မတူညီတဲ့အေျခအေနရွိရတဲ့အထဲ ကိုယ့္ႏုိင္ငံသားေတြက ဆင္ျခင္တံုတရားေလ်ာ့နည္းတယ္။ ေသြးဆူလြယ္တယ္။ လူ လူခ်င္း တန္းတူထားမႈ၊ ဦးစားေပးမႈ၊ ေလးစားသမႈနဲ႔ ယဥ္ေက်းတာမ်ိဳးမရွိဘူး။ တနည္း Civilized မျဖစ္ဘူး။ အဲေတာ့ အေၾကာင္းအရာ တခုခုျဖစ္တုိင္း သတ္မယ္၊ ျဖတ္မယ္၊ မီးရိႈ႕မယ္နဲ႔ လူရမ္းကားလမ္းစဥ္ကုိ အလြယ္တကူ ပါသြားတယ္။ ပညာသားပါစြာ မကိုင္တြယ္တတ္ဘူး။ အစစအရာရာ ရုန္းကန္ေနရတဲ့ မျပည့္စံုတဲ့ အင္အားနည္းႏုိင္ငံငယ္ေလးမွာ ဒီလိုမတည္ျငိမ္မႈေတြဟာ ႏုိင္ငံဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေရးအတြက္ အဟန္႔အတားေတြခ်ည္းပဲ။ ႏုိင္ငံေရးဘက္ကေန ၾကည့္မယ္ဆုိရင္ေတာ့ ဒီအေျခအေနကေန အျမတ္ရသြားတဲ့ မီဒီယာေတြ၊ ပါတီေတြ၊ ႏုိင္ငံေရးသမားေတြ ရွိပါတယ္။ အရွင္၀ီရသူဆီကုိ ၾကံ႕ခိုင္ေရးနဲ႔ဖြံ႕ျဖိဳးေရးအသင္းက ဦးေအာင္ေသာင္း လာေရာက္ၿပီး ဆည္းကပ္လွဴဒါန္းတဲ့ ဓာတ္ပံုေတြ ၂၀၁၂ ခုႏွစ္မွာ လူမႈကြန္ယက္ေတြေပၚမွာ ပလူပ်ံခဲ့ရံုနဲ႔ သည္ကိုယ္ေတာ္ကို သူလွ်ိဳ၊ ဒလံလို႔ တိတိပပ စြတ္စြဲလို႔ မရေသာ္ျငားလည္းဘဲ လူမ်ိဳးေရးပဋိပကၡေတြ တခုၿပီးတခု ျဖစ္ေပၚလာေအာင္သာမကဘဲ သည္လို ရႈပ္ေထြးေနတဲ့ အေျခအေန၊ တုိင္းျပည္အေျခမခိုင္ေသးတဲ့ အေနအထားမွာ ဒီအေၾကာင္းအရာၾကီးကို ေရွ႕တန္းတင္ျပလာတာ တိုက္ဆုိင္မႈလို႔ ေျပာမယ္ဆုိရင္ေတာင္ ေတာ္ေတာ္ ထူးဆန္းတဲ့ တုိက္ဆိုင္မႈလို႔ ဆုိရမွာပဲ။ လက္နက္လို အပ္တိုတေခ်ာင္း မကိုင္ဘူးေျပာရံုနဲ႔ အၾကမ္းမဖက္ဘူးလုိ႔ အဓိပၸာယ္မသက္ေရာက္ပါဘူး။ အၾကမ္းဖက္ေစလိုတဲ့ စိတ္ဆႏၵေတြ လံႈ႕ေဆာ္ရင္ ဒါဟာ ေသြးထိုးမႈပဲ။ အယူ၀ါဒတခု၊ သေဘာတရားအမွားတခု သြတ္သြင္းလုိက္တာဟာ လက္နက္ထက္ပိုၿပီး ထိေရာက္တယ္။ မ်ိဳးရိုးစဥ္ဆက္ လိုက္မယ့္ေရာဂါပဲ။ တဘက္ကလည္း ဒီအေရးကိစၥအေပၚ အာရံုစိုက္တဲ့သူမ်ားတာနဲ႔အမွ် အစိုးရနဲ႔တုိင္းရင္းသား ျပႆနာေတြအေပၚ၊ ေအာက္ေျခလူတန္းစားေတြရဲ႕ စား၀တ္ေနေရး မေျပလည္မႈအေပၚ၊ လႊတ္ေတာ္အတြင္း အားျပိဳင္မႈ၊ ထိုင္ခံုလုမႈေတြအေပၚ ျပည္သူေတြ သိသိသာသာ အာရံုနည္းသြားပါတယ္။

(၆)
တေလာက ဒုတိယအၾကိမ္ျပန္ထုတ္တဲ့ စာေရးဆရာမ မုိးမိုး(အင္းလ်ား) ရဲ႕ “သံုးလြန္းတင္မွ ၾကိဳး” ၀တၳဳကို ဖတ္မိေတာ့ မ်ိဳးေစာင့္ဥပေဒနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ဘ၀င္မက်တဲ့ စိတ္ကေန လယ္သမားအေရးဘက္ကို ကူးေျပာင္းသြားျပန္တယ္။ ဆိုရွယ္လစ္ေခတ္က လယ္သမားေတြရဲ႕ အခက္အခဲေတြကို ေရးျပသြားတဲ့ ၀တၳဳေကာင္းတပုဒ္ပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ လယ္သမားဘ၀ကေတာ့ ကိုလိုနီေခတ္ျဖစ္ျဖစ္၊ ဖဆပလေခတ္ျဖစ္ျဖစ္၊ ဆုိရွယ္လစ္ေခတ္၊ ဒီေန႔ေခတ္အပါအ၀င္ န၀တ၊ နအဖေခတ္ျဖစ္ျဖစ္ အသံုးခ်ခံ၊ အဖိႏွိပ္ခံျဖစ္ရတဲ့ဘ၀ကေတာ့ အတူတူပါပဲ။ မႏွစ္က ဧရာ၀တီတိုင္းမွာ ဆန္စပါးစိုက္ပ်ိဳးထုတ္လုပ္မႈ သုေတသနအတြက္ သြားေတာ့ လယ္သမားေတြရဲ႕ ဘ၀ကို ကိုယ္ေတြ႕မ်က္ျမင္ၾကံဳေတြ႕ခဲ့ရတယ္။ မိုးမိုး(အင္းလ်ား) ၀တၳဳထဲကလိုပဲ ဆိုရွယ္လစ္ေခတ္မွာ ဘ၀ပ်က္ခဲ့ရတာေတြဟာ ၀တၳဳထဲကထက္ေတာင္ ပိုပါေသးတယ္။ သတ္မွတ္ထားတဲ့ စပါးတင္းျပည့္မီေအာင္ အစိုးရကို မေပးသြင္းႏိုင္လို႔ ကုိယ္ပိုင္ဆိုင္တာေလးေတြကို ေပါင္းႏွံ ေရာင္းခ်ၿပီး စပါးကို အျပင္ေစ်းနဲ႔၀ယ္ၿပီး အစိုးရဆီမွာ ျပန္သြင္းရတာေတြ၊ ေရရွည္မရပ္တည္ႏုိင္ေတာ့လို႔ လယ္ေရာင္းၿပီး တျခား တျမိဳ႕ တရြာေျပာင္းေရႊ႕သြားတာေတြ၊ စပါးခိုးေရာင္းတာ မိသြားလို႔ အသတ္ခံရတာေတြဟာ အခုေန နားေထာင္ၾကည့္ရင္ ဒ႑ာရီေတြမ်ား ျဖစ္ေနမလားပဲ။ ဒါေပမယ့္ ယေန႔ေခတ္အထိ လယ္ယာေျမ ပိုင္ဆုိင္မႈ အျငင္းပြားတာေတြ၊ အဓမၼလယ္သိမ္းခံရတဲ့အေနအထားေတြနဲ႔ ခ်ိန္ထိုးၾကည့္ရင္ေတာ့ ဘယ္ေခတ္မဆို လယ္သမားဘ၀ နိမ့္ပါးေစာ္ကားခံရတာေတြကုိ လက္မခံႏုိင္စရာအေၾကာင္းမရွိဘူးလို႔ ထင္ပါတယ္။ တႏုိင္ငံလံုး စားေသာက္ဖုိ႔ စပါးစိုက္ပ်ိဳးရတဲ့ လယ္သမားမိသားစုေတြခမ်ာ ၀မ္းလည္းမ၀ဘူး၊ ခါးလည္း မလွပါဘူး။ တေလာက တီဗြီကလာတဲ့ သတင္းကုိၾကည့္မိေတာ့ စီမံကိန္းတည္ေဆာက္အေကာင္အထည္ေဖာ္ဖို႔ လယ္ယာေျမေတြကို အသံုးျပဳလိုက္ရလုိ႔ လယ္သမားေတြကို ေထာက္ပံ့ေၾကးေပးတယ္လို႔ ေၾကညာတယ္။ ေလ်ာ္ေၾကးဆုိရင္လည္း ေလ်ာ္ေၾကးေပါ့။ ေထာက္ပံ့ေၾကးဆိုေတာ့ကာ လယ္သမားကပဲ တဖန္ သူတုိ႔ကုိ ေက်းဇူးရွင္ဆိုၿပီး ေက်းဇူးတင္ရမယ့္အခ်ိဳးပဲ။ ခုေတာ့ ဟိုက ဒီက ေလ်ာ္ေၾကးေတြ ေပးပါတယ္လို႔ေတာ့ ေျပာေနၾကတာပဲ။ ဒီပမာဏဟာ လယ္သမား ေက်နပ္တဲ့ပမာဏဟုတ္မဟုတ္၊ တသက္လံုး စပါးပဲ စိုက္တဲ့တတ္ သူတုိ႔ဘ၀ လယ္ယာေျမမရွိဘဲ ရပ္တည္ႏုိင္တဲ့အရင္းအႏွီး ဟုတ္မဟုတ္ေတာ့ မသိဘူး။ လယ္သမားဆိုတာကလည္း မ်ားေသာအားျဖင့္ ေထာက္ပံ့ေၾကးလို႔ သံုးႏႈန္းထားၿပီး ေပးတဲ့ ေလ်ာ္ေၾကးစာခ်ဳပ္အေပၚမွာ လက္မွတ္ထိုးပါဆိုတာေတာင္ ၾကက္ေျခပဲ ခတ္တတ္တဲ့သူမ်ိဳးဆိုေတာ့ ေပးတာယူ၊ ေကၽြးတာစား မရတာနဲ႔စာရင္ ရတာေတာ္ေသးတာေပါ့ဆိုတာေလာက္နဲ႔ ႏႈတ္ပိတ္သြားၾကတဲ့သူခ်ည္းပဲ။ လယ္ယာေျမမွတ္ပံုတင္ေရးလုပ္ငန္းစဥ္ေတြ လယ္သမားေတြ သိေအာင္ဆိုၿပီး အသိပညာေပးတဲ့ ကြင္းဆင္းလုပ္ငန္းေတြမွာ စာေရးသူ ပါသြားတုန္းက လယ္သမား ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားဟာ ရံုးကနားဆိုရင္ မ်က္ႏွာကို မလွည့္ခ်င္ၾကဘူးဆုိတာ သိရတယ္။ အစိုးရဌာနဆိုတာေတြကလည္း သိပ္ေဟာက္ကိုး။ ဟိုသြားဦး၊ ဒီသြားဦး၊ ျပန္လာဦး၊ ေနဦး၊ ဒီအဆင့္လုပ္ဦး၊ ဟိုေထာက္ခံခ်က္ယူဦးဆိုရင္ ခဏခဏ လာရတဲ့ခရီးစရိတ္၊ ဘာမွန္းမသိ အဆင့္ဆင့္ျဖတ္ေက်ာ္ေနရတဲ့ လုပ္ငန္းစဥ္ေတြေၾကာင့္ လယ္သမားခမ်ာ ေခါင္းခ်ာခ်ာလည္ၿပီး အစိုးရဌာနေတြဆိုရင္ ေ၀ရမဏိ ေရွာင္ၾကဥ္ပါ၏ ဆိုတာမ်ိဳးျဖစ္ကုန္ေရာ။ ဘယ္လုိပဲ ေရွာင္ေရွာင္ ကုိယ္က ေရွာင္ေပမယ့္ ကိုယ့္ကိုတည့္တည့္တိုးၿပီး မိမိပိုင္ဆိုင္တဲ့လယ္ေျမကို လာသိမ္းေတာ့ ေသတာထက္မထူးတဲ့ ဘ၀မွာ ကိုယ့္အခြင့္အေရးအတြက္ ဆႏၵျပၾကမွာပဲေလ။ ဒါကို ပညာတတ္လူတခ်ိဳ႕ရဲ႕ အျမင္မွာ “ဒီလယ္သမားေတြႏွယ္ အားအားရရ ဆႏၵျပေနတယ္” ဆိုတာမ်ိဳး အထက္စီးအျမင္၊ အထက္စီးေလသံနဲ႔ ေ၀ဖန္ၾကတာ ၀မ္းနည္းစရာေကာင္းပါတယ္။ စပါးပဲ စိုက္ၿပီး လယ္ထဲမွာပဲ ရွင္သန္ေနရတဲ့ လယ္သမားဟာ ေသနတ္လည္း မကုိင္တတ္ပါဘူး။ သူတို႔တတ္ႏုိင္တာဆိုလို႔ ဒီလိုေအာ္ဟစ္ အေရးဆုိတာေလာက္ပဲ ရွိတာပါ။ တခါတခါေတာ့လည္း ေတြးမိတယ္။ ဒီလုိ ေ၀ဖန္တဲ့ ပညာတတ္လူတခ်ိဳ႕ဟာ အသိဥာဏ္နည္းတယ္လို႔ သူတုိ႔ဆိုေနတဲ့ လယ္သမားကို အျပစ္တင္မယ့္အစား အစိုးရကို Advocacy ဆိုတဲ့ ကုိယ္စားျပဳအေရးဆိုေပးတာမ်ိဳး၊ မူ၀ါဒညွိႏိႈင္းေပးတာမ်ိဳး ဘာလို႔မလုပ္ၾကပါလိမ့္လို႔ေပါ့။ အဲလုိမလုပ္ဘဲ တဘက္ထဲကိုပဲ အျပစ္ေျပာေနတာကိုျမင္ရေတာ့ အင္အားၾကီးလို႔ ကိုယ္မတတ္ႏုိင္တဲ့ကိစၥက်ေတာ့ လက္ေရွာင္ေနၿပီး အင္အားနည္းတဲ့သူအေပၚမွာေတာ့ မညွာမတာ ေျပာထြက္ရက္သလားလို႔ စဥ္းစားစရာပါပဲ။ ဒီၾကားထဲ လယ္သမားအေရး ဗန္းျပၿပီး လယ္သမားအတြက္ သူရဲေကာင္းလုိလို ႏိုင္ငံေရးအျမတ္ထုတ္တဲ့သူတခ်ိဳ႕ေၾကာင့္လည္း လယ္သမားဆႏၵျပပြဲေတြရဲ႕ ၾကီးျမတ္မႈဟာ ေသးသိမ္စရာျဖစ္ကုန္တယ္။ ေရြးေကာက္ပြဲနီးလာရင္ေတာ့ လယ္ယာေျမေတြ၊ လယ္သမားဘ၀ေတြ ဘယ္လုိဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ေကာင္းမြန္ေအာင္ လုပ္ပါမယ္ဆိုတဲ့ ကတိေပးခ်က္ေတြနဲ႔ မဲဆြယ္တရားေတြ ေနရာအႏွံ႕မွာ ၾကားရဦးမွာပါ။ အခုထက္ထိေတာ့ လယ္ယာေျမအေရးကိုင္တြယ္ေဆာင္ရြက္တဲ့ လက္ရွိအစိုးရပိုင္းတာ၀န္ရွိသူ လူၾကီးမင္းကိုယ္တုိင္ သိမ္းယူထားတဲ့ လယ္ယာေျမေတြကုိက မနည္းမေနာဆိုေတာ့ ဒီလယ္သမားေတြအတြက္ တရားမွ်တမႈဟာ အလွမ္းေ၀းေနဆဲပဲ။ စိုက္ပ်ိဳးစရိတ္ တဧက ႏွစ္ေသာင္းကေန တသိန္းအထိ တိုးေပးလိုက္တာကိုပဲ အစိုးရက ေျပာေနတယ္။ အဲဒီ စိုက္ပ်ိဳးစရိတ္ႏွစ္ေသာင္းတုန္းက ကိုယ့္အလွည့္မပါမွာစိုးလို႔ အဆင့္ဆင့္လာဘ္ထိုးရတာေတြ (အထူးသျဖင့္ ေက်းရြာလူၾကီးေတြ စားသာတဲ့ေခတ္ေပါ့)၊ ေနာက္ၿပီး ႏွစ္ေသာင္းထဲကေန စုေငြျပန္စုရမယ္ဆိုၿပီး စိုက္ဘဏ္ကေန ျဖတ္ယူထားတဲ့ ပိုက္ဆံေတြဟာ န၀တလက္ထက္မွာ စခဲ့တာဆိုေတာ့ အနည္းဆံုး ႏွစ္ႏွစ္ဆယ္ရွိၿပီ။ အဲဒီအတြက္ ဘာစာအုပ္မွ မရွိဘူး။ ဘာသက္ေသမွမရွိဘူး။ ဘယ္ေလာက္စုေငြရွိၿပီဆိုတာလည္း ဘယ္လယ္သမားမွ မသိဘူး။ ဒါေတြ အခု ဘယ္လိုလုပ္မွာလဲဆိုတာလည္း ဒီေန႔အထိ အေျဖမရွိဘူး။ လယ္သမားက အခ်ိန္တန္လို႔ ျပန္ဆပ္ရရင္ေတာ့ အတိုးေရာ၊ အရင္းပါ အကုန္ဆပ္ရတယ္။ ေနာက္တမ်ိဳး ခံရတဲ့ ၀ဋ္ဒုကၡက န၀တ၊ နအဖေခတ္မွာ စံျပစိုက္ကြင္းစိုက္ရတာပဲ။ ေႏြစပါးစိုက္ရမယ္၊ ဆင္းေရႊလီစိုက္ရမယ္ စသျဖင့္ေပါ့။ ေရရတာမရတာ၊ ရာသီေကာင္းတာ မေကာင္းတာ ဘာမွ မၾကားခ်င္ဘူး။ စိုက္ဆိုစိုက္ပဲ။ စိုက္တုိင္းလည္း ရံႈးေတာ့ ဘယ္လယ္သမားကမွ မစိုက္ခ်င္ဘူး။  ဒီေတာ့ ရြာမွာရွိတဲ့ လယ္သမားေတြ အခ်ိဳးက် ပိုက္ဆံေကာက္ၿပီးေတာ့ ၾကိဳးစားၿပီး စိုက္မယ့္ အျခားလယ္သမားကိုသာ ၀ိုင္းပံ့ပုိးေပးၾကတယ္။ အဲဒီလယ္သမားစိုက္တာလည္း မေအာင္ျမင္တဲ့အခါ ေက်းရြာလူၾကီးကေန လယ္သမားေတြဆီကေန ပိုက္ဆံထပ္ေကာက္ၿပီး ေက်းရြာအုပ္စုလူၾကီးဆီ သြားလာဘ္ထိုးၿပီး တာ၀န္ရွိသူ ၾကည့္မယ့္အထဲမွာ သူတုိ႔ရြာက လယ္ကုိ မၾကည့္ေအာင္ ေဆာင္ရြက္ေပးဖို႔ အသနားခံၾကတယ္။ ေက်းရြာအုပ္စုလူၾကီးအေနနဲ႔လည္း သူအုပ္စုတစုလံုးမွာ ျဖစ္ထြန္းေအာင္ျမင္တဲ့ စံျပစိုက္ကြင္းမရွိတဲ့အခါ ျမိဳ႕နယ္လူၾကီးဆီ သြားၿပီး သူ႕အုပ္စုကို မလာဖို႔ ႏႈတ္ပိတ္ျပန္ေရာ။ ဒီလိုနဲ႔ အဆင့္ဆင့္ လာဘ္စားမႈေတြနဲ႔အတူ ႏုိင္ငံေတာ္လူၾကီးမင္းမ်ား လာေရာက္တဲ့အခါ ၾကည့္ေပ်ာ္ ရႈေပ်ာ္အသင့္ေတာ္ဆံုးျဖစ္မယ့္ စိုက္ကြင္းကို ေရြးျပတဲ့အခါ အထက္လူၾကီးမ်ားကလည္း စိုက္ပ်ိဳးစြမ္းအား ျပည္ထြန္းကားေတြ၊ စပါးေတာင္လုိပံုေတြ ျမင္ေယာင္ၿပီး ပီတိေသာမနေတြ ျဖာကုန္ၾကပါေလေရာ။ အဆံုးသတ္ေျပာရရင္ လယ္သမားဘ၀ နိမ့္က်မႈဟာ ဒီလူ ဒီမူနဲ႔ကေတာ့ ဒီတသက္အထက္တက္ဖုိ႔ မျမင္ဘူးဆိုတာပါပဲ။ ဖ်ာပံုနယ္က လယ္သမားတဦးေျပာတာ ၾကားေယာင္မိတယ္။ “ဆရာမေရ… လယ္သမားေတြထဲမွာ ဦးဆံုးေတာ္လွန္တဲ့ ဆရာစံ ၾကိဳးေပးခံရမွေတာ့ က်ေနာ္တုိ႔ လယ္သမားေတာ္လွန္ေရးက တာထြက္ကတည္းက ဦးက်ိဳးေနပါၿပီဗ်ာ” တဲ့။

(၇)
ဇြန္လ (၁၉) ရက္ေန႔မွာ Happy Birthday, The Lady လို႔ လူမႈကြန္ယက္ျဖစ္တဲ့ ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္ေပၚကေန ဆုမြန္ေျခြခဲ့တယ္။ ေလဒီဟာ တကယ္ေတာ့ စာေရးသူရဲ႕ ငယ္ဘ၀ကတည္းက ေလးစားအတုယူ အားက်ဖြယ္ အမ်ိဳးသမီးတဦး၊ သူရဲေကာင္းတဦးပါပဲ။ စာေရးသူတုိ႔ ေနတဲ့ျမိဳ႕ကုိ ၂၀၀၂ ခုႏွစ္မွာ လာတုန္းက ပထမဆံုးအၾကိမ္ သူ႕ကုိျမင္ဖူးတာမို႔ လူအုပ္ၾကီးၾကားထဲမွာ တုိးညွပ္ေနတာေတာင္ မေမာႏုိင္ဘဲ ၀မ္းသာစိတ္နဲ႔ မ်က္ရည္ေတာင္ က်ခဲ့မိတယ္။ သားေပ်ာက္ေနသူက မိခင္ကို ရုတ္တရက္ျပန္ေတြ႕လိုက္ရသလို “အေမ.. အေမ” တေၾကာ္ေၾကာ္ ေခၚရင္းနဲ႔ေပါ့။ ၂၀၁၀ ခုႏွစ္မွာ သူ ျပန္လြတ္ေျမာက္လာေတာ့လည္း သတင္းၾကားၾကားခ်င္း တကၠစီငွားၿပီး သူ႕အိမ္ေရွ႕ကုိ အေမ .. အေမနဲ႔  တမ္းတရင္း အေျပးသြားခဲ့ပါေသးတယ္။ ဒါေပမယ့္ ၂၀၁၁ ခုႏွစ္ ပါတီရဲ႕ ဆံုးျဖတ္ခ်က္နဲ႔အတူ ၾကားျဖတ္ေရြးေကာက္ပြဲ၀င္မယ္ဆုိတာ သိရေတာ့ ၀မ္းနည္းစိတ္က လွ်ံတက္လာတယ္။ ျပည္သူေတြ ေကာင္းစားဖုိ႔အတြက္ သူ႕ကုိ အသံုးခ်ရင္လည္း ခံမယ္ဆိုေပမယ့္ သူ႕ကို အသံုးခ်ခံလိုက္ရံုနဲ႔ ျပည္သူဘ၀ ဘာမွ မထူးျခားသြားဘူးဆုိရင္ေတာ့ ေျမြပါလည္း ဆံုး၊ သားလည္း ဆံုး ျဖစ္မွာေလ။ ကုိယ္ခ်စ္ခင္ေလးစားရတဲ့သူဆိုေတာ့ သူ႕ဂုဏ္သိကၡာလည္း မပြန္းပဲ့ေစခ်င္ဘူး။ ဒါေပမယ့္ တကယ္တမ္း ျဖစ္လာခဲ့ရင္ ေလဒီအေနနဲ႔က ဂုဏ္သိကၡာပဲျဖစ္ၿပီး သန္းေပါင္းေျခာက္ဆယ္ေသာ ျပည္သူေတြကေတာ့ ဘ၀နဲ႔ ေလာင္းေၾကးထပ္ရမွာမို႔ ရင္ထိတ္စရာေကာင္းလွပါတယ္။ ေလဒီရဲ႕အခ်ိဳ႕ေသာ ေျခလွမ္းေတြကို မေထာက္ခံေပမယ့္ ပုဂၢိဳလ္ေရးထိပါးၿပီး ေ၀ဖန္တဲ့ ဘယ္လိုေ၀ဖန္မႈမ်ိဳးကိုမွ မႏွစ္သက္ခဲ့ဘူး။ ကုိယ္လည္း မလုပ္ႏုိင္ဘူး။ သူ႕မွာလည္း လူမရွိဘူး။ လႊတ္ေတာ္ထဲသြားၿပီး တူတာေတြကို ေပါင္းလုပ္မယ္လို႔ ေၾကြးေၾကာ္ခဲ့သူရဲ႕ အတုိက္အခံျပဳသံေတြ တုိးတိတ္လြန္းသြားတာကိုလည္း မေက်နပ္ဘူး။ ဒီလုိ လံုခ်ာလည္ေနတဲ့ ခံစားမႈေတြနဲ႔ ေန႔စဥ္နဲ႔အမွ် ေဖ့စ္ဘြတ္ခ္ၾကည့္ၿပီး စိတ္မခ်မ္းသာမႈမ်ိဳးစံုနဲ႔ ရင္ေမာရတယ္။ ဒါေတာင္ ကုိယ္က သာမန္ျပည္သူပဲရွိေသးတာ။ တေန႔က သုေတသနတခုအတြက္ ပါတီတခုရဲ႕ ထိပ္ပိုင္းေခါင္းေဆာင္တဦးနဲ႔ ေတြ႕ျဖစ္ပါတယ္။ စာေရးသူက ဖြံ႕ျဖိဳးေရးနဲ႔ပတ္သက္တဲ့ အျမင္ေတြကိုပဲ ေမးပါတယ္။ သုေတသနေမးခြန္းေတြၿပီးလို႔ စကားစျမည္ေျပာၾကတဲ့အခါ သူ႕ရဲ႕ မေက်နပ္သံတခ်ိဳ႕ကို ၾကားရတယ္။ “ဂန္ဘာရီလာတုန္းက ေတြ႕ဆံုညွိႏိႈင္းေရးအတြက္ စကားေျပာဖို႔ ဟိုဘက္ ဒီဘက္အခ်က္ေတြ ေတာင္းဆုိၾကတဲ့အခါ အဲဒီအမ်ိဳးသမီးက ဘာတခုမွ လက္မခံဘဲ ေထာင္ထဲပဲျပန္၀င္တယ္။ သူ ျငင္းလုိက္ေတာ့ က်ေနာ္တို႔လည္း ေထာင္ထဲမွာပဲ ဆက္ေနရေတာ့တာေပါ့။ က်ေနာ္တို႔ အဲဒီအခ်ိန္တုန္းက ေတာ္ေတာ္ေမွ်ာ္လင့္ခဲ့ပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေခါင္းေဆာင္ေရြးမွားသြားေတာ့ အခ်ိန္ေတြ ကုန္သြားတာေပါ့။ ၂၀၁၀ မွာ ကိုယ့္လမ္းကုိယ္ေလွ်ာက္မယ္ဆုိၿပီး ပါတီေထာင္ခဲ့တယ္။ ခုေတာ့ သူလည္း လႊတ္ေတာ္ထဲကို လာတာပဲေလ။ ဒါေပမယ့္ က်ေနာ္တုိ႔ ပါတီ ဘယ္လိုပဲ ဥပေဒၾကမ္း တင္သြင္းဖို႔ ၾကိဳးစားၾကိဳးစား ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကုိ ခဏေနပါဦးဆိုၿပီး လႊတ္ေတာ္ကေန ဆိုင္းငံ့ထားၿပီး ေနာက္က်မွ ၾကံ႕ဖြံ႕ပါတီအေနနဲ႔ မလိမ့္တပတ္လုပ္ၿပီး ျပန္တင္တယ္။ ေနာက္ၿပီး ဦးေရႊမန္းက ခမ်ားတုိ႔ ပါတီမွာ ဥပေဒၾကမ္းသြင္းဖုိ႔ ဥပေဒကၽြမ္းက်င္သူလည္း မရွိဘဲနဲ႔ လုပ္လို႔မျဖစ္ဘူး။ ဒီေတာ့ ဒါကို အဆိုအျဖစ္ ျပန္ေျပာင္းပါဆုိၿပီး သီးျခားေခၚေတြ႕ၿပီး ေငါက္ေသးတယ္။ အဲေတာ့ လႊတ္ေတာ္ဟာ အတုိက္အခံမရွိတဲ့ လႊတ္ေတာ္ျဖစ္ေနတယ္။ ဒီၾကားထဲ ဦးေရႊမန္းက သူ သမၼတျဖစ္ခ်င္ေတာ့ အဲ့ဒီအမ်ိဳးသမီးရဲ႕ ခါးကိုလွမ္းဆြဲထားတာမ်ိဳး လုပ္ခ်င္ေသးတယ္။ လႊတ္ေတာ္ထဲမွာ ေျပာၾကဆိုၾကတဲ့အခါ NLD က ဘာမွ မေျပာဘဲေနရင္ေတာင္ NLD ေျပာပါဦး၊ NLD ေျပာပါဦးနဲ႔ ဇြတ္အတင္းလမ္းေၾကာင္းေပးတယ္။ အမ်ားအျမင္မွာ သူရဦးေရႊမန္း အေတာ္ေျပာင္းလဲလာတဲ့ပုဂၢိဳလ္ေပါ့။ ဒါေပမယ့္ တေန႔ေတာ့ သူ ဒီအမ်ိဳးသမီးကုိ ကန္ထုတ္ျပစ္မွာပဲေလ။ အဲဒီအမ်ိဳးသမီး အဲဒီအခါက်မွ ေနာင္တရလိမ့္မယ္”။ ၅၆ ပါတီစလံုးနဲ႔ေတြ႕ရင္ ပါတီမ်ိဳးစံုရဲ႕ သေဘာထားမ်ိဳးစံုကုိ ၾကားရမွာမို႔၊ ေနာက္ၿပီး ကုိယ့္သုေတသနနဲ႔လည္း တုိက္ရိုက္မသက္ဆုိင္တာမို႔ စာေရးသူအေနနဲ႔ ဘာမွ မွတ္ခ်က္မေပးခဲ့ပါဘူး။ လက္ရွိအစိုးရအေပၚမွာ အျမဲသံသယမကင္းတဲ့ ျပည္သူတေယာက္အေနနဲ႔ေတာ့ ေလဒီက ပူးေပါင္းမယ္လို႔ ဆံုးျဖတ္တာကိုသိလိုက္ကတည္းက စိုးရိမ္မကင္းျဖစ္ခဲ့မိတာပဲ။ စိတ္မေကာင္းျဖစ္မိတာပဲ။ သူဟာ အသိဥာဏ္ ျပည့္စံုထက္သန္သူမို႔ ဒီေလာက္ေတာ့ သူ သိမွာပါေလလို႔ အေကာင္းျမင္စိတ္က ျဖည့္ေတြးေပမယ့္ “ပညာရွိ သတိျဖစ္ခဲ” ဆိုတဲ့စကားမ်ိဳးလည္း ရွိေသးတာမို႔ ကိုယ့္ထမင္းကိုယ္စားၿပီး ရတက္မေအးျဖစ္ေနရေသးတယ္။

(၈)
အနႏၱ စၾကၤာ၀ဠာမွာ လက္ရွိလူေတြ ေနထုိင္ေနတဲ့ ကမၻာဆုိတာ ျမဴမႈန္မွ်သာပါပဲ။ ဒီျမဴမႈန္ေလးမွာ ကိုယ့္ႏုိင္ငံ၊ ကုိယ့္လူမ်ိဳး၊ ကိုယ့္အ၀န္းအ၀ိုင္းဆိုတာ စၾကၤာ၀ဠာနဲ႔ႏိႈင္းယွဥ္ရင္ ကိုင္တြယ္ျပစရာမရွိေလာက္ေအာင္ကုိ ေသးငယ္လွပါတယ္။ ကမၻာျဖစ္တည္စ ကမၻာဦးမွာ လူေတြမွာ လူမ်ိဳးရယ္၊ ႏုိင္ငံရယ္၊ ဘာသာရယ္ ခြဲျခားထားမႈမရွိဘူး။ အလားတူစြာ ယေန႔ခတ္မွာလည္း သာတူညီမွ် ျမတ္ႏုိးသူေတြက လူမ်ိဳးေရး၊ ဘာသာေရး နယ္စည္းမျခားဖို႔ လံႈ႕ေဆာ္ေနၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ဒါဟာ မလြယ္ပါဘူး။ လူဦးေရခ်င္း မတူၾကဘူး။ သယံဇာတပိုင္ဆုိင္ၾကြယ္၀မႈခ်င္း မတူၾကဘူး။ ကုိးကြယ္ယံုၾကည္မႈခ်င္း မတူၾကဘူး။ ဖြံ႕ျဖိဳးမႈခ်င္း မတူၾကဘူး။ တေျပးညီညွိဖို႔ ေျပာလာတုိင္း ေျပာေတာ့သာ တေျပးညီ၊ လက္ေတြ႕မွာေတာ့ တားဆီးထားတဲ့ စည္းေတြ ဖယ္ရွားလိုက္ရင္ အင္အားငယ္သူေတြမွာ အင္အားၾကီးသူေတြရဲ႕ ၀ါးျမိဳျခင္း ခံရဖုိ႔ အလားအလာပိုမ်ားတာမို႔ ကိုယ့္ကမၻာနဲ႔ကိုယ္ စည္းအထပ္ထပ္ တည္းေႏွာင္လိုၾကတယ္။ ေနာက္ဆက္တြဲအေနနဲ႔ မျငိမ္းခ်မ္းမႈေတြဟာ ကမၻာၾကီးရဲ႕ တေနရာမဟုတ္ တေနရာမွာ ေပၚေပါက္ေနဦးမွာပဲ။

တခ်ိဳ႕က ဘ၀ရဲ႕ျဖစ္တည္မႈဟာ ေသရင္ ၿပီးၿပီလို႔ ေျပာၾကတယ္။ ေသရင္ ၿပီး၊ မၿပီး မသိေပမယ့္ ရွင္သန္ေနဆဲမွာေတာ့ မျမင္ခ်င္လည္း ျမင္ေနရ၊ မၾကားခ်င္လည္း ၾကားေနရေတာ့ ေနလို႔ မေပ်ာ္ဘူး။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ လက္ေတြ႕က်ဖုိ႔က အေရးၾကီးတယ္ဆုိတဲ့ အေတြးမ်ိဳး၀င္လာျပန္ေတာ့လည္း အေ၀းၾကီးမစဥ္းစားခ်င္ရင္ေတာင္ မနက္ျဖန္တိုင္းမွာ ကုိယ္ႏုိင္တဲ့ အ၀န္းအ၀ိုင္းေလာက္ေအာင္ကိုျဖင့္ သာယာေစခ်င္တာပါပဲ။

ေသာ္တာသစ္