“ေကသာဆံျမ ထုံးေနာက္စ”

by Soe Min (Notes) on Wednesday, April 17, 2013 at 9:49am

        ျဗဴတီပါလာမွာမွ ေခါင္းေလွ်ာ္တတ္တဲ႔သမီးကို  အေျပာင္းအလဲေလးျဖစ္သြားေအာင္ ျမန္မာႏွစ္ဆန္းတစ္ရက္ေန႔မွာ တေရာ္ကင္ပြန္းနဲ႔ မိတ္ဆက္ေပးရပါတယ္။ ဘယ္အရာပဲျဖစ္ျဖစ္ ႏုိင္ငံျခားကလာၿပီးပိုက္ဆံေတြ အမ်ားႀကီးေပးရမွ ေကာင္းတယ္ထင္တဲ႔ ကေလးကို လြယ္လင္႔တကူ ေစ်းထဲမွာ တစ္ထုပ္ႏွစ္ရာနဲ႔၀ယ္လို႔ရတဲ႔သဘာ၀သစ္ပင္ထြက္ ပစၥည္းေတြနဲ႔ ဆြဲေဆာင္ႏိုင္ဖို႔ဆိုတာ သည္အတိုင္းေတာ႔ မရပါဘူး။ သူ႔ခမ်ာတေရာ္ကင္ပြန္းဆိုတာေတာင္ ခုမွ ၾကားဖူးရွာတာ။ တေရာ္ဆိုတာက သစ္ကိုင္းကေလးတစ္ထြာတစ္ညဳိကိုထုေထာင္းယူလိုက္ရင္ ျပစ္ခၽြဲခၽြဲ အရည္ကေလးေတြထြက္လာေရာ။ ကင္ပြန္းသီးကေတာ႔ မန္က်ည္းသီးနဲ႔ခပ္ဆင္ဆင္၊ လက္နဲ႔ဖိေခ်လိုက္ရင္ မန္္က်ည္းႏွစ္လို အညဳိရည္ကေလးေတြ ထြက္လာတယ္။ အဲဒီႏွစ္ခုေပါင္းလိုက္ေတာ႔ေခါင္းေလွ်ာ္လို႔ ရသြားေရာ။ ေခ်းေတြေျပာင္တဲ႔အျပင္ ဆံပင္မွာလည္း ကင္ပြန္းသီးနံ႔ သင္းသင္းကေလးစြဲက်န္ရစ္တယ္။ ေဖတို႔ငယ္ငယ္တုန္းက ကိုယ္႔အေမေခါင္းေလွ်ာ္ထားရင္ သူ႔ဆံပင္တေထြးႀကီးကိုသြားသြားေမႊးတယ္။ သမီးဖြားဖြားဆံပင္ေတြက သူ႔တံေခါက္ခြက္ေက်ာ္တယ္။ အဲဒါ တေရာ္ကင္ပြန္းနဲ႔ပဲေလွ်ာ္တာ။ ေသေသျခာျခာေျခာက္သြားၿပီဆိုမွ ခေရပြင္႔ကေလးစိမ္ထားတဲ႔ အုန္းဆီေမႊးကေလး နွံ႔ေအာင္လူးၿပီးစပယ္ၾကက္ရုံးကေလးေတြ ပန္တယ္။ ဓါတ္ပုံထဲမွာ သမီးျမင္ဖူးတဲ႔ ေဖတို႔ အေဘးႀကီး ဆံပင္ေတြဆိုလည္းလူတစ္ရပ္ေက်ာ္တယ္ မဟုတ္ဘူးလား။ သူတို႔ေခတ္တုန္းက သမီးခုသုံးတဲ႔ ေခါင္းေလွ်ာ္ရည္ေတြဘယ္ရွိဦးမွာလဲ။ တေရာ္ကင္ပြန္းနဲ႔ပဲ ေလွ်ာ္စရာ ရွိတာေပါ႔။
         ေဖငယ္ငယ္တုန္းကလည္းေဖတို႔ တစ္အိမ္လုံး အဲဒါနဲ႔ပဲ ေလွ်ာ္တယ္။ ေဆးေက်ာင္းတက္မွ ႀကီးႀကီးက်ယ္က်ယ္ ၾကက္ဥအႏွစ္ပါတဲ႔ေခါင္းေလွ်ာ္ရည္တို႔၊ပ်ားရည္သံပုရာေခါင္းေလွ်ာ္ရည္တို႔ အဆန္းေပၚသမွ် ေလွ်ာက္၀ယ္ျဖစ္တာ။ နံမယ္ေတြ တံဆိပ္ေတြဆိုစုံလို႔။ သမီးလိုပါပဲ။ ေစ်းႀကီးေလ ေကာင္းေလလို႔ ထင္ခဲ႔တယ္။ မေကာင္းဘူးလို႔ေတာ႔ မေျပာပါဘူး။ေကာင္းသားပဲ။ အနံ႔ကေလးေတြလည္း အမ်ဳိးမ်ဳိးေမႊးပါတယ္။ တစ္ခုေတာ႔ ရွိတာေပါ႔။ သဘာ၀အနံ႔နဲ႔ေတာ႔တူကိုမတူတာ။ ဥပမာျပရရင္ ကိုယ္႔ဘာသာ ခြဲျခစ္ညွစ္ထားတဲ႔ အုန္းနို႔နဲ႔ သံဗူးကေလးထဲက ေဖာက္ယူတဲ႔အုန္းနို႔ အရသာ ကြာသလိုကြာတယ္။ အဲဒါ အုန္းနို႔အရသာ မဟုတ္ဘူးလား ဆိုေတာ႔ ဟုတ္ေတာ႔ဟုတ္ပါတယ္။ဒါေပမယ္႔ တကယ္႔အုန္းႏို႔အရသာနဲ႔ေတာ႔ တူကိုမတူတာ။ စက္ရုံအႀကီးႀကီးကေန လူေတြအမ်ားႀကီးသုံးစြဲဖို႔ထုတ္လုပ္လိုက္တဲ႔ ကုန္ပစၥည္းေတြမွာ သတ္မွတ္ထားတဲ႔ အရည္အေသြး စံခ်ိန္စံႏႈန္းေတာ႔ျပည့္ပါလိမ္႔မယ္။ ဒါေပမယ္႔ ကိုယ္႔ဘာသာ စိတ္လိုလက္ရ လုပ္ထားတဲ႔ သဘာ၀ပစၥည္းေတြနဲ႔ေတာ႔တူမွာ မဟုတ္ဘူး။ ဗန္ဒါေစ႔အဆီနဲ႔ ထုတ္လုပ္ထားပါတယ္၊ သခြားရည္နဲ႔ စီမံေဖာ္စပ္ထားပါတယ္၊ႏို႔ေတာင္မွ ဆိတ္ႏို႔ကေလးနဲ႔ ထုတ္တဲ႔ ဆပ္ျပာပါဆိုတဲ႔ ကုန္ထုပ္လုပ္ငန္းႀကီးေတြဟာ တကယ္ေတာ႔ဗန္ဒါသီးေတြ၊ သခြားသီးေတြ၊ ဆိတ္ႏို႔ေတြ လိုက္၀ယ္ေနတာမွ မဟုတ္ပဲ။ သူတို႔အတြက္ ေရလိုခ်င္ရင္ဟိုက္ဒရိုဂ်င္ႏွစ္လုံး ေအာက္ဆီဂ်င္တစ္လုံး ဘယ္ေနရာက ေစ်းသက္သက္သာသာ ေပါေပါမ်ားမ်ားရနိုင္မလဲသာအဓိက။
         သဘာ၀ပစၥည္းစစ္စစ္ျဖစ္ရုံနဲ႔ေတာ႔သမီးကို မဆြဲေဆာင္ႏိုင္မွန္းသိပါတယ္။ ဒါေပမယ္႔ တေရာ္ကင္ပြန္းဆိုတာ ထီးသုံးနန္းသုံးမွန္းသိေအာင္ေတာ႔ရွင္းျပရဦးမွာေပါ႔။ ေရွးတုန္းက ျမန္မာဘုရင္ေတြ သၾကၤန္ေတာ္ မဂၤလာေခၚတဲ႔အခါ အဲသည္တေရာ္ကင္ပြန္းရည္နဲ႔ပဲေခါင္းေဆးမဂၤလာျပဳၾကတယ္။ လက္၀တ္ရတနာေတြ ေငြဒဂၤါးျပားေတြ ထည့္စိမ္ထားတဲ႔ ေရႊေရေငြေရ၊ျမစ္ႀကီးငါးသြယ္က ေဆာင္က်ဥ္းလာတဲ႔ ဂဂၤါေရ၊ ယမုံနာေရ၊ ဟိမ၀ႏၱာက မွာယူထားတဲ႔ အေနာတတၳေရ၊န၀ရတ္ေရစင္ေတြလည္း ပါသတဲ႔။ သူတို႔က ဦးေခါင္းဥေသွ်ာင္ဆိုတာ အထြဋ္အျမတ္ထားတဲ႔ အရာမို႔လို႔သူမ်ားလက္နဲ႔ အထိအကိုင္မခံခ်င္တာနဲ႔ တစ္ႏွစ္မွ တစ္ခါ ေခါင္းေလွ်ာ္တာမ်ဳိးေတာ႔ မဟုတ္ပါဘူး။ဒါေပမယ္႔ တစ္ႏွစ္တစ္ခါ သၾကၤန္ေတာ္ မဂၤလာေခၚတာကေတာ႔ ျမန္မာဓေလ႔ ေလာကီမဂၤလာ ၁၂ပါး နဲ႔အညီသဘင္ပြဲလမ္းအေနနဲ႔ တခမ္းတနား လုပ္ၾကရတာေပါ႔။ အဲဒီပြဲလမ္းေတြမွာ တေရာ္ကင္ပြန္းဟာ မပါမၿပီးေပါ႔ကြယ္။မေကာင္းတဲ႔ ဘုန္းနိမ္႔ကံနိမ္႔ အမဂၤလာေတြကို ဖယ္ရွားေပးနိုင္တယ္ လို႔ ယုံၾကည္ဟန္တူတယ္။တခ်ဳိ႔အရပ္ေတြမွာ အသုဘပို႔လို႔ သုႆန္ကျပန္လာရင္ အိမ္၀မွာ တေရာ္ကင္ပြန္းဇလုံကေလး ခ်ထားတယ္။စတိျဖစ္ျဖစ္ ေခါင္းကေလးဆြတ္ၿပီးမွ အိမ္ထဲ၀င္ၾကတယ္။ တတ္ႏိုင္တဲ႔သူေတြကေတာ႔ အသုဘလာပို႔တဲ႔သူေတြကိုတေရာ္ကင္ပြန္္းရည္ထုပ္ကေလးေတြ ေ၀လိုက္တယ္။ အိမ္က်မွ ေခါင္းေလွ်ာ္ဖို႔။ ေတာ္ေတာ္စြဲစြဲၿမဲၿမဲယုံတဲ႔သူေတြထဲမွာ ပုဂံမွာ သမီးေတြ႔ခဲ႔တဲ႔ ဓမၼရံႀကီးဘုရားဒါယိကာ နရသူမင္းလည္း ပါတယ္။ဘိသိက္ေတာ္ခံ ေခါင္းေဆးမဂၤလာျပဳအံ႔ဆဲဆဲ ပဋိကၡရားျပည္က ပုဏၰားျဖဴ ပုဏၰားညဳိ သူလွ်ဳိေတြလက္ခ်က္နဲ႔နတ္ရြာစံရတာ။ အဲဒီတုန္းက တေရာ္ကင္ပြန္းေတြကေတာ႔ ေသြးေခ်ာင္းစီးတဲ႔အထဲ ေမ်ာကုန္မွာပဲ။
ေရွးတုန္းကျမန္မာေတြဟာ ေယာင္ေရာ ဆံထုံးပါ ထုံးၾကတာမို႔ ဆံေကသာသန္႔ရွင္းဖို႔ တေရာ္ကင္ပြန္းကိုပဲအားထားရလိမ္႔မယ္။      
        ကေလးဘ၀မွာ ဦးစြန္းဖုတ္ကေလး စေမြးရာက ဂ်ာရစ္ကေလးတိၿပီး ေယာင္ေပစူးထားေတာ႔ကိုးႏွစ္၀န္းက်င္ေပါ႔။ အဲသည္ေယာင္ေပစူး ေအာက္နားကေလးကရွည္ၿပီး ေမးေအာက္၀ဲလာေတာ႔ ဆံေထာက္ကေလးျဖစ္လာတာေပါ႔။ေရွ႕ဆံပင္ကိုေတာ႔ မ်က္လုံးထဲမ၀င္ေအာင္ ဆံရစ္၀ိုင္းကေလး တိတိေပးရတာေပါ႔။ “ေမဆံရစ္ကညာေဖခ်စ္ထွာရယ္ေလ၊ ေရႊေမတၱာက ႀကီး ႀကီး ႀကီးလွပါသဗ်။” လို႔ သီခ်င္းထဲဆိုၾကေတာ႔ အပ်ဳိေဖာ္၀င္ေရႊရင္သိမ္းသစ္ဆိုရင္ ဆံရစ္ဆံေထာက္ကေလးေတြ နဲ႔ ေနမွာေပါ႔။ အဲသည္ကရွည္လာတဲ႔ ဆံပင္ေက်ာ၀ဲကေလးကိုမရရေအာင္ အုပ္သိမ္းၿပီးထုံးေတာ႔ အုပ္လုံးသိမ္းၿပီ လို႔ ေခၚတယ္။ ၁၇ - ၁၈ ေလာက္ရွိၿပီ။မမွီ႔တမွီသိမ္းထားတဲ႔ အုပ္လုံးကေလး ေအာက္နား နားသယ္စပ္ဆီက ၀ဲကနဲ ကပိုကယို က်လာတဲ႔ နားေအာက္ကဆံႏြယ္ကေလးေတြကိုေတာ႔ဗ်ာပါဆံလို႔ေခၚတယ္။ “ဗ်ာပါဆံရယ္က တစ္ဘက္တစ္ဆုပ္၊ မုတ္ပုတီးရယ္က တစ္သြယ္ႏွစ္သြယ္။ မမေလးရယ္ေရႊေျခက်င္း ၀ါ၀င္းလွတယ္။” တဲ႔။ အဲဒီေနာက္မွာေတာ႔ အပ်ဳိႀကီးဖားဖားျဖစ္ၿပီမို႔ ဖက္ရွင္ကမာၻထဲကိုေရာက္ေတာ႔တာပဲ။ ေဖတို႔ျမန္မာမိန္းကေလးေတြက ေခါင္းၿမီးလည္း မျခဳံ၊ ေပါင္းထုပ္လည္း မဆင္တာမို႔ဆံထုံးထုံးဖြဲ႔ျခင္းအတတ္မွာေတာ႔ အႏုပညာေျမာက္ေအာင္ ဖန္တီးဆန္းသစ္ေလ႔ရွိတယ္။ ပုဂံေခတ္ကထုံးတဲ႔ပုံဟာ အင္း၀ေခတ္နဲ႔ မတူဘူး။ ဟံသာ၀တီက ဆံထုံးမ်ားဟာ ရတနာပုံေနျပည္နဲ႔ ျခားနားတယ္။ေျမာက္ဦးက ထုကၡန္သိမ္ထဲမွာ ေက်ာက္သားပန္းပုရုပ္ၾကြနဲ႔ သရုပ္ေဖာ္ထားတဲ႔ ရခိုင္ပ်ဳိေမမ်ားေတာင္မွတစ္ရုပ္နဲ႔တစ္ရုပ္ ဆံထုံးပုံစံခ်င္းမတူလို႔ အင္မတန္ေရွးက်တဲ႔ ေက်ာက္သားဆံပင္ဆံထုံးဖက္ရွင္ကတ္တေလာက္အျဖစ္ ေလ႔လာေနၾကရတယ္။ ရာနဲ႔ခ်ီတဲ႔ ရခိုင္ပ်ဳိေမအရုပ္ေတြထဲမွာ ဘယ္အရုပ္မွေခါင္းၿမီးျခဳံမပါခဲ႔ဘူး။ (ဘယ္တုန္းကမွ သူတို႔ေျမ မဟုတ္ခဲ႔တဲ႔ သက္ေသအေထာက္အထားေပါ႔)
        ဆံပင္ေတြကိုအနည္းနည္းအသြယ္သြယ္ အလွဆင္တတ္တဲ႔ ျမန္မာမေလးေတြက သူတို႔ဆံပင္ကို ဘယ္လို သန္႔ရွင္းၿဖီးသင္ထိန္းသိမ္းၾကမယ္ ထင္သလဲ။ အခုေခတ္မွာလို ေလွ်ာ္ကာ ေကာက္ကာ၊ ဆိုးကာ ေပါင္းကာ၊ ကရိကထမမ်ားဘူး။သူတို႔ဆံပင္ကေလးေတြ ဘယ္ေလာက္နူးညံ႔ေပ်ာ႔ေျပာင္းသလဲဆို ျမန္မာနရီမွဴးေတြ သုံးတဲ႔ ေရခြက္ကေလးေတြဟာ၁၃ႏွစ္သမီးေလးရဲ႕ ဆံျခည္မွ်င္ ၁၆ပင္နဲ႔ တိုင္းၿပီး အေပါက္ေဖါက္ထားမွ လိုခ်င္တဲ႔ အခ်ိန္ကိုက္နရီကိုက္ဖလားကေလး ရတာတဲ႔။ ဒါေၾကာင္႔ သူတို႔ေလွ်ာ္တဲ႔ တေရာ္ကင္ပြန္းဆိုတာ သမီးဆိုင္ကရွန္ပူေတြေလာက္ မေကာင္းဘူးထင္ရင္ေတာ႔ မွားလိမ္႔မယ္။ အေရာင္ကေလးေတြနက္ေမွာင္ေနေအာင္ေခါင္းမေလွ်ာ္ခင္ ေဆးကူၾကတာကေတာ႔ ေထာလပတ္ရြက္လို႔ေခၚတဲ႔ ျခဳံပုတ္အရြက္ကေလးေတြကို မညက္တညက္ေထာင္းၿပီးဦးေရျပားႏွံ႔ေအာင္ လိမ္းေပးရတယ္။ မ်က္ခုံးကေလးေတြလည္း သန္္ၿပီးနက္လာေစတယ္။ အေရာင္တင္ရုံသက္သက္မဟုတ္ပဲနက္ေအာင္သန္ေအာင္ အားေပးတာမို႔ ျမန္မာမေလးေတြ ေၾကာင္႔က်စိုက္ၿပီး ကရိကထခံၾကတယ္။ သမီးတို႔အခုဆိုးတဲ႔ဆံပင္ေတြက အသစ္ရွည္လာရင္ အရင္းက နဂိုအေရာင္ထြက္လာေရာ။ သူ႔ဆံပင္ဆံရင္းက နက္နက္ေမွာင္ေမွာင္ထြက္လာတာကမွ သူ႔သဘာ၀ဆံပင္အေရာင္ေလ။ အစစ္နဲ႔အတုဆိုတာကို ေရလိုက္လြဲကုန္မွာစိုးလို႔ပါ။ေခတ္ေရစီးေၾကာင္းဆိုတာကလည္း အခ်ိန္ရဲ႕ ေျပာင္းလဲတတ္တဲ႔သဘာ၀ပဲ မဟုတ္လား။
       အံမ၀င္ခြင္မက်ပဲေခတ္ေဟာင္းစံနစ္ေဟာင္းထဲမွာ က်န္ရစ္ခဲ႔တဲ႔ သမီးအေဖဟာ ကိုယ္႔သမီးေလးကို ငယ္ငယ္က သူ႔အေမေတြအဖြားေတြအလွျပင္သလို သနပ္ခါးေလးအေဖြးသား၊ ေကသာေက်ာ႔ရွင္း ကင္ပြန္းသီးနံ႔သင္းသင္း၊ ခ်ည္ထမီကေလး၀တ္၊ပန္းကေလးေတြပန္ၿပီး ျမင္ခ်င္တာ ရယ္စရာႀကီးေတာ႔ ျဖစ္ေနမွာပဲ။ ကိုယ္ႀကိဳက္သလို ကိုယ္ေနလို႔ရပါတယ္။ေရွးေရွးတုန္းကေတာ႔ ဘယ္လိုဘယ္ပုံ ၀တ္စားဆင္ျပင္ၾကသလဲ ဆိုတာ မသိမမီလိုက္တဲ႔ သမီးတို႔သိရေအာင္ပုံေျပာျပတယ္ပဲ သေဘာထားေပါ႔။ သည္လိုကိစၥမ်ဳိးနဲ႔ ပတ္သက္လာရင္ အိႏၵိယက မင္းသမီးကေလးေတြကိုခ်ီးက်ဴးမိတယ္။ ဘယ္သူမဆို ေခတ္အဆန္ဆုံးလည္း ၀တ္ႏိုင္တယ္။ သူ႔ေနရာ သူ႔အခါနဲ႔လိုက္ေအာင္လက္ဖ်ားဒါန္းနီ ပန္းခ်ီကေလးဆိုး၊ ငယ္ထိပ္မွာ ေဆးမွင္နီကေလးတို႔ၿပီး ဆာရီလွလွကေလးေတြျခဳံတာလည္း ေျပာင္းမသြားဘူး။ ဘယက္တန္ဆာ ဒြာရယာေတြကလည္း လြန္ခဲ႔တဲ႔ နွစ္ေထာင္ေပါင္းမ်ားစြာကအတိုင္းေျပာင္းမသြားဘူး။ ေဖတို႔ဆီမွာက ဘုရားနံရံေဆးေရးပန္းခ်ီေတြကို ၾကည့္ရင္ သိသာတယ္။ စိႏၨမာန၀တ္တဲ႔ထိုင္မသိမ္း နဲ႔ ခါးေတာင္အကၤ်ီႀကီးက ဘုရားတကာ ဘယ္ေခတ္ကတည္သြားသလဲဆိုတဲ႔ အေပၚမွာတည္သတဲ႔။တကယ္ေတာ႔ မူလလက္ေဟာင္းစိႏၨမာနကို သရုပ္ေဖာ္ခ်င္ရင္ ဆာရီျခဳံထားမွ သရုပ္မွန္မယ္ မဟုတ္လားလို႔ ဘုရားေပၚမွာ မိတ္ေဆြတစ္ေယာက္က ေျပာတာ နာၾကားဖူးပါတယ္။ (သူေျပာပုံနဲ႔ဆို ပဋာစာရီကမွ အၿမဲတမ္း ေခတ္မီေနမယ္႔သေဘာရွိတယ္)
        ေခတ္ေရစီးေၾကာင္းကေတာ႔တားမရဘူးေပါ႔။ ေဖတို႔တုန္းကလည္း သည္လိုပဲ ပါ၀င္ စီးေမ်ာခဲ႔တာပဲ။ သမီးလည္း သမီးေခတ္နဲ႔သမီးေပါ႔။လွၾကပါတယ္။ ျမန္မာမေလးေတြ ျမန္မာနဲ႔ မတူေတာ႔တာတစ္ခုပဲ ေျပာစရာရွိတယ္။ ကိုရီးယားမင္းသမီးေလးေတြနဲ႔တူတယ္။ ယိုးဒယားမယ္ေလးေတြနဲ႔ တူတယ္။ ဂ်ပန္မေလးေတြလား ေအာင္႔ေမ႔ရတယ္။ ဘာဘီရုပ္ကေလးကိုခ်ိတ္ထမီပတ္ေပးထားသလို ၾကြရြေနတယ္။ ျမန္မာဆိုတာ ဘယ္လိုရုပ္မ်ဳိးလည္းဆိုရင္ ျပစရာ မရွိဘူး။အဲဒါေၾကာင္႔ ၾကာရင္ ေပ်ာက္သြားမွာစိုးလို႔ သမီးေဖငယ္ငယ္က သိလိုက္မီလိုက္တဲ႔ ျမန္မာဖက္ရွင္ကိုသမီးေလးသိေအာင္ အရုပ္ေရးစာစီထားခဲ႔တယ္။ သမီးႀကီးလာေတာ႔လည္း ကေလးမေလးေတြကို ျပန္ၿပီးဆီမန္းမန္းဦးေလ။ အဲသည္အခ်ိန္ထိေအာင္ ေဖတို႔ျမန္မာျပည္ႀကီး မၿပိဳမကြဲ လြတ္လြတ္လပ္လပ္ရွိေနပါေစလို႔ေတာ႔ဆုေတာင္းၾကတာေပါ႔။ စကားလက္အိုဟားရားကေတာ႔ ေျပာသား။ “ျဖစ္ခ်င္ရာျဖစ္စမ္းပါေစ။ မနက္ျဖန္ဆိုတာတကယ္ေတာ႔ သည့္ျပင္ရက္တစ္ရက္ပဲဟာ” တဲ႔။