ကားလ္မာ့က္စ္မိတ္ဆက္ (အခန္း (၅))

ကားလ္မာ့က္စ္မိတ္ဆက္ (ဘာသာျပန္)

အခန္း (၅)

ပထမ မာ့က္စ္၀ါဒ (အပိုင္း-၁)

မာ့က္စ္က အေရးၾကီးတဲ့ အျမင္သစ္ႏွစ္မ်ိဳးကို စတင္ေဖာ္ထုတ္လာပါတယ္။ ပထမအျမင္ကေတာ့ ေဘာဂေဗဒဟာ လူသားေသြဖည္မွဳဆိုင္ရာ အၾကီးဆံုးသ႑ာန္ျဖစ္ျပီး၊ ဒုတိယအျမင္ကေတာ့ လူသားဆန္မွဳကို ေဘာဂေဗဒက လႊမ္းမိုးေနမွဳအေပၚ လြတ္ေျမာက္ေအာင္ လုပ္ေဆာင္ေပးႏိုင္မယ့္ ရုပ္အင္အားကို အလုပ္သမား လူတန္းစားေတြထဲမွာသာ ရွာေဖြေတြ႕ရွိႏိုင္တယ္ ဆိုတဲ့ အျမင္ပါ။

ဒါေပမယ့္လဲ ဒီအဆင့္မွာအထိ အျမင္သစ္ေတြကို အတိုခ်ဳပ္အေနနဲ႕သာ ေဖာ္ျပထားျပီး၊ အက္ေဆးေတြ ထဲမွာ တျခားအေၾကာင္းအရာေတြလဲ ေရာယွက္ပါ၀င္ေနပါတယ္။ ေနာက္ထပ္အဆင့္ကေတာ့ ဒီအျမင္သစ္ေတြကို သစ္လြင္ျပီး စနစ္က်တဲ့ ကမၻာ့အျမင္ရဲ႕ အေျခခံအျဖစ္ အသံုးျပဳႏိုင္ေရး ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီလိုက်ယ္ျပန္႕တဲ့ ကမၻာ့အျမင္ဟာ ဟီဂယ္လီယန္စနစ္နဲ႕ ဒီစနစ္မတိုင္ခင္က ေျပာင္းလဲမွဳေတြအားလံုးကုိ ေျပာင္းလဲအစားထိုးႏိုင္တဲ့ အျမင္သစ္ကို ဆိုလိုတာ ျဖစ္ပါတယ္။

ေဘာဂေဗဒနဲ႕ ပတ္သက္တဲ့ ေလ့လာဆန္းစစ္ခ်က္ေတြကို (၁၈၄၄) ခုႏွစ္မွာ မာ့က္စ္က စတင္ျပဳလုပ္ခဲ့ပါတယ္။ ဒီေလ့လာဆန္းစစ္ခ်က္ေတြကို မာ့က္စ္ရဲ႕ ၾကီးျမတ္ေသာ လုပ္ေဆာင္ခ်က္ တခုျဖစ္တဲ့ အရင္းက်မ္းထဲမွာ ထည့္သြင္းေဖာ္ျပထားပါတယ္။ အရင္းက်မ္းပထမတြဲကို (၁၈၆၇) ခုႏွစ္မွာ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ခဲ့ျပီး အျခားအတြဲေတြကေတာ့ မာ့က္စ္ေသဆံုးျပီးခ်ိန္မွာမွ ေပၚထြက္လာခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ပါရီမွာ မာ့က္စ္ေရးသားခဲ့တဲ့ (၁၈၄၄) ခုႏွစ္၊ စီးပြားေရးနဲ႕ ဒႆနိကေဗဒ စာမူၾကမ္းေတြဟာ သူ႕ဘ၀တေလွ်ာက္လံုးကို တနည္းတဖံု ဆက္လက္စိုးမိုးသြားေစခဲ့တဲ့ ပေရာဂ်က္တခုရဲ႕ ပထမဆံုး version လို႕ ဆိုႏိုင္ပါတယ္။

မာ့က္စ္၀ါဒရဲ႕ (၁၈၄၄) ခုႏွစ္ version ကို (၁၉၃၂) ခုႏွစ္အထိ ပံုႏွိပ္ထုတ္ေ၀ျခင္း မရွိခဲ့ပါဘူး။ စာမူၾကမ္းထဲမွာ အဆက္အစပ္မရွိတဲ့ က႑ေတြလဲ ပါ၀င္ေနျပီး၊ အခ်ိဳ႕က႑ေတြကေတာ့ သိသာထင္ရွားစြာ ျပီးဆံုးျခင္း မရွိပါဘူး။ ဘယ္လိုပဲျဖစ္ျဖစ္၊ မာ့က္စ္က ဘာလုပ္ဖို႕ ၾကိဳးစားခဲ့တယ္ ဆိုတာကို ခန္႕မွန္းၾကည့္ႏိုင္ပါတယ္။

မာ့က္စ္က အမွာစာမွာ ဟီဂယ္ရဲ႕ ယုတိၱေဗဒဆိုင္ရာ ေလ့လာခ်က္ေတြနဲ႕ ပတ္သက္ျပီး စစ္မွန္တဲ့ သီအိုရီဆိုင္ရာ ေတာ္လွန္ေရးကို ေရးသားခဲ့တဲ့ တဦးတည္းေသာ စာေရးဆရာအျဖစ္ Feuerbauch ကို ခ်ီးမြမ္းေျပာဆိုထားပါတယ္။ ေနာက္ပိုင္းက႑ေတြမွာေတာ့ လုပ္ခလစာဆိုင္ရာ ေဘာဂေဗဒ၊ အျမတ္အစြန္းနဲ႕ ငွားရမ္းမွဳေတြအေၾကာင္းကို ေရးသားထားျပီး၊ classical economics ကို တည္ေထာင္သုူဖခင္ၾကီးေတြျဖစ္တဲ့ J.B. Say နဲ႕ Adam Smith တို႕ရဲ႕ အေတြးအျမင္ေတြကို ေလ့လာဆန္းစစ္ထားပါတယ္။

မာ့က္စ္က ရွင္းလင္းေဖာ္ျပထားရာမွာ classical economics အရ အလုပ္သမားေတြဟာ ကုန္ပစၥည္းျဖစ္ေနျပီး၊ အလုပ္သမားထုတ္လုပ္မွဳကလဲ ၀ယ္လိုအားနဲ႕ ေရာင္းလိုအားေပၚမွာ မူတည္ေနပါတယ္။ ေရာင္းလိုအားဟာ ၀ယ္လိုအားထက္ ပိုမ်ားေနရင္ လုပ္ခလစာႏွဳန္း က်ဆင္းျပီး၊ အခ်ို႕အလုပ္သမားေတြ ငတ္မြတ္ေခါင္းပါးမွဳဒဏ္ကို ခံရႏိုင္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ လုပ္ခလစာေတြဟာ လံုေလာက္တဲ့ လုပ္သားေရာင္းလိုအားေတြ ရွင္သန္မွဳနဲ႕ လိုက္ေလ်ာညီေထြျဖစ္တဲ့ အနိမ့္ဆံုးအဆင့္မွာပဲ ရွိေနႏိုင္ပါတယ္။

မာ့က္စ္က အျခားအေရးၾကီးတဲ့ အခ်က္တခ်က္ကိုလဲ ေထာက္ျပထားပါတယ္။ အလုပ္သမားေတြကို အလုပ္ခန္႕ထားတဲ့ အရင္းရွင္ေတြဟာ အလုပ္သမားေတြရဲ႕ လုပ္အားေတြေၾကာင့္ ၾကြယ္၀ခ်မ္းသာမွဳေတြ ရွိလာၾကပါတယ္။ အရင္းရွင္ေတြ ခ်မ္းသာလာမွဳဟာ အလုပ္သမားေတြက ထုတ္လုပ္လိုက္တဲ့ တန္ဖိုးေတြကို သူတို႕အတြက္ သိမ္းဆည္းထားလို႕ပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အရင္းအႏွီးဆိုတာ တကယ္ေတာ့ ဘာမွ မဟုတ္ပါဘူး။ တကယ္ေတာ့ လုပ္အားေပါင္းစပ္တန္ဖိုးပဲ ျဖစ္ပါတယ္။

အလုပ္သမားေတြရဲ႕ လုပ္အားက အလုပ္ရွင္ေတြရဲ႕ အရင္းအႏွီးကို တိုးျမင့္လာေစပါတယ္။ ဒီအရင္းအႏွီးေတြကို ပိုမိုၾကီးမားတဲ့ စက္ရံုေတြ တည္ေဆာက္ေရးနဲ႕ စက္ကိရိယာေတြ ၀ယ္ယူေရးမွာ အသံုးျပဳပါတယ္။ အဲဒီကတဆင့္ အလုပ္ခြဲေ၀ပိုင္းျခားမွဳ တိုးျမင့္လာပါတယ္။ ဒီအခါမွာ ကိုယ္ပိုင္အလုပ္ လုပ္ေဆာင္ေနၾကတဲ့ အလုပ္သမားေတြက အလုပ္လက္မဲ့ေတြ ျဖစ္ကုန္ပါတယ္။ ဒီအခါမွာ သူတို႕ရဲ႕ လုပ္အားေတြကို ေစ်းကြက္ကို ေရာင္းခ်ရပါတယ္။ ဒီလိုေရာင္းခ်မွဳက တဆင့္ အလုပ္ရဖို႕အတြက္ အလုပ္သမား အခ်င္းခ်င္းအၾကားမွာ ျပိဳင္ဆိုင္မွဳေတြ ျဖစ္ပြားလာျပီး၊ လုပ္ခလစာကလဲ ေလ်ာ့နည္း လာပါတယ္။

မာ့က္စ္ေဖာ္ျပခဲ့တဲ့ အခ်က္ေတြကို orthodox economics ရဲ႕ ရွဳျမင္ခ်က္ေတြအျဖစ္ သတ္မွတ္ႏိုင္ပါတယ္။ မာ့က္စ္က ေဘာဂေဗဒပညာရွင္အေနနဲ႕ ေရးသားခဲ့ျခင္းေတာ့ မဟုတ္ပါဘူး။ မာ့က္စ္က ေဘာဂေဗဒထက္ ပိုမိုျမင့္မားတဲ့ အဆင့္ကို သြားခ်င္တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ကိုယ္ပိုင္ပိုင္ဆိုင္မွဳ၊ ေလာဘနဲ႕ ျပိဳင္ဆိုင္မွဳေတြကို ဆိုထားေပမယ့္ မေတာ္တဆ ျဖစ္ပြားလာတဲ့ အေျခအေနေတြဟာ တကယ္တမ္းက်ေတာ့ ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္ဖို႕ လိုအပ္ခ်က္ေတြကို ေဖာ္ျပမွဳဆိုင္ရာ အတိုင္းအဆေတြနဲ႕ ပတ္သက္လို႕ေတာ့ ဘာမွ ေျပာဆိုထားျခင္း မရွိပါဘူး။

မ်ားေသာအားျဖင့္ ေဘာဂေဗဒပညာရွင္ေတြ လ်စ္လ်ဳရွဳထားေလ့ရွိတဲ့ " လူသားျဖစ္ေပၚတိုးတက္မွဳမွာ abstract labour နဲ႕ ပတ္သက္ျပီး၊ ဆံုးရွံဳးနစ္နာမွဳ ျဖစ္ရျခင္းရဲ႕ အဓိပၸာယ္ဟာ ဘာလဲ " ဆိုတဲ့ ၾကီးမားေသာ ေမးခြန္းေတြရဲ႕ အေျဖကို မာ့က္စ္က ရွာေဖြခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ (abstract labour ကို မာ့က္စ္က အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုထားရာမွာ လုပ္သားရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္သံုးစြဲေရးဆိုင္ရာ တိက်ေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႕ မဟုတ္ပဲ လုပ္ခရေရးအတြက္ လုပ္ေဆာင္တဲ့ အလုပ္လို႕ ဆိုထားပါတယ္။ လူတေယာက္ဟာ ဖိနပ္တရံလိုခ်င္လို႕ ဖိနပ္ခ်ဳပ္လုပ္ျခင္းကို abstract labour လို႕ မသတ္မွတ္ႏိုင္ပါဘူး။ ပိုင္ဆံရႏိုင္တဲ့ နည္းလမ္းတခုအေနနဲ႕ ဖိနပ္ကို ခ်ဳပ္လုပ္တယ္ဆိုရင္ေတာ့ ဒါကို abstract labour လို႕ သတ္မွတ္ႏိုင္ပါတယ္။) မာ့က္စ္က ေဘာဂေဗဒ ဥပေဒသေတြရဲ႕ နက္ရွိဳင္းတဲ့ အဓိပၸာယ္ဖြင့္ဆိုခ်က္ေတြနဲ႕ သိသာထင္ရွားမွဳေတြကို ေဖာ္ထုတ္ထားပါတယ္။

မာ့က္စ္ရဲ႕ စိတ္ထဲမွာ ဘယ္လိုရွင္းလင္းခ်က္အမ်ိဳးအစားေတြ ရွိႏိုင္ပါသလဲ။ ဒီအေျဖကို ေသြဖည္ေသာ လုပ္အား လို႕ အမည္ေပးထားတဲ့ က႑ထဲမွာ ေတြ႕ျမင္ႏိုင္ပါတယ္။ ဒီအထဲမွာ မာ့က္စ္က ေဘာဂေဗဒရဲ႕ ေနာက္ဆက္တြဲဆိုးက်ိဳးေတြကို Feuerbach တုန္းက ဘာသာေရးကို ေ၀ဖန္ခဲ့တဲ့ သ႑ာန္ေတြနဲ႕ အလားတူသ႑ာန္မ်ိဳးနဲ႕ ရွင္းလင္းေရးသားထားခဲ့ပါတယ္။

" အလုပ္သမားက အလုပ္ပိုၾကိဳးစားလာေလေလ၊ ေသြဖည္ေနတဲ႕ ျပင္ပကမၻာက ပိုမိုအင္အားၾကီး လာေလေလ ျဖစ္ျပီး၊ သူ႕ကေတာ့ ပိုမို ဆင္းရဲလာပါတယ္။ ပိုင္ဆိုင္မွဳေတြလဲ ပိုနည္းလာပါတယ္။ ဒါက ဘာသာေရးနဲ႕ အတူတူပါပဲ။ လူက ဘုရင္သခင္ကို ယံုၾကည္မွဳ ပိုမ်ားလာေလေလ၊ သူ႕ဘာသာသူ လုပ္ေဆာင္ႏိုင္စြမ္းေတြ ေလ်ာ့နည္းလာေလေလ ျဖစ္တတ္ပါတယ္။ အလုပ္သမားဟာ သူ႕ရဲ႕ ဘ၀ကို တစံုတရာအတြက္ ေပးဆပ္လိုက္ခ်ိန္မွာ ဘ၀ဟာ သူ႕ဘ၀ မဟုတ္ေတာ့ပဲ တစံုတရာရဲ႕ ဘ၀ ျဖစ္သြားပါတယ္။ အလုပ္သမားရဲ႕ ထုတ္ကုန္ဟာ သီးျခားျဖစ္တဲ့အတြက္ သူ႕အလုပ္ဟာ သီးျခား ျဖစ္တည္မွဳတခုျဖစ္သြားျပီး၊ သူရဲ႕ ျပင္ပမွာ တည္ရွိလာပါတယ္။ အဲဒီတည္ရွိမွဳ ပါ၀ါက တခါ အလုပ္သမားကို ျပန္လည္ဆန္႕က်င္လာပါတယ္။ တစံုတရာကို သူ႕ဘ၀ေပးလိုက္ျပီးခ်ိန္မွာ အဲဒီ တစံုတရာက သူ႕ကို ျပင္ပအားတခုအေနနဲ႕ ျပန္လည္ထိပ္တိုက္ရင္ဆိုင္လာပါတယ္ (EPM 78-79) “

ဆိုလိုရင္း အဓိကအခ်က္ေတြကို classical economists ေတြအေၾကာင္း ေလ့လာစဥ္မွာ မာ့က္စ္ အသံုးျပဳခဲ့တဲ့ မွတ္စုစာအုပ္ထဲက စာတေၾကာင္းမွာ ပိုမိုသိသာထင္ရွားစြာ ေဖာ္ျပထားပါတယ္။

" ေဘာဂေဗဒဟာ လူမွဳဆက္ႏြယ္မွဳရဲ႕ ေသြဖည္ေသာ သ႑ာန္ကို မရွိမျဖစ္ လိုအပ္ေသာ မူလသဘာ၀ သ႑ာန္ တခုအေနနဲ႕ ေဖာ္က်ဴးထားေၾကာင္း သက္ေသအေထာက္အထား ရွိတယ္။ (M. 116)”

classical economics ကို မာ့က္စ္က ဆန္႕က်င္ေၾကာင္း ဒီစာေၾကာင္းက သက္ေသထူေနပါတယ္။ မာ့က္စ္က classical economists ေတြကို သူတို႕ရဲ႕ သိပၸံပညာရပ္နယ္ပယ္ သေဘာတရားေတြကေန စိန္ေခၚထားခဲ့ျခင္း မရွိပါဘူး။ ဒီသေဘာတရားေတြအေပၚ သူ႕ရဲ႕ အျမင္ေတြကိုသာ ေဖာ္ျပထားခဲ့တာ ျဖစ္ျပီး၊ တဦးခ်င္းပိုင္ဆိုင္မွဳ၊ ျပိဳင္ဆိုင္မွဳေတြနဲ႕ ေလာဘစတဲ့ အရာေတြဟာ လူသားျဖစ္တည္မွဳရဲ႕ အေျခအေနတခုတည္းမွာသာ ေတြ႕ရွိေနေၾကာင္း အဆိုျပဳခဲ့ပါတယ္။

classical economists ရဲ႕ ေသြဖည္ေနတဲ့ လူ႕အဖြဲ႕အစည္း ျဖစ္တည္မွဳကို မရွိမျဖစ္ လိုအပ္ေသာ မူလသ႑ာန္တခုအေနနဲ႕ သတ္မွတ္ခ်က္ဟာ လူသားရဲ႕ ကိုယ္ပိုင္ဖြံ႕ျဖိဳးတိုးတက္မွဳကို ျဖစ္စဥ္တရပ္ အျဖစ္ သတ္မွတ္ခဲ့တဲ့ ဟီဂယ္လီယန္အယူအဆနဲ႕ ဆန္႕က်င္ဘက္ျဖစ္ေနပါတယ္။ ဒီလိုအပ္ခ်က္ဟာ လူသားျဖစ္ေပၚ ေျပာင္းလဲတိုးတက္မွဳရဲ႕ ယာယီအဆင့္မွာပဲ ရွိတယ္ဆိုတဲ့ အခ်က္ကို classical economists က သိျမင္ႏိုင္စြမ္း မရွိခဲ့ေၾကာင္း မာ့က္စ္က ေ၀ဖန္ေထာက္ျပထားပါတယ္။

(ဆက္လက္ေဖာ္ျပပါမည္)

မူရင္းစာအုပ္အမည္ - Marx: A Very Short Introduction

စာအုပ္ေရးသားသူ - Peter Singer

စာအုပ္ထုတ္ေ၀ႏွစ္ - ၁၉၈၀ (ပထမအၾကိမ္)၊ ၁၉၉၆ (ျပန္လည္ထုတ္ေ၀ႏွစ္)

ဘာသာျပန္သူ - ခင္မမမ်ိဳး (၂၁၊ ၀၃၊ ၂၀၁၃)