Thursday, March 28, 2013

Who's Responsible? ဘယ္သူ႔မႇာ တာ၀န္ရႇိလဲ

Who's Responsible? ဘယ္သူ႔မႇာ တာ၀န္ရႇိလဲ
 Written by ေဒါက္တာခင္ေမာင္ညိဳ 

မုံရြာၿမိဳ႕ စံပယ္ေတာင္ သတၳဳတူးေဖာ္ေရး လုပ္ကြက္အား ၂၀၁၂ ခုႏႇစ္အတြင္းက ေတြ႕ရစဥ္

ဤေဆာင္းပါးသည္ လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္း စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရႇင္ႏႇင့္ပတ္သက္ေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားကို သံုးသပ္ထားျခင္းျဖစ္သည္။

အစီရင္ခံစာ၏ ရည္ရြယ္ခ်က္

ထိုလက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္း စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရႇင္၏ အစီရင္ခံစာသည္ မႇန္ကန္ေသာအခ်က္ အေတာ္မ်ားမ်ား ပါ၀င္သည္ဟု ယူဆပါသည္။ သို႔ေသာ္ အခ်ဳိ႕ေသာ မျပည့္စံုေသာအခ်က္မ်ား လုိအပ္ေသာ အခ်က္မ်ားကို ျပည္သူ႔အက်ဳိးအတြက္ ေဆြးေႏြးလိုပါသည္။

မတ္လ ၁၁ ရက္ေန႔က ထုတ္ျပန္ေသာ အစီရင္ခံစာကို ေလ့လာၾကည့္မည္ဆိုလ်င္ အပိုဒ္(၃)၌ ''စံုစမ္းေရး ေကာ္မရႇင္သည္ ေၾကးနီမိုင္းလုပ္ငန္း ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ခြင့္ျပဳရန္ သင့္မသင့္ႏႇင့္ ဆက္စပ္လုပ္ငန္းမ်ားႏႇင့္ ျဖစ္စဥ္ျဖစ္ရပ္အမႇန္ ေပၚေပါက္ေစေရး စံုစမ္းစစ္ေဆးရန္အတြက္လည္းေကာင္း ဥပေဒစိုးမိုးေရးႏႇင့္ အနာဂတ္အတြက္ အေရးပါေသာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း အစဥ္အလာမ်ား ေပၚထြန္းေစေရးအတြက္လည္းေကာင္း သံုးသပ္ခ်က္မ်ားႏႇင့္တကြ အၾကံျပဳခ်က္မ်ား တင္ျပႏိုင္ရန္''ဟူေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္ကို ေဖာ္ျပထားပါသည္။

ထိုရည္ရြယ္ခ်က္သည္ ေကာင္းမြန္သင့္ျမတ္ေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္ ျဖစ္ပါသည္။သို႔ေသာ္''ဥပေဒစိုးမိုးေရးႏႇင့္ အနာဂတ္အတြက္ အေရးပါေသာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း အစဥ္အလာမ်ား ေပၚထြန္းေစေရးအတြက္လည္းေကာင္း သံုးသပ္ခ်က္မ်ားႏႇင့္တကြ အၾကံျပဳခ်က္မ်ား တင္ျပႏိုင္ရန္''ဆိုေသာ အခ်က္ကေတာ့ လက္ေတြ႕တြင္ လံုး၀လက္မခံႏိုင္ေအာင္ ကြဲလြဲလ်က္ရွိသည္။

မီးစံုးပါေသာမီးခိုးဗံုး

စင္စစ္ မီးစံုးပါေသာ မီးခိုးဗံုးကို (အရပ္ဘက္ျပည္သူမ်ားအေပၚတြင္ အသံုးမျပဳရန္)အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာက တားျမစ္ထားသည္။ အပိုဒ္ ၂၈ တြင္ ရဲခ်ဳပ္က မီးခိုးဗံုးသံုးသည္ဟု ဆိုထားသည္။ ထိုမီးခိုးဗံုးကို ၂၀၀၇ ခုႏႇစ္ကလည္း ထိုမီးခိုးဗံုးမ်ဳိး သံုးခဲ့ေၾကာင္း တင္ျပသည္။ (၂၀၀၇ ခုႏႇစ္ ေရႊ၀ါေရာင္ေတာ္လႇန္ေရးတြင္ သံုးခဲ့ဟန္တူသည္။ ဘယ္ေနရာတြင္ သံုးသည္ဟု ေဖာ္ျပထားျခင္းမရႇိ၍ မသိႏိုင္ၾကပါ)

ရဲခ်ဳပ္က ၂၀၀၇ ခုႏႇစ္က သံုးေသာဗံုးႏႇင့္ ယခုဗံုးအာနိသင္ ကြာျခားသည္။ယခင္က မီးေလာင္ဒဏ္ရာ ရရႇိမ်ိဳးျခင္း မရႇိေၾကာင္း ေျပာသြားသည္။ ဤေနရာတြင္ စဥ္းစားရန္ ႏႇစ္မ်ိဳးရႇိသည္။ပထမအခ်က္မႇာ မီးခိုးဗံုးခ်င္း မတူလို႕လား။ဒါမႇမဟုတ္ ဒုတိယအခ်က္အေနျဖင့္ အေျခအေန (တာေပၚလင္စမ်ား၊ စီ၀ိုင္စီ သကၤန္းစ မ်ား)ေၾကာင့္လား ဟူေသာ ေမးခြန္းမ်ား ထြက္လာႏိုင္သည္။ ကြၽန္ေတာ့္အေနနဲ႔ေတာ့ မီးခိုးဗံုးခ်င္းမတူလို႔ပါ ဟုသာ ေျဖခ်င္ပါသည္။

အေၾကာင္းကား ေဖာ့စဖရပ္(မီးစံုး)ပါလာပါက မီးစံုးသည္ အပူခ်ိန္ ၈၀၀ ဒီဂရီစီတြင္ မီးေလာင္သည္။ ထိုမီးစုန္းမ်ားသည္ လြင့္စင္ ကြဲေၾကသြားသည္။ (၈)ေပ အကြာအေ၀းအထိ မီးစြဲႏုိင္သည္။ ေရႏႇင့္ ၿငိမ္းသတ္၍မရပါ။ အသားကို ေလာင္သည္။ ႂကြက္သား(Muscle) ထဲထိ ေလာင္သည္။ မီးစံုးပါလာပါက ခ်ည္ထည္ျဖစ္ျဖစ္ စီ၀ိုင္စီျဖစ္ျဖစ္ ေလာင္ပါသည္။ အသားကို ေလာင္ပါသည္။ ပထမမီးခိုးဗံုးသည္ ေဖာ့စဖရပ္ နည္းနည္းသာပါေသာ ဗံုး သို႔မဟုတ္ လံုး၀မပါေသာ ဗံုးျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ ဒုတိယကေတာ့ ေဖာ့စဖရပ္ ပါသည္မႇာ ေသခ်ာပါသည္။အစီရင္ခံစာ(အပိုဒ္ ၉၁ )တြင္ အခ်က္ ၅ ခ်က္ ျဖင့္ ေဖာ္ျပထားသည္။

Polypropylene ေၾကာင့္ မီးပိုေလာင္သည္ဟု ဆိုေသာ္လည္း ေဖာ့စရပ္စ္ပါေသာ မီးခိုးဗံုးသည္ တရားခံအစစ္ျဖစ္ေၾကာင္း ေတြ႕ရပါသည္။ ထိုေဖာ့စဖရပ္သည္ အင္မတန္ျပင္းေသာ အဆိပ္လည္းျဖစ္သည္။ ဆႏၵျပသူမ်ား၏ ကိုယ္ခႏၶာကိုေလာင္ေသာ မီးမႇာ Polypropylene ေၾကာင့္ဆိုပါက အသားထဲထိ ေလာင္စရာမရႇိပါ။ အသားထဲေလာင္သည္မႇာ ေဖာ့စဖရပ္သာ ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။

ဒီကိစၥကို ေသေသခ်ာခ်ာ ေလ့လာပါက ေဖာ့စဖရပ္ပါေသာ မီးခိုးဗံုးကို သံုးထားေၾကာင္း ထင္ရႇားသည္။ ထိုဗံုးကို အဓိက႐ုဏ္း ႏႇိမ္နင္းေရးတြင္ လံုး၀သံုးခြင့္မရႇိပါ။ ျပည္သူအေပၚလည္း သံုးခြင့္မရႇိပါ။ အစီရင္ခံစာတြင္ ထိုအေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားျခင္းမရႇိပါ။

အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ဥပေဒ (Article 1 of Protocol III) အရ လူေတြ အေပၚ မပစ္ရပါဘူး။ ေလာင္ကြၽမ္းႏိုင္တဲ့ ပစၥည္းေတြ ရႇိေနရင္လည္း မပစ္ရပါဘူး။ ဂ်ီနီဗာကြန္ဗင္းရႇင္အရ လူေတြေနထိုင္ေသာအရပ္ (Civilian Area)အေပၚလည္း ပစ္ခြင့္မရႇိပါဘူး။တကယ္တန္း မီးခိုးဗံုးသည္ စစ္သံုးလက္နက္သာ ျဖစ္သည္။ ျပည္သူမ်ား၏ ဆႏၵျပရာတြင္ သံုးစြဲခြင့္မရႇိပါ။ ရဲမ်ား သံုးခြင့္မရႇိဟု ယူဆပါသည္။ ထိုအခ်က္သည္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ဥပေဒကို က်ဴးလြန္ေနပါသည္။

က်ဴးလြန္သူကို မေဖာ္ထုတ္
 
မီးခိုးဗံုးကုိ ဘယ္ကလုပ္လဲ၊

ျမန္မာျပည္မႇာ ဘယ္ေလာက္ရႇိလဲ၊
ဘယ္အတြက္သံုးဖို႕လဲ၊
ဘာေတြပါလဲ။
ဘယ္သူက သံုးခိုင္းလဲ။
အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထားျခင္းမရႇိပါ။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က''ကြၽန္မတို႔က အခ်က္အလက္ေတြကို စံုစမ္းေလ့လာတာသာ ျဖစ္တယ္။ ဘယ္သူ႔ကို အျပစ္ေပးပါ အႀကံေပးဖို႔မဟုတ္ဘူး''လို႔ ေျပာသြားတယ္။ ဆိုလိုတာက  ''ဘာျဖစ္တယ္''ဆိုတာကိုသာ အစီရင္ခံျခင္းျဖစ္သည္။''ဘယ္လိုအျပစ္ေပးရမည္ကို တင္ျပရန္ တာ၀န္မရႇိ''ဟု ေျပာၾကားသြားသည္ႏႇင့္ တူပါသည္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ကလည္း အျပစ္ေပးရန္ မေျပာပါ။ ေကာ္မရႇင္၏ ရည္ရြယ္ခ်က္တစ္ခုျဖစ္ေသာ''ဥပေဒစိုးမိုးေရးႏႇင့္ အနာဂတ္အတြက္ အေရးပါေသာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း အစဥ္အလာမ်ား ေပၚထြန္းေစေရး''ဟူေသာ အခ်က္ကို  ''သံုးသပ္ခ်က္မ်ားႏႇင့္တကြ အႀကံျပဳခ်က္မ်ား''ကို တင္ျပရန္ လိုသည္ဟု ယူဆပါသည္။

ထိုမီးခိုးဗံုးကို ၂၀၀၇ ခုႏႇစ္က သံုးသည္။ ထိုေၾကာင့္ ၂၀၁၂ ႏႇစ္တြင္ ဆက္သံုးသည္ဟူေသာ အစဥ္အလာသည္ တရားဥပေဒအရ မႇန္ကန္မႈ ရႇိပါသေလာ။ ႏိုင္ငံတကာ ဥပေဒႏႇင့္ ဆန္႔က်င္သည္ကိုေကာ္မရႇင္မႇ ထုတ္ေျပာသင့္သည္။ မီးစံုးပါေသာ မီးခိုးဗံုးသံုးျခင္းသည္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ဥပေဒႏႇင့္ ဆန္႔က်င္ေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ေရးသားျခင္း မျပဳသည္မႇာ ဘာေၾကာင့္လဲ။ ဘယ္သူ႔အေပၚ တာ၀န္ရႇိလဲ။ ေကာ္မရႇင္ဥကၠ႒တြင္ တာ၀န္ရႇိ ပါသလား။ ကြၽန္ေတာ္ ေမးခြန္းထုတ္လိုပါသည္။

သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းမႈ

သတၲဳတြင္းတစ္ခု တူးမည္ သို႔မဟုတ္ စက္႐ံုတစ္ခု ေဆာက္မည္ဆိုလ်င္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ သက္ေရာက္မႈ အကဲျဖတ္ျခင္း အစီရင္ခံစာ (EIA)  ႏႇင့္ လူမႈစီးပြားဆိုင္ရာ သက္ေရာက္မႈ အကဲျဖတ္ျခင္း အစီရင္ခံစာ (SIA) သို႔မဟုတ္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ႏႇင့္ လူမႈစီးပြားဆိုင္ရာ သက္ေရာက္မႈ အကဲျဖတ္ျခင္း အစီရင္ခံစာ (ESIA) ကို တင္ျပႏိုင္ရန္ ေလ့လာမႈမ်ား ျပဳလုပ္ ေဆာင္ရြက္ရသည္။
အပိုဒ္(၇၀)မႇ အခ်ိဳ႕ကို ထုတ္ႏုတ္ တင္ျပလိုပါသည္။

(က)ေဂဟစနစ္။ ေျမေအာက္ေရကို စစ္ေဆးရာတြင္ ေသာက္သံုးရန္ မသင့္ေလ်ာ္သည္ကို ေတြ႕ရႇိရေၾကာင္း၊  အထူးသျဖင့္ ကံကုန္းေက်းရြာရႇိ ေရတြင္းမ်ားမႇ ေျမေအာက္ေရသည္ ႏိုင္ငံတကာက သတ္မႇတ္ထားေသာ စံႏႈန္းထက္ နိမ့္က်သည္ကို ေတြ႕ရႇိရေၾကာင္း။

(ခ) ေလထုညစ္ညမ္းမႈ အေျခအေန။ လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္း နယ္ေျမ၀န္းက်င္တြင္ ဖုန္မႈန္႔ပါ၀င္မႈသည္ ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ (WHO) ၏ စံခ်ိန္စံညႊန္းထက္ ပိုမိုေနသည္ကို ေတြ႔ရႇိရပါသည္။
အပိုဒ္(၈၁)ကို ဖတ္ၾကည့္ပါဦး။

လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္းအား သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးအတြက္ ႏိုင္ငံေတာ္ျပဌာန္းခ်က္မ်ား ေဆာင္ရြက္သင့္သည္ နည္းပညာမ်ား အသံုးျပဳ၍ စနစ္တက် ေဆာင္ရြက္ျခင္းရႇိ။ မရႇိ။
အတိုခ်ဳပ္တင္ျပပါမည္။

(က) လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္းတြင္ ပတ္၀န္းက်င္ဆိုင္ရာ စီမံခန္႔ခြဲမႈစနစ္ (EMP) မရႇိ။
(ခ) ယ(ဂ)ယ(င)ယ(စ)တို႔တြင္ စံခ်ိန္ မမီေၾကာင္း၊ ျပည္သူလူထု သေဘာထားမယူထားေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။
အၾကံျပဳခ်က္ (င) တြင္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ႏႇင့္ လူမႈစီးပြားဆိုင္ရာ သက္ေရာက္မႈ အကဲျဖတ္ျခင္း အစီရင္ခံစာ (ESIA) မ်ားကို အသစ္ျပဳစုရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း အၾကံျပဳအပ္ပါသည္။
အၾကံျပဳခ်က္မႇာ (စ) တြင္ ပါရွိသည္။၎မႇာ ပတ္၀န္းက်င္ဆိုင္ရာ စီမံခန္႔ခြဲမႈစနစ္(EMP)ႏႇင့္ လုပ္ငန္းခြင္ က်န္းမာေရးႏႇင့္ ေဘးအႏၲရာယ္ ကင္းရႇင္းေရးဆိုင္ရာ စီမံခန္႕ခြဲမႈစနစ္ (OHSAS)  မ်ားကိုႏိုင္ငံတကာ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ား စံခ်ိန္စံညႊန္းမ်ားႏႇင့္အညီ စနစ္တက် ေရးဆြဲကာ စီမံကိန္းကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ သင့္ေၾကာင္း အၾကံျပဳအပ္ပါသည္။ ဤသို႔ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ႏိုင္ငံတကာ အသိအမႇတ္ျပဳ လက္မႇတ္မ်ား ရရႇိထားေသာ အေတြ႕အႀကံဳ ရင့္က်က္သည့္ ျပည္တြင္းျပည္ပ ပညာရႇင္မ်ား၊ကၽြမ္းက်င္သူမ်ားကို ငႇားရမ္းေဆာင္ရြက္သင့္ေၾကာင္း အၾကံျပဳအပ္ပါသည္။

အထက္ပါ (EIA) (SIA) တို႔ကို ေလ့လာရန္ အခ်ိန္ေပးရပါသည္။ သာမန္အားျဖင့္ လေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာပါသည္။ ႏိုင္ငံတကာ အသိအမႇတ္ျပဳ လက္မႇတ္မ်ား ရရႇိထားေသာ အေတြ႔အၾကံဳ ရင့္က်က္သည့္ ျပည္တြင္းျပည္ပ ပညာရႇင္မ်ား၊ကြၽမ္းက်င္သူမ်ားကို ေန႔ခ်င္းမရႏိုင္ပါ အခ်ိန္ယူရပါသည္။ ယခု လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္း အစီရင္ခံစာသည္ပင္ (ေဒတာအျပည့္အစံု မပါသည့္တိုင္) သံုးလခန္႔ ၾကာပါသည္။

ထိုအစီရင္ခံစာတြင္ ေရႏႇင့္ေလကိစၥကို အၾကမ္းအားျဖင့္သာ ေဖာ္ျပထားသည္။ ထိုအရပ္တြင္ ေျမေအာက္ေရသည္ ေသာက္သံုးရန္ မသင့္ဟု တင္ျပထားသည္။ ေလထုထဲတြင္ ဖုန္မႈန့္ (Particulates)ေတြ မ်ားေနသည္။
စံပယ္ေတာင္၊ေၾကးစင္ေတာင္ ဧရိယာထက္ လက္ပံေတာင္းေတာင္သည္ ဧရိယာ အလြန္ႀကီးပါသည္။ယခု စံပယ္ေတာင္တစ္လံုး ေျပာင္႐ံုမွ်ျဖင့္ပင္ ဤမွ်ပတ္၀န္းက်င္ ပ်က္စီးေနပါလ်င္ ေနာက္ေၾကးစင္ေတာင္ႏႇင့္ လက္ပံေတာင္းေတာင္တို႔ကို သတၳဳတူးပါက မ်ားစြာ ထိခိုက္မည္ကို မည္သူမွ် ျငင္းႏိုင္မည္မဟုတ္ေပ။

ကန္႔ကြက္သံမ်ား ၾကားရသည္

ၿပီးခဲ့သည့္အပတ္က ပညာရႇင္မ်ားပါေသာ ျမန္မာအစိမ္းေရာင္ကြန္ ရက္က လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္း စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရႇင္၏ အၿပီးသတ္ အစီရင္ခံစာအေပၚ အစည္းအေ၀းလုပ္ကာ သေဘာထားထုတ္ျပန္သည္။ဘာေၾကာင့္ ထုတ္ျပန္ရသနည္း။ သဘာ၀ပတ္၀န္းက် င္ထိခိုက္မႈမ်ား မျဖစ္ပြားေအာင္ တားဆီးေစာင့္ၾကည့္ေနေသာ အဖြဲ႕ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ပင္ ျဖစ္သည္။

ထိုကြန္ရက္၏ သေဘာထားသည္  စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရႇင္၏ အစီရင္ခံစာကို တစ္စိတ္တစ္ေဒသ ေထာက္ခံေသာ္လည္း အဓိကက်သည့္ အခ်က္ကို ေထာက္ျပထားသည္။
''ႏိုင္ငံတကာ စီမံကိန္းမ်ားအား အေကာင္အထည္ေဖာ္ရာ၌ ႏိုင္ငံတကာ၏ စံခ်ိန္စံညႊန္းနဲ႔အညီ စီမံကိန္းကို အစအလယ္အဆံုး အခ်ိန္ယူ စစ္ေဆးၿပီးမႇသာ လုပ္ခြင့္ရပါသည္။ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ၿပီးေသာ ႏိုင္ငံမႇန္သမႇ် ေရရႇည္တည္တံ့ေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို ဦးစားေပးၿပီး ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္ တြက္ခ်က္ၿပီးမႇသာ လုပ္ကိုင္ ေဆာင္ရြက္ေသာေၾကာင့္ ေအာင္ျမင္မႈ ရလဒ္မ်ား ရရႇိ႐ံုမွ်မကဘဲ ဆိုးက်ိဳးမ်ားကိုပါ ထိန္းသိမ္း ကာကြယ္ႏိုင္ခဲ့ပါသည္။သို႔ပါ၍ လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္းအား ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းကဲ့သို႔ အေလးထားကာ ျပန္လည္ျပင္ဆင္ သံုးသပ္ေပးပါရန္''ဟု ပါရႇိသည္။

နိဂံုး

လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္း စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရႇင္က အစီရင္ခံစာကို ေသေသခ်ာခ်ာ စိစစ္ေရးသား အၾကံျပဳထားသည္။ သို႕ေသာ္ ျပည္တြင္းျပည္ပ ပညာရႇင္မ်ား ကြၽမ္းက်င္သူမ်ားကို ခန္႔ထား၍ (EIA) (SIA)စသည္တို႔ကို မေဆာင္ရြက္ဘဲ စီမံကိန္းကို ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ေနသည္။ မတ္လ အတြင္းတြင္ပင္ စာခ်ဳပ္ဆိုလက္မႇတ္ ထိုးမည္ဟု သိရသည္။ မျဖစ္သင့္ပါ။ အစီရင္ခံစာ၏ အၾကံျပဳသည္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္သူမ်ားက မလိုက္နာသည္ကို ထိုင္ၾကည့္ေနၾကမႇာလား။ အစီရင္ခံစာ ထြက္လာရင္ၿပီးေရာ လုပ္ခ်င္တာလုပ္မည္ဟူေသာ သေဘာလား။ ဒီလိုလုပ္လို႔ ရလား။
သူတို႔တစ္ေတြ မႇားယြင္းစြာ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေနသည္ကို လ်စ္လ်ဴ႐ႈထားျခင္းသည္ အျပစ္ပင္ျဖစ္သည္။

ဒါေတြ ဘယ္သူ႔မႇာ တာ၀န္ရႇိသလဲ။

လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္း စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရႇင္ ဥကၠ႒မႇာလား။

ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္သမၼတမႇာလား။

ဘယ္သူ႔မႇာ တာ၀န္ရႇိလဲ။


 ေဒါက္တာခင္ေမာင္ညိဳ
Who's Responsible? ဘယ္သူ႔မႇာ တာ၀န္ရႇိလဲ
Written by ေဒါက္တာခင္ေမာင္ညိဳ

မုံရြာၿမိဳ႕ စံပယ္ေတာင္ သတၳဳတူးေဖာ္ေရး လုပ္ကြက္အား ၂၀၁၂ ခုႏႇစ္အတြင္းက ေတြ႕ရစဥ္

ဤေဆာင္းပါးသည္ လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္း စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရႇင္ႏႇင့္ပတ္သက္ေသာ အေၾကာင္းအရာမ်ားကို သံုးသပ္ထားျခင္းျဖစ္သည္။

အစီရင္ခံစာ၏ ရည္ရြယ္ခ်က္

ထိုလက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္း စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရႇင္၏ အစီရင္ခံစာသည္ မႇန္ကန္ေသာအခ်က္ အေတာ္မ်ားမ်ား ပါ၀င္သည္ဟု ယူဆပါသည္။ သို႔ေသာ္ အခ်ဳိ႕ေသာ မျပည့္စံုေသာအခ်က္မ်ား လုိအပ္ေသာ အခ်က္မ်ားကို ျပည္သူ႔အက်ဳိးအတြက္ ေဆြးေႏြးလိုပါသည္။

မတ္လ ၁၁ ရက္ေန႔က ထုတ္ျပန္ေသာ အစီရင္ခံစာကို ေလ့လာၾကည့္မည္ဆိုလ်င္ အပိုဒ္(၃)၌ ''စံုစမ္းေရး ေကာ္မရႇင္သည္ ေၾကးနီမိုင္းလုပ္ငန္း ဆက္လက္လုပ္ေဆာင္ခြင့္ျပဳရန္ သင့္မသင့္ႏႇင့္ ဆက္စပ္လုပ္ငန္းမ်ားႏႇင့္ ျဖစ္စဥ္ျဖစ္ရပ္အမႇန္ ေပၚေပါက္ေစေရး စံုစမ္းစစ္ေဆးရန္အတြက္လည္းေကာင္း ဥပေဒစိုးမိုးေရးႏႇင့္ အနာဂတ္အတြက္ အေရးပါေသာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း အစဥ္အလာမ်ား ေပၚထြန္းေစေရးအတြက္လည္းေကာင္း သံုးသပ္ခ်က္မ်ားႏႇင့္တကြ အၾကံျပဳခ်က္မ်ား တင္ျပႏိုင္ရန္''ဟူေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္ကို ေဖာ္ျပထားပါသည္။

ထိုရည္ရြယ္ခ်က္သည္ ေကာင္းမြန္သင့္ျမတ္ေသာ ရည္ရြယ္ခ်က္ ျဖစ္ပါသည္။သို႔ေသာ္''ဥပေဒစိုးမိုးေရးႏႇင့္ အနာဂတ္အတြက္ အေရးပါေသာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း အစဥ္အလာမ်ား ေပၚထြန္းေစေရးအတြက္လည္းေကာင္း သံုးသပ္ခ်က္မ်ားႏႇင့္တကြ အၾကံျပဳခ်က္မ်ား တင္ျပႏိုင္ရန္''ဆိုေသာ အခ်က္ကေတာ့ လက္ေတြ႕တြင္ လံုး၀လက္မခံႏိုင္ေအာင္ ကြဲလြဲလ်က္ရွိသည္။

မီးစံုးပါေသာမီးခိုးဗံုး

စင္စစ္ မီးစံုးပါေသာ မီးခိုးဗံုးကို (အရပ္ဘက္ျပည္သူမ်ားအေပၚတြင္ အသံုးမျပဳရန္)အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာက တားျမစ္ထားသည္။ အပိုဒ္ ၂၈ တြင္ ရဲခ်ဳပ္က မီးခိုးဗံုးသံုးသည္ဟု ဆိုထားသည္။ ထိုမီးခိုးဗံုးကို ၂၀၀၇ ခုႏႇစ္ကလည္း ထိုမီးခိုးဗံုးမ်ဳိး သံုးခဲ့ေၾကာင္း တင္ျပသည္။ (၂၀၀၇ ခုႏႇစ္ ေရႊ၀ါေရာင္ေတာ္လႇန္ေရးတြင္ သံုးခဲ့ဟန္တူသည္။ ဘယ္ေနရာတြင္ သံုးသည္ဟု ေဖာ္ျပထားျခင္းမရႇိ၍ မသိႏိုင္ၾကပါ)

ရဲခ်ဳပ္က ၂၀၀၇ ခုႏႇစ္က သံုးေသာဗံုးႏႇင့္ ယခုဗံုးအာနိသင္ ကြာျခားသည္။ယခင္က မီးေလာင္ဒဏ္ရာ ရရႇိမ်ိဳးျခင္း မရႇိေၾကာင္း ေျပာသြားသည္။ ဤေနရာတြင္ စဥ္းစားရန္ ႏႇစ္မ်ိဳးရႇိသည္။ပထမအခ်က္မႇာ မီးခိုးဗံုးခ်င္း မတူလို႕လား။ဒါမႇမဟုတ္ ဒုတိယအခ်က္အေနျဖင့္ အေျခအေန (တာေပၚလင္စမ်ား၊ စီ၀ိုင္စီ သကၤန္းစ မ်ား)ေၾကာင့္လား ဟူေသာ ေမးခြန္းမ်ား ထြက္လာႏိုင္သည္။ ကြၽန္ေတာ့္အေနနဲ႔ေတာ့ မီးခိုးဗံုးခ်င္းမတူလို႔ပါ ဟုသာ ေျဖခ်င္ပါသည္။

အေၾကာင္းကား ေဖာ့စဖရပ္(မီးစံုး)ပါလာပါက မီးစံုးသည္ အပူခ်ိန္ ၈၀၀ ဒီဂရီစီတြင္ မီးေလာင္သည္။ ထိုမီးစုန္းမ်ားသည္ လြင့္စင္ ကြဲေၾကသြားသည္။ (၈)ေပ အကြာအေ၀းအထိ မီးစြဲႏုိင္သည္။ ေရႏႇင့္ ၿငိမ္းသတ္၍မရပါ။ အသားကို ေလာင္သည္။ ႂကြက္သား(Muscle) ထဲထိ ေလာင္သည္။ မီးစံုးပါလာပါက ခ်ည္ထည္ျဖစ္ျဖစ္ စီ၀ိုင္စီျဖစ္ျဖစ္ ေလာင္ပါသည္။ အသားကို ေလာင္ပါသည္။ ပထမမီးခိုးဗံုးသည္ ေဖာ့စဖရပ္ နည္းနည္းသာပါေသာ ဗံုး သို႔မဟုတ္ လံုး၀မပါေသာ ဗံုးျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။ ဒုတိယကေတာ့ ေဖာ့စဖရပ္ ပါသည္မႇာ ေသခ်ာပါသည္။အစီရင္ခံစာ(အပိုဒ္ ၉၁ )တြင္ အခ်က္ ၅ ခ်က္ ျဖင့္ ေဖာ္ျပထားသည္။

Polypropylene ေၾကာင့္ မီးပိုေလာင္သည္ဟု ဆိုေသာ္လည္း ေဖာ့စရပ္စ္ပါေသာ မီးခိုးဗံုးသည္ တရားခံအစစ္ျဖစ္ေၾကာင္း ေတြ႕ရပါသည္။ ထိုေဖာ့စဖရပ္သည္ အင္မတန္ျပင္းေသာ အဆိပ္လည္းျဖစ္သည္။ ဆႏၵျပသူမ်ား၏ ကိုယ္ခႏၶာကိုေလာင္ေသာ မီးမႇာ Polypropylene ေၾကာင့္ဆိုပါက အသားထဲထိ ေလာင္စရာမရႇိပါ။ အသားထဲေလာင္သည္မႇာ ေဖာ့စဖရပ္သာ ျဖစ္ႏိုင္ပါသည္။

ဒီကိစၥကို ေသေသခ်ာခ်ာ ေလ့လာပါက ေဖာ့စဖရပ္ပါေသာ မီးခိုးဗံုးကို သံုးထားေၾကာင္း ထင္ရႇားသည္။ ထိုဗံုးကို အဓိက႐ုဏ္း ႏႇိမ္နင္းေရးတြင္ လံုး၀သံုးခြင့္မရႇိပါ။ ျပည္သူအေပၚလည္း သံုးခြင့္မရႇိပါ။ အစီရင္ခံစာတြင္ ထိုအေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားျခင္းမရႇိပါ။

အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ဥပေဒ (Article 1 of Protocol III) အရ လူေတြ အေပၚ မပစ္ရပါဘူး။ ေလာင္ကြၽမ္းႏိုင္တဲ့ ပစၥည္းေတြ ရႇိေနရင္လည္း မပစ္ရပါဘူး။ ဂ်ီနီဗာကြန္ဗင္းရႇင္အရ လူေတြေနထိုင္ေသာအရပ္ (Civilian Area)အေပၚလည္း ပစ္ခြင့္မရႇိပါဘူး။တကယ္တန္း မီးခိုးဗံုးသည္ စစ္သံုးလက္နက္သာ ျဖစ္သည္။ ျပည္သူမ်ား၏ ဆႏၵျပရာတြင္ သံုးစြဲခြင့္မရႇိပါ။ ရဲမ်ား သံုးခြင့္မရႇိဟု ယူဆပါသည္။ ထိုအခ်က္သည္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ဥပေဒကို က်ဴးလြန္ေနပါသည္။

က်ဴးလြန္သူကို မေဖာ္ထုတ္

မီးခိုးဗံုးကုိ ဘယ္ကလုပ္လဲ၊

ျမန္မာျပည္မႇာ ဘယ္ေလာက္ရႇိလဲ၊
ဘယ္အတြက္သံုးဖို႕လဲ၊
ဘာေတြပါလဲ။
ဘယ္သူက သံုးခိုင္းလဲ။
အစီရင္ခံစာတြင္ ေဖာ္ျပထားျခင္းမရႇိပါ။
ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က''ကြၽန္မတို႔က အခ်က္အလက္ေတြကို စံုစမ္းေလ့လာတာသာ ျဖစ္တယ္။ ဘယ္သူ႔ကို အျပစ္ေပးပါ အႀကံေပးဖို႔မဟုတ္ဘူး''လို႔ ေျပာသြားတယ္။ ဆိုလိုတာက ''ဘာျဖစ္တယ္''ဆိုတာကိုသာ အစီရင္ခံျခင္းျဖစ္သည္။''ဘယ္လိုအျပစ္ေပးရမည္ကို တင္ျပရန္ တာ၀န္မရႇိ''ဟု ေျပာၾကားသြားသည္ႏႇင့္ တူပါသည္။ ကြၽန္ေတာ္တို႔ကလည္း အျပစ္ေပးရန္ မေျပာပါ။ ေကာ္မရႇင္၏ ရည္ရြယ္ခ်က္တစ္ခုျဖစ္ေသာ''ဥပေဒစိုးမိုးေရးႏႇင့္ အနာဂတ္အတြက္ အေရးပါေသာ လုပ္ထံုးလုပ္နည္း အစဥ္အလာမ်ား ေပၚထြန္းေစေရး''ဟူေသာ အခ်က္ကို ''သံုးသပ္ခ်က္မ်ားႏႇင့္တကြ အႀကံျပဳခ်က္မ်ား''ကို တင္ျပရန္ လိုသည္ဟု ယူဆပါသည္။

ထိုမီးခိုးဗံုးကို ၂၀၀၇ ခုႏႇစ္က သံုးသည္။ ထိုေၾကာင့္ ၂၀၁၂ ႏႇစ္တြင္ ဆက္သံုးသည္ဟူေသာ အစဥ္အလာသည္ တရားဥပေဒအရ မႇန္ကန္မႈ ရႇိပါသေလာ။ ႏိုင္ငံတကာ ဥပေဒႏႇင့္ ဆန္႔က်င္သည္ကိုေကာ္မရႇင္မႇ ထုတ္ေျပာသင့္သည္။ မီးစံုးပါေသာ မီးခိုးဗံုးသံုးျခင္းသည္ အျပည္ျပည္ဆိုင္ရာ ဥပေဒႏႇင့္ ဆန္႔က်င္ေၾကာင္း ထုတ္ေဖာ္ေရးသားျခင္း မျပဳသည္မႇာ ဘာေၾကာင့္လဲ။ ဘယ္သူ႔အေပၚ တာ၀န္ရႇိလဲ။ ေကာ္မရႇင္ဥကၠ႒တြင္ တာ၀န္ရႇိ ပါသလား။ ကြၽန္ေတာ္ ေမးခြန္းထုတ္လိုပါသည္။

သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းမႈ

သတၲဳတြင္းတစ္ခု တူးမည္ သို႔မဟုတ္ စက္႐ံုတစ္ခု ေဆာက္မည္ဆိုလ်င္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ သက္ေရာက္မႈ အကဲျဖတ္ျခင္း အစီရင္ခံစာ (EIA) ႏႇင့္ လူမႈစီးပြားဆိုင္ရာ သက္ေရာက္မႈ အကဲျဖတ္ျခင္း အစီရင္ခံစာ (SIA) သို႔မဟုတ္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ႏႇင့္ လူမႈစီးပြားဆိုင္ရာ သက္ေရာက္မႈ အကဲျဖတ္ျခင္း အစီရင္ခံစာ (ESIA) ကို တင္ျပႏိုင္ရန္ ေလ့လာမႈမ်ား ျပဳလုပ္ ေဆာင္ရြက္ရသည္။
အပိုဒ္(၇၀)မႇ အခ်ိဳ႕ကို ထုတ္ႏုတ္ တင္ျပလိုပါသည္။

(က)ေဂဟစနစ္။ ေျမေအာက္ေရကို စစ္ေဆးရာတြင္ ေသာက္သံုးရန္ မသင့္ေလ်ာ္သည္ကို ေတြ႕ရႇိရေၾကာင္း၊ အထူးသျဖင့္ ကံကုန္းေက်းရြာရႇိ ေရတြင္းမ်ားမႇ ေျမေအာက္ေရသည္ ႏိုင္ငံတကာက သတ္မႇတ္ထားေသာ စံႏႈန္းထက္ နိမ့္က်သည္ကို ေတြ႕ရႇိရေၾကာင္း။

(ခ) ေလထုညစ္ညမ္းမႈ အေျခအေန။ လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္း နယ္ေျမ၀န္းက်င္တြင္ ဖုန္မႈန္႔ပါ၀င္မႈသည္ ကမၻာ့က်န္းမာေရးအဖြဲ႕ (WHO) ၏ စံခ်ိန္စံညႊန္းထက္ ပိုမိုေနသည္ကို ေတြ႔ရႇိရပါသည္။
အပိုဒ္(၈၁)ကို ဖတ္ၾကည့္ပါဦး။

လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္းအား သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ ထိန္းသိမ္းေရးအတြက္ ႏိုင္ငံေတာ္ျပဌာန္းခ်က္မ်ား ေဆာင္ရြက္သင့္သည္ နည္းပညာမ်ား အသံုးျပဳ၍ စနစ္တက် ေဆာင္ရြက္ျခင္းရႇိ။ မရႇိ။
အတိုခ်ဳပ္တင္ျပပါမည္။

(က) လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္းတြင္ ပတ္၀န္းက်င္ဆိုင္ရာ စီမံခန္႔ခြဲမႈစနစ္ (EMP) မရႇိ။
(ခ) ယ(ဂ)ယ(င)ယ(စ)တို႔တြင္ စံခ်ိန္ မမီေၾကာင္း၊ ျပည္သူလူထု သေဘာထားမယူထားေၾကာင္း ေဖာ္ျပထားသည္။
အၾကံျပဳခ်က္ (င) တြင္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ႏႇင့္ လူမႈစီးပြားဆိုင္ရာ သက္ေရာက္မႈ အကဲျဖတ္ျခင္း အစီရင္ခံစာ (ESIA) မ်ားကို အသစ္ျပဳစုရန္ လိုအပ္ေၾကာင္း အၾကံျပဳအပ္ပါသည္။
အၾကံျပဳခ်က္မႇာ (စ) တြင္ ပါရွိသည္။၎မႇာ ပတ္၀န္းက်င္ဆိုင္ရာ စီမံခန္႔ခြဲမႈစနစ္(EMP)ႏႇင့္ လုပ္ငန္းခြင္ က်န္းမာေရးႏႇင့္ ေဘးအႏၲရာယ္ ကင္းရႇင္းေရးဆိုင္ရာ စီမံခန္႕ခြဲမႈစနစ္ (OHSAS) မ်ားကိုႏိုင္ငံတကာ ျပ႒ာန္းခ်က္မ်ား စံခ်ိန္စံညႊန္းမ်ားႏႇင့္အညီ စနစ္တက် ေရးဆြဲကာ စီမံကိန္းကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ရန္ သင့္ေၾကာင္း အၾကံျပဳအပ္ပါသည္။ ဤသို႔ အေကာင္အထည္ေဖာ္ ေဆာင္ရြက္ရာတြင္ ႏိုင္ငံတကာ အသိအမႇတ္ျပဳ လက္မႇတ္မ်ား ရရႇိထားေသာ အေတြ႕အႀကံဳ ရင့္က်က္သည့္ ျပည္တြင္းျပည္ပ ပညာရႇင္မ်ား၊ကၽြမ္းက်င္သူမ်ားကို ငႇားရမ္းေဆာင္ရြက္သင့္ေၾကာင္း အၾကံျပဳအပ္ပါသည္။

အထက္ပါ (EIA) (SIA) တို႔ကို ေလ့လာရန္ အခ်ိန္ေပးရပါသည္။ သာမန္အားျဖင့္ လေပါင္းမ်ားစြာ ၾကာပါသည္။ ႏိုင္ငံတကာ အသိအမႇတ္ျပဳ လက္မႇတ္မ်ား ရရႇိထားေသာ အေတြ႔အၾကံဳ ရင့္က်က္သည့္ ျပည္တြင္းျပည္ပ ပညာရႇင္မ်ား၊ကြၽမ္းက်င္သူမ်ားကို ေန႔ခ်င္းမရႏိုင္ပါ အခ်ိန္ယူရပါသည္။ ယခု လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္း အစီရင္ခံစာသည္ပင္ (ေဒတာအျပည့္အစံု မပါသည့္တိုင္) သံုးလခန္႔ ၾကာပါသည္။

ထိုအစီရင္ခံစာတြင္ ေရႏႇင့္ေလကိစၥကို အၾကမ္းအားျဖင့္သာ ေဖာ္ျပထားသည္။ ထိုအရပ္တြင္ ေျမေအာက္ေရသည္ ေသာက္သံုးရန္ မသင့္ဟု တင္ျပထားသည္။ ေလထုထဲတြင္ ဖုန္မႈန့္ (Particulates)ေတြ မ်ားေနသည္။
စံပယ္ေတာင္၊ေၾကးစင္ေတာင္ ဧရိယာထက္ လက္ပံေတာင္းေတာင္သည္ ဧရိယာ အလြန္ႀကီးပါသည္။ယခု စံပယ္ေတာင္တစ္လံုး ေျပာင္႐ံုမွ်ျဖင့္ပင္ ဤမွ်ပတ္၀န္းက်င္ ပ်က္စီးေနပါလ်င္ ေနာက္ေၾကးစင္ေတာင္ႏႇင့္ လက္ပံေတာင္းေတာင္တို႔ကို သတၳဳတူးပါက မ်ားစြာ ထိခိုက္မည္ကို မည္သူမွ် ျငင္းႏိုင္မည္မဟုတ္ေပ။

ကန္႔ကြက္သံမ်ား ၾကားရသည္

ၿပီးခဲ့သည့္အပတ္က ပညာရႇင္မ်ားပါေသာ ျမန္မာအစိမ္းေရာင္ကြန္ ရက္က လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္း စံုစမ္းစစ္ေဆးေရးေကာ္မရႇင္၏ အၿပီးသတ္ အစီရင္ခံစာအေပၚ အစည္းအေ၀းလုပ္ကာ သေဘာထားထုတ္ျပန္သည္။ဘာေၾကာင့္ ထုတ္ျပန္ရသနည္း။ သဘာ၀ပတ္၀န္းက် င္ထိခိုက္မႈမ်ား မျဖစ္ပြားေအာင္ တားဆီးေစာင့္ၾကည့္ေနေသာ အဖြဲ႕ျဖစ္ေသာေၾကာင့္ပင္ ျဖစ္သည္။

ထိုကြန္ရက္၏ သေဘာထားသည္ စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရႇင္၏ အစီရင္ခံစာကို တစ္စိတ္တစ္ေဒသ ေထာက္ခံေသာ္လည္း အဓိကက်သည့္ အခ်က္ကို ေထာက္ျပထားသည္။
''ႏိုင္ငံတကာ စီမံကိန္းမ်ားအား အေကာင္အထည္ေဖာ္ရာ၌ ႏိုင္ငံတကာ၏ စံခ်ိန္စံညႊန္းနဲ႔အညီ စီမံကိန္းကို အစအလယ္အဆံုး အခ်ိန္ယူ စစ္ေဆးၿပီးမႇသာ လုပ္ခြင့္ရပါသည္။ ဖြံ႕ၿဖိဳးတိုးတက္ၿပီးေသာ ႏိုင္ငံမႇန္သမႇ် ေရရႇည္တည္တံ့ေရး လုပ္ငန္းမ်ားကို ဦးစားေပးၿပီး ေဆြးေႏြးတိုင္ပင္ တြက္ခ်က္ၿပီးမႇသာ လုပ္ကိုင္ ေဆာင္ရြက္ေသာေၾကာင့္ ေအာင္ျမင္မႈ ရလဒ္မ်ား ရရႇိ႐ံုမွ်မကဘဲ ဆိုးက်ိဳးမ်ားကိုပါ ထိန္းသိမ္း ကာကြယ္ႏိုင္ခဲ့ပါသည္။သို႔ပါ၍ လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္းအား ျမစ္ဆံုစီမံကိန္းကဲ့သို႔ အေလးထားကာ ျပန္လည္ျပင္ဆင္ သံုးသပ္ေပးပါရန္''ဟု ပါရႇိသည္။

နိဂံုး

လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္း စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရႇင္က အစီရင္ခံစာကို ေသေသခ်ာခ်ာ စိစစ္ေရးသား အၾကံျပဳထားသည္။ သို႕ေသာ္ ျပည္တြင္းျပည္ပ ပညာရႇင္မ်ား ကြၽမ္းက်င္သူမ်ားကို ခန္႔ထား၍ (EIA) (SIA)စသည္တို႔ကို မေဆာင္ရြက္ဘဲ စီမံကိန္းကို ဆက္လက္ေဆာင္ရြက္ေနသည္။ မတ္လ အတြင္းတြင္ပင္ စာခ်ဳပ္ဆိုလက္မႇတ္ ထိုးမည္ဟု သိရသည္။ မျဖစ္သင့္ပါ။ အစီရင္ခံစာ၏ အၾကံျပဳသည္ကို အေကာင္အထည္ေဖာ္သူမ်ားက မလိုက္နာသည္ကို ထိုင္ၾကည့္ေနၾကမႇာလား။ အစီရင္ခံစာ ထြက္လာရင္ၿပီးေရာ လုပ္ခ်င္တာလုပ္မည္ဟူေသာ သေဘာလား။ ဒီလိုလုပ္လို႔ ရလား။
သူတို႔တစ္ေတြ မႇားယြင္းစြာ အေကာင္အထည္ ေဖာ္ေနသည္ကို လ်စ္လ်ဴ႐ႈထားျခင္းသည္ အျပစ္ပင္ျဖစ္သည္။

ဒါေတြ ဘယ္သူ႔မႇာ တာ၀န္ရႇိသလဲ။

လက္ပံေတာင္းေတာင္ ေၾကးနီစီမံကိန္း စံုစမ္းစစ္ေဆးေရး ေကာ္မရႇင္ ဥကၠ႒မႇာလား။

ျပည္ေထာင္စု ျမန္မာႏိုင္ငံေတာ္သမၼတမႇာလား။

ဘယ္သူ႔မႇာ တာ၀န္ရႇိလဲ။


ေဒါက္တာခင္ေမာင္ညိဳ

No comments: