အ့ံၾသဖြယ္ေကာင္းေသာ အိႏၵိယ

အ့ံၾသဖြယ္ေကာင္းေသာ အိႏၵိယ
==========================
အိႏၵိယနိဳင္ငံတြင္ ထူးဆန္းအ့ံၾသဖြယ္ေကာင္းေသာ အရာ၀တၳဳမ်ား၊ ယဥ္ေက်းမႈ ဓေလ့ထုံးစံမ်ား၊ ပုဂၢိဳလ္ထူးမ်ား စသည္ျဖင့္ မ်ားစြာျပည့္ႏွက္လ်က္ရွိပါသည္။
အိႏၵိယနိဳင္ငံတြင္ ဘုရားရွင္ပြင့္ေတာ္မူခဲ့သည္ျဖစ္၍ ေလ့လာခ်င္စရာေနရာေဒသမ်ားမွာလည္း အမ်ားအျပားပင္ရွိေနေပသည္။ အိႏၵိယနိဳင္ငံသည္ ျပည္နယ္ေပါင္း ၂၉-ျပည္နယ္ရွိၿပီး စတုရန္းကီလုိမီတာ ၃.၂၉ သန္းမ်ွက်ယ္၀န္းပါသည္။

ေျမာက္မွ ေတာင္သုိ႔ ၃. ၂၁၄ ကီလုိမီတာ ရွိၿပီး အေရွ႕မွ အေနာက္သုိ႔ ၂.၉၃၃ ကီလုိမီတာ ရွည္လ်ားသည္။ အိႏၵိယနိဳင္ငံတြင္ လူဦးေရ သန္းေပါင္း ၁၃၀၀ နီးပါးေနထုိင္ၾကၿပီး ကမၻာမွာ ဒုတိယ လူဦးေရ အမ်ားဆုံးနိဳင္ငံျဖစ္သည္။
အိႏၵိယနိဳင္ငံ၏ အေရွ႕ဘက္တြင္ ဘဂၤလားေဒ့ရွ္နိဳင္ငံႏွင့္ ျမန္မာနိဳင္ငံ၊ အေနာက္ဘက္တြင္ အိႏၵိယသမုဒၵရာ၊ေတာင္ဘက္တြင္ သိရိလကၤာနိဳင္ငံ၊ ေျမာက္ဘက္တြင္ ဟိမ၀ႏၱာေတာင္တန္း၊ တရုတ္ျပည္၊ နီေပါနိဳင္ငံ ႏွင့္ ဘူတန္ျပည္၊ အေနာက္ေျမာက္ဘက္တြင္ အာဖကန္နစၥတန္ႏွင့္ ပါကစၥတန္နိဳင္တုိ႔ျဖစ္သည္။
အိႏၵိယနိဳင္ငံ၌ ဘီစီ(B.C) ၁၅၀၀ ခန္႔တြင္ ေနထုိင္လာခဲ့ၾကေသာ အာရိယန္မ်ိဳးႏြယ္စုမ်ားသည္ ေအာက္ေျခသိမ္း ေျခသလုံးအိမ္တုိင္ဘ၀မွသည္ စုိက္ပ်ိဳးေရးလုပ္ငန္းအထိ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္းဘ၀သုိ႔ေရာက္ေအာင္ ဖန္တီးၿပီး ေက်းရြာ လူ႔အဖြဲ႔အစည္းမ်ားႏွင့္ ေနထုိင္ခဲ့ၾကသည္။
ဘီစီ(B.C) ၆-ရာစုတြင္ လူမႈေရးႏွင့္ ပညာေရးမ်ား ဖြံ႔ၿဖိဳးတုိးတက္လာၿပီး ဗုဒၶေဂါတမႏွင့္ မဟာ၀ီရ(ဂ်ိန္းဘုရား)တုိ႔ ေပၚထြန္းခဲ့သည္။
ဘီးစီ(B.C) ၃-ရာစုတြင္ အိႏၵိယျပည္ႀကီးကုိ ၀င္ေရာက္တုိက္ခုိက္ခဲ့ေသာ ဂရိနိဳင္ငံမွာ စစ္ဗုိလ္ႀကီး အလက္ဇံဒါ အား တုိက္ထုတ္နိဳင္ခဲ့ေသာ ဘုရင္မွာ ေမာရိယ မ်ိဳးႏြယ္၀င္ဘုရင္ႀကီး စႏၵဂုတၱမင္းျဖစ္သည္။
အလက္ဇံဒါသည္ ပန္ဂ်က္ျပည္ကုိလည္း သိမ္းပုိက္အုပ္စုိးခဲ့သည္။ ထုိအခ်ိန္တြင္ စႏၵဂုတ္မင္းသည္ မဂဓေနျပည္ေတာ္ႀကီးကုိ မအုပ္ခ်ဳပ္ေသးေပ။ အလက္ဇံဒါသည္ အိႏၵိယျပည္ အလယ္ပုိင္းကုိ သိမ္းပုိက္လုိက္ေသာအခါ စႏၵဂုတ္မင္းႀကီးသည္ မဂဓေနျပည္ေတာ္ႀကီးကုိ အုပ္ခ်ဳပ္ေနေသာ ပါဋလိပုတ္တြင္ နန္းစုိက္သည့္ ဓနနႏၵမင္းႀကီးကုိ ဇနကၠ ပုဏၰားအမတ္ႀကီး အကူအညီျဖင့္ နန္းခ်ကာ သတ္ျဖတ္ၿပီး သိမ္းပုိက္္အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည္။
ဇနကၠပုဏၰားအမတ္ႀကီးသည္ ဓနနႏၵဘုရင္ႀကီး၏ ပညာရွိအမတ္တစ္ေယာက္ျဖစ္ၿပီး အတတ္ပညာေပါင္း မ်ိဳးစုံကုိ တတ္ေျမာက္ေသာသူလည္းျဖစ္သည္။ သူသည္ အိႏၵိယျပည္ႀကီးကုိ က်ဴးေက်ာ္၀င္ေရာက္ သိမ္းပုိက္လာေသာ ဂရိစစ္ဗုိလ္ႀကီး အလက္ဇံဒါ ကုိတုိက္ထုတ္နိဳင္ရန္ ဓနနႏၵ ဘုရင္ႀကီးထံမွ အသျပာ (၆) သိန္းေတာင္းခံခဲ့သည္။ ထုိသုိ႔ေတာင္းခံသည္ကုိ ဘုရင္ႀကီးက အထင္ေသးပ်က္ရည္ျပဳၿပီး ဇနနကၠအမတ္ကုိ နန္းတြင္းမွ နန္းျပင္သုိ႔ ဆြဲထုတ္ခဲ့သည္။
ထုိသုိ႔လုပ္ရပ္ကုိ မေက်နပ္သည့္ အမ်က္ေဒါသႏွင့္ ဇနကၠအမတ္ႀကီးသည္ စႏၵဂုတ္မင္းႀကီးႏွင့္တုိင္ပင္ၿပီး ဓနနႏၵမင္းႀကီးကုိ နန္းခ် အေသသတ္ကာ မဂဓအင္ပါယာကုိ သိမ္းပုိက္လုိက္ေလသည္။ထုိအခ်ိန္မွစ၍ စႏၵဂုတ္ဘုရင္ႏွင့္ ဇနကၠအမတ္တုိ႔ ေပါင္းမိသြားၿပီး ဂရိစစ္ဗုိလ္ႀကီးအလက္ဇံဒါ ကုိေအာင္ျမင္စြာ တုိက္ထုတ္နိဳင္ခဲ့သည္။
မဂဓအင္ပါယာ ပါဋလိပုတ္ျပည္ႀကီးတြင္ ေမာရိယမင္းဆက္ကုိ မ်ိဳးေစ့အုဌ္ျမစ္ခ်ခဲ့သူမွာ စႏၵဂုတ္မင္းပင္ျဖစ္သည္။ မဟာ၀င္က်မ္းမ်ား၏အဆုိအရ ေမာရိယဆုိသည္မွာ ဟိမ၀ႏၱာေတာင္တန္းအနီး၌ ဥေဒါင္း၊ ႀကိဳးၾကာသံတုိ႔ျဖင့္ အလြန္ႏွစ္လုိ သာယာဖြယ္ေကာင္းေသာ ၿမိဳ႕တၿမိဳ႕ရွိသည္။ ထုိၿမိဳ႕၌ အုပ္ခ်ဳပ္ေနထုိင္ေသာ ဘုရင္ကုိ ေမာရိယ ဘြဲ႔ကုိ ေပးအပ္ၾကသည္။ ထုိအခ်ိန္ကစ၍ ေမာရိယဟူေသာ အမည္မွာ တြင္က်ယ္လာၿပီး ေမာရိယမင္းဆက္လည္း ေပၚေပါက္လာသည္ဟုဆုိသည္။
တေန႔ေသာအခ်ိန္တြင္ တျခားတုိင္ျပည္က ဘုရင္တပါးသည္ ေမာရိယဘုရင္ႀကီးကုိ လာေရာက္တုိက္ခုိက္ေသာအခါ မိဖုရားမ်ားႏွင့္အတူ ပါဋလိပုတ္ျပည္ အနီးသုိ႔ ထြက္ေျပး တိမ္းေရွာင္ခဲ့ရသည္။ ထုိအခ်ိန္တြင္ ကုိယ္၀န္ အရင့္အမာရွိေနေသာ မိဖုရားငယ္တေယာက္သည္ မၾကာမီပင္ သားငယ္ေလးတေယာက္ကုိ ေမြးဖြါးခဲ့သည္။ စစ္ေျပးဒုကၡသည္ အျဖစ္ျဖင့္ ထြက္ေျပးေနရေသာအခ်ိန္တြင္ အလြန္ဆင္းရဲေနၾကရၿပီး သားငယ္ေလးကုိ ေမြးျမဴရန္ မတတ္နိဳင္သည့္အတြက္ ႏြားမ်ားထြက္လာသည့္အခါ နင္းသတ္၍ ေသပါေစဆုိၿပီး ႏြားၿခံ၏ အေပါက္၀တြင္ သားငယ္ကုိ ပစ္ခ်ထားခဲ့သည္။ စႏၵအမည္ရွိ ႏြားလားႀကီးသည္ ေရွ႕ဦးစြာထြက္လာၿပီး အျခားႏြားမ်ား မနင္းရေအာင္ ကေလးငယ္ကုိ ခြထားၿပီး အကာအကြယ္ေပး၍ အသက္ရွင္ခဲ့ရသည္ကုိ အေၾကာင္းျပဳ၍ (စႏၵဂုတၱ) စႏၵဂုတ္မင္းဟု အမည္တြင္ခဲ့သည္ဟု ဆုိသည္။
စႏၵဂုတ္မင္းႀကီးသည္ မဂဓအင္ပါယာ(အိႏၵိယနိဳင္ငံေတာ္)ကုိ ဘီစီ(B.C) ၃၂၂-ႏွစ္မွ ၂၉၈-ခုႏွစ္အထိ ၂၄-ႏွစ္တုိင္တုိင္ အုပ္စုိးျပီး နတ္ရြာစံခဲ့သည္။ ထုိ႔ေနာက္ စႏၵဂုတ္မင္းႀကီး၏ သားေတာ္ ဗိႏၵဳသာရမင္းႀကီး နန္းတက္လာသည္။ သူသည္ ဘီစီ(B.C) ၂၉၈-ခုႏွစ္မွ ၂၇၂-ခုႏွစ္အထိ ၂၆-ႏွစ္တုိင္တုိင္ အုပ္ခ်ဳပ္ၿပီး နတ္ရြာစံခဲ့သည္။ ထုိ႔ေနာက္သူ၏သားေတာ္ အေသာကဘုရင္ နန္းတက္လာသည္။ ဘုရင္အေသာကသည္ ဘီစီ(B.C) ၂၇၂-ခုႏွစ္မွ ၂၃၂-ခုႏွစ္အထိ ႏွစ္ေပါင္း ၄၀-အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည္။
အေသာကဘုရင္၏ ငယ္နာမည္မွာ စႏၵာေသာကျဖစ္ၿပီး ညီအကုိ(၉၉)ေယာက္ကုိ သတ္ျဖတ္ၿပီးေနာက္ ပါဋလိပုတ္ေနျပည္ေတာ္ရွိ ေမာရိယနန္းေတာ္ႀကီးကုိ သိမ္းပုိက္အုပ္ခ်ဳပ္ မင္းလုပ္ေတာ္မူသည္။ သူသည္ ဘီစီ(B.C) ၂၃၂-ခုႏွစ္တြင္ နတ္ရြာစံကံေတာ္ကုန္သည္။ ထုိ႔ေနာက္ သူ၏သားေတာ္ ကုလနမင္း အုပ္ခ်ဳပ္သည္။ ထုိ႔ေနာက္ သူ၏သားေတာ္ ဒသရထမင္း အုပ္ခ်ဳပ္သည္။ ထုိ႔ေနာက္ သူ၏ညီေတာ္ ဆံျပတိမင္း အုပ္ခ်ဳပ္သည္။ ထုိ႔ေနာက္ သူ၏သားေတာ္ ဆာလိသ်ွဴကမင္း အုပ္ခ်ဳပ္သည္။ ထုိ႔ေနာက္သူ၏သားေတာ္ ေဒ၀၀ရမင္း အုပ္ခ်ဳပ္သည္။ ထုိ႔ေနာက္ သူ၏သားေတာ္ ရွတဓနဳမင္း အုပ္ခ်ဳပ္သည္။ ထုိ႔ေနာက္ သူ၏ညီေတာ္ ၿဗိဟျဒမင္း အုပ္ခ်ဳပ္သည္။ ဤကဲ့သုိ႔ အေသာက၏ အႏြယ္ေတာ္မ်ား ျဖစ္ၾကေသာ မင္း(၇) ဆက္တုိ႔သည္ အိႏၵိယနိဳင္ငံ၊ မဂဓအင္ပါယာႀကီးကုိ ဘီစီ(B.C ခရစ္မေပၚမွီ) ၁၈၄-ခုႏွစ္တုိင္ေအာင္ စုိးစံအုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ၾကသည္။
ေမာရိယမင္းဆက္ ျပဳတ္ၿပီးသည္ေနာက္ အိႏၵိယနိဳင္ငံေတာ္၏ နိဳင္ငံေရးအေျခအေနမွာ ႏွစ္ေပါင္း ၅၀၀ ခန္႔ေလာက္ မၿငိမ္မသက္ ျဖစ္ခဲ့ရသည္။ ထုိ႔ေနာက္ ေအဒီ(A.D ခရစ္ေတာ္ေပၚၿပီး) ၄-ရာစုကုန္ခါနီးအခ်ိန္တြင္ ဂုတၱ၀ံသ အမည္ျဖင့္ မင္းတဆက္ေပၚေပါက္လာခဲ့သည္။
ဂုတၱမင္းဆက္ ျပဳတ္ၿပီးသည္ေနာက္မွာလည္း အိႏၵိယနိဳင္ငံေတာ္၏ နိဳင္ငံေရးအေျခအေနမွာ မၿငိမ္မသက္ေတာ့ဘဲ ဆူပူေသာင္းက်န္းထၾကြခဲ့သည္။ တစ္ၿမိဳ႕တနယ္၊ တစ္ျပည္တစ္မင္းျဖစ္ၿပီး အစိတ္စိတ္အမႊာမႊာ ကြဲသြားခဲ့သည္။ ဤသုိ႔ ႏွစ္ေပါင္း ၂၅၀-ခန္႔ေလာက္ ကြဲျပားခဲ့ၿပီး သမုိင္းရာဇ၀င္မ်ားလည္ ေပ်ာက္ကြယ္ခဲ့သည္။ ထုိ႔ေနာက္ ပါလမင္းဆက္မ်ား အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့သည္။ ဤကဲ့သုိ႔ အိႏၵိယနိဳင္ငံေတာ္ႀကီးကုိ ဟိႏၵဴမင္းမ်ား၊ မူစလင္မင္းမ်ား၊ အဂၤလိပ္ဘုရင္မ်ား စသည္ျဖင့္ ရာစုႏွစ္ေပါင္းမ်ားစြာ အသီးသီး အုပ္ခ်ဳပ္ခဲ့ၾကသည္။
ေအဒီ(A.D) ၁၇-ရာစုတြင္ အိႏၵိယနိဳင္ငံသုိ႔ ဥေရာပတုိက္မွ ၿဗိတိသ်ွ၊ ျပင္သစ္၊ ဒတ္ခ်္၊ ေပၚတူဂီလူမ်ိဳးမ်ား ေရာက္ရွိလာၿပီး ကုန္သြယ္ေရးစနစ္မ်ားတည္ေထာင္ခဲ့ၾကသည္။
ထုိကုန္သြယ္မႈ အက်ိဳးရလာဒ္မ်ားသည္ နိဳင္ငံေရးႏွင့္ ဆက္စပ္သြားၿပီး ၁၇၅၇-ခုႏွစ္တြင္ အိႏၵိယကုိ ၿဗိတိသ်ွတုိ႔ သိမ္းပုိက္စုိးမုိးသြားခဲ့သည္။ ထုိ႔ေၾကာင့္ အိႏၵိယျပည္သူမ်ားသည္ အမ်ိဳးသားေရး ေမ်ွာ္မွန္းခ်က္မ်ားႏွင့္ မိမိတုိ႔၏ ကံၾကမၼာကုိ မိမိတုိ႔ ဖန္တီးနိဳင္ခြင့္ လုိလားခ်က္ေၾကာင့္ ၁၈၅၇-ခုႏွစ္တြင္ ပထမ လြတ္လပ္ေရးစစ္ျဖစ္ခဲ့ၾကသည္။ လြတ္လပ္ေရး ႀကိဳးပန္းမႈကုိ အေၾကာင္းျပဳ၍ အိႏၵိယအမ်ိဳးသား ကြန္ဂရက္ကုိ ၁၈၈၅-ခုႏွစ္တြင္ တည္ေထာင္ခဲ့ၾကၿပီး ၁၉၄၇-ခုႏွစ္ ၾသဂုတ္လ ၁၅-ရက္ေန႔တြင္ အိႏၵိယနိဳင္ငံလြတ္လပ္ေရးရရွိခဲ့သည္။
၁၉၅၀-ခု၊ ဇန္န၀ါရီလ ၂၆-ရက္ေန႔တြင္ အိႏၵိယနိဳင္ငံသည္ ပါလီမာန္ ဒီမုိကေရစီ စနစ္ကုိ က်င့္သုံးေသာ ကမၻာ့အႀကီးဆုံး ဒီမုိကေရစီ သမၼတနိဳင္ငံျဖစ္လာခဲ့သည္။
အိႏၵိယနိဳင္ငံတြင္ မဟတၱမဂႏၵီ၊ ေနရူး၊ အျႏၵာဂႏၵီ၊ ရာဂ်စ္ဂႏၵီ စေသာကမၻာေက်ာ္ နိဳင္ငံေရးေခါင္းေဆာင္မ်ား ေပၚထြန္းခဲ့သည္။ အိႏၵိယနိဳင္ငံသား အမ်ားစုမွာ ဟိႏၵဴဘာသာ၀င္မ်ားျဖစ္ၾကၿပီး မူစလင္၊ ဆစ္ခ္၊ ရစ္ယာန္၊ ဂ်ိန္းႏွင့္ အနည္းငယ္ေသာ ဗုဒၶဘာသာ၀င္မ်ား ရွိၾကသည္။ အိႏၵိယနိဳင္ငံတြင္ မ်ိဳးႏြယ္စုေပါင္းမ်ားစြာ ေနထုိင္ၾကၿပီး တစ္နိဳင္ငံလုံးတြင္ ဘသာစကားႀကီး ၁၅-မ်ိဳးႏွင့္ ေဒသဆုိင္ရာ ဘာသာစကားေပါင္း ဂ၄၄-မ်ိဳးရွိသည္ဟု သိရသည္။ ယင္းဘာသာစကားမ်ားထဲမွ ဟိႏၵဴဘာသာစကားကုိ အမ်ိဳးသားဘာသာစကားအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားၿပီး အဂၤလိပ္စကားကုိ ဒုတိယရုံးသုံး ဘာသာစကားအျဖစ္ သတ္မွတ္ထားသည္။
အိႏၵိယနိဳင္ငံတြင္ဗုဒၶဘာသာႏွင့္ ပတ္သတ္ေသာ သံေ၀ဇနိယ ေလးဌာန၊ အ၀ိဇဟိတ ေလးဌာန စေသာ ေရွးေဟာင္း ေက်ာင္းကန္ ေစတီပုထုိးမ်ားရွိသကဲ႔သုိ႔ ဟိႏၵဴ ဘာသာ၊ဂ်ိန္းဘာသာမ်ားႏွင့္ ပတ္သတ္ေသာ သမုိင္း၀င္ေနရာမ်ားလည္းရွိသည္။ ထုိ႔ျပင္ တာ့ဂ်္မဟာလ္၊ မဟာအီဘုရားေက်ာင္းစေသာ ကမၻာ့အ့ံဖြယ္ အေဆာက္အအုံမ်ားႏွင့္ ကမ္းေျခမ်ား၊ သဘာ၀ေတာင္တန္းမ်ား၊ ေပေပါင္း ၇၉၀၀၀ ျမင့္ၿပီး အလ်ားမုိင္ေပါင္း ၁၅၀၀၊ အနံမုိင္ ေပါင္း ၁၅၀ ရွိေသာ ဟိမ၀ႏၱာေတာင္တန္းႀကီးမ်ားလည္းရွိသည္။ အိႏၵိယနိဳင္ငံတြင္ အေရွ႕ဘက္မွာ ကာလကတၱားၿမိဳ႕၊ အေနာက္ဘက္မွာ မြန္ဘုိင္း(ယခင္က ဘုံေဘ)ၿမိဳ႕၊ ေျမာက္ဘက္မွာ နယူးေဒလီၿမိဳ႕၊ ေတာင္ပုိင္းမွာ ခ်န္နိဳင္း(ယခင္ မဒရက္စ္)ၿမိဳ႕၊ အလယ္မွာ ဘင္ဂလုိၿမိဳ႕ဟူ၍ အလြန္ႀကီးက်ယ္ထင္ရွားေသာ ၿမိဳ႕ႀကီး ငါးၿမိဳ႕ရွိသည္။
--------------------
ေ ေစတနာျဖင့္
ဓမၼဒါယာဒ အရွင္နႏၵသာရ(မဇၥ်ိမေဒသ)
အိႏၵိယဖုန္း (+91)9801405334
ven.nandasara11@gmail.com